Nieuws uit Stad en Omtrek
m
Ned. landing op Madoera
R
4 maal geklopt
Schiedam ontvangt leeszaal-
besturen
LAATSTE BERICHTEN
Het standpunt te Djokja
Petitie van Sumatra's Oostkust
Geallieerd transitoverkeer met
Duitsland
ADIO
trices in oprichting
Alle Ned. troepen uit Indonesië
BIM IN HYPNOSE ONDER NUL
J
Verbinding Tegal-Semarang
tot stand gebracht
programma
maandag 4 augustus 1947
PAGINA 3
BOND VOOR DI^EC
De kwaal der particuliere
««leningen
H?t "Daar gaat SebaS'
in He kT.moet met kleine
scne Courant t UW{ Schiedam-
S>tiaZerberiCht'
r°emdbte1wirdtenh maaf b6"
25-jarig lidmaatschap van het be
stuur. overhandigde hem een
boek. De beer v d Vpn fl
ko1- de lof terugwaait want d?
w 00k *UA zilveren
DE KOMST VAN DE
KOMPELS
De vlaggen uit
OPROEP
HINDERWET
EXAMENS
BURGERLIJKE STAND
BUITEN DE REPUBLIEK
NA LANGE TIJD
Vleesschip binnen
REPUBLIKEINSE
MOEILIJKHEDEN
41. PIEKEN TE ZIEN
DE KALMOA GAAT HET
OPNIEUW PROBEREN
O .L.VROUW VAN FATIMA
NAAR BEAURAING
HET VERKEER IN DE
MAASTUNNEL
Zonverblinding en
kleurenstrepen
DE HAAGSE BOM
AANSLAG
op Sint Nicolaasavond
Er m iverd
ROTTERDAM
RAZZIA IN HET PARK
JONGEN ONDER MAAI-
MACHINE
BINNENL. VRACHTEN-
MARKT
in Schiedam'°dfn Week~end werd
gehouden van L JaaiAer8sdermg
Openbare LeeszaL "V3? RK'
in Nederland en Boekerijen
Sturen hei??' groot aantal be-
Openbar» i M n,let alle- van R.K.
woorriioa ,esza en was vertegen-
deze iafv' *y speciaal voor
trices "vej.gadering ook de direc-
genodicd d'reSteUren waren uit-
7atprdf 1 ^adat het gezelschap
het *?ennis gemaakt had met
zameldd ËK3mse «astbestuur. ver-
ongeveer 41 gezelschap zich om
vw het ,t,UvUr in de raadzaal
homing war»18- Ter verwel-
bnrgemeesw tv? aanwezig de
houde? v h .^r' J" W" Peek' wet'
secretaris' d« uraan en de loco"
In ziin rm ?eer v- d- Graaf-
buruaemco^en gswoord sPrak de
over ni? j ,er er z«n verheuging
derm? de eerste jaarverga-
sehmfa153 e °°rl°g in Schiedam
stmit- werd. Het gemeentebe-
.j,a, Van de stad is daardoor in
at openlijk uiting te geven aan
.Waardering, die het voor het
'eeszaalwerk heeft. Spr. maakie
v®jVleigens gewag van de moeilijk-
nenen, waarmede de leeszalen te
Kampen hadden. Enkele Waren ge
loei verwoest, de belangstelling
voor geestelijke zaken is vermin-
derd, de moeilijkheden bij het aan*
schaffen van boeken zijn legio. Hij
herinnerde eraan, hoe een "ert 8*
tal jaren terug de propaganda voor
de 48-urige werkweek was ge
voerd onder het motto, dat de
massa meer tijd zou hebben voor
ontwikkeling, terwijl bovendien de
herken vol zouden zitten, omdat
de mensen meer tijd daarvoor zou
den hebben. Daar was niet veel
rtan,.ïerec,ht Bekomen. De taak van
negatief; het we-
zerskring van het goede boek TW
slot van zijn toespraak wenste de
burgemeester de aanwezigen pret
tige dagen en een vruchtbare geI
dachtenwisseling toe.
De voorzitter van de bond, de
heer v. d. Putt, uit Eindhoven, be
dankte de burgemeester voor zijn
toespiaak. Het was een genoegen
te meer om naar Schiedam te ko
men, nu de leeszaal hier dit 3 aar
25 jaar bestond. Hij vond in de
woorden van de burgemeester de
zekerheid, dat het gemeentebe
stuur 'de belangen van de leeszaal
Juist ziet. Hij hoopte, dat het de
gemeente goed zou gaan en verze-
herde, dat de aanwezigen met ge
noegen aan het bezoek aan Schie
dam zouden terugdenken.
Hef gezelschap wijdde vervol
gens het nieuwe servies van het
raadhuis in en liet zich de thee bij
zonder goed smaken. Daarna ver
gaderden de directrices in de lees
zaal aan de Dam.
A vondvergadering
j zij dit niet voor niets ge-
w'n hadden, bleek enkele uren
UpJ, °P de algemene vergadering,
bestuii I uit Delft deelde aan 't
een dat er was gevormd
richtin» comité, dat de op-
lecszaai.^an een bond voor RK-
rectrices zou vporberei-
eens. nA,j dan mediteer ik wel
bee lij uüerclag-savonds btjvoor-
haar 'de n. mevrouw Sebastiaan
z't ik taamescongregatie is. Dan
tig vJ*»«*rikkeltjk zwaarwich-
Vresen?i JT* uH te turen en denk
j61Hk hafd na.
"eti h„iede,rJ mens" peins ik „leeft
d®rP epaald verlangen, een of an-
die pi hartstocht. Er zgn mensen,
dn borsten naar wetenschap. An-
rna>,rt schrijven versjes, die nie-
wn?i lezen wil. Weer anderen
een a ltjk worden en dan zijn er
vppvpaar mensen, die de wereld
Ik u en willen.
Wij "eb ook een hartstocht. Ik
maar eroemd worden. Niet zo
echt ve,etl beetje bekend, maar
«ofwtiu maal beroemd net tals
t*1 l!iiii?oos de Kapper of Theo-
heeriij^'ddelkamp. Het lijkt me
_erbif,fJ1 als de mensen op straat
ghbstotJL naar je kijken, elkaar
tiaau>.ZeSgenn zachtjes tegen el-
tegemakkelijk om ge-
ituki hereik5eil> vooral niet als
I" z0y e schrijven
schrijven, waf iets moeten
«°mt. Iets wat-m aIle kranten
'and leest" 'edereen in Neder-
Uit de°enn ®ebastiaan kwam juist
••Het egatie-
gePreekt zei ze. „Er is
"Wept over de nederigheid".
kranteu i16 niet iebs- wat in alle
leze„ stf at en doof iedereen ge
kheid °'it-!,"_v.roe« ik' de nede'
zei mevrouw
negerend.
SEBASTIAAN
den. Een dergelijke bond bedoel
de niet een oppositionele organisa
tie tegen het bestuur te zijn, maar
wilde de onder de directrices le
vende verlangens en gevoelens op
een meer georganiseerde manier
tot gelding brengen. Zij waren het
immers, die voor het grootste deel
voor de gang van de leeszalen
verantwoordelijk waren. Zij waren
het ook, die uiteindelijk de des
kundigen waren in de vraagstuk
ken aangaande de leeszalen en de
boekerijen Zij hadden daarin een
levenstaak.
Hoe de samenwerking met het
bestuur zou moeten geregeld wor
den. was een kwestie, welke na
der kón worden bekeken; zij dacnt
die bijvoorbeeld federatief, zodat
leden van de bond van directrices
zouden worden opgenomen in het
bestuur van de bond. Voor deze
mededeling had de voorzitter zijn
algemene beschouwing gegeven.
Hierin constateerde hij, dat de
geweldige toeloop van de oorlogs
dagen verminderd was. Gemid
deld wezen de statistieken op een
teruggang van 3040 pet. Deze
is, vergeleken bij de normaal-toe
stand niet verontrustend tenmin
ste wat de uitleenbibllotheken be
treft. De leeszalen stonden er veel
slechter voor. De belangstelling
daarvoor was met een kwart ver
minderd. Terwijl vroeger 2.500.000
bezoekers geteld werden in alle
leeszalen van ons land katho
lieke en openbare was dit aan
tal zo verminderd, dat het alle
aandacht van de besturen moest
hebben.
Bjj het oprichten van nieuwe
leeszalen moest er vooral voor
worden zorg gedragen, dat de
boekenverzameling op peil stond.
De katholieke leeszalen mogen
niet het odium op zich laden, dat
zij minder zijn dan de andere.
Beschadiging en diefstal waren
factoren van groot nadeel. Van
groot voordeel was de verbeterde
subsidie, waardoor een betere sa
larisregeling aan het leeszaalper-
soneel kon worden aangeboden en
de belangstelling voor deze be
trekkingen meer gestimuleerd
kon worden. Er zat nu een toe
komst in, ook voor jonge man
nen.
Samenwerking met ander®'if.®s"
mocht niet tot verwaten^
den, aldus de spreker. Vernieu-
aéhfi en verjonging der besture
we b'j van nut, maar de m?n*
hphhi^ moesten belangstelling
en h6? J°°,r de leeszaal-gedachte
doel goed begrijpen.
Huldiging jubilarissen
gens dVe00h®lerevhdUlvfn\HXns
Rhi Jh lfCtans' d(' heer S. J.
Robitsch, gaf vervolgens zo uit
gebreide notulen, dat alle onder
werpen van de vorige vergadering
nogmaals de revue passeerden. In
zijn jaarverslag maakte hg ge
wag van de opleidingsherziening,
en de pogingen, gedaan om te ko
men tot een oplossing voor het
probleem der particuliere uitleen-
bibliotheken.
De heer Zwanikken werd her
kozen tot lid van het bestuur.
Het bestuur beloofde diligent te
blgven bg het vervullen der vaca
tures, maar uit de vergadering
gingen stemmen op deze zo spoe
dig mogelijk, liefst stante pede te
vervullen.
Het vraagstuk van de particu
liere uitleenbibllotheken is in stu
die bij mr. dr. v. Haaren. die een
prae-advies zal uitbrengen over
een eventuele wet. Het geldt hier
voornamelijk een bestudering van
het eventueel grondwettelijk be
zwaar. Dit prae-advies is nog .niet
uitgebracht.
De opleiding meent men speci
fiek katholiek te moeten houden,
terwijl behalve de technische ook
de algemene vorming een grotere
plaats moet krijgen. Er moet be
reikt worden, dat er meer candi-
daten komen voor de leeszalen; de
salarissen zijn nu gunstig genoeg.
Pater de Wilt S.J., zaaide vervol
gens de wind van zijn critiek t.o.v.
het leeszaalpersoneel, dat luste
loos zou zijn, om een storm van
verontwaardiging der aanwezige
directrices te oogsten.
Mevr. Post maakte zich tot tolk
van hen terwijl mej. Hille deze
beschuldiging ontzenuwde. Ten
minste t.o.v. het oude personeel,
want Pater Gestel meent de op
merking van zijn Orde-broeder te
moeten uitleggen, als critiek op
de jonge garde en het jonge per
soneel. Pater de Wilt beaamt dit.
Dr. Suring, de censor, meent, dat
wat voor de directrices zou gel
den, veel meer op de besturen van
toepassing is. Die zijn zonder ini
tiatief en maken lusteloos.
De betekenis van de I. D. I L.
wordt beklemtoond en de wense
lijkheid van een commissie van
toezocht wordt nogmaals geuit.
Deze kwestie is bij de Kard laal
in behandeling. Omtrent de bui
tenlandse lectuur blijkt de voor
lichting minder goed georgani
seerd. Er wordt nog een beroep op
het bestuur gedaan om zich tot
het Centraal Distributiekantoor te
wenden om meer kolen voor de
leeszalen.
Om 11 uur sluit de voorzitter de
vergadering.
Lezing over „De Heilige
van Schiedam,,
De gasten troffen elkaar Zon
dagmorgen om 10 uur weer in de
kapel van de Broeders aan de
Warande, waar de moderator Drs.
Surig, de H. Mis opdroeg.
Daarna werd een bezoek ge
bracht aan de Openbare Leeszaal,
waar de directrice mej. Bock, de
bezoekers rondleidde; mej. v. d.
Drift leidde het gezelschap door
de zalen van de R. K. Openbare
Leeszaal rond.
Te half twaalf schaarde het ge
zelschap zich in de kring-zetels,
die klaar stonden in het unieke
zaaltje van de firma Melchers aan
de Lange Haven. De omgeving, de
fraaie decoraties van Schmier-
mann, zowel als de geestige op
schriften boekten groot succes bij
de gasten. De heer Leo Nelissen
hield in plaats van de heer Groe-
nerdaal een lezing over „De Hei
lige van Schiedam een ultra-mo
derne heilige". Hij belichtte hier
in de H. Liduina als een voor
beeld van een vernieuwd Chris
tendom, dat zich zou losmaken
van een individualistische hemel-
koperij en weer tót een werke
lijke „Gods"-dienst zou wprden.
zoals het dat voor St. Liduina bij
uitstek was geweest. De vorgade-
ring dankte de spreker met een
hartelijk applaus voor zün lezing
en de voorzitter, de heer v. d.
Putt deed dat met woorden.
,ezvólgens leidde de heer L.
5?'e;p, rs de gasten rond door de
distilleerderij, daarbij vooral aan-
collectie verpakkingen van alle
soorten sterke drank van de we
reld.
Aan het goed verzorgde diner
in Hotel de Kroon, sprak de heer
Groenendaal, voorzitter van het
bestuur van de Schiedamse Lees
zaal, nog een kort weord. Hierin
deelde hij mede, dat de leeszaal in
Schiedam zich na jarenlange
noodlijdendheid, mag verheugen
in de warme en actieve belang
stelling van de wethoudster van
sociale zaken, mevr. Benthem de
Wilde en dat daardoor de subsi
die waarschijnlijk een stuk boven
het gemeentelijk minimum zou
worden vastgesteld.
Na een boottocht door de ha
vens van Schiedam vanaf 't Schie
damse Hoofd, bezichtigde het ge
zelschap de Maastunnel, gebruikte
thee op de „Bult" in het park te
Rotterdam en verdween daarna in
vele richtingen, voldaan over het
bezoek en het vernieuwde contact.
Ter gelegenheid van de komst
van 75 mijnwerkers naar Schie
dam heeft het werkcomité Vacan-
tie Schiedam een ontspamnings-
gids doen verschijnen, die uitste
kend verzorgd is. De burgemees
ter van Schiedam, mr. J. W. Peek
roept hierin de vrienden uit Zuid-
Limburg een hartelijk welkom toe
en spreekt de hoop uit, dat de
„zwarte" werkers uit Limburg na
het beëindigen van hun verblijf
met voldoening kunnen getuigen
van een aangenaam bezoek aan
het eertijds „zwarte", maar thans
helder bloeiende Schiedam.
Wij herinneren er onze lezers
nog even aan, dat de mijnwerkers
morgen. Dinsdag, met de trein
van 10.21 arriveren. Vanzelfspre
kend steken alle Schiedammers
de vlaggen uit. Om 3 uur is de
officiële ontvangst ten stadhuize.
De commissaris van politie te
Delft deelt mede, dat op het poli
tiebureau aldaar een grote partij
goederen is opgeslagen, afkom
stig van de chemische wasserij en
stoom-ververij „Perfecta". Allen,
die aan deze wasserij iets hebben
meegegeven, wordt verzocht zich
per brief te wenden tot de com
missaris van politie te Delft. Om
schrijving en stuklijst van de mee
gegeven voorwerpen moet worden
ingesloten, evenals het nummer
van de controle-coupon. Persoon
lijk bezoek kan alleen na oproep
worden toegestaan.
B. en W. van Schiedam hebben
bij hun besluit van 29 Juli 1947
vergunning verleend aan:
1. „Darco" lijstenfabriek, alhier,
tot oprichting van een lijstenfa
briek in het pand Noordvestsingel
2. P. E. Langeveld, alhier, tot
oprichting van een inrichting tot
het gieten van aluminium en het
vormen van aluminium gietstük-
ken in het pand Noordvestsingel
25/6-8 én 11;
3. A. Brinkman, alhier, tot
uitbreiding van de brood-, koek
en banketbakkerij in het achter
gedeelte van het pand nieuwe
Maasstraat 104ahoek Numans-
dorpsestraat la; en
4. P. L. van der Staaij te Ke-
thei, tot uitbreiding van de brood
koek- en banketbakkerij in het
pand Schiedamseweg 170 onder
Kethel.
De heer J. Kunst, typist ter
Gemeente-secretarie (afd. Alg.
Zaken) slaagde te Dordrecht voor
't voorbereidend examen gemeen
te-administratie.
GEBOREN: Yvonne, dochter v.
P. de Bruin en. C. J. de Jong.
De regeringsvoorlichtings
dienst te Batavia heeft het vol
gende bekend gemaakt: „Op
het voorerf van de residents
woning te Medan verzamelden
zich Zaterdagmiddagduiz.enden
inwoners van dit gewest voor
het aanbieden van een verzoek
schrift, waarin onafhankelijk
heid voor de bevolking van
Sumatra's Oostkust binnen het
kader van de overeenkomst van
Linggadjati werd gevraagd.
Aan dit verzoekschrift is het
volgende ontleend: „Het volk van
Sumatra Timoer (Oost-Sumatra)
acht thans het ogenblik aange
broken om als autochthone be
volking van dit gebied haar ge
voelens kenbaar te maken aan
vertegenwoordigers van de Ned.-
Ind. regering, gevoelens, die zg
vanaf de proclamatie van „Indo
nesia Merdeka" heeft gekoesterd
en verkropt. Deze gevoelens zijn
ontstaan en gegroeid door de
wijze, waarop men gemeend heeft
-a, „.j de vrijheid te moeten verkrijgen.
dacht vragend voor zijn unieke De ontwikkeling van deze gewes-
Een millioen ton over
Rotterdam en Amsterdam?
De Ned. en Belgische regerin
gen hebben aan de regeringen tc
Londen en Washington doen we
ten, dat zij na gemeenschappelijk
overleg de aanbevelingen aan
vaarden t.a.v. het verleggen van
het geallieerd transitoverkeer
over Bremen en Hamburg naar
de Westerse havens, welke aanbe
velingen onlangs by de besprekin
gen met de vertegenwoordigers
van de bezettingzones in Den
Haag zijn vastgesteld.
Met het oog op de tegenstrij
dige berichten over de al of niet
aanvaarding door <je Britse en
Amerikaanse regeringen van de
aanbevelingen, zal thans rustig
moeten worden afgewacht of deze
..„„eringen bereid zgn deze over
wegingen in een overeenkomst
om te zetten, waarvan het de be
doeling zal zijn haar op i& Sep
tember a.s. te doen ingaan.
De strekking van de aanbeve-
UnSen is de volgende: een millioen
tof zou geleid worden naar de
havens Amsterdam en Rotte:rdam.
Naar de Belgische havens zou
700.000 ton geleid worden.
De Ned. en Belgische regerin
gen aanvaarden v0°r Ogtisch,;
voer van de Ned. resp. BeIg.sehe
havens naar een Duitse Mi be
stemming, creditering op een
uitgestelde rekening teil lasie
van Duitsland.
Naar een aanvankelijke
schatting zal de vordering, uio
hieruit voor Nederland en Bel
gië afzonderlijk op Duitsland
ontstaat, voor beide landen ge
zamenlijk ongeveer 4 millioen
gulden bedragen. Dit betekent
dus voor beide landen een zwaar
offer ten behoeve van de bewil
dering van het normale trans-
portverkeer en een begin van
het herstel van het geregelde
verkeer met Duitsland.
Aan de andere kant zullen dö
Ned. en Belgische regeringen elk
voor iedere ton, die vervoerd
wordt, een bedrag van ongeveer
1.12 dollar ontvangen. Dit bedrag
van dollar 1.12 vertegenwoordigt
o.a. het verschil in zeevracht van
goederen, die van overzee komen
naar de Westerse havens inst.de
van de havens van Hamburg en
Bremen.
Het is de bedoeling de te slui
ten overeenkomst een jaar tc
doen lopen, terwijl deze, indien zij
niet wordt opgezegd, stilzwijgend
met een jaar zal worden verlengd,
behoudens de mogelijkheid van
een wijziging.
ten toont duidelijk aan, dat het
bestuur in handen lag van per
sonen, die voornamelijk op eigen
voordeel bedacht waren en geen
rekening hielden met het belang
van hebSrolk. Bij de z.g. revolutie
werden honderden aanzienlijke be
woners van dit gewest en hun
aanhangers op gruwelijke wijze
vermoord en zij ging gepaard met
plundering en roof. Nog op dit
ogenblik zuchten honderden per
sonen in interneringskampen, of
schoon reeds meer dan een jaar
geleden justitieel onderzoek hun
onschuld uitwees. Dit is slechts
een greep uit de vele wantoestan
den, welke hier onder het repu
blikeins bestuur zijn ontstaan".
Het verzoekschrift zegt verder,
dat reeds een voorlopig comité is
gevormd om de belangen van de
bewoners van Sumatra's Oost
kust te behartigen en voegt hier
aan toe, dat door het verloop der
omstandigheden zekere delen van
dit gewest nog niet openlijk hun
stem kunnen laten horen, hoewel
met vele personen en groepen van
,jeze streken contact bestaat.
Dr. J- J. van de Velde, de
recomba" voor Noord-Sumatra,
heeft op dit verzoekschrift geant
woord, dat hij onmiddellijk de
wensen e gevoelens aan dr. Van
Mook zou kenbaar maken. „Ik
nodig uw comité uit zo spoedig
mogelijk in nader overleg te tre
den omtrent de wijze, waarop uw
i'lfieën in practische daden kunnen
worden omgezet".
Uit Montevideo arriveerde gis
teren in Rotterdam het 28.120 br.
registerton metende Deense koel-
schip Argentinean Reefer' met
aan boord 1095 ton bevroren vlees
voor Zwitserland. De „Argenti
nean Reefer" is het eerste vlees-
schip, dat na vrij lange tijd weer
in onze haven is binnengelopen.
OPENING 3RUG.
Op Woensdag 6 Aug. vervalt de
gegarandeerde brugopemng van
de spoorbrug over de Konings
haven van 9.37—9.50 uur.
De regering van de republiek
heeft, volgens A.P. verklaard, dat
de beslissing van de Veiligheids
raad „grondig" bestudeerd was en
ten zeerste wordt gewaardeerd
door de republikeinse regering,
als een eerste poging, om een
einde aan het conflict te maken,
waarmee het bewijs gegeven
wordt, dat de UNO zich houdt
aan de idealen en de principes
van het handvest der Verenigde
volkeren."
De republiek verzocht voortdu
rende supervisie van de Veilig
heidsraad op enigerlei uitgege
ven order „staakt het vuren" en
tevens, dat het een afgevaardigde
van de republiek toegestaan zou
worden ten volle het republi
keinse standpunt over het Ned.
Indonesische conflict in de Vei
ligheidsraad tot uitdrukking te
brengen.
De verklaring ging verder: -„De
republikeinse regering heeft in
principe geen bezwaar tegen ar
bitrage onder supervisie van de
Veiligheidsraad, indien deze su-
p -visie ten uitvoer gebracht
wordt door een commissie be
staande uit verschillende landen,
aangewezen door de Veiligheids
raad en waarover door beide be
trokken partijen overeenstem
ming bestaat."
Het wegtrekken van alle Ned.
troepen uit Indonesië werd ge
vraagd ten einde „alle mogelijk
heden, die de vrede In gevaar
zouden kunnen brengen of schen
den of iedere daad van agressie,
die volgens het handvest van de
Verenigde volkeren de wereld
vrede in gevaar zou kunnen bren
gen, te elimineren."
Achter de demarcatielijn
Verklarend, dat de regering be
reid is „alle pogingen voor de
tenuitvoerlegging van het stop
zetten der vijandelijkheden te
verrichten" werd in de verklaring
herhaald, dat „dit alleen effectief
ten uitvoer gebracht zou kunnen
worden, wanneer de gewapende
strijdkrachten van beide partijen
achter de demarcatielijn, die door
beide partijen op 14 Oct. 1946
vastgesteld werd, teruggetrokken
worden."
„Op deze wijze alleen kan het
Indon. volk, dat, tezamen met het
republikeinse leger een verdedi
ging van het volk voert tegen een
Ned.-koloniale-agressie, verde
digd en bevrijd worden van anar
chie, intimidatie, vergelding en
terrorime door het Ned. leger op
plaatsen, die nu door het Ned.
leger bezet zijn."
bij order 'Staakt het vuren"
De republikeinse vice-premier,
dr. Gani, heeft te Batavia uit
drukking gegeven aan zijn ernsti
ge twijfel of de republiek in staat
zou zijn, vóór middernacht een ef
fectieve order om het vuren te
staken te geven, zelfs indien de
regering van Djokja zou besluiten
het voorbeeld van Nederland te
volgen, meldt A.P.
Hij zei, dat alleen al op Java
de republikeinse strijdkrachten
verdeeld waren onder vier com
mandanten in evenzovele gebieden
en hij geloofde, dat er op het
ogenblik heel weinig verbinding
tussen hen bestond.
Hij gaf te kennen, dat de moei
lijkheden op Sumatra zelfs nog
groter waren, waar immers, gelijk
ook op Java, grote aantallen re
publikeinse strijdkrachten door de
Ned. opmarsen afgesneden en ge-
isoleerd waren.
Twee uur voordat dr. Van Mook
zgn bevel om de strijd te staken
had gegeven, had Gani, naar hij
zeJ?? /Uti vervoermiddelen ter
riefpiHi? dsberg wel 't minst ge*
hor^ ovendien bleek dat de
r u.ur, iets kleiner werd.
wl 3 Ble,t an§ duren of onze
Difn vniiOP 2ei Eim somber„
„Dan zullen wg verder moeten
Us° schudde moede-
hoofd. Basli hield zich
iets VoorWSt'» i"Ik Zal de hereB
Jfn kondigde hij, aan.
„Om op andere gedachten te ko
men! Toevallig heb ik hier een
boek bij mij dat ik steeds weer
herlees „Hoe heet het?" vroeg
Uso, blij om wat afleiding. „Veer
tien dagen op een ijsschots zei
Basil stralend. Enige uren lang
werd de stilte alleen maar ver
broken door de stem van Lasli
die op gevoelige toon het span
nende verhaal liet horen. Juist
toen de detective bij de passage
was aangeland waarop de passa
giers van de ijsschots erover gaan
denken, elkaar op te eten, was
het Bim die een kreet slaakte.
„Waarom stoor je mij?" vroeg
de detective. „Wisten jullie"
vroeg Bim verwonderd, „dat een
ijsberg een geraamte heeft?"
„Allicht" zei Basli. Alle mensen,
en ook de zoogdieren, hebben een
geraamte. „Een ijsberg is toch
geen zoogdier!" zei Bim veront
waardigd. Basli en Wittak moes
ten werkelijk toegeven: deze ijs
berg had een zonderling geraam
te. Twee houten pieken staken er
boven uit
zei, een telegram van de Veilig
heidsraad ontvangen.
Ik ben alleen maar het door-
geefkantoor, aldus Gani. Het is
aan Djokja om te beslissen of er
een order om het vuren te staken
zal worden gegeven en hoe zulk
een bevel, gezien de huidige si
tuatie van de verbindingen, uitge
voerd zal worden.
Morgen gaat de tinbaggermolen
Kalmoa voor de tweede maal de
reis aanvaarden naar Indië. Op
27 Februari van dit jaar was de
molen reeds gereed, om naar zijn
bestemming te worden gesleept.
Door het zware drijfijs, dat de
rivieren toen bedekte, werd de
Kalmoa door een viertal kleinere
sleepboten naar Maassluis ge
bracht, waar de zeeslepers „de
Schelde" en „de Witte Zee" het
gevaarte overnamen. Alles was er
op berekend, de sleep vóór Mei in
Sabang te brengen, in verband met
de moessons in de Indische Oce
aan. Al spoedig kwam er echter
tegenslag. Enige weken na het
verlaten van de Nieuwe Waterweg
geraakte het convooi in de buiten
haven van Falmouth in een hevige
storm. Het krabben van de ankers
was oorzaak, dat de Kalmoa op
drift sloeg en op het strand liep.
Op 17 Maart konden de sleepboten
het gevaarte vlot brengen, zonder
dat Engelse sleepboten behoefden
te assisteren. De sleep zette daar
na de reis voort, doch geraakte
bij Brest wederom in een hevige
storm, die de reis voor de tweede
maal belangrijk vertraagde. Het
oponthoud was toen van die aard
geworden, dat men het veiliger
oordeelde terug te keren. De Kal
moa, die nog niet geheel afge
bouwd was, is toen bij J. K. Smit
in Kinderdijk opgelegd, waar men
de laatste hand aan de werkzaam
heden heeft gelegd. Hopenlijk
zullen de gunstige weersomstan
digheden van de laatste dagen een
voorteken blijken te zijn van een
voorspoedige reis.
Het miraculeuze beeld van O. L.
Vrouw van Fatima zal ook naar
Beauring komen. In de avonduren
van 21 Augustus zal het op plech
tige wijze de plaats worden bin
nengeleid en er de 22e Augustus
de hele dag blijven.
In verband met veelvuldige
klachten van automobilisten over
verblindingsverschijnselen bij het
binnenrijden van de Maastunnel
deelt de K.N.A.C. mede dat vol-
ges verklaring van het bedrijf van
de tunnel deze verblinding zelfs
bij felle zonneschijn niet kan op
treden, mits met matige snelheid,
40 km. per uur, wordt gereden.
Ook het schoonhouden van de
voorruit van de auto wordt door
genoemd bedrijf van groot belang
geacht, omdat een niet goed door
zichtige voorruit bij overgang van
daglicht op tunnelverlichting zeer
hinderlijk kan zijn.
De K.N.A.C. adviseert het mo-
torwegverkeer in de tunnel vooral
goed rechts te houden, niet onno
dig in te halen en zo min moge
lijk signalen te geven. Teneinde
het midden op de baan rijden te
gen te gaan en daardoor het in
halen te vergemakkelijken heeft
de K.N.A.C. verzocht een kleur-
contrasterende asverkeersstreep
aan te brengen. Een inhaalverbod,
van verschillende zijden voorge
steld wordt niet op haar plaats
geacht, omdat daardoor de capa
citeit van de tunnel onnodig zou
worden beperkt. Bij enigszins
druk verkeer moet van beide
verkeersstroken worden gebruik
gemaakt, daarop is de tunnel ge
projecteerd en berekend.
Naar wij vernemen zal door de
krijgsraad te velde West, ver
moedelijk op 18 September en
zo nodig op 19 September, in
het gebouw van de Hoge Raad te
's-Gravenhage behandeld worden
de zaak van de bomaanslag op
Sint Nicolaasavond te 's-Graven
hage.
Zoals men zich zal herinneren,
werden op Sint Nicolaasavond
1946 bij een bomaanslag op de
iPrinsegracht te 's-Gravehhage,
de heer Boer, een garagehouder,
alsmedë zijn vrouw en dienstbode
gedood, terwijl zijn dochter werd
gewond. In verband met deze
affaire werden spoedig ge
arresteerd kapitein baron van H.
uit Den Haag, sergeant A. de B.
uit Haarlem en als medeplichtigen
een korporaal, een dienstplichtig
soldaat en een burger B.
In verband met de beperkts
ruimte kan publiek slechts toe
gelaten worden, indien het in het
bezit is van een machtiging van
de president van Je krijgsraad te
velde West.
Hedenmorgen is het officiële
Ned. legercommuniqué no. 30 uit
gegeven. Het luidt als volgt:
West Java: de zuiveringsacties
in dit gebied worden met goed
resultaat voortgezet, o.a. ten Zui
den van Koeningan.
Midden-Java: Kroja 15 km. ten
Zuiden van Banjoemas, en Soem-
pioeh, 14 km. ten Zuidoosten van
Banjoemas, werden bezet. Gedu
rende de afgelopen dagen werd
langs de Noordkust geleidelijk aan
over land de verbinding tussen
Tegal en Semarang tot stand ge
bracht. Op verzoek van vertegen
woordigers van de bevolking wer
den gedurende de afgelopen dagen
beveiligingsmaatregelen op Ma
doera genomen. Versch/)ingen
van grote hoeveelheden rijst ten
behoeve van de Madoerese bevol
king, die ten zeerste honger lijdt,
zijn in voorbereiding.
DINSDAG 5 AUGUSTUS.
HILVERSUM I (301 M.) K.RO.
7.00 Nieuws, gymn. en gram.; 9 00
Lichtbaken; 10.50 Gram.; 11.30 V.
d. zieken; 11.45 Muziek; 12.00
Gram.; 12.30 Orkest; 13.00 Nieuws;
13.20 Gram.; 14.30 Caus.; 15.00
Gram.; 16.00 V. d. zieken; 16 30
Gram.; 17.45 Caus.; 18.00 Kwartet;
18.20 Sportpr.; 18.30 V. d. Ned.
strijdkr.; 19.00 Nieuws; 19.20 Pia
no; 19.45 K.A.B.; 20.05 De gewone
man....; 20.15 Concert; 20.55
Caus.; 21.10 Gram.; 21.40 Actual.;
22,10 Avondgebed; 22.30 Nieuws;
22.45 Gram.; 23.15 Schaken; 23.25
Gram.
HILVERSUM II (415 en 218 M.)
A.V.R.O. 7.00 Nieuws, gymn. en
gram.; 11.00 Gram.; 12.00 Muziek;
12.30 Caus.; 12.40 Gram.; 13.00
Nieuws; 13.15 Muziek; 13.45 Gram
14.00 Knipcursus; 14.20 Gram.; 15.00
Muziek; 16.40 Voordracht; 17.00
Gram.; 17.30 Gram.; 18.00 Nieuws;
18.15 Piano; 18.30 Orgel; 18.50 Mu-
sette-ork.; 19.20 Report, verjaardag
prinses Irene; 19.30 Muziek; 20.00
Vacantie; 20.15 Orkest; 21.10 Re
portage; 21.30 Gram.; 22.15,Buitenl.
overz.; 22.30 Gram.: 23.00 Nieuws;
23.15 Gram.
door J. P. Seabrooke
I.
DE DREMPEL.
Graves", zoals de
Popu-
ONDER
„Mijnheer
nieuwe bewoner van „De
lieren" door de inwoners van
Seagrove genoemd werd, maak
te zijn gewone avondwandeling.
Hij was groot en vrij mager, had
schichtige manieren, die op een
aangeboren of later verworven
zenuwachtigheid wezen en droeg
kleren, die hom om borst en heu
pen te wjjd zaten, wat erop wees,
dat zijn magerheid pas van de
laatste tijd moest zijn. Haastig,
zoals hij gewend was» liep hij met
lange schreden heen en weer tus
sen de berken en de dolle kervel,
waarmee het uitgestrekte gras
veld vol stond. De naam van de
plaats was volkomen foutief, en
populieren bestonden nog
slechts in de herinnering van ae
alleroudste inwoners van Sea
grove.
Een aandachtig opmerker zou
terstond onder de indruk z\jn ge-
raakt van twee karakteristieke
hoedanigheden van mijnheer
Grave§. Allereerst viel zijn dich
te, zwarte baard op, die byna
zijn gehele gelaat bedekte. HO
wekte al terstond het vermoe
den, dat hij, evenals de slank
heid van zijn eigenaar, van zeer
recente datum was en dat deze
er nog niet aan gewend was.
De andere eigenaardigheid be
trof de ogen van mijnheer Gra
ves. Ze waren flets-blauw, op de
ene iris zat een bruin vlekje en
het wit was met fijne bloedader-
tjes doorlopen; doch hun kleur
was niet datgene, wat de aan
dacht trok. Het was veeleer de
gewoonte van mijnheer Graves,
om tijdens zijn avondwandeling
zijn ogen voortdurend in een cir
kel te laten ronddwalen, fit)
draaide daarbij langzaam zijn
hoofd om, zodat de ogen het
landschap rondkeken als de
draaiende straal van een vuur
toren. Niets scheen eraan te ont
snappen, of het nu voor, of naast,
of achter hem was.
Mijnheer Graves had nog een
derde eigenaardigheid en dat was
zijn gewoonte om, zodra maar
ergens een dor takje knapte of
een droog blaadje ritselde, ter
zijde te springen. Op dergelijke
ogenblikken maakte mijnheer
Graves de indruk, als verwacht
te hij elk ogenblik, dat een bosje
of struik levend zou worden en
hem vanuit de duistere schadu
wen iets heimelijks zou besluipen.
Doch niemand, tenzij wellicht
zijn trouwe huisknecht Tooker,
bemerkte ooit iets van die eigen
aardigheden van mnnheer Gra-
ves, want in de vijf weken, oat
nu nu „ue Populieren" bewoon-
de, had nieri hem nog geen eO*
hele keer buiten het grote ijzeren
hek gezien, dat aan het verval
len landhuis nog een zekere voor
naamheid gaf.
Mijnheer Graves was overigens
tegen storing van zijn eenzaam
heid beveiligd door de omstan-
digheid, dat het huis erg afgc^e"
gen op een smalle landtong
stond. Het huis stond zó dicht
aan zee, dat de grote brekers in
stormachtige nachten hun schuin*
tegen de oude vensters deden
opspatten.
Juist op deze avond hing er
een atmosfeer van buitengewone
eenzaamheid over „De Populie
ren". Het geruis van de opko
mende vloed en het klagelijk ge
huil van de wind overstemden al
le andere geluiden. De welken
waren loodgrijs en naarmate het
later op de avond werd, verdiep
te zich die kleur tot een somber
zwart. Het motregende en op
korte afstand glimmerden de
lichtjes van Seagrove zwakjes in
het duister.
Het was n prettige avond
om een wa 'ing te maken, ze
ker niet voer iemand met een
zwak zenuwgestel en levendige
verbeelding. Mijnheer Graves keer
de dan ook spoedig in huis terug.
In de zitkamer hed Tooker een
vuur van beukenblokken aange
legd om de herfstkilheid te ver
drijven en mijnheer Graves gjng
yoor de vlammende haard zitten
in een diepe leunstoel.
Hij schrok merkbaar toen de
deur werd geopend. Ziende, dat
het slechts Tooker was, die het
„slaapmutsje" kvvam brengen,
gaf hij in woorden lucht aan zgn
zenuwachtige gejaagdheid.
Hoe dikwijls moet ik je nou
toch nog zeggen, dat je kloppen
moet, voordat- je binnenkomt
vroeg" mynheer Graves kijverig.
Neem me niet kwalijk, me
neer zei Tooker, een nietig man
netje met zachtaardige bruine
ogen en een heel rustige stem.
Gisterenavond hebt u nog tegen
me gezegd, dat ik u nog zenuw
achtiger maak, waarneer ik
klop dan als ik niet klop. Hier
is uw slaapmutsje, meneer.
Ja, ik herinner me, dat te
gen je gezegd te hebben, Tooker.
Maar het komt, omdat mijn ze
nuwen, zoals je weet, overspan
nen zijn en dat onverwachte bin
nenkomen van jou is er slecht
voor. Ik heb niet graag, dat je
binnenkomt, zonder enige waar
schuwing, maar ik heb ook niet
graag, dat je aanklopt. Probeer
het eens op eeh andere manier...
door te kuchen of te atommeien,
bijvoorbeeld.
Uitstekend, meneer.
Tooker kuchte eens bij wijze
van proef en zei toen; Ik denk
dat het zo beter zal zijn, meneer.
Met al dat geklop van de laatste
jaren is het geen wonder, dat u
er zenuwachtig onder bent ge
worden.
Mijnheer Graves rilde en
kromp ineen, alsof hij op een ge
voelig plekje geraakt was. Hij
nam een lange teug uit zijn glas
en zette het neer. Hoewel hij
vlak bij het vuur zat, huiverde hij
toch, terwijl hij angstige blikken
door het vertrek wierp.
Het is lang geleden, Tooker,
dat we viermaal hoorden kloppen
merkte hij op. heel langzaam en
op gedempte toon sprekend.
Ja, meneer, de hemel zij
dank, riep de bediende oprecht
gemeend We hebben dat kloppen
niet eenmaal gehoord, sedert we
hier zijn en dat is nu toch al vijl
weken, meneer. Als hi) u in die
vijf weken nog niet gevonden
heeft, dan is het niet waarschijn
lijk. dat hij u ooit meer zal vin
den In elk geval zou hij u niet
herkennen met die baard.
Dat is waar, Tooker, maar ik
heb geen zin, de rest van mijn
dagen hier in die ellendige wil
dernis door te brengen.
Het Is toch altijd nog beter
dan het kerkhof, meneer.
Daar zit veel waarheid In,
Tooker, maar ik wil liever hele
maal nog niet begraven worden.
Ik wil genieten van het leven,
zolang ik nog kan. Ik voel er
niks voor. altijd maar lui te moe
ten ontwijken, die zich verbeel
den, dat ze grieven tegen me
hebben. Kun jij niet eens met een
goed plannetje voor de dag ko
men, Tooker?
De huisknecht streek langs zijn
ingevallen kin en staarde naar de
grond.
Het is een vrij goede stelre
gel, meneer, anderen aan te doen
wat ze jezelf willen aandoen,
maar dan moet je hen vóór zijn.
Mijnheer Graves keek hem on
derzoekend aan.
Met andere woorden, jij
stelt me voor, die geheimzinnige
vijand uit de weg te ruimen,
voordat hij k9ns krijgt, mg te
vermoorden?
Ik gebruik niet graag zulke
ruwe woorden, meneer, maar
daar komt mijn idee toch wel op
reer.
Mijnheer Graves grinnikte ver
bitterd.
(Wordt vervolgd)
Sumatra: 09 Noord-Sumatra
staan onze troepen thans voor
Tandjong Balai, dat ongeveer 80
km. ten Oosten van Pematang—
Sianter aan de kust is geregen.
Noord-Sumatra: Heden zou de
eerste trein van Medan naar
Tegingtinggi vertrekken. Morgen
zal de trein waarschijnlijk door
rijden naar Siantar. Dc bronnen
te Sibomagit voor da waterlei
ding van Medan zijn ui tact aan
getroffen. De toestand, waarin
de 40 km. lange pijpleiding ver
keert, is echter niet bekend.
Onze verliezen volgens tot
op heden ontvangen gegevens,
bedragen: 60 doden, 17 vermis
ten en 181 gewonden
Ned. troepen op Madoera
Volgens republikeinse berich
ten zijn Ned. troepen met 7
tanks en 4 vrachtwagens vroeg
in de ochtend op Madoera aan
land gegaan. Hierbij werden
zij vanuit de lucht gesteund.
Volgens deze berichten is een
vliegtuig door de Indonesiërs
neergeschoten.
Zaterdagavond om 9 uur heeft
de politie een grote razzia in net
Park gehouden, waar een aan
tal meisjes, tussen de 11 en 18
jaar, de openbare rust verstoorde
en daarbij een grote belangstel
ling aan de dag legde voor Las
karen en andere zeelieden. In
totaal werden 75 meisjes opge
pakt, die naar het hoofdbureau
van politie werden gebracht. Na
schifting werd een aantal meisjes
huiswaarts gezonden, terwijl 23
kinderen vastgehouden werden.
De ouders konden ze 's nachts
komen halen. Allen werden ter
dege onderhouden over hun op
treden.
De betrokken ouders toonden
zich zeer dankbaar, dat de po
litie had ingegrepen, daar velen
ervan niet wisten, wat hun kin
deren 's avonds uithaalden. Zg
hielden zich dan ook aanbevolen
voor verdere acties, wanncei dit
noodzakeljjk zou mogen zijn.
Dezer dagen lag het 6-jarig
zoontje van de fam. ae W. uit
Rotterdam onder Smitshoek in
een klaverveld te slapen. Het
klaver was zo hoog, dat de jon
gen onzichtbaar was. Aroeiders,
die daar met een maaimachine
bezig waren, zagen de jongen dan
ook niet, waardoor deze dc ma
chine over het lichaam kreeg- Hjj
werd gewond aan gelaat en han
den, terwijl bovendien ecu stuk
vlees uit zijn dij werd gesneden.
Per vrachtwagen werd iiij naar
het Zuiderziekenhuis vervoerd.
ROTTERDAM, 4 Augustus. Vlet
en lichterwerk: 900 ton 70. 350
ton 32.50. 260 ton f 25. Alles per
dag.
Vaarwerk: 226 ton stukgoed Am
sterdam. 4 x 80 ton zout Scheve-
ningen. 300 ton id. IJmuiden. 200
ton id. Zwiindrecht, 250 ton !d.
Vlaardingen. 250 ton id. Amster
dam, 2 X 160 ton tarwe Leiden,
500 ton id. Leiden. 350 en 347 ton
id. Wormerveer. 400 ton id. Am
sterdam. 60 ton mais Masrssen. 100
ton fosfeat Drachten. 100 ton id.
Gorredijk. 330 ton kali Oirschot,
205 ton id. Dongen. 2 x 500 ton
suiker Breda of Amst.. 150 tons la
ding diversen Akkrum. Alles vol
gens tarief.