Bevroren waterbuizen
en Overheidsverzuim
Moderne nachtwacht in Baam
Dadencongres van de K. F. A.
Fotografen houden „repetitie
Nieuw Oostenrijks zelfpleidooi
De grootste beul van Sumatra
PAGINA
MAANDAG 10 FEBRUARI 1947,
LEEMTE IN GEMEEN-
LTE-VERORDENINGEN
j Eenvoudige bepalingen
I kunnen veel last
voorkomen
'Architect en loodgieters
werken te „zorgeloos"
Taak voor de gemeente
Kans bij den weder
opbouw
DE'MOEILIJKHEDEN IN
DEN GROENTENHANDEL
POSITIEVE ACTIE
Onrustige rust
Duizenden Oostenrijkers
door de Duitschers
terechtgesteld
TRAVERSE DOOR
DEN HAAG
Japan's oorlogsmisdadiger
voor den krijgsraad
Vaak komt men er pas onder
bepaalde dat wil doorgaans
«eggen: onaangename om.
standighcden toe, aandacht te
schenken aan de onvolkomen,
f heden en feilen van een tot dan
1 toe weinig of niet becommen.
f tarieerden toestand En 't blijkt
dan wenschelijk, aan te drin
t gen op het treffen van voorzie.
ningen, die verbetering zullen
kunnen brengen in een situatie,
die thans een leemte veroor.
zaakt door verzuim van over.
heidswcge vertoont.
De huidige narigheid vtan be.
vroren water aan'voerlbuizen, hun
normale functie weigerende kra
nen bij strenge vorst en overvloe.
dige lekkage bij mildere tempera,
tuur zij vormt een der hoofd,
■thema's in het gesprek van den
dag. Vaak is de bewoner, die uit
nalatigheid of gemakzucht zijn
hoofdkraan gedurende den nacht
niet afsluit, zelf scbuttd aan de mi.
Bère In vele gevallen echter ook
«taat hij, met ai zijn goeden wil,
geheel machteloos; da fout schuilt
dan in de onvoldoende zorg aan
den aanleg van het waterleiding,
stelsel besteed.
Strikt genomen ttnoet de ar.
chitect de plaats bepalen wiaar in
het huis de waterbuizen zullen
Ioopen. Gewoonlijk echter bekom,
rnert hij zich niet om dergelijke,
in zijn oog, kleinigheden Het
komt dan dus heelemaal op den
loodgieter aan. En deze staat te
weinig, practisch niet onder con.
trole. Hij gaat er bij zijn werk van
wit, zoo weinig mogelijk tijd te
verspillen en dito kosten te ma.
ken En zoo legt hij de leidingen
aam zooals het hem het voordee.
ligst uitkomt. Veelal zullen de bul
zen eenvoudigweg llangs dif bui.
tenlmuur worden gelegd, op de on-
gewenschtheid van ligging naar
oosten of noorden wordt niet of
te weiniL' gelet, en op deze wijze
Is het voor den lateren bewoner
wel uitermate moeilijk zich tegen
de narigheid van stukgevroren
waterleidingen te beschermen.
Deze mededeelingen zijn ons
verstrekt door ter zake deskundi.
ge en in dit bedrijf werkzame in.
stanties; het betreft hier dus
geenszins een eenzijdige aanklacht
tegen een door de loodgieters toe.
gepaste onj'udsfe werkwijze, hoe.
wel zij aam den anderen kant ook
weer niet geheel vrij gepleit kun.
non worden.
O.i. moet men hier spreken
van: de gelegenheid maakt den
dief, in casu: de nalatigheid
van den een werkt die van den
ander in de hand
Het meest aan nalatigheid
schuldig zijn de overheids, in
deze aangelegenheid de gemeen.
telijke instanties.
Er is een leemte in de ge.
meente.verordeniitgen; er is ge
brek aan controle van gemeen,
tewege.
Noodig zijn:
1) Bepalingen in de gemeente,
verordeningen, die, a: bij dem aan.
leg van een waterleidingstelsel in
nieuw te bouwen buizen plaats en
ligging van deze leidingen aange.
ven; b; voorschrijven dat deze lei
dingen, waar zulks wenschelijk of
Hoofdzakelijk wordt geoordeeld,
voorzien zullen worden van kou.
werend verpakkingsmateriaal ('t
meest geschikte materiaal is ge.
draaid stroo, dat de eigenschap
van warmte.gevend bezit en dat
niet kostfbaar is);
2) Uitoefening van controle op
bet navolgen van deze voorschrif.
ten door de instanties, die daartoe
bij uitstek bevoegd moeten wor.
den geacht: de gemeente drinkwa
terleidingdiensten
groot ongerief voorkomend) in
hun wederopbouw-programma
resp. nieuwbouw campagne zullen
opnemen.
Wellicht dot architecten, bouw.
ondernemers en loodgieters inmid.
dels van zooveel gezond initiatief
blijk geven, dat zij het va,n kracht
worden van dergelijke door ons
gesuggereerde verordeningen niet
eens willen afwachten
Er zijn eenige plaatsen in ons
land waar dergelijke voorschriften
bestaan, over. het algemeen echter
vertotanen de gdmeente.verorde-
ningen te dien aanzien een ern.
stige doch gemakkelijk te verhel,
pen, leemte.
Het is in de pnactijk te be.
zwaarlijk om dn bestaande huizen
wijzigingen in den buizenaanleg
aan te brengen of de leidingen van
gedraaid stroo als kou.werend
verpakkingsmateriaal te voorzien.
De noodzakelijkheid van het bre.
ken ivan muren zou te veel kosten
en ongerief meebrengen
Waar echter in de nalbije. toe.
komst overal in ons land en in
honderden gemeenten op groote
schaal nieuwe huizen zullen wor.
den gebouwd, lijklt het ons van
groot belang dat de tot dusver in
gebreke gebleven gemeen tebestu..
ren de uitvaardiging ven de hier.
boven gesuggereerde verordemin.
gen (voor hen geen moeilijkheden
bergend, voor de bevolking een
In aansluiting op het bericht be_
treffende de moeilijkheden in den
groentenljandel van Zaterdag, deelt
men ons, van de zijde der onden.
vakgroep binnenlandsche groot
handel in groente en fruit nog mede
dat van een staking in den alge.
meenen zin niet kan gesproken
worden, aangezien de zaken geopend
blijven en in de producten, die niet
vallen onder de prijsregeling, nor
maal zal worden gehandeld.
De verwachting, dat velen uit den
detailhandel hun geheele bedrijf
zouden stopzetten, is, naar men ons
van de zijde derondervakgroep
mededeelt, ongegrond.
De communist Umberto Terra-
cini is gekozen tot president der
Italiaansche constitueerende
vergadering met 297 der 436 uit
gebrachte stemmen.
De Katholieke Filmactie in
het Bisdom Haarlem, welker
werkzaamheid zich tot nog toe
hoofidzakelijk beperkte tot het
werven van leden, die zich bij
belofte verplichtten geen ont
raden films te gaan zien, een
zuiver negatief streven .dus,
heeft besloten tot een positieve
actie over te gaan. Zij heeft
daartoe een diocesaan filmcon
gres belegd, dat Donderdag in
het Miner va-paviljoen te Am
sterdam zal worden gehouden.
Dit congres, dat als een ..Daden-
congres" wordt aangekondigd, zal
worden bijgewoonld door Z.H-E.
mgr J. P. Huibers, bisschop van
Haarlem, rector W. Bokelo'h als
vertegenwoordiger van mgr. Pom-
pe uit Den Haag, het directorium
en het diocesaan bestuur van de
K.F.A. in het bisdom Haarlem, het
hoofdbestuur van de K.F.A, in
Nederland, alsmede door talrijke
vertegenwoordigers van organisa
ties en instanties, die direct of
indirect bij het filmvraagstuk zijn
betrokken. Waarschijnlijk zal ook
dr. J. Gielen, de minister van
onderwijs, kunsten en wetenschap
pen, aanwezig zijn.
Op het congres zal het woord
Maria-Lichtmis-plechtigheid in de St. Pieter. Dit jaar hadden de
wijding der kaarsen en de overhandiging van een speciale kaars aan
den H. Vader weder volgens de oude tradities plaats.
(Van onzen specialen
verslaggever)
B a a r n, 9 Februari
Er ligt opnieuw een halve dag
voor ons uitgestrekt, -zorgvuldig
uiteengerafeld in uren, minuten en
seconden. Wat doet ge op zoo'n
dag? Denken, dat het vandaag zal
zijn, is één gedachte. En de eerste-
Aan andere dingen denken, over
andere dingen spreken is een
tweede. Ik heb een tasch met
paperassen meegenomen, om in de
uren van het wachten ander werk
te kunnen doen, dat ook nog
wacht. ,,D«nk maar niet, dat je
hier werken kunt", zeggen colle
ga's, die hier al eenige dagen lan
ger zijn. Zoo wórdt de eerste
illusie gedood. Zij hebben gelijk-
Li
In een. aanvullend memoran
dum der Oostenrijksche regee
ring, dat bij de plaatsvervangers
der ministers van buitenl. zaken
te Londen is ingediend, worden
de debet. en. creditzijde van de
houding der Oostenrijkers tijdens
de periode der nazistische over-
hccrsching belicht.
Allereerst wordt er op gewezen,
dat de Oostenrijksche delegatie
de voornaamste debetpost het
bestaan en de acties van een- ac
tieve nazistische minderheid, die
geschat wordt op ongeveer 70 000
partijleden, voor de annexatie en
het totaal van 530 000 leden na
dien niet wenscht te verdoeze
len. Evenals in alle bezette
Duitsch.sprekende gebieden, aldus
toet memorandum, werden in Oos
tenrijk Oostenrijkers vóór den mi
litairen dienst en arbeidsdienst op
geroepen.
Er wordt op gewezen, dat tij.
dens den oorlog nimmer Oosten
rijksche divisies, regimenten of
zelfs maar bataljons hebben be
staan. In het Duitsche lager Waren
Oostenrijkers zeldzamer, al naar
gelang de rangen hooger- werden.
Slechts twee Oostenrijksche gene
raals, t.w, Rendulic en Loehr, heb.
ben groote militaire operaties ge.
leid.
In Oostenrijksche wapenfabrie
ken werd zeer veel gebruik ge
maakt van buitenlandsche slavenar.
beiders en krijgsgevangenen, ter
wijl de Oostenrjjksche arbeiders
naar het Reich werden 'overge
bracht, hetgeen, aldus het memo.
randum, een bewijs is, dat de na
zi's de Oostenrijkers niet vertrouw
den.
Voorts wordt de ondergrondsche
beweging in Oostenrijk na de an
nexatie en tijdens den oorlog ver.
meld. In Weenen alleen werden
6000 personen terechtgesteld, even
als ettelijke duizenden Oostenrij
kers, die in de wehrmacht dienden.
Tot dusverre heeft men 36 000
Oostenrijkers, ais politieke gevan
genen der Duitschers erkend. Min.
stens 10.000 Oostenrijkers deden
dienst in. geallieerde legers.
Tenslotte worden de pplitieke
maatregelen, die door politieke
Oostenrijksche organisaties tijdens
en sinds de bevrijdihg genomen
zijn, in het memorandum opge
somd.
Gewezen wordt op de vorming
van een voorloopige regeering met
goedvinden van alle democratische
partijen in Oostenrijk, de onmid.
dellijke annuleering van maatrege
len bij den Anschluss genomen,
het ontbinden van nazi-organisa.
ties, de herroeping van nazi.wet-
ten en het herstel van democrati
sche instellingen.
99
De lounge is overbevolkt mnt
krantenmenschen en nieuwsgieri
gen, die willen zien, hoe die kran
tenmenschen hun werk doen. En
ze doen niets! Ze zitten in de loun
ge, maar onrustig, nu hier en dan
daar. Ze drinken koffie in de
lounge, ze drinken thee in de
lounge en een borrel in de bar.
Wat doet ge in een hotel, waar
ge op een dag in uw vacantie zijt
gestrand, omdat het regende en
bleef regenen? Datzelfde doen wij
hier. Eén modern nietsdoen, tegen
moderne prijzen.
Waar denkt ge aan, als ge 10
minuten op de tram staat te wach
ten? Waarover schrijft, men als
men dagen lang zit te wachten
tusschen roerlooze boomen in een
sneeuwwitte wereld? Over de flui
tende parkietjes in de lounge van
het hotel, achterbeen muur van
glas, is al geschreven. Over de
sneeuw eveneens. En over het wit
te paleis, over het oude tolhuis aan
de Praamgracht, het gedenkteeken
van den slag bij Waterloo, de be
schuiten met muisjes en over een
dr. de Groot, die in alle beschei
denheid dezer dagen met vrouw en
kinderen hier zijn 60sten verjaar
dag vierde. Je maakt je dagelijk-
schen tocht naar het paleis, wa
dend door de sneeuw. Daarachter
ligt het geheim verbórgen van het
nieuwe leven, dat op de belofte
wacht, zooals wij hier. Men kan
er staan en wachten, de stilte geeft
haar geheim niet prijs. Men gaat
even naar Trier, dat er schuin te-
geriover ligt, warmt zich bij den
haard en drinkt een borrel of een
kop thee. Ge gaat terug en staat
weer voor het paleis, waar twee
wachten heen en weer stampen,
om de voeten te warmen. En dan
maar weer terug naar de lounge
van Astoria. Een fauteuil, Een
krant. Een kellwer. „Wat zult u
gebruiken, mijnlheer?"Wat.
zult u gebruiken?? Niks! Ik ge
bruik den tijd. Of de tjjd gebruikt
mij./Weet ik.veel!
's Middags bij 't borreluur komt
er wat leven in de brouwerij. Een
der journalisten, die in 1939 de
maand Januari hfer beleefde bij
de geboorte van Prinses Beatrix
vertelt ,,tot stichting der ouderen
en leering der jongeren" Van het
leven toen, hier in ditzelfde hotel.
Van den Ierschen journalist, die
dacht., dat wij straks hij de geboor
te, 'beschuit met echte muizen zou
den eten. Levend of dood. Huh,
wat een barbaren, die Hollanders!
En, van den goochelaar, professor
Zus of Zoo uit Brabant, die op 28
Januari een gestranden ooievaar
aan het paleis afleverde.
's Avonds werd de sfeer volko
men. De persfotografen hielden
generale repetitie. Een batterij
lampen werd in de hall geplaatst-
Het was nacht. De persfotografen
slapen jasje uit, boordje af
en armen gesteund op tafel, het
hoofd slapend in de hand. Lampen
flitsen op. Camera's snorren. Een
Fran sen man ligt daarnaast op zijn
rug te filmen. Paramount! Dan op
eens het alarmsignaal. Alles
springt op, grijpt het fototoestel en
rent dwars door de hall, over ta
feltjes heen naar buiten. Het kind
je is er. Camera's snorren. De deur
valt dicht achter de wegrennende
fotografen. De opname is klaar. De
generale repetitie is geslaagd.
De uren der nachten
Daarom wachten wij weer. Ook
de wacht wacht. De Nachtwacht.
Want het bericht kan vannacht
komen en wie de wacht heeft, zit
bjj de telex, met een politieagent,
die de kopij afscheurt- Wat een
job! Als het bericht komt, moet
hij onmiddellijk het geheele hotel
alarmeeren. Daarom wachten we-
Wat is wachten? Ik heb het nooit
geweten. Nu weet ik het- Wachten
is den tijd. wegdenken. En dan
denkt ge aan den versregel van'
Frederik van Eeden: ....En lang,
lang, lang, zijn de uren der nach
tenF. S-
worden gevoerd door mgr. F N. J,
Hendrikx, vicaris-generaal in he#
bisdom 's-Hertogenbosch en voor
zitter van het hoofdbestuur der
K.F.A. in Nederland, terwijl de
heer J. P. Griblinig, secretaris van
het diocesaan comité der K F. A.
n het bisdom Haarlem, een in
leiding zal houden over ,,De psy
chologische invloed van de film"-
Tijdens de daarop volgende ge-
daChtenwisseling zal ook het rap
port ter sprake komeii, uitgebracht
door het voorloopige bestuur van
het diocesaan comité voor K.F.A.
Deze gedachtenwisseling zal, naar
men hoopt, leiden tot een effec
tieve samenwerking met geeste
lijkheid, Katholieke Actie, jeugd-
en jongerenbówegintg, onderwijs
n andere katholieke organisaties
in het bisdom Haarlem.
Na te hebben gewezen op den
verderfelijken invloed van de aan
den smaak van het groote publiek
aangepaste film. constateert h.et
rapport, dat, wil de K.F.A. vol
doende gewicht in de schaal leg
gen, er volgens de richtlijnen moet
worden gewerkt, die zijn aange
geven in de encycliek ..Vigilante
Cura". K.F.A. bestaat dus aller
eerst uit 'de binding van alle ka
tholieken in' haar. organisatie-en
de jaarlijks af te' leggen belofte
om alleen toelaatbaar verklaarde
films te gaan zien.
Daarnaast is een werkplan op
gesteld, volgens 'hetwelk de KF.A.
een nauw contact tot stand zal
trachten te brengen met de Ka
tholieke Actie en met de jeugd- en
jongerenorganisaties.
Bovendien overweegt men,
met name in de groote steden,
filmcursussen te organiseeren,
teneinde dan smaak van de jon
geren te veradelen en de jeugd
kritisch, in den goeden zin van
h/et woord, ten aanzien van de
film op te voeden.
Van het grootste belang acht
bet rapport het, dat wordt
overgegaan tot de oprichting van
een katholiek centrum voor
filmstudie ten behoeve van lei
ders in de K.F.A.
Bovendien is het noodzakelijk,
dat men. de ouders wijst op hun
plicht ten aanzien van 'hun kinde
ren in verband met het filmvraag
stuk. (Kinderen behooren nooit
zonder geleide en vooral niet te
vaak een bioscoop te bezoeken).
De K.F.A. zal trachten het ka
tholiek onderwij'S in de filmop-
voeding in te schakelen, terwijl
aan den bisschop zal worden ver
zocht, één of twee priesters in bet
bisdom speciaal te belasten met
de behandeling van het filmvraag
stuk.
Tot slot wordt overwogen den
plaatselijken comité's op te dragen
geleidelijk contact te zoeken met
de bioscoopexploitanten om dezen
te overreden bij het vertoonen van-
films rekening te 'houden met de
K.F.C.-keuring, aangezien de er
varing heeft geleerd, <}at een
bioscoopexploitant, zeker als hi}
katholiek is, daarvoor niet onge
voelig is-
De K.N.A.C. ontving van B. en
W. te 's-Gravenhage bericht, dat
de reeds als zóódanig aangewezen
hoofdverkeersweg; Wasschenaar-
schewegJavastraatLaan van
Meerdervoort, Kijkduinsche en
Ockeryburgstraat A!iidastraat.
welke gezamenlijk de verbinding
Oost-West vormen, zoodra de
rrtateriaalpositie dit toelaat door
foor'den zal worden kenbaar ge
maakt.
Hieruit moge blijken, aldus de
conclusie der K.N.A.C., dat het
systeem van aanwijzen van hoofd
verkeerswegen (voorrangswegen),
door de bebouwde kommen der
steden, zooals dit reeds verschei
dene jaren door Den Haag word,#
gevolgd, in de praktijk voldoet.
Woensdag -12 .Felbruari a-s. ver
trekt een Nederlandscbe handels
delegatie, onder leiding van den
heer S T H J Teppema, naar
B|jervos_Aires voor het voeren
van handelsbesprekingen
De temporaire krijgsraad te
Medan heeft Donderdag een
aanvang gemaakt met de be.
handeling van de zaak tegen den
grootsten Jaapanschen oorlogst,
misdadiger van Sumatra, Nis.
jioera Gyzo, die van November
1943 tot de Japan&che capitula.
tie, directeur van de gevangenis
im Sianlar was.
Tengevolge van slechte betoam.
deling is een zeer groot aantal
v'an de politieke gevangenen van
allerlei landaard omgekomen Van
de 38 Nederlanders helbben slechts
9 levend de gevangenis verlaten,
van wie er nog verschillende later
'aan de gevolgen zijn overleden.
O m werden hier gevangenen aan
een kruishoujt. geslagen en met
rotan tgegeeseld, waarbij Nisjioera
en zijn vrienden lachend toekieken
De gevangenen ontvingen als voed
sel slechts 50 graen rijst per dag,
terwijl in het geheel geen medi.
cstmenten werden 'verstrekt. Ster
venden werden op een draagbaar
in de brandende zon' gelegd en ge-
sehopt, teneinde hen tegelijk met
de des nachts (gestorvenen te kun,
nen begraven De auditeur mill,
tair, mr. W. Beun, heeft voor he#
voorlezen van de tenlaste legging
een indrukwekkende toespraak
'gehouden De wreedheden van de
Japanners culmineerden, aldus mr
Beun, in de gruweldaden, welke
in de gevangenis van Siantar zijn
bedreven en waarvoor beklaagde
verantwoordelijk is. Hij kondigde
aan, dat 5 getuigen zullen ver.-
sdhdjnen, die die gruwelen over.
leefd hebben n'l. 1 Nederlander, 1
Chinees en drie Ambonn-eezen en
dat verder verklaringen ziullen
wiorden voorgelezen van reeds ge.
repatrieerden of naar elders ver.
trokkenen Beklaagde verklaarde
ma voorlezing van de tenlasteleg.
ging, onschuldig te zijn.-
