Maar waar het wiegje stond,
was Nederland
Het Prinselijk gezin als
TnJirhtingen bij den Burgerlijken Stand
Het groote nieuws viel in een kille kamer
PAGINA 4
De band met de bevolking
u - c t»
wliiM
Een kindje werd geboren in Canada
De koopvaardij werd peet
Peters en Meters
Wij waren er bij
7 A
Prinses Margriet
Inwoners
van Baarn
It, ruiger kan ingevolge een
Koninklijk Besluit van 1936 op de
Bevolkingsboekhouding, verschenen
in Staatsblad 342, omtrent eiken wil-
lekeurigen persoon In Nederland bij het
bureau van den Burgerlijken Stand van
diens inwoning inlichtingen inwinnen a
raison van 50 cent per gegeven. Dit geldt
evenzeer een eenvoudigen werkman, laten
wij zeggen iemand, die Jansen of Pieter-
sen heet, als een Prinses van Oranje Nas
sau, genaamd Juliana Louise Emma Marie
Wilhelmina en een Prins der Nederlanden,
Prins van Lippe Biesterfeld, Bernhard
Leopold Frederik Everhard Julius Coert
Karei Godfried Pieter, welk ouderpaar
thans zijn gezin uitgebreid ziet, wat be-
teekent de toevoeging van een nieuwe
kaart aan het bevolkingsregister van de
gemeente Baarn.
Een eenvoudige grijze kaart, als voor eik
ander kind wordt ingevuld, zij het dan ook,
dat bovendien in een speciaal uitgevoerd
Register, gebonden in keurig wit geitenleer
de geboorte-akte van het nieuwe Prinsen
kind met sierlijke letters geschreven wordt,
gelijk voor Prinses Beatrix een blauw en
voor Prinses Irene een oranje register, in
een cartonnen, met linnen overtrokken
band, diende. Alleen Prinses Margriet viel
niet een dergelijke onderscheiding ten deel,
om de eenvoudige reden, dat zij in Ottawa
(Canada) geboren werd en zoo werd deze
Prinses van Oranje eerst op 4 Augustus
1945 met de overige leden van het Prinse
lijk Gezin, toen dit terug naar Baarn ver
huisde, ingevolge art. 74 van de Bevol
kingsboekhouding op de gemeente-secreta
rie aldaar ingeschreven, nadat zij toch reeds
19 Januari 1943 het eerste levenslicht had
aanschouwd.
Wenscht U nog meer omtrent den bur
gerlijken staat van deze inwoners van
Baarn te weten? Beroep van Juliana van
Oranje Nassau: zonder. Van haar echtge
noot: aanvankelijk zonder, later Opperbe
velhebber Nederl. Strijdkrachten, doorge
haald en vervangen door: Inspecteur-gene
raal van het Ned. Leger.
Adres: Baarn, Soestdijkschestraatweg 1.
De ambtenaar, tot wien wij onze vragen
richten, zoekt de kaarten in het alfabetisch
register, respectievelijk onder de O en de L.
Het is wel een bijzondere eer voor de
gemeente Baarn deze vorstelijke personen
en hun kinderen onder haar inwoners te
mogen rekenen.
Vanwege zijn schoonheid en fraaie ligging
in het Utrechtsche landschap, vrij van het
rumoer van lawaaierig verkeer, dat het
dorp slechts buiten-om passeert, verdient
het deze onderscheiding zeer zeker. Wel
ligt het Paleis van de Prinselijke Familie,
vroeger het bezit van H. M. Koningin-
Moeder Emma, eertijds aan Prins Willem
III door zijn vader na den slag bij Waterloo
geschonken, juist aan den drukken straat
weg van Amsterdam naar Amersfoort,
doch het statige gebouw ligt op een eer
biedigen afstand en de eeuwenoude beuken
Rmdom dempen alle geluid.
De omgeving is zeer boschrijk en geen
Vonder, dat in oeroude tijden de heidenen
hier hun goden vereerden, vanwaar de
saam Baarn, een vervorming van het
Angelsaksische woord Bearo, d.i. heilig
Woud, afkomstig zou zijn.
Men heeft de natuur er altijd in hooge
#er weten te houden, al is de mensch in
ïateren tijd, door nieuwe eischen, die gesteld
Werden, ordenend opgetreden, waardoor de
aanleg van mooie tuinen is ontstaan, zoodat
Baarn met recht een der schoonste tuin
dorpen van het land genoemd mag worden,
waarbij men evenwel allerminst aan een
uniformen woningbouw moet denken, die
tegenwoordig bij een dergelijke terminolo
gie verondersteld wordt.
Beroemd is Baarn ook om zijn Cantons-
park. dat heeft toebehoord aan Mr. Janssen,
èen der rijkste menschen van ons land, die
het ten geschenke gaf aan de Utrechtsche
universiteit, om er een botanischen tuin in
te richten, waar men thans zelfs bananen-
en ruhberboomen aantreft.
„Tot Baarn kijken wij in het Gooi altijd
een beetje op", zoo schreef de bekende
natuurkenner Jhr Jan Feith in 1908. „Het
is zoowat onze Gooische residentie en dat
komt zoowel door het Koninklijk Paleis, dat
er aan den Soestdijkerstraatweg ligt, als
door de allures, die het zoo langzamerhand
beeft overgenomen".
Allures, dit sok bestaan in het comfort
van een moderne stad, als door zijn goede
onderwijsinrichtingen en een schouwburg.
Daarbij beschikt Baarn met zijn 16.321
inwoners over uitstekende spoorwegverbin
dingen met Amsterdam en Utrecht.
Uiteraard verkeert de Prinselijke familie,
ook al niet, waar haar woning op een be-
trekkelijken afstand van het eigenlijke dorp
is gelegen, weinig in de kom, maar toch
gebeurt het zoo nu en dan, b.v. op hoogtij
dagen als met Kerstmis, dat Hun Konink
lijke Hoogheden de Ned. Hervormde Kerk
op de Brink bezoeken.
Een enkele maal wil het ook wel eens
zijn, dat Prinses Juliana bjj ingezetenen op
visite gaat, meestal ouders van een vrien
dinnetje van haar kinderen, bij wie zij on
gedwongen binnenstapt.
Eenvoud kenmerkt den omgang van II.
K. H. met iedereen, die het voorrecht heeft
met Haar in aanraking te komen en in
dezen geest voeden ook de koninklijke
ouders kun kinderen op.
t&g 3? /-
v 'v
<Y"'r 1
Het paleis Soestdijk dateert uit de dagen van Stadhouder Willem III, tenminste
wat het hoofdgebouw betreft. Het werd in 1674 gebouwd als jachtslot. Zijn
tegenwoordig uiterlijk kreeg het door de verbouwing in 1815, toen het namens
het Nederlandsche volk aan den lateren Koning Willem II werd aangeboden.
Ongedwongen en vrij als ieder and«C
menschenkind spelen vaak de Jonge Pria»
sessen buiten, soms zelfs buiten het land»
goed, zooals op 't pleintje voor het aardigd
postkantoortje tegenover het Paleis en naac
hartelust kunnen zij zich vermaken met da
kinderen van den tuinbaas.
Tenminste als de school van Kees BoelQS
te Bilthoven Prinses Beatrix en Prinses
Irene niet opeischt, waarnaar zij in den
morgen met de auto gebracht worden odt
eerst na de lunch terug te keeren.
Een geliefkoosde bezigheid van de PriiS^
senkinderen is het paardrijden en vrijwel
iederen dag draven zij op hun viervoetera
door het uitgestrekte park en de bosscheii
van het domein.
Waar zij zoo langen tfld in Canada ver
toefd hebben, ligt het voor de hand, dat de
twee oudste kinderen vloeiend Engelsch
spreken, wat wel zeer grappig uit zulke
jeugdige monden klinkt. Wij voor ons be
waren alleraardigste herinneringen aan een
gesprek, dat Beatrix en Irene met Winston
Churchill voerden, toen deze in den afge-
loopen zomer op Soestdijk op bezoek was
en de twee Prinsesjes, evenals de kleine
Margriet in snoezige rose jurkjes gekleed,
den gast naar den vijver achter het paleis
geleidden, waar zij hem de mooie bloemon
en planten aanwezen en vol trots spraken
over hun „dogs", de fraaie witte poedels,
die de kinderen trouw op den voet gevolgd
waren.
Hoezeer het Prinselijk Gezin zich met d»
bevolking van zijn woonplaats verbonden
voelt, blijkt wel hieruit, dat met de verjaar
dagen van de Prinsesjes de schoolkinderen
op het feest genoodigd worden, die in het
mooie deftige paleis erg op hun gemak zijn,
omdat zij zich alle vriendinnetjes en vriend
jes van het jarige Prinsesje weten, dat zoo
echt gewoon met hen doet en leuk mee
speelt.
Geen wonder, dat bij de vreugde, die als
een golf in deze dagen over ons land gaat,
de bewoners van Baarn bijzonder juichen,
omdat het een heuglijke gebeurtenis geldt,
die hun gemeenschap raakt.
Wij zaten des morgens in een kille kamer bij een ontbijt van klef brood en
thee, die naar bloemetjes geurde, te wachten op beter spijs, het nieuws van
de fronten. Dat hadden wij meer noodig dan het schrale brood, dat nog
dagelijks afgepast op onze tafel kwam. Hoe zou het staan aan het
Russische front? Was Rommel weer teruggeslagen in Afrika? Dat smaakte als
de zoetste spijs en deed een oogenblik alle leed vergeten. De radio stond
zacht, op één van de ultra korte golf-zenders. „Is het raam gesloten?" „Denk
om de buren!" Niemand mocht dit weten, dat was beter en veiliger. En
toen kwam het. Duidelijk, hoewel die vermaledijde stoorzender halve zinnen
wegvrat: „Er is een prinses geboren.... in Canada..., Juliana maakt het
uitstekendDit geschiedde op 20 Januari 1943.
WIJ wanen toen van de radio niet
meer weg te slaan. En als wij
de deur uit moesten vanwege
de voor het gezin noodzakelijke
ravitailleering gingen wij met de nadruk
kelijke waarschuwing: Denk er om te luis
teren om 10 uur en om tien minuten over
twaalf.
Met stukken en brokken kwamen wij de
blijde bijzonderheden 'aan de weet. De ver
klaring van Dr. Puddicombe, den genees
heer van de Prinses, welke luidde: H. K. H.
Prinses Juliana, die om zeven uur des
avonds het leven schonk aan een dochter,
is in goede gezondheid en zeer opgewekt
De baby weegt zeven pond en twaalf ounces
en is een zeer gezond kind.
Later hoorden we, dat het Prinselijk Paar
het voornemen had opgevat officieren en
bemanning van de koopvaardijvloot te ver
zoeken peet te staan over de jonggeborene.
Wij vernamen, dat Prinses Juliana op 18
Januari per auto naar het ziekenhuis was
gebracht. Het was een van de gewone
burgerziekenhuizen van Ottawa, dat vol
met patiënten was meer dan 700, een
recordaantal.
Prinses Juliana was vergezeld door Prins
Bernhard en zij werd in het ziekenhuis be
groet door de directrice, waarna zusters
haar naar de kraamafdeeling geleidden.
Tijdens de bevalling trad het koninklijk
besluit in werking, dat „welke plek dan ook
in Canada, waar H. K. H. Prinses Juliana
zal bevallen" extraterritoriaal verklaarde.
De Nederlandsche consul-generaal in Otta
wa, fungeerend als ambtenaar van den
burgerlijken stand verrichtte de inschrijving
in een register, dat deel uitmaakte van de
officieele bescheiden van het Koninkrijk der
Nederlanden.
Peéttante werd Koningin-Goeder Mary
van Engeland en ook de weduwe van den
vrijheidsheld ir. W. Roëll, die in 1941 met
een groepje andere illegale werkers, wier
organisatie door den S.D. was opgerold,
werd gefusilleerd.
Peetooms waren president Roosevelt en
de gouverneur-generaal van Canada, de
Earl of Athlone.
De Canadeesche bladen publiceerden in
die dagen een alleraardigst verhaal over de
bezorgdheid van Prinses Irene over het
nieuwe zusje. Toen Prinses Irene vernam,
dat het nieuwe zusje flink groeide, zeide zjj
tegen haar gouvernante: „Ik ben zoo bang,
dat zij teveel gegroeid is voordat zij thuis
komt. Ik wil een heel klein zusje, niet groo-
ter dan een pop, zoodat ik met haar spelen
kan".
Er werd ook een gedenkbord vervaardigd,
waarop een gedicht werd aangebracht en
daaromheen de vier deelen van het Neder
landsche Rijk in den vorm van een oudé
zeekaart. Het gedicht luidde aldus:
Oranjekindje zoo ver van huis,
God geve U drie geschenken;
Een haantje, dat Holland's victorie kraait,
Een vaantje, dat vrij voor Oranje waait,
Twee klompjes om te staan op Holland's
grond,
Wanneer het U juichend zijn liefde
verkondt.
God geve die drie geschenken.
Al die blijde dingen beleefden wij van
verre. Maar wij beleefden alles in stilte aan
de radio alsof wij er bij waren. Er luid
den geen klokken, er werden geen kanon
schoten gelost en geen vlaggen uitgesto
ken. Maar het was te lezen op alle gezich
ten. Het was op een nieuwen grauwen win
terdag, maar er was iets vreemds blij in de
lucht, dat zich uitte in den groet van een
kennis, de opgewektheid van den tramcon
ducteur. En het hinderde ons niet, dat het
weer een meisje was. Wjj waren immers tn
vele decennia goed gevaren met onze ko
ninginnen. Er was geen Duitscher, die
daaraan iets zou kunnen veranderen.
