Indrukken Moeder congres te Parijs u HOLLAND DE DANS IN DE LOOP DER TIJDEN" Strijd om een oliebron m u M r>' TENTOONSTELLING van het internationale I9JUNI 28JUNI Avonturenroman uit Z.-Amerika ZATERDAG 21 JUNI 1947 PAGINA 4 Vertegenwoordigsters uit alle landen ter wereld aan het woord BOEKENNIEUWS No. 24 MONNIKENDAM'S „SYNFONIA" In het Haags Gemeente museum door TOM GILL A :j 16. namen er aan deel. Er waren bepaald merkwaar dige figuren. Een Chinese, mevr, Cnang Ling Su Hua, die van het leven van de Chinese moeder vertelde, die zoveel eerbied ont moet dat zij als een koningin is in haar huis, naar eigen ziens wijze de belangrijkste beslissin gen neemt en volstrekt wordt ge hoorzaamd, want de Chinees is overtuigd, dat een man slechts door de opvoeding der moeder wordt wat hij is. Haar eigen op voeding is sinds het bestaan van de republiek belangrijk uitge breid en het onderwijs is nu voor de vrouw hetzelfde als voor de man. De vrouw heeft die ontwik kelingsmogelijkheden aangegre pen en China telt nu dichteressen- schrijfsters en schideressen. Mevrouw ArsèneHenry, de echtgenote van de vroegere Fran se gezant in Japan, vertelde van de Japanse moeder, waarvoor ze een grote bewondering aan de dag legde. Uit een ander land van oude beschaving kwamen bittere klachten. Mevrouw Voyla, een Griekse, schilderde het slavenle ven van de Griekse vrouw van 't land, wier lot nu al bijzonder zwaar is in de verwoeste dorpen. Voor zich zelf te leven bestaat voor haar geen uur. Op haar rust heel de zware arbeid van het ar melijk land en zij is het, die alle zorgen draagt. Mevrouwt v. Nispen tot Seve- naerRuys de Beerenbrouck had haar voordracht zeer breed opge vat en daarbij een prachtige uit eenzetting gegeven van wat de ideale moeder heeft te zijn. „Een van de eerste deugden die men van de moeder eisen moet is een moreel en intellectueel even wicht, dat voort moet komen uit een volkomen aanvaarding van haar taak, evenals de overtuiging dat deze al haar krachten en haar gehele persoonlijkheid vraagt. De moeder schenkt haar kinderen het leven, haar zorgen en opoffe ringen vullen de wereld. Maar ze doet nog mrer. Ze schept de at mosfeer, die het leven tot iets schoons maakt. Mejuffrou Baers, wethoudster van Brussel, zei, dat de sociale en economische politiek geen reke ning genoeg houdt met de be hoefte der familie en die der moeder. Ze kwam met kracht tegen de gedachte op dat alle vrouwen buitenshuis moeten werken, zoals in sommige landen gedaan wordt. De arbeid der vrouw in huis wordt niet genoeg gewaardeerd. Evenals vele con gressisten voor en na haar meen de ze terecht, dat de vrouwen niet buitenshuis kunnen werken en tegelijkertijd haar huishouden Een Engelse gedelegeerde merkte op dat verscheidene vrou wen niet wensen te trouwen om dat ze haar arbeid buitenshuis belangrijker vinden dan een huis houden doen en dat het daarom noodzakelijk is het jonge meisje het huishouden en kinderverzor ging op school te leren. Zodoen de worden de meisjes er mee vertrouwd. Ze had dezelfde klacht als nagenoeg alle congres- si-ten: „het huishoudelijk werk wordt nooit gewaardeerd door de man." Van mevrouw Trojanova, uit Tsjecho-Slowakije halen we de volgende woorden aan: „de vrou wen kennen haar plichten, maar haar rechten verwaarlozen ze dikwijls. De moeders moeten ge bruik maken van haar recht om vrr te zijn in de keuze van on derwijs harer kinderen, want er bestaat geen waarachtige demo cratie zonder vrijheid van onder wijs." Onnodig te zeggen dat deze woorden in het bijzonder door de Franse congressisten zeer werden toegejuicht. De Poolse en Oekrainische afge vaardigden maakten diepe indruk toen ze over de toestanden in haar vaderland spraken. Dit was ook het geval toen het rapport over de Russische wetgeving werd voorgelezen. In Rusland is het individu jüet van het minste belang, alleen de gemeenschap telt. Toen in 1917 de vrijheids leuze hoogtij vierde, werd het vrije huwelijk en de abortus in gesteld. De kinderen behoorden van dat ogenblik af aan de staat. Wegens het lage geboortecijfer werd in 1936 de abortus verbo den. Sinds 1937 is de moeder weer enigszins in ere hersteld. On danks de- materiële voordelen die de staat haar toekent kan de moeder haar kinderen niet op voeden zoals ze wil. Veertig da gen na de geboorte wordt het kind aan een crèche toevertrouwd en keert de moeder naar haar werk op fabriek of kantoor te rug. Na de crèche, komt de ver plichte bewaarschool en later het onderwijs. Dit onderwijs is zo ingericht, dat de invloed der fa milie nagenoeg nihil is. Ook is in 1936 in Rusland het onderzoek naar het vaderschap verboden, nadat dit eerst ingesteld was In de slotzitting verscheen de nuntius om zijn volle symphatie voor het congres uit te spreken. Z. Exc. hoopte dat de regeringen eindelijk acht zullen slaan op de wens van alle moeders, ongeacht van welk land: de wens van vre- c i op aarde. In zijn tegenwoor- heid werden de congresbe- .en aangenomen, die in hoofd- s op het volgende neerkomen, -et eerste gedeelte bestaat uit l .1 uitvoerige verklaring waarin c -> positie van de moeder wordt omschreven. Zij moet vrijelijk haar levensstaat kiezen. Zij moet vrijelijk in het huwelijk toestem men en daarbij mogén geen over wegingen van nationalisme, ras sentheorie of egoisme invloed uit oefenen. In de legitieme en stand vastige gezinsband moeten haar gaven tot ontplooiing komen, niet alleen voor zich zelf, voor de man voor de kinderen, maar ook voor de mensheid. Het jonge meisje moet in het gezin haar opvoeding tot toekomstige moeder ontvan gen; opvoedings- en opleidings instellingen kunnen slechts aan vullend werken. De economische en sociale voorwaarden moeten de vrouw in staat stellen in het gezin haar roeping te volbrengen. De overheid moet in de arbeid der moeder niet alleen zedelijke waarde zien, maar ook de econo mische waarde daarvan erkennen waarvan het hele land voordeel heeft. De technische vooruitgang moet de arbeid in huis vergemak kelijken, opdat de vrouw over genoeg tijd beschikt voor haar opvoedende taak, voor haar persoonlijke ontwikkeling en voor haar sociale en burgerlijke rol. De publieke opinie moet ge vormd worden tot meer eerbied voor de moeder, de jonge lieden gewend aan groter respect. Lite ratuur, toneel, films, radio moe ten het legitieme moederschap zijn ereplaats geven. Een van de talrijke eongresbe- besluiten eist o.m. dat het loon van de gehuwde man zo geregeld moet zijn dat de gehuwde vrouw niet gedwongen wordt tot loon arbeid, en dat voor voldoende huisvesting moet gezorgd en dus de herbouw met kracht moet worden aangepakt. Het congres zal nu zijn uitlo pers moeten hebben in de lande lijke vrouwenbewegingen. Een schat van materiaal heeft het bij een gebracht voor een actie, die niet alleen de moeder, maar door de moeder onze moreel zo scheef gezakte maatschappij ten goede zal komen. DINY K. W. Aveline, Claude. Het dode getij. („Le temps mort"). Uitg. Re publiek der letteren A'dam 1946. Oorlogsnovelle, in 1914 clandestien te Parijs versche nen. Pakkend en sober .(IV-V). Jacobs, Jan W. De vlek. Een no velle Uitg. Blauwe lucht A'dam 1946. Een in alle opzichten min derwaardig prul. De conjunc tuur voor dit soort oorlogsver haaltjes is gelukkig voorbij. (IV). Redeke, Martin, Blinkie Co. Uitg. Bruna Utrecht 1947. Hu moristische levensroman. Na vele onmaatschappelijke avon turen wordt Blinkie tenslotte een flinke Bart Blink (III-IV). Well, H. G. De geschiedenis van meneer Polly. Uitg. v. Ditmar, A'dam-Antwerpen 1947, 2e druk Scherpe ontleding van meneer Polly's karakter. Verkeerde op voeding met daaruit voortvloei ende verkeerde daden. (IV). I verboden; II streng voor behoud; III voorbehoud; IV volwassenen; IV-V rijpere jeugd; V allen. Medegedeeld door IDIL, Tilburg. 'v ••"AiV r-* r VAN VMn '\i' v - LAND- ex TUINBOUW VEETEELT BOSKOOPSE CULTURES ZUIVEL GOUDSE GLAZEN HISTORIE HANDEL en NIJVERHEID GOUDS PLATEEL PRETPARK zondags gesloten Via Radio-Luxemburg kan men a.s. Dinsdagavond om 9.30 de uit zending beluisteren van „Synfo- nia" van Marius Monnikendam. Danskunst uit de 19e eeuw. De Weense danseres Fanny Elsler (18101884) in haar beroem de Cachucha"-dansNaar een prent van A. Geiger. Er zijn in het laatste decennium verschillende pogingen gedaan om in Nederland tot een eigen dans kunst te komen. Naast een meer op het dilettantisme gerichte op bloei der dansscholen ontstonden dansgroepen, welke echter immer een kort bestaan beschoren waren De reden hiervan kan niet zijn gelegen in een tekort aan be schikbaar materiaal, want Neder land heeft weliswaar geen ballet traditie, doch individueel zeer zeker belangrijke dansfiguren voortgebracht. Het is in dit verband voor ons land pijnlijk te moeten ervaren dat de begaafden naar het buiten land moeten gaan, om te kunnen uitgroeien in hun kunst. Men kan zich hiervan overtuigen op de tentoonstelling, die door zeer be voegde handen in het Haagse Ge meentemuseum is ingericht. In enkele zalen wordt, voor het merendeel met platen, prenten en foto's, een overzicht gegeven van de ontwikkeling der danskunst. Beginnend met de middeleeuwen toen de dans ten dele nog een religieus karakter had, waaruit de profane dans zich langzaam losmaakte, ziet men in de renais sance de choreochrafie ontstaan. In de 17e eeuw heeft de kunst dans zich dan voornamelijk ont wikkeld aan de hoven en spreekt men van hofballet, waar dan het menuet een zeer geliefde dans vorm wordt. Het menuet wordt door de vorst en de hovelingen gedanst onder leiding van .de dansmeester; pas later treden tussen het gezelschap ook beroepsdansers op. Verschil lende boeken uit die tijd zijn op de tentoonstelling aanwezig en geven een beeld der dansen o.a. door het dansschrift dat duidelijk genoeg is om het 17e eeuwse me nuet te kunnen reconstrueren. In de wandvitrines ziet men gezel schapsdansen als b. v. de contra dans afgebeeld. De grappige klei ne dansmeesterviooltjes zijn er eveneens te zien en met prenten weet men de toeschouwer een in druk van hun gebruik te suggere ren. Typerend zijn de boeken zo- GeGOOGOOOOOOOQOOOGSSOOOOGOOOOOGOOGOOOGOOGQC OOOOOOOOOOOCOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOQQQQQQOOQ O Ons Romanbijvoegsel als dat tfan „De dansmeester van Franequer (Frenéker), geheekelt ende geholpen" waarin voor en tegen van het dansen behandeld worden, 'n onderwerp dat toen al een levendig debat in boekvorm opriep. Het costuum dat door de dan sende gedragen werd, is sinds 1730 voetvrij, zodat nadien in de dans 't „voetwerk" een belangrijke rol gaat spelen. Dit ontwikkelt zich in gelijke mate met het korter worden van de rokjes, totdat in de tijd van Maria Taglione en Fanny Elssler de eerste helft der vorige eeuw de ontwikke ling haar hoogtepunt bereikt. De ballerina is in die tijd belangrijker dan de danser, die zelfs geen part ner doch slechts porteur was. Een overdadigheid in het tech nisch kunnen is de oorzaak van het verval der danskunst aan het eind der 19e eeuw. Het is mede de figuur van Isadora Duncan, die in het begin van deze eeuw de danskunst in nieuwe banen leidt. Het ballet viert onder invloed van het Russische ballet uit 1909 in Parijs nieuwe triomphen. Velen der oudere lezers zullen zich het optreden van Anna Pav lova (t 1931) herinneren in haar creatie van de „Stervende Zwaan" Na Duncan laat de tentoonstel ling ons verschillende nieuwere dansgroepen zien, waarvan de be kendste is die van Mary Wigman, met haar invloed op het ballet Jooss. Men ziet in het overzicht werk van Harold Kreuzberg, Ilse Meudtner, het ballet Schoop en sinds 1934 van Yvonne Georgi, het Nederlandse ballet, dat in 1941 zichzelf ontbond omdat men wei gerde ln Duitsland op te treden. Het laatste gedeelte der tentoon stelling geeft een beeld van het geen in ons land direct na de oorlog tot stand kwam. Het is een kleine tentoonstelling een eersteling in ons land. Ze is echter zeer instructief. (Rondlei ding Dinsdag en Donderdagavond 8.15). De inrichters verrichtten pionierswerk en men mag ver wachten dat zij in de gelegenheid zuller. kunnen gesteld worden, de opzet van deze tentoonstelling breed uit te werken. GERARD SLEE INHOUD VAN HET VOORAFGAANDE: Drew Thorpe en Spud Lowry hebben in de Rio Bravo een olie veld ontdekt, waarnaar een Duit ser Franz Alter reeds vergeefs vele malen heeft gezocht. Daar hun maatschappij niets voor boringen voelt, besluiten zij, voor eigen rekening de bron te gaan exploiteren. Zij lenen hier en daar geld en vooral dank zij de geheime hulp van Alter's vrouw, Nan, kunnen zij het werk gaan beginnen. Alter is wreed en ge nadeloos. Zijn echtgenote vreest, dat hij het geheim van haar steun heeft ontdekt en ze be spreekt dit met Drew Thorpe. Drew kon niet nalaten te zeg- Se^I Mrs. Alter, is de bedoeling van dit alles misschien, mij te laten weten, dat u uw geld teiug wilt hebben? Het spijt me, ik kan het op dit moment niet in con tanten retourneren en misschien is het wel helemaal verspeeld. Hij ging niet verder, want Franz Alter kwam op hem toegelopen. Hij wees naar de installaties en Z8L ik moet zeggen, Thorpe, dat je een financieel genie bent om al die rommel te hebben kunnen kopen van het kleine beetje geld waarover je beschikte. Drew zag hoe Nan schrok bij deze opmerking van haar echtge noot. Hij antwoordde echter kalm Wist u dan, over hoeveel geld we precies beschikten Dat kon ik als insider toch wel ongeveer berekenen, ant woordde Alter. Drev zei hierop niets. Het zou voor Alter inderdaad slechts een kleinigheid zijn geweest, nauw keurig uit te vissen hoeveel geld ze op de bank hadden staan ter bekostiging van hun onderneming Maar van de geheime lening van zijn echtgenote kon hij toch eigen lijk niets met zekerheid weten De hele afwikkeling -ervan was alleen geschied met medewerking van Nan's advocaat. Niemand an ders wist er van af of had de stukken onder ogen gehad. Alter begon weer: Zelfs al zijn het allemaal maar tweedehands machines, toch was het nog een kunststuk om ze van je kleine kapitaaltje te kopen Ik blijf bij mijn mening: je bent een financieel genie. Thorpe. Je moest mij dat kunstje ook eens leren. Drew glimlachte spottend en zei: Ja, Alter, zo zijn wij Ameri kanen nu eenmaal. Ik geloof niet dat het zou helpen, een buiten lander dit trucje te leren. Trou wens. het is met één enkel woord gezegd: spaarzaamheidDat is t hele geheim. Humzei Alter nadenkend. Hij keek zijn vrouw aan en zei op vreemde toon: En wat denk jij hiervan, Nan Nan werd doodsbleek, maar zij kon nog juist aan een antwoord ontkomen, daar op dit moment Gloria kwam aanlopen met een groot dienblad, waarop een schaal en een paar glazen stonden. terd door zorg voor de veiligheid van Nan Alter. Ze was doodsbang Wie weet, wat er al was voorge vallen tussen Franz en haar Ineens werd hij in zijn over peinzingen gestoord: zó zacht, dat ze het nauwelijks hadden gehoord was Franz Alter op zijn paard over het zandpad komen aanrijden Drew hoorde het paard hijgen met een schok keerde hij zich om en keek in het lachende gelaat van de man, die op zijn hoge paard nog geweldiger van gehalte leek dan hij in werkelijkheid al was. Zou Alter Gloria's woorden over Gleason hebben gehoord Het was niet te hopen. Alter liet er helemaal niets -van merken. Hij stak een hand in zijn zak, haalde een bankbiljet tevoorschijn en overhandigde dit aan Drew. Hier, dat krijg je van mij. Verrast nam Drew het biljet aan: duizend peso's! Franz lachte luid toen hij zag, hoe Drew hem verbaasd aanstaar de, net alsof hij zijn eigen ogen niet kon geloven. Dit is een voorlopige bijdrage, zei Alter. Later verwacht ik het met interest terug. Hij gaf het paard de sporen en reed' in galop heen. Drew noch Spud konden deze gebeurtenis doorgronden. Ook Glo ria kon er de sleutel niet van vinden. NATIONAAL FEEST IN ZWEDEN. Met groot feestbetoon is in Zweden het nationale feest, de „vlaggendag,y gevierd. De 89-jarige koning en andere leden van de koninklijke familie XXVIII HaSandwiches en bier riep Franz uit. Dat lijkt wel een picnic. Hij at en dronk met de hem eigen rustige gebaren, maar zo nu en dan sloeg hij de werkzaamhe den bij de machines gade en er speelde dan een vreemde glans in zijn ogen. Na te hebben gegeten nam hij afscheid en reed in ge zelschap van Nan en Gleason heen Drew keek hen na en vroeg zich af. wat Alter's bedoeling van dit bezoek wel had kunnen zijn. Nauwelijks waren ze vertrok ken of Spud kwam haastig naar Drew toe. Ik vertrouw dit bezoek van Alter en die vreemdeling niet, Drew, zei hij, terwijl hij zijn zware leren handschoenen afdeed. Toen Alter bij de kraan kwam kijken, sprak hij alleen maar te gen mij en zei geen woord tegen Sergei. De Rus werkte onderwijl gewoon door, precies alsof hij niemand had zien komen. Wat is daar voor vreemds aan, Spud? Alleen dit: Sergei en Alter kennen elkander al jaren lan§. Drew fronste de wenkbrau wen. Aha, nu begrijp ik je bedoe ling. Jij vermoedt dus, dat ze te genover jou net wilden doen, als of ze elkander in het geheel niet kenden. Opzet dusMaar waar om zouden ze dat doen - Ik zou zeggen, dat hier wel tien bedoelingen achter kunnen schuilen. Heus, ik vertrouw het niets. Van nu af zal ik Sergei geen moment me?r uit het oog verlie- zen. Doe dat, antwoordde Drew, alsof hij de verdenking van zijn vriend maar half deelde. En wat denk je van die Gleason vroeg Spud weer. Gloria had het ernstige gesprek van de beide vrienden met zeke re bezorgdheid beluisterd. Nu wachtte zij niet tot Drew ant woordde, doch in de veronderstel ling, dat haar mededelingen van enig nut konden zijn, viel ze Viaocticy in Ik heb die Gleason al twee keer in het ziekenhuis gezien. Hij had dan lange gesprekken onder vier ogen met Alter. Eens ging hij het laboratorium binnen, toen ik op de trap stond. Franz Alter dacht, dat niemand hem kon ho- reit, doch ik hoorde hem met zijn zware stem duidelijk „Excellentie" zeggen. Drew antwoordde hierop niet, doch zijn gedachten werkten .blik semsnel. Zo, de beide mannen ijverden dus blijkbaar voor het zelfde doel; welk dat was geen vraag. Misschien waren ze komen kijken om de waarde van Drew's uitrusting te taxeren. Dat zou al leen de tijd kunnen leren. Maar j als een bijna lichamelijke be nauwdheid werd Drew overmees- Deze middag kreeg Gloria een telegram, dat ze naar Aruba moest vertrekken. Gloria was al aan het pakken, toen Drew 's avonds even naar Molly's woning kwam gereden, nadat hij in de stad noodzakelijke I inkopen had gedaan. Hij haastte zich Spud te gaan halen om het afscheid te vieren. Een van zijn meest betrouwbare oude vrienden beloofde, tijdens hun afwezigheid een oogje in het zeil te houden op het werk. Ze zaten alle vier stil aan tafel. Dit afscheid kostte hun veel meer dan ze voor elkander wilden weten. Er werd bijna niet gespro ken tijdens het avondmaal, het laatste dat ze samen zouden ge bruiken. Later bracht Spud met de auto Gloria's bagage naar de aanlegsteiger in de stad. Toen Molly even naar de keuken ging, zaten Gloria en Drew elkaar zwij gend aan te kijken, zonder dat ze hun gedachten in woorden konden uitdrukken. Gloria was de eerste, die het stilzwijgen verbrak Het zal vreemd voor mij zijn in Aruba, zei ze. Ik ben nu al een beetje gewoon aan de bedrijvig heid van het kampleven en de geur van olie. Bovendien zal er alles heel anders zijn dan in het zieken huis van mijn vader, want ieder ziekenhuis is verschillend. Ik hoop. dat ik het er heel druk zal hebben, zodat er weinig tijd is om te pie keren. Ze keek de kamer eens rond, alsof ze alles goed in zich wilde opnemen om het nooit meer te vergeten. Ik zal dit alles missen. Het is me vertrouwd geworden in de korte tijd, dat ik hier bij Spud en, Molly gewoond heb. Drew slikte en hij kon niets anders uitbrengen dan: Ik kan me nog maar steeds niet realiseren, dat je werkelijk vertrekken gaat. Wederom was er een langdurige stilte. Ze waren allebei in gedach ten verzonken. De toekomst leek minder veelbelovend nu de schei ding onafwendbaar gekomen was Ze waren zulke goede kameraden geweest, Molly, Spud, Gloria en hij. Er was een band ontstaan, die nu misschien wel voor goed ge broken dreigde te worden. Het werd donker buiten. De geluiden in het kamp kalmeerden en allengs werd het stil. De maan rees en toen Drew en Gloria door het raam naar buiten keken, wer den ze verrast door het fantastisch mooie natuurbeeld, dat als een volmaakt schilderij was. Gloria beefde van ontroering. O. wat is dat mooi. Het is mooier dan ik het ooit gezien heb Ze liep op het raam toe en stond naar buiten te staren. Ten slotte zei ze peinzend: Ik heb hier zulke heerlijke dagen gehad. Voor mij was het als het begin van een nieuw le ven. Ik zal dit nooit van mijn leven meer vergeten, maar er al- tjjd met heimwee aan terugden ken. Weer zweeg ze, maar plotseling hief ze het hoofd naar hem op en keek hem doordringend aan: Drew, weet je, dat ik van je houd Drew werd door zoveel gevoe lens bestormd, dat hij niet ant woorden kon. Hij knikte slechts nauwelijks merkbaar. Is dat het enige antwoord, dat je geven kunt?, vroeg het meisje, met duidelijk merkbare teleurstelling. Neen, maarikik wil niet, dat je weggaat, Gloria. Maar ik moet toch wel gaan? Dat weet je zelf wel, beken het maar eerlijk. Waarom moet je Nu, om mijn betrekking in het ziekenhuis te aanvaa'Ven. Ze had zelf moeite zich met dit denkbeeld te verzoenen, maar ze hield zich flink. Drew, maak mij het afscheid niet moeilijker dan het al is. Je weet wel, dat ik liefst niet zou vertrekken. Deze weken zijn de gelukkigste geweest van mijn hele leven en toen ik vanmorgen de tijding kreeg, dat ik mo't vertrekken, heb ik gehuildIk zou het allerliefst bij Molly blij ven. Maar het leven houdt geen rekening met onze wensen. Het o ïen. Het gaat vooruit, onverbiddellijk en wij moeten mee. Dat is tbou- wens ook nodig. Ik heb wel eens- Ze hoorden voetstappen nader bij komen. Drew keek spiedend in het halfduister en zag een klei ne, slanke gedaante recht naar 't huis toe komen. Ook het meisje had haar gezien en riep verschrikt uit: Dat is Tonof De bezoeker had haar uitroep gehoord en zei: Inderdaad, het is Tono. Ze hebben me verteld, dat je hier was en daarom kom ik hier naar toe. Hij deed net of hij Drew niet zag, doch kwam vlak tegenover Gloria staan. Er wordt in het dorp rond verteld, dat'je vertrekken gaat, Gloria. Inderdaad moet ik morgen al weg. En wanneer kom je afscheid nemen van je vader? Hij had de' gevoeligste snaar ge troffen; Gloria's gezicht kreeg 'n zorgelijke trek en ze antwoordde: Ik geloof niet, dat vader mij zou ontvangen. Dat weet je zelf ook wel, Tono. Het zou ons alle bei maar verdriet doen. Je hoort bij je vader te zijn of bij je familie in de stad, zei Tono beslist. Dat is zo, maar ik kè,n va- der's onredelijkheid niet langer verdragen. Heeft hij je naar mij toegestuurd, Tono? De man schudde ontkennend het hoofd en Gloria vroeg weer: Heeft hij wel eens gezegd te hopen, dat ik terug kwam Het moest niet nodig zijn, dat hij dat hoopte. Je had uit je eigen al terug moeten gaan of liever gezegd: je had nooit weg moeten gaan. Ze legde met een smekend ge baar haar hand op zijn schouder: O Tono, laten we daar alsje blieft niet meer over beginnen. Ik heb al zoveel geleden onder dit alles Tono vatte door dit gebaar weer moed. Hij greep haar slan ke hand en zeide: Lieve Gloria, ik vraag je niet terug te komen naar je vader, maar welte rug te komen naar mij. Gloria schudde het hoofd en met een heel zachte stem ant woordde ze: Beste Tono, wij zijn altijd tezamen geweest pre cies alsof we broer en zuster wa ren, maar Snel viel hij haar in de rede: Je behandelt mij nog altijd als een kleine jongen, Gloria. Maar dat ben ik niet meer. Ik ben even oud als jij en volgend jaar kan ik zelf een praktijk gaan beginnen als dokter. Ik zou dan kunnen trouwen O, Tono, ga niet verder. Je houdt niet van me! Dat doe ik wel en dat heb ik al gedaan sinds ik een klein kind was. Ik kan me mijn jeugd zonder jou niet voorstellen. Maar dat is een andere liefde dan die, welke jij bedoelt Drew had zich intussen terug getrokken naar de andere kant van de kamer, omdat hij hen rus tig wilde laten praten. Maar nu wendde Tono zich met een woe dend gevaar tot hem en siste hem toe: Frans Alter had gelijk! Je bent de schuld van dit alles! Ik wou, dat je hier n<Viit gekomen was of dat je destijds in de jungle gecrepeerd was. Waarom heb jij je geplaatst tussen haar en dege nen, die haar liefhebben? Waar om heb je haar dit leed veroor zaakt Drew begreep de opgewonden toestand van Tono en zonder enige haat of boosheid antwoord de hij: Ik zal haar nooit, nooit van mijn leven leed veroorzaken. Tono. Dat heb je al gedaan, be schuldigde Tono op felle toon: En je hebt bovendien haar vader en mjj ongelukkig gemaakt. Ik houd van haar, kun je dat dan niet begrijpen? Ik houd van haar, maar dat betekent voor jou na tuurlijk niets. Voor jou bestaat er slechts olie en nog eens olie, teneinde daardoor je zakken te kunnen vullen met dollars. Daar om betekent het voor jou ook niets, dat Gloria weggaat Niets betekenen?, riep Drew uit. Tono keek hem verbijsterd aan. Zijn ogen begonnen te glanzen alsof hij plotseling de hele situatie doorzien had en met scherpe stem vroeg hij: Ofben jij mis schien ook verliefd op haar Drew hief het hoofd op, keek Tono recht in de ogen en ant woordde kalm: Ja, ik houd van Gloria. Tono bleef eerst verbijsterd staan, maakte toen een beweging alsof hij zijn rivaal wilde aanvlie gen, maar hij beheerste zich en keerde zich weer tot Gloria, die de hele tijd stil had gestaan als een standbeeld en angstig het ge sprek had aangehoord. Tono wilde blijkbaar iets zeggen, maar hij kon geen klank uitbrengen. Toen keerde hij zich om en Verliet het huis. Ze keken toe, hoe hij met haas tige stappen de weg opliep, zon der nog eenmaal om te zien. Toen hij uit het oog verdwenen was, spraken ze aanvankelijk nog geen woord met elkander, maar Drew greep haar hand en kuste die. Heb je gehoord, wat ik te gen Tono 'zei?, vroeg hij. Zo zacht, dat hij het nauwelijks verstaan kon, fluisterde ze; Ja. Ik had dat al lang moeten weten, ging Drew verder: Maar ik ben blind geweest. Tot op dit moment wist ik het niet. Ik wilde niet, dat je weg ging, maar ik was er mij niet van be wust, dat ik zielsveel van je hield. Hij vertelde haar uitvoerig, hoe hij gedurende de korte tijd, dat hij haar kende, over haar gedacht had en besloot dit relaas met de schuchter uitgesproken woorden: Dit is een heel omslachtige en onhandige manier om je te zeg gen wat ik met vier woorden had kunnen uitdrukken; ik heb je lief! Zij voelden zich zó gelukkig, dat ze geen woorden meer konden vinden en toen Drew een poging deed iets te zeggen, legde Gloria een vinger op haar mond en zei a—tSt.! Nu niet spreken. Zo bleven ze korte tijd staan, maar tenslotte verbrak Gloria zelf het stilzwijgen. Ik voel me heel erg geluk kig, Drew. Sinds de feestavond houd van jou en van vader het houd vai jou en van vader het meest van de hele wereld. Het doet mij verdriet, dat vader niet in mijn vreugde kan delen. En daarom valt er een grote schaduw over mijn geluk volkomen van in te zien. We moeten een degelijk en welover wogen huwelijk sluiten en ons niet hals over kop in een avontuur storten. Het voornaamste hiertoe is aanwezig: de wederzijdse liefde. Voor de rest zullen we elkander nog een beetje moeten leren ken nen. Maar ik ben ar zeker van, dat God ons voor elkander be stemd heeft. O wat ben ik blij, dat je van mij houdt, Drew. Zeg het mij nogmaalsik kan er niét genoeg van krijgen, het te horen. Ik houd van je, nu en altijd, zei Drew met klem: Je moet nergens voor vrezen en de toe- Komst met vertrouwen tegemoet zien. Je moet nu niet weggaan. Gloria. Ga niet naar Aruba! Neen, antwoordde het meisje, hoewel aarzelend: Misschien mag ik nog wel korte tijd bij Mol ly blijven, totdat we Ze brak de zin af en keek hem glimlachend aan. Molly kwam weer de kamer binnen. Ze keek hen ondeugend aan alsof ze iets begrepen had van wat er tussen hen besproken WÜ Hebben jullie je niet ver veeld? Het spijt me, dat mijn werkzaamheden me bijna een kwartier hebben opgehouden. Een kwartier?, zeiden Gloria en Drew haast 'gelijktijdig. Ze hadden niet kunnen zeggen, of er een eeuwigheid of misschien slechts enkele minuten verstreken waren. De tijd had voor hen stil gestaan Inderdaad, lachte Molly: Wat dachten jullie dan? Oh.. ..ehbegon Drew weifelend, maar hij vermande zich en vervolgde: Ik moet je iets vertellen, Molly. O, dat is niet meer nodig. Twee mensen die zó gelukkig kij ken als jullie behoeven mij niets uit te leggen. Ze liep naar. Gloria toe. greep haar beide handen en zei: Ik ben zo blij! Ik hoop, dat jullie ge lukkig moogt zijn en ik bid God en de lieve Moeder .Maria, om zegen voor jullie. Gloria kuste de oudere vrouw en fluisterde: Ik houd ontzet tend veel van hem. Molly. Natuurlijk, antwoordde Mol ly bewogen: Natuurlijk houd je van hem en dat verdient hij ook. Ik kan jullie niet vertellen, hoe gelukkig ik ben. En wat zal Spud blij zijn dit te vernemen, want die heeft natuurlijk nog niets be grepen. Maar, kinderen nu is het tijd om naar bed te gaan. Gloria nam afscheid en ging naar haar kamer. Drew bleef nog even bij Molly zitten, vóór hij naar zijn eigen huisje ging. De vrouw keek hem rustig aan en zei: Wel Drew, wat ben je van plan? Haar gelukkig te maken, ant. woordde hij. geheel vervuld door dit denkbeeld. Maar dat is niet zo heel ge makkelijk. Wat? Ben jeniet blij metonze stap? Dat wel, maar ik kijk verder de toekomst in en dan lijkt mij niet alles rozengeur en mane schijn. Misschien was het beter geweest, dat je haar nooit je lief de verklaard had. Wat? vroeg Drew weer, pijn lijk getroffen. Luister nu eens rustig Drew. Je vraagt Gloria al haar geluk en heel haar toekomst in jouw handen te leggen. Ze breekt daar door geheel met haar verleden en verbrandt alle schepen achter zich. En wat heb je haar aan te bieden danbeloften en hoop? O, ik weet wel, dat je goed en lief voor haar zult zijn, maar in feite ben je momenteel toch niets meer dan een gokker. Je kunt winnen of verliezen en daarvan mag je toch haar toekomst niet laten afhan gen. Ik kan het denkbeeld niet verdragen, dat een meisje als Glo ria met je zou moeten gaan zwer ven naar de verschillende olie kampen van de wereld. En er zal toch niets anders opzitten, als.... je verliest. Veronderstel nu eens, dat de bron geen olie geeft; je bent dan geruïneerd en hebt bo vendien schulden, die je in vele jaren nog niet zult kunnen aflos sen. Alle ingewijden zouden je kennen als de man, die een mis greep deed en faalde en dat zou je reputatie geen goed doen. Het zou je zelfs niet gemakkelijk val len weer een goede baan als bron- nenzoeker te vinden. Heus, je moet dit alles heel goed overden ken voor je een definitieve stap neemt. Je moogt ,ie niet door blin de liefde laten leiden, daarvoor is het huwelijk te hoog en te heilig. Ik wil je geen verdriet doen. Drew, maar ik moet deze dingen zeggen, omdat ik niet zou kun nen verdragen, dat er eens een dag zou komen, waarop je zou moeten bekennen, dat je geen recht had gehad haar leven aan dat van jou te binden. Molly zweeg en Drew begreep, dat herinneringen aan haar eigen leven haar overmeesterden. Hij kende haar leven, kende haar liefde voorSpud, maar evenzeer wist hij, hoe ze geleden had onder de eenzaamheid en de vele zwerf tochten van kamp naar kamp. En diep in zijn hart moest hij toege ven, dat ze gelijk had. Hij wist, dat haar woorden haar waren in gegeven door haar genegenheid voor hen beiden en dat haar zorg uitsluitend hun geluk op het oog had. Maar onmiddellijk daarna ver zette hij zich tegen'het denkbeeld; hij balde zijn vuist en mompelde: —Ik moet slagen. Ja, als Gloria's geluk afhangt van de boringen, dan zal ik tot het uiterste vech ten om mijn doel te bereiken. IXXX En bovendien, we weten zo weinig van elkander af. We ken nen elkaar nauwelijks. Onze le vens 'zijn zo geheel verschillend geweest, zei Gloria weer, na een korte pauze. Maar dat geeft tot niets? Nu niet. Maar voor een huwelijk is meer nodig. Ik heb zeer hoge opvattingen van het huwelijk en huwelijksgeluk en ik ben ver standig genoeg, om er de ernst Juist nu het welslagen van zijn werk in de Rio Bravo voor hem meer betekende dan ooit, begon de tegenslag. Het tempo van het werk wérd hierdoor vertraagd eb de kosten rezen onrustbarend- Sergei's boring was geheel mis' lukt en hij moest een nieu^0 gaan beginnen. Tot overmaat va11 ramp deelde Cutter Drew mede^ dat de kosten van de verschillc'1^ de materialen in prijs gin?® stijgen en ten einde raad steedde Drew zijn laatste g0 voor de aankoop van nieu pijpleidingen, kleine werktuig en benzine. ,„a). (Wordt vervolg3"

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1947 | | pagina 6