Beel over Lingga
Uitvoering onbevredigend
bevonden
ENGELSE STEUN VOOR
NEDERLAND
Belgische francs verhandeld
Duik toch vooral niet onder
Memorial-day te Margraten
Parijs weer „LICHTSTAD"
NEDERLANDS WENSEN AAN
REPUBLIEK
Spoedige vorming van een
federale regering gewenst
Hoe Joden konden emigreren
Res. officieren met grote gezinnen
uit dienst
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Open oog voor
moeilijkheden
Executie kamp
bewakers
De volkstelling
Prinses Elisabeth
S.D. maakte goede
Minder gewichtige
eieren
IONGSLAGEN
69ste JAARGANG
WOENSDAG 28 MEI 1947
No. 20324
Nederlandse verlangens
in nota aan republiek
geformuleerd
MINISTERS-REUNIE OP
SCHIPHOL
m
OMDAT DEN HAAG
GEEN DEVIEZEN
VERSTREKTE"
Invulling van godsdienst
SOLDATEN TER
BEEVAART
Haar leven in gevaar?
VIERVOUDIGE KINDER
MOORD
MARINIERS NAAR
INDONESIË
sier
DEMOBILISATIE VAN
ONDERWIJZERS
ZET '1V STREEP ER ONDER
H- M. DE KONINGIN
AANWEZIG
ALOIS LANG VEROOR
DEELD
JODENDRAMA HERLEEFD
DE KANTOREN van de Redactie en de Admi
nistratie van de „Nieuwe Scfciedamsche Courant
zijn gevestigd te Rotterdam, Kortenaw-straat 1,
TeL 25270; te Schiedam, Broersvest 8, tel. bs»U4.
De abonnementsprijs bedraagt 3,25 per kwar
taal, 1,10 per maand, 0,26 per week.
Directeur: J. KUIXPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr- J- WITL0X-
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte 30 ets. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerden prjjs cp
aanvrage bij de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1,—- leder
woord meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uit
sluitend bij vooruitbetaling.
Door de minister-president
werd bjj zijn aankomst op P
hol de volgende verklaring alge
^Het voornaamste doel van het
door mijn ambtsgenoot van Over
zeese Gebiedsdelen en mij aan
Indonesië gebrachte bezoek was,
nader ter plaatse te oriën-
ons nauei t
teren omtrent verschillende drin-
o-enria vraagstukken, Nederland
fn Indonesië beteffende. In het
bijzonder omtrent de uitvoering
van de basisovereenkomst van
Linggadjati. Aan dat doel heeft
onze reis in belangrijke mate vol
daan. in de eerste piaats dank zij
talrijke besprekingen, zowel van
onze adviseurs als van ons met
de luitenant gouverneur-generaal
en de commissie-generaal en hun
medewerkers.
Voorts droegen onze bezoeken
aan West-Borneo en Oost-Indone-
sië, waarbij wij in Pontianak ook
vertegenwoordigers van Oost-
Borneo, Banka, BillitonenRiouw
hebben gesproken, aan onze
oriëntering bij. Ook waren in di
opzicht onze ontmoetingen met
de republikeinse delegatie en in
het bijzonder met de minister
president van de republiek de
heer Sjahrir van waarde. Verder
ontvingen wij inlichtingen van
vele ingezetenen van onder
scheidene landaarden en werk
kring. Gedurende ons bezoek
aan Soerabaia verkregen wij een
todruk van de arbeid van zee- en
W^zfn er van overtuigd, dat
J m de Malino-staten op de
poede weg is. Hoe gecompliceerd
ook de verhoudingen daar mogen
zijn en met welke moeilijkheden
men daar te kampen mogen heb-
men daar te kampen moge heb-
menwerking een feit geworden en
wordt daar op constructieve wijze
gedacht cn gewerkt.
Op de schouders van het Neder
lands-Indische ambtenarenappa
raat en de strijdkrachten rust een
zeer zware taak, terwijl op het
aanpassingsvermogen van de Ne
derlandse en Chinese samenleving
in het algemeen een zware wissel
wordt getrokken.
Wy betreuren het, dat w\j ten
aanzien van de houding van de
republiek met betrekking tot de
Uitvoering van Linggadjati een
onbevredigende stand van za
ken hebben aangetroffen.
Ter gelegenheid van ons bezoek
aan Makassar en in antwoord op
de critiek door president Soeka-
wati uitgebracht op woorden en
daden der republiek, heb ik mij
dan ook genoopt gevoeld ernstige
twijfel uit te spreken over de be
reidheid tot samenwerken van de
republiek met de andere gedeelten
van Indonesië en Nederland. Aan
deze twijfel moet spoedig een
einde komen.
Te dien aanzien is dezer dagen
door de commissie-generaal aan
de republikeinse delegatie een
nota overhandigd, welke niet
alleen economisch en financieel,
maar o.m. ook staatkundig van
karakter is. Hierin is n.l. ver
der vorm gegeven aan de fede
ratieve opzet, in het accoord
van Linggadjati belichaamd. In
deze nota wordt de nakoming
van de hierin in overeenstem
ming met accoord van Linggad
jati gestelde voorwaarden over
de gehele linie voorgesteld en
verlangd. Over de inhoud van
deze nota zullen zo spoedig mo
gelijk mededelingen worden ge
daan.
Wie in de huidige omstandighe
den de geschiktste personen zijn
om in de hoogste functies aan de
oplossing van deze vraagstuk
ken mede te werken heeft des
tijds naar vóór de aanvang
van deze reis reeds bekend werd
gemaakt een punt van bespre
king uitgemaakt. Hierover heb
ben wij in dit stadium zonder
voorafgaand overleg met onze
ambtsgenoten niets mede te de
len.
Om half vijf landde gisteren
middag de Skymaster P.H.-T.A.H.,
waarmede de ministers Beel en
Jonkman de reis van Batavia naar
Nederland maakten, op Schiphol.
Op het platform was ter begroe
ting een groot gezelschap aanwe
zig, waarbij o.m. de ministers
Drees, Gielen, Fiévez, Van Boet-
zelaer, Neher en Lieftinck, verder
luit-generaal mr. H. J. Kruis, chef
van de generale staf, dr. Prinsen,
secretaris-generaal van Binnenl.
Zaken, en vele andere autoriteiten,
voorts familieleden en bekenden
van de passagiers van het toestel.
Als eerste verliet de minister
president, dr. L. J. M. Beel, na af
scheid genomen te hebben van
gezagvoerder Von Ruppling, het
toestel, gevolgd door minister
Jonkman, dr. Hirschfeld, mr. Al-
barda, overste Six en de secreta
ressen van het gezelschap. Minister
Bëel werd verwelkomd door zijn
vrouw en dochters en was weldra
omgeven door ministers, familie
en bekenden. Nadat de acht minis
ters geposeerd hadden voor een
legertje persfotografen, begaf men
zich naar de douaneloods. Hier
kwam de minister-president zijn
belofte na, gedaan bij zijn vertrek,
om bij zijn terugkeer een verkla
ring af te leggen. Omgeven door
journalisten las de minister de ver
klaring voor, welke gisterenmor
gen was samengesteld tijdens de
reis van Cairo naar Rome en welke
men aldus in dit blad vindt opge
nomen. Nadere verklaringen wer
den niet gegeven, geen der auto
riteiten wenste nog mededelingen
te doen.
Wij spraken nog even met de
heer Weisglas, perschef van het
departement van economische za
ken, die met hetzelfde vliegtuig
uit Batavia kwam. De reis was
zeer voorspoedig geweest, alleen
bóven Nederland was nogal wat
„remous" opgetreden. Van de ge
beurtenissen in Buitenzorg was
men een uur voor het vertrek uit
Batavia op de hoogte gesteld, over
de latere gebeurtenissen wist men
niets. Op de vraag of in de door
minister Beel bedoelde „nota' ook
een datum genoemd wordt, kon
de heer Weisglas geen antwoord
geven.
Onderwijlwerden aan de passa
giers en autoriteiten verversingen
rondgedeeld. De dochtertjes van de
minister-president speelden ver
heugd met de grote panamahoeden
die hun vader had meegebracht
en zij bewonderden enige grote
ananassen, die groen en stekelig
tussen de koffers lagen. Per auto
vertrokken ministers en familie
tenslotte naar Den Haag.
Ministers Beel en Jonkman komen op Schiphol aan en laten zich dadelijk met de vrijwel voltallige
verwelkoming gekomenkieken
groep collega's ter
Dr. Van Mook heeft gisteren aan Sjahrir een nota over
handigd, waarin verder vorm gegeven is aan de federa
tieve opzet, in het accoord van Linggadjati belichaamd, en
de nakoming van de in dit accoord gestelde voorwaarden
over de gehele linie wordt voorgesteld en verlangd. Ge
wenst wordt de onmiddellijke oprichting van een interim
regering in Indonesië om een begin te maken met de
vorming van een federale regering voor de Ver. Staten van
Indonesië.
Deze Nederlandse stap is, vol
gens „A.P." gedaan om een eind
te maken aan de Indonesische im
passe. Het is geen ultimatum,
maar, indien de republikeinen
weigeren of een antwoord geven,
dat de Nederlanders onbevredi
gend achten, zal de gehele kwes
tie inzake de pogingen, om zich
met de republiek te verstaan, aan
de Nederlandse regering ter rege
ling worden doorgegeven.
Volgens betrouwbare bronnen
houdt het definitieve Nederlandse
voorstel het volgende in:
1. een gemengde interim-regering,
waarin ook vertegenwoordigers
van Oost-Indonesië opgenomen
zouden zijn;
2. de vaststelling van een uni
versele valuta met een gecom
bineerd orgaan ter bepaling van
de buitenlandse wisselkoers;
3. een eis tot onmiddellijke ver
scheping van rijst uit de repu
bliek naar de overige delen van
Indonesië, die van een acute
P'
b<
De textielfabrikant H. v. d. H
te Helmond had, om ztfn_bedr,jf
draaiende te houden, gron^toHen
nodig, die alleen in Be g P
waren. Hij vroeg daartoe 220tOOO
francs deviezen aan, doch ^reeg
er van Den Haag slechts 7uuu
toegewezen. Omdat, wanneer
kwestie langs de ambtelijke w s
zou zijn geregeld, de koopK^n
reeds lang voorbij zou zijn o?"
graan, had hij spoedshalve de
pindhovense commissionnair M*
ingeschakeld, die hem voor 5500
ZWArie francs had geleverd,
jt A.vus verklaarde gisteren de
fabrikant voor de bijz. politie
rechter te Den Bosch, waar deze
gaak diende.
Allereerst stond de commission-
hair terecht. zou persoonlijk
er franc slechts één cent heb-
uen verdiend, maar de politie
rechter rekende hem zwaar aan,
Hot hij als insider in de geld-
wereJd ®ch V(T prac"
ttiken had geleend. Volgens de
Skdie-er mr. Jurgens, had
verdedigen, Q hlermee ver_
verd.mto ff. ier eiste acht
diend. De rdelijk en ƒ3000
maanden voor hechtenis.
boete subs. 6 ^aanaei voor_
Het vonnis lulddL0 boete subs,
waardelijk en .f1 cn verbeurd-
4 maanden hechteni genomen
verklaring der in beslag
g°Deerefabrikant werd overeen
komstig de eis veroordeeld to
maanden voorwaardelijk en 7
boete subs. 4 maanden hechten
In een taxi gereden
Deze verd. moest zich vervol
gens verantwoorden omdat nij
tijdens een legale zakenreis door
België had gebruik gemaakt van
©en taxi, waardoor hij 320 frs.
meer had uitgegeven dan toege
staan was. Hiervan werd b ech-
t©i* vrijgesproken, omdat n kon
Worden bewezen of hij al of niet
uit overmacht in een taxi had
gereden. Verd. zeide nl. auto-
pech te hebben gehad.
De kassier van een bank in
Eindhoven, die tussenpersoon was
geweest bij de francshandel en
met de geldsmokkelaar had on
derhandeld, kreeg 8 maanden
voorwaardelijk en 150 boete.
De hoofdverdachte, zekere H.
K., een vlak over, de grens wonen
de Nederlander, vroeger slager
later grossier in koelkasten en
toiletartikelen, die er zijn werk
van maakte francs van België
naar Nederland te brengen, was
niet verschenen. Hij werd bij ver
stek tot acht maanden gevange
nisstraf veroordeeld.
voedselschaarste te lijden heb
ben;
4. het vestigen van wet en orde
in geheel Indonesië en zulks met
behulp van de Nederlanders in
republikeinse gebieden, waar
dit nodig is. Dit zou een inlei
dende poging zijn, om de bui
tenlandse eigenaars van onder
nemingen in de republiek tot
terugkeer te bewegen;
5. een gemeenschappelijke con
trole op de in- en uitvoer, met
inbegrip van het onmiddellijk
in een pool onderbrengen van
de zich in het bezit van de re
publikeinen bevindende grond
stoffen, bestemd voor de uit
voer.
De staatsgreep in
Buitenzorg
Dr. Van Mook besloot, na een
conferentie van drie uur met lei
dende Ned. Oost-Indische autori
teiten, stappen te nemen tegen de
Soendanese Volkspartij in verband
met de staatsgreep. Volgens wel
ingelichte bronnen overwegen de
Nederlanders strafrechtelijke stap
pen tegen de Soendanezen, die
zich met geweld toegang tot hui
zen verschaften. De Soendanese
premier, verklaarde men, was ge
waarschuwd, dat verdere schen
dingen van orde en gezag drasti
sche Nederlandse stappen tenge
volge zouden hebben.
Dr. Van Mook heeft het plan
de republikeinen en de Soendane
zen tot elkaar te brengen, en zal
trachten een gezamenlijk compro
mis met Buitenzorg tot stand te
brengen, dat aan Sjahrir ter goed
keuring zal worden voorgelegd.
De „Manchester Guardian" be
vatte Maandag een krachtig plei
dooi voor een Amerikaanse lening
aan Nederland. Tevens drong hel
blad er op aan, dat er meer reke
ning zal worden gehouden met
het Nederlandse standpunt inzake
de wederopbouw van Duitsland.
Het blad wijst op de overeen
komst van de Britse situatie met
die van Nederland, welk land vooi
de oorlog een crediteurenland was,
dat slechts 2/3 van zijn import
met zijn export betaalde en de
rest financierde met zijn inkom
sten uit hoofde van de buitenland
se beleggingen en de aan het bui
tenland bewezen diensten. Neder
land moet thans meer exporteren
dan voor de oorlog, daar vele van
deze bronnen in de oorlog verlo
ren zijn gegaan en de buitenlandse
beleggingen, welke zich
deels in Duitsland en WrJ
Indië bevonden, merendeels waar
deloos zijn. De Neaerlanclse moei
lijkheden, welke voortvloeien uit
het feit, dat het land meer moet
invoeren en minder kan uitvoeren
dan voor de oorlog, kunnen uit
sluitend overwonnen worden,
wanneer de buitenlandse omstan
digheden dit mogelijk maken.
Het herstel van het economises
leven van Nederland hangt van
twee voorwaarden af: ten eerste
moet de Duitse economie worden
hersteld en daar de Nederlandse
welvaart in grotere mate dan die
van andere landen afhankelijk is
van de economische situatie van
Duitsland, dienen de bezettings
autoriteiten meer aandacht aan het
Nederlandse standpunt te schen
ken dan tot dusverre.
Ten tweede dient het land op
ruime schaal leningen te ontvan
gen, daar alleen hierdoor de vi-
cieuse cirkel van onvoldoende im
porten en onvoldoende exporten
kan worden doorbroken. Er zijn
vele landen, die een lening van de
Wereldbank wensen te ontvangen,
doch Nederland dient volgens de
„Manchester Guardian" een dei
eerste te zijn, die hiervoor in aan
merking komen.
Het blad wijst ook op het Neder
landse aandeel in de oorlog, dat
het land een morele steun geeft
bij zijn aanspraken op bijstand.
Zelfs de voorzichtige financiers
van Wallstreet, waarvan de we
reldbank voor het grootste gedeel
te gedeelte van zijn fondsen af
hankelijk zal zijn, kunnen niet
van oordeel zijn, dat Nederland
een slechte belegging is.
Dinsdag is men in de ge
vangenis te Landsberg begonnen
met de tenuitvoerlegging van de
doodvonnissen tegen 49 beambten
en bewakers van 't concentratie
kamp Mauthausen.
Er werd bekend gemaakt, dat
22 veroordeelden werden ge-
executeerd. Hedenochtend zou
een begin worden gemaakt met
het ophangen van de 27 overigen,
onder wie zich de belangrijkste
figuren bevinden.
Bij de aanstaande volkstelling
zal o.a. ook de vraag naar de
godsdienstige richting worden ge
steld. De overheid dringt erop
aan, dat ook deze vraag zo nauw
keurig mogelijk wordt beant
woord.
De officiële en enig juiste be
antwoording voor de katholie
ken is: Rooms-katholiek Kerk
genootschap ofwel K. K. Kerk
genootschap. Aanduidingen zo
als katholiek, Rooms e.d. zijn dus
zonder meer niet voldoende.
Onjuiste en onvolledige beant
woording zou tot gevolg kunnen
hebben, dat geen godsdienst werd
aangenomen, hetgeen, zowel voor
de statistiek alsook voor verschil
lende administraties, zeer be
zwaarlijk genoemd moet worden.
In verband hiermede moge wel op
dë juiste beantwoording ook van
deze vraag speciaal worden aan
gedrongen.
Ongeveer duizend soldaten uit
de Brabantse kazernes zullen
Vrijdag 'n bedevaart houden naar
Den Bosch. Des avonds half 7
komen zij bijeen ter verering der
Lieve Vrouw. Om half acht zal
eer. lof worden gecelebreerd door
overste Van Osta en waaronder
aalmoezenier Van Wegen de
Maria-predikatie zal houden.
Volgens de correspondent van
de Milanosera" te Genua zou 'n
leider van de „Irgoen Zwaï
Leoemi" verklaard hebben, dat er
een complot tegen prinses Elisa
beth van Engeland was gesmeed.
De man zou gezegd hebben:
„Onze machtige organisatie zal
een aanval doen op het centrum
van Londen, op Buckingham
Palace zelf, en pogen prinses
Elisabeth om het leven te bren
gen".
Uit Islay City Michigan meldt
A.P.: Drie zusjes en een broertje
zijn Maandagavond doodgescho
ten, terwijl zij aan het bloemen
plukken waren in de omgeving
van hun ouderlijk huis, een boer
derij in Michigan. De politie heeft
een 16-jarige buurjongen gearre
steerd, die bekend heeft de moor
den te hebben bedreven.
De lijken werden ontdekt door
een ouder zusje, dat was uitge
gaan om de kinderen te zoeken.
De jonge moordenaar was kort
vóór zijn misdrijf ontdekt werd,
thuisgekomen en er haastig
van door gegaan in de auto van
zijn vader. De wagen werd latei-
op 70 K.M. afstand van Inlay
City teruggevonden.
Enige tjjd zijn de kleinere
eieren niet in distributie gebracht,
zodat het publiek op zijn bonnen
bijna uitsluitend eieren van de
gewichtsklasse 1 en 2 ontving.
Thans worden de winkeliers ook
weer bevoorraad met eieren van
de lagere klassen, zodat men op
de bon, welke Donderdag a.s. be
kend gemaakt wordt, event, ook
met deze eieren genoegen moet
nemen.
Met de „Kota Inten" is vandaag
een contingent van 364 Mariniers,
opgeleid bij de afd. Mariniers te
Volkel, uit Rotterdam naar Indo
nesië vertrokken.
Een schematisch plan voor het definitief ontwerp van het
„pbouw, dat de zetel van de V. N. aan de East Riverside te
New-York worden zal. Dit plan verwierf de voorkeur.
Toen de Duitsers hier hun
maatregelen tegen de Joden na
men, zijn er verschillende „lijsten"
geweest, waarop tegen zware
betaling Joden hun naam ge
plaatst konden krijgen. Dit gaf
dan een garantie tegen deporta
tie niet alleen, maar betekende
tevens, dat de betrokkenen ver
gunning zouden krijgen tot emi
gratie. Zo meenden de slachtoffers
althans, afgaande op de bewerin
gen van degenen, die de lijsten
samenstelden. Niettemin kwamen
de meesten in Westerbork te
recht. Soms leek het. hier wel
eens, dat een bepaalde lijst vei
ligheid gaf meermalen immers
behoefden degenen, die erop wer
den geplaatst niet met een trans
port naar Duitsland mee en
zoals men zich kan voorstellen
ontstond er dan een geweldig ge
drang onder de ongelukkigen om
toch ook maar hun naam op zulk
een lijst genoteerd te krijgen.
Op de duur echter bleek dit al
les toch geen zin te hebben, want
Naar wij vernemen, zullen vóói
30 Juni a.s. alle reserve-officieren
met zeven of meer inwonende
kinderen, die niet gehuwd zijn,
worden gedemobiliseerd. In af
wachting van het definitieve ont
slag kan, indien de dienst zulks
toelaat, aan de betrokken officiei
zakenverlof worden verleend.
Er is nog geen beslissing geno
men t.a.v. de opgeroepen dienst
plichtige onderofficieren, die vol
gens geruchten ook voor een deei
gedemobiliseerd zouden worden.
Tevens wordt op verzoek zo
spoedig mogelijk ontslag uit de
militaire dienst verleend aan on
derwijzers bij het L.O., U.L.O. en
M.U.L.O. onderwijs, die onmiddel
lijk als onderwijzers in functie
kunnen treden. Hiervoor komen
onderofficieren in aanmerking, die
ouder zijn dan 30 jaar, en korpo
raals en soldaten boven 27 jaar.
De militaire administratie kan
evenwel geen personeel missen en
daarom onderzoekt thans de com-
missie-Penders in hoeverre er be
zuinigd kan worden door bijv
diensten samen te voegen, waar
door toch nog manschappen vrij
komen.
Zij die In de Overzeese Gebieds
delen verblijven of tot bet beroeps
of reservepersoneel der Kon. land
macht behoren, komen niet vooi
ontslag uit militaire dienst in aan
merking.
op weinige uitzonderingen na
moesten tenslotte toch allen,
die in Westerbork waren op een
of andere dag een plek zoeken in
een der beestenwagens, die hen
naar het concentratiekamp en
maar al te dikwijls rechtstreeks
naar de gaskamer brachten.
Een van die gefaamde lijsten
was de zgn. „Weinrebsperre", al
dus genoemd naar de man, die
haar op touw zette, de thans 36-
jarige drs. Fred. Weinreb, een in
Lemberg geboren Jood, die des
tijds in ons land woonde.
Gisteren stond hij terecht voor
het B. G. te Den Haag onder be
schuldiging, dat hij tussen April
1942 en Februari 1944 Joodse
medeburgers heeft voorgespiegeld,
dat zij naar het buitenland kon
den emigreren, terwijl hij zou heb
ben geweten, dat van een derge
lijke emigratie niets kon komen.
Om op de lijst te worden geplaatst
moesten de betrokkenen, al naar
hun welstand, een bedrag betalen,
dat varieerde van 100 tot ƒ10.000
In totaal heeft W. twee van
deze lijsten opgemaakt, waarvan
volgens de tenlastlegging
de laatste in overleg met de S.D.
De aldus verkregen gelden zou
W. ten eigen bate hebben aange
wend, terwijl hij ook bedragen
aan de S.D. zou hebben betaald.
Voorts wordt W. ervan beschul
digd ten behoeve van de S.D.
enige arrestanten te hebben uit
gehoord, terwijl hij ook illegale
werkers aan deze instantie zou
hebben verraden.
Vanwege de proc.-fiscaal wa
ren 23 getuigen k charge gedag
vaard, de verdediging had 16 ge
tuigen k decharge opgeroepen.
Uit het getuigenverhoor bleek,
dat vele Joden zo overtuigd wa
ren van de waarde der Weinreb-
lijst, dat zij geen andere veilig
heidsmaatregelen namen. Sommi
gen zouden zich zelfs in W ester-
bork hebben laten interneren in
de vaste overtuiging, dat zij van
hier uit met hun gezin zouden
kunnen emigreren! Op deze wijze
zou W. mede-oorzaak zijn, dat
duizenden Joden zijn omgekomen.
Een der getuigen verklaarde
zelf nadrukkelijk, dat W hem had
gezegd „Duik vooral niet onder",
hetgeen echter door W. werd ont
kend.
De getuige Mogendorff had
ƒ7500 betaald, eveneens zonder
resultaat. Volgens hém had W.
verteld, relaties te hebben met
zekere „generaal Schumanndie
medewerking bij de emigratie
naar Lyon en van daar verder
naar Spanje en Portugal zou
verlenen. Bij een nader onderzoek
door getuige was gebleken, dat
generaal Schumann" niet be
stond. Later werd de verdachte
gearresteerd, doch korte tijd daar
na op vrije voeten gesteld. Ook
getuige werd gearresteerd en
overgebracht naar Westerbork.
W. begon direct na zijn invrij
heidstelling met het opstellen van
een tweede Weinreb-lijst.
W. had de getuige Mogendorff
in Westerbork opgezocht en hem
indrukwekkende Duitse papieren
getoond, wederom betrekking
hebbende op emigratie. De getui
ge, hierdoor overtuigd, was in
Westerbork min of meer als ver
tegenwoordiger voor W. opgetre
den. Ook nu echter was van emi
gratie niets gekomen.
De voormalige Kriminalsekretiir
F. Koch, die thans in hetzelfde
kamp verblijft als W. en daar ook
met hem contact had, wist zich
in tegenstelling met zijn vroegere
verklaringen thans plotseling
weinig positiefs meer te herinne
ren, maar moest tenslotte toch
wel toegeven, dat hij naar zijn
ihening vroeger de waarheid had
gesproken. Een van die „waarhe
den" was, dat W. hem, toen hij
hem in 1943 verhoorde, had ver
teld, dat de gehele lijstaffaire cp
zwendel berustte.
Een ander get. verklaarde, dat
W. toen in de cel andere gevan
genen heeft uitgehoord ten dien
ste van de S.D.
Verd. viel hier verontwaardigd
uit, tegen „de wijze waarop van
daag recht gesproken wordt".
Honderdduizenden Nederlanders
zijn na 1940 geboren. Zij weten
van de situatie van vóór de inval
der barbaren niets af. Honderddui
zenden jongens en meisjes tot 14
jaar zitten nog op de schoolban
ken. Ook de meesten van hen heb
ben hoogstens vage herinneringen
aan de „paradijs tijd" voor de in
vasie. De jongelui tot 20 jaar weten
meer, maar deze honderdduizen
den zijn vooral bezig met hun
eigen toekomst te bouwen.
We willen maar zeggen, dat de
helft onzer bevolking de toestan
den van vóór de jongste wereld
brand maar matig interesseren.
De jeugd tot twintig en nog iets
ouder bezint zich op het nieuwe
aards Jeruzalem, dat wordt voor
bereid. Hoe zal die nieuwe stad
er uit zien? Aan de uitvoering van
dat plan mogen ouderen nog mee
werken. Laten we bij de uitvoering
van deze taak echter eerlijk zijn
en ons op een gezond standpunt
stellen.
Dat gezonde standpunt is: Wan
neer de oorlog nog drie maanden
langer had geduurd, hadden we
hier in het Westen niet meer be
staan, waren we afgeschreven ge
weest. Of we toen nog rijk waren
of slechts 'n beetje bezaten, had ons
weinig kunnen interesseren.
Nu zijn we er nog en al wat we
op de dag der bevrijding het onze
konden noemen, is winst geweest.
Het jaar 1945 moeten we gewoon
beschouwen als de aanvang van
een nieuw leven, dat met niets
begon. Als we in ons geteisterd
land zó aanpakken en ons ais
pioniers van een nieuw gebied
beschouwen, zullen ondanks vele,
reële zorgen, vele dingen meeval
len. De bestaande tekorten druk
ken dan niet zo zwaar, terwijl men
ook onbevangener oog kan hebben
voor hetgeen ondanks en naast
onrecht en onbillijkheden, woral
gepresteerd.
Thans doen de veertigers en
daarboven als maar hun best de
toestand van vóór 1940 voor ogen
te halen, vergelijkingen te maken
met toen, doch zij vergeten, dat
met dat dikwerf gezeur over een
toestand, die nooit meer terug
komt laten we dit vasthouden
de jongeren worden vergiftigd.
Een zeer gevaarlijk karwei, wijl
vergif verslappend of zelfs ver
nietigend werkt op het organisme.
We moeten pionieren, niet te
veel praten over heropbouw of
opbouw. Bouwen zonder meer aan
een nieuwe tijd, aan nieuwe din
gen tot steun voor de jongere ge
neratie. Desnoods met één pak,
één japon en met een half servies.
Bouwen en zien te leven, leven
vooraL
Dan komen we waar we gaarne
willen zijn. Dan is ook wel voor
uitgang te zien. Zet onder de
voorraad van 1940 een streep. Want
ondanks de voorraad en de rust
waren er toen meer slappelingen
dan nu.
Veertigers, handen uit de mou
wen.
HENK VAN DER MAZE.
„Een dergelijke behandeling be
hoort niet in een rechtsstaat".
Verscheidene getuigen legden
vervolgens verklaringen af over
beweerd verraad van henzelf of
anderen door W. aan de S.D.
Getuigen a décharge verklaar
den intussen, dat W. hun had aan
geraden onder te duiken en ook
hen met geld had geholpen.
.jProf. dr D Cohen, oud-voorzit
ter van de Joodse raad en mr, dr.
Simons kenden de Weinrebiijst
zeer zeker positieve waarde toe
en W. zou daarmede de deporta
tiemaatregelen van de Duitsers
ernstig hebben gesaboteerd.
Verd. zelf gaf toe, dat hij de
tweede lijst in overleg en samen
werking met de S.D. had opge
steld en dat de gelden aan de S.D.
ten goede waren gekomen. Ten
eigen bate had hij geen geld aan
gewend, doch het wel aan onbe
middelde Joden afgedragen. Het
verraad van personen ontkende
hij. De lange duur van de oorlog
had zijn opzet, de op de lijst ge
plaatste personen te behouden, in
de war gestuurd.
Vandaag worden requisitoir en
verdediging gehouden.
De Franse minister-president,
Ramadier, heeft gisteren via de
•adio een beroep gedaan op de
arbeiders van de gas- en elee-
riciteits-industrie, af te zien van j
\et plan, om morgen in staking
e gaan voor een loonsverhoging
an 23 procent. „Doet uw plicht",
'dus Ramadier, „en de regering
n de republiek zal geheel de
•e doen".
Deze oproep heeft tot gevolg:
Tehad, dat de federatie van ar
beiders in de gas- en electrici-
leitsbedrijven, een half uur na
dat de staking in werking was
getreden, bevel heeft gegeven
haar te beëindigen en nieuwe
besprekingen met de minister
van arbeid heeft geopend.
Het resultaat hiervan is een
regeling, welke voorziet in arbi
trage vóór 18 Juni a.s. De beslissing
zal dan worden genomen door een
rechter van het opperste Franse
gerechtshof en mag niet strijdig
zijn met de regeringspolitiek. In
tussen stelt de regering het vor
deringsdecreet van Ramadier bui
ten werking.
De Limburgers zullen de Me
morial Day, die verleden jaar met
het. feest van Hemelvaart samen
viel, niet licht vergeten. Met
prachtig zomerweer waren naar
schatting 70.000 belangstellenden
op het kerkhof van Margraten
samengekomen, waar geen graf
meer te vinden was, dat niet door
een Limburgse familie was ge
adopteerd. De heldenherdenking
was kort en indrukwekkend.
Vrijdag 30 Mei a.s. zal het weer
Memorial Day zijn. Hoewel het
dan geen feestdag is, worden er
niettemin 20.000 bezoekers ver
wacht, die bloemen komen neer
leggen op de graven, waarnaast
overal een Amerikaans vlaggetje
zal worden geplaatst.
De ceremonies op het kerkhof
zullen in wezen hetzelfde karak
ter dragen als verleden jaar.
's Ochtends tussen 10 en 11 uur
zullen in de kapel drie H.H. Mis
sen worden gelezen. Een der cele
brerende priesters zal kapelaan
Vallen zijn, aalmoezenier van het
Ned. leger.
's Middags om 3 uur heeft dan
de grote plechtigheid plaats. Het
Europees opperbevel van het
Amerikaanse leger zal door gene-
raal-majoor Edwin P. Parker Jr.
zijn vertegenwoordigd.
Was verleden jaar Prins Bern-
hard aanwezig, deze keer zal
H. M. de Koningin zelf naar Zuid-
Limburg komen. Ook minister
Fièvez zal persoonlijk van zijn
belangstelling blijk geven. De
bisschop van Roermond zal zijn
beide secretarissen naar Mar
graten afvaardigen. Een Katho
liek, een Protestants en een Joods
aalmoezenier zullen wederom om
beurten de godsdienstige plech
tigheden verrichten.
Het is een tragische omstandig
heid, dat de parochianen van het
dorp op de morgen van die dag
hun herder, de zeereerw. heer P.
Ramaeckers, die op de avond van
de 2e Pinksterdag is overleden,
ten grave zullen dragen.
Alois Lang, die voor de oorlog
als Christus optrad in de passie
spelen te Oberammergau, is door
een zuiveringshof tot een boete
van 1000 mark veroordeeld. Hij
werd wat zijn verhouding tot het
nazidom betreft gekarakteriseerd
als „mede-reiziger".
Anton Preisinger, die voor La
zarus speelde, werd eveneens tot
een geldboete veroordeeld.
In Amerika is intussen een ac
tie gaande ten gunste van Wein
reb. Het Amerikaans Joods con
gres heeft een aantal getuigenis
sen ontvangen uit de kring van
geloofsgenoten, die overtuigd zijn
van W.'s onschuld en heeft in
adressen aan H. M. de Koningin,
de Ned. ambassadeur te Washing
ton en de minister van Justitie
de aand cht gevestigd op deze
affaire, welke door sommigen,
„een soort van nieuwe Dreyfuss-
zaak" wordt .genoemd.