Nieuws uit Stad en Omtrek
LANGS DE
Katholiek Instituut voor
Filmscholing
Flitsen uit de rechtszaal
GAAN BAKKERS WEER
AAN T WERK?
Beschietingen gaan voort
R
4 maal geklopt
VAN LATIJNSE SCHOOL TOT
GYMNASIUM
IJN
VERKEERSBRUG bij Moerdijk
nadert voltooiing
LAATSTE BERICHTEN
Stakers in spoedvergadering
bijeen geroepen
Kunstagenda
SÓStsu««a
dodelijk ongeval in
55 Gesneuvelden sinds het staken
van het vuren
TIM TUIMEL EN HET SPOOK
ADIO
programma
Er jt iverd
WOENSDAG 20 AUGUSTUS 1947
PAGINA 3
W. J. ZILLESEN RECTOR
Splitsing in MULO en
klassieke talen
VAN WALVISSEN EN
POÓLZEEEN
BUITENGEWONE
MINISTERRAAD
STICHTINGSACTE
GEPASSEERD
Op een na de laatste
overspanning gelegd
GUSTO TIJDENS DE
OORLOG
DE HAVEN
5. Zou er toch
door J. P. Seabrooke
Opgeheven stakingen
CHINEES AMENDEMENT
ONAANVAARDBAAR
voor Ned. regering
VERTRAGING OP DE
INDIE-LU CHTDIENST
LUCHTPOST UIT INDIE
BINNENL. VRACHTEN-
MARKT
■J i-i Vj
In de vergadering van de Muni
cipaliteit van 28 Januari 1796
compareerde de burger mr. Ber
nard Johan Pielat van Bulderen,
curator van de Latijnss School,
om namens de commissie, be
noemd in de vergadering van 14
Januari 1796, rapport te doen vn
haar onderzoek naar de toestand
van het onderwijs hier ter stede.
Allereerst bracht de comparant
naar voren de toestand van e
Latijnse School. Naar het alge
meen gevoelen van de commissi
moest deze op de oude voet blij
ven voortgaan. En daar de naar
Gouda beroepen Rector Joannes
van Laar „deze week nog stond
te vertrekken", het „derharvcn
van de uitterste aangelegenheid
was" in het vacerende ambt te
voorzien, verzocht hij een Rector
voor de Latijnse School te beroe
pen.
Er werd besloten: dat de La
tijnse School in hetzelfde lokaal
en op de oude voet zou kunnen
voortgaan, dat echter het beroe
pen van een nieuwe Rector niet
aan heren Curatoren, maar aan
de Municipaliteit bleef voorbe
houden, doch dat het op prijs
werd gesteld enige information te
vernemen betreffende de candida-
ten naar het vacerende Rectoraat.
Als candidaten werden nu ge
noemd: W. J. Zillesen, student in
de Theologie te Leiden, W. Geert
praeceptor te Delft en Ross, con
rector te Gorinchem. Betreffende
de candidaat W. J. Zillesen werd
door heren curatoren een loffelijk
getuigenis gegeven, zodat na de
liberatie besloten werd de burger
Willem Jan Zillesen tot Rector
der Latijnse School te Schiedam
te benoemen. Bij missive van 28
Januari 1796 werd aan de nieuw
benoemde Rector medegedeeld,
dat hij op een jaarlijks tractement
van 650 gulden plus vrij woning
en vrij transport van zijn meubi
laire goederen tot Rector was
aangesteld, en dat men ten spoe
digste een antwoord op deze ver
wachtte.
Willem Jan Zillesen was gebo
ren te Schoonhoven, en als jongen
yan 16 jaar de 14e September
'789 aan de Universiteit te Leiden
als student ingeschreven. Later
trad hij in het huwelijk met Ca-
tharina Anna Malecotius. Slechts
drie jaren bekleedde hij het ambt
van Rector aan de Latijnse School
te Schiedam. In 1799 werd hij als
Rector beroepen naar Middelburg
en in een plechtige bijeenkomst
op 8 April 1799 gehouden in de
Grote Kerk alhier nam hij af
scheid.
Intussen was de Municipaliteit
in vergadering bijeengekomen om
in de vacerende post van Rector
der Latijnse School te voorzien.
Aan heren Curatoren werd ver
zocht een lijst van sollicitanten
op te geVfen met informatiën. Ver
volgens werd ter sprake gebracht
het lokaal der Latijnse School in
tweeën te splitsen: in het ene ge
deelte zou men MULO geven, in
het andere gedeelte de oude télen
doceren. Als candidaten voor het
vacerende Rectoraat werden door
heren Curatoren opgegeven: Cor
nells Camphuflzen, Rector te Bre
da en Jan ten Brink, praeceptor
te Harderwijk. Het jaarlijks trac
tement werd vastgesteld op 650
gulden plus vrije woning en vrj
transport van meubilaire goederen
terwijl voor elke „discipel" bij de
Rector in de kost zijnde tot het
getal 12 toe, een jaarlijks douceur
van 25 gulden uit Stads kas zou
gegevenworden. Betreffende de
candidaat Cornelis CamphuijUen
L
Vier dagen heb ik doorgebracht
tegen de helling van een Bra
bantse zandheuvel, vier dagen van
's morgens voor zeven tot 's
avonds bf1 tienen. Vier dagen ben
ik machtig-alleen geweest. De
eerste avond, toen de hel rond
mfln duin als een purperen zee
zich woelde tussen het goud van
de ondergaande zon, begreep ik
opeens, hoe goed en mooi het is
een mens te zijn en dit alles van
God cadeau te krijgen. Ik wilde
niets anders dan heel mijn leven
"taan op diezelfde plek, waar het
Keluk zo tastbaar om mij heen
Was.
zJngend heb ik gelopen tussen
de beukenrijen en dankbaar sliep
ik in op het kleine kamertje, dat
een boer mij voor weinig geld had
verhuurd.
Vier dagen heb ik de goedheid
van de natuur met gulzige hap
pen tot mij genomen en ik meen
de er nooit genoeg van te kunnen
krijgen.
Toen ik vanavond terug wan
delde naar mijn tijdelijk onderdak,
hoe vreemd en onrustig is de
mens, overviel me een beklem
mend gevoel. In de verte meende
ik twee lieve ogen te zien, goud
bruine ogen als van een Italiaan
se Madonna, de ogen, die ik zo
heel goed ken Ik hetr mijn
koffertje gepakt en iets toon
baars aangetrokken.
„Ga je nu al weg? De vacantia
is toch nog niet om?" vroeg mijn
gastheer.
Zuchtend heb ik mijn hoed op
gezet.
„Er gaat vanavond geen bus
hieer naar de stad" zei hij.
Zwijgend drukte ik zijn eeltige
knuist.
Hij haalde teleurgesteld de
"chouders op.
„Had je het niet naar je zin?"
„Het was prachtig!" zei ik wee-
«!oe, en hlopte wat stof uit zijn
vierkante rug.
had de Municipaliteit van Schie
dam zich gewend om inlichtingen
tot de Municipaliteit van Breda bij
Missive van 10 Mei 1799, en het
volgend antwoord mogen ontvan
gen: de burger Cornelis Camp-
huijzen, Rector aldaar, had te
allen tijde getoond een voorstan
der te zijn van Jiet „patriottismus"
en na de omwenteling in 1795
door een naarstig bijwonen van' de
grondvergaderingen getoond de
tegenwoordige orde van zaken te
zijn toegedaan. In de vergadering
van 23 Mei 1799 werd Jan ten
Brink tot Rector der Latijnse
School alhier benoemd. Deze be
richtte in een missive van 30 Mei
1799 aan de Municipaliteit dezer
stad, dat hij zjjn benoeming nog
veertien dagen in beraad wenste
te houden. Bij missive van 13 Juni
1799 kwam het bericht binnen,
dat Jan ten Brink voor het Rec
toraat te Schiedam bedankte, aan
gezien zijn salaris te Harderwijk
aanzienlijk was verhoogd. Ge
noemd salaris van de burger Jan
ten Brink zal meer zjjn geweest
dan dat te Schiedam.
Door de heren van de Municipa
liteit werd nu besloten de burger
Cornelis Camphuüzen tot Rector
binnen deze stad te benoemen. De
20e Juni 1799 kwam de Munici
paliteit in vergadering bijeen ter
bespreking van de missive van de
nieuw beroepen Rector Camphuij-
zen. Deze had namelijk bericht,
dat gezien het groot verschil in
tractement te Breda en te Schie
dam, zijn salaris zodanig zou wor
den verhoogd, dat het hem in
staat zou stellen het Rectoraat
te Schiedam te aanvaarden- Na
deliberatie werd besloten aan de
nieuwe rector tevens een „lecto
raat" op te dragen, waarvoor hem
jaarlijks uit de Stads kas een dou
ceur van 150 gulden zou worden
gegeven. De 27e Juni 1799 werd
bericht ontvangen, dat Rector
Camphujjzen zijn ambt te Schie
dam aanvaardde.
Cornelis Camphuijzen was in
Maart 1753 te Doesburg geboren
en gehuwd met Engelin" Ribbers.
Zijn rectoraat van de Latijnse
School alhier heeft hü met vrucht
en met de grootste ijver vervuld.
Als lector begon hij op Donder
dag 16 Jan. 1800 des avonds om
7 uren „Geografisch Historische"
lessen te geven in een daartoe
welingerichte zaal boven de
Beurs, welke lessen om de 14 da
gen zouden worden gegeven tot
primo April daaraanvolgende.
In een verslag betreffende de
toestand van het onderwijs hier
ter stede over het jaar 1813 lezen
wij, dat de Latijnse School veer
tien leerlingen telde, van wie acht
intern. Veel meer leerlingen zal de
Latijnse School wel nooit geteld
hebben.
Intussen hadden belangrijke
gebeurtenissen plaats gevonden:
Het Franse juk werd afgeschud,
en Prins Willem van Oranje de
eerste December 1813 tot souve-
rein vorst uitgeroepen. Nederland
werd 'n koninkrijk onder Willem I
Koning Willem I vaardigde de
2e Augustus 1816 een besluit uit
waarbij het Hoger Onderwijs be
ter geregeld werd. Dit besluit was
ook van toepassing op de Latijnse
Scholen en Gymnasia. Naar aan
leiding van dit besluit werd door
heren Curatoren der Latijnse
School binnen deze stad de 30ste
Augustus 1816 een schrijven aan
heren Burgemeesteren gericht,
waarin het volgende naar voren
werd gebracht: behalve het on
derwijs in de Griekse en Latijnse
talen moest ook de wiskunde en
wiskundige Aardrijkskunde, Ge
schiedenis en nieuwe Aardrijks
kunde, alsmede de Griekse en La
tijnse fabelkunde onderwezen wor
den. Het salaris van de Rector
moest met 250 gulden worden ver
hoogd, terwijl voor het onderricht
in de wiskunde en andere vakken
een „lector" zou worden benoemd
op een salaris van 150 gulden per
jaar, dat volgens het oordeel van
heren Curatoren niet te hoog kon
worden genoemd- Als zodanig stel
de het college voor de persoon van
Johannes Rodi.
Hoe het oordeel was van heren
Burgemeesteren over deze zo be
langrijke wijziging vc..i het onder
wijs der Latijnse School, daarover
in mijn slotartikel.
L. A. ABMA
Lees en huiver, zouden we met
een kleine variant op een bekend
radio-programma willen schrij
ven, nu de zon weinig kans geeft
om zich koude rillingen in te
beelden. Waarschijnlijk onder in
vloed van de hitte-branding is het
bestuur van de Katholieke Kring
er toe overgegaan Jan Strjjbos op
3 September naar Schiedam te
laten 'komen, om in het zaaltje
van het Verenigingslokaal (Ire
ne) te vertellen over zijn beleve
nissen op de walvis-jacht met de
Willem Barendsz. Dit is de eer
ste maal, dat Schiedam iets over
de Nederlandse expeditie naar de
Zuidpool-zeeën te horen zal krij
gen. Er zal ongetwijfeld grote
belangstelling bestaan voor deze
lezing met films, waaronder een
kleurenfilm.
De ministerraad is, in verband
met de Indonesische kwestie, he
denmorgen om 12 uur in buiten
gewone zitting bijeengekomen.
O.a, werd gesproken over de
jongste vergadering van de Vei
ligheidsraad en de instructies,
welke eventueel aan mr. v. Klef-
fens zullen gegeven worden.
Deze Woensdagavond is niet de
opening van hët K. K.-seizoen.
Die vindt plaats op 14 October
met het reeds beroemde stuk van
Frans Werfel: „Het lied van Ber-
nadette". De opvoering geschiedt
door 'het Zuid-Nederlands Toneel,
o.l.v. Pierre Balledux.
Nadere bijzonderheden hierover
zullen nog worden bekend ge
maakt.
De veranderde tijden hebben het
noodzakelijk gemaakt, dat ook
onder de Katholieken meer aan
dacht wordt besteed aan de film.
Naast de Katholieke Film Actie
welke een ideële taak tot doel
heeft, waarbij haar leden zich ver
plichten geen films te gaan zien,
welke in strijd zijn met de Katho
lieke moraal en dus ontoelaatbaar
zijn verklaard, is thans ook opge
richt het Katholiek Instituut voor
filmscholing. Dezer dagen is te
Delft de stichtingsacte gepasseerd
ten overstaan van notaris P. A.
H. Bensmann- In het bestuur van
dit instituut hebben zitting geno
men de heren mr. M. G. J- Bevers
uit Delft, dr. C. A. Boyer uit Am-
Iterdam, ïr. C. H. Kluiters uit
pelft, mr. Th. J. A. M. v. Lier uit
Nijmegen, L. H. Mathot uit Am
sterdam, L. C. M. Otterbeek uit
Hilversum, A. J. Rozemeijer uit
Rotterdam (voorzitter), mr. F. M.
Trip uit Delft, G. V. v. d.' Valk uit
Poeldijk en P. W. Vogels, Churchil-
laan 48 Amsterdam, secretaris.
Het doel van de stichting wordt
10 de stichtingsacte als volgt om
schreven: „De mening van de Ka
tholieken in Nederland ten op-
Z1chte van de film te vormen door
voorlichting volgens de richtlijnen
van de encycliek Vigilante Cura
en de andere kerkelijke publicaties
over de .morele, paedagogische en
^esthetische waarde van de film".
Daarnaast zal de Stichting het
yerk van de goede film (K.F.A.)
m Nederland steunen en aan de
•Katholieken die zich op het gebied
van de film willen ontwikkelen
oe mogelijkheid bieden tot verdere
opleiding en beroepsscholing.
Hedenochtend is een nieuwe
overspanning in de verkeers-
brug bij Moerdijk gevaren. Om
streeks half zes begonnen de
bokken „Heracles" en „Ajax"
de twee Calander Hammilton-
stukken, ,die samen de afstand
van 100 meter tussen de beide
peilers overspanden, van hun
plaats te lichten. Het nieuwe
stuk, dat op twee bokken gis
teren reeds was gearriveerd,
werd tegelijkertijd naar zijn
toekomstige ligplaats gesleept.
Het weer was prachtig en de
werkzaamheden hadden 'n vlot
verloop.
Rond 7 uur begon het gema
noeuvreer van de zes sleepboten
en langzaam, maar uiterst nauw
keurig gleed het gevaarte, dat
niet minder dan een millioen kilo
weegt, tussen zijn toekomstige
buren. Een half uur later was het
werk van de sleepboten gedaan
en was het de beurt aan de
Westen-takels, die op de milli
meter af de reus op zyn plaats
legden. Het leggen van een bruB
is natuurlijk altijd een nauwge-
was lammer om daar weg
!rmar men moet soms een
,..,1 £eluk geven om een veel
Thm terug te krijgen
tiaar. ,Wacht mevrouw Sebas-
an met onze zoon.
SEBASTIAAN.
Mr. F. Hollander eiste gister
middag na een requisitoir van
ongeveer anderhalf uur tegen de
60-jarige directeur van de werl
„Gusto" n. W. C. 4 jaar gevan
genisstraf met aftrek en een geld
boete van 50.000, subs. 6 maan
den hechtenis; tegen de 39-jarige
directeur H. J. a. M. S. 8% jaar
atti'ek en een geldboete van
25.000, subs. 6 maanden hechte
nis en tegen de 37-jarige bedrijfs
leider L. I. 1 jaar en 3 maanden
gevangenisstraf met een geldboete
van 15.000, subs. 6 maanden
hechtenis.
Mr. Hollander ving zijn requisi
toir aan met te zeggen, dat dit de
eerste zaak is van deze aard, die
door dit Hof en door de andere
hoven in den lande is behandeld
en dus een precedent schept.
Boven dit requisitoir aldus de
advocaat-fiscaal, zou ik twee mot-
ti willen plaatsen en wel: „Wie
in dergelijke tijden zijn bijzonder
belang stelt, boven dat van het
vaderland, is een verrader, ook ai
heult hij niet met de vijand Het
tweede motto luidt: „Business as
usual".
Zeer belangrijk achtte hij de
conferentie van generaal Winkel
man en zijn adjudanten, met per
sonen uit de metaalverwerkende
industrieën. Iedereen moet het
duidelijk zijn geworden, aldus mr.
Hollander, dat werken voor de
vijand, zonder daarbij onder oe-
paalde drang te staan, speciaal
wat betreft de aanmaak van oor
logsartikelen ongeoorloofd was
Sprekende over de foto-copieën
zei hij, dat deze foto-copieën in
derdaad niet belangrijk waren
Het niet in brand steken van
de „power"-hall door T. vond
mr. Hollander niet het zwaarste
punt van de tenlastelegging. Hij
is van mening, dat de marine-
autoriteiten in dezen een zeer ern
stige fout hebben gemaakt. Dit
neemt niet weg, dat hij de angst
voor represaille, die T. koesterde
ongegrond achtte op een dag
waarop een brand bij de werf
Gusto onopvallend geweest zou
zijn.
Overgaande tot het theoreti
sche deel van zijn betoog, zei de
advocaat-fiscaal, dat het voor
naamste punt is, of hier overmacht
in het spel is geweest, ja of neen.
Uit bestudering van de bestaande
jurisprudentie in dergelijke za
ken, zowel de Nederlandse als
uit de Belgische, was hij tot de
conclusie gekomen, dat er hier
geen sprake is geweest van bijzon
dere dwang. Ongetwijfeld is er
een min of meer permanente pres
te op deze mensen uitgeoefend,
maar het is de vraag of die zo
groot is geweest, dat zij vrij uit
gaan. In aanmerking nemende,
welke straffen aan de kleine col
laborateurs en kleine verraders
gedurende de na-oorlogse jaren
ziln opgelegd, achtte de advocaat
fiscaal een niet te lichte straf op
haar plaats. fl<j|
In een uitvoerige pleidooi stel-
verdediging. Hij bracht o.m.naar
voren, dat de werf Gust° A
houding tijdens de bezetting zien
in niets had onderscheiden
de andere werven Tegen
einde van zijn betoog, zei hij,
hy achteraf gezien v0,
dat de directie van Gusto in
belang van Nederland het bes
gedaan heeft, met te handeie
zoals zij deed. Hij drong voor ai
drie de verdachten aan op vrv"
spraak.
Mr. Schadee ging in zijn ver
weer uitgebreid in op de juri
dische aspecten van de dagvaar
ding. Hy oordeelde deze niet vol
ledig' en te weinig gedetailleerd,
terwijl volgens hem de zitting
vele punten niet heeft opgehel
derd. Een normale verdediging
is daarop niet mogelijk. Nadat
hij de figuur der beide directeu
ren had geschetst, vroeg hij zich
af, wat er eigenlijk van de hele
collaboratiezaak „werf Gusto"
was overgebleven, waarna hij
mede namens zjjn confrere Nysing
het Hof verzocht beide directeuren
in vrijheid te stellen.
Mr. Schuurs begon om zeven
uur aan het laatste pleidooi m
deze zaak, dat hoofdzakelijk op
de bedrijfsleider T. betrekking
had. Iftj waarschuwde het hof
voor de onaangename indruk, die
het dossier had gewekt, hetgeen
hij weet aan het feit, dat de
dossiers in deze zaken maar al
te dikwijls door niet geheel vak
kundige mensen zijn samenge
steld. Ook hij vroeg voor zhn
client invrijheidstelling,
In zijn repliek zei de advocaat
fiscaal o.m., dat het aanvallen
van het dossier een miskenning
inhoudt van de taak van de op
sporingsambtenaar. Hij had op
de wijze, waarop deze ambtena
ren hun taak volbrengen, niets
aan te merken. Dat de dagvaar
ding nietig zou zijn, was volgens
hem totaal onjuist. Nadat het
hof zich in raadkamer nad
teruggetrokken, willigde het de
verzoeken om vrijheidstelling
voor wat betreft de heren T. en
S. in en wees het verzoek be
treffende de oudste directeur, de
heer C. af.
Uitspraak 2 September a.s.
Het vonnis zal schriftelijk wor
den gewezen.
zet werk, maar ditmaal wel bij
zonder, omdat de opleggers, de
zogenaamde „stoelen1' reeds wa
ren aangebracht. Dit gebeurt an
ders praotisch nooit en men had
dan ook een speciale constructie
toegepast.
Door het zakken van het water
'ag de overspanning voor 9 uur
vast en precies 9 uur kon het
verkeer weer doorgang vinden.
Het wegdek van de nieuwe over
spanning is nog niet gereed. Al
leen de rechterhelft van de
Dordtse kant gerekend, is berijd
baar. Aan de opstoppingen Is dus
nog geen eind gekomen, wat
trouwens toch niet had gekund,
omdat de eerste overspanning
no"g wordt gevormd door twee
smalle Calander Hammilton-
bruggen.
In October van dit jaar hoopt
men ook hier een nieuwe over-
spanning te kunnen leggen en
dan zal de verkeershrug prao
tisch weer geheel gerepareerd
zijn. Zoals bekend, werd voor het
laatst een nieuw gedeelte in de
brug gelegd in begin Augustus
van het vorige jaar.
De twee stukken Calander
Hammilton-brug, die vanochtend
werden weggenomen, zullen op
Amerikaanse landingSbakken
naar Vlaardingen-Oost worden
gesleept, waar zij zullen worden
omgebouwd voor net Wilhelmina-
kanaal.
Aan boord van het sa. „Halton
W. Cary" dat momenteel lig
plaats heeft aan de Maashaven
is de 35-jarige havenarbeider A.
G. F- uit de Westduelstraat door
het verschuiven van kolen bedol
ven geraakt. Nadat hij uit zijn
benarde positie was bevrijd werd
onder leiding van Dr. Meyboom
kunstmatige ademhaling toege
past, echter zonder resultaat. De
ongelukkige is naar het Zuider
ziekenhuis overgebracht.
Bij K. B. is toegekend de aan
de orde van Oranje-Nassau ver
bonden eremedaille, in brons, aan
mej. D. Albers, dienstbode bij de
familie Spetter te Rotterdam.
Reeds heeft het Instituut voor
Filmscholing zijn werkzaamheden
opgenomen en het voorlopig adres
gevestigd in de Paul Gabriëlstraat
24 te Den Haag.
Aan dit kantoor is tevens een in
formatiebureau gekoppeld, waar
men elke informatie op filmgebied
zal kunnen verkrijgen. Hierbij
wordt natuurlijk meer gedacht aan
alle informaties over films, dan
aan persoonsbeschrijving van film
sterren. Tot Sept. zal dit kan
toor elke Maandag, Woensdag- en
Vrijdagmorgen geopend zijn en
vanaf 1 September de gehele dag.
Naast het informatiebureau zal
ook gevestigd worden een biblio
theek en leeszaal, waar alle moge
lijke lectuur en boeken over film
zal zijn na te slaan voor de cur
sisten en de leden van het insti
tuut. Het lidmaatschap van dit
Instituut zal tevens nog andere
voordelen bieden, daar niet alleen
alle mogelijke vragen zullen wor
den behandeld, maar ook boeken
kunnen worden geleend, en lezin
gen en filmvoorstellingen zullen
worden gegeven, waartos de leden
hetzij gratis, hetzij tegen een zeer
minimale entreeprijs toegang heb
ben.
Maar het grootste doel van het
Instituut zal toch worden het ge
ven van cursussen, waarbij voor
de toekomst ook gedacht wordt
aan cursussen voor hen, die zich
op de een of andere manier in de
filmindustrie willen specialiseren,
zolas regisseurs, scenarioschrij
vers, camera-men etc.
De eerste cursus, welke reeds
in September aanvangt, zal een
schriftelijke zijn van 52 lessen, van
algemene vorming om de cursisten
de films beter te leren zien en te
beoordelen.
Medewerkenden aan deze cursus
zullen o.m. zijn de cineast P. v. d.
Ham. B. J. Bertina van de redactie
van Parterre, W. Sips, chef van de
technische afdeling van Profilti,
P. v. d. Valk e.a.
De prijs voor deze cursus zal
f 35.bedragen en reeds nu kan
men zich als cursist laten inschrij
ven aan het reeds genoemde adres
te Den Haag.
Voor een en ander zal echter veel
geld nodig zijn. Vooral de uitbouw
van deze stichting zal kapitalen
vergen. Om dit te verkrijgen zal
een obligatielening worden uitge
schreven van 100.000 gulden,
waarvan voorlopig slechts f 50.000
zal worden geplaatst in coupures
van 100 en 500 tegen 3%
Vandaag was er in Amsterdam niet meer brood dan giste
ren. De staking had zich zelfs enigszins uitgebreid, doordat
enige onder beheer staande bakkerijen ook gesloten zijn.
Zij blijven echter wel voor de ziekenhuizen doorwerken.
Het gemeentebestuur begon vanmorgen met de voorberei
ding van de vordering van bedrijven. Uiteraard kunnen
daarover thans geen verdere mededelingen worden gedaan.
Overigens is alles rustig. Voor de grote bedrijven, die door
werken, staan 's morgens al vroeg lange rijen. Velen gaan
met trein of taxi naar Haarlem en Zaandam fouraseren.
Het gemeentebestuur staat voor
100 pet. achter de regering en de
Amsterdamse bakkers kunnen
dan ook niet op z»n steun reke
nen. Vanmorgen begaf zich een
deputatie naar de burgemeester,
maar men verzekerde ons, dat
hun geen enkele toezegging van
steun of wat ook zal worden °-e-
daan. In Utrecht werd de staking
opgeheven, nadat de burgemees"
ter verzekerd had btj de minister
zijn uiterste best te doen. Een
dergelijke toezegging zal de bur
gemeester van Amsterdam echter
niet doen.
Inmiddels vernemen wy, dat
vandaag om 3 uur een spoed
vergadering in Kras is bijeen
geroepen. Wat daar zal worden
besloten, is nog niet bekend.
Men verzekerde ons, dat daar
de resultaten van belang-
riike besprekingen zullen wor
den medegedeeld". Er is reden
om aan te nemen, dat ook In
Amsterdam de beslissing wordt
genomen weer aanhetwerkte
laan, te meer nu de provincies
Utrecht en Noord-Brabant niet
meer staken.
Het officiële communiqué van
heden (no. 55) meldt:
De beschietingen van onze
troepen door republikeinse groe
pen gaan voort. Ten gevolge
hiervan hadden wij aan onze zijde
op 19 Augustus 3 gesneuvelden en
16 gewonden. Onze yerliezen na
de staking der vijandelijkheden
zijn thans opgelopen tot 55 ge
sneuvelden, 1 vermiste en 158 ge
wonden.
In de omgeving van Leuwi-
liang op Westjava vonden her
haaldelijk beschieten van onze
posten en patrouilles plaats. Be
zuiden Garoet waren de Irrigatie-
werken voor de bevolkingsaan-
plant door saboteurs buiten wer
king gesteld. Een uitgezonden
patrouille kreeg daarbij contact
met republikeinse troepen, waar
onder met zekerheid 5 Japanne-
zen konden worden geteld.
Bij Salatiga en Ambarawa zijn
onze posten Bedono en Djoeboeng
beschoten. Het vuur werd beant
woord met mortieren. In dit ge
bied vonden eveneens enige be
schietingen van onze patrouilles
plaats. Naar aanleiding van de
veelvuldige beschietingen door
rondzwervende T-N.I.-groepen
werden in de omgeving van Gom-
bong zuiveringsacties ingezet.
Bezuiden Gombong werd met
deze benden contact verkregen.
De tegenstanders leden hierbij
gevoelige verliezen. Twee Neder
landse trucks werden in de om
geving van Malang onder mi-
trailleurvuur en geweervuur ge
nomen. Onzerzijds werden hierbij
enige verliezen geleden.
Onze posten ten Zuidwesten en
ten Noordoosten van Malang
werden door de republikeinen be
schoten.
Op Zuid-Sumatra vonden enige
beschietingen plaats van onze
patrouilles ter hoogte van Dapar
en Kajoe Agoeng. In Oost-Ban
werden drie terroristen gevangen
genomen.
De Ned. verliezen
Het aanvullend communiqué,
genummerd 56, meldt, dat de ter
reur Voor een van de vele repu
blikeinse groepen geld in het
laatje brengt. In het Lemaha-
bangse benoorden Tjikampek ver
koopt de partai tani Indonesia
(boerenpartij) lidmaatschaps
kaarten en insignes aan de bevol
king tegen betaling van 7 roe-
piahs. Door het bezit van een
dergelijk bewijs kan men aanto-
tonen geen nica-medewerker te
zijn en aldus hoopt men enige
bescherming te hebben tegen
brandstichting door republikeinse
benden. Ook in het Bantamse
worden soortgelijke passen ver
kocht voor <tyz roepiah.
Te Tjoerah Malang, 50 km. ten
Zuidwesten van Djember, zijn
op 12 Augustus een twintigtal
vrouwen en familieleden yan
door onze troepen bevrijde Chine
zen en Madoerezen door de re
publikeinen vermoord.
ÜWfe N'JC
OP. SAng keek brigadier
Handboei zijn makker Dik Kop
verbaasd aan! Wat was er toch
met de comnussaris aan de hand.
Hot was inderdaad wel vreemd
met die spookgeschiedenis, maar
als er toch zóveel mensen met
hetzelfde verhaal aap kwamen
dragen, moest er toch wel iets
van waar zijn. En hoofdschud
dend keerde hy weer terug naar
zijn post in de buitendienst.
De commissaris liep ondertus-
sen woedend door zijn kantoor te
ilsberen en dacht diep na. Maar
kwam toch tot dezelfde conclu
sie als Handboei: „Als er toch al
vier mensen hetzelfde beweer
den
DONDERDAG, 21 Aug.
HILVERSUM I (301 M.) 7.00
KRO 10.00 N.C.R.V., 11.00 K
r O14 00 N. C. R. V.:, 7.00
Nieuws, gymn. en gram.; 10.15
Morgenwijding, 11.00 V d. zie-
ken 11-45 Gram., 12.30 Klaas v.
Beeok (13.00 Nieuws), 13.45
Caus., 14 00 Kwintet, 14.40 V. d.
vrouw, 15.00 Gram., 15.15 Orkest,
16.00 Bijbel, 16.45 Piano, 17.30
Gram., 18.00 Mandoline. 18.30 V.
d. Ned. Strjjdkr.,, 19.00 Nieuws,
19.15 Muziek, 19.30 Actual., 19.45
Caus., 20.00 Van alles wat, 20 15
Concert, 21.00 Orgel, 21.30 Caus..
21.50 Gram., 22.30 Nieuws, 22 45
Avondwijding, 23.00 Gram.
1L (415 en 218
M.). A.V.R.O.: 7.00 Nieuws,
en, pam, 11.00 Gram.
12.30 Orgel, 13.00 Nieuws, 13.15
Muziek, 14.00 Gram., 15.00 V. d.
zieken, 16.00 Gram., 17.00 Kalei-
doscoop, 17.20 Caus., 17,30 Sky-
masters 17.50 Caus.,, 18.00
Nieuws, 18.15 Sportpr., 18.30 Ten-
4°-45 Gram-, 19.00 Cans.,
F-eP°rtage, 19.35 Muziek,
„0.00 Vacantie, 20.15 Orkest,
2Dlo Hoorspel, 22.00 Voordracht,
22.30 Metropole-orkest, 23.00
Nieuws. 23.15 Gram.
14)
Madran grijnsde. H(j *wam
wat dichter bij de gordijnen en
trachtte een glimp op te vangm
van do gezichten daarbinnen,
maar de sprekers stonden geheel
buiten zijn gezichtsveld. Hy had
wel genoeg gehoord, om lol arre
statie over te gaan, maar hij
hoopte, dat er nog iets gezegd
zou worden, wat hem een aan
wijzing zou geven voor het mo
tief voor de moorden.
Dat is dus nummer vyt,
merkte de eerste spreker onrus-
A °P- Madran kon zich nauwe-
?es, houden, nu hy het
bad> fat de moorden Wc-r-
oorsprong had-
den. De stem vervolgde* Nu
nog slechts één en dan
De spreker liet z'n stem tot
een onverstaanbaar gemompel da
len.
Nog één, herhaalde Madran
bij zichzelf. Dat zouden er dus Ui
totaal zes zijn! Hy was er oe-
nieuwd naar, wie het volgende
slachtoffer zyn zou en herinnerde
zich plotseling de opmerking van
Clyde, dat ook hij op zestien No
vember geboren was. Het was
van geen bijzondere betekenis,
meende Madran, want ongetvvy-
feld waren er honderden op die
datum geboren en blijkbaar eoü
de moordcampagne by het zesde
slachtoffer ophouden.
Heel omzichtig schoof ny de
gordijnen een paar duim van
elkaar af, doch hy kon nog niets
anders zien, dan het acnterhoofd
en de schouders van een man in
een armstoel, die de andera kant
uitkeek, zodat Madran zijn trek
ken niet onderscheiden kon, De
man, die Calverley vermoord
had, was helemaal niet te zien.
Ik wou, dat het voorbij
was, mompelde de man in de
stoel met merkbaar trillende
stem: Ik zal me niet veilig voe
len. voordat nummer zes, uit ae
weg geruimd ls. Binnen een
week
Zyn stem daalde; Madran
greep zijn pistool en deed een
stap achteruit. Hq had de gor
dijnen juist iets wyder openge
schoven en blijkbaar had de man
op de stoel dat gehoord. De
inspecteur was dan ook een
ogenblik bang z'n aanwezigheid
te hebben verraden. Doch spoedig
sprak de man weer verder en zijn
stem klonk precies als te vor<m.
Binnen één week ls het
voorbij. Als er ondertussen niets
gebeurt, is alles eindelijk in or
de. We hebben allebei dan een
beetje rust nodig, ik denk zo,
dat een tochtje over de Middel
landse Zee wel het beste zal
zijn. Na al die spanning en zor
gen voel ik behoefte aan een
beetje verandering van klimaat.
Ja, een zeereis is wel het aller
beste voor je zenuwen. Kun je
morgen niet eens informeren,
wanneer er een boot afvaart en
daarop plaatsen boeken? ik heb
een dergelijk reisje niet meer ge
maakt, sedert
De stem sprak verder, doch
Madran hoorde het niet meer. Hij
werd zich plotseling bewust van
een zekere verandering in zijn
omgeving. Het maakte de indruk,
dat die man alleen zat te praten
om tijd te winnen. Madran om
klemde zyn pistool wat vaster
en staptq door de gordijnen heen
recht op de stoel af, waarin de
spreker zat. Hij had nog slechts
een paar passen gedaan, toen hy
zag, waarom hy die eigenaardige
indruk gekregen had. De man
op de stoel zat nog steeds te
praten, maar er was niemand
die naar hem luisterde. Hu was
alleen in de kamer. De mo.orac
naar was nergens te zien. Toch
bleef de man doorpraten ovei
de voordelen van een zeereis
Madran stond op het punt hein
te onderbreken, toen er iets heel
vreemds gebeurde.
Da gordijnen achter ayn rug
werden opzijgeschoven. Madran
had zyn blik gevestigd op de
spreker, maar toch ving hij een
glimp op van een gedaante, die
op hem toesprong. Hij voelde met
een daarop een harde slag tegen
zijn achterhoofd, die hem tegen
de grond deed tuimelen. Hij
trachtte op te staan, doch voelde
een yzige koude door zijn hele
lichaam.
Er werd nog iets gezegd, maar
dat klonk steeds meer uit de
verte. De kamer scheen opeens
donker geworden. Er lachte
iemand
VII.
DE MAN MET HET LITTEKEN.
Norman Clyde had thuis inge
spannen zitten denken over de
zaak. welke zijn aandacht voort
durend gespannen hield. Hij kon
geen bevredigende theorie opstel
len en ten einde raad sprong hij
op, greep zijn hoed en ging naar
buiten. De lucht was fris en prik
kelend; duizenden sterren pinkel
den boven de stad.
Thuis was Clyde' tot 't besluit
gekomen een bezoek te brengen
aan het logement in de Negende
Avenue, waar Andrew Black, het
laatste slachtoffer, een deel van
zijn leven had doorgebracht.
Hij keek naar het bord bo
ven de deur. „Callahan Hotel. Al
lee» voor heren." D« smoezige
bakstenen gevel met de vuile ra
men, waarachter zo goed als ner
gens licht brandde, lag tegenover
het. spoorwegviaduct. Na een
poosje liep hij de stoep op en ver
voegde zich bij de portier.
—Goedenavond, zei hü vrien
delijk.
Genavónd .antwoordde Cal
lahan, de eigenaar, die zelf voor
portier speelde. Het was een gro
te, hoekige man, met een somber
gezicht en hij zag er allesbehalve
welvarend uit.
Het spijt me. u Weer lastig
te vallen, zei Clyde, hem een
goede sigaar aanbiedend: Ik zou
het boeltje van Andrew Black
nog eens graag bekUken. U hebt
er, hoop ik, niets tegen?
Callahan stak de sigaar in zijn
vestzak en keek de detective nors
aan
Ik moet zeggen, dat jullie
wel erg veel belang stellen in
die nagelaten rommel. Ik wou,
dat Iemand er een paar dollar
voor over had. Die was Black me
nog schuldig, toen hij hier vap-
daan ging.
Clyde keek de man onderzoe
kend aan.
Wilt u daarmee zeggen, me
neer Callahan, dat er, behalve
ik, nog anderen belangstelling In
de eigendommen van meneer
Black getoond hebben?
Zeker, dat bedoel ik pre
cies. Maar ik kan er niet bij, wat
jullie er voor belangryks aan 'dn-
den.
Wie zijn die anderen?
Er is er, behalve u, maar één.
En die ander is me vandaag al
twee keer lastig komen vallen.
Hij is op het ogenblik in de berg
plaats in die dingen van Black
aan het rommelen. Als u mee
wilt doen, ga uw gang. U weet
de weg meen ik.
Clyde bedankte de portier
eigenaar en liep een smalle gang
door, waarin een paar mensen
over hun krant zaten te knikke
bollen. HU was er zeker van, dat
inspecteur Madran wel die an
dere bezoeker zou zijn. Ook Ma
dran was vast en zeker hierheen
gekomen in de hoop, tussen de
bezittingen van Black nog iets te
vinden, dat enig spoor zou kun
nen opleveren. De moord op
Black, het laatste bedreven, was
zonder twijfel het beste uitgangs
punt bij de onderzoekingen.
(Wordt vervolgd)
KUNSTAGENDA ROTTERDAM.
Donderdag 21 Aug.
Schouwburg 8 u. „Walsdroom".
Het comité van actie verzeker
de ons gisteren, dat wanneer de
staking Donderdagmiddag zou
worden opgeheven, eerst Maan
dag overal brood zou zyn te ver
krijgen. Wij hebben daarna by
veel bakkers geïnformeerd en in
het algemeen moet gezegd wor
den, dat dit niet juist is. Vele
bakkers hebben hun ovens niet
uit laten gaan en de meesten ach
ten zich in staat binnen 24 uur
brood te leveren. Mocht dus van
daag de staking worden opgehe
ven, dan zal er morgenavond
brood te krijgen zijn.
De bakkers In de provincie
en de stad Utrecht zullen met
ingang van morgen weer brood
afleveren.
Dit is het resultaat van be
sprekingen, die gisteren gehou
den zijn tussen de Utrechtse bak
kersorganisaties en het gemeen
tebestuur van Utrecht. Tijdens
deze besprekingen verklaarde het
gemeentebestuur zich bereid De-
middeling te zullen verlenen by
net tot stand brengen van be
sprekingen tussen het departc-
j Yan Landbouw, Visser» en
Voedselvoorziening en de Utrecht-
se bakkersorganisaties, op voor-
waarde dat de bakkers aanstonds
Tu YLt zouden hervatten. De
!™ecl V'3e. bakkers zyn op dit
voorstel ingegaan en zullen van
morgen af weer brood leveren.
In de gisteravond te Koog aan
?a,a" gehouden vergadering
van hakkerspatroonsorganisaties,
is besloten in de Zaanstreek geen
staking uit te roepen. Wel werd
besloten de landelijke actie zoveel
mogeiyk te steunen, o.a. door al
gemeen te weigeren aan niet-in-
gezetenen brood af te leveren en
aan ingezetenen niet meer dan
het normale verbruik te verstrek-
ken.
Onze Haagse redacteur meldt:
Het Chinese amendement op
do Australische resolutie In de
Veiligheidsraad moge zich al be
roepen op de regeringsverklaring
van 11 Aug. en op de bedoeling
van onze regering de beroeps
consuls van Batavia uit te nodi
gen een rapport over de situatie
in Indonesië op te stellen en een
onpartydige staat aan te wijzen,
teneinde de situatie te onderzoe
ken en op uitvoering van het be
stand toe te zien, toch is naar
wij uit regeringskringen in Den
Haag vernemen, het standpunt
van de Ned. regering t.a.v. het
Chinese amendement afwijzend,
omdat de Nederlandse regering
de Veiligheidsraad inzake de In
donesische kwestie niet als com
petent beschouwt.
De K.L.M.-persdienst deelt
mede: Als gevolg van de her
haalde overstromingen, die het
eiland Ceylon gedurende de laat
ste dagen teisterden, is de ben-
zine-toevoer van het vliegveld
Megombo by Colombo dat
thans ook door K.L.M.-vliegtui
gen op de Indië-route wordt aan
gedaan bemoeiiykt. Hierdoor
is het mogelyk, dat niet de hand
kan worden gehouden aan het
schema, waarbij om de andere
dag een vliegtuig naar Batavia
vice versa zou vliegen, de route
volgend Via Sjarja-Colombo-
Singapore, en vertraging ont
staat in het vervoer van passa
giers en post.
Het vertrek van de DC 4
„Schiedam" van de K.L.M., welke
heden met 36 passagiers uit Ba
tavia naar Nederland zou ver
trekken, is tot onbekende datum
uitgesteld wegens overstromin
gen op Ceylon.
Dinsdagmiddag arriveerde op
Schiphol een K.L.M. Skymaster
met zeventien passagiers en b»na
twee ton luchtpost uit Batavia
aan boord.
Bij besluit van de luit-gouver-
neur-generaal is dr. P. H. An-
genent, resident, hoofd T. B. Se-
marang, benoemd tot regerings
commissaris voor bestuursaan
gelegenheden voor Midden-Java.
Voor de eerste maal, sinds
Cheribon onder Nederlandse con
trole is gebracht, is thans van
daar een lading te Batavia aan
gekomen, welke bestemd is voor
de V.S. De „Langvlew Victory"
van de Isthmian Line heeft 2600
ton rubber, sisal en kinabast ge
laden.
Rotterdam, 20 Aug.
Vaanwerk: 100 ton meel Wage-
ningen M9; 150 ton id. Hengelo
MS; 100 ton id, Almelo MS; 130
ton id. Apeldoorn; 250 ton id.
Tilburg; 130 ton id. Maastricht;
100 ton id. Doesburg; 130 ton id.
Tegelen; 130 ton id. Breda; 130
ton ld. Roermond; 1400 ton kolen
Haarlem: 600 ton id. Sas v. Gent;
250 ton id. Waddinxveen; 350 ton
petr. cokes Weesperkarspel; 80
ton oud yzer Zuilen; 176 ton blik
Deventer; 150 ton ijzer Gorcum;
48 st. hout Lisse.
Alles volgens tarief.
