MILITAIRE MISSIE
Noodtoestand in Brabants
uitersten Zuidwesthoek
De NEDERLANDSCHE
in BERLIJN
I
wereld
FM R£
Uit de sportwereld
DINSDAG 18 MAART 1947
PAGINA 7
II (slot).
BEVESTIGEND
ANTWOORD
GROVE BELEIDSFOUTEN
DRIE JAAR VOOR DIENST
WEIGERAAR'
OVERHEIDSDADEN
TIJDENS BEZETTING
Aansprakelijkheid wordt
geregeld
WOODCOCK WINT VAN
OLEK OP PUNTEN
En behoudt den Europ.
zwaargewichttitel
ENGELSCH JEUGDVOET-
BAL-TOURNOOI GAAT
NIET DOOR
Grenswijziging kan spoedig
verbetering brengen
Het land van Saaftingen
Door den heer Bruins Slot werden den minister van Buiten-
landsche Zaken in de Kamer o.a. de volgende vragen gesteld:
Is het juist, dat het tegenwoordig hoofd der missie zijn onder
geschikten heeft medegedeeld, dat elk bezoek van Nederlanders
aan Duitschland ontmoedigd moet worden Is het juist, dat
wij in Berlijn onzen goeden naam kwijt geraakt zijn niet
slechts door den zwarten handel van ondergeschikte ambtena
ren, maar vooral doordat hooggeplaatste officieren der missie
de ongure figuren uit dit bedrijf hebben beschermd
Tot ons leedwezen moeten wij op
Informaties uit de beste bronnen
in plaats van den minister met ja
antwoorden
En als men dan weet dat veer
tien dagen na bet heengaan van
vice-admiraal Doorman de Engel-
«chen niet minder dan dertig Ne
derlandsche officieren en onderof
ficieren in Munster in de gevan-
genis moesten zetten wegens zwar
ten handel en dergelijke misdragin
gen, dan mag het ook geen ver
wondering wekken, dat het met de
Nederlandsche missie in BerLijn
bergafwaarts is gegaan, nadat een
man als Doorman, die bij de ge
allieerden sterk persona grata was,
tot hun groote ergernis verwijdera
werd.
En na Doorman kwamen kolonel
van Rij en majoor van Essen aan
de beurt, die hjet ontslag niet af
wachtten, maar zelf namen en
dit zonder eenige dankbetuiging
kregen. Zoo goed was de verhou
ding van deze heide officieren
met de geallieerden, dat bij hun
heengaan maj.-gen. Nartes, bevel
hebber van de" Britsche troepen in
Duitschland, aan kolonel van Rij
verzocht dezen zijn portret te mo
gen aanbieden, terwijl majoor van
Essen van den Franschen generaal
Noiret diens portret als aanden
ken ontving.
Trouwens uit belangrijker zaken
viel dieze goede verstandhouding
te bewijzen Zoo o-a. bij de ver
deling der Duitsche fabrieken,
waarvoor ieder land een claim
mocht stellen. De claim van Ne
derland was niet tijdiig ingekomen,
wat niiet de schuld was van de
Ned. regeering maar van de Brit
ten. bij wie de regeer in g de claim
had ingediend en die haar niet
hadden doorgegeven Toen kwam
een Fransch kolonel uit eigen be
weging bij kolonel van Rii om
hem alsnog in de gelegenheid te
etellen een claim te maken en des
avonds om acht uur vóór den fa
talen datum stelden zij samen nog
een claim op van negen fabrieken,
Waarmee deze Fransche officier
de belangen van Nedierland veilig
stelde. Nu wordt het contact met
de Franschen waargenomen door
iemand, die nauwelijks voldoendP
Fransdh kent en die aan officieele
Fransche uitnoodigingen geen ge
hoor geeft.
De aangename verhoudingen on
der Doorman heeft zijn opvolger
dr. Huender met een bijl doorge
hakt.
Drie grove beleidsfouten worden
Ör. Huender aangewreven:
1. dat (hij de goede contacten
welke met de geallieerden en an
dere vreemde miissies waren ge
legd, volkomen heeft vernietigd;
2. dat hij niettegenstaande alie
protesten de missie heeft laten vei
worden en den Nederlandschen
«laam heeft verknoeid;
3 dat hij opdrachten hieeft ge
geven aan menscihen, die politiek
en moreel niet betrouwbaar waren
Een enkel voorbeeld moge dit
Hlustreeren. Er was bij het Ned
Boode Kruis in Berlijn, dat sinds
de bepalinrg van 15 Maart eveneens
onder het hoofd van de missie
stond, een juffrouw, diiie op een
gegeven oogenblik door de Engci-
sdhen werd gearresteerd wegens
omkooperij. zwarten handel, en wal
nog erger is naziverdenking-
Kolonel van Rij verzocht deze
zaak eerst te mogen onderzoeken
en ontdrkte o.a. dat deze dame
tiidens de bezetting hij het Duit-
sche Auslandinstituut opgeleid
was voor nazi-agent, in gewoon
Nederlandsch dus: spionne. Kolo
nel van Rij wist te bewerken,
dat de Engelschen er genoegen
mee namen dat zij naar Nederland
werd teruggestuurd, waar dit ge
val dan verder kon worden uitge
zocht. Dr. Huiender bevestigde
dit. Tot tweemaal toe moest hij
hieraan worden herinnerd, waarop
hij dan- antwoordde, dat hij on
middellijk zou opbellen om bevel
te geven haar terug te zenden.
Maar deze dame, kapitein bij
het Nederlandsche Roode Kruis.
ging niet terug. Integendeel! Op
Koninginnedag hield dr. Huender
natuurlijk een ontvangst. En tij
dens deze ontvangst stond aan
zijn rechterhand deze dame,
verdacht van omkooperij, zwar
ten handel en nazismetten. De
naaste medewerker van dr- Huen
der, kolonel van Rij, hoofd van
de afdeeling repatrieering, en
diens echtgenoote, die juist voor
eenige dagen over was, noch
iemand van diens staf had een
uitnoodiging ontvangen En om
te toonen hoe zij hierover dach
ten, boden toen enkele officie
ren aan kolonel en mevrouw
Van Rij een diner aan.
Tntusschen schijnt, naar onze in
lichtingen luiden, de toestand bij
de vertegenwoordiging van het
Roode Kruis in Berlijn en bij de
officie ele co-nsuls al niet veel be
ter te zijn.
Wij kunnen voorloopig hiermee
volstaan, al zou hierover nog
heel wat kunnen worden verteld-
Ons dunkt, dat het zoo meer dan
voldoende is. Voorloopig tenmin
ste.
Deze zaak is nu eenmaal in het
licht dier openbaarheid gekomen
en het land beeft er nu recht op
te weten, hoe met de twee m.l-
lioen, die deze missie kost, onze
naam in het buitenland wordt ge
diend. En zeker als het niet alleen
meer gaat ovtr grove beleidsfou
ten, maar over fouten, die bij de
Nederlan-dsclbe wet strafbaar zijn
gesteld, over misdadige gedragin
gen dus. Er zijn twee commissies
benoemd, die dieze zaak zullen on
derzoeken. Indien haar rapport
klopt met onze inlichtingen moge
de regeerinig dezen Augiasstal
spoedig en grondig reinigen. Haar
prestige bij het Nederlandsche
volk zal er slechts bij winnen.
De krijgsraad heeft den dienst-
plicht'ig soldaat M. K. uit W.nkel,
die weigerde zijn uniform aan te
trekken veroordeeld tot 3 jaar ge
vangenisstraf met aftrek alsmede
ontslag uit den dienst en het recht
om bij de gewapende macht te-
dienen.
Hoewel verd zei de alleen mei
zijn ouders en naaste familie over
zijn plan va-n dienstweigering te
hebben gesproken, bleek uit een
onderschept briefje, dat menschen
achter de schermen hem in deze
richting 'hadden, gedreven.
In een zi-tting te Schoonhoven
veroordeelde de krijgsraad te vel
de gisteren 7 deserteurs, die niet
van- inschepingsverlof waren te
ruggekeerd, tot 3 jaar gevangenis
straf zonder aftrek met ontslag
uit den dienst. Een achtste bekl-
kreeg 1 jaar waarvan 6 maanden
onvoorwaardelijk, de rest met af
trek van 3 maanden voorarrest
voorwaardelijk.
Bij de Tweede Kamer is een
wetsontwerp ingediend tot rege
ling van Üe aansprakelijkheid der
overheid voor handelingen ver
richt tijdens of ten gevolge van
de bezetting.
Uit de omstandigheden van dien
tijd vloeit voort, dat waar in be
zet gebied de overheid overeen
komsten heeft aangegaan of an
derszins subject is geworden van
rechtsbetrekkingen van civiel-
rec-htelijken aard, in de eerste
plaats de bezettende macht, te
weten Duitschland, is gebonden.
Of en in hoeverre daarnaast ook
de staat der Nederlanden of an
dere Ned, publiekrechtelijke licha
men gebonden zijn, i? een vraag,
waaromtrent verschil van mee
ning mogelijk is- Ten einde de
bestaande rechtsonzekerheid te
doen verdwijnen is n-u dit wets
ontwerp samengesteld. Het heeft
betrekking op overeenkomsten in
bezet gebied gesloten o-p onrecht
matige daden, aldaar verricht, of
onverschuldigde betaling, aldaar
ontvangen, en op schadeloosstel
ling wegens vordering of onteige
ning, welke aldaar zijn geschied.
De regeling behoort, naar de
meening van de ministers van
justitie en financiën aldus te lui
den, dat de Ned. overheid niet is
gebonden, indien de overeenkomst
of de verbintenis scheppende han
deling niet rechtstreeks is voort
gevloeid uit des bezetters verplich
ting tot het herstel of de verzeke
ring van de openbare o-rde en het
openbare leven. noch feitelijk
hiertoe strekte of heeft bijgedra
gen. Ten aanzien van onrechtma
tige daden is het criterium, of de
handeling den staat of het lic>aam
tengevolge van de bezetting al dan
niet kan worden toegerekend.
Voor het treffen van de beslissin
gen over deze vragen- wordt een
speciaa-l college ingesteld-
Op grond van de voorschriften
van het ontwerp zal een aantal
personen schade lijden Deze scha
de dient te worden beschouwd a.s
een gevolg van den oorlog en het
wetsontwerp bevat een regeling
omtrent de vergoeding daarvan.
Een uitzondering wordt gemaakt
voor hem, aan wien de sc-hade zelf
dient te worden geweten. Hieron
der vallen met name ook zij, die,
van Nederlandsch standpunt be
zien, onbehoorlijke contracten aan
gingen.
De Britsche zwaargewicht-kam.
pioen Bruce Woodcock, had gister
avond voor 6000 toeschouwers te
Manchester zijn titel Europeesc-h
kampioen zwaargewicht ,e verde
digen tegen den Franschen kam.
pioen Stefan O lek, die hem daar
toe ha>d uitgenoodigd.
De s.rijd ging aanvankelijk vrij
gelijk op, en zij die meenden dat
Woodcock een gemakkelijke zege
zou behalen, herriepen -hun voor
spelling -al spoedig. Olek wist niet
alleen de zware slagen v n zijn
tegenstander fraai -e ontloopen,
maar bracht den ©rit ook 'her-'
haalc-elijk in moeilijkhi.' en. En
men -was behucht dat Woodcock
wel eens de grootste verrassing
uit zijn boksloopbaan zou moeten
inca seeren. In cie laatste drie
ronden echter forceerde Woodcock
het gevecht en kon hij - e balans
in zijn voord'eel doen door laan.
Olek ging in de 13e ronde voor
een moment tegen den vloer,
maar hij stond weer zoo snel op
zijn beenen, -dat de sc'heidsrech.
-er geen gelegenhet kreeg te' tel
len. In de 14e en 15e ronde had
Olek, die teekenen van vermoeid
heid ging vertoonen, het buiten
gewoon zwaar te veran woorden
onder de aanvallen van den on.
ophoul 'elijk bombar, eerenden
Woodcock. De Fransc'aman hield
echter vol, en Woodcock kon
slechts door een kleine puntenze-
ge zijn Europeeschen ti el hand
haven-
Op de vergadering van bestuur-
deren van F A en League is be
sloten het internationaal jeugd,
tournooi, waarvoor ook Nederland
had ingeschreven, niet te late#
doorgaan in verband met het ver
bod van midweeksche weds rijden.
De weds rijd Engeland—Frankrijk
is verplaatst naar Zaterdag 3 Met
De heeren, wier advertenties
•goo smakelijk weten te vertellen,
van allerlei manieren om hoopen
geld te verdienen, vergeten alle
maal één ding en wel het belang
rijkste van allee.
Hoe vol zelfvertrouwen en ener
gie een jongeman ook moge zijn,
Hij komit er niet zonder Glimzo
Het eerst gaat de blik van
ledeTen werkgever naar de schoe
nen van den sollicitant. Zijn die
dof, vuil, zonder glans Ziijn die
Inefficient?
Luister, wat de efficienicy-des-
kundige zegt: ,,De schoenen zijn
de sleutel tot het karakter van
een man, die op een goed betaalde
betrekking uit is. Zijn z'n. schoe
nen glanzend, glimmend, verblin
dend Dan is de drager energiek
en betrouwbaar. Zijn schoenen
zijn om zoo te zeggen de spiegel
van zijn ziel-"
Dat kan Glimzo alleeni. Doe het
met Glimzo
II
Zoo is de toestand gegroeid tot
'n catastrophe voor dit gebied v.
goeden grond, dat veel deviezen-
sparend graan aai. Nederland
zou kunnen leveren, indien er
eens flink gesaneerd werd. In
zooverre is hier sprake van een
nationaal belang-
Be provinciale waterstaat
voor N.-Brabar,t heeft de zaak
ter hand genomen en wij moch
ten vernemen, dat er inderdaad
plannen voor een definitief her
stel bestaan.
Maarmen is het nog niet
geheel eens over de verdeeling der
kosten en dan is er de moeilijk,
heid, dat we hier te doen hebben
met een inter-provinciale affaire,
nl. tusschen Zeeland en Brabant,
met een internationale zaak, door
dat wij een Scheldetraetaat be-
hooren na te komen en met de
noodzaak van het oprichten van
één groot waterschap dat den wa
terstaat zeker in den geheelen Z-
W.Jioek zal kunnen regelen. Het is
dus een vrij gecompliceerd geval.
Het eerste, wat moet geschieden
is het radicaal uitbaggeren der kil,
zoodat het binnenwater, door de
herstelde sluis gemakkelijk ge
loosd kan word-en oip de Schelde.
De groote moeilijkheid was tot he
den: wie betaalt het.
Het Rijk wil de onkosten dra
gen voorzoover het betretf dicht,
slibbing der kil door de inundaties
van 1940 en Landbouwherstel wil
de didhtslilbbing voor zijn reke.
ning nemen, voorzoover deze ge
schiedde tengevolge van de Duit-
sche maatregelen in 1945. De inge
landen poogden ook den Cultuur-
techniscihen Dienst een deel der
kosten te doen betalen, maar deze
Dienst weigerde, daar hij geen
herstel van schade, door verwaar.
loozing ontstaan, wil subsidieeren-
Het betreft hier imlmers dat deel
der dichtslibt, mg, hetwelk cmt_
stond, door Ihet niet regelmatig
uitbaggeren vóór 1940.
Vóór 1940 was het wel een on
zalige gewoonte, zoo redeneert de
Cultuurtechnische Dienst, om via
Werkverschaffing allerlei wenken,
noodig géworden door venwaar-
loozing op kosten der gemeen,
schap te laten verrichten ten bate
eigenlijk van de verwaarloozenden
maar bet principe is onjuist, bo
vendien is er te weinig geld.
Wij hopen, dat de boeren van
deze streek begrijpen, hoezeer hun
veelal slecht ontwaterde gronden
er beter op zullen worden, zoo zij
het hun, toevallende deel der on
kosten voor hun rekening zullen
nemen. Wij weten, dat zij mee
willen betalen- Laten zij denken
aan de toekomstige hoogere op
brengst hunner gronden, aan de
mogelijkheid, dat er nu een defini
tieve oplossing zal komen, die de
onderhoudskosten in de toekomst
veel geringer zal maken. De pro.
vinciale waterstaat immers beseft
heel wel, dat het. voortdurende
openhouden van de kil bij Ossen-
dredhit steeds een moeilijk en
kostbaar geval zal blijven, daar
men de kil, buiten de dijken ge
legen, toch niet voortdurend onder
controle heeft en dichtslibbing dus
steeds opnieuw zal voorkomen.
Daarom is nu het plan uitge
werkt om den geheelen inham bij
Ossen diredht benevens een strook
schorren naar ïiet Noorden, langs
de kust loopend, .samen pl-im- 250
ha. groot, volledig in te polderen.
Het groote voordeel is dan, naast
het winnen van grond, dat men de
kil bij Ossendrecht, die dan bin
nen de dijken komt liggen en die
dus niet meer zal bedreigd worden
door dichtslibbing, wel onder con.
trole kan houden, dat de Woens-
drechtsche en de Ossendrechtsche
waterloozing in den nieuwen pol
der samen kunnen vloeien op één
breed, laaggelegen deel van den
nieuw te vormen grond, waardoor
hier een flinke boezem kan ont
staan, die het spuien uit het ge
zamenlijke nieuw te vormen uit.
wateringspunt gemakkelijker zal
maken; dat er geen gevaar meer
bestaat van nieuwe slibvorming
vlak voor het uitwateringspunt,
daar de nieuwe polder met de loo
zing juist tegen het diepe van de
Schelde komt liggen, waar de
strooming zoo sterk is, dat slib
geen kans heeft zich vast te zet
ten. Kortom, door dezen nieuwen
polder kan men alle moeilijkheden
van den uitersten Z.-W-hoek van
Brabant, oplossen. De ontwatering
hangt dus ten nauwste samen met
de inpoldering-
Maar nu de mogelijke oppositie.
Zooals blijkt uit ons eerste artikel
koimt deze, meest westelijke nieu.
we polder op Zeeuwseh gebied te
liggen, door alleszins onnatuurlijk
achterblijven van het grensverloop
bij reeds lang gegroeide nieuwe
toestanden. En nu kan men wel
een interprovinciaal Zseuwseh-
Brabantsch waterschap gaan op
richten, tot regeling der belangen
van den uitersten Brafoantschen
Z.-W.-hoek, maar het is eigenlijk
ongerijmd. Het gaat hier om Bra-
bantsche levensbelangen, die af.
hankelijk zijn van territoir, dat
geographisöh tot Brabant hoort en
dat geheel op Brabant is georiën
teerd', maar toch staatsrechtelijk
bij Zeeland is ingedeeld. Wij we
ten, dat er reeds met Zeeland ge
sproken wordt over zoo'n inter
provinciaal waterschap, maar hoe:
lang kan dat 'heen en weer ge
schrijf nog duren? Beter, véél be
ter, is het, evenals in het geval
Alem geschiedt, een grenswijziging
te bewerkstelligen waardoor het
westelijk randje van het Brabants
sohe territoir inderdaad Bra-
bantsch gebied zal worden,
Er zijn wellicht Zeeuwsche
kringen, die bevreesd zijn, dat
door dit alles de band tusschen
Zeeuwsch.Vlaanderen en overig
Zeeland bedreigd zal worden. Aan
de overzijde van den nieuw te
vormen polder bevindt zich im
mers het Zeeuwsoh-Vlaamsche
.Verdronken land van Saaftin"
gen", naar men ons van deskun
dige zijde verzekerde, een schor,
rengebiedj rijp voor indijking sa
mengesteld uit de allerbeste, vet
te zeeklei, wellicht een 800 ha.
groot. Vroeg of laat gaat dit ter
rein ingedijkt worden, en dan is
de afstand van den nieuw te be
dijken Ossendrechtschen polder
tot het nieuwe Zeeuwsch.Vlaiam-
sehe land amper 1% km. Dit zou
dan het punt zijn, waar Zeeuwseh
Vlaanderen het dichtste bij he-
Nederlandsche vasteland zoiu ko
men en zelfs een brug zou hier
mogelijk zijn!
Zal daardoor Zeeuwseh-Vlaan
deren niet uit de Zeeuwsche sfeer
geraken? Dit is de vrees wellicht
van sommige oprechte Zeeuwen.
Wij gelooven van niet. Ten eerste
is daar het uitstekend geoutilleer.
de ponWeer tusschen Kruiningen
en Perkpolder. Ten tweede kun
nen juist veel rasechte Zeeuwen
opgenomen worden door het nieu
we land van Saaftingen en de nog
te winnen polders in den
Zeeuwsch-Vlaamschen Braakman.
Walcheren immers stelt zich
voor zijn landbouwbedrijven te
saneeren en daardoor komt er een
overschot aan bevolking op di-
eiland. Deze lieden zullen, in
Zeeuwsch.Vlaanderen gevestigd.
e.en natuurlijken band vormen tus
schen Zeeuwseh-Vlaanderen en
overi'g Zeeland. De familiebetrek
kingen zijn heel wat sterkgr dan
verkeersverbindingen en de eerste
zullen juist op Zeeland wijzen.
Zeeland denke bovendien aan het
nationale belang. Zoo ra de eco.
nomisehe unie met België een feit
zal zijn, zal er behoefte be. aan
aan een korte wegverbinding tus
schen Nederland en de beide
Vlaanderens. Wij doelen hier spe
ciaal op Gent, Brugge en de bad
plaatsen aan de West.Vlaamsche
kust. De verbinding van Moerdijk
via den nieuwen Ossendrechtschen
polder en het nieuwe land van
Saaf ing.en over Hulst naar België
is dsn de kortste.
Wij meenen, aan de hand van
deze beschouwingen en van wat
wij in ons eerste artikel schreven,
dat Zeeland de grenswijziging
slechts als iets billijks zal kunnen
zien en Brabant bij de inpoldering
die vrije hand zal laten- De Belgi
sche Waterstaat zou als tweede
een mogelijke opposant kunnen
zijn tegen de indijking. Voor den
oorlog richtte hij zich tegen indij
kingen in het Schelde-gebied, uit
vrees, dat het water bij stormvloed
.geen berging meer zou kunnen
vinden op de schorren, als deze
bedijkt waren en dat daarom in
en om Antwerpen wateroverlast
zou ontstaan.
Gedurende den oorlog is echter
op Belgisch territoir, tegen de
wenschen van den Belgischen Wa.
terstaat zooals wij zagen, ingedijkt
TerwijL de schorren aan de Ne
derlandsche zijde der grens zóó
hoog zijn gegroeid dat ze. ook bij
stormvloed, geen water meer ber
gen. Dat laatste geeft dus prac-
tisch hetzelfde resultaat, voor den
waterstand, als ingedijkt gebied-
En toch is het niet gebleken, dat
in het Antwerpsche eenige water,
overlast is ondervonden. Uit de
praktijk ziet men dus al, -dat de
vooroorloigsche vrees van de Bel
gen gelukkig ongegrond bleek en
wij achten, uit dien hoofde, een
goedkeuring van Belgische zijde
alleszins mogelijk.
Als de inpoldering eenmaal eén
feit zal worden, hoopt men ook
één groot waterschap voor Z--W--
Brabant te vormen. Wij zagen,
hoe een een polder, vlak bij de
Ossendrechtsche kil gelegen, toch
afwaterde op de Woensdrechtsche
haven. Omgekeerd zijn er Woens.
dnechtsche gronden, die loozen op
Ossendrecht. Het hooge gebied,
waar de grond ook veelal ver
zuurde, omdat 't water er te veel
bleef stilstaan, zal gelijktijdig met
de betere afwatering der polders
ook vlugger zijn waterlast kwijt
kunnen raken. Al deze z ken moe
ten onderling worden geregeld en
daartoe is een flink watersdfoap
zeker geen overbodige luxe.
Door deze maatregelen hoopt
men dan den Z.-W.-hoek van Bra.
bant te sane&ren, ten profijte van
de bewoners en van geheel Ne*"
derland. Moge het spoedig zoo ver
zijn.
