MOEDER MARIA HULDE
grootste en schoonste
die ik ooit zag
optocht
De Kerkelijl,
se plechtigheden
Toespraak van de beide
Kardinalen
VAN MOOK IN VER. STATEN
AANGEKOMEN
DE NOOD DER BOEREN
g£' jr* irrt S» hl;
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
zaterdag
zondag
eaS„Tv."S«*»
„Dit is een grote en grootse gebeurtenis
geweest"
Staking bij de mijnen
Luit. G' G. over het doel van zijn reis
,,linggadjati blijft de
Nieuwe samenstelling
van liet kabinet
VAN BEDRIJF NAAR
CONSUMENT
69ste JAARGANG
MAANDAG 8 SEPTEMBER 1947
No. 20410
o
o
Moefcr od,rrterde altaar stond het
groep van het Apostolaat ter Zee
Politieke delinquenten
stelden eisen
TWEE KINDEREN IN VLAMMEN
OMGEKOMEN
DE PAUS OVER KATH. ACTIE
NU OOK BLOEM OP DE
RIJSTBON
BASIS"
Tussenweg veel te duur?
rdaad' j
e#
DE KANTOREN van de Redactie en de Admi
nistratie van de „Nieuwe Schiedamsche Courant"
Zijn gevestigd te Rotterdam, Kortenaerstraat 1
Tel. 25270; te Schiedam, Broersvest 8, Tel 68804!
De abonnementsprijs bedraagt t 3.45 per Kwar
taal, 1.15 per maand, f o.30 per week.
Directeur: J. KUIJPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WITLOX.
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte 3u ets. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereducec de prijs op
aanvrage bij de administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN -A 20 woorden i.Ieder
woord meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uit
sluitend bij vooruitbetaling.
'1. ÜC
Kerkelijk
e en
wereldlijke hoogwaardigheidsbekleders op het balcon van het gouvernementspaleis. V.l.n.r. mgr. Baeten, mgr. Mutsaerts,
kardinaal van Roey, kardinaal de Jong, mgr. Lemmens, h urgemeester Michiels van Kessenich en mgr. Huibers.
Houben,
honderdduizenden brengen
(Van onze redacteur.)
MAASTRICHT, 7 September.
Ze%TgevanrhetUMe- ^ordat de grote optocht, die Zondag
TetrÏZ7 Een eTd Ta'C°ngres d°°r Maastricht ging, was voorbrj-
men ~eid j '^wekkende groepen, waaraan - naar
Znl 7 7 "TI 3000 medewerkten. Het was een
stralende Zondagmiddag, toen deze optocht, de te en schoonste,
die ik ooit zag, door de straten Van het oude Maastricht trok. De
wolken, welke de avond tevoren nog dreigend, over de stad hadden
stoZZ WÜTen verdwenen en heel de schoonheid van deze stad
daar em 8°Uden gl°ed" Hoeveel mensen het waren? die
stond diklan8S de Straten welke de stoe« gaan, geschaard
die en'jalt wel heel moeilijk te schatten. Maar bij de vele 'duizenden,
hadden h- 'ÖafS'e da«en het Maria-congres
en d„ygewoond' waren er gisteren en deze morgen nog duizenden
nuizenden met extra-treinen aangekomen.
VSo?gterekkeene Stoet het
toen zii konden haar na-
Grote Staat in ging®Het ?00rnaam de
deze stoet in haar i ond°enlijk
ven, een stoet en beschrij-
heerlijlc Sclumwspel was T lang
en fantasie in rif was' Er Was durf
geheel. De afw? ijarnenstellmg van het
de details e7 £ng JaS fraai tot to
was een zore- k de costumering
daar de schoonste^' T!ke hier en
achter zich liet. rwachtingen verre
'n Eind vóór de
Pages geklede hoornblazer?611 ZCS als
door zes ridders te paard Jevolgd
allen langs de weg de optocht aan7an
digden. Hier en daar werd stil ^011"
fnrht6^ de Proclamatie van dezf «n"
tocht door een der ridders aan dë
wachtenden voorgelezen.
defe 7= P°eten wij grepen doen uit
Lieve Vrouwkees°PtOCh-' W3arin meer
°°it in een Ie8 meeSmgen, dan men
nen zien DaarC6SSle bl->een heeft kun-
uitbeelding van het tl. wel§eslaagde
H- katholieke "Kerk"-' geloof in de
plaggen, dicht opeen V„j6n woud van
katholieke organisatie?, gen door de
digend Nederland en Bel J*rtegenwoor-
tige en kleurrijke k gle- Een mach
^an was er dif> katholieke
lïnl6 tUle iurken geklede h?P'HVan in
ange goedgevormde riien o? jS' in
dan omhoog, langs de tred g ande en
praalwagen waafon 7 w Van een
zat, spelend mpf kleine Jesus
hem St. Janneke n" aardbo1 en naast
nneke. Deze groep werd ge-
vormd aoor de communicantjes van
de gehele stad. Ik denk aan de voor
stelling van de geboorte van Christus:
een grot en de kribbe met Maria op
een praalwagen, voorafgegaan door
herders met een 40-tal schapen, die
dicht opeen werden gehouden en een
aandoenlijk deel vormden in dit scho-
p®, geheel. Zij liepen zo rustig mede,
door°HZaam aan de herders en gevolgd
eten t ^nden> al was er ook niets te
het wa?Wden op deze stenen weg. Maar
drie kon in scb°ori- En daarachter de
en een der'k" U'et paarden en kamelen
huifde draaë!!ïm?en' hoog op een over"
hand een wl°n had dichtbÜ ziJn
cvende papagaai.
Tegèdse ^is?ikeild was de groep der
I V.* Passiespelers, die in deze op
tocht een deel van hun wonder
schone passiespel opvoerden: De
kruisdraging van Christus met ho
gepriesters, lansknechten, fari
zeeërs, soldaten en het volk, dat
voortdurend schreeuwde: „Kruisigt
Hem, kruisigt Hem!"
En daarna de prachtige en indruk
wekkende uitbeelding van de litanie
van Maria met als een van de schoon
ste uitbeeldingen „De Maagd der
Maagden". Een paar honderd meisjes
gingen mee in deze stoet, allen in de
zelfde crèmekleurige kleden, aan on-
zelfdnt en mouwen afgezet met de-
haëu brede gouden band, een gouden
in de be' baar en me* p£dmen
rialieder??,d Zij zongen prachtige Ma-
door kl„l v/elke begeleid werden
kkenspel, waarvoor de klok
Zaterdagmorgen heeft s
van Haarlem, mgr. j p bisschop
in de St. Servaas een pontificgp Ujlbers
mis opgedragen. Hoo-g-
In de Basiliek van O. L. Vrouw d
de Pauselijke Internuntius, mgr. p7^§
Giobbe, een pontificale Hoogmis 'op ai
troonassistenten fungeerden hierbii d,S
hoogeerw. heren kanunnik J. W. Goes-
en deken Schoenmaekers, benever
S' Th" Verhc>even aIs Presbyter-assis-
breerd! Basiliak O. L. Vrouv, cele-
schëë °r- Beraard Hilhorst. tit. bis-
Pontfficaaj1fMete!loP°lis- een plechtig
schiedde dit L6n m d€ St' Servaas ge-
Panis H+ K- ?r mgr- Joannes Walter
s' tlt- bisschop van Triaipa. r
grotJ^2" werden op de twee
triehf nPv «arv6 p,elne« van Maas-
Vrilfhëf v °- Vr°uweplein en het
rijthof, ten aanschouwe van duizen-
,n: n duizenden, twee kardinaals-
spn opgedragen.
toen^ yrlthof was overweldigend bezet,
raar hef ^laal De Jang in feeststoet
■schitterL? aar wer,d geleid. Naast het
W-acht èn als decor een ere-
On k an soldateoi van het garnizoen.
deein»Üe- L' Vrouwëplein, waar de
ming van het volk rpinder groot
saer-V* te.zelfderti)d mgr. W. Mut-
:a!™: bisschop van Den Bosch, een
CzaL r?'l0p*met assistente CI1
an Z. Em. J. E. kardinaal Van Roey. kleders. Voorts
in een klokkestoel werd meegedragen.
De harmonie, die daarDij speelde,
langzaam en plechtig, was sierlijk ge
kleed in lichtblauwe uniform met
korte broek, witte kousen licht
blauwe mutsen met witte pluimen. En
op de maat van deze muziek gingen
die meisjes, zingend, dansend bijna en
wuivend met hun palmen, alsof er
wind woei door een palmenwoud. Dit
was het maagdenkoor van Tongeren
en de harmonie van Hoesselt uit
België.
Ik denk aan de intocht van St. Ser
vaas in Maastricht en aan de afbeel-
din!ep van al de kerken van deze
stad, die, gevolgd door hun patroon
heiligen, m deze stoet werden meege-
vën \tZi?r weer de grote jacht
stoet van St. Hubertus met de levende
m6f iëchtherS te paara en dienaren
met jachthoorns. Of de schone groep
van de parochie Noorbeek, die haar
patrones St. Brigida had uitgebeeld
Buitengewoon mooi was ook de groep
„Koningin zonder erfsmet ontvangen-
Maria, voorafgegaar door in het blauw
geklede meisjes, van wie de twee ee™
sten zich telkens wendden naar de
Lieve Vrouwe en bloemen strooiden
aan Haar voet. En daarachter weer
zo'n schone groep zingende en palmen-
wuivende meisjes, dumaal van het
maagdenkoor van de parochie Witte-
vrbuweveld- En dan die ontroerend le
vende rozenkrans van kinderen in het
wit gekleed, voorbijschnjdend in de
vorm van een opfng^'?S?.e r.°?enkrans
waarbii de voorste het kruisje droeg
en de anderen een rozenkrans, die ui!
rozen gevormd was.
En tenslotte moet ik noemen de
uit Rotterdam met pater Koevoets
en zHn hulpaalmoezemers, gevolgd
aan beide zijden de fkn h
in het wit met het embleem van het
Apostolaat op hun mouw. Tussen
hen in gingen de helper* tawrt
de vlaggen der naties, over wier
zeelieden het Apostolaat z«n zorgen
uitstrekt. En als Pra0chtip! "7r d®
praalwagen van de „Ste Zee
in de vorm van een wit schip, voor
stellend onze Moeder, de t Kerk,
met als boegbeeld het Prachtïge
beeld van de Sterre der Zee in Haar
blauwe mantel.
Er was nog veel meer schoons in
deze schone stoet, die langzaam en
plechtig voorbijtrok en die met al de
durf en fantasie, welke zij ten toon
spreidde niets profaans m zien had,
maar uitmuntte door waardigheid en
hoge luister.
Deze schone gebeurtenis werd mee
beleefd door zo goed als alle autori
teiten, die op 't congres aanwezig wa
ren en die de optocht vanaf eeni ere
tribune, welke voor de St. Mathias-
kerk in de Boschstraat was opgesteld
zagen voorbijtrekken. Hier waren o.a.
aanwezig Hunne Em. Kard. J. de Jong
en Kard. J. E. van Roey, de Pauselijke
Internuntius Mgr. Paolo Giobbe, de
ministers Beel, van Maarsseveen p en
Fiévez, alle op het congres aanwezige
bisschoppen, waaronder het gehele Ne
derlandse Episcopaat, uitgezonderd
Mgr. Hopmans, voor wie Mgr. Baeten
aanwezig was. Voorts de gouverneur
van Limburg, de burgemeester der
stad, Maltezer ridders met hun hof
kapelaan, de katholieke gedeputeerden
van Limburg en talrijke prelaten, ab
ten en andere hoogwaardigheidsbe-
mr. van Schaik, de
voorzitter van de Tweede Kamer,
Mgr. Poels en mr. Fr- Teulings.
De stoet ontbond zich op het Vrijt
hof, waar voor 't pontificale Lof, dat
daarna door Kardinaal De Jong, geas
sisteerd door twee geestelijken van de
St. Servaas, werd >- :ele breerd, het
woud van vlaggen en vanen naast het
altaar en boven op de kantelen werd
opgesteld, om deze slotplechtigheid
nog groter luister bij te zetten. Op het
podiutn naast het altaar namen alle
bisschoppen, abten en prelaten plaats,
evenals de aanwezige ministers en an
dere autoriteiten.
De Kardinaal werd bij zijn aankomst
op het Vrijthof door de duizendkoppige
menigte enthousiast begroet. Na het
Adore Te en Salve Regina werd de
slotpredicatie gehouden door Mgr.
Cruysberghs, ere-kanunnik van Leu
ven, die sprak over het onderwerp:
„Maria, de levende Ster in deze tijd".
Hierin betoogde Mgf- Cruysberghs, dat
Maria de Heilige van alle tijden is en
dat vooral voor onze tijd geldt het:
Adveniat regnum Mariae, dat het
Rijk van Maria kome. Hij betoogde
verder, dat wij aan het einde van deze
hoogtijdagen moeten bidden, opdat
Maria, onzp Koningin en Moeder, onze
arme en dwaze wereld geneze en te-
rugvoere tot Haar Zoon.
Vervolgens hielden Hunne Em.
Kard. van Roey en Kard. De Jong
een korte toespraak, waarna de toe
wijding van alle deelnemers aan het
Allerheiligste Hart van Maria volgde,
waarmede de indrukwekkende plech
tigheid van deze laatste openluchtbij
eenkomst werd besloten.
Zijne Eminentie Jos. Ern. Kardinaal
van Roey sprak als volgt:
„Bij het sluiten van dit heerlijke
Maria-congres kan ik niet nalaten,
mijn diepgevoelde vreugde uit te druk
ken. Ik wil Jesus, hier tegenwoordig in
het Allerheiligst Sacrament, en Zijn
Goddelijke Moeder op dit ogenblik in
nig dankzeggen voor de overvloedige
zegen, die Zij zich verwaardigd heb
ben aan deze grootse Maria-betoging
te schenken. Wij mogen verhopen, dat
Zij nu met welgevallen neerzien op al
len, die medegewerkt hebben tot de
verheerlijking van de Moeder Gods,
want een waarlijk schitterende ver
heerlijking van Maria is het congres
van Maastricht geworden: verheerlij
king door de verheven verhandelingen
van geleerde mariologen, verheerlij
king door de aangrijpende kerkelijke
plechtigheden, welke in deze aloude
Maria-stede plaatsgrepen; verheerlij
king door de biddende menigten die er
aan deel hebben genomen; verheerlij
king door de indrukwekkende rozen
kransstoet en de duizenden en dui
zenden vrome Maria-vereerders, die
haar in verrukking hebben zien voor
bijtrekken; verheerlijking door de
deelneming niet alleen van Nederland
en België, maar ook van gezaghebben
de vertegenwoordigers uit verschil
lende andere landen.
Zo aanzie ik deze luisterrijke ge
beurtenis. als de bekroning van de vele
en aandoenlijke Maria-betogingen,
waarvan ik deze laatste weken de ge
lukkige getuige mocht zijn. Met onuit
sprekelijk genoegen kan ik zeggen, dat
het Aartsbisdom Mechelen en de an
dere bisdommen van België nooit zo
talrijke, zo prachtige, zo hartverhef
fende feestvieringen ter ere van de
Moeder Gods hebben gezien als in
deze zomer. Overal waar zij plaats
hadden, zijn de ontelbare menigten
toegestroomd rondom de oude of
nieuwe Mariabeelden. Met honderd
duizenden hebben de gelovigen hun
vertrouwen, hun liefde tegenover de
Allerheiligste Maagd openbaar beleden
en bevestigd. Al die huidebetogingen
zijn geworden als een massale toe
wijding van gans ons volk aan O. L.
Vrouw. Wij mogen hopen, dat Zij niet
ongevoelig moge zijn voor zoveel lof
en eerbewijzen, voor zó vurige aan
roepingen en gebeden.
Wij smeken Haar met Moederlijk
welgevallen neer te zien eerst op die
landen, die zich heel bijzonder ge
steld hebben onder Haar almachtige
en goedertieren hoede en bescher
ming, op België evenals op Neder
land, wier lotsbestemming dezelfde
is en wier beider bevolking niets be
ters wenst en niets meer wil helpen
verwezenlijken, dan de vrede, steu
nend op rechtvaardigheid en mens
lievendheid, dan de vestiging en de
vooruitgang van de christelijke be
schaving.
Wij bidden Haar, medelijden te heb
ben met zovele ongelukkige volken, die
zuchten onder rampspoeden en on
menselijke levensvoorwaarden en die
blootgesteld zijn aan vertwijfeling en
wanhoop. Wij smeken Haar, degenen,
die door hun dwingelandij de mense
lijke en Goddelijke rechten overtreden
te beteugelen en te vernederen. Wij'
smeken Haar, de tot in haar grond
vesten geschokte wereld door Haar
Almachtige hand te stutten en te on
dersteunen. Wij smeken Haar vooral,
de zondaars te raken en te bekeren,
opdat de straf van Gods rechtvaardig
heid moge wijken voor de genade van
Zijn Barmhartigheid. Wij smeken Haar
in het bijzonder, onze Moeder de H.
Kerk, die Haar Goddelijke Zoon met
Zijn Bloed heeft gesticht en die heden
ten dage zulke zware stormen heeft te
trotseren, te beschermen. Zij, „de
Sterre der Zee", gelieve deze stormen
te bedaren en aan Petrus' schip met
onze H. Vader Paus Pius XII aan het
roer een veilige en roemvolle vaart
te verschaffen. Wij voelen ons thans
meer dan ooit onder Maria's hoede en
schutse.
Maar wat ook Haar Moederhart
over ons moge beschikken, kinderlijk
zeggen wij Haar: „Het is goed, O,
Maria, het is altijd goed! want alles
wat wij hebben en alles wat wij
zijn hoort U toe, O Maria! Voor
spoed en tegenspoed, zegeningen en
kruisen willen wij aanvaarden, in
dien zij maar dienen mogen ter za
ligmaking der zielen, die door Je
sus' bloed en door Uw medelijden
verlost werden. AI onze krachten, al
onze vermogens willen wij stellen in
Uw dienst om mede te werken tot
het vestigen van Uw rijk op aarde,
en door Uw rijk, het rijk van Chris
tus en van God."
Slottoespraak van Kard. de Jong
„Hoogwaardige Excellenties, bemin
de gelovigen.
Dit Maria-congres is een grote en
grootse gebeurtenis geweest. Haec
est Dies quam fecit Dominus het
is een dag, die de Heer gemaakt
heeft. Wij danken daarvoor God en
onze Moeder Maria. Bij de opening
van het congres hebben wij getuigd,
dat de diepe zin ervan is, dat wij
naar onze Moeder zouden gaan. Wij
wilden uiting geven aan onze ver
ering en liefde jegens Haar, Haar
onze noden en moeilijkheden voor
leggen en Haar hulp en bescherming
afsmeken. Dit hebben wij gedaan en
wij zün ervan overtuigd, dat wü
deze dagen inniger contact hebben
gekregen met onze Moeder en dat
Zij nog dichter bij ons staat.
Dit is, beminde gelovigen, een grote
genade, waarvan, naar wij hopen, gij
geheel Uw leven de kracht zult voelen.
Dan danken wij de H. Vader voor zijn
zo treffende woorden, die Hij tot U
sprak. Vervolgens breng ik mijn op
rechte en hartelijke dank aan allen,
die met Uw bisschop hebben samenge
werkt, om dit congres zo glorieus te
doen slagen. Men had mij reeds her
haaldelijk gezegd: „Dit wordt iets
moois; dat kunnen wij Maastrichtena
ren". Ge hebt dit ook getoond en allen
die aan het welslagen hebben medege
werkt, van hoog tot'laag, moge ik hier
mijn dank betuigen.
Wat my diep getroffen heeft is
de godsdienstige geest, die deze da
gen tot uiting kwam. Wij voelen het
allen: hier zijn wy in een overwegend
katholieke stad, die meeleeft met de
godsdienstige hoog-getyen. Dit
sterkt ook allen, die van buiten kwa
men in hun geloof. En daarom dan
ken wij de katholieke Maastrichte
naren. En nu, beminde gelovigen,
z«n wü gekomen tot het hoogtepunt
van deze dagen: de toewijding aan
het Allerheiligste Hart van Maria."
De Kardinaal zette hierna uiteen,
wat hij bedoelde met deze toewijding
welke ook geschiedde, toen de H. Va-'
der in 1943 de wereld ertoe aanspoor
de. Hij noemde in het kort de drie
punten, welke zulk een toewijding be
helst: le. Openlijke erkenning van Ma
ria s plaats in de heilsorde, zowel voor
onszelf als voor het gehele mensdom.
2e. De innige en openlijke uitdrukking
van het nemen van onze toevlucht on-
der Haar Moederlijke bescherming.
j6', uiterhjke en openlijke belofte,
dat wij als Haar toegewijde kinderen
willen leven en met Haar hulp voor
Christus willen strijden.
Van officiële zijde deelt men ons het
volgende mede:
Woensdag j.l. hebben ongeveer 950
politieke delinquenten, gedetineerd in
het kamp te Valkenburg hun arbeid in
de steenkolenmijnen voor 24 uur neer
gelegd. Tot deze mijnarbeid hadden ze
zich vrijwillig verbonden en zij geno
ten daardoor voor zich en hunne ge
zinnen belangrijke voordelen, welke niet
door andere politieke delinquenten
werden genoten.
Zij waren zich bewust, dat zU een
belangrijk aandeel leverden in de steen-
kolenvoorziening van ons land en meen
den daarom een aantal eisen te kunnen
stellen. Een en ander was voor de direc
teur-generaal voor bijzondere rechts
pleging aanleiding het kamp te Valken
burg te doen ontruimen en de gedeti
neerden, die aan de eendagsstaking had
den deelgenomen, over andere kampen
buiten de mijnstreek te verspreiden.
De ontruiming geschiedde in de nacht
van Vrijdag op Zaterdag j.L met mede
werking van de rijkspolitie en van de
aan- en afvoertroepen en verliep zon
der enig incident.
Zondagmiddag zijn twee kinderen van
3 en 4 jaar, de enige zoontjes van de
familie J. van der Eijden te Naarden
die in een schuurtje van hun grootvader
aan de Zwarte Weg aldaar aan het spe
len waren, jammerlijk om het leven
gekomen. De kinderen hebben vermoe
delijk met lucifers gespeeld. Het schuur
tje raakte althans in brand en onmid
dellijk vaüe ook het er naast liggende
losse hooi vlam, waarop het vuur zich
verspreidde over een grote hooimijt.
Bewoners van de de hooimijt omringen
de huizen waarschuwden ijlings de
brandweer, maar konden het in lichter
laaie staande schuurtje niet meer be
treden. Een half uur later was het
schuurtje afgebrand en slaagde men er
in d£ verkoolde lijkjes te bergen.
Ter gelegenheid van het 25jarig be
staan van de Kath. Actie in Italië heeft
Z. H. de Paus een radio-toespraak ge
houden. Ongeveer 75.000 mensen be
vonden zich op het plein van de St.
Pieter om de rede te horen.
Na woorden van lof over het werk
van de Kath. Actie zeide de Paus, dat
de tijd om plannen te beramen voorbij
is. De strijd op godsdienstig en moreel
gebied neemt steeds duidelijker vor
men aan. Het is thans de tijd voor
actie. Een luid applaus en bevestigende
uitroepen volgden op de woorden van
de Paus: „Zijt gij gereed?"
De vijand van het godsdienstig leven
is overal te vinden, zo ging de PausV
voort, doch hoofdzakelijk onder dieg»v
nen onder de handarbeiders, die bijna
niets van godsdienstige zaken afweten.
De strijd tegen die onwetendheid moet
worden aangeboden en gewonnen. Dit
is in de eerste plaats de taak van de
geestelijkheid.
Met betrekking tot de sociale recht
vaardigheid zeide de Paus, dat een
eerlijker verdeling van de rijkdommen
nodig is. Het moeten niet slechts en
kelen zijn, die alles bezitten.
Op de reeds aangewezen bon L-16
Reserve voor 250 gram rijst, kinder
meel (uit rijst bereid) of kinderbiscuits
kan naar keuze ook 250 gram bloem of
niet uit rijst bereid kindermeel of zelf
rijzend bakmeel worden gekocht.
Vergezeld door het hoofd van de
regeringsvoorlichtingsdienst te Batavia,
wr. dr. J. Ozinga, is Zaterdagavond
om 19.15 uur de lt.-gouv.-gen. van Ned.
Oost-Indië, dr. H. J. van Mook, van
Schiphol per K.L.M.-vliegtuig naar
New-York vertrokken.
Vlak voor zijn vertrek deelde de
landvoogd aan enkele journalisten op
het vliegveld mede, dat hy van plan
is slechts enkele dagen in Amerika
te blijven. Hij heeft althans zijn retour
biljet voor Zaterdag a.s. geboekt. HU
zpgde de journalisten toe na zijn terug
komst in Den Haag een vrij uitvoerige
verklaring te zuilen afleggen. Ten
slotte ligt het >n dr- Van Mook's be
doeling drie dagen daarna weer naar
Batavia terug te keren.
Gevraagd naar het doel van zijn reis,
antwoordde de gouverneur-generaal om
zichtig, dat. dit in hoofdzaak het plegen
van overleg was met de Ned. ambas
sadeur in de V. S., mr. Van Kieffens,
die hij, in verband met het door deze
Nederlandse vertegenwoordiger in de
Veiligheidsraad te voeren beleid, ten op
zichte van Indonesië persoonlijk volle
dig op de hoogte wenst te stellen.
Voorts hoopt dr- Van Mook bespre
kingen te voeren met de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken, gene
raal Marshall, en met Sir Herbert Evatt.
de Australische vertegenwoordiger bij
de Veiligheidsraad en tevens Australisch
minister van buitenlandse zaken.
„Het is moeilijk voor mij u hier tot
uw algehelé voldoening te woord te
staan", zo voegde de landvoogd de ver
slaggevers vervolgens toe. „omdat ik
niet over de besprekingen van de af
gelopen dagen mag uitwüden. daar dit
hoogstens tot de competentie van de
regering behoort. Wel kan ik u zeggen,
dat er een zeer grote mate van over
eenstemming is bereikt". Voor het ove
rige zal het Nederlandse publiek eerst
de vergadering in de Kamer van de vol
gende week dienen af te wachten.
Dr. Van Mook ontkende ten stel
ligste, dat er plannen zouden zijn tot
vervanging van de overeenkomst van
Linggadjati door een nieuwe overeen
komst, die dan onder de ogen van een
door de veiligheidsraad aangewezen
commissie zou worden getekend. „In
grote lU'nen", zo zeide hij, „biyft Ling
gadjati de basis, waarop de regering
haar politieke gedragslijn bouwt".
Hij geloofde niet »n direct contact met
de U.N.O. te zullen komen. Wel was hij
van plan het Amerikaanse publiek via
pers en door persoonlijke redevoerin
gen voor Amerikaanse radiostations op
de hoogte te stellen van de huidige
stand van zaken.
Niet op eigen verzoek, doch op ver
zoek van de ministerraad heeft dr. Van
Mook deze reis naar Amerika aanvaard
„Maar ik vind het wel leuk", voegde
de landvoogd, die zeer vrolijk gestemd
was, er lachend aan toe.
Over het onderzoek der consuls, dat
thans in Indonesië wordt ingesteld, kon
hij weinig zeggen. Verwacht wordt, dat
zi.i 30 Sept. hun rapport zullen indienen.
„Wij zijn er zeer op gesteld dat het zo
vlug mogelijk geschiedt", zo besloot dr.
Van Mook het interview.
Ditmaal deden geen ministers of le
den van de commissie-generaal de land
voogd uitgeleide. Slechts zijn vrouw en
dochter en enkele zijner vrienden had
den hem naar Schiphol vergezeld.
Dr. Van Mook Is inmiddels te New-
York aangekomen, waar hii. zoals ho
ven vermeld, een onderhoud zal heb
ben met mr. Van Kieffens en de
Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Marshall. In welinge
lichte kringen verwacht men, dat ook
bepaalde economische kwesties zul
len worden aangeroerd.
Naar wij vernemen, zou binnen
kort de benoeming zijn te ver
wachten van mr. dr. P. J. Witteman
uit Overveen tot minister van Binnen
landse Zaken. Mr. dr. Witteman is lid
van het dagelijks bestuur van de Katho
lieke Volkspartij. De minister-presi
dent dr. L. J. M. Beel zou de portefeuil
le van Overzeese Gebiedsdelen overne
men.
Britse soldaten te Hamburg maken
de prikkeldraadversperring gereed
voor de aankomst van de „Exodus".
De katholieke boeren, aangesloten bij
de A. B. T. B., kring Groningen—
Drenthe, vergaderden te Ter Apel on
der leiding van de voorzitter, de heer
J. B. Mencke, die in zijn openings
woord wees op de vele moeilijkheden,
waarmede de boeren tegenwoordig te
kampen hebben. Het vertrouwen dat de
boeren in de regering hadden, aldus
spr., is geschokt en heeft plaats ge
maakt voor teleurstelling. Wij mogen
van de regering verwachten, dat zij een
normaal bestaan voor de boeren moge
lijk maakt.
Hierna behandelde ir. J. Everts, aig.
secretaris van de A. B. T. B., de in
temationale moeilijkheden in de land
bouw, om daarna over te gaan tot de
nationale landbouwproblemen. Wan
neer wij een vergelijking trekken tus
sen de prijzen, die de consument voor
de producten betaalt, en de prijzen,
welke de hoe'- daarvoor ontvangt, dan
moeien wii constateren dat de tussen
handel abnormaal hoge prijzen neemt.
Het distributieapparaat (kleinhandel)
is veel te kostbaar en verhoogt de
prijzen op abnormaal hoge wijze. Spr.
verklaarde zich voorstander van op
heffing der erkenningen van de klein
handel, zodat de consument recht
streeks zijn producten van de boer of
tuinder kan betrekken. De boer zou
dan meer voor zijn producten ontvan
gen, terwijl de consument niet zoveel
behoeft te betalen. Het is bedroevend,
zo vervolgde ir. Everts, dat de graan
prijzen nog niet verhoogd zijn. Het
komt thans voor, dat er prijzen voor
het graan worden betaald, die de
kostprijs nog niet dekken. Spr. bracht
de brief, welke de Stichting van de
Landbouw aan de fractieleiders van de
Kamers had gezonden, onder de aan
dacht van de boeren en wees er op,
dat ook het hoofdbestuur van de A.
B. T. B. de mening was toegedaan,
dat men eerst langs legale weg proberen
zou verandering te krijgen. Lukt dit
niet, dan zal het hoofdbestuur zich be
raden of het zich nog lar ger aan de
voorschriften van de regering ze.l kun
nen houden. Spr. vord de Stichting van
de landbouw een veel te duur apparaat;
hij vroeg zich af. hoe de boeren deze
stichting langer kunnen betalen. De
secretaris van de kring besloot deze
vergadering, waaroo talriike boeren uit
Groningen en Drenthe vertegenwoordigd
waren.
