De verdeeling van de wereld
Zorgen bij boedelscheiding
Kath. Volkspartij
en LINGGADJATI
KOUD PRAATJE
Goudvoorraad der Ned. Bank'
OVER STRENGE WINTERS
Engeland kijkt
scheel
Actie-Weiter is
niet in orde
Vermindering met 180 millioen
WOENSDAG 5 MAART 1947
PAGINA
HET KATHOLICISME
IN PORTUGAL
PACHTCOMMISSIE
INGESTELD
OPKOMST DIENSTPL.
MARINIERS UITGESTELD
SCIHULD_ AAN NOODLOT
TIGE PANIEK
Deze maand nog uitspraak
partijraad
Rekent U maar niet op
een mild voorjaar
Financieringsregeliög
Woningbouw 1947
De bekende, waarschijnlijk de
bekendste en invloedrijkste Ameri-
kaansche journalist, Walter Lip-
mann, heeft dezer dagen een
artikel gepubliceerd, waarin hij
niet alleen de likwidatie van het
Britsehe Rijk aankondigde, maar
tevens de mogelijkheden besprak
om de opvolging te regelen.
Zijn meening. welke hij als con
clusie geeft, is, dat het vacuum,
hetwelk door deze likwidatie in de
wereld zal ontstaan, onverbidde
lijk en zoo snel mogelijk moet wor
den gevuld; en hp ziet den eenig
mogelijken weg daartoe in een
bilateraal verdrag tusseb.en de
Vereenigde Staten en Sovjet-Rus
land; een accoord, dat de wereld
In twee invloedssferen zou ver-
deelen; een verdeeling derhalve
van de wereld tussdhen twee stel
sels, tusschen het kapitalisme en
het communisme.
Soms ontkomt men niet aan den
Indruk, d'at ook van Russische
zijde deze uiterste consekwentie
van een ontwikkeling, welke niet
alleen de British Commonwealth,
maar evenzeer de Fransche Unie
-en ook ons Rijk heeft aan
gegrepen, reeds in de verte wordt
gezien, en dat deze visie der
Russische internationale politiek
reeds beïnvloedt. In Moskou, dat
minder in decennia dan in eeuwen
denkt, volgt men de gebeurtenis
sen met een scherp oog, en met
een onmiskenbaar realisme.
Rusland heeft op het oogenblik
met geweldige moeilijkheden te
kampen: verwoest l'and, geruïneer
de industrie, uitgedunde jeugd,
een verschrikkelijken hongersnood
ten gevolge van een zeldzame
droogte, en een oververmoeid
volk. aan hetwelk geen rust,
nauwelijks opgedrongen berusting
kan Worden gegeven. Maar het
heeft voorloopig vier vijfjaren-
plannén opgesteld, Welke wel niet
voldoende zullen zijn om de zware
industrie, derhalve het oorlogs
potentieel, tot de gewenschte hoog
te op te voeren. Maar achter deze
vier, kunnen er nog vier, even
tueel tien komen; want de dicta
tors van het Kremlin hebben
het volk, dat natuurlijk liever
consumptie-goederen dan oorlogs
materiaal heeft, voorloopig nog
stevig in hun greep; en rekenen
er natuurlijk op, dat deze sombere
situatie zal blijven voortbestaan-
En ondertusschen richten ook zij
reeds het oog op de verdeeling
van de wereld in twee invloeds
sferen. Hoe anders kan men de
Russische volte-face van de vorige
week verklaren, toen de Sovjet-
Unie plotseling en volkomen on
verwacht aan de Vereenigde Sta
ten het beheer toestond over de
vroegere mandaat-eilanden in het
Verre Oosten. Met de motiveering,
dat Amerika verreweg de zwaar
ste offers in den oorlog tegen
Japan heeft gebracht. Het gevaren-
element schuilt natuurlijk in de
motiveering; want tegelijkertijd
werd van Moskou uit een cam
pagne ontketend om te betoogen,
dat dé oorlog tegen Duitschland
eigenlijk door Sovjet-Rusland was
gewonnen, terwijl het aandeel der
Westersche bondgenooten in dezen
strijd, zelfs na D-day, practisch
onbeteekenend was geweest; op
bedoelden datum toch was de oor
log reeds beslist.
Zonder het aandeel van Rus
land in de eindzege over Duitsch
land maar eenigszins te verklei
nen, moet men toch erkennen, dat
Engeland den grondslag voor de
overwinning heeft gelegd, toen
het na het Duinkerken van 1940
niet mede capituleerde, maar een
jaar lang geheel alleen den strijd
volhield tegen het overmachtige
Derde Rijk, dat n b. in die dagen
de nauwste banden met Rusland
onderhield! Maar de zoo juist ver
melde Russische stelling is noodig
om Ruslands positie in Europa te
kunnen opeischen; te beginnen
met Duitschland, op de komende
Moskousche conferentie. En straks
als het ooit werkelijk tot een ver
deeling der wereld zou komen, kan
Rusland deze thesis naar voren
brengen om geheel Europa voor
zich te vragen. Al kunnen we ons
nauwelijks indenken, dat de Ver
eenigde Staten, in een dergelijk
geval Engeland en West-Europ'a
zouden opgeven. Daardoor toch
zou het zich zelf in de hachelijkste
positie brengen.
Uit al deze gegevens blijkt in-
tusschen wel, dat de Britsehe crisis
het geheele wereld-evenwicht aan
het wankelen brengt en zelfs zou
kunnen doen ineenstorten. Daar
om zijn de spanningen, welke on
miskenbaar tussdhen Londen en
Washington bestaan, des te meer
te betreuren. Te Londen is men,
volkomen begrijpelijk, momenteel
uitermate prikkelbaar, en het
Amerikaansche publiek reageert
daarop fel. In Amerikaansche
officieele kringen blijkt men ech
ter, gelukkig, over een groote
mate van zelfbeheersching te be
schikken.
Zelfs wil men al is d'aaraan
eigenbelang niet vreemd Enge
lland in zijn moeilijkheden tege
moet komen. Zoo is Truman be
reid een aanmerkelijk deel der
Britsehe ,,bezettings"-kosten in
Griekenland over te nemen, mits
Engeland daar zijn troepen hand
haaft. Een dergelijke geste zal
wellicht pok beter en dieper tot
het Amerikaansche volk, dat in
zijn sentiment altijd nog sterk
isolationistisch, is, doen doordrin
gen, dat over alle belangen- en
meeningsverschillen heen de An
gelsaksische verbondenlheid vitaal
is, en dat men zijn eigen belangen
zou benadeelen, als de V. S. zou
den ingaan op het diplomatieke
spel van Moskou om een wig tus
schen Amerika en Engeland te
drijven, ten einde laatstgenoemd
land volkomen te isoleeren.
Volgens de jongste volkstelling
in Portugal is het aantal inwo
ners, dat verklaarde den katho
lieken godsdienst te belijden, in
het geheele land belangrijk toe
genomen. Het noordelijk gedeelte
van het land staat aan de spits:
Braga met 99,6 pet., Castelo
Branco met 98,3 pet., Guarda met
95,6 pet. In het Zuiden van het
land bedraagt dit percentage 95,2
pet. Slechts in de provincie Alen-
tejo blijft het cijfer beneden de
90 pet.
Bij besluit van de ministers van
Justitie en van Landbouw is in
gesteld een commissie van advies
over de vraag, welke de meest
gewen.:chte wetgeving is op bet
stuk van pacht, gezien de erva
ringen. welke zijn opgedaan since
de invoering van de pachtwet '37.
Tot voorzitter is benoemd prof.
mr. dr. G- van den Berigh te Am
sterdam, tot secretaris mr. J van
Sc'haik te Amsterdam.
Blijkens het gisteren verschenen
voorloopig verslag der Tweede
Kamer over het wetsontwerp tot
verlenging van den werkingsduur
der pachtregeling 1945 waren zeer
vele leden van oordeel, dat de ter
mijn van 3 jaar, welken de regee
ring voor deze verlenging voor
stelt, aanzienlijk korter zou kun
nen en moeten worden.
De opkomst van dienstplichti
gen in het opkomstcentrum van
het Corps mariniers in de van
Ghent-kazerne te Rotterdam in
het tijdvak van 10 Maart t.m. 3
April is tengevolge van moeilijk
heden in verband met de vorst
periode, uitgesteld. Zij, die een op
roep hebben ontvangen, zullen
ongeveer 7 tot 8 weken later een
nieuwen oproep ontvangen.
Het onderzoek, dat js ingesteld
naar de ramp van de „Ohimarra"
die 19 Januari j.l. op een rots liep
waarbij bijna 400 personen den
dood vonden, heeft naar uit Athene
wordt gemeld, geleid t0t de con
clusie, dat de officieren en be
manning voor de paniek, die
volgde, verantwoordelijk zijn. De
kapitein en 22 officieren en ma
trozen zijn wegen® onachtzaamheid
verantwoordelijk gesteld voor den
dood van deze 400 personen.
Het eerste lente-
teeken. Op den
Dam. te Amster
dam is ondanks alle
sneeuw, ijs, vorst,
hagel en verdere
winterbeproevingen
de ballonnetjesman,
de verrukking van
de jeugd, als eerste
levensteeken weer
verschenen.
De heer W. J. Andriessen, voor
zitter van de K.V-P. deelt het vol
gende mede:
Iet voorloopig Katholiek Co
mité van Actie plaatst thans ad
vertenties, waarin o.m. gezegd
wordt, dat deze actie gevoerd
wordt ,,met inachtneming van het
verband der KVP"
Wij verklaren met nadruk, dat
deze actie geheel en al buiten het
K-V-P.-verband om gevoerd
wordt, en dat de leiders dezer
actie tot nog toe niet hebben wil
len ingaan op een onzerzijds ge
daan voorstel om de Indische
kwestie op een speciale Partij
raadsvergadering andermaal aan
de orde te stellen.
Zooals de actie nu gevoerd wordt,
is ze in strijd met de Partijregle
menten en derhalve onorganisato
risch., ook omdat de heeren Wei
ter c.s. er niet tegen opzien plaat-
Herinnert U zich nog de verhalen van Uw ouders of groot
ouders, die U hij het flakkerende waxine-lichtje onder
den theepot - inmiddels door een electrisch lampje ver-
Vangen vertelden van den harren winter van 1890? Het
jaar, waarin Koning Willem III hegraven werd en het
zoo koud was, dat de ooren van de koetsiers irn den
vorstelijken hegrafenisstoet bevroren?
Het is jammer, dat wij den
-oudjes" de illusie moeten, ontne
men, dat zij wat de strengheid
van een winter betreft, bijzondere
ervaringen rijk zijn, want wij heb
ben het veel erger meegemaakt.
Welke vergelijkingen wij ook
1, V
e Rijnbrug bij Wezel, buiten de brug bij Keiden, de eenïge
vvergangsmogelijkheid in W. Duitschland en voor het verkeer
>net Z. Nederland van groot belang, wordt door het ijs bedreigd.
Vertvogen wordt de ijsmassa door de R.A.F. te doen bombar
deer en.
maken, aan het sprookje van den
barren winter 1890 kunnen wij
voorgoed een einde maken, omdat
de laagste temperatuur in dat jaar
geregistreerd, zijnde 16 graden
onder nul, en wel in December, in
1929 nog overtroffen is door 19
graden ohdef nul in de maand
Februari, In het jaar 1939 was het
17 graden onder het vriespunt, in
Februari, in 1941 zelfs 25 graden
in Januari, terwijl in 1946 als
laagste temperatuur, in December
15 graden genoteerd werd.
Een merkwaardig record
Merkwaardig is, dat in de dooi-
periode tusschen 10 en 19 Januari
en wel op 16 Januari in Maastricht
een temperatuur werd waargeno
men van 17,2 onder nul, een re
cord sinds 1852, toen men in de
Limburgsche hoofdstad met waar
nemingen begon.
Wij informeerden bij het Me
teorologisch Instituut te De Bilt,
waar dr. H. ten Kate ons deze ge
gevens verstrekte, ook naar den
sneeuwval, doch deze bleiek in
1890 lang niet van dien aard ge
weest te zijn als tihans. Toen be
droeg die hoogstens 5 c-M-, terwijl
de sneeuw thans meer dan 20 cM.
hoog heeft gelegen en in 1942
zelfs een hoogte van een halven
meter bereikte.
Houdt de sneeuw ook verband
met de büzondér lage temperatu-
ren?"
,,De buitengewoon lagie tempe
raturen des nachts doen zich
meestal wel boven een sneeuwdek
voor, omdat dp grond dan reeds
afgekoeld is-
,,En nu dr. ten Kate, onze le
zers zyn natuurlijk erg nieuws
gierig naar een algemeene prog
nose en meenen na zoo'n strengen
winter zeker recht te hebben op
een mooien zomer".
Dr. ten Kate oogt eens naar een
collega en zegt ,,de zomer, dat is
uw afdeeling", maar welk een
zomersch en allervriendelijkst ge
zicht deze collega ook zet, voor
spellingen kan hij daarover niet
doen.
,.Maar rekent u maar niet op 'n
mild voorjaar", geeft dr. ten Kate
ons allerminst als troost mee-
Hoogere temperaturen moeten
wp van het zeewater hebben en
dit is thans altyd nog 2 graden
onder nul. Maar" en dit was
wel een pleister op de wonde
,,dit beteek ent ook minder kans
op Maartse he buien. De hoogere
temperaturen komen geleidelijk-
In ieder geval is de winter aan het
siyten en wy komen al boven nul.
Maandag 2 graden".
selyke comité's voor het bereiken
van hun doel, op te richten.
Met een beroep op artikel 35
van het Algemeen Reglement en
van artikel 20 van het Reglement
op de Partyrechtspraak, kan men
deze ctie niet voeren ,,met inr
achtneming van het verband der
K.V.P"
Immers artikel 35 (lid 1) Alge
meen Reglement en art. 20. lid 1
van het reglement op de party-
rechtspraak, bepalen dat ieder lid
der partij bevoegd is klachten in
te dienen.
Betreffen deze klachten den
gang van zaken in de partij, dan,
worden zij ingediend bij het dage-
lijksch bestuur.
De redeneering van de heeren
Welter c.s, is nu deze:
Ieder lid van de partij kan
krachtens art. 35 klachten indienen;
een collectiviteit van leden cestaat
uit leden van de partij. Is kan
een collectiviteit van leden, door
een zekere organisatie in de partij
in het leven te roepen, met een
beroep op art 35, klachten indie
nen,
Dat deze reden eering met de
logica op gespannen voet staat be
hoeft voor ingewijden geen betoog.
De redeneering moet, wil zij
sluiten, als volgt luiden: Ieder lid
van de partij kan krachtens art.
35 enz. klachten indienen; ik ben
lid van de partij. Dus kan ik
klachten indienen.
Dat doet men echter niet, waar
door men tot de gemaakt e gewron
gen constructie komt.
Indien een Partijreglemenit cte
door de heeren W-elter e s. evoer.
de actie partij-organisatorisch zou
toelaten, dan zou een partij zich
zelf om binden.
Immers daardoor izou én prin
cipieel én practisch de mogelijk,
heid aanwezig zijn om voor elk
programpunt, dat naar het oordeel
van eten aantal leden, niet juist
zou worden uitgevoerd, een actie
gelijk aan die van de heeren Wei
ter c s.. te ontwikkelen
Dan war van een duurzame lei
ding, die toch voor een partij on.
ontbeerlijk is, geen sprake, dan
was het mat die partij spoedig ge
daan. Reden waarom tegen deze
niet-reglementair zijnde actie ten
sterkste stelling moet worden ge
nomen.
Hier zal het hoogste wetgevende
orgaan in de partij de partijraad,
het beslissende woord moeien
spreken.
En dit zal nog deze maand ge
schieden-
Het meest treffende verschynsel
van den weekstaat van de Ned.
bank is de vermindering van den
goudvoorraad met ruim 180.000.000,
waardoor de totale voorraad munt
en muntmateriaal met een overeen
komstig bedrag is achteruitgegaan
tot 467.548.023. Deze vermindering
van den goudvoorraad werd. behou
dens een kleine terugvloeiing uit
anderen hoofde, veroorzaakt door
overdracht van goud in de Ver.
Staten ter betaling van de Ned.
deelneming in het kapitaal van het
Internationale Monetaire Fonds, voor
zoover het in goud moest worden
voldaan.
De Ned. Bank deelt dienaangaande
nog mede, dat een aanzienlijk ge
deelte van het voor dit doel besch-ia-
baar gestelde goud eerlang zal
worden terugontvangen van de
overzeesche gebiedsdeelen.
Van zekere zijde is de indruk
gewekt, cat de onlangs tot stand
gekomen „Financieringsregeling
Woningbouw 1947" slechts moge
lijkheid biedt tot het bouwen van
huurwoningen.
De minister van openbare wer
ken en wederopbouw wijst er
evenwel op, dat deze opvatting
op een misverstand berust en dat
ook de bouw van een woning,
wélke door den eigenaar ze®
wordt bewoond, o,p den voet van
evengenoemde regeling gefinan
cierd kan worden.
