Stormloop tegen pres. Truman
Bij den tachtigsten verjaardag
Parijs vierde het gouden feest
van de H. Theresia
rsas
Weerbericht!
ü?¥iw
m
mw
wJÊm
■JUi
ÉL
Hoever moet Europa nog zakken?
Unilever-efficiency tegen ambtelijke
deskundigheid
Vlli1
KllȆJ
Uit de sportwereld
^SffiSSlSa.ViiSSjS?'
Geen bondgenoten in
de vrede?
De suiker voor
Duitsland
van jhr. mr, O, van Nispen tot Sevenaer
Met een vijfdaags congres en vele
plechtigheden
r
3V
WOENSDAG I OCTOBER Ï9Ï7
PAGINA 2
WEKKERS IN BIOSCOPEN
s i
Wat er eigenlijk aan de
hand is
ITALIE'S KOLONIËN
MAANDAG VIELEN ZES
DODEN
ZAKBATTERIJEN VOOR
DE WEERMACHT
Felle woorden voor Utrechts
tribunaal
PENSIOEN TIJDENS BEZETTING
ONTSLAGEN MILITAIREN
KINDERTOESLAG VOOR
MILITAIR PERSONEEL
MGR- UKMAR STAAT
TERECHT
EEN ZWARTE WINST VAN
159.112,97 voor de Ü.G.M.?
DE CHOLERA-EPIDEMIE
IN EGYPTE
Voorzorgen in Palestina
MOTOR OP VRACHTWAGEN
gereden
zal
RUSTIG HERFSTWEER
T,
VRESELIJK DRAMA TE
AMSTERDAM
CHINEZEN-VOETBAL
Laatste toerwedstrijd werd
5-3 voor ADO
STERKE YANKEES
SCHAAKRUBRIEK
ÉlfW^
Ti \J&
V1
iBii
GEVOLGEN VAN EEN KOPSTOOT
President Trumans verroek aan de
commissie voor buitenlandse aange
legenheden en voor toewijzingen van het
Amerikaanse Congres zo spoedig moge
lijk te beginnen met de voorbereidende
werkzaamheden voor het program van
fcussentgdse hulp het bekende „stop-
gap"-program aan Frankrijk, Italië
en Oostenrijk tot een bedrag van 580
millioen dollar, wekt onwillekeurig weer
de herinnering aan de een poos geleden
gemaakte journalistieke, ietwat sarcas
tische opmerking, dat een land wel op
het punt moet staan in handen der
communisten te vallen, wil Amerika in
beweging komen.
Maar zelfs dan is het moeilgk het
Congres in actie te brengen. De leden
laten zich niet al te gemakkelijk over
tuigen, dat het werkelijk dringend nodig
is Europa te helpen, of menen, dat de
kostbare Amerikaanse dollars toch in
een bodemloze put terecht komen. En
bovendien staan de presidentiële ver
kiezingen voor de deur, in November
1948; en geen der partijen, noch de
democraten noch de republikeinen, zijn
begerig iets te doen, wat door de open
bare mening in de Verenigde Staten als
een verkwisting van de belastinggelden
«ou worden beschouwd.
Het is nu eenmaal een feit, dat het
isolationisme in hoofdzaak tot een
financiële kwestie geworden, want poli
tiek is het door de drang der omstan
digheden praotisoh reeds opgegeven
in brede kringen van het Amerikaanse
volk nog steeds hartstochtelijke aan
hangers heeft, die geloven, dat de
Oceaan Amerika voor de gevaren, welke
Europa bedreigen, beveiligt. De Ameri
kaanse leiders mogen tot een juister,
tot het enig reëele inzicht der weredd-
verbondenheid zijn gekomen, de grote
massa denkt uiterst individualistisch, in
de top-welvaart van het meest actuele
ogenblik zonder de ook voor Amerika
aanstormende economische crisis, en
welk een crisis! te zien, als West-
Europa hopeloos en dan waarschijnlijk
reddeloos zou ineenstorten.
In de slotzitting van de Parijse confe
rentie der 16 heeft de Britse minister
van buitenlandse zaken, Bevin, de in
onze onverantwoordelijk kleine kranten
slechts vluchtig vermelde opmerking
gemaakt, dat Europa recht heeft op
Amerikaanse hulp. Gelheenschappehtjk
heeft men de strijd gevoerd tegen de
Duitse overweldiger, die de gehele we
reld, ook Amerika, onder zijn macht
wilde brengen. Gemeenschappelijk heeft
men deze gigantische oorlog militair
gewonnen. Nu zou het een waanzinnige
poging ztjn Amerika's aandeel in de
zegepraal te willen verkleinen, dat aan
deel is in zekere zin beslissend geweest;
maar anderzijds staat vast, dat de ver
nietigende slagen alleen op 't Europese
werelddeel zijn neergekomen; Europa is
economisch en financieel aan de rand
van de afgrond gebracht, Amerika
daarentegen is onmetelijk rijk geworden
door de verarming van Europa. Als
bondgenoten heeft men de oorlog
gewonnen; wat zou menselijker en
logischer zijn dan dat ook vrede en wel
vaart bondgenootschappelijk werden
hersteld. Ten slotte heeft een hersteld
Europa Amerika heel veel te bieden.
Mede uit deze gezichtshoek gezien
staat men in Europa onwennig tegen
over de aarzelingen, welke zelfs in de
leidende kringen van Washington val
len waar te nemen. Aarzelingen, welke
5 De Romeinse brandweer heeft een
advertentie-colporteur door 't raam
uit een bioscoop moeten halen, niet
S omdat het gebouw in brand stond,
maar omdat de goede man tijdens
de film in slaap was gevallen. Om
1 uur 's nachts werd hij wakker en
ontdekte hij, dat hij opgesloten was.
J Hij maakte brandalarm en gaf, toen S
zich de eerste helm voor het raam
vertoonde, te kennen, dat er geen J
brand was maarof ze hem er
asjeblieft maar uit wilden halen.
5 De directie van de bioscoop heeft
bekend gemaakt, dat zij voortaan
het einde van de laatste voorstelling f
met luid trompetgeschal „hoorbaar'
zal maken.
in de Amerikaanse hoofdstad aanleiding
geven tot de vraag, of de tussentijdse
hulpverlening aan Europa de 580
millioen dollar zo zij al voldoende
mocht blijken, wel op tjjd zal komen
om de ergste hongersnood buiten de
deur te houden. De Congresleiders schij
nen, ofschoon zij de tragische toestand
kennen, er niets voor te voelen haast
te maken; zij willen de normale, dus
vertragende procedure volgen, zodat de
definitieve beslissing van het Congres
op zijn vroegst ongeveer half Januari
zou kunnen worden genomen; dus pas
zes weken na de door president Truman
genoemde kritieke datum/van 1 Decem
ber a.s.
Te verwonderen valt het dan ook niet,
dat de Amerikaanse bladen, die op
grond van eigen onderzoek in Europa de
ernst van de tragische situatie door
gronden, storm beginnen te lopen tegen
president Truman, en hem besluisteloos-
heid en laksheid verwijten. De republi
keinse „New York Herald-Tribune"
schrijft zelfs, dat men na de persconfe
rentie van de president wel tot de slot
som moet komen, dat hjj óf niet ge
looft, dat de crisis in Europa en het
inflatiegevaar in eigen land zo ernstig
zijn als hjj verklaart; óf dat hij geen
begrip, „no grasp", heeft van een op
treden als door een dergelijke crisis
wordt vereist. En de dichter bjj de
democraten staande „New York Times"
meent, dat, ook nu de toestand In
Europa zo kritiek is, de president nog
weifelt om vastberaden stappen te
doen. Belde bladen dringen er ten slotte
met kracht op aan, dat hij een speciale
zitting van het Congres zal bgeen<-
roepen, en „er niet meer, zoals de
„N. Y. Times" zegt, de blijkbare voor
keur aan zal geven op een wonder te
wachten, dat hem zal ontheffen van het
nemen van een beslissing, die uit poli
tiek oogpunt bezien misschien onpopu
lair zou zijn.
Intussen blijkt uit verschillende be
richten toch wel, dat alle discussies
over Marshall-plan en stop-gap in
Congreskringen de bereidheid tot hulp
verlening aan Europa hebben versterkt.
Tot dusverre stond bijv. de leider der
republikeinen en momenteel de meest
waarschijnlijke republikeinse candidaat
voor het presidentschap tamelijk scep
tisch tegenover steun aan Europa. Op
zjjn jongste persconferentie deelde hij
echter mede, dat de Verenigde Staten
„iets moesten doen om de economische
stabiliteit van Europa te herstellen".
Wel scheen hij een bedrag van zestien
milliard dollar in vier jaar tijde aan
de hoge kant te vinden, maar nu hij
eenmaal over de kop is, komt hij ook
wel over de staart. Er dreigt echter
nog steeds één groot gevaar: Europa is
in tijdnood, maar Amerika wil zich de
tijd gunnen om besluiten te nemen.
Moge het zjjn, vóór het te laat is.
Het Incident te Verdun, waarbij en
kele duizenden demonstranten onder
leiding van communisten hebben ge
tracht 't doorvoeren van 400 ton suiker
naar Duitsland te verhinderen, wordt
door de gehele Franse pers, met uit
zondering van de communistische, be
schreven als een aanval van de com
munistische partij op de regering.
De gematigde „Ce Matin" verklaart,
dat de bewuste suiker uit de V. S.
komt en door Frankrijk voor Duitsland
is geraffineerd. „Wanneer demonstra
ties als die te Verdun zich meer zullen
voordoen, zullen zij tot gevolg hebben,
dat de doorvoerhandel van buitenlandse
waren voor Frankrijk verloren gaat",
aldus het blad.
Na enkele botsingen van minder be
lang tussen posten en de politie, zijn
de met suiker geladen militaire vracht
auto's gisteren ongehinderd vertrokken,
meldt A. F. P.
Vijfhonderd politie-agenten waren op
de been, alsmede het 40ste regiment
artillerie, dat te Verdun gelegerd is.
De soldaten laadden de suiker in de
142 vrachtauto's, die werden voorafge
gaan door pantserauto's met machine
geweren en 10 jeeps.
Er hadden geen incidenten plaats.
Reuter meldt, dat de auto's hedenmor
gen in Duitsland zijn aangekomen.
Sovjet-regering aanvaardt
Britse uitnodiging
Naar van gezaghebbende zijde te
Londen wordt vernomen, heeft de Sov
jetregering de Britse uitnodiging tot
bijwoning van de conferentie van spe
ciale plaatsvervangers der ministers
van buitenlandse zaken der grote vier
over de toekomst van de Italiaanse
koloniën aanvaard.
Het antwoord der Sovjet-Unie werd
naar Londen overgebracht door Mos-
kou's ambassadeur, Zaroebin die gister
avond van zijn bezoek aan de Sovjet
hoofdstad te Londen is teruggekeerd.
Volgens officiële Nederlandse gege
vens bedragen de Nederlandse verliezen
op 29 September 6 gesneuvelden en 12
gewonden. Op verschillende plaatsen
werden onze patrouilles beschoten. Op
Java en Sumatra werden groepen van
de T.N.L en terroristen verdreven. Bij
Indaroeng in het gebied van Padang
werd een zuiveringspatrouille beschoten
met automatische wapens en geweren.
Beschuldigd van ernstige collaboratie
met de vijand stond Maandag voor het
Utrechtse tribunaal terecht C. P. Her-
berhold, directeur van een bekende
Utrechtse batterijenfabriek. De tenlaste
legging vermeldde leveranties aan de
Duitsers tot een bedrag van 2.050.000.
De beschuldigde erkende de leveranties,
doch bestreed de vrijwilligheid daarvan.
Tussen de president van het tribunaal,
mr. C. Kousemaker, en de beschuldigde
ontstond een woordensteekspel, dat ver-
woeder werd toen mr. Kousemaker er
op wees, dat beschuldigde de voorraad-
lijsten van na de bevrijding had doen
vervalsen, terwijl hij al in detentie was
Verder zouden de bescheiden van een
zwarte kas zijn verbrand.
De verdediger mr. J. H. Pont uit Am
sterdam verklaardde te twijfelen aan de
objectiviteit van de P.R.A
Tijdens de zitting werd de toon steeds
scherper. De beschuldigde wond zich
steeds meer op en zeide, dat zijn positie
veel moeilijker was dan die van de pre
sident achter de groene tafel.
De president sprong verontwaardigd op
en verweet verdachte nogmaals zijn leven
in overvloed in een tijd dat duizenden
honger leden en leeggezogen werden door
de Duitse vrienden van beklaagde.
Op verzoek van verdachte, die ver-
Klaarde aan het einde van zijn krach
ten te zijn, werd de zitting geschorst. Na
de heropening bood de verdldiger ver
ontschuldigingen aan namens zijn cliënt
en het verhoor ging, op iets minder
6cherpe toon verder. Tenslotte werd het
verdere onderzoek verdaagd tot a.s.
Vrijdag.
De wenselijkheid is gebleken om ten
behoeve van die militairen, die als te-
volg van de opheffing van hun betrek
king na de capitulatie op 14 Mei 1940
op wachtgeld zijn gesteld, dan wel zUn
gepensionneerd ter zake van langdurige
dienst, regelen in het leven te roepen,
Welke het mogelijk maken de tijd
tussen 15 Juli 1940 en 5 Mei 1945, voor
zoveel nodig als voor pensioen geldige
diensttijd te beschouwen. Hiertoe is thans
een wetsontwerp ingediend.
Het heeft de strekking om als werke
lijke dienst aan te merken de tjjd na
14 Juli 1940 tot het bereiken van de
leeftijd van 60 jaar, dan wel, ook al is
deze leeftijd niet volbracht, tot een
werkelijke dienst van 40 jaren kan
worden geldend gemaakt.
De pensioenen waarop de tijdens de
bezetting ontslagen militairen recht
hebben verkregen of alsnog zullen ver
krijgen, zullen worden berekend naar de
hogere bezoldiging waarop betrokkenen
recht hadden kunnen doen gelden, indien
zij op 14 Juli 1940 niet waren ontslagen.
Mede worden regelen in het leven
geroepen met betrekking tot de pensioe
nen der nabestaanden.
2 October a.s. viert een onzer
hoogstverdiensteiyke mannen, Jhr.
mr. O. van Nispen tot Sevenaer, zijn
SOsten verjaardag. De heer Van Nis
pen kwam ter wereld met den lust
en ook met den last van een groten
naam. Jan en Carel van Nispen, va
der en zoon, die enkele jaren samen
in de Tweede Kamer zaten, waren
Bij circulaire van de minister van
Binnenlandse Zaken d.d. 8 Jan. 1947
werden maatregelen aangekondigd voor
het burgerlijk rijkspersoneel betreffende
verlenging van de toekenning der kin
dertoelage voor schoolgaande kinderen
tot het 21ste levensjaar en het stellen
van de datum van Ingang der kinder
toeslag op de eerste dag der maand
volgend op die, waarin het kind is ge
boren. Hierbij werd ter kennis gebracht,
dat de desbetreffende regelingen zo
spoedig mogelijk aan de Kroon ter be
krachtiging zouden worden voorgelegd,
en werd verzocht in afwachting daar
van de bedoelde maatregelen reeds met
Ingang van 1 Januari 1947 te doen
aanpassen. Het heeft reeds aanstonds
in het voornemen van de minister van
Oorlog gelegen deze maatregelen ook
op het militaire personeel van toepas
sing te doen verklaren. De minister gaf
er echter de voorkeur aan te bevorde
ren, dat dit zou geschieden in de meer
definitieve vorm van een Koninklijk be
sluit en heeft daartoe de totstandko
ming van de vorenbedoelde regelingen
voor het burgerlijk personeel willen af
wachten. Nu deze langer uitblijven dan
werd verwacht doch intussen wel na
dere aanwijzingen ter zake door het
ministerie van binnenlandse zaken blij
ken te zijn verstrekt, heeft de minister
opdracht gegeven een voorlopige rege
ling, overeenkomstig met die, welke
geldt voor het burgerlijk personeel, te
treffen.
Mgr. Ukmar, die, zoals bekend, enige
tijd geleien tijdens het toedienen van 't
H. Vormsel door een aantal opgehitste
zijn aanvallers voor het gerechtshof van
Pisino (Istrië) terechtgestaan, beschul
digd van „ageren tegen de nieuwe so
ciale orde in Joegoslavië en „een anti
nationale houding tijdens de bezetting."
De medewerker van mgr. Ukmar, pa
ter Tsjek, weri ten laste gelegd, dat hij
geprobeerd had „partisanen (lees:
communisten) te beletten, als peet
ouders te fungeren van kinderen, die ge
vormd werden.
moeilijke
digheden. Maar de jubilaris van 2
October a.s. heeft zich dien groten
naam waardig getoond.
Geboren op 2 October 1867 te Nijme
gen promoveerde hij in 1892 te Leiden
op het proefschrift „Het waterschap
van den Ouden IJssel". Hi) zette echter
zyn studies nog voort in Rijssel, Frei
burg, Wenen en Cambridge; wel een
bewijs van een ongewonen en doortas
tenden wetenschappeltjken zin. Hij trok
later nog de aandacht met een studie
over de beide weeshuizen te Nijmegen
en werd bij een spoedig daarop volgende
vacature tot lid gekozen van de Tweede
Kamer.
Het Jonge lid, scherpzinnig Jurist als
by Whs met smaak en aanleg voor bui
tenlandse aangelegenheden, trok der
mate de aandacht, dat hij reeds in 1907
een aanzoek kreeg om In het te forme
ren kabinet-Heemskerk de portefeuille
van Justitie te aanvaarden, en in 1911
werd gekozen tot voorz. van de Kamer,
de eerste van een reeks voortreffelijke
voorzitters' die onze fractie aan de
Tweede Kamer moest leveren. Jhr. Van
Nispen begon deze taak onder moeilijke
omstandigheden: Talma's sociale wet
geving was in behandeling en dat ging
onder de leiding van zijn sympathie-
ken, maar niet al te sterken voorgan
ger niet al te vlot. Onder van Nispen
ging het aanstonds veel beter, zoals
ook van lmkse zijde is getuigd.
In 1915 stierf, helaas te jong, de be
gaafde oud-minister van waterstaat
toen gezant bij het Vaticaan mr L
Regout. Toen werd van Van Nispen'een
groot offer gevraagd: het opgeven van
zijn zo invloedrijke parlementaire po
sitie voor den hogen post bij het Vati
caan. Maar Van Nispen nam aan.
Daar werd hij in 1918, toen Nolens
de kabinetsformatie op zich had geno
men, verrast door het telegram van den
formateur: „Acceptez vous affaires
étrangères? Neemt U buitenlandse za
ken aan?" Spoedig echter kwam No-
lens tot de vaststaande conclusie, dat
hij niet zelf als voorzitter van den mi
nisterraad zou optreden. Zoekend naar
een anderen formateur dacht hg op de
eerste plaats aan Van Nispen. Toen
bleek op buitengewoon verrassende wij
ze, welk een groot vertrouwen Van
Nispen genoot in allerlei kringen.
Lohman schreef aan Nolens: Indien
Van Nispen accepteert zullen alle be
zwaren van Idenburg vervallen. Iden-
burg zelf schreef: noch Heemskerk
noch ik hebben enig bezwaar, om on
der zgn hamer te dienen. Heemskerk
vond: alleen aan Van Nispen kan wor
den gedacht; ik ben bereid, hem op
alle aoor hem gewenste wijzen by ie
staan. Zowel Heemskerk als Idenburg
zouden zich echter ook onder Ruya (je
Beerenbrouck scharen. Colijn schreef 25
Juli 1918 aan Nolens: Indien Van Nis
pen slaagt, „dan wens ik u van harte
geluk. Het zou uitnemend zyn; maar
indien niet, waarom zoudt ge dan toch
niet zelf optreden?"
Van Nispen echter moest om gezond
heidsredenen weigeren; kreeg toch te
legrafisch verzoek om uit Rome over
te komen, maar kwam met het advies
van zijn dokter tegen aanneming.
In 1925 kwam aan de positie bjj het
(Van onze Parijse correspondent)-
Vijftig jaren nog pas geleden, dat in het onbekende Karmel van
Lisieux een 24-jarige zuster de ogen sloot, zonder zoals mgr. Germain
het dezer dagen bij de opening van het Theresiaanse congres op
merkte menselijkerwijs gesproken iets bijzonders te hebben gedaan,
behalve de belofte „een regen van rozen op het ondermaanse te doen
neerdalen". Maar die 50 jaren waren voldoende om volop te ervaren,
dat zij heeft woord gehouden. Van alle kanten der wereld kwamen de
getuigenissen van de geestelijke weldaden door haar tussenkomst ver
kregen, 50 jaren waren voldoende haar-zelf in de schone zin des woords
tot de meest populaire heilige te maken. Vijftig jaren na haar dood
zijn over de hele Christenwereld honderden kerken haar toegewijd en
haar relieken rusten in de schaduw van de grote basiliek, die reeds
millioenen pelgrims heeft ontvangen-
Gisterenmiddag werd door de Tucht
rechter voor de Prijzen te Rotterdam
een aanvang gemaakt met de behande
ling van de strafzaak tegen de Urn-
lever Grondstoffen Maatschappij, een
nevenbedrijf van het Unilever-concern
Door een ambtenaar van de controle
dienst van het Directoraat-Generaal
voor de Prijzen was tegen dit bedrijf
nl. proces-verbaal opgemaakt wegens
het behalen van een onwettige over
winst van 159.112,97 op 800.000 kg.
geharde extract-olie.
Bij het persen van olie uit cocos, grond-
noten, palmpitten enz. is een zuivering
nl. noodzakelijk, welke geschiedt door
de olie door bleekaarde te filteren. In
deze bleekaarde blijven de diverse on-
gerechtgiheden dan zitten, doch niet ver
hinderd kan worden, dat ook een deel
van de olie achterblijft. Over het alge
meen wordt deze bleekaarde wegge
gooid, doch bü enkele grotere bedrijven
vindt achteraf nog reiniging van deze
bleekaarde plaats, waarbij 100 kg. bleek
aarde nog altijd 1 kg. onzuivere olie op
levert. Na zuivering is deze olie echter
weer geheel geschikt voor consumptie.
De Unilever Grondstoffen Mij. had in
de loop der tijden ruim 800.000 kg. ge
harde extract-olie verkregen en deze
verkocht voor een prijs van 50.71 per
100 kg. Accountants hadden berekend,
dat deze prijs de gemaakte onkosten,
plus een winstmarge dekte, terwijl men
zich geheel aan de veilige kant gevoelde,
omdat deze prijs klopte met die, gel
dend voor de laagst-geprijsde soort olie.
De betrokken ambtenaar, ter zitting
gehoord als getuige-deskundige, had
echter te Zwijndrecht proces-verbaal op
gemaakt. Eerstens achtte hij aan de
hand van een genomen monster deze
olie niet geschikt voor consumptie, ter
wijl hij verder een prijs van 31 per
100 kg. calculeerde.
De zitting had een merkwaardig ver.
loop, daar, na voorlezing van de dag
vaarding, mr. Wolterbeek, juridisch ad
viseur van de Unilever, met het plei
dooi begon. Een deel van dit pleidooi
werd afgewerkt, waarna diverse des
kundigen werden gehoord. De Tucht
rechter voor de Prijzen en de getuige-
4wkuadlge hadden daarna zoveel Hot
ter overdenking gekregen, dat de ver
dere behandeling werd verdaagd tot on
bepaalde datum. De partijen krijgen als
dan gelegenheid, zich geheel in de mate
rie in te werken.
De verklaringen van de deskundigen
lieten overigens niet veel twijfel be-
staan over de juistheid van het stand-
punt, dat exiract-olie in gezuiverde
vorm, evengoed is als de beste soort
slaolie, ten der deskundigen staafde
z^n verklaring o.a. met een uitgebrei
de collectie monsters van verschillen
de soor4fa1 °lie (o.a. walvissentraan
van de Willem Barendsz,) waarbij hij
een analyse had gevoegd. Toen na zijn
uitvoerige uiteenzetting de getuige-
deskundige desondanks bü zijn stand
punt bleef, kon hü in stomme verba
zing niet anders doen, dan de potjes
voor een eventuele nieuwe analyse
achterlaten. De minzame opmerking,
dat de verbalisant geen extract-olie,
doch waarschijnlijk een geheel andere
soort had gekeurd, kon hü echter niet
inhouden.
Ten aanzien van de prijsvaststelling
deelde de heer A. de Rijke, voorzitter
van de M .V. O. (semi-overheidsinstel-
ling inzake het vaststellen van olieprij
zen) mede, dat hij ontegenzeglijk van
oordeel was, dat de bedongen prijs ge
rechtvaardigd was. Hij wees erop, dat in
de olieprijzen een gemiddelde winst op
de bleekaarde was verwerkt. De meer
efficiente bedrijven konden aldus het
loon van hun werken in ontvangst ne
men.
Mr. Wolterbeek kon dan ook niets an
ders ontdekken, dan in het ongunstigste
geval een formele overtreding, dat men,
zonder uitdrukkelijke goedkeuring te
vragen, een wettige prijs had vastge
steld. In dat geval zou slechts een for
mele boete op haar plaats zijn. Nog ster
ker drong hij echter op volledige vrij
spraak aan daar naar zijn mening de
dagvaarding niet juist was. De getuige-
deskundige zou zich nl. verward hebben
in oorzaak en gevolg (deze was nl. de
mening toegedaan dat de behaalde winst
uit de bleekaarde niet in de prijzen zou
zijn verdisconteerd).
Op de volgende zitting welke nog na
der zal worden vastgesteld, zal de ge
tuige-deskundige zijn standpunt uiteen
zetten, waarna de tuchtrechter uitspraak
zal doen.
Maar Lisieux is in de oorlog zwaar
getroffen en de vriendelijke straatjes,
die Treesje in haar jeugd heeft gekend,
liggen in puin. Nog eenmaal heeft, m
haar heiligverklaring, Lisieux een ont
zaglik jubel-feest gekend toen Hij, die
nu de Stedehouder is, de basiliek kwam
wijden. Maar daarna kwam de oorlog
met de verwoestingen. En, al hebben
die niet kunnen verhinderen, dat
Lisieux ontzaglijke scharen bleef ont
vangen om in de Karmelskape-1 bij het
reliekemschrym zich onder haar bescher
ming te stellen, een organisatie van
indrukwekkende herdenkingsfeesten in
het genade-oord was niet mogelijk. Er
was nog een andere reden waarom
Parijs werd gekozen om de boodschap
van de H. Theresia over de wereld te
doen uitstralen. Immers de H.' Vader
heeft de H. Theresia van Lisieux opge
nomen onder de beschermheiligen van
Frankrijk. Betekenisvolle uitverkiezing
van de „kleine heilige" uit de onnoeme
lijk rij van heiligen die het land rgk is.
Vy-f dagen lan-g is te Parys dus he-t
nationaal Theresiaanse congres gehou
den, dat door 't universeel karakter van
Zfln onderrichtingen voor de hete wereld
van betekenis werd. Congres van wel
buitengewone geestelgke luister: aan
gevangen in de Notre Daime, historische
spil van het geloofsleven in het land
van de H. Lodewijk; voortgezet in de
grootste zaai van Parys, in het paleis
van Chail-lot, zoals het Trocadero nu
heet, en besloten in tegenwoordigheid
van de gebenedijde resten der heilige in
dezelfde kathedraal waarin in tijden
van nood de burgerij van de wereldstad
zich om de relieken van haar eerste
patrones, de H. Genoveva placht te ver
zamelen.
Het is onmogeiyk zelfs een beknopt
overzicht te geven van de voordrachten
door de meest bekende gewijde sprekers
in die dagen gehouden. Over het leven
en de boodschap van de zwakke Carme
lites en de kracht van haar eenvoudige
deugden voor duizenden congressisten.
Ook voor de tooh reeds zo rijke
„Theresia-litteratuur" een onschatbare
aanwinst.
Maar het congres was nog meer dan
dat. Rondom de talryke congressisten
schaarden zich duizenden, die in gods
vrucht zich met jubel Theresia ter ere
wlldan verenigen. De Notre Dame was
doorgaans te klein. In tal van andere
kerken van Parijs hadden gelijktijdig
indrukwekkende plechtigheden plaats
met talloze gemeenschappelijke H
Communies, Missen en predikaties. Het
katholieke Parijs heeft in die dagen
bijzonder treffend de boodschap der
heilige beantwoord, van jong tot oud,
Het congres heeft voorts enige buiten
gewone avondfeesten gegeven, die ech
ter slechts onvoldoende plaats '"onden
bieden voor de overgrote belangstelling,
In het Trocadero werd een Theresia-
cantate uitgevoerd: „Da rose effeuillée"
van Boyer, door het bekende koor van
St. Eustache met medewerking van
solisten en met choreografische illustra
ties van gewgde muziek.
Maar de grootste massa-by'eenkomst
werd op de enorme renbaan van de
Porte de St. Cloud gehouden, het „Pare
des Princes", dat een tienduizend plaat
sen bevat. Zaterdagavond, nadat de
duisternis was gevallen, waren daar
alle plaatsen bezet om de glorificatie
van de H. Theresia gade te slaan door
een spel, dat naar de mysteriespelen
was opgebouwd en dat een ry van
heiligen, een reek® zoals de Franse ge
schiedenis die doet kennen, eeuw na
eeuw, van de jeugdige martelares Ste
Blandine tot de H. pastoor van Ars toe
schaarde rondom de heilige van Lisieux.
In de laatste tientallen jaren zorgde
Henrl Ghéon voor een aangrijpende ver
tolking, maar deze is niet meer. Henri
Brocket, zijn vriend en in vele opzich
ten zyn leerling, had er nu voor ge
zorgd. En op zgn werk kan moeilijk
critiek geoefend, waar zoveel duizenden
in geestdriftig meieven van hun ont
roering deden bUjken. Enige van de
tafereten waren bijzonder pakkend,
zoals dat van St, Bernard en de predi
king van de H. Vianney. Het geheel,
in de geest van de „images d'Epinal",
een soort kinderlijke historie-prenten
zeer kleurrijk en mettniet te veel actie,
gaf wel een gemakkelijk te onthouden
beeld van de Franse kerkhistorie. Maar
de langdurige reeks van heiligenlevens
liet wel wat weinig tfld voor de schat
van poëtische teksten, die de H.
Theresia zelf neerschreef, die sinds lang
geheugen en hart va-n haar vereer
ders zyn gegrift.
Maar met die boeiende vertoning was
het «3f uur geworden en op dat ogen
blik versoheen aan de ingang van de
renbaan een lange stoet monniken, door
enkele toortsdragemde verkenners ver
gezeld. Toen de schijnwerpers hun licht
op de stoet lieten spelen, zag men de
goudglinstering van 'n kostbaar schrijn
door zestien barrevoeters gedragen: het
juist uit Lisieux aangekomen schrijn
-met relieken van de H. Theresia. Dat
was zeer aangrijpend. En terwyi uit de
duizenden kelen der opgerezen menigte
de litanie van alle Heiligen als vurige
smeekbede opsteeg, schreed de stoet de
grote grasvlakte rond, tot heit grote
altaar was bereikt, waar de kostbare
last werd neergezet. Een H. Mis ving
aan, grotendeels gedialogeerd, of met
de liturgische zangen door het koor
van St. Eustache uitgevoerd. Juist om
middernacht begaven vyftig priesters
zich naar de doorgangen van het
amphitheater om aan duizenden en dui
zenden de H. Communie uit te reiken.
De -laatste dag te Parijs bracht de
congressisten en duizenden belangstel
lenden weer naar de Notre Dame, waar
de kardinaal-aartsbisschop van parlJg
en de talrjjike bisschoppen en and-er
kerkeiyke autoriteiten, aanwezig war?
voor de plechtig gecelebreerde
Des middags werd op even lui ^nriise
wijze een Lof gevierd, dat het
deel der Theresia-herdenking
Tot bet vallen v-an de avond
stroom van Par ij zenaars aanho
De 80-jarige nog in zijn volle kracht
Vaticaan van Van Nispen een einde
door die opheffing van het gezantschap,
ondanks het feit, dat Ooiy-n kon verkla
ren- die rapporten van Van Nispen zyn
Z beste van alle. Van Nispen overzag
to het wereldcentrum Rome werkelijk
de hele wereld, ook in zijn rapporten.
De scheidende gezant kreeg de keuze
Pussen verschillende posten, waaruit hg
Wenen koos, ofschoon deze post wel
wat weinig werk opleverde naar den
zin van den arbeidzamen en
nigen gezant. Intussen was
Nispen gedurende de langdurig
op de aanneming van het amendemen
Kersten gevolgd, de portefeu
Buitenl. Zaken aangeboden, zelfs meer
dan éénmaal, o.a. ook door de Geen
Van Nispen bedankte, ook op
advies, maar vermoedelijk ook -
andere redenen. Spoedig
uiterst moeiUjke kwestie van het Schel-
de-tractaat met België ter0taf?L®pB™S;
sel eiste een diplomaat van fgnen tact
en grote bekwaamheid. Yan Nispen
werd benoemd. In 1933 nam by zyn
ontslag. De tachtigjarige mag dus wel
op een voornamen staat van dienst te
rugzien en htj kan dit doen onder voor
een 80-jarige benijdenswaardige om
standigheden. Met de grootste belang
stelling, met zeer itlP inzicht en pun
tige scherpzinnigheid volgt hg nog
de nationale en internationale poli
tiek
Van officiële Egyptische zUde
wordt gemeld, dat het aantal geval
len van cholera in de besmette gebie
den van Egypte met minstens 50%
is gedaald en dat gevoegeiyk kan
worden aangenomen, dat 60% van de
verdachte gevallen geen cholera zMn.
Engeland, Amerika, Zuid-Afrika,
Irak, Italië, Frankrijk en Palestina en
Tunis hebben serum naar Egypte ge
zonden.
De legatie van Saoedi Arabië te Lon
den heeft verklaard, d-at de geruchten
als zouden ook in het gebied, waarin
Mekka gelegen is, choleragevallen voor
gekomen zijn, niet juist zgn.
Sir Alan Cunningham, Britse hoge
commissaris voor Palestina, *n
een bekendmaking de vrees uitdat „de
gezondheidstoestand in ?al.®li
de cholera in een naburig lan1 ®™stl2
demie in Egypte naar ^"esu
overslaan.
- --de relieken
een pelgrimstocht die van
ondernamen en ook van ne
heinde en ver waren gekome'
Od de weg SteenselEersel naby de
Berghoev«T is
torrijwiel, bestuurd d° vrachtautn' Ult
Lage Mierde, op ee" itoks gP"
reden, toen deze naar il ta uitweek.
De chauffeur had ingegeven "Ch"
tingverandering hecr p' ,maar
waarschijnlijk heef.dit niet
UjDf heer P.' werd^wond
en ter plaatse we:rd hemhet H. Oliesel
toegediend. Zijn echtgenote, die op de
duo had gezeten, kreeg een schedelba-
sisfractuur enwf<bediend.
Beiden zgn naar het ziekenhuis te Eind
hoven overgebracht. Gisterenavond laat
verkeerden zy nog steeds buiten kennis.
De 13.000 Schotse mijnwerkers, wier
staking vorige week een schadepost van
80.000 ton steenkool betekende, zgn gis
teren weer aan het werk gegaan.
Zij hebben de verzekering gekregen,
dat hun eisen om loonsverhoging onmid
dellijke aandacht hebben.
S Weerverwach-ting medegedeeld door j
het K.N.M.I. te De Bilt geldig tot
Donderdagavond:
Koude nacht -met vorming van nevel- S
otf mistbanken, die morgen weer op- S
lo-ssen; overigens gedeeltelijk be-
wollk-t en droog weer; in de namid-
"-s opnieuw iets hogere tempera-
twr,™Vitg€Zonderd tijdelijk nog ma-
wind langs de Wad
deneilanden, weinig wind
op 6-40 uur- onder 18.18
uur, maan op 18.i7 uur> onder 9 03
Te Amsterdam heeft Zich gisteren
een verschrikkelijk drama afgeSpeeid
een moeder heeft er haar beide kinde
ren gedood. De ongelukkige vrouw is
vroeger een tgd lang verpleegd ge
weest in het krankzinnigen gesticht te
Santpoort. Zij had volgens haar verkla
ringen thans ongenoegen met haar
man, die in militaire dienst is en ver-
moedeiyk in een vlaag van verstands
verbijstering heeft zy nu gisterenmid
dag haar vijfjarig zoontje in een was
ted verdronken. Toen het zevenjarig
dochtertje nadien uit school thuis
kwam, heeft zg dit kind op gelgke wy-
2e van het leven beroofd. De beide lijk-
bed lesde ZÜ daarna naast elkaar in
NED- BOLLEN IN ENGELAND
^wd,ag 13 per s-s- „Rynstroom" een
Lonriei? nif" J5'000 narcissenbollen ta
de Ned tp? men als geschenk van
de Ned. ver. van Bollenkwekers aan
de leerlingen der lagere scholen in Lon
den. De kinderen moeten de narcissen
thuis planten en de 100 die de beste
resultaten behalen zullen hun vacantia
In Nederland mogen doorbrengen.
D® Cfiitoese voetbalclub Simg Fao
heeft haaa- touimée rond de wereld op
Hollandse bodem beëindigd. Gisteravond
Igtog te Den Haaig de laatste wedata-yd
tegen ADO. De Zudderparkers waren
over het algemeen wat sterker, daar.
tegenover stond dat de Chinezen blyk-
foaar aan schot vaardigheid oip htm tour*
née wat hebben bygeleerd. De technisch
op goed peil «taande «n zeer vriend*
sdhappeiyke wedstryd werd door A.D.O.
met 53 gewonnen. Stog Fao keert
thans via Engeland naar Hongkong te
rug.
Dezer dagen werden te Philadelphia
(USA) de wereldkampioenschappen ge
wichtheffen gehouden. Alle vijf tltela
werden door Amerikanen gewonnen,
Vedergewich-t: Hiiggins met een totaal
gewicht (drukken, trekken, stoten) van
310 kg. Bantamgewicht: Peterson metj
een totaalge-widht van 299,5 kg. Licht*
SgwlcUt.; George met totaalgewicht
352,5 kg. MiddengewichtStanmvV
totaalgewicht 404,5 kg. Zwaargewicht
Davis totaal 455,5 kig.
Bovendien werden twee nieuwe we»
reldrecords gevestigd. Peterson bracht
t record tweehandig drukken bantam*
een „dwerg"-lengte van 1.52 meter,
Stanczyk bracht het wereldrecord to*
ta-lgewicht to de zwaargewichtsklasse
op 404,5 kg.; oud record 387 tog. EI
Touny (Egypte)
No. 6301.
A ELLERMAN.
1ste pr. B. C. M. Jan.-Juni 1947.
Mat in 2 zetten.
No. 6302.
Dr. M. NIEMEIJER, Wassenaar.
Ie pr. ex. aequo B. C. M. tourney 1947.
Mat in 3 zetten.
DE PROBLEMEN VAN DEZE WEEK.
Weer een mooie onderscheiding door
een van onze landgenoten behaald, bren
gen wij onder no. 6302. Dr. Niemeger
zorgde voor deze verrassing. No. 6301
mag er ook wezen. Ellerman ls de
laatste tgd weer zeer actief.
PROBLEEMOPLOSSINGEN.
No. 6297. 1. Pe4g5 dreiging 2
Dc3e3tt. De verleidingszetten 1. Pc5
en 1. Pf2 weerlegt zwart door 1
Td6!.
Hier vallen vooral de zwarte inter
ferenties op, liefst vier, waarvan Td4
er drie voor zgn rekening neemt. Aan
dit spel is verder verbonden het openen
en sluiten van witte lijnen.
No. 6298. 1. Rh3g2 dreiging 2.
Pd2c4tt.
In tegenstelling met no. 6297 vertoont
deze opgave een geheel ander beeld.
Hier brengen een drietal zwarte stukken
hun schijnbaar werkloze mede-officieren
in actie. Een aardige afwisseling ziet
men na 1Rg5 waardoor 2. Pg6tt
mogelijk wordt. De sleutelzet ligt nogal
voor de hand, geen van onze oplossers
vergiste zich hierin.
No. 6299. 1. Ta6b6 dreigt 2. Pb5t,
Kc8 3 Pa7±.
1Pf4 (Pc7) 2 Pb7tt, Kc8 3 Td8h
1Pe4 2. Ke6:, Pd6: 3. Tb8±.
Xf5f4 2. Pf5t. Kc8 3. Pe7±.
Enige oplossers geven hier aan 1. Tc6. er
volgt dan Kd7 2. Tc8 Ph5 om 3. Pf6 to
verhinderen. Een bohemer met fraaie
strategie, men bekijke maar eens het spel
na 1. Pe4 en 1. f5f4.
CORRESPONDENTIE.
W. J. I. B. te S. Uw drie oplossingen
zgn alle onjuist.
S. T. te S. 1. Pd2c4t is, in no. 6298,
geen nevenoplossmg. Zwart antwoordt
1. en de witte koning staat nu
schaak door Rf4.
GOEDE OPLOSSINGEN.
No. 6297, 6298 en 6299: A. Bergstein
oeleen; A. C. Hoyng. Veghel; C. J.
Lutz, Rotterdam; kap. J. de Nijs, Groes-
beek; F. Pgls, Maasbracht; H. W. v. Soest,
Vreeswgk; F. L. Verheij, Rotterdam; H.
F. Verheij, Breda: C. v. d. Weide. Rot
terdam.
No. 6298 en 6299: H. v. d. Poel Zoeter-
woude; Alb. Smit, den Haag.
No. 6297 en 6298: G. v. Lm, Boekei;
S. Trouwborst, Schiedam; H. G. Wer-
ripjrp Brcds.
No' 6298: W. H. Haring, Schipluiden;
C. v.' Rooyen, Heemstede; R. Versluijs,
Rotterdam.
N
PP
