De Duitschers verloren God
BELGIE
Trots maakte het volk blind
leeft op
te grooten voet
Een zeer gevaarlijk heerschap
Stlldeilt werd S.D.-moordenear
69ste JAARGANG
DINSDAG 4 MAART 1947
No. 20254
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Dr de Groot verliet
Soestdijk
Bisschoppelijk sein
aan het buitenland
Minister Neher beëetligd
Naar drastische
bezuinigingen
Meer productie, meer
export
Hij wilde onderduiken
onmogelijk maken
Vijftig B.S.-ers moesten
worden doodgeschoten
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ALGEMS^N ^REDACTEUR DIRECTEUR: J. KUIJPERS MGR 'üR? J.°W I T LO X
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: BROERSVEST 8, SCHIEDAM, TEL. 08804 ABONNEMENTSPRIJS 3,25 P. KWARTAAL, 1,10 P. MND., 0,26 P. WEEK
Nazisme en oorlog, armoede
en honger in Duitschland zijn
een gevolg van een „ontwikke
ling van eeuwen", welke hier
door wordt gekenmerkt, dat
God ophield het middelpunt te
z.ijn van het leven, schrijft Mgr.
3. 3. v. d. Velden, bisschop van
Aken in zijn Vastenbrief van
dit jaar, waarin hij een analyse
geeft van de oorzaken van de
huidige crisis in Duitschland.
„Wij moeten nederig bekennen",
zoo verklaart Mgr. v. d. Velden,
„dat wij in zeer groote mate dee-
len in de schuld, waardoor deze
rampen over ons zijn gekomen.
Misdadigers voerden ons en de
wereld tot catastrophen. Maar
niet iedereen heeft hieraan een
persoonlijke schuld, niet ieder
kind, niet alle vaders en moeders,
noch de geheele jeugd, noch die
genen onder ons, die geleden en keren:
gestreden hebben voor waarheid,
gerechtigheid en vrijheid en voor
God. Mizar wij allen zijn meege
sleurd in het lot van ons volk.
Laat ons de waarheid onder de
oogen durven zien en nagaan,
waarin deze schuld uiteindelijk
wortelt en welke de oorzaken
zijn, die tot zulke ellende geleid
hebben.
Wat wij vandaag moeten lijden,
wordt niet alleen veroorzaakt
door de huidige gebeurtenissen.
Wij hadden gedurende een ont
wikkeling van eeuwen de kiemen
van de ziekte reeds bij ons ge
dragen. Wy verloren ons geeste
lijk huis. wij verloren God. In
ieder geval hadden wij God in
zooverre verloren, dat Hij ophield
het middelpunt van ons leven te
zijn. Waar God ophoudt het mid
delpunt te zijn, bestaat er geen
absolute waarheid meer, geen op
perste wetgever, geen hoogste
autoriteit voor gerechtigheid en
wet.
Wanneer God niet langer de
allesbeheerschende macht is, is
er geen middel om lijden en ellen
de een hoogere beteekenis te ge
ven en verliest het leven zijn zin.
Wij hebben den mensch ge
plaatst in het middelpunt van het
leven. Deze ontwikkeling heeft
'n snellen en fatalen voortgang ge
maakt onder ons volk. De mensch,
die zichzelf maakte tot een afgod,
bleef niet in het eene Huis van
den Vader, wij raakten verdeeld
ten tijde van de reformatie. Wij
waren slechts in staat de dingen
te meten met het meetsnoer van
ons eigen beperkte en ijdele in
tellect, wij wenschten alles uit
sluitend te weten door de „zuivere
rede" alleen, wij wilden zelf de
maat van alle dingen zijn. Wij
waren als een motor, die de reden
van zijn beweging niet meer bezat
en welks drijfriem was verbro
ken. Die motor werkt maar steeds
door zonder doel tot zijn eigen
vernietiging.
jeugd, de arbeiders, de mensclien
van wetenschap en stelt aan de
economen en staatslieden de
vraag: „Is God en zijn sociale
liefde het middelpunt van al Uw
plannen en activiteiten? Realisee-
ren de economen zich, dat al hun
talenten slechts geleend zijn van
God en dat Hij daarvan reken
schap zal vragen? Of is het geld
Uw god en de god der wereld,
het geld dat zonder erbarmen
menschen doet omkomen!
Staatslieden, waarom zijt gij
zoo bevreesd Gods naam te noe
men in Uw staatsregelingen
Waarom legt gij alleen aardsche
en menschelijke maatstaven aan,
waar het betreft het algemeen
welzijn Tenzij immers God de
staten bouwt, zult gij het huis
van volk's welvaart bouwen op
het drijfzand van menschelijke
ellende en het zal ineenstorten als
de storm komt. Of is de staat Uw
god en de maat en het einddoel
aller dingen?"
Mgr. v. d. Velden richt dan een
oproep tot de buitenlandsche vol-
„Gij volkeren der wereld,
mogen Uw landen de kwalen be
spaard bljjven, die ons ten gron
de hebben gericht, sinds wij
God uit ons midden hebben ge
bannen en den mensch tot af
god maakten. Ook de overwin
naar kan bekoord worden om
het middelpunt prijs te geven
indien zijn handelingen niet
worden geleid door God en
Diens heilige Wet. Gij die oor-
in hun verwachtingen, weer te
gelooven in rechtvaardigheid
en waarheid, absolute waarden,
die niet het voorwerp mogen
zijn van opportunistische over
wegingen. Leer hen, dat macht
geen instrument van vernieti
ging moet zijn, maar van beter
leven en blijvenden vrede. Ik
meen, dat niet ons volk alleen
is aangetast door de kwaal, die
ons tot den ondergang voert.
Moge God verhoeden, dat ande
re volken worden aangetast
door de epidemie van verafgo
ding van den mensch en van
het plaatsen van den mensch in
het middelpunt, op de plaats
van God.
Want indien dit zou geschie
den, dan zou de wereld een on
metelijke catastrophe tegemoet
gaan".
Gistermiddag h/eeft dr- De Groot
Soestdijk weer verlaten. Na een
moeilijken tocht per auto arri
veerde hij te 's-Gravenhage, waar
hij vandaag zijn practijk aan de
Emma-kliniek hervatte.
H. M- de Koningin heeft gister
middag den heer L. Neher be-
eedigd als minister van Weder
opbouw en Volkshuisvesting.
Donderdagmiddag zal hem de
portefeuille van het departement
worden overgedragen.
De H. Vader heeft wegens een
voeteuvel openbare audiënties af
gelast. Particuliere audiënties,
waarbij' Z. H. gezeten blijft, vit
ten normaal voortgang.
Gisteren is te Brussel de natio
nale economische conferentie on
der voorzitterschap van den Bel
gischen eersten minister Camille
Huysmans in besloten vergadering
bijeengekomen
In een openingsrede stelde de
heer Huysmans in het licht, dat
de Belgische productie op het
deelt, zorgt dat gij door de his- oogenblik onvoldoende is. Hij wees
torie niet veroordeeld wordt, er op. dat. wil België blijven le-
Leer hen, die teleurgesteld zijn ven, het noodzakelijk is de pro
ductie op te voeren en den export
Een heel bijzonder medewerker
van de Duitschers zal op 18 Maart
voor het bijz. gerecht hof te Den
Haag terecht staan. Het is het
voormalig hoofd van de rijksin
spectie bevolkingsregisters J. L.
Lentz en hij wordt ervan beschul
digd niet alleen te hebben mee
gewerkt aan de uitzending van
Nederlanders naar Duitschland,
doch ook pogingen te hebben ge
daan het onderduiken onmogelijk
te maken en de illegaliteit zwaar
te treffen. Uit de tenlastelegging
vermelden we enkele punten.
Toen de secretaris-generaal van
Binnenlandsche Zaken. mr. Fre-
c'eriks. weigerde den burgemees
ters opdracht te geven gegevens
uit de bevolkingsregisters te ver
strekken ten behoeve van den
arbeidsinzet, zou verd. de veror
dening van 25 Jun: 1943 hebben
gereedgemaakt, waardoor hij de
bevoegdheid kreeg bindende voor
schriften te dien aanzien aan de
burgemeesters te verstrekken.
Hierdoor kregen de ,.3eauftrag-
ten" van den rijkscommissaris. de
..Fnohherater" en ook de hnln.
een proefvlucht.
politie der gewestelijke arbeids
bureaux toegang tot de bevol
k'ngsregisters.
Voorts wordt L. ervan beschul
digd tegen het advies in van ir-
S. L. Louwes. dir.-generaal van
de voedselvoorziening te hebben
verklaard, dat hij wel kans zag
in verband met den arbeidsinzet
nieuwe inlegvellen voor stam
kaarten binnen drie miaancen te
verstrekken.
Ook zou hij onder bedreiging
van de ambtenaren met den SD
opdracht hebben verstrekt tot
het herstel van het Amsterdam-
sche bevolkingsregüter. dat de
illegaliteit had vernield en van
de kartotheek van het arbeidsbu
reau te Hengelo.
In opdracht van Rauter tenslot
te zou hij eind 1943 ontwerpvoor
schriften hebben gemaakt t.a.v.
de tweede distributiestamkaart
beschikking 1943 en een werkstaat
hebben ontworpen, die ..geknoei"
met deze nieuwe stamkaarten zou
voorkomen.
De feestcommissie voor het
100-jarig bestaan vom. de stu
denten-sociëteit Phoenix te
Delft liet eon ballon op. Het
te vergi ooten. In 1946 hebben mi l,esluur mnakt, hoos gedopt,
aan het buitenl-and tegen gunstige
voorwaarden kunnen verkoopen,
aldus die heer Huysmans, doen
thans is het begin van een stil;
stand waar te nemen, terwijl wij
nog ver van het vooroorlogsche
peil verwijderd zijn. De wereld-
prijzen toonen een neiging tot da
len en het blijkt hoe langer hoe
meer, dat de door België voor den
uitvoer berekende prijzen te hoog
zijn."
Wat het evenwicht tusschen de
prijzen en de loonen in het bin
nenland aangaa:, verklaarde de
eerste-minister o.a.: „Het streven
der regeering is er op gericht aan
de loonirekkender een leven peil
te schenken, dat het vooroorlog-
9olie steeds meer benadert: de te
rugkeer tot het voorooflosscha
evenwicht zal echter on ernstige
moeilijkheden stuiten Een belang
rijk percentage van de nationale
rroduct'e zal in plaats van voor
het interne verbruik voor den ex
port aangewend moeten werden en
van de loonen en winsten zal een
arooter gedeelte afgenomen moe
ten worden om de uit dm oorlog
voortvloeiende schade 'e kunnen
herstellen.
Drastische bezumiginqen
Hierna nam de heer L.ebaert.
minister van economische zaken
het woord. Hij verklaarde, dat vol
gens de laatste statistieken hei in
dexcijfer (1936-1937 100 voor
grondstoffen 339 voor het haif-
afgewerkte producten 338 er. oor
afgewerkte producten 327 De-
draagt. De heer L. loaer: wees er
op dat de sociale lasten in België
belangrijk hooger zijn dan voor
den oorlog.
„Een objectief onderzoex a'pus
de heer Liebaert, dw.ngt ons er
toe onze landgenoolen tot voor
zichtigheid aan te sporen Besiel-
lingen in het buitenland aaan
reeds verloren en op onze prijzen
wordt groote cri'tiek uitgec. fond.
De staat zal zei fin de perste n'aart
het voorbeeld van Zu'nigheid
geven en er zullen mnatregt'ert
getroffen worden, die fot einddoel
zullen hebben dat "ersche c'"ne
milliarden aan subsid es die tot
dusver de zwaarste lasten de: be
grooting uitmaakten zullen ver
dwijnen. Ook onderscheidene mi
nisteries zijn uitgencd ?f> uro
gram,ma's voor een drastische be
zuiniging op te steller-
Zeven doodslagen werden ten
laste gelegd aan den thans 28-ja
rigen J. A. Visser, vroeger medisch
student en later lid van den S D.
te Groningen. Ruim 30 getuigen
traden gisteren tegen hem op voor
het B. G- te Leeuwarden en zij
vertelden van zijn barbaarsch op-
1 treden bij represaille-acties tegen
Te Roosendaal reed een leege militaire vrachtauto door
slippen op het hoekhuis MolenstraatBinnensingel in. Het
huis werd zoo onzet, dat, toen de wagen teruggetrokken uerd
het heele huis instortte.
Onze trotsch maakte ons blind.
En toen zagen wy den mensch,
die tot een afgod geworden,
zelf meester wenschte te zijn
van alles, worden tot een wild
beest, en in zyn roekeloosheid
alle banden, die krachtens Gods
bestel hem met zjjn medemen-
schen verbindt, verbreken. De
mensch bezat de dingen niet
langer, maar werd er door be
zeten.
Zelfs zij, die Christen bleven,
zelfs de priesters moeten ernstig
hun geweten onderzoeken. Is God
nog werkelijk het middelpunt van
het Christendom? Wat wij met
eigen oogen zien, geeft ons niet
den moed deze vraag met ja te
beantwoorden. Mag ik U, gelief
de Christenen vragen in U zelf te
keeren en Uw geweten te onder
zoeken Wij priesters evengoed
als gij zullen ons hebben af te
vragen voor Gods aanschijn: Is
God werkelijk de alles bewegende
kracht in ons leven? Kunnen wij
bij het begin en het einde van den
dag eerlijk zeggen, dat wij alles
doen voor God's glorie?"
De herderlijke brief richt zich
dan speciaal tot de ouders, de
de illegaliteit te Middelstum Be-
dum en Zuidwolde, waar hij twee
onschuldige menschen in kot?len
bloede neerschoot. In Groningen
liet hij een logementhouder neer
schieten en toen hij aldaar zeke
ren R. Niewhuis moest arrestee
ren. schoot Hij ook de-en dood.
„Aktion Sommernacht''
In Maart 1945 arresteerde V.
met eenige andere S D.-ers in Us-
quert den heer H. van Oosten- Op
den weg naar Baflo schoot hij
hem dood.
Het hoofd van den S-D.. Lehn-
hof, getuigde in deze zaak ei ver
klaarde. dat in Maart 1945 een 'ijst
was klaar gemaakt van een 50-tal
personen (B.S.-leden)die bij een
eventueele actie terstond dood
geschoten moesten worden. Dit
was het resultaat van besprekin
gen, welke deze getuige had ge
voerd met zijn chef in Den Haag.
Thompson. Het wachten was
slechts op het afgesproken sein:
..Aktion Sommernacht".'
Toen dit asm uit Den Haag
werd ga geven, greep de Groninger
S D. onmiddellijk in en werden :er
verschillende commando's ge
vormd. Tot eën van deze comman
do's behoorde verdachte V. Voorts
gaf getuige toe. dat V- dikwijls
voor hem werkte.
Ten slotte had verdachte zich
nog te verantwoorden voor het
deel uitmaken van een executie
peloton op Zondag 8 April 1945-
Uit het huis van bewaring te Gro
ningen wérd een achttal arrestan
ten gehrald- Men reed naar Norg.
waar de acht personen werden
geëxecuteerd.
De advocaat-fiscaal jiftr. mr. V.
Wijck, eischte de doodstraf en om
den langen lijdensweg van recht
van cassatie en gratie te vermij
den, wilde hij verd. geen recht
van cassatie verleenen
Veidachte's raadsman conclu
deerde tot een psychiatrisch nn-
'"rzoek. Uitspraak over acht da-
a'en.
