Neptunus heeft DE kans: NU!
De „Karei Doorman
Engeland
Er zit goud in onzen bodem
Het is echter niet loonend
er naar te zoeken
De Engelsche begrooting
De Spoorwegen nu
de toekomst
en
En de staartcluLs in het geweer
sra-aïrtfffws
së ss jfssvrs .ton1:.
in
WOL IN DE LIJKKOETS
1
pagina 3
A.D.O. en Sparta
hebbeja goede hoop
Nept
unus heeft lot
in eigen hand
Een prachtig
surplus
Churchill oefent
critiek
r
ZATERDAG 19 APRIL 191?
Zij spiegelen zich aan
precedenten
j En voor Excelsior geldt
hetzelfde
ANDERE DISTRICTEN
Royal Navy biedt Ned-
Marine zilveren schaal
aan
ffosfh. DieVachtmetmg zalmen
VOOR OOSTENRIJKSCH
VREDESVERDRAG
GROOTE MARIA-
HULDE
Intern- congres te Ottawa
1 O-MEI HERDENKING
OP EERE-BEGRAAF-
PLAATS
VROEGERE VONDSTEN
VAN MOOK TREEDT
NIET AF
En goedkoope guldens
uit Zwitserland
DE KUSTVAARDERS
NAAR INDONESIË
.Tabak" was de sensatie
De politiek van ir Den Hollander
EUROPEESCH BILJART
KAMPIOENSCHAP
Aangezien were het wereld_
2i m
«middelde. Hei
-
£isi i-
DE ELECTRIFICATIE IN
HET ZUIDEN
Ir. F. Q. den Hollander
VOOR HET VADERLAND
GEVALLEN
De regeering niQpkt bekend,
dat tot haar leedwezen in de vo
rige week het navolgende ver
lies is gerapporteerd:
Het totaalbeeld van den aanstaanden voetbalzondag wordt
overschaduwd door het reuzenduel dat in District II Neptunus
en De Volewijckers aan den Abraham van Stolk-weg te «ot
terdam zullen aangaan. Het is deze wedstrijd die om zijn
groote belang en zijn zwaarkaliber formaat huizenhoog bove
de andere uitsteekt. En toch zijn die overige negen ontmoetin
gen zeker niet van interessante aspecten ontbloot.
Wit zal aan H. B. S. uit de han
den nog vol hebben,
hoede zich thuis voor een verras_
sing favorieten beiden
metToyale cijfers (Blauw-Wit met
rittende katten, kunnen zoowel de
Houtrustbewoners als de Delftena
ren misschien wel een dier be
ruchte sprongen voorbereiden.
In de middenmoot spelen D.F.C.
en Xerxes een partij van niets
meer te winnen noch te verliezen;
de eerste maal wonnen de Dord-
tenaren met 12; het is voor de
ranglijst van weinig belang of de
zebra's al dan niet gelegenheid
tot revanche krijgen.
Een tweede strijd van eminent
belang te Rotterdam, gaat op
Woudesteijn, waar de twee degra
datiekandidaten den degen krm-
sen.. Voor Excelsior geldt hetzelf
de als voor Neptunus; hier ligt, de
gelegenheid om de bakens te ver-
In District I staan de beide hek-
kesluiters voor opgaven, die door
hen met weinig succes zullen
kunnen worden uitgevoerd en
Waarvan zij zelf ook wel over
tuigd zijn- ADO gaat er van uit,
dat wat verleden week door Em
ma gepresteerd werd, ook voor
de Hagenaars mogelijk moet ziJn-
en reist derhalve welgemoed naa
Hilversum, om daar te tr,f^o0i.
'n revanche te behalen °P mei
waarvan in het Zuiderpark
S werd verloren. En Herlaae
meent, dat DWS na ADO
van verleden week tegen ADO
ook voor de Kasteelkoestert ook
onverslaanbaar is,
hoop op een revanche voor de op
Spangen geleden 0-1 nederlaag.
Hebben deze wedstrijden be
trekking op de clubs die 't diepst
jjj den put zitten, n.l. samen de
roode lantaarn dragen, ook Emma
en EDO staan er nog allesbehalve
rooskleurig voor. De Dordtenaren
staan, yoor een moeilijken uit
wedstrijd tegen Fe.ijenoord, de
groote Rotterdamsche, die on~
danks de bescheiden huidige po
sitie, toch nog steeds het beste
Nederlandsche voetbal vertegen
woordigt. In Dordt werd het des
tijds 44, en Emma zal tevreden
mogen zijn als 't thans t
de helft der punten verkrijgt
EDO won in Schiedam al een
met 2—5, en nu bij de blauwhem-
den met de kans op het kam
pioenschap tevens de strijdlust
verdwenen is. lijkt het zeer aan
nemelijk, dat Hermes-DVS we
derom door de Haarlemmers
Wordt verslagen. h
In de middenmoot speelt zich
het treffen tusschen VSV en
RFC af; thuis wonnen de Rot
terdammers met 3—2, wellicht is
thans den Velsenaren het lot iets
gunstiger; overigens kunnen bei
de clubs de punten nog best ge
bruiken.
teniet doen. P.S.V. heeft dat goed
begrepen en vordert nu de Boys
voor hun laatste uitbeurt op, naar
Eindhoven te komen om eikaars
krachten te meten. Deze ontmoe
ting kan van beslissende beteeke-
nis zijn. Bij een nederlaag der
Limburgsche leiders komt hun
kampioenskans danig in 't gedrang
al moeten de concurrenten M.V.V.
en P.S.V. nog in Maastricht tegen
over elkaar komen. In Sittard won
nen de Boys met 30 van de Phi-
lips-ploeg. Bij den uitslag in Eind
hoven morgen heeft M.V.V. even
eens veel belang. De Maastrichte
naren zelf krijgen ook geen walk
over want ze hebben thuis Lim-
burg'ia te bekampen, dat zijn
kampioenstitel wel niet kan Pr°"
longeeren, maar toch gaarne bij de
opvolging wil meespreken. In het
eerste treffen was 1—1 de uitslag.
Brabantia, nummer tien der rang
lijst, heeft zijn achterstand op de
Spechten tot op één punt na ïnge-
loopen. De Eindhovenaïen zouden
morgen onderling kampen wie de
plaats aan 't hek te bezetten krijg
doch het programma is gewijzigd.
De Spechten hebben nu een thuis
wedstrijd tegen Juliana, terwijl
Brabantia een rustdag krijgt. Mau-
rits—Eindhoven is van weinig be
lang meer. JulianaSp. Emma is
afgelast.
Jongste opname van prinses
Elizabeth, die Maandag 21 jaar
wordt
HERINNERING AAN
HITLER?
De sociaal-democratische partij
heeft geprotesteerd - tegen de op
voering van Wagner's opera „Tris
tan en Isolde" op 20 April, den
verjaardag van Adolf Hitler.
De leiding van de partij wees
er op, dat de nazi's elk jaar Wag-
nerfeesten gaven op dien, datum.
Neptunus—De Volewijckers!
Wat zegt men van zoö'n wed
strijd? Het zou nog wat voorba
rig zun om te zeggen, dat deze
ontmoeting van beslissende betee-
kenis voor den strijd om 't kam
pioenschap zal zijn; daarvoor is
deze strijd nog te open. Wel ech
ter stSt vast, dat als Neptunus
omt de kans heeft op herstel het
die kans nü heeft. Dit is dè g
Jegenheid voor de Neptunianen om
hun herfstvorm te hervinden
om in den titelstrijd te blijven
meedoen. Zij leden in beide wed
strijden na den ijstijd een teleur
stellende nederlaag en moesten
daarvoor afstand doen van de lei
ding. Een derde nederlaag nu
en tegen De Volewijckers zou
Neptunus waarschijnlijk te ver
achterop brengen en daarmee te
vens zoo deprimeeren, dat de
Rotterdammers dan wel als uit
geschakeld kunnen worden be
schouwd. Anderzijds kan men
Neptunus in staat achten juist te
gen deze tegenstanders zich uit
de depressie te vechten. Voor De
Volewijckers staan het behoud
van de eerste plaats en revanche
voor de op eigen veld geleden
34 nederlaag op den voorgrond.
Het zal stellig een hartige wed
strijd worden, deze tegenstanders
staan hun mannetje ook letter
lijk; mogen voor het met zeker
heid verwachte uitverkochte huis
de spelers correct en scheidsrech
ter Van Moorsel de baas blijven!
DE NEPTCNUS-OPSmUNG.
De elftalcommissie van Neptu
nus heeft het noodig geoordeeld
voor den wedstrijd tegen De Vo
lewijckers de voorhoede voor
heen een geduchte scormgmachi-
nf na den winter echter onmach
tig gebleken - ingrijpend te wp-
zi gen. De Kok, v. d. Horst en Ra-
venschot zijn vervangen, en
r. luidt de opstelling van h^
aanvalsquintet nu; Sjerp, tc'
Spaandonck, Lucas, Vente en nats-
leer. De opstelling der twee ,,v®
teranen" lijkt ons een gevaarlijke
noodsprong!
De twee andere titelgegadigden
hebben het niet zoo gemakkelijk
als men wel zou denken. Blauw-
zetten. Excelsior won in IJmui-
den reeds met 1—2 van Stormvo
gels; zouden de rood-zwarten kans
nr. eigen veld dit succes te
herhalen, dan konden zij het de-
eradatiebezwaar voor een groot
deei als bezworen beschouwen.
Voor Stormvogels beteekent het
echter de allerlaatste kans, zoo
dat het ook in dezen wedstrijd
beter is af te wachten.
Den vorigen Zondag heeft N;E'9'
in het Oosten Go Ahead uit de
leiding verdrongen en we gelooven
niet dat de Nijmegenaars al direct
de teugels weer uit handen zullen
geven. Ze hebben het morgen min
der moeilijk dan hun concurrenten.
N-E.C. toch bespeelt eigen terrein
met Be Quick (nummer voorlaatst)
als gast, terwijl Go Ahead naar
Wageningen moet, dat op den Berg
niet gemakkelijk onder den voet te
loopen is. Wat zal Tubantia doen,
dat popelt om zich van de onderste
plaats vrij te maken We zouden
de Hengeloosche club willen ad-
viseeren voor een nieuwe zege^ te
zorgen, wat mogelijk moet zijn.
T)f resteerende wedstrijden En
schedéEnsch. Boys en Heracles-
Quick zijn van weinig belang meer.
Het Noordelijke district biedt wel
het minste spanning. Heerenveen
boekt een voorsprong van acht
punten op Be Quick, dat drie wed-
striiden achter is en als eenig con
current der leiders kan worden
aangezien. In de verhouding zal
morgen wel geen wijziging komen,
want Heerenveen moet in eigen
gemeente van Emmen kunnen win
nen en Be Quick zal het in den
plaatselijken wedstrijd te Gronin
gen tegen G.V.A.V. ook wel bol
werken. Frisia heeft een achter
stand van 4 punten op en één wed
strijd minder gespeeld dan Velo-
citas. Deze twee komen morgen
tegenover elkaar in Leeuwarden.
De Friezen moeten deze beurt tot
een goed einde brengen, willen ze
wat rooskleuriger prespectieven
voor hun positie openen. Achilles
H.S.C. en Sneek—Veendam
brengen clubs uit de middenmoot
tegenover elkaar, die niet veel in
kwaliteit verschillen.
Tn het Brabantsche district is
TJnad bezig met het doppen der
Tnatste erwtjes; de Tilburgers heb-
laatste er j wedstrijden te
ben s'®CIdaarVan is de laatste
spelen. Een oa« hen over acht
uitwedstrijd, concurreeren
den tegenover gen in Den
doorslag moeten wijziging
verwachten we nog lt
in de verhouding. Noaa h
thuis tegen R.K T.V.V en B^v.
moet naar de Baronie., Bewe
tadoren moeten deze hmdern
het niet zonder moeite d0CIVpn
zonder ongelukken kunnen ne an'
Intusschen herinneren we er aan,
dat de Baronie de eenige club js>
die B. V. V. in de Brabantscne
hoofdstad aan het kortste einde
liet trekken en dat R.K.T.V.V. b J
het pogen om van de onderste
plaats af te komen, al voor eenige
verrassingen heeft gezorgd. He -
mondia, dat ook in de staartgroep
zit, zal probeeren thuis tegen BV v
tot eenig succes te komen, doen
voorloopig gelooven we nog niet
in het slagen van dit edel pogen.
In Tilburg draait de film Willem
II—Noad, die voor de ouderen on
der beider supporters heel wat
herinneringen uit het verleden zal
oproepen, terwijl Vlissingen in
w den strijd met Longa aam
bindt.
Evenals Noad in district IV heb
ben de Slttardsche Boys in afd. VI
nog slechts drie wedstrijden voor
den boeg. De concurrenten dienen
I zich dus te haasten, willen ze den
S voorsprong oer jongelingen nog
De laatste dag van het verblijf
van H. M. 's „Karei Doorman" te
Greenwich is benut voor een
plechtigheid, waarbij de hartelijke
verstandhouding tusschen de
„Royal Navy" en de Kon. Ned.
marine duidelijk uitkwam. D®
Britsche minister van Marine, Vis
count Hall, heeft n.l. namens den
Raad der Admiraliteit en de Royal
Navy een zilveren schaal als her
innering aangeboden en daarbij
een hartelijke en zeer waardeeren-
de rede uitgesproken.
Viscount Hall zeide zich erover
te verheugen vertegenwoordigers
te ontmoeten van een marine, die
zijde aan zijde met de Engelsche
marine heeft gevochten in een har
den en bitteren strijd.
Wijzend op het gebruik om
schepen naar beroemde zeehelden
te noemen, herinnerde hij aan H.
M.'s „Tromp" onder bevel van den
kapt. ter zee De Meester, wiens
werk in de Indische wateren en
thans te Londen zoo waardevol
waren voor de beide naties. Voorts
zei hij, dat de naam „De Ruyter"
door allen in hoog aanzien gehou
den wordt. „Ik weet zeker", aldus
de minister, „dat hij trotsch zou
zijn geweest te weten, dat het
schip dat zijn naam droeg door
Karei Doorman gecommandeerd
werd. De Britsche marine verheugt
zich erover, dat Koningin Wilhel-
mina het mogelijk heeft gemaakt
den naam van een voortreffelijk
admiraal als Karei Doorman te
doen voortleven.
Tenslotte bood de minister na
mens den Raad der Admiraliteit
en de Royal Navy aan kapitein ter
zee J. B. de Booy een groote zil
veren schaal aan. Commandant De
Booy aanvaardde het geschenk
met het uitspreken van een rede,
waarin hij de groote waardeering
voor 's ministers woorden en voor
het geschenk onder woorden
bracht.
In den namiddag heeft de mari-
nierskapel der Kon. Ned. marine
op het paradeterrein achter het
gebouw van de „Horseguards" ge
concerteerd en dit vormde het slot
van het verblijf van de Ned. ma
rinemannen in Londen.
De „Karei Doorman" zal ver
moedelijk Maandag in Rotterdam
arriveeren.
Vrijdagmiddag zijn de minis
ters te Moskou verder gegaan
met het bespreken van het
ontwerp-verdrag voor Oosten
rijk. Marshall diende 'o nieuw
compromis-voorBtel in betref
fende artikel 35, teneinde
overeenstemming inzake de
kwestie der Duitsche activa in
Oostenrijk te vergemakkelijken
en het grootste struikelblok bij
het opstellen van het Oosten-
rijksche vredesverdrag weg te
nemen.
Het compromisvoorstel van Mar
shall bevatte de volgende vier
PUin Oostenrijk moet het be
schikkingsrecht der vier geallieer
den over de Duitsche activa m
Oostenrijk erkennen;
2. Onder Duitsche activa in
Oostenrijk zal worden verstaan
rechten en eigendommen, die de
Duitsche regeering of Duitsche
burgers op 12 Maart 1938 in Oos
tenrijk bezaten, of na dien da ura
goedschiks verkregen hebben, en
op 8 Mei 1945 nog in bezit han-
De bedoelde activa zullen
voorloopig onder de bepalingen
van de Oostenrijksche wet vallen,
doch mogen niet worden genatio
naliseerd;
4. Het gebied van Oost-Oosten
rijk, waarnaar in het Berlijnsche
protocol wordt verwezen, zal wor
den gedefinieerd als de sovjet-
Russische bezettingszone en het
sovjet-Russische deel van Weenen.
Van 18 tot 22 Juni zal te Otta-
i genoeg en kleine sporen zijn veel
Een goudmijn in Nederland zou ons zeker nu ten goede
ijeomen, doch er moet met den meesten nadruk gewaar
schuwd worden tegen verwachtingen om eenigszms ont
embare hoeveelheden goud in ons, door aanspoeling opge
bouwde land te zullen vinden. Aldus het oordeel van de
Geologische Stichting, af deeling geologische kaart, te Haar.
lem naar aanleiding van berichten over het vinden van goud
in de omgeving van Doornspijk op de Veluwe.
ken in Brabant, en soms liggen zij
dieper en zijn bedekt door jonger
lagen.
Het geheele complex van
lagen bevat
goudgehalte,
genoeg -----
gevonden, doch nooit is het de
moeite waard gebleken. In een
museiftn te Bazel ligt een gouden
munt uit Rijn-goud geslagen als
bijzonderheid. Er is dus niets
nieuws onder de zon.
Het is wel zeer te betreuren,
dat de vooruitzichten niet hoop
voller zijn. Een goudmijn zou
Nederland zeker nu ten goede
komen, dor| er moet met den
meesten nadruk gewaarschuwd
worden tegen verwachtingen,
<om eenigszins ontginbare hoe
veelheden goud in ons, door
aanspoeling opgebouwde land te
zullen vinden.
Tijdens de 10-Mei herdenking,
die de Ned. vereeniging van ex-
politieke gevangenen in bezet
tingstijd op de eere-begraafplaats
in Overveen zal organiseeren, zal
de minister van justitie, namens
de regeering een herdenkingsrede
uitspreken. Namens de ex-politieke
gevangenen zal mr. B. W. Stomps
het woord voeren.
Dezen zomer zal op het terras
van de eerebegraafplaats een urn
geplaatst worden met de asch van
300 slachtoffers van het verzet,
die op Westerveld na hun terecht
stelling gecremeerd werden.
De urn is vervaardigd door prof.
Wenckebach en wordt op het
oogenblik in Leiden in brons ge
goten. Het is een vaas van 2%
meter hoog met op het voetstuk
de inscriptie „Der helden asch is
hier vergaard, hun geest blijve in
ons hart bewaard".
wa een groot Maria-congres wor
den gehouden. Men verwacht, dat
dit congres, dat plaats vindt om
de Moeder Gods te vereeren en
haar voorspraak in te roepen voor
een duurzamen wereldvrede, onge
veer 200.000 deelnemers uit alle
deelen der wereld zal tellen en
daardoor zal worden tot de groot
ste internationale bijeenkomst
van Katholieken sinds het uitbre
ken van den tweeden wereldoor
log, aldus „A. P."
Het congres, dat zal samenval
len met den honderdsten verjaar
dag van de stichting van het bis
dom Ottawa, zal waarschijnlijk in
luister gelijk zijn aan sommige der
Eucharistische congressen, die vóór
den oorlog In verschillende deelen
der wereld gehouden plachten te
worden.
Kardinalen, aartsbisschoppen en
bisschoppen uit ongeveer 75 lan
den zijn ter deelneming uitgenoo-
digd. Z. H. Paus Pius XII zal een
vertegenwoordiger van het Vati-
caan zenden en per radio een
boodschap tot het congres rich
ten.
In de omgeving van Doornspijk
waar goud zou zijn gevonden,
vindt men een strook van fijn
korrelige zanden, welke tot het
7E laag-terras" behooren. Onder
deze lagen vindt men eerst meest
fijnzandige afzettingen, soms met
grint van smeltwater van ge
schers, welke in den ijstijd de Ve
luwe bedekten. Daaronder ligt n
meer of minder dikke laag grond-
morene van die gletschers en daar
onder een zeer dikke, soms g
plooide laag ,die de geologen noe
men „gestuwde praeglaciale ei
zettingen of gestuwd hoogterras
Dit zijn zand- en grintlagen, afge
zet door den Rijn van den tijd
vóór den ijstijd of ïjsbedekking,
toen deze rivier als een machtige
stroom over een groot deel van
Nederland langzamerhand zijn
grint en zand afzette. Toen later
in den ijstijd het landijs uit Scan
dinavië tot in Nederland schoof,
als een ca. 1000 m. dik dek, wer
den op vele plaatsen de grint- en
zandlagen tot heuvels opgestuwd
Dit ziin de heuvels van de Veluwe
en Twenthe (Holterberg, Lemeler-
berg de Hellendoornsche Berg,
Hellendoorn, Nijverdal etc.)
Het is een bekend feit, dat de
Rjjn een zwak £oudhoudende
rivier is. Telkens heeft men op
allerlei plekken, vooral aan den
Boven Run (Mannheim tot Ba-
felL doch ook elders goud
trachten te winnen op Cleine
schaal, het is echter nooit loo
nend geweest.
deze
een uiterst gering
zoo gering, dat het
in de meeste gevallen niet aan
toonbaar is. Ze zijn te vergelijken
met het zeewater ,dat ook een
uiterst gering goudgehalte heeft,
zoo sering, dat het niet te winnen
is Op sommige plaatsen in de
grint- en zandlagen blijkt, door
toevallige omstandigheden, een
concentratie van het goud plaats
gevonden te hebben. Dit kan pri
mair zijn als gevolg van stroom-
condities tijdens de afzetting of
als toevallige samenloop van accu
mulatie van enkele meer goud-
houdende gesteenten door zijri
vieren aangevoerd. Ook kan men
denken aan een secundaire con
centratie van goud, zooals bij
goudhoudende afzettingen steeds
voorkomt (b.v. in Suriname)Hoe
het ook zij, de totale hoeveelheden
zijn uiterst gering, met als gevolg,
dat concentraties ook niet een
omvang van eenig belang kunnen
aannemen, zooals bij Hellendoorn
nogmaals gebleken is.
Een verder bewijs hiervoor is
in de geschiedenis te vinden. De
sedert den Romeinschen tijd, ge
durende de middeleeuwen tot
voor ca. een eeuw steeds opdui
kende goud-wasscherijen in den
Rijn hebben alle na korten tijd
het bedrijf gestaakt. Gezocht is er
Dr. Van Mook heeft naar aan
leiding van berichten in de Ne
derlandsche pers tegenover jour
nalisten verklaard, dat, voor zoo
ver hij wist, van benoeming van
een nieuwen Gouverneur-Géne
raal geen sprake was.
„Van mijn kant is er geen spra
ke van, dat ik ontslag neem en
het verhaal, dat ik Nederlandsch
ambassadeur te Washington word,
is nieuw voor mij", aldus dr. Van
Mook.
De rijkspolitie en de C.C-D. te
Etten-Leur hebben gisteren een
oude smokkeltruc laten misluk
ken, toen een paar Hagenaars cbe
weer eens wilden toepassen. Ze
waren namelijk zoo oneerbiedig,
een lijkwagen uit Den Haag aan
te houden en in plaats van net
stoffelijk overschot van een
Hagenaar vonden ze er 400 knot
ten katoen in- Niet tevreden met
deze vangst zetten de ambtenaren
het onderzoek voort en zoo kon
den zij bij den leverancier van
de katoen in St. Willebrord nog
een groote partij in beslag nemen-
Alle katoen was uit België naar
ons land gesmokkeld-
In Roosendaal heeft de douane
gisteren nog een veel beteren slag
geslagen- Bij het onderzoek van
een auto, die op doorreis was uit
Zwitserland, ontdekte zij in den
wagen verborgen voor een waar
de van 30.000 aan Nederlandsch
§0Geld en auto werden in beslag
genomen, terwijl de inzittenden,
een Zwitser en een postzegel
handelaar uit Amsterdam in arrest
werden gesteld.
Het is dus niet te verwonderen,
dat in de oudere grint- en zand-
afzettingen van den Rijn ook spo
ren goud voorkomen. Wel is be-
erijpelijk, dat, als stroomopwaarts
het goudgehalte al zoo gering is,
ver stroomafwaarts m ons land,
dat goudgehalte wel heel, heel
laag is. Toch komen telkens kleine
goudvondsten voor. Hierbij zij her
innerd aan de goudvondsten in ca.
1900 in de buurt van Hellendoorn,
waarover toen veel gesproken
werd. Het is zelfs tot een conces
sie-aanvrage, de concessie „Eiica
gekomen (op 10 Dec. 1901 over
2046 ha. in de gemeente
doorn), welke aanvrage echtei
weer door de aanvragers is inge
trokken na een onderzoek van
staatswege, waarbij een aantal
monsters grondig onderzocht is-
Eenige monsters bévatten geheel
niets, andere zeer weinig (max.
0 173 gram per kubieke meter, ge
middeld 0,0536 gram goud per kub.
meter.)
De vondsten te Doornspijk
Met betrekking tot de goudvond
sten te Doornspijk w cp.™ mer
ken, dat deze vermoedelijk stam
men uit dezelfde lagen nl. de
hooeterras"-afzettmgen van den
Rijn vóór den ijstijd, welke, zooals
gezegd, in een groot deel van ons
land voorkomen, van Nijmegen—
Eibergen—Neede—Wierden in het
Oosten af tot aan de lijn Valkens-
waard Tilburg Oosterhout
eiland Schouwen in het Westen.
Soms liggen zij aan de oppervlakte
oa. in de genoemde Twentsche
heuvels, de Veluwe, sommige stre-
De kustvaartuigen, die van Ne*
derland onderweg zijn naar In
donesië, vorderen wegens de
slechte weersomstandigheden
slechts langzaam. Het convooi is
door een storm geheel uit elkaar
geslagen. Blijkens de positie van
de schepen is de „Ersa" op 10
April, de „Henk" op 13 April uit
Suez vertrokken, de „Wilda" en
de „Baltic" vertrokken op 13 en
14 April uit Port-Said. De „Uni-
tas" en de ..Beta" op 14 April uit
Gibraltar. Het tijdstip van aan
komst in Indonesië hangt af van
den Moeson.
Wij zitten tegenover den president-directeur der
wegen, ir. F. Q. den Hollander, in zijn werkkamer te Utrecnt,
een rustig, eenvoudig, maar voornaam vertrek. et L
valt hier rijkelijk naar binnen, in tegenstelling met e m
kamers van dezen burcht, ivaaraan het derde administratie
gebouw ons altijd doet denken. Men zou hierin een synt oo
kunnen zien van den opep blik, dien de Jeidcr i an^ e
spoorwegbedrijf steeds op het geheele maatschappelijke leven
gericht wenscht te houden, dus ook ver buiten zijn eigen
onderneming heen, overtuigd als hij is, dat een goe vervoer
apparaat een eerste voorwaarde is voor het ^nomwh
herstel van ons land, hetgeen hij wil trachten te bereiken voor
zoover de algemeene toestand dit toelaat. Dus geen p
neering van het spoorwegbedrijf a outrance, zon er j
op de voorzieningen, die op ander terrein,
zakelijk zijn, waarbij hij heel bijzonder aan het woning
denkt, maar met een minimum aan investeermgen een g
geleid, georganiseerd verkeerswezen opbouwen, m samemve
king met andere ondernemingen.
v
Vrijdag zijn de wedstrijden om
het Europeesch biljartkampioen-
schap anker kader 71/2 voortgezet.
De resultaten van den tweeden dag
luiden:
Franckl
Dufetelle
Albert
Baudart
Van Hassel
Sweering
Van de Pol
De Leeuw
De Leeuw
Franckl
Dufetelle
Sweering
Albert
Van Hassel
Van de Pol
Baudart
255
300
195
300
300
182
300
173
300
147
272
300
114
300
300
34
42
42
30
30
17
17
23
31
34
39
«2
46
t. „.cord, tevens wereldrecord,
peesch recoru, gehouden
werd sinds. 194° Belle
door den Belg cords siechts
tijdens wedstrijden j kurmen
kampioenschap geve S,s prestatie
worden, kan Van de d wor.
alleen als Europeesch recvi
den erkend, hoewel ze .„preld-
gehalte is dan 't officieele „;nds
record. Het Ned. record stond -
Maart 1947 met 37.50 op naam van
De Leeuw en Van Vliet samen.
21 63
49
37
81
75
54
15 111
6 179
6 19
In de laatste partij vestigde Van
j Pol een nieuw Europeesch re
cord voor de hoogste serie (179).
w»t oude, tevens wereldrecord,
staat sinds 1934 met 150 op naam
van de" F«nschman Davi°' Het
Ned. record houdt De Leeuw met
19van de Pol vestigde tevens door
de nartij in 6 beurten uit te maken,
met het gemiddelde va S
nieuw Europeesch en nieuw rjea.
SS voor het hoogste particu-
Daarmee zitten wij midden in
de politiek, die de huidige presi
dent-directeur der N. S. wenscht
te volgen en wij reeds eerder in
algemeene lijnen mochten aange
ven, doch waarvan wij gaarne in
een meer persoonlijk onderhoud
enkele bijzondere punten zagen
verduidelijkt.
Met groote openhartigheid be
antwoordde de heer Den Hollan
der ons de vragen die wij hem
stelden au geen enkel oogenblik
kregen wij daarbij het gevoel, dat
de openbaarheid van zijn in
lichten schuwde of bepaalde plan-
wenschte te camoufleeren.
daarbij ver-
1970
Opnieuw werden w« daarmj ver
kerkt in onze onvertuiging, dat
f w lien Hollander een man
met veel realiteitszin, doch met
voldoende onontbeerlijke fantasm,
om zich een situatie v
len, die na tientallen jaren in ons
land mogelijk is en waarmee ee
bedrijf als de Spoorwegen, dat
niet voor enkele jaren investeert,
rekening heeft te houden.
Achtergrond tot aan 1970
„Niet waar, wanneer wij uit de
periode van herstel naar den de
finitieven toestand overgaan, zul
len wij niet alleen een bedrijf
njpfijea producseien» dgt Rlgemeen
overeenstemt met de geldende si
tuatie van ons land, maar reke
ning moeten houden met de toe
komst Wii werken tegen een
achtergrond van. toekomstig Ne
derland, welke zich tot aan
uitstrekt."
Het tiidstip van dien overgang
kunt u zeker moeilijk bepalen?"
Wii zullen in de volgende pha
se van onzen opbouw schuiven.
Het zal harmonisch moeten ge
schieden. U dient ook wel te be
denken, dat wij na de eerste phase
nog geenszins over een spoorweg
apparaat zullen beschikken, zoo
als wij gekend hebben. Wij wor
i stelen met een fantastisch mate
riaalgebrek. Om u een voorbeeld
te noemen, de spoorbrug in Rhe
nen ligt nog steeds, zooals die
door de Duitschers vernield is,
en wij beschikken absoluut niet
over de middelen om tot een aan
vaardbaar herstel te komen.
gesloten zou zijn, ook overschre
den wordt.
Intusschen blijft het gebrek aan
voldoende materieel een dwingen
de noodzaak om spoed achter het
werk te zetten. Het nieuwe mate
rieel, dat op stapel staat, is vol
doende om de „overschakeling
tot stand te brengen. Door gebrek
aan staal is de levering echter
vertraagd en volgend jaar April
zal eerst met de levering van de
bestelde 500 bakken voor de 4—
en 2wagenstellen begonnen kun-
nen worden. Een voorstel is, dat
in ons land nu ook de Hoogovens
beginnen met platen te walsen.
Uit Duitschland verwacht de
heer Den Hollander geen materieel
meer terug.
Geen concurrentie van
de luchtvaart
U
weet, verschillende bruggen zijn
met gebruikmaking van hulp
stukken voorloopig in orde ge
maakt, doch men raakt hierin uit
geput.
Wij verkeeren nog steeds in 't
stadium van herstel. Denk u maar
eens aan de vele kilometers enkel
spoor, die wij nog hebben. Aan
de stations, die opgebouwd moeten
worden. Onze eerste intentie is
echter geweest, dat er „gereden"
moest worden.
Wij zijn thans zoover, dat ook
by Hedel de eerste Ueia over
de brug is geweest en 2 Mei a s.
heeft de officieele opening plaats
van de herstelde lijn Gelcier-
malsen—'s-Hertogenbosch. ue
brug Baanhoek in het traject
Gorcum—Dordrecht komt me
dio Augustus gereed.
Ik blijf mij beijveren, om met
de beschikbare middelen zoo spoe
dig mogelijk te komen tot n toe
stand, welke dien van voor den
oorlog zoo goed mogelijk bena-
dert".
De electrificatie
Wij kwamen vervolgens te spre
ken over het bekende „vijfjaren
plan" van de N- S. ten aanzien
van de electrificatie, waarvan de
heer Den Hollander eerlijk moest
verklaren, dat die termijn wel
overschreden zal worden. Dit
plan is ontstaan uit het streven
van de Ned. Spoorwegen, om met
een zoo zuinig mogelijk gebruik
van energie, tot een maxium-pro-
ductie te komen. Het overgaan
naar electrische tractie met net
gebruik van Diesel-tremen op be
paalde lijnen, beteekent echter
geen volledige uitschakeling van
de stoom-locomotief-
Men weet nooit, in hoeverre
men deze nog noodig zal hebben.
Voor het te electrificeeren
baanvak DordrechtBreda zijn
de betonnen fundeeringen voor
de masten gereed. Als 1 Juni de
electrische lijn tot Eindhoven
doorgetrokken zal zijn, wordt
begonnen met het voorbereidend
werk van de electrificatie ver
der het duiden in, naar de mijn
streek. Het laat zich aanzien,
dat 't tijdstip 1 Mei 1949, waar-
oi Maarlri-ht aan het electri
sche nut volgens het plan aan-
„Hoe dénkt u over het interna
tionale spoorweg-vervoer in de
toekomst? Verwacht U niet steeds
meer concurrentie van de lucht
vaart?" vroegen wij verder.
„Optimistisch", was het spon
tane antwoord. „Ik zie geen con
currentie, maar een op elkaar rich
ten. Er is voor beiden plaats. Het
is een kwestie van rekenen".
Zoo beschouwde de heer Den
Hollander het ook voor het bin
nenland. Er is tusschen de K. L.
M. en de Ned. Spoorwegen steeds
een nauw contact, dat voor de
toekomst nog inniger wordt en de
N. S. houden er rekening mee, dat
een bepaalde hoek van het land
beter geoutilleerd kan zijn om
van de lucht uit bereikt te wor
den. Beide ondernemingen zijn
nauwkeurig op de hoogte van el-
kaar's belangen en overtuigd, dat
er in 's lands belang geen dubbele
investeeringen mogen plaats heb-
ben-
Dit onderwerp leidde onwille
keurig tot de gedachte aan nieu
were technische mogelijkheden
voor het verkeer, en de heer Den
Hollander verzekerde ons, dat de
Ned. Spoorwegen zich voortdurend
van de ontwikkeling der techniek
over de geheele wereld op de
hoogte houden. Zoo zal een dele
gatie van 18 Ned. spoorweg-men-
schen, onder wie de heer Den
Hollander zelf, het groote spoor
weg-congres bijwonen, dat in Juni
te Luzern gehouden wordt.
Tot onzen schrik ontdekten wij,
dat het reeds over sluitingstijd van
de Spoorweg-bureaux was, waar
uit zich ongetwijfeld reeds een
stroom van ambtenaren naar bui
ten bewoog-
De hartelijkheid, waarmee de
heer Den Hollander ons verzeker
de, dat hij ons gaarne ontvangen
had, hielp ons over de verlegen
heid heen en met dezelfde ruot en
hoffelijkheid, waarmee hij ons be
groet had, nam hii afscheid.
(Van onzen Londenschen
correspondent)
De begrooting sluit met een
mooi surplus, voor 't eerst sinds
vele jaren. Het bedraagt
270 000.000 nadat het geraamd
was op 248.000.000. Deze raming
was gebaseerd op den opzet dat
geen verandering in de belastingen
aangebracht zouden worden. In
werkelijkheid heeft de Kanselier
zekere manoeuvres verricht, waar
door de opbrengst der directe be
lastingen 58.000.000 lager, die
der indirecte 80.000.000 hooger
zullen worden.
De omstandigheden waren van
dien aard dat de begrooting zoo
wel oo een surplus als op een de
ficit gericht had kunnen zijn In
zekeren zin was het verschil tus
schen het een en een ander nomi
naal Maar er waren sterke psy
chologische in andere overwegin
gen ten gunste van een surplus
begrooting. Een daarvan was dat
inflatie t-endenzen erdoor werden
tegengegaan. Maar Kanselier Dal
ton heeft zelf doen uitkomen dat
zijn surplus précaire elementen
bevat. Het hangt af van allerlei
niet uit belastingen voortspruiten
de inkomsten, welke geen vaste
posten zijn op de balans van de
Engelsche huishouding, en het to
taal daarvan bedraagt 453.000.000.
Hierbij komt nog dat de inkomsten
aan belastu.'en ruim 180.000.000
achterblijven bij de geraamde uit
gaven, terwijl er bovendien op ge
wezen wordt dat de gevolgen der
brandstoffen crisis zich. wat de
Schatkist betreft, veeleer in het
volgende dan in het loopende be
lastingjaar zullen doen gelden.
Het budget heeft thans een
andere beteekenis.
Sinds de vooroorlogs-jaren heeft
de begrooting een andere beteeke
nis giekregen. Het in evenwicht
houden van inkomsten en uitga
ven, met inachtneming van een bil
lijke verdeeling der lasten, is niet
meer de eenige taak van den Kan
selier. Begrootingen zijn meer en
meer gewonden directieven voor
de ontwikkeling van het economi
sche leven en het thans uitgebrach
te budget is het eerste dat, zij h
noodzakelijkerwijze nog in beperk
te mate van deze nieuwe functie
getuigt.Ook tn dit opzicht ver
toont het de kenmerken van de cri
sisperiode, waarin het is opgesteld.
Onder andere omstandigheden zou
een begrootingspoütiek welke het
publiek dwang oplegde ten aanzien
van de richting, waarin het zijn
treld uitgeeft, onduldbaar zijn.
Tha-ns evenwel is het de plicht van
den Kanselier ook in dit opzicht
leiding te geven, en wel op de eer
ste plaats in verband met de dol
larpositie.
Indirecte belastingen beoogden
steeds meer geld in de Schatkist
te brengen zonder directe belas
ting-verhooging Tha-ns kunnen zij
evenzeer, en zelfs uitsluitend be
oneen het verbruik van de belaste
artikelen te beperken, zelfs mdien
hierdoor de opbrengst der ver-
boogde belasting geringer wordt
dan die van de lagere welke zij
vervangt. De slinki-ng van het dol-
larcrediet maakt het noodzakelijk
den invoer van tabak uit de Ver-
eenigde Staten, waaraan zoo een
groot deel der dollars besteed is,
te beperken. Het verbruik van ta
bak is sinds 1939 sterk toegeno
men, waarschijnlijk ook als gevolg
van de schaarschte aa-n andere ge
notsmiddelen en van den onbe-vre-
digenden levenstoestand.
Tabak was de sensatie
Op een vrijwillige beperking van
tabaksgebruik kon in 't minst met
«erekend worden, en aangezien n
het nationaal belang invoer van
levensmiddelen en grondstoffen
veel noodzakelijker is, heeft Kan
selier Dalton dus den juisten weg
gekozen door de rechten op tabak
scherp te verhoogen. Men had deze
verhooging met stelligheid voor
zien. doch niemand had verwacht
dat zij ls. 2d. per ons zou bedragen.
Hierdoor is zij „de" sensatie van
het budget geworden. Er is in het
verleden veel gediscussieerd over
de vraag of tabak al dan niet een
luxe-artikel is en als zoodanig be
handeld dient te worden. De Kan
selier heeft er thans in ieder geval
een luxe artikel van gemaakt, en
hij had geen andere keus.
Winston Churchill, leider der
oppositie in Engeland, heeft tij
dens een groote vergadering van
de loge van den Primrose League
de Britsche labourregeering hef
tig becritiseerd. „Ons land wordt
naar den afgrond gedreven en ons
imperium versnipperd en verkwist
Wü dalen snel in de achting der
wereld. Een ieder is zich bewust
van de naderende crisis in onze
financieele en economische zaken.
De socialistische regeering leeft
op den Amerikaanschen steun en
verkwist met lichtzinnige snelheid
deze leening, hetgeen alleen zou
kunnen worden gerechtvaardigd
als middel om onze na-oorlogsche
industrie met nieuw materiaal uit
te rusten".
Churchill keerde zich tegen den
ambtenarenlast, welke eerder een
positieve belemmering is dan bij
draagt tot het nationaal herstal.
De politiek tegenover de Sowjet-
Unie moet er een zijn van eervolle
vriendschap door kracht. Het mag
er geen zijn van laf kalmeeren
door zwakheid.
Wat de buitenlandsche politiek
betreft, moet absoluut duideiijk
worden gemaakt, dat niet zal wor
den toegestaan, dat er een wig
wordt gedreven tusschen Engeland
en de V. S.
Iedereen voelt, dat het hart der
Britsche natie terugkeert tot cie
conservatieve en liberale princi
pes. Bij een voortduren van liet
huidige systeem zal het niet lang
duren, of het Engelsche volk zal
van honger omkomen of afhanke
lijk van de liefdadigheid van het
kapitalistische Amerika voortle
ven.
Churchill critiseerde vervolgens
de begrooting. Deze is het even
wicht van 300 milliard pd. st. aan
buitensporige uitgaven en 300 mil
liard pond aan belastingen, dia
het land verlammen. Churchill
noemde Henry Wallace, voormalig
vice-president der V. S., een
crypto-communist.
Gesneuveld of overleden ten
gevolge van oorlogshandelingen;
Kon. Ned.-Indisch leger: militie
soldaat L. Picauly, afkomstig
uit Ned.-Indië. Gesneuveld ten
gevolge van extremistische ac
tie op 34—1947.
Kon. Marine: geen verliezen.
Kon. Landmacht: geen verlie-
Ackere, Joh. v., Schubert. St?a>-
mingsbeelden uit zijn leven sn
zijn werk, Standaardboekh. Ant
werpen, Tilburg 1946. Gaat mu
sicologisch weinig diep. Geschikt
Blijstra, Rein., Voor het vaderland.
Uitg. Kroonder, Bussum, 1647.
Eén passage waaruit te vrije op
vattingen inzake liefde blijken,
maakt deze novelle voor al te
jeugdige personen ongeschikt.
(Ill—IV).
Cretier, C. Het eigen ik, Leidselie
Uitg. Mij. 1946. Zoowel tegen
het gelóóf als tegen de zeden1.
Verboden. (I).
Gratiën, P. O.F.M. Cap. Franciscus
v. Assisië. Bewerkt naar het
Fransch door P. Fr. v. Breda.
Uitg. J. Romen Zn., Roermond
Geschikt. (V).
Morris, Lea. Bushido. Uitg. Nieu
we wieken, A'dam 19-17. Indi
sche roman over de oorlogsjaren
Geen bezwaar. (IV).
Salla. Irja. Lisa Beata, Vert. uit
het Fransch door dr. A. Meyer-
Forsberg. Uitg. Kruseman, den
Haag 1947. Sombere F'insche
familieroman. Voor gevormde
lezers toelaatbaar.
Vis, Johan. Gerucht op de Delta-
Uitg. Callenbach, Nijkerk 1*47.
Roman van boerenstrijd en boe
rentrots uit hat XwapenscLe.
Geschikt (V).
South Eas* Atyietm Yearbook
and Guide. Uitg. Sampson Low
Marsiea Ltd,
