Katholiek Overheidspersoneel
40 jaar georganiseerd
30.000 Joden naar Suriname
De sultan van Djokja niet
naar Makassar
Zwaar werk met pracht succes
DE WERELDORGANISATIE
VOOR DE GEZONDHEID
Ruit- nieuwtjes
Ouders kunnen volkomen gerust
zijn over hun jongens in Indië
Bisschops-jubileum Monseigneur
Willekens
Het testament van Henry Ford
nogmaals cor van
gastvrijheid in
Geen radiostaking
DINSDAG 22 APRIL 194?
PAGINA 2
DE ORGANISATIEGEEST
VERBREIDDE ZICH
Nieuw leven
De crisis van 1930
Het feest
GROOTSCHE PLANNEN
REEDS AANGEPAKT
Werkelijk internationale
samenwerking
DE GOUVERNEUR VOOR
TRIEST
WEENSCHE KUNSTSCHAT.
TEN IN BRUSSEL
In het Paleis voor schoone kun
sten te Brussel is de tentoonstelling
van Weensche kunstschatten, welke
dezen zomer naar Amsterdam zal
komen, geopend.
HOOFDAALMOEZENIER VAN STRAELEN:
Oneenigheid met gouverne
ment over verdere
immigratie
Mgr.
HUIBERS NAAR
ROME
DER LUGT MELSERT
EVACUATIETIJD
DE MARINE IN INDIE
IN ACTIE
doodstraf voor silber-
TANNE-MOORDENAARS
Technisch personeel
krijgt sajarisverhooging
DE REPUBLIEK EN
LINGGADJATI
Een algemeen gevierd
Kerkvorst
NIEUWE GENERAAL DER
MONTFORTANEN
IETS KOUDER
S.D.-ERS TER DOOD
VEROORDEELD
EEN BEROEP OP DE
LANDBOUWERS
Benij de-nswaardige
erfgenamen
MYRA HESS
„SPEL VAN DE ARBEID"
TROEPENTREIN
OPGEBLAZEN
DE POLITIEKE DELIN
QUENTEN IN BELGIE
PRIX DE ROME VOOR
SCHOONE BOUWKUNST
BESLOTEN ZITTING
TE MOSKOU
Het was in het eerste jaar van deze eeuw, dat onder leiding
van dr. M. J. Schriider, toen kapelaan aan de kerk van Onze
Lieve Vrouw Hemelvaart te Utrecht, door een 6-tal arbeiders
van de gasfabriek de eerste stoot werd gegeven tot de
organisatie van het roomsch-katholieke personeel in overheids
dienst. Deze R. K. Vereeniging van Gaswerkers „Sint
Laurentius", die bij haar oprichting 52 leden telde, en die in
1903 werd uitgebreid tot een R. K. Vereeniging van Gemeente
werklieden, heeft den grondslag gelegd voor den huldigen Ned.
R. K. Bond van Overheidspersoneel „Sint Paulus", die op 28
April 1907 werd opgericht en derhalve dezer dagen zijn
40-jarige bestaan viert.
In 1901 volgden nog de Am-
sterdamsche gaswerkers, in 1912
de werklieden aan de artillerie
inrichting te Zaandam, eveneens
in 1902 de Rotterdamsche aard-
werkers", in 1903 Leiden en Maas
tricht, in 1904 Haarlem en in 1906
Arnhem en Breda.
Toen in 1907 van Amsterdam
het initiatief uitging om te komen
tot een nationale organisatie, be-
s onden er 9 plaatselijke organisa
ties die alle uitgegroeid waren tot
vereenigingen voor het geheele
katholieke overheidspersoneel 'er
plaatse-
Op 28 April 1907, op den feest
dag van Sint Paulus van het
Kruis, werd in het Gildenhuis
te Amsterdam de oprichtingsver
gadering gehouden van het se
cretariaat van R- K- Gem een te-
werklieden vereenigingen in Ne
derland „Sint Paulus".
De pioniers die ijverden voor
een krachtige nationaal vertakte
organisatie, hebben in die eerste
jaren enorme moeilijkheden te
overwinnen en schier ondraaglijke
lasten te torsen gehad- Zoowel or
ganisatorisch als financieel stond
men nog in de kinderschoenen.
Toen is echt voortrekkerswerk
verricht- Aan de propaganda in
dien allereersten tij cl was een
■brok vakvereenigingsromantiek
verbonden. Dan zouden we kun
nen verhalen van stormachtige
debatvergaderingen waaraan de
echo nog dagen lang over de be
drijven hing, van de bestuursde-
Ibatten over een halve of een heele
cent per week contributie, van 'n
hoofdbestuurder die vol moed in
donkeren avond door een vreem
de plaat? liep te dwalen om aan
het vereenigingslokaal te verne
men, dat de vergadering niet kon
plaatsvinden omdat ,,de man aan
slachthuis die de circulaire zou
verspreiden het toch maar beter
gevonden had dat niet te doen"—,
van groote geestdriftige vergade
ringen echter ook waar de organi
satiegeest oplaaide in het besef
van met zeer velen te zijn.
De gestadig stijgende leden-
eijfers gaven de resultaten van
moeizaam doch prachtig aposto
laat, respectievelijk werden J- H-
Heemskerk, A. J. W. Nuij en L- F-
Guit als bezoldigde bestuurders
aangesteld, in 1908 begon „De R-
K- Gemeentewerkman" aanvanke
lijk eens later tweemaal per
maand te verschijnen, in 1915
werd de in 1911 opgerichte Bond
van R- K. Rijkswerkliedenvereeni-
gingen ,,Sint Lodewijk" in „St-
Paulus" opgenomen, met de
n-amsvergadering in Ned. R. K-
Bond van Overheidspersoneel
werd toen ook de naam van het
orgaan gewijzigd in „Onze Strij
der", welk blad in 1920 als week
blad verscheen, en hoewel de
bond gelijk de heele vakbeweging
in de jaren 1921—'26 een crisis
meemaakte, kon hij, opgericht met
630 leden over 9 afdeelingen, bij
het 25-jarig bestaan in 1932 bogen
op een ledental van 6445 over 124
afdeelingen.
Jaren van moeilijken strijd volg
den na het wereldbankroet rond
1930. Had „St. Paulus" steeds mo
gen ijveren voor positieve verbe
teringen, langzaam en stukje voor
stukje de rechtspositie en de ar
beidsvoorwaarden van het over
heidspersoneel mogen meehelpen
verbeteren, nu moest dag aan dag
de zware worsteling worden aan
gegaan tegen maatregelen, die alle
opbouwwerk dreigden te vernie
tigen: de loonsverlagingen die ook
en vooral het overheidspersoneel
teisterden- Niet steeds kon capi
tulatie worden vermeden; daarte.
genover stond, dat in deze jaren
belangrijk werk betreffende den
kindertoeslag kon worden ver
richt.
Een zeer zware slag trof ,,St.
Paulus" toen op 6 November 1937
voorzitter L- F, Guit overleed-
Bijna 20 jaren had hij het voor
zitterschap bekleed, en zonder in
het minst onrecht te willen doen
aan de vele voortreffelijke man
nen, die St. Paulus in den loop
der jaren hebben gemaakt tot het
sterke bolwerk van thans, mogen
wij Guit wel den eminentsten on
der alle Paulus-mannen noemen.
,,St. Paulus" bleef werken voor
belangen van het overheids-
'ersoneel, rustig en met kracht,
voor de leden een toevlucht en
steun, voor de werkgevers een
serieus en niet te onderschatten
partner. Invloed, medezeggen
schap en aanzien namen toe en
deden hun zegenrijke werking ge
voelen. Toen.... in Juli 1941....
hield de bond op te bestaan, zoo
als de geheele katholieke vakbe
weging den ondergang verkoos
boven de nazi-voogdij. Maar het
contact onderling bleef gehand
haafd en na de bevrijding verrees
„St. Paulus" uit zijn asch. En het
verging den bond, zooals de ge
heele katholieke vakbeweging: het
herstel ging wonderlijk snel, spoe
dig was het vooroorlogsche leden
tal overschreden en thans boogt
St. Paulus op ruim 12 000 leden-
Op Zaterdag 26 en Zondag 27
April a.s. zal te Amsterdam in een
tweedaagsch congres van afge
vaardigden uit het geheele land
het 40-jarig bestaan van den Ned.
R. K- Bond van Overheidsperso
neel St. Paulus worden gevierd.
Hoofdpunten van deze viering zijn
een ontvangst ten stadhuize en een
door den KRO uitgezonden feest
avond op Zaterdag en een door
Deken v. d- Burg opgedragen H-
Mis met algemeene H- Communie
op Zondag. Daarnaast zal nog door
elke plaatselijke afdeeling afzon
derlijk het feest worden gevierd-
(Van onzen Geneefschen
correspondent).
De zoogenaamde „Interim-
Commissie" der Were.dorgani-
satie voor de Gezondheid is
in haar derde zitting, die te
Genève van 31 Maart tot 12
April gehouden werd, het uit
sluitend voorbereiden moede
geworden. Vooral op aandrang
van den Franschen gedelegeer
de, die reeds in de zitting van
November zijn ongeduldig ver
langen naar practischen arbeid
in het belang der volksgezond
heid niet verzweeg, heeft de
commissie met verblijdende
doortastendheid besloten in
derdaad reeds de koe bij de
hoorns te vatten en haar aan
dacht aan die hygiënische
kwesties te wijden, die het
dringendst internationalen
raad en daad vereischen.
In geheime zitting hebben ver
tegenwoordigers van China, En
geland, Frankrijk,de Sovjet-Unie
en de Ver. Staten te Lake Suc
cess de benoeming van een gou
verneur voor Triest besproken.
Naar verluidt hebben zij echter
niet tot een beslissing kunnen ko-
men.
Uit betrouwbare bron wordt
vernomen, dat zoowel Engeland
als de V. S. tegen de benoeming
van den door de S.-U. gestelden
candidaat, den Zweed Branting,
waren.
In welingelichte kringen werd
verklaard ,dat de Zuid-Afrikaan-
sche gezant in Nederland, Leif
Egeland, als de meest geschikte
candidaat wordt beschouwd.
De Interim-Commissie heeft bij
het begin harer zitting, waarin
West en Oost in den besten geest
samenwerkten, 'n ondercommissie
benoemd, die advies zou moeten
uitbrengen, welke vraagstukken
der volksgezondheid het meeste
aanspraak op prioriteit van inter
nationale bemoeiingen van de zijds
der in wording zijnde Wereld
organisatie hebben. Op advies
dezer commissie heeft de Interim-
Commissie de volgende rangorde
vastgelegd: in de eerste plaats
vereischen de geslachtsziekten, de
kindersterfte en de dreigende
griep-epidemieën de aandacht: in
de tweede plaats moet de door het
hygiënische Volkenbondscomité
begonnen strijd tegen malaria en
tuberculose worden voortgezet en
de biologische standaardiseering
en de internationale uniformiteit
in het gebruik van pharmaceuti-
sche uitdrukkingen worden bevor
derd; in de derde plaats moet een
voorloopige studie worden ge
maakt van de beste middelen ter
bestrijding van het alcoholisme,
van de pokken en van de hersen
ontsteking na inenting. Bovendien
moet een onderzoek worden inge
steld over de wereldvoorraden
aan insuline, over de kanker
statistiek en nog eenige medische
kwesties.
Het is vooral aan den Nederland
schen gedelegeerde dr. C. van den
Berg te danken, dat de bemoeiin
gen der Interim-Commissie met
het dreigende gevaar van nieuwe
griep-epidemieën, waarover we
reeds uitvoerig melding maakten,
voor urgent werden verklaard.
Practische h.ulp zal de Interim-
Commissie reeds gaan verleenen
in een elftal landen, dank zij den
1% millioen dollars, die de
UNRRA ter beschikking der com
missie gesteld heeft voor de
voortzetting van haar hygiënische
werk. Verpleegsters en ambtena
ren van den openbaren gezond
heidsdienst zullen naar landen uit
gezonden worden, die hieraan nog
gebrek hebben; medische boeken
zullen tevens daarheen gaan; stU'
I denten en hoogleeraren in de
medicijnen zullen gelegenheid
krijgen in het buitenland hun ken
nis te verrijken- Vooral China zal
op royale wijze worden geholpen,
doch ook Abessynië. Finland
Griekenland, Hongarije. Italië,
Oostenrijk, Polen, Tsjechoslowa-
kije, de Oekraine en Zuidslavië
zullen hun deel in deze hygiëni
sche steunverleening ontvangen.
Tegenover al deze plannen van
groote activiteit, die de Interim-
Commissie (die later het Uit
voerend Comité der Wereldorga
nisatie worden zal) ontwikkelen
wil, is het des te meer te betreu
ren, dat de radificaties der Grond
wet dezer Wereldorganisatie zoo
langzaam binnenkomen-
De Wereldorganisatie voor de
Gezondheid zal eerst volkenrechte
lijk een werkelijkheid worden,
wanneer 26 staten, die tot de Ver-
eenigde Naties behooren, de
Grondwet zullen geratificeerd
hebben. Op het oogenblik zijn het
er nog slechts 10: China, Enge
land CanadaIran, Nieuw-Zee-
land. Syrië, Liberië, Transjor-
danië, Denemarken en Nederland-
Een andere schaduwzijde ls
de onvoldoende medewerking,
die het secretariaat-generaal der
Vereenigde Naties te New-York
i verschillende opzichten toont.
De „gespecialiseerde organisa
ties" schijnen te New-York niet
meer in de gunst te staan. Een
commissie, bestaande uit de ver
tegenwoordigers van China,
Nederland, Sovjet-Rusland en de
Vereenigde Staten van Amerika,
zal trachten de samenwerking
met het hoofdbureau der Ver
eenigde Naties op hechteren
grondslag te plaatsen.
Een vliegtuig stortte neer op het
dak van een sportstadion te Ne-
vers in centraaL-Frankrijk. De
val werd echter gebroken door
hoogspanningsdraden zoodat de
piloot en de drie passagiers
slechts schrammen opliepen.
<J> De plaatsvervangende comman.
dant van het concentratiekamp
Kaufbeuren, dat een „filiaal"
was van Dachau, is door een
Amerikaansch militair gerechts
hof tot den strop veroordeeld.
Wegens vervolging en mishande
ling van vele Tsjechische priesters
is de vroegere gestapo inspecteur
Kurt Oberhauser t® Praag ter
dood veroordeeld.
De pokken-epidemie in Parjjs. dïe
33 slachtoffers heeft gemaakt,
van wie er twee zijn overleden,
is, naar het Fransche ministerie
van gezondheid meldt, thans be
dwongen.
Rudolf Beran, voormalig pre
mier en generaal Jan Syrovy,
voormalig minister van defensie
van Tsjechoslowakije, zijn tot 20
jaar gevangenisstraf, verlies van
burgerrechten en confiscatie van
eigendommen wegens collaboratie
met de nazi's veroordeeld.
O Verschillende Ned. officieren en
onderofficieren zullen, volgens
het Fransche persbureau A.F.P.,
deelnemen aan de training van
parachutisten van het Fransche
leger in Indo-China.
<J> Het Britsche straalvliegtuig,
„Gloster meteor four" is 45 minu
ten na zijn vertrek uit Brussel op
het vliegveld Kastrup in Dene,
marken aangekomen. De gemid.
delde snelheid bedroeg 1070 KM,
per uur,
A. Tegen den ex.opperwachtmeester
der Velser politie J. Visser, die
onder zijn corpschef Harrebo-
mee o.a. had deelgenomen aan di
verse invallen en huiszoekingen,
werd voor het B. G. te Amster
dam vier jaar geëïscht.
A, Benoemd is tot inspecteur van
den landbouw te rekenen van 1
Juni 1946, Ir. J. G. Tukker, rjjks-
pluimveeteeltconsuient, belast met
de functie van directeur van het
rijksinstituut voor de pluimvee
teelt.
Voor het verkrijgen van terrei
nen voor het woningbouwpro-
gramma-1948 zal weer de nor
male onteigeningsprocedure wor
den gevolgd en niet meer de ver
korte procedure.
A Gisteren heeft de K.L.M een
nieuwen dienst, EnschedéEind
hovenBrussel geopend.
/y Op 25 April wordt te Nijmegen
het 75-jarig bestaan van de Van
Dungen's chocoladefabrieken ge
vierd
A Van 23—28 Juni zal in Noord-
Brabant een groote actie voor
rattenverdelging worden gevoerd
Aan architect J. Schipper links voorgrond) werd in de rijks
academie v. B. K. de prix de Rome uitgereikt.
Gisteren is in Paramaribo de
regeling bekend gemaakt, die op
een verleden week gehouden con
ferentie is getroffen tusschen een
gouvernementscommissie en een
delegatie van de Freeland League,
om „als begin" 30,000 Europeesche
Joodsche réfugiés Suriname binnen
te laten. De commissie en de de
legatie waren niet in staat tot
overeenstemming te komen over
het totale aantal réfugiés, dat zich
eventueel in Suriname zou kunnen
vestigen, ofschoon op alle andere
punten, op de drie in de afgeloo-
pen week gehouden vergaderingen
overeenstemming werd bereikt. De
Freeland league-delegatie heeft
voorgesteld het aanvullend aantal
emigranten gezamenlijk vast te
laten stellen door de gouverne
mentscommissie en de delegatie
op basis van „opnemingsvermogen
zooals dit uit de vestiging van de
eerste 30.000 zal blijken. De gou
vernementscommissie stelde in-
plaats daarvan voor de beslissing
over 't komende aantal emigranten
geheel aan het gouvernement over
te laten.
De Freeland League weigerde
Z. H. Exc. Mgr. J. P- Huibers,
bisschop van Haarlem, is heden
morgen per trein via Parijs Mi
laan naar Rome vertrokken voor
een bezoek „ad limina" in S®2®!-
schap van zijn secretaris H W-
Agterof en van kapelaan J* C. A-
Huibers uit Lisse (Beekbrug).
Het bericht omtrent de „reha
bilitatie" van Cor v. d. Lugt Mel-
sert door den centralen eereraad,
behoeft in zooverre aanvulling,
dat het oorspronkelijke vonnis
(schorsing voor twee jaar) met
terugwerkende kracht is opgehe
ven met ingang van 1 Oct. 1946;
enkele der ingebrachte bezwaren
waren echter van dien aard, dai
de centrale eereraad schorsing
voor 1 jaar gerechtvaardigd
achtte.
Dezer dagen is pater P. Stallaert
ten gemeentehuize van Baardera-
deel (Fr.) te Mantgum aan den
burgemeester den dank der bewo
ners van den Bommelerwaard en
van Roermond komen betuigen
voor de gastvrijheid, welke zij ge
durende den Frieschen evacutie-
tijd ook in Baarderadeel mochten
genieten. De oud-evacués boden bij
deze gelegenheid een gebrandschil
derd raam aan, voorstellende den
barmhartigen Samaritaan, volgens
ontwerp van Ger. v. d. Top, uitge
voerd door Van Rijn. De burge
meester, mr. W. Hoekstra, ver
klaarde, dat het gedenkraam een
plaats in het gemeentehuis zal
krijgen.
dit te accepteeren. De leden van
de delegatie zetten uiteen, dat de
trek van duizenden Europeesche
Joden naar Suriname de organisa
tie noodzaakt een aanzienlijk ka
pitaal bijeen te brengen, wat alleen
zou kunnen geschieden, indien er
zekerheid is, dat de kolonisatiepo
gingen niet plotseling willekeurig
zouden worden stopgezet door een
eenzijdige daad van het gouverne
ment. De leage verklaarde verder,
dat „de juiste koers slechts is te
vertrouwen in de toekomstige ont
wikkeling van deze groote onder
neming door gezamenlijk handelen
van de beide partijen, die deze
onderneming tot stand hebben ge
bracht, nl. het gouvernement en
de Freeland League, en zei nog te
gelooven, dat de verschillen in
opvatting niet onoverkomelijk zou
den blijken en dat een billijke op
lossing door het gouvernement en
de Staten zou kunnen worden ge
vonden „op basis van wederzijdsch
vertrouwen en goeden wil".
De volgende, laatste, vergadering
van de gouvernementscommissie
en de delegatie van de League
zal Zaterdagmorgen worden ge
houden. Hierbij zullen ook leden
van de Staten aanwezig zijn.
Hoofdaalmoezenier kolonel H.
J. J. M.' van Straelen, die midden
Februari naar Indonesië was ver
trokken, is Vrijdagmiddag per
vliegtuig op Schiphol terugge
keerd. Met hetzelfde vliegtuig
arriveerden ook de Aartsbisschop
van Calcutta, op doorreis naar
Brussel, en de hoofdveldprediker
in algemeenen dienst kolonel ds.
de Kluys. Ter verwelkoming van
Kolonel van Straelên waren aan
wezig de aalmoezeniers Schoone-
beek, Goossens en Determeyer en
de hoofdvlootaalmoezenier kolo
nel J. F. de Sain.
Onmiddellijk na zijn aankomst
in zijn woning hadden wij een on
derhoud met kolonel Van Strae
len, die hoewel zichtbaar verma
gerd ten gevolge van twee maan
den onafgebroken reizen door den
Archipel er niettemin gezond en
sterk uitzag.
Gevraagd naar de indrukken
van z;jn reis, verklaarde kolonel
Van Straelen buitengewoon te
vreden te zijn, zoowel over de
houding der "soldaten als over de
medewerking van de legerautori-
teiten. Per vliegtuig heeft hij
practisch den geheelen Archipel
bereisd. Om slechts enkele der
grootere plaatsen te noemen: hij
bezocht de troepen en de fronten
te Batavia, Bandoeng, Semarang,
Soerabaja, Makassar (Groote
Oost), op Sumatra, Palembang,
Padang en Medan. Behalve, de
Apostolische Vicarissen en Pre
fecten en andere Kerkelijke auto
riteiten heeft de hoofdaalmoeze
nier zoo goed als alle aalmoeze
niers met uitzondering van die
van Oost-Borneo en Biak bezocht.
De afstand, dien kolonel Van
Straelen per vliegtuig aflegde
staat ongeveer gelijk met den om
trek van de aarde.
Wat vooral den ouders In Ne
derland bijzonder zal Interessee
ren ls het godsdienstig en mo
reele leven van hun jongens in
Indië. Hierover had de hoofd
aalmoezenier niets dan lof. „He
ouders, wij kunnen het niet dui
delijk genoeg zeggen, kunnen
volkomen gerust zijn. Gezien
het feit, dat de jongens de be-*
schermende factoren missen van
het eigen huis en dus niet zoo
sterk gecontroleerd worden en
bovendien leven in een omge
ving met veelal heidensche op
vattingen, verdient de godsdien
stige en moreele houding van de
jongens allen lof".
Indrukwekkend vooral was da
Paaschviering in Batavia. Met
honderden auto's kwamen daar de
jongens van alle zijden aan. Ruim
2000 soldaten waren daar bijeen
bij de plechtige H. Mis op Paasch-
zoridag, terwijl meer dan 1500
onder deze H. Mis communiceer
den. Ook op de andere plaatsen
werden de Paaschvieringen druk
bezocht. Volgens de gegevens der
aalmoezeniers gingen zeker 90
procent der Katholieke soldaten
ter H. Tafel evenals met Kerst
mis.
De aalmoezeniers verrichten
prachtig werk vooral dank zij het
feit, dat ieder onderdeel zijn eigen
aalmoezenier heeft. Bijzonder er
kentelijk waren de soldaten ook
voor liet werk van Katholiek
Thuisfront. In het begin waren zij
nogal teleurgesteld, omdat zij zich
min of meer vergeten voelden en
omdat het contact met het moe
derland zoo lang uitbleef. Toen
echter Thuisfront op gang kwam,
waren zij daar zeer mee ingeno-f
men. Het blijkt echter wel nood
zakelijk, dat zoo spoedig mogelijk
iemand van Thuisfront naar In
donesië gaat om door persoon
lijk contact een juist inzicht te
krijgen in wat de soldaten in In
donesië bijzonder behoeven.
„Alles bijeengenomen", ver
klaarde Hoofdaalmoezenier Van
Straelen, „ben ik uiterst tevreden
over mijn reis door Indië. Ik heb
een schat van ervaringen opge
daan, die aan het zoo belangrijke
werk: de geestelijke verzorging
van onze soldaten in Indië, zeker
ten goede zullen komen".
De marine-voorlichtingsdienst te
Batavia deelt mede, dat dezer da
gen in den Oostelijken Archipel
een drietal prauwen door het pa
trouillevaartuig R. P. 107 is aan
gehouden. De opvarenden bleken
gewapende terroristen te zijn, die
bij hun aanhouding verzet pleeg
den, waarbij twee schepelingen
van het Ned. patrouillevaartuig
door messteken werden gedood.
Een der prauwen werd overmees
terd. De korvet „Batjan", die te
hulp was geschoten, achtervolgde
en overmeesterde de andere twee.
Deze bleken onderweg van Pro-
bolinggo naar de Westkust van
Celebes om een poging tot infil
tratie te doen. De „Batjan" en de
R. P. 107 zijn met 41 gevangenen
te Soerabaja aangekomen.
De raad van cassatie heeft het
beroep verworpen van A. Smit, J.
van Efferen en C. Minck te Gro
ningen tegen het doodvonnis, dat
het B.G. te Leeuwarden over hen
heeft uitgesproken.
Zij hadden deel uitgemaakt van
een „Silbertanne-kommando" en in
die functie moorden gepleegd.
De zaak van twee medeplichti
gen M Larssen en H. JebbinK,
die eveneens ter dood waren ver
oordeeld, werd naar het B.G.
Arnhem verwezen.
Het gevaar, dat het technisch
personeel van den omroep in sta
king zou gaan als protest tegen
het voortgezet uitblijven der toe
gezegde regelingen, is bezworen.
De vertrouwenscommissie van
het technisch personeel heeft gis
termiddag in Den Haag een be
spreking gevoerd met den regee-
ringscommissaris. Hoewel officieel
nog niets kan worden medegedeeld
heeft de commissie niettemin po
sitieve resultaten bereikt.
Zoo zal met terugwerkende
kracht per 1 Jan. 1947 een salaris-
verhooging van 10 pCt. worden
toegekend. De commissie vertrouwt
dat ook de kwesties collectief ar
beidscontract en pensioenregeling
spoedig tot genoegen zullen wor
den opgelost.
Een der oorzaken van den tra
gen gang van zaken, welke de
ontevredenheid onder het radio-
personeel continueerde, was hier
in gelegen, dat de per 1 Maart
1947 in werking getreden Ned.
Radio Unie geen enkele aansprake
lijkheid op zich wenscht te nemen
voor de verplichtingen, die de in
liquidatie zijnde stichting „Radio
Nederland in overgangstijd" ten
opzichte van het personeel had
aangegaan.
Van de zijde dezer stichting is
niettemin de toezegging gedaan
dat de salarisverhoging per 1
Januari 1946 zoo mogelijk alsnog
zal worden toegekend.
De sultan van Djokjakarta,
tevens republikeinsche minister
zonder portefeuille, die als hoofd
van de republikeinsche delegatie,
waarvan tevens deel uitmaken de
heeren mr. Latu Harhari, repu
blikeinsche gouveneur van de Mo-
lukken en mr. Zain van het re
publikeinsche ministerie van
voorlichting te Djokjakarta, is
Zondagavond te Batavia gearri
veerd op doorreis naar Makassar
voor de bijwoning van de opening
van het Oost-Indonesische parle
ment. Hjj zou echter heden naar
Djokja terugkeeren, daar van Ne-
dërlandsche zijde bezwaar ge
maakt is tegen de afvaardiging
van mr. Latu Harhari.
Mr. Zain heeft aan Aneta mede
gedeeld, dat de heer Latu Har
hari door het republikeinsche mi
nisterie van binnenlandsche zaken
was afgevaardigd.
Van officieele Nederlajldsche
zijde heeft Aneta vernomen, dat
de luitenant-gouvemeur-generaal
bezwaar gemaakt heeft tegen de
afvaardiging van den heer Latu
Harhari, omdat deze nog steeds
een republikeinsche functie be
kleedt in de buitengewesten. Men
acht zulks in strijd met de over
eenkomst van Linggadjati. De
bezwaren zijn dus niet gericht
tegen den persoon van mr. Latu
Harhari doch tegen de formeele
onjuistheid van zijn functie»
(Van onzen Indischen S-corres-
pondent).
Zondag 13 April vierde Mgr.
Willekens onder belangstelling van
heel Batavia zijn 12% jarig jubi
leum als apostolisch vicaris van
Batavia, 's Morgens droeg Z. H.
Exc. een plechtige Heilige Mis
op. waarna het koor den Lofzang
Te Deum zong en de plechtigheid
werd besloten met het evenzeer
op hoogst indrukwekkende wijze
uitgevoerde Domine Salvam Fac
Reginam Nostram. Des avonds
had een zeer druk bezochte recep
tie plaats, tenminste 700 personen
maakten bij Monseigneur hun op
wachting; reeds eerder op den dag
had de geestelijkheid gelegenheid
gevonden om haar eminenten en
geliefden leider te huldigen.
Onder de aanwezigen bevonden
zich o.a. de L. Gouv.-Gen. Dr. Van
Mook, de commissarissen-gene
raal Schermerhorn en Van Poll, de
vlootvoogd admiraal Pinke. de
legercommandant generaal Spoor
en vele andere officieren, gouver
neur Abbenhuis en resident Eysen-
baert; de burgemeester van Bata
via, Drs. Boogaardt, was wegens
ziekte verhinderd. De heer Abben
huis hield als voorzitter van het
comité „Bisschopsfonds" een rede,
waarin hij het volgende naar vo
ren bracht:
„Het past mij eigenlijk niet als
leek hier nu eens te vertellen hoe
goed U, Monseigneur, het als Bis
schop gedaan heeft. Gedurende de
ze geheele periode is U een voor
aanstaande figuur geweest in het
zoo uitgestrekte missie-gebied van
Indonesië. U was degene tot wien
iedere missionaris zich wenden
kon; hij vond dan steeds een be
langstellend gehoor en een prin-
cipieele oplossing".
Spreker schetste de moeilijkhe
den die het Vicariaat van Batavia
altijd heeft ondervonden door de
uitgestrektheid van het gebied en
doordat veel eendacht besteed
moest worden aan die gedeelten,
welke een zelfstandige kerkelijke
leiding gingen krijgen. Momenteel
is het nu zoover gekomen, dat
Monseigneur de gelegenheid krijgt
zijn geheele aandacht aan het
eigen Vicariaat te kunnen gaan
wijden Onder de huidige omstan
digheden een uiterst moeilijke
taak. Het is daarom dat de Katho
lieken in het Vicariaat gemeend
hebben op dezen dag blijk te moe
ten geven van hun voornemen om
Monseigneur zooveel als hun mo
gelijk is het werk te verlichten,
niet alleen door een moreele hulp
voor hem te zijn, doch tevens wil
len zij trachten daarbij ook mate-
rieelen steun te verleenen. Daarom
was spreker verheugd, dat hij
Monseigneur mocht mededeelen,
dat een begin was gemaakt met
het Bisschopsfonds dat de bedoe
ling heeft, het Monseigneur moge
lijk te maken op het gebied van
Onderwijs, ziekenverpleging en
weezenverzorging, zijn arbeid
voort te zetten en zoo mogelijk
ook uit te breiden. De heer Ab
benhuis deed daarnevens uitkomen
de groote beteekenis van Monseig
neur, niet alleen voor de Katho
lieken, dobh ook voor de heele ge
meenschap. Was dit voor de bezet
ting reeds zoo, des te sprekender
bleek dit aan een ieder gedurende
de bezetting en den na-capitula
tie-tijd.
De recente verleening aan Mon
seigneur van de hooge onderschei
ding van het Commandeurskruis
van de Orde van Oranje-Nassau
mag in dit verband in herinnering
worden gebracht.
Hierna voerde Dr. Soeradi het
woord als vertegenwoordiger van
de Indonesische Katholieke ge
meenschap, die in grooten getale,
waaronder vele dames, vertegen
woordigd was. Dr. Soeradi bracht
in welgekozen bewoordingen de
dank van deze groep aan hun
„Vader Bisschop" over.
Vervolgens bracht het Cecilia-
koor, het bekende koor van de
kathedraal, op voortreffelijke wij
ze het Tu es Petrus ten gehoore.
Monseigneur begon «ij» toe
spraak met zich te verontschuldi
gen, dat hij twee keeren in zoo'n
korten tijd door zoovelen gehul
digd werd. Hij aanvaardde echter
deze huldiging indien men be-
greep, wat een Bisschop feitelijk
is, n.l. de dienaar van de mensch-
heid. En dat men dan ook zou be
grijpen, dat hij ook in dit opzicht
de dienaar wilde zijn. Monseigneur
bracht in dit verband enkele as
pecten van het hooge ambt naar
voren, t.w.: het middelaarschap
tusschen God en de menschen
het door Christus ingestelde pries
terschap. Vandaar dat Monseig
neur zich van dit middelaarschap
bewust, dagelijks aan het Altaar
des Heeren, bij het Heilig Misoffer,
God's zegen afsmeekt over land,
stad, volk en overheid. Monseig
neur wijdde daarna aandacht aan
de geweldige beteekenis, die de
Godsdienst in de wereld heeft,
daarbij aanhalende twee boeken
die kortelings verschenen zijn
resp. onder de titels „Er werd iets
groots volbracht" en „Wat Neder
land voor Indië deed". In deze
werken werd veel naar voren ge
bracht omtrent de materieele pres
taties, doch vooral werd daarin
aandacht besteed aan de verrich
tingen van den geest. Zoo wijden
dan beide boeken bijzondere aan
dacht aan de verrichtingen van
Missie en Zending in deze gebie
den. Monseigneur wees op wat in
dezen bezettingstijd door de Missie
in stand is kunnen worden gehou
den, zoo o.a. de Katholieke scho-
len voor Indonesische kinderen,
waarbij ook de groote offers, die
de Indonesiërs zich getroosten om
hun kinderen dit onderwijs moge
lijk te maken. Mgr. wees ver
der nog op 't feit, dat de Mis
sie met Europeesche Zusters nog
werkt in Rangkasbitoeng; hieruit
blijkt dat het volk den Missie-
arbeid gaarne aanvaardt. Ook in
andere streken van de Republiek,
zooals Djokja en Malang zijn hier
van duidelijke voorbeelden. Hier
uit blijkt dat Godsdienst en Gods-
dienstdragenden een bijzondere
plaats in het contact tusschen de
menschen innemen. Monseigneur
is ook ten volle overtuigd,
dat voor de Godsdienstdragers hier
nog een groote taak te verrichten
valt.
De receptie was treffend door
de hartelijke deelneming uit alle
rangen der maatschappij.
Tot generaal-overste van de
twee door den zaligen De Mont-
fort gestichte congregaties (de Pa
ters Montfortanen en de Dochte-
ren der Wijsheid), is op het kapit
tel in het moederhuis te St. Lau
rent sur Sèvre (Fr.) gekozen de
hoogeerw. pater dr. Alexandre
Josselin, tot dusverre provinciaal
van de Fransche Provincie.
De nieuwe generaal werd 5
Januari 1901 in het departement
Morbihan geboren. Hij legde zi,n
eerste kloostergeloften af 8 Sep
tember 1922. Na zijn philosophie
en militairen dienst studeerde hij
te Rome, waar hij 1 December
1929 werd priester gewijd en in
1930 promoveerde tot doctor in de
theologie. Hij is de l6e opvolger
van den zaligen De Montfort die,
naar men weet, op 20 Juu a.s. zal
heilig verklaard worden.
O De minister van Econ. Zaken
is voornemens Woensdagmiddag
een bezoek aan de Jaarbeurs te
Utrecht te brengen
j Weerverwachting medegedeeld
door het K. N. M. I. te De Bilt
geldig tot Woensdagavond:
f Wisselende bewolking met
enkele verspreide regenbuien,
S voornamelijk in het Oosten van
het land; tijdelijk nog krachtige
wind tusschen West en Zuid-
west; iets kouder.
23 April: zon op 5.29 uur, on-
t der 19.49 uur; maan op 6.40 uur,
onder 23.14 uur.
Het B. G. te Groningen veroor
deelde den 30-jarigen Groninger
teekenaar J. Kruyer en den 46-ja-
rigen caféhouder P. Kuiper uit
Warffum, die gedurende de bezet
ting als S.D.'-ers bekend stonden
en eenige moorden op hun gewe
ten hadd, conform den eisch, tot
de doodstraf.
Het B. G. te Leeuwarden heeft
de doodstraf geëischt tegen clen
26-jar. „opperschaarleider" O.
Bouman uit Groningen, die o.m.
de arrestatie leidde van verschil1-
lende personen, welke
door de Duitschers zijn gefusilleerd.
Nu de werp- en broedtijd van
wild en gevogelte is aangebroke1
is het ongetwijfeld van grop' nu
te wijzen op de-schade, die"™
loopende honden berokkenen door
het verstoren van nesten, net op
eten van eieren en bet doodbijten
van jong wild.
Gaarne doe ik daarom een be
roep op de landbouwers, die zich
in het veld door hun honden la
ten vergezelion om deze dieren
niet den vrijen teugel te geven en
in de velden te laten jakkeren.
Ik verzoek Voorts de landbouw
organisaties er bij hun leden op
aan te dringen, dat zij de honden,
die hen in het veld vergezellen,
aangelijnd houden, daar anders
voor wild en gevogelte het ergste
is te vreezen.
Voor schade door wild en gevo
gelte aan landbouwgewassen in
het komende seizoen behoeft geen
bijzondere vrees te worden ge
koesterd, daar het ons bekend is,
dat dit Punt de volle aandacht
heeft van het ministerie van
Landbouw.
De landbouwers, die over het
algemeen liefhebbers zijn van de
natuur, zullen aan dezen oproep
zeker gehoor geven en hun mede
werking willen verleenen.
Hiermede wordt een nationaal
en cultureel belang gediend.
RUEB, secretaris der
Nederlandsche Jagersvereeniging.
Het testament van den onlangs
overleden auto-koning Henry
Ford is dezer dagen geopend.
Daar de autokoning, toen hij het
in 1936 opstelde, vermoedelijk zelf
niet wist, wat hij bezat en reke
ning hield met het feit, dat zijn
vermogen in de komende jaren
nog heel wat zou kunnen aan
groeien, staan er geen bedragen
doch slechts rubrieken in ver
meld.
Intusschen weten ook de erfge
namen nog niet, welke bedragen
te verdeelen zijn. Sommige insi
ders schatten het totaal-vermogen
op 500 millioen dollar, anderen
gelooven dat het iets minder is,
maar geen der erfgenamen zal
zich om een millioentje mcsi' of
minder erg dik maken. Ook de
fiscus zal, hoewel het tegen zijn
waren aard indruischt, tevreden
zijn: hij mag een extra inkomen
aan successierechten verwachten,
dat tusschen de 15 en 66 millioen
dollar ligt.
Intusschen vermindert door het
overlijden van Ford de invloed
der familie in de Ford Motor
Company niet, daar alle stemge
rechtigds aandeden toegewezen
zijn aan de vier kleinkinderen. De
overige aandeelen gaan naar üe
Ford-Stichting, een Uefdadige
stelling, die hij in 1930 stichtte.
Het landhuis in Dearborn heeft hij
aan zijn echtgenoote vermaakt,
evenals alle persoonlijke bezit
tingen.
De vermaarde Engelsche pianiste
Myra Hess, die ook in Nederland
een graag geziene gast is, zal op
advies van haar geneesheeren
voorloopig strikte rust moeten
houden, omdat zij zich tijdens haar
laatste Amerikaansche tournee
volkomen overwerkt heeft.
In verband met de viering van
het „Feest van de Arbeid", welke
viering, mede door de stimuleering
van de Kath. Arb. Beweging, steeds
meer tot een jaarlijksche traditie
uitgroeit, schrijft Mr. Jan Derks,
in opdracht van „Ons Leekenspel,
Bussum" een nieuw „Spel van de
Arbeid".
Dezen zomer zal dit spel in een
der groote steden van ons land
zijn première beleven.
In Zuid-Palestina is heden een
troepentrein komend uit Cairo,
opgeblazen.
De trein is in de lucht gevlogen
in de nabijheid van Rehoboth, al
dus is officieel medegedeeld. Er
zijn veel dooden en gewonden.
Naar de heer Struye, de Belgi
sche minister van justitie, tegen
over enkele journalisten verklaar
de. hoopte hij, dat de kwestie van
de veroordeeling der politieke de
linquenten nog dit jaar afgehan
deld zal worden. Binnenkort zul
len reeds zes krijgsraden worden
opgeheven en op het oogenblik
zijn er ven de 425 eudlteura. die
er op 1 Januari 1946 waren, nog
slechts 286 in functie.
Met betrekking tot de berech
ting van buitenlandsche oorlogs
misdadigers, zeide de minister, dat
binnen twee maanden de militai
re rechtbanken Duitschers, die
oorlogsmisdaden op Belgisch
grondgebied hebben bedreven, zul
len kunnen berechten.
Wat het toepassen van de dood
straf betreft, zeide de heer Struye
nog, dat het in zijn bedoeling ligt,
hiervan slechts een heel matig ge
bruik te maken. Hoewel hij per
soonlijk een principieel tegen
stander van de doodstraf is. kan
het Belgische volk er echter van
overtuigd zijn, dat diegenen, wier
daden hiertoe aanleiding hebben
gegeven, hieraan niet zullen ont
snappen. Dit is een plicht van
elementaire gerechtigheid, waar-
aan de minister zich niet wil ont
trekken.
Gisterochtend ontvingen twee
candidaten voor den „Prix de
Rome" een medaille uit handen
van prof. dr. J- G. van Regteren
Altena, president van de commissie
van toezicht van de rijksacademie
voor beeldende kunsten te Amster
dam. De gouden medaille met het
bijbehoorend jaargeld werd toege
kend aan den heer J. Schipper
uit Zaandam en de zilveren
medaille aan den heer A. C. Nico-
lai uit Oldenzaal.
Daar beide candidaten op zeer
verdienstelijke wijze de opdracht:
„ontwerp van een religieus cen
trum" uitgevoerd hebben neeft de
jury besloten den minister voor te
stellen bij wijze van uitzondering
ditmaal ook aan den houder van
de zilveren medaille een jaargeld
toe te kennen.
De burgemeester van Amster
dam, de heer Arn. J. d'Ailly be
zichtigde met de juryleden en het
overige gezelschap na de plechtig
heid de tentoongestelde ontwerpen.
In 1935 werd de gouden medaille
voor het laatst uitgereikt, en wel
aan den architect Arthur Staal. De
inzendingen voor den wedstrijd
schoone bouwkunsten 1946 worden
in de rijksacademie tentoongesteld
en zijn voor het publiek te bezich
tigen.
De ministers van buitenlandsche
zaken ter conferentie te Moskou
gingen, na uitvoerige besprekingen
over het Oostenrijksche vredes
verdrag onverwachts in gesloten
zitting. Het voorstel hiertoe kwam
van Marshall nadat Bevin had
verklaard, dat het verdrag nu nog
slechts op drie artikelen hing: de
grenzen, al of niet herstelbetalin
gen en Duitsche activa. De minis
ters waren daarbij alleen verge
zeld van hun tolken en twee
adviseurs. Na ruim 2 uur werd de
zitting opgeheven zonder eenige
nadere bekendmaking over een
eventueele overeenstemming. He
den (Dinsdag) om 12 uur zouden
zij weer in gewone openbare zit
ting bijeenkomen.
De plaatsvervangers voor Oos
tenrijk hebben gisteren overeen
stemming bereikt Inzake het
terugtrekken der geallieerde
troepen nit Oostenrijk.
