De wachtparade bij SOESTDIJK
Edison
Auto-invoer in 't jaar 1946
In den grafkelder van het N. V. V.
UITVINDER IN HET GROOT
Onvree met vrede voor Italië
DINSDAG 11 FEBRUARI 1947
PAGINA 5
Tienduizend stertocht-deelnemers
Nieuwsgierig Enschedé
en Stockholm
PLAN VAN 25000 LIEP
TOT 7000 TERUG
Vondst van
explosie-stoffen
FRANSCHEN LEEFDEN
ALS OP EEN VULCAAN
De dreigende crisis
in de V.S.
Optimistisch geluid van
„financiën"
BESTUURDERS LATEN
ZICH NIET KISTEN
Apostolisch prefect van
Britsch Noord-Borneo
BIJ ZIJN HONDERDSTEN
GEBOORTEDAG
Opgewonden tooneelen
te Rome en Napels
BAARN, 10 Februari.
(Van onzen specialen
verslaggever).
In den vroegen morgen maak
ten wij weer eens een wandeling
naar het paleis, dat ons als een
magneet blijft aantrekken. Het
is nog vrij stil, zoodat het gezang
der vogels het rumoer der auto's
overstemd. Een kievit begroet
blij den nieuwen dag, die zonnig
inzet en het licht valt als pulver
door de boomen op de rulle
sneeuw, die vrij hoog ligt. Een
kwikstaart springt parmantig
heen en weer
Uit het park voor het paleis
komt traag een breed, bruin brou-
werspaard, dat van een schilderij
van Breitner weggeloopen kon
zijn, aangestapt en het doet ko
misch aan, dat het slechts een
klein, primitief houten sleetje
trekt, waarop een gonje zak ge
laden is.
In Trier gaan wij ons in een
holle, leege zaal bij een grooten
haard, die echter nauwelijks de
bloemen op de ruiten vermag te
verdrijven, wat warmen. Eenzaam
zitten wij daar. We wachten
Dan gaat de deur open en twee
elegante jongedames, die buiten
een auto hebben verlaten, stor
men als het ware naar binnen en
vragen ons onmiddellijk: „Waar
zijn nu al die telefoontoestellen?
Wij dachten, dat het hier druk
ker zou zijn". Wij wijzen ons char
mant gezelschap erop, dat zij in
het hotel Astoria Chalet moeten
zijn, als zij een blik in de journa
listieke keuken willen werpen. Zij
waren uit Enschedé afkomstig en
moesten in Hilversum zijn. Van
avond zouden wij ze in Astoria
Chalet terugzien
In ieder geval kunnen ze zich
overtuigen, dat het lot der jour
nalisten niet zoo bitter is als de
werksters, dit vanmorgen meen
den en die wij aantroffen toen
wij vrij matineus ontbeten en van
wie de eene tot de andere zei:
„Zouden die verslaggevers nou
den heelen dag in die kou voor
het paleishek moeten staan"
De hoeveelste ingezetene van
Baarn zal het vorstelijke bore-
lingske zijn Baarn telt thans
16.321 zielen. In 1946 werden 418
geboorte-aangiften gedaan, wat
mei voor den oorlog vergeleken,
rijkelijk veel is. Toen was het aan
tal slechts tusschen de 200 en 250.
Zooals wij reeds veronderstel
den geschiedt de geboorte-aangifte
ten paleize ten overstaan van den
voorzitter van den Raad van State
Jhr. mr. F. Beelaerts van Blok
land en den burgemeester van
Baarn mr. T. J. van Beeck Cal
koen, waarbij het kind getoond
wordt.
Het zal straks in Soestdijk en
Baarn met het houden wan een
stertocht een drukte van belang
zijn. Tot nu toe hebben zich reeds
meer dan 10.000 deelnemers ge
meld. Het is alleen maar te hopen,
dat de wegen dan beter begaan
baar zullen zijn. In tegenstelling
met 1939 zal het nu ook voor het
paleis zeer druk zijn, want het
verkeer, dat geregeld langs het
paleis trekt, zal nu niet worden
omgelegd.
Speciale katholieke
kerkdienst
'Intusschen dienen wij wel te
bedenken, dat wij bij alle komende
feestrumoer niet vergeten uit
dankbaarheid ons hart tot God
te verheffen en het is zeer toe
te juichen, dat Baarn's actie „Het
Offervuur" in de parochiekerk
voorbereidt. Deze dienst zal be
staan uit een feestpredicatie door
pater Gilbertus Lohuis O.F.M.
waarna het koor „Cantate Domi
no", het Te Deum van W. A. Mo
zart zingt. De plechtigheid wordt
door den KRO uitgezonden. Valt
de heuglijke gebeurtenis vóór 12
uur, dan is de dienst 's avonds om
7 uur; is de geboorte na 12 uur,
dan is de dienst den volgenden
morgen om 10 uur.
Kanonnen wachten op het
Koningsplein
Onze redacteur Hofwijk seint
ons uit Batavia:
Op den grashoek van Batavia's
druksten verkeersweg, het Ko
ningsplein, voor het witte paleis
van den Gouverneur-Generaal
staan sinds Donderdag de vier
stukken „negen-veld" van de C-
batterij van het achtste regiment
veldartillerie opgesteld.
Ook Indië wacht op het jonge
prinsje of prinsesje op Soestdijk.
En de commandant van de batte
rij, kapitein W. Reijn uit Breda
en zijn jongens kijken even vol
spanning als hun collega's in
Baarn uit naar het blijde bericht,
dat hier rechtstreeks moet komen
van het algemeen hoofdkwartier
in Batavia.
Kapitein Reijn lost het liefst
honderd-een schoten: „Dat is ge
makkelijker in het tellen. Een en
vijftig vinden we veel moeilijker".
Minstens drie stopwatchtellers
zullen het schieten regelen, dat
met tusschenpoozen van 20 secon
den zal geschieden endus twee
maal zoo lang zal duren als in
Baarn. De bedieningsmanschap
pen zijn allen mannen van de
7-Decemberdivisie uit het Zuiden
van het land. Het wachten duurt
hun nu reeds lang, de alarmstel
lingen zijn ook vroeger be
trokken dan oorspronkelijk in de
bedoeling lag. „Maar we hopen op
een biertje van dr. Van Mook."
In tegenstelling met Nederland
wordt hier eventueel al niet meer
geschoten wanneer het donker in
valt, dus 's avonds na zes uur.
Evenals bij u moeten de schutters
dan "wachten tot den volgenden
morgen 7 uur voor ze de kanon
schoten kunnen laten daveren
over Java's hoofdstad.
Een krentewegge uit Hengelo
Een jcrentenwegge" van hon.
dcrd pond zal de bevolking van
Hengelo, eenige dagen na de ge
boorte van prins of prinses, op
Soestdijk gaan aanbieden.
De aanbieding zal geheel vol.
gens de gewoonten geschieden en
er zullen zelfs boerenwagens en
paarden voor naar Soestdijk ko
men.
De minister van verkeer, ir.
H. Vos, heeft het volgende mede
gedeeld over onzen auto-import:
Tot 21 December 1,1. werden in
totaal 7165 automobielen geïmpor
teerd. Bestellingen voor ruim 7000
wagens konden niet worden uit
gevoerd; als "„cadeau" kwamen
circa 750 auto's naar ons land.
Momenteel hebben we een
wagenpark van eenige tienduizen
den personenauto's, waaronder er
echter vele zijn, die niet erg
„mobiel" meer zijn. Ruw geschat
staat minstens een kwart van de
wagens permanent in garages om
'e worden opgelapt en eiken dag
zullen er wel een vijf en twintig
a dertig het auto-ondermaansche
verlaten, hetgeen neerkomt op
een potentieele vermindering van
een kleine tienduizend wagens
per jaar.
Om vooruit te komen, moeten
we dus ieder jaar minstens een
tienduizend nieuwe automobielen
invoeren. Importeeren we minder,
dan gaat ons wagenpark wel kwa
litatief vooruit, maar .kwantitatief
blijft de curve omlaag gericht.
Dit alles gevoegd bij het chro;
nisch tekort aan onderdeelen, dè
overbelasting der reparatie-inrich
tingen en het daaruit voortvloeiend
'ekort aan vakmenschen, doet be
grijpen, dat de vooruitzichten niet
erg rooskleurig zijn.
Oorspronkelijk was het plan, ge
durende 1946 25.000 personenauto
mobielen in te .voeren. In verband
met de deviezenpositie konden
slechts voor 14.243 wagens buiten-
landsche betalingsmiddelen be
schikbaar gesteld worden, doch
ook hiervan is slechts de helft
werkelijk geïmporteerd. Op de
14.243 verleende invoervergunnin
gen kwamen namelijk slechts 7165
automobielen in Nederland aan;
rond 7000 bestellingen konden dus
niet worden uitgevoerd, in hoofd
zaak vanwege de beperkte leve
ringsmogelijkheden.
De verdeeling was als volgt:
Natuurlijk hebben de veelvul
dige stakingen de leveringsmoge
lijkheid ook ongunstig beïnvloed.
Verdeeling over de provincies
De 7165 personenauto's werden
als volgt verdeeld over de ver
schillende provincies: Groningen
235, Friesland 263, Drenthe 132,
Overijssel 389, Gelderland 845,
Zuid-Holland 1395, Zeeland 316.
Nooird-Brabant 578, Limburg 399
Minister Vos gaf tenslotte het
navolgende overzicht van de toe
wijzingen der personenauto's door
de verschillende R.V.I.'s in den
lande, gegroepeerd volgens de
beroepsklassen: volksgezondheid
(artsen, ziekenhuizen e.d.) 24%.
veterinaire dienst (veeartsen e.d.)
4%, handel en industrie 32%,
landbouw en voedselvoorziening
7%, wederopbouw (bedrijven e.d.
werkzaam voor den) 5%, vervoer
maatschappijen, verhuurinrichtin-
gen en taxi-bedrijven 4%, gemeen
ten, provinciën, waterschappen en
utiliteitsbedrijven 6%, sociale en
cultureele instellingen en geeste
lijke verzorging 3%, publiciteits-
bedrijven (couranten, drukkerijen
e.d.) 1%, vrije beroepen en diver
sen 3% en overheid 11%,
De Fransche bladen melden, dat
de Fransche politie 25 groete de.
pots van sterk explosieve stoffen
en ander sabotage.materiaal, op
versiohiileniae plaatsen langs de
Fransche Atlantische kust en op
sommige meer in het land gelegen
plaatsen verborgen, heeft ont.
dekt.
Deze explosiva waren bestemd
voor gebruik door Duitsche sabo.
iage.groepen achter de geallieerde
linies. Te Royan, ten Noorden van
Bordeaux, vond de politie een op.
slagplaats van zooveel springstof,
als voldoende zou zijn ofn de ge.
heele haven op te blazen. De berg
plaatsen waren zoo verborgen, dat
een boer, wiens huis geheel met
mijnen, was omgeven, niet wist dat
hij boven op een kruitmagazijn
leefde.
Behalve tonnen explosiva en Ion.
ten bevatten de depots magneti.
sche landmijnen, brandgranaten,
speciale chemische stoffen om de
bewegende dfeelen van machines te
bevriezen en gereedschappen voor
het onbruikbaar maken van loeit,
-notieven en hoogspanningskabels.
De Amerikaansche minister van
financiën Snijder verklaarde in
een adres aan de Kamer van Koop
handel, te kunnen constateeren-,
dat ondanks arbeid en begrootings-
móeiilijkheden een objectief beeld
van de Ver. Staten toont, dat het
land welvarend is. De vrije econo
mie is in staat het land zelfs tot
nog grootere welvaart te brengen.
Er bestaat aldus de minister geen
aanleiding voor onredelijke vrees*
daar 1947 niet het jaar 1929 is. In
komen en productie bewegen zicll
op het hoogste niveau in vredestijd
en het bankwezen is nog nooit
sterker geweest. De kenmerken
van deflatie zooals in 1930 ontbre
ken geheel.
van den H. Nicolaas een dienst Utijecht 401, Noord-Holland 1377,
Op 28 Januari arriveerde te Batavia wederom een trein met 454
Europeesche ex.geinterneerden uit de republikeinsche kampen
m het binnenland van Java. De trein passeert de Nederlandsche
linie, bezet door jongens der 7 December-divisie.
Te Heerlen hebben inbrekers
voor ƒ3000 aan sieraden uit de
étalage van een juwelier ge
stolen, terwijl uit de brandkast
van het Royal.Theater eenzelfde
bedrag aan geld werd meegeniet
men. t
We waren min of meer nieuws
gierig naar de reactie \-an het NVV
nu door 'het EVC-congres de fusie
was aanvaard.
Het Vrije Volk" vertolkt den
gedachtengang. We hebben daaruit
den indruk, dat de fusie van den
kant van het NW, ofschoon door
hem aangenomen, in. uitvoering
nog wel even op zich zal laten
wachten-
Genoemd blad laat zich o.m. als
volgt uit:
De EVC heeft de fusie met het
NW aanvaard, maar de manier
waarop zij tot dit besluit is ge
komen is niet geschikt om geest
drift bij den partner te wekken.
Wie zich bereid verklaart ,in
de grafkelder van het NW af
te dalen" om daar wat leven te
wekken, geeft blijk van een
mateloze zelfoverschatting, die
de EVC allerminst past tegen
over het veel grotere en krach
tig levende vakverbond. Maar
niet alleen van zelfoverschatting
getuigt de vergelijking van het
NVV met een grafkelder. Zij
laat ook nogal wat ruimte voor
twijfel aan de goede bedoelingen
van wie op deze wijze tot fusie
besluit. En die twijfel wordt nog
versterkt door de ondemocrati
sche behandeling van deze be
langrijke aangelegenheid. Na de
rede van den voorzitter, -den
heer Blokzijl, is de discussie
over de fusie gehouden in be
sloten vergadering van de be
drijfsgroepen en daarna is het
besluit tot fusie weer in het
openbaar, genomen.—Een vreemde
manier van o'oen
Indien het herstel der verbro
ken eenheid geen zaak was vatt
zo grote betekenis voor de
arbeidersklasse. zou niemand
over de houding van het NW
in het onzekere behoeven te
verkeren. De mededeling vatt
het verbond sbe? tuur ,dat het
zibh, na de woordbreuk, door de
EVC gepleegd, aèsnog wenst te
beraden, bewijst trouwens wel,
dat men in de „grafkelder" wei
nig lust heeft zich. om 'in het
beeld te blijven, te laten kisten.
Wij zouden ons kunnen voorstel-»
len. dat de bij het NW aangeslo
ten vakbonden, die de gevolgen
van de samenvoeging in hun af
delingen moeten verwerken be
tere waarborgen voor een loyale
naleving van gemaakte aftprakei*
wensen dan de EVC tot nu toer
heeft gegeven.
Fat-her J. Buis van de St. Jo
seph congregatie van Mill HiSI
is benoemd tot apostolisch pre
fect van Britsch Noord-Borneo.
Father Buis werd op 19 Juni '<H
te Leiden geboren en op 17 Juli
1927 priester gewijd. In Octobei;
van dat zelfde jaar vertrok hij old
missionaris naar Serawak.
Er zijn in Amerika méér kran
tenjongens geweest (die het la
ter tot grooten roem brachten;
in zooverre is er niets verba
zingwekkends in het feit dat
ook Thomas Alva Edison zijn
carrière met deze nuttige be
trekking bij de dagbladpers
aanving-
Het verbazingwekkende is veel
eer dat reeds in zijn krantenjon
gen-periode zijn toekomstige groot
hcid zich aankondigde, dat hij,
terwijl hij de kranten vervoerde,
reeds bezig was met zijn uitvin
dingen en plannen. In de bagage
wagen van. den trein waarmee de
kranten werden getransporteerd in
stalleerde hij met primitieve mid
delen, maar met een alle moeilijk
heden overwinnende fantasie en
wilskracht zijn eerste laborato
rium, een eigen drukkerjjtje waar
hij een eigen weekblaadje drukte
en een zelf ontworpen seintoestel.
Wie herinnert zich niet het
spannende verhaal dat Edison's
biografen vertellen over diens eer
ste proeven met deze „telegraaf",
over de eerste uitzending in den
rijdenden trein, naar de naburige
plaats Sarnia. „Sarriia hoort gij
mij?" Over zijn tegenslag als de
heele installatie vernield wordt en
er geen geloof wordt gehecht aan
zijn ..uitvinding".
Tegenslag en tegenwerking heb
ben hem ook later niet ontbroken,
maar zijn wilskracht deed hem de
tanden op elkaar zetten en door
zetten tot het uiteindelijk succes-
Zooals zijn fantasie steeds nieuwe
wegen zag, onbegaanbaar geacht
of achteloos voorbijgegaan door
meer schoolsche natuurkundigen-
Vandaag herdenken we den
lOOsten geboortedag van den uit-
zoo kort bestek zijn beteekenis
samen te vatten-
Ruim 1200 patenten staan op zijn
naam. maar Edison zal vooral ge-
eerd blijven om zijn uitvindingen
op het gebied der eleetrische ver
lichting. Hij moge dan al niet de
eigenlijke uitvinder van de gloei
lamp zijn. de practische bruikbaar
heid van het licht zonder vlam"
én de oplossing van het vraagstuk
der distributie van electrische ver
lichting blijven, met de uitvinding
van accu, dynamo, fitting enz-,
aan den naam Edison verbonden.
Zooals we ook aan dezen toove-
naar met de krachten der natuur
de eerste quadruplextelegraaf
danken en de verbetering van de
telefoon, de gramofoon en de film
camera, de dicteermachine, de eer
ste uit beton gegoten huizen en
vele andere nieuwigheden.
Veel van deze dingen zijn ons
zoo vertrouwd geworden dat we
ons nauwelijks meer realiseeren
Thomas Alva Edison
hoeveel werkkracht, tijd en geld
deze uitvindingen besparen, hoe»
veel rijker en comfortabeler zij hej
leven maken- Het is goed bij den
lOOsten geboortedag van Thomas
Alva Edison even stil te staan bl|
de enorme verdiensten die deze
groote Amerikaan voor de
menschheid heeft gehad.
rika, dié evenwel
vindier Edison en het is moeilijk in waakt bleken
Ongeveer 500 Italiaansche stu
denten hebben de Joegoslavische
legatie te Rome met steenen be
kogeld uit protest tegen de onder-
teekening van het Italiaansche vre
desverdrag "te Parijs.
Door de gebroken ruiten werd
allerlei afval naar binnen gewor
pen, 'terwijl- de studenten luide
„Triest" en ,,Pola" riepen.
Na de komst van politie ontstond
een gevecht. Enkele studenten zijn
gearresteerd.
De aanvallers hadden tevoren
deel uitgemaakt van een groote
betooging tegen het vredesverdrag.
Zij hadden daarna eerst een ben
zoek gebracht aan de ambassades
van Frankrijk, Engeland en Ame-
zorgvuldig be.
Verschillende organisaties heb.-f
ben bij het Srai van den onbeken,
den soldaat kransen neergelegd',
met opschriften als „aan de mar
telaren van Italië"-
Aan de meeste gebouwen hmgett
de vlaggen met zwart omfloerst
halfstok Door middel ,van sire,
nes werd een proteststaking vaul
10 minuten aangekondigd.
Duizenden betoogers, voor hefi
grootste deel studenten, hebbtlh!
onder geroep van „Leve óe <kicert
en leve 't fascisme te Napels vooti
de consulaten van Engeland^
Frankrijk,
S. en het
Joego.Slavië en de V^.
Amerikaansche en En>
gelsche militaire hoofdkwartier go»
defileerd als pro'est tegen het teek
kenen van het vredesverdrag. 1
Talrijke personen onder de mejs
nigte droegen het insigne der fa»
cistische partij. Er ideden zich geeif
incidenten voor.
