De scepter in andere handen
Naar een kolenproductie
van 12 millioen ton
y.erspillin:
Op den rand van den afgrond
We er verloop vol complicaties
DONDERDAG 27 FEBRUARI 1947
PAGINA 5
engelands toestand
HOPELOOS?
Achtergronden van een
lihwidatie
Op de Waal dreigt
7000 arbeiders
meer noodig
Prestaties zijn nog niet
vooroorlog sch
De loonen der
landarbeiders
r Nieuwe voorstellen
ijskruiïng
In gevroren kolenschepen
verrassen Nijmegenaren
DEPRESSIE IN AAN-
TOCHT
AFSLUITDIJK WEER OPEN
Ottawa, Canada^ vertrekt met secretaresse naar gijn standplaats hol verwacht.
AANKOMST PROF. ROM ME
f Moet ons nu maar een keer
van het hart. Voor den oorlog
hebben we openbaar en in beslo
ten kring vaak gewezen op het
doodorganiseeren, terwijl de
vruchten van den wijlivertafkten
onganisatiebooin in zeer vele ge-
Vallen omgekeerd evenredig wa
ren aan de moeiten en geldelijke
Differs, die werden gebracht.
Tot onze spijt moeten we con-
stateeren, dat het wederom den
zelfden kant uitgaat. We zijn na
tuurlijk niet tegen veelzijdige ac
tie, maar er dient gezonli te wor
den gedacht over de mogelijkhe
den en de gevolgen, wanneer met
of zonder tam-tam plannen wor
den beraamd.
Jong en oud wordt in onze ge
lederen, permanent een nieuwe
plicht in organisatorisch opzicht
voorgehouden. Elke nieuwe actie
echter eischt menscihen-materiaal
in den vorm van kader en leden
en daarnaast vaste en losse ruim
ten. alsook contributie, donatie of
hoe men de geldelijke bijdrage wil
noemen. Wil men als soed burger
en katholiek aan alle verplichtin
gen voldoen, dan is een week van
zeven dagen veel te kort, terwijl
men de financiering niet meer kan
bijhouden.
Als leerling van de lagere
school kan het kind zijn aandacht
op die school comcentreeren. doch
daarna ondergaat de jonge staats
burger en jonge katholiek een
splitsing in vele deelen, waarbij
het gezin, waartoe de candiidaat
behoort, uit elkaar wordt gehaald.
Hij is godsdienstig, politiek, soci
aal, cultureel en sport-individu
Elke Organisatie zal hem kennis
bijbrengen, maar daarbij kan het
gdbeuren, dat zöo'n jongeman
driemaal contributie betalend, in
één week driemaal hetzelfde hoort
uitleggen.
Eén lesgever, één contributie en
één avond waren genoeg geweest.
Elke stad of dorp moest over
een centrale beschikken, die de
nooditge gemiddelde ontwikkeling
zooveel mogelijk coördineerde,
zoowel voor de gewone leden als
speciaal voor het kader.
We moeten eigenlijk allemaal
tot het kader behooren, doch er
zullen altijd wel leiders en gelei
den blijven. We moeten echter
komen tot een groep, die van vele
markten tegelijk thuis is en die om
dat te bereiken niet alles vier
maal moet doen of ondergaan.
Ontwikkeling, vak en milieu
hebben uiteraard specialité's.
maar er blijft genoeg: stof over
voor een algemg.enen Cursus of ge
combineerde opleiding. "We komen
dan ook wat ruimer in ons kader
te zitten. De groote organisaties
behoeven dan ook niet te zuchten
Over het gering aantal behoor
lijke functionarissen. Standen
dienden elkaar beter te begrijpen,
parochies moesten elkaar degelij
ker verstaan. Lager onderwijs gaat
per parochie, het bezoeken van
ambachtsschool of HBS gaat al
per stad of per district, doch wat
de zoo dringend noodige maat
schappelijke vorming betreft,
prutsen we op sociaal- en cultu
reel getbied, vorming van jeugd en
voorlichting van ouderen paro-
dhieel of in een bepaalde clulbje
in plaats van, waar noodig, elkaar
inter-parochieel of soms inter-
loeaal de hand te reiken en aldus
foloedarmoeachtige plantjes, die
het ,kweekgeld" niet waard zijn,
te doen uitgroeien tot vormscho
len. waaraan een jonge man en
vrouw na het 25ste jaar met ge
noegen terugdenken, waar zij veel
hebben geleerd, velen hebben ont
moet. veel scholing hebben gekre
gen. Financieel zou zulk een ricn-
ting bovendien duizenden guldens
besparen.
Bij ëen gezond program van een
gezonde centralisatie blijven voor
He leden avonden vrij voor bijzon
dere liefhebberijen en voor thuis,
ook voor de leiders. Dit laatste
mag ook nietworden onderschat.
Zooals we nu den organisatie
boom zien groeien, gaat hij on
geleid weer alle kanten uit. Met
als gevolg?
Verspilling van tijd en geld en
uiteindelijk toch nog gebrekkige
scholing.
Meer overleg vooraf tus-
■ohen de groote organisaties van
verschillenden aard voor volbloed
geschoolde pioniers, met geestdrif!
voor dé geheele openbare en ka
tholieke zaak.
In de Vereenigde Staten heeft
men klaarblijkelijk met Engeland
afgerekend. De geweldige crisis,
welke laatstgenoemd land door
maakt, wordt daar gezien als het
einde van het Britsche imperium,
en ook als het einde van Engeland
niet alleen als groote mogendheid,
maar zelfs als land, dat in de we
reldpolitiek nog eenige rol zal spe
len. Duidelijker dan 't invloedrijke
weekblad „Time" het zegt, kan
het wel niet worden gezegd: „Voor
alle rijken breekt eens de dag aan,
waarop verklaard kan worden:
heden gaat de scepter in andere
handen over. Die dag is voor En
geland de vorige week gekomen.
De kolencrisis was noodig om de
wereld het feit te doen inzien, dat
de neergang het hart van het
Rijk heeft bereikt."
Andere Amerikaansche bladen
zijn wat minder pessimistisch en
defaitistisch in den vorm hunner
uitlatingen, maar alle laten door
schemeren, dat zij de vooruitzich
ten voor het Vereenigd Konink
rijk practisch hopeloos achten.
Zoo schrijft de Londensche cor
respondent van de „New York
Times" en het blad drukt de
correspondentie met groote kop
pen op de frontpagina af dat
„niets dan een onmiddellijke en
diepe wijziging in de houding van
het Britsche volk tegenover het
probleem van de nationale herle
ving kan voorkomen, dat de hui
dige crisis onweerstaanbaar
glijdt naar toestanden van
bekend waren." Het beeld, dat
deze correspondent van de Engel-
sche industrie schept, is eenvou
dig ontstellend: zij zou de slecht
ste van het geheele, zelfs door
den oorlog verwoeste Europa zijn.
En zijn conclusie luidt: „Engeland
is een oud, onder den voet geloo-
pen land, met provinciale steden
en industrieën, die den Ameri
kaanschen waarnemer eenvoudig
een geweldigen schok geven. Het
staat voor een ramp, tenzij de
minimum productie, welke in het
Witboek is omlijnd, inderdaad
wordt bereikt."
En „Wall Street Journal" is
weinig minder zwartgallig: „Eiken
Engelschman moet duidelijk wor
den gemaakt, dat hij op den rand
van een afgrond staat, en dat al
leen hard werken de natie voor
koude en honger kan behoeden.
Het kabinet schijnt nog te aarze
len om de natie te zeggen, welke
stappen noodzakelijk zijn om de
catastrofe te vermijden".
Het machtige trotsche Albion
aan het einde van zijn krachten!
Engeland, dat een dertig jaar ge
leden, op dien Augustusdag van
1914 bij de eerste oorlogsverkla
ring aan Duitschland, nog de ge
heele wereld politiek, economisch
en financieel beheerschte; dat in
den tweeden wereldoorlog de
kracht opbracht om alleen „in
zweet en bloed en tranen", tegen
de nazi-tyrannie stand te houden;
dat zich zoo'n geweldige inspan
ning getroostte om zijn grootsch
aandeel in de eindzege bij te dra
gen, nu voor den ondergang!
Als men, sinds de labourregee-
ring aan het bewind is, sprak van
de likwidatie van de British Com
monwealth, zag men de harde
feiten, doch niet scherp omiijnd
af-de achtergronden. Deze zijn nu
ar- plots volkomen onthuld. Wat men
moede, zooals die in de West^rsche bevroedde, wat men vreesde,
wereld in de moderne tijden on-1 blijkt inderdaad de verschrikke-
lijke realiteit te zijn: Engeland is
aan het einde van zijn krachten.
En wat bijna nog erger is, men
heeft allerminst den indruk, dat
de mannen, die op het oogenblik
aan het bewind zijn, de geniale
visie en den heroischen moed heb
ben om aan de crisis het hoofd
te bieden. Men mist bij hen orga
nisatievermogen, snel en continu
doorzicht, aanpak- en doorzet
tingskracht en zelfvertrouwen;
waaruit weer voortvloeit een
minderwaardigheidsgevoel, dat op
de natie overgaat, en dat elke
geestkracht en elk enthousiasme
doodt, dat niet kan leven, als de
leiding faalt.
Dag aan dag gleed men af,
reeds voor den oorlog de la-
bourregeering treft in deze zaak
dan ook zeker niet een alleen
schuld tot nu de crisis in vol
len omvang losgebarsten is.
De vorige week schreven we
reeds, dat Engeland een nieuw,
nu economisch Duinkerken be
leeft; en voegden er aan toe, dat
het Engelsche volk steeds tot zijn
hoogste krachtsontplooiing komt,
als de crisis het dreigt te over
woekeren. Wellicht is de toestand
thans evenwel ernstiger dan toen.
Zeker, Amerika en Canada kun
nen met leeningen en nog op an
dere wijze helpen. Maar een wer
kelijk en volledig herstel van En
geland en dat geldt evenzeer
voor andere landen, o.m. voor ons
land is slechts mogelijk, als
Europa, en daartoe behoort ook
het Duitsche grondgebied, weer
levenskrachtig en levensvatbaar
wordt.
Daarnaar moet op de allereer
ste plaats worden gestreefd. Niet
het minst, wijl, als Engeland te
gronde zou gaan, de geheele Wes-
tersche beschaving met dit land
in den afgrond zou wegzinken.
Daaromtrent kunnen we ons geen
enkele illusie maken: de vrijheid
van alle West-Europeesche landen
staat evenzeer op het spel als die
van Engeland. Dit land zou wel
licht in de invloedssfeer van Ame
rika komen te liggen; voor het
Continentale West-Europa dreigt
een Russische machtsinvloed.
Houdt Engeland nu stand even
als in 1940, dan redt het West-
Europa ten tweeden male, uit een
omklemming, welke even moor
dend zou zijn als die destijds van
het nazi-regiem.
De laatste dagen hebben de
minister-president, dr. L. J. M.
Beel, minister Huysmans en
minister van Maarsseveen be
zoeken aan de Limburgsche
mijnstreek gebracht. Hel resul
taat van deze bezoeken wordt
weerspiegeld in de mededeelin-
gen, die de beheerder van de
Limburgsche mijnen, dr. ir. Ch.
Th. Groolhoff, in een onder
houd met een correspondent
van hel A.N.P. heeft gedaan.
Dr. Groothoff deelde mede, dat
de productie in 1946 8.4 millioen
ton steenkool had bedragen, ter
wijl op grond van de productie
cijfers van November en Decem
ber de productie voor 1947 op
9.25 millioen ton kan worden ge
steld. „Dit is niet voldoende", zei-
de dr. Groothoff, „ik moet komen
tot 12 millioen ton. Dan kan het
land zich redden. Ter bereiking
van dit doel zijn er drie mogelijk
heden: den werktijd te verlengen,
de individueele prestatie te ver-
hoogen of het aantal menschen
te vergrooten.
Over werktijdverlenging praten
wij niet, o:k niet over Zondags-
werk, maar toch moet er alles op
worden gezet om de productie op
te voeren. Verschillende maatre
gelen zijn de laatste weken ge
nomen en zij hebben elk op eigen
wijze tot verbetering van het pro
ductiecijfer bijgedragen. Het stop
zetten van het voorrangswerk, de
inschakeling van studenten en
marinemenschen en de extra Zon
dagsdiensten, die de mijnwerkers
hebben gemaakt, hebben elk daar
toe bijgdragen.
De huidige individueele presta
tie blijft nog 30Ó kg beneden het
De hoofdafdeeling sociale zaken
der Stichting voor den Landlbouw
heeft een schrijven gericht aan
haar prov. sociale secties, inhou
dende een advies voor de opstel
ling der bijzondere bepalingen,
"ie bij het mantelcontract aan
sluiten.
.Ten aanzien van de loonen ad-
Vi eert de hoofdafdeeling uit te
van een loonschema, dat als
middelpunt heeft eën loon van de
vakarbeiders in de normale land
bouwgebieden van 67 ets per uur.
Voor de ongeschoolden komt dit
loon 4 ets per uur lager te liggen,
Van deze loonen zal 3 ets worden
ingehouden als premie voor het
t'e stichten bed.rijfspensioensfonde,
zoodat het loon, dat de arbeider
in handen krijgt, gehandhaafd
wordt op gemiddeld 64 ots per uur*
Ten aanzien van het weekloon
voor vaste arbeiders is de hoofd
afdeeling van meening, dat men
bij het vaststellen hiervan moet
uitgaan van het in het betrokken
gebied geldende uurloon.
Omtrent de accoordtiarieven wil
de hoofdafdeeling geen richtlijnen
vaststellen, omJdat zij van mee.
ning is, dat de toestanden in de
verschillende provincies hiervoor
te zeer uiteenloopen.
doel, dat wij ons hadden gesteld.
Overeengekomen was, dat 80 pro
cent van de productie per man en
per dienst in 1938, of ongeveer
1900 kilogram, een redelijke pro
ductie was. De productie bedraagt
op het oogenblik nog sleohts 1600
kilogram per man en per dienst.
Maximum 2500 politieke
delinquenten
Nu heb ik van den minister van
justitie alle mogelijke medewer
king gekregen, waardoor nog een
aantal politieke delinquenten, lot
ten hoogste 2500, want meer ko
men er niet voor in aanmerking,
naar de mijnen kunnen komen.
Ook heb ik toestemming gekregen
om 4500 Poolsche arbeiders naar
ons land te halen en voor de
noodige huisvesting hiervoor is
inmiddels ook gezorgd. Het pro
bleem staat zoo, dat wij niet an
ders zullen kunnen doen, dan deze
Polen halen, tenzij de aanwezige
arbeiders bun productie met 300
kilogram opvoeren. Hiertoe be
staat alle aanleiding.
Voor de verhooging van de
kolenproductie op langeren ter
mijn zijn machines in Amerika
besteld
Deze werkmethode en de ma
chines krijgen echter hun uitwer
king pas op den langen duur en
daar kan ik met het oog op den
nood van het Nederlandsche volk
niet op wachten. De regeering
heeft mij opgedragen de produc
tie op 12 millioen ton te brengen
en ik zou mij schamen als ik de
mensehen in Nederland niet het
benoodigde kwantum kolen zou
kunnen geven. Dat hangt echter
aan een zijden draadje.
Het geweldige gebied van hoogen
luchtdruk in het Poolgebied nam
in de afgeloopen 24 uur weer in
omvang toe. Vooral in Scandinavië
steeg de luchtdruk- Het vorst-
gebied breidde zich opnieuw over
een groot gedeelte van den Bal
kan uit en vooral in Tsjecho-
Slowakije en Polen kwamen zeer
lage temperaturen voor. Op ver
schillende plaatsen daalde de
temperatuur aldaar tot meer dan
20 graden onder nul. In Scandi
navië was het nog erger, daar
vroor het op enkele plaatsen meer
dan 30 graden en in Noord-Rus
land zelfs meer dan 40 graden.
Tegelijkertijd deden zich in het
weerverloop in West-Europa voort
durend complicaties voor. die het
maken van 'verwachtingen voor
onze omgeving op wat langeren
termijn zeer moeilijk maakten.
Enkele dagen geleden ontwikkelde
zich een actieve depressie nabij
Ierland, die langzaam over Schot
land trok. vergezeld van zware
sneeuwstormen.
Deze depressie vult thants weer
snel op- Momenteel vormt zich
een nieuwe storing over de Golf
van Biscaye als afsplitsing van
het oude minimum voor Portugal-
Onder invloed hiervan daalt de
luchtdruk in onze omgeving steeds
■verder. In ons land waren de
nachtelijke minimum tempera turen
veel minder laag dan gisternacht.
De laag! te temperatuur van hedrti-
nacht was -8 graden. Deze kwam
voor in Beek, Ypenburg en Gilze-
Rijen- De overige stations meldden
een minimumtemperatuur van 5
tot 7 graden onder nul.
In de haven en in het Maas-
Waalkanaal te Nijmegen liggen
op het oogenblik 180 schepen in
gevroren. Daaronder zijn verschil
lende kolenschepen met eenige
duizenden tonnen brandstof aan
boord, veelal bestemd voor Rot
terdam. Met auto's worden de
kolen afgehaald. Dank zij de me
dewerking der betrokken autori
teiten, kwamen gisteren 1100 ton
steenkool uit deze schepen ten
goede aan de Nijmeegsche burge
rij. Gemiddeld kwam hierdoor
voor elk gezin 1 mud kolen be
schikbaar.
De toestand op de Waal ter
plaatse was gistermiddag overi
gens zoo gevaarlijk, dat de over
tocht over het tjs door de politie
J
Weerverwachting, medege-
deeld door het K. N. M. I. te
De Bilt geldig tot Vrijdag-
avond
Aanvankelijk nog Oostelijke
wind, later veranderlijk; toe-
nemende bewolking met later
nu en dan sneeuw of regen; in
I den nacht meest lichte vorst,
morgen overdag temperatuur
S om het vriespunt, maar op
sommige plaatsen, vooral aan
de kust, tijdelijk lichte dooi.
28 Pebr.Zon op 7.31 uur,
I onder 18.16 uur; maan op 9.38
uur, onder 2.18 uur.
verboden was. De ijsbrekers vor
deren slechts langzaam en waren
tot op 8 K.M. voor de stad ge
naderd. Indien de was sterk
houdt, verwacht men, dat het ïfS
op de rivier gaat kruien.
De rijkswaterstat deelt med%
dat de afsluitdijk gi -t:ren
voor alle verkeer is op? ■'este.
Ijsveld afgedreven
Het ijsveld, dat van Katwijk tot
Zandvoort voor de kust lag is af
gedreven. Het veld trok overdag
heel wat kijkers. Inwoners van
Katwijk zeiden nog nimmer zoo-!
iets te hebben gezien. Zoover het
oog reikte zag men niets dan ijs
voor de kust.
De postboot voor de eilanden
Vlieland en Terschelling is na een
zwaren tocht van IJmuiden op de
eilanden aangekomen. Hedenoch
tend zal worden getracht weder
om via de Noordzee IJmuiden te
bereiken. Door den thans heer-
schenden Zuidenwind worden vele
ijsmassa's van de Waddenzee in
de richting Terschelling gedreven
en het is geheel van de weersom
standigheden afhankelijk of deze
tocht gelukt.
De verbinding met
Schouwen-Duiveland
De R. T- M. deelde mede, dat
met ingang van heden de veer
dienst Numansdorp (haven) -Zijpe
weer de ochtendvaart zal onder
houden. De ochtpndvaert van Zee
land uit gaat om 9-55 uur van
Numansdorp (haven), aankomst
11.35 in Zijpe- De tram van aan
sluiting vertrekt om 8 30 uur uit
Rotterdam. De aansluiting van
Schouwen-Duiveland is als volgt:
vertrek uit Zijpe 6-50, 8 35 uur
Numansdorp (haven), 9 55 uur te
Rotterdam.
Duitsche Rijn bleef zitten
Het breken van het ijs op de
Lek vorderde tot even boven
Hagestein. Door de vorst was het
moeilijk het afkomende ijs drij
vende te houden. Op de V .val
werd gisteren niet gebroken. ..Iet
feg in de bedoeling heden het
breken voort te zetten. Op het
Duitsche gedeelte bleef het vaste
ijsdek in den greep van de vorst.
Na eenige verschuiving ging het
men ijs weer vastzitten, zooda"
het vaste ijsdek niet, zooals aan
vankelijk van Duitsche zij e werd
gemeld, tot afvloeiing is
IZ. Exc. mr. J. H. van Royen, benoemd tot ambassadeur te
De Skymaster, waarmee prof.
C. P. M. Romme de terugreis naar
Nederland heeft aanvaard, wordt
morgen om 16.25 uur dp Sohdp,