Partij-congres
Actuele vraagstukken en
oplossing
van de K.V.P.
hun
Tegen het pro-Russisch regiem
Hitiers plannen tegen Rusland
jGeen spijt over samenwerking
met kabinet-Beel
d\e
College te Nijmegen
wereld
Oorlogsmonument in het Canisius-
RUIT-NIEUWTJES
Wensen der partij vastgelegd
SSïMS resists-fitTUSSEN LONEN
KÏ.Ï; St?rUnS PRIJZEN
Leider van Poolse
oppositie verdwenen
Onderscheiding voor
Dr. P. H, Ritter
Prof. Romme over practische politiek
MAANDAG 27 OCTOBER 1947
PAGINA 2
GROOTSTE SPOED IN WEST-
imiE GEWENST
ZIJN DE GEESTEN RIJP VOOR
DE BEDRIJFSORGANISATIE?
HERSTEL VAN OORLOGS
SCHADE
BEVORDERING DER GOEDE
ZEDEN
COMMUNISME VERFTJNDE
LEER VAN HET MATE
RIALISME
DE VOLKSHUISVESTING
Ontbinding of reorganisatie
van boerenpartij
ZIJN WANTROUWEN
JEGENS ITALIË
MONARCHISTEN TERREUR
IN OOSTENRIJK?
AZTATTSCHE ARBETDS-
CONFERENTIE TE
NIEUW-DELHL
SPECIALE HELICOPTER-
VLUCHT
u moest u zélf
eens kunnen zien rijden
DE SCHANDE DER MASSALE
BEZITLOOSHEID
MIJNENOPRUIMERS
ONDERSCHEIDEN
PP** waren nauw
betrokken dij het opsporen, naar boven
brengen en demonteren onder water
van mijnen bi) bruggen en havens.
TOEWIJZING TUINDERSGLAS
Een plenaire, zitting vormde het begin en het slot van het eerste
Partijcongres van de Katholieke Volkspartij, dat Zaterdag en Zondag
in Utrecht gehouden werd en waaraan ongeveer 1300 personen hebben
deelgenomen Zij kwamen uit de dorpen en uit de steden, er waren
vooraanstaande figuren uit het openbare leven, doch ook eenvoudige
lieden van het platteland. Zij vormden één grote gemeenschap, samen
gebonden door dezelfde onwrikbare beginselen, maar mogelijk met
verschillende inzichten op practisch terrein, die na de nodige voor
lichting van deskundigen op de onderscheidene sectoren van het
maatschappelijk leven en diep beraad gebundeld werden tot een
algemeen standpunt.
In de sectievergadering: Verhouding
van het Rijk in Europa tot de West
gaf de inleider mr. G. Kropman, voor
zitter van de Katholieke Eerste-Kamer-
fractie ,op de eerste plaats een over
zicht van de voor-oorlogse koloniale
betrekkingen tussen het Moederland en
de overzeese bezittingen.
Bij de zeer heterogene rassensamen-
stelling van de bevolking in de West
kon geen echt nationalisme ontstaan.
Maar de bevolking is tot een politieke
Daartoe waren de sectievergaderingen
een uitmuntende gelegenheid en hier
werden de meest belangrijke en actuele
vraagstukken aan een ernstige bespre
king onderworpen.
De meeste belangstelling 750 deel
nemers bestond Zaterdagmiddag
voor de sectie, waarin de bedrijfsorgani
satie werd behandeld en waarvoor de
grote Tivoli-zaal was gereserveerd.
ICoersfen ^id gekomen,welke tot sterke ont
wiens eerste conclusie was, dat aan het wikkeling in de richting van politieke
vraagstuk voldoende theoretische aan- zelfstandigheid leidt onder bestendiging
dacht is geschonken en het derhalve van de eeuwenoude band met Neder-
mentaal voldoende is voorbereid om te land. het gevaar bestaat echter, dat m
komen tot publiekrechtelijke bedrijfs- <je West wantrouwen jegens Nederland
lichamen, die ten doel hebben het rede- zaj groeien, wijl men vreest, dat te wei-
ljjke gemeenschappelijke bedrijfsbelang ni„ autonomie zal worden gegeven.
Hij bracht hulde aan de grondlegger l
van deze gedachte, prof. Veraart. Er zal
een omwenteling moeten'plaats hebben
de maatschappelijke structuur, die
ui
wij zelf moete.n uitvoeren, daar dit an
ders over ons en zonder ons wordt uit
gevoerd.
In de verschillende bedrijven (com
plexen van ondernemingen) moeten
„horizontale" bedrijfschappen tot stana
komen, terwijl onder bepaalde feiteUl««
verhoudingen deze „horizontale Be
drijfschappen tot 'n „verticaal hearni-
schap kunnen worden varbonden. »pr.
toonde met verschillende voorbeelden
de verbondenheid van het „sociale en
„economische" aan, om hiervan u
gaande, alsmede van de organische een-
eid van samenwe -king tussen JJ®,
Daarom is het gewenst, op de kortst
mogelijke termijn een waarachtige
volksvertegenwoordiging te doen kie
zen, met een eigen regering voor in
terne aangelegenheden en met be
perkte bevoegdheden van de gouver
neur.
De West is Nederland trouw, maai
er beginnen zich revolutionnaire be
wegingen te ontwikkelen: Nederland
is te langzaam. Daarom moet er
krachtig en resoluut aan gewerkt
worden om de bevoogding op te hef
fen en de West zelfbestuur te geven-
De vraag is, hoe de band tussen de
rjjksdeelen moet worden gevestigd. De
drijfsgenoten, als een volgende stelling wederzijdse belangstelling zal zich dan
te bepalen, dat naast de arbeidsvoor- in daden moeten uiten. Er moet een sta-
waarden ook de overige tuut komen, dat de verhoudingen regelt
zover deze in de bedrijfstak wora - in de Nederlandse unie, een stelsel, dat
handeld. in hetzelfde bedmfscn P neerkomt op een structuur, uitgaand
een ongesplitst bestuur wor van drf zelfbesturende gebieden; de
nöch alles aan zlcS moeilijkheid daarbij is vast te stellen,
trekken De publiekrechtelijke bedrijfs- wat binnenlandse, en wat staats- en
organisatie moet de bevoegdheid krijgen rijksaangelegenheden zijn. Een verde
rebels te maken, die voor allen bindend re kwestie in die van een njks- en een
lands-ministerie voor de verschillende
Na de totstandkoming van de wet op delen van het Rijk, en van een paritair
de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie samengestelde rijksraad,
dient aanstonds te worden overgegaan Maar b'ovenal is noodzakelijk spoed te
tot de instelling van een orgaan (bo-1 betrachten, wil 't nog grote vertrouwen
ciaal-economische raad),, dat de tot- van de Wegt Nederland niet worden
standkoming der bedrijfschappen, zal geschokt.
bevorderen en over het algemeen coo Dr Da Costa Gomez sprak na een
dinerend zal werken. In .te, ensteu g belangwekkende gedachtenwisseling
met de bedrijfschappen moeten een woord van dank aan de inleider er.
'»1 de centrale drong eveneens aan op spoed; als de
overheid wat tle samenstelling van de hervormingen niet snel komen, zal de
Sociaal-economische raad betreft, ten- katholieke partil in de West uiteenval-
minste 2/3 der leden benoemen, maar len. Spreker verklaarde openhartig, dat
ook deze op voordracht van de door hij zelf een nationalistische partij zal
haar aangewezen vrije centrale organi- stichten, als Nederland niet voldoende
saties van ondernemers en werknemers, medewerkt; aan alleen beloften heeft
De heer Koersen stelde de puDuex-1 men nie).0 west. zou wel eens een
.echtelijke bedrijfsorgani
fische industrie telkens
De heer Koersen stelde ae puu";" men niets. De West zou wel eens een
rechtelijke bedrijfsorganisatie to de g - beroep kunnen don op de Pan-Ameri-
fische industrie telkens als TOorhewa. kaanse conferentie, welke in Januafri
ook al naar aanleiding va r. U.s. bijeenkomt. De ontevredenen denken
ges^eMe^we^en geopperd" Zo dc sa- aan Venezuela. Nederland moet r|jp
MHti? van de rechtspraakcommis- worden voor autonomie,
éde die in het grafische bedrijf paritair Spreker vroeg een alzijdige steun
geregeld Is Daar wordt ook rekening van Nederland, een democratische in
gehouden met hetgeen voor export is jectie, voorlichting, cultureel contact en
bestemd. economische hulp.
Interessant was de vraag, die werd Een op deze rede aansluitende resolutie
opgeworpen of de geesten wel rijp ztU) werd na enig debat door de vergadering
voor de bedrijfsorganisatie en goedgekeurd.
een ideale maatschappij hebbeni en Zaterdagavond was het de sectie-ver-
derdaad moeten wil de geesten nJP gadering: Lonen en prijzen, waarbij
ken, doch de bedrijfsorganisatie is juist waanUfr is
om de maatschappeliike verhoudingen s
te verbeteren.
De heer A. C. de Bruyn, die deze ver
gadering leidde, bestreed de opvatting
dat juist de werkgevers zich nog ae
gedachte van de bedrijfsorganisatie
moeten eigen maken. Ook in de kringen
van de arbeiders zijn er veel, die her
a.b.c. ervan nog moeten leren. Spreker
wees op het betreurenswaardige feit
van de wilde staking aan de meelfabrie
ken in Amsterdam, waarbij katholiek
en protestant georganiseerden zich had
den aangesloten.
Tenslotte werd een resolutie aange
nomen, waarvan wij de .hoofdzaak in
bovenstaand resumé reeds hebben op
genomen.
Het Tweede-Kamerlid mr. Fr. Teu-
lings hield in de desbetreffende sectie de Deken van Utrecht, de
een inleiding over de „Oorlogsschade". I tenant a. Wiegerink.
waarbij hij voorop stelde, dat herstel m „ndacht spitste zich op de rede
beginsel liet karakter drage van ver- AUw a^aeM® der Tweede-Kamer-
vanging van het verlorene met als doel van de v°or c p. m. Romme
herstel van de economische positie en fractie, prof. mr. <-• merken
van het sociale milieu van de getroffe- prof. Romme begon veranti
nen naar evenredigheid van positie en dat het nu niet de tlJcl y,:; w!lr,p
milieu der niet-getroffenen. woording af te leggen, maar v^rri ht?
Eisen van het algemeen welzijn kun- inlichtingen geven over
nen en zullen hic et nunc van bepalende werk. Het allervoornaamste P
betekenis gijn, tengevolge waarvan dit besluit tot het geven van steun
recht der getroffenen een zekere mati- Darlementaire kabinet-Beel,
f!r)Pr nnHnrtro'if Dn trrnn H Vfl.Tï I
Uitvoerig ging spr. op de classifi
catie in, waarbjj hij concludeerde, dat>
men het aantal gemeenteklassen moei
verminderen en de ruimte tussen de
loonklassen verkleinen.
Deze puiften werden in een resolutie
vastgelegd.
Onder leiding van Magister Stokman
kwam een groep congressisten bijeen
om té luisteren naar de uiteenzetting
van mr. dr. C. van Haren over het
vraagstuk „Overheid en openbare ze
delijkheid".
De openbare zeden van een volk zijn,
aldus mr. van Haren feitelijke gedra
gingen, die in bepaalde opzichten het
stempel op een volk drukken. Men hoe
de zich voor de gedachte, dat de bur
gerlijke overheid het in haar macht zou
hebben de openbare zeden te regelen
volgens de chr.l moraal. De mogelijkhe
den zijn beperkt. Vergeten wij niet, dat
de staat van compromissen aan elkaar
hangt. Wij hebben het niet voor het
zeggen, maar moeten wel zeggen, waar
het op staat. Spr. wr.es op het prach
tige systeem van beroepsethiek, dat
Paus Pius XH ons aangeeft. Spr. wees
op verschillende ;xcessen, die bestre
den moeten 'worden en wilde onder de
vrouwen doen propageren, dat alleen
fatsoenlijke kleding gedistingeerd is.
In gemeenten met een katholieke meer
derheid dient men zich af te vragen of
al het mogelijke wel gedaan is om de
goede openbare zeden te bevorderen.
De burgerlijke overheid zal meer kun-
en doen, naargelang wij onze roeping
verstaan.
Er volgde op deze voordracht een in
teressante discussie, waarbij o.a. werd
opgemerkt, dat de móde-etalages van
kath. ondernemingen niet afwijken van
andersdenkende ondernemingen. Mei
een kleine wijziging werd de voorge
stelde resolutie aanvaard.
In de avondsectievergadering over het
communisme ztette de Z.E.H. dr. Olie
rook op welsprekende wijze uiteen, dat
dit stelsel een verfijnde leer van het
materialisme is. Het ontkent het Be
staan van de geest niet, maar be
schouwt deze als een product van de
stof; de zelfstandigheid van de geest
wordt dus geloochesd.
Het communisme is een dialectisch
materialisme. De materie is gebonden
aan vaste wetten, volgens de filosofie
van Marx met aan schokken blootge
stelde revoluties volgens de spanningen
tussen de tegenstellingen: these, anti
these, synthese. Eerst gemeenschappe
lijk, toen particulier bezit met proleta
rische arbeiders, straks de dictatuur
van het proletariaat; en als dan elk ka
pitalisme is weggevaagd, komt de syn
these: de vervolmaakte klassenloze ge
meenschap: 't volmaakte communisme.
Alleen de mens produceert; van de
productie hangt de welvaart af, stoffe
lijke, godsdienstige, culturele welvaart.
Alles hangt af van de productie, ook
de geestelijke waarden. Voor de mense
lijke persoonlijkheid zal dan ook in een
communistische staat, in het collectivis
me geen plaats zijn, evenmin als voor
godsdienst, staat, moraal of gezin die
alle zijn producten van de anti-these.
In de synthese zal gelijkheid zijn, en
alleen een administratie zal nog rege
lend behoeven op te treden.
Juist als leer is het communisme on
verenigbaar met het katholicisme; want
God en de onsterfelijkheid der ziel wor
den daar uitgeschakeld; alles wordt ge
bonden aan de loutere materie.
Vervolgens schetste spreker, hoe de
communisten in drie fazen: wereldre
volutie, dictatuur van het proletariaat,
aards paradijs hun doel willen bereiken;
voorlopig gaat het cr om, op alle tac
tische manieren de wereldrevolutie te
verwekken. Dr. Olierook ontmaskerde
de huidige tactiek van Stalin en ook
van de CPN; en waarschuwde voor de
mantelorganisaties, welke In wezen com
numistische verenigingen zijn.
tevens de classificatie' aan de orde
1-wam, die de meeste deelnemers trok.
Spreker was het Eerste Kamerlid,
prof. dr. J. van den Brink. Fundamen
tele fouten in de .loon- en prijspolitiek,
aldus deze inleider, hebben grote ge
volgen voor het nationaal welzijn. De
massa van de arbeidende bevolking
heeft na de.bevrijding een bewonderens
waardige, discipline aan de dag gelegd.
Het aantal arbeidsdagen, dat tengevol-
gen van stakingen verloren is gegaan,
is geringer dan na de vorige oorlog, ter
wijl de spanningen veel groter zijn.
Het welvaartsherstel is bijna nergens
zo groot als bij ons. Onze sociaal-econo
mische politiek is in grote lijnen bezien
een goede geweest. Het reële arbeidsin
komen is echter afgenomen, voor de
grote gezinnen zelfs heel sterk. Er is
een andre inkomensverdeling gekomen.
Het nationale inkomen, beter gezegd het
consumptie-middelenfonds, Is geduren-
den een jaar met rond 20 pet. toegeno-,
men. De politiek van prijsverlaging is
niet voldoende doorgezet. Wel is een
loonstop bereikt. De gevoerde loon- en
prijspolitiek legt de schatkist zware
lasten op. Een belangrijke vergroting
van het arbeidsinkomen kan worden
verkregen door vergroting van de pro
ductie.
Komt de prijsverlaging niet tot
stand en blijven de kosten van het
levensonderhoud stijgen, dan zuilen
cr andere consequenties getrokken
moeten worden, hoewel dit betreurens-
Ten slotte stelde spreker de vraag,
of men met de communisten kan sa
menwerken. Het antwoord luidt: als
regel neen, tenzij het moet geschieden
om een groter kwaad te voorkomen, dus
om zeer zwaarwachtige redenen, sa
menwerking in welke vorm dan ookop
het terrein der' vrije maatschappelijke
organisaties is uitgesloten, lijkt steeds
niet te verantwoorden; in openbare
lichamen ligt de situatie enigszins an
ders samenwerking kan worden geto
lereerd, als uit weigering der samen
werking groter onheil voor land en volk
zou volgen dan uit de samenwerking-
Een resolutie met deze gedachten
werd daarna ter bespreking ingediend.
Er volgde een zeer belangwekkende
gedachtenwisseling, vooral over de
kwestie van de samenwerking met de
communisten.
De tweede dag van het congres be
gon met een sectie-vergadering over de
Volkshuisvesting, welke bijeenkomst
voor een deel werd bijgewoond door de
minister-president, dr. L. Beel.
Het Eerste-Kamerlid, ir. K. Kraaij-
vanger leidde het onderwerp in en be
gon met een overzicht van het aantal
verwoeste en beschadigde woningen.
Bovendien is tijdens de oorlog de bevol
king toegenomen.
Zou men de bouw van het aantal
nodige woningen over 10 jaar verdelen,
dan moeten per jaar 55.000 woningen
worden gebouwd, terwjjl het tempo in
de laatste 10 jaar voor de oorlog 42.000
was. Wij moeten zoveel mogelijk bou
wen. Dat mógelijke hebben wij niet ge
heel in handen.
Wij moeten blijven beseffen, dat niet
alleen wonen mogelijk gemaakt moet
worden, maar ook werken, zodat even
goed aan de -bouw van fabrieken ge
dacht moet worden. Voorts aan zieken
huizen.
Inzake het herstel van beschadigde
woningen Is vanwege de onvoldoende
financiële hulp en de lage huurprijs
niet genoeg bereikt. Het wordt tijd,
waar nodig te overwegen of niet
overgegaan moet worden tot onteige
ning van grond of een gedeelte van
de grondstal.
Spr. waarschuwt ernstig tegen de
bouw van kleine woningen. I)e wonin
gen zullen plaats moeten bieden aan
gezinnen van verschillende samenstel
ling. Afzonderlijke woningen bouwen
voor grote gezinnen is sociaal ongezond.
Wel moeten de woningen eenvoudig
zijn.
Het bezit van een woning in vrije
eigendom is een sociaal goed, dat wij
moeten handhaven. Spr. heeft de In
druk, dat men bij het Dep. voor We
deropbouw en Volkshuisvesting daar
niet voldoende oog voor heeft.
Verder dringt hij aan op normalisa
tie. Het is de taak van de volksverte
genwoordiging, dat verder wordt ge
gaan in de richting van decentralisatie.
Het particulier initiatief moet zoveel
mogelijk worden ingeschakeld.
De regering zal de loon- en arbeids
voorwaarden' voor de bouwvakarbeiders
moeten herzien, om de animo voor dit
beroep te vergroten. Hij pleit ook onj
geen maximum te stellen vopr presta
tie-toeslag en zou goed willen doen
vinden, dat zeker des zomers meer dan
48 uur per week in de bouwvakken
wordt gewerkt.
Ook op deze rede volgde een leven
dige discussie.
De regeringsgezinde Poolse bladen
meldden gisteren, dat Stanislaw Mi
kolajczyk, voormalig vice-premier en
leider van de Poolse boerenpartij, die
gekant is tegen het pro-Russische re
giem in JVarschau, uit Polen verdwe
nen is in gezelschap van enige andere
functionarissen dezer partij.
In een reeks processen was de boe
renpartij ten laste gelegd, dat zij in ver
binding stond met onwettige organisa
ties, die tegen de regering gericht wa
ren. De regeringsbladen hebben de laat
ste maanden herhaaldelijk betoogd, dat
Mikolajczyk hier achter zat en dat
spoedig de dag zou aanbreken, waarop
hij gearresteerd zou worden en dat men
hem niet uit Polen zou laten vertrek
ken.
Mikolajczyk, gedurende de oorlog
premier van de Poolse regering in bal-
De Britse admiraliteit heeft de laat
ste uitgave het licht doen zien van
in beslag genomen nazi-documenten:
„Conferenties van de Führer in 1941
over marine-aangelegenheden".
Uit de stukken blijkt, dat het Duitse
economische verdrag met de sovjet
unie slechts bedoeld was om de aanval
op de sovjet-unie, vijf maanden later,
te camoufleren, en een onderdeel was
van de uitgebreide maatregelen om
Hitler's plannen te verbergen.
In dezelfde tijd werden voorbereidin
gen getroffen om in oostelijke richting
aan te vallen. De acties werden ge
camoufleerd als gericht tégen Enge
land. Hitier zeide, dat Stalin be.schouwd
moest worden als een koelbloedige
chanteur, die als het hem uitkwam, elk
verdrag zou verbreken. Het blijkt, dat
de toenmalige Britse ambassadeur te
Moskou, Sir Stafford Cripps, reeds in
het voorjaar van 1941 de juiste datum
van de aanval had voorspeld.
Hitier blijkt een mogelijke opstand in
Frankrijk als een groot gevaar gezien
te hebben. Daarom werd besloten, dat
Frankrijk, indien het moeite ging ver
oorzaken, verbrijzeld en de Franse vloot
veroverd of vernietigd moest worden.
Andere documenten tonen aan, dat
Hitier reeds in het begin van 1941 een
diep wantrouwen jegens Italië koester
de. Hij gelastte daarom, dat de nazi
plannen voor Italië geheim gehouden
moesten worden. De Italiaanse konink
lijke familie verdacht hij van overbren
ging van berichten naar de Britse ge
heime dienst.
Zaterdagmiddag heeft in het Hotel
des Pays Bas te Utrecht de uitgestelde
huldiging plaats gevonden van de
Utrechtse literator dr. P. H. Ritter Jr.
bij zijn 65ste verjaardag.
Op de receptie deed dr. N. Vroom, die
de minister van O. K. en W. vertegen
woordigde, aan de jubilaris mededeling
van zrjn benoeming tot officier in de
orde van Oranje Nassau.
De voorz. van het huldigingsoomité,
Anton van Duinkerken, bood dr. Ritter
een geschilderd portret aan van de ju
bilaris zelf van de hand van de Haar
lemse schilder Waalke Dingemans. ter
wijl Jac. Romijn dr. Ritter. met een
verzameling proza, bijeen gebracht on
der de titel „Vertoog en ontboezeming"
overhandigde.
Aan het diner getuigden talrijke spre
kers van de waardering voor persoon
en werk van dr. Ritter, o.a. de commis
saris der koningin in de provincie
Utrecht, de heer M. A. Relnalda.
In een fabriek van spoorwegmateriaal
te Graz is brand uitgebroken, tenge
volge waarvan voor ee,n waarde van 3
millioen schillings aan materiaal ver
loren is gegaan. Enkele dagen te voren
had de directie, van de fabriek 'n dreig
brief ontvangen, die was ondertekend
door „de generale staf van de mo
narchistische partij in Oostenrijk". De
brand brak op verschillende plaatsen
tegelijk uit.
Toen enige tijd geleden een bom
aanslag werd gepleegd op het commu
nistische hoofdkwartier te Graz, wer
den ook monarchistische pamfletten in
I de nabijheid gevonden.
lingschap in Londen, is in 1945 naar
Polen teruggekeerd, om deel uit te ma
ken van de voorlopige regering van de
Poolse eenheid. Zijn vrouw en zoon wo
nen in Londen.
Als het bericht zijner verdwijning
waar is, betekent dat, dat hiermee de
laatste sporen ener ernstig» oppositie
tegen de regering in Warschau Uit
gewist zijn.
Mikolajczyk's Vertrek werd in de
Poolse bladen geïnterpreteerd, alsof
er eën volkomen ontbinding van
de boerenpartij uit zou voortvloeien,
of dat deze gereorganiseerd zou wor
den onder leiding Van mensen, die
zich niet langer bezig houden met op
positionele politiek.
Onze correspondent te Genève meldt
ons:
Onder auspiciën van de Internationale
Arbeidsorganisatie zal op 27 October te
New-Delhl een regionale arbeidsconfe-
rentie worden geopend, die de ontwik
keling der sociale wetgeving in het
Verre Oosten ten doel heeft. De bespre
kingen zullen nog slechts een voorbe
reidend karakter dragen. Later zal een
regionale Aziatische conferentie in Chi
na volgen, die in hpt licht der bespre
kingen van New-Delhi concrete beslui
ten nemen zal.
Aan de conferentie zullen 19 landen
van het Verre Oosten deelnemeii en
bovendien Nederland, Engeland en
Frankrijk krachtens de belangen, die
deze staten in het Verre Oosten hebben.
De Indonesische republiek is niet af
zonderlijk uitgenodigd, hetgeen in te
genstelling staat tot de gedragslijn van
de Economische en Sociale Raad der
Verenigde Naties, die de Indonesische
regering rechtstreeks uitnodigde tot
deelneming aan de wereldconferentie
voor handel en werkgelegenheid te Ha
vana. In New-Delhi zullen de Indonesi
sche belangen door de Ned. delegatie
behartigd worden. De Ned. regering
heeft verzekerd de nodige maatregelen
te zullen'treffen, dat ook Indonesiërs
lid der Ned. delegatie zullen zijn.
Voor poststukken naar België
Op 5 November zal het hefschroef-
vliegtulg van de „Stichting Hefachroef-
vliegtuigen" een vlucht 's Gravenhage
Brussel uitvoeren voor postvervoer. Met
deze vlucht kunnen uitsluitend niet
aangetekende briefkaarten en brieven
t.m. 5 gram voor elke gewenste be
stemming in België worden verzonden.
De stukken worden voorzien van een
speciale stempel.
Wil men stukken met deze vlucht
doen vervoeren, dan dienen deze op een
in het oog lopende wijze voorzien te zijn
van de aanduiding: „per hefschroef-
vliegtuig 's GravenhageBrussel". Op
het postkantoor te Brussel zullen de
stukken worden voorzien van een af
druk van de dagtekeningstempel van
aankomst.
Degenen, die geen relaties in Belgis
hebben, kunnen de stukken adresseren
aan de directeur van het postkantoor
te Brussel, die voor terugzending per
trein zal zorg dragen. Een antwoord
coupon behoeft niet te worden bijge
voegd. Men dient er in dit geval voor
te zorgen, dat op duidelijke wijze naam
en adres van de afzender op het cou
vert vermeld staan, liefst in de linker
benedenhoek.
U zoudt er misschien van schrikken (want
de meeste menschen dénken wel, dat ze
zoo voorbeeldig rijden, maar in werkelijk
heid Er gebeuren zóó al ongelukken
eenoe» - helpt mee. de veiligheid verhoo-
gen houdt u aan de regels van den weg
Als U rijdt
Als Ui drinkt
drinkt dan niet
rijdt dan niet
In de binnentuin van het Canisius-
college te Nijmegen is in tegenwoor
digheid van talrijke oud-studenten een
monument onthuld en ingewijd ter her
innering aan de 61 oud-studenten van
het colege, onder wie Jan van Hoof, de
redder van de Waalbrug, die tijdens de
laatste wereldoorlog gesneuveld, gefu
silleerd of in de Duitse concentratie
kampen ten dode toe zijn mishandeld.
Mr. W. Merkelbach uit Wittem sprak
een gedachteniswoord en memoreerde
dat op de jaarlijkse reünie in 1946 het
besluit werd genomen een monument
op te richten voor hen, die men door dc
oorlog verloor. De gelden werden spoe
dig bijeengebracht en aan de beeldhou
wer Jacques Maris werd de opdracht
gegeven dit monument te vervaardigen.
Mr. C. Prinzen, voorzitter van het
comité der reünisten, droeg vervolgens
het monument over aan de rector van
De slotvergadering van het congres
der K.V.P. Zondagmiddag werd bijge
woond door de minister-president, dr. L.
Beel de ministens Van Maarseveen, Wit-
tema'n en Fiévez, alsmede door de presi
dent van de Tweede Kamer, mr. Van
ging ondergaat. Öp grond van finan
ciële zowel al3 van materiële mogelijk
heden zal het herstel over een aantal
jaren moeten worden uitgestreken.
Als vergoeding*grondslag worde in
het algemeen aangenomen het bedrag
der vervangïngskosten op het tijdstip
der vervanging. Een redelijke aftrek
wegens „nieuw voor oud" worde in
beginsel toegepast. Herstel van
schade gelegen In de sfeer van luxe
mag wegens de zeer ongunstige eco
nomische en financiële toestand van
de Ned. volksgemeenschap worden
uitgesloten.
De regeling der huisraadschade worde
vooral gezien in het licht van de eis tot
handhaving van het eigen sociaal milieu
Aankoppeling aan de huurwaarde eist
een sterke differentiatie. De thans gel
dende aanvullende financiering door de
overheid legt op de getroffen gebieden
een oabou w-hypotheek, die een voor vele
Jaren blijvende discriminatie betekent,
welke in strijd is met een rechtvaardige
verdeling der lasten.
Richtlijnen voor waardering der her-
«telkosten moeten voldoen aan eisen
van redelijkheid en behoren niet geheim
té worden gehouden voor ambtelijk in
tern gebruik. Uitvoering van oorlogs
schaderegeling en wederopbouw worde
gedecentraliseerd. Ook deze gedachten
en enkele andere ideeën waren in een
resolutie verwerkt, welke door de ver
gadering werd goedgekeurd.
Met critisch vertrouwen is de
K.V.P. dr. Beel op z|1„ weg gevolgd
en na een jaar ervaring: kan P
klaren, dat men hiervan geen P
behoeft te hebben. In het openbaar
wil spr. zijn bewondering uitsprek
voor de werkkracht en daadkracht
van de minister-president, hetgeen
aan de vergadering een geducht ap-
plaus ontlokt.
Dr. Beel, zo vervolgt prof. Romme.
legde ons een program voor, waartegen
wij op grond van onze beginselen geen
bezwaar behoefden te hebben en waarin
wij een deel van ons urgentieprogram
terugvonden. Spr. noemt het aangekon
digde wetsontwerp om lichtvaardige
echtscheiding tegen te gaan, het inge
diende wetsontwerp tot subsidiëring van
bijzonder hoger onderwijs, de steun aan
de jeugdbeweging met inachtneming van
de zelfstandigheid van levensrichtingen
en erkenning van de rechten der ouders.
De regering gaf het vorig jaar een voor
treffelijke uiteenzetting van de verhou
ding tussen staat en maatschappij, waar.
bij het alleen te betreuren viel, dat deze
direct van A.R. zijde bestrijding in de
Kamer ondervond.
Hoe in de practijk deze visie tot haar
recht komt, blijkt uit het ingediende
wetsontwerp van minister Huysmans op
het Centraal Planbureau. -
De publiekrechtelijke bedrijfsorga
nisatie zal, gelijk in de Troonrede is
aangekondigd, in het komende jaar
wettelijk geregeld worden en spr. wil
wel zeggen, dat de K.V.P. daarop
wel zeer sterk rekent.
Wij putten hierbij uit hetgeen minis
ter Huysmans heeft gezegd, dat de pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie geen
instituten van groepen zal zijn, noch een
dwangbuis van staatswege, maar stut en
steun voor alle bedrijfsgenoten in de
ontplooiing van hun werkzaamheden.
Spr. denkt voorts aan de steun van het
land- en tuinbouwonderwijs, waarbij ook
aandacht wordt geschonken aan het bij
zonder onderwijs, aan een snelle en
rechtvaardige afwikkeing van de berech
ting van de politieke delinquenten, aan
de vertnogensaanwasbelasting en de hef
fing ineens, aan hetgeen in voorberei
ding is omtrent de wettelijke werkloos
heidsverzekering en wachtgeldregeling,
aan de opneming van invaliden in het
arbeidsproces en hij uit een warm woord
van hulde aan het adres van minister
Droes wegens de noodvoorziening voor
ouden van dagen, welke berust op de
oergezonde sociale verzekeringsgedachte.
In het regeringsprogram is ook opge
nomen een ingrijpende grondwetsherzie
ning. De kwestie van de processievrijheid
moge eindelijk eens buiten twijfel ge
steld worden.
De minderheid legt beperking op
De gelegenheid om in het regerings
program de leidende gedachte van ons
beginselprogram, te volgen is beperk
door het politieke feit, dat wi;een min
derheid zijn. Voor de practijk van het
leven betekent het feit, dat er min
twee partijen nodig zijn om een op ae
meerderheid steurende regering te krij
gen, dat wij niet alles uitgevoerd kunnen
krijgen en er onder de uitvoerders men
sen zijn met andere beginselen. Dat
leven uit verschillende beginselen brengt
voor de volksvertegenwoordiging bepaal
de consequenties mee, nu evengoed als
vroeger. Allereerst, dat, wanneer in een
bepaalde zaak een beslissing genomen
moet worden, waarbij 't beginsel spreekt,
'op de eerste plaats het beginsel komt en
de samenwerking zo nodig moet wijken.
Ten tweede, dat de controleplicht op de
gesties van de regering wordt verscherpt.
Dit kan tot gevolg hebben een wijziging
in de werkzaamheden om op de eerste
plaats uit te voeren, wat het voornaam
ste is in 's lands belang-
Als voorbeeld noemt spr. de kwestie
van de bezitsspreiding. waartoe „Qua-
drageslmo Anno" ons reeds 16 jaar ge
leden heeft aangemaand.
De massale bezitloosheid behoort
ook in Nederland tot een van de
grootste schandmerken. De regering
heeft onlangs doen weten, dat z|j dit
fundamentele probleem door een
staatscommissie in onderzoek zal
doen nemen.
Prof. Romme noemt dan een paar voor
beelden uit de parlementaire werkzaam
heden, waarbij de K.V.P. ter wille van
de juiste koers de regering niet steeds
geheel en al kon volgen. Deze liggen
vooral op het terrein van de gezins
politiek.
Inzake het voorgestelde over de ver
mogensheffing ineens, heeft de fractie
zich laten leiden door de gedachte, dat
et" algemeen welzijn rechtmatig de offers
van belastingbetalers moet vragen.
Beheersing van loon- en, prijspeil is
een eerste vereiste voor 's lands belang.
Wanneer wij dit voorop stellen, kan
toch een ogenblik komen, dat men sterk
de indruk krijgt, dat aan de rechtvaar
dige verdeling van de armoede iets
hapert.
Bij deze uiteenzetting heeft spr. ge
zocht naar een zekere achtergrond, die
de practische moeilijkheden in het poli
tieke leven bewust doet worden om te
doen zien, dat ondanks gemaakte fouten,
het geen fout is geweest om in de con
crete omstandigheden met de P. v. d. A.
de ondersteuning van het kabinet-Beel
te aanvaarden. Spr. zou het betreuren,
wanneer deze samenwerking versmald
moet worden. Onze onveranderlijke be
ginselen moeten wij enten op de dage
lijkse noden van de mensen, teneinde een
christelijke orde van zaken op te bouwen
Een doorbraak naar zedelijke
beginselen.
WU kunnen miet anderen, die het
geen w|i krachtens onze christelijke
beginselen nastreven als een natuur
lijk doel beschouwen, samenwerken
uit het bolwerk van een vastgehou
den zuivere beglnseleenhcid.
Als men spr. de vraag voorlegt,
hoe lang deze samenwerking kan
duren, merkt h|j na een geestige ver
gelijking met een treinreis, waarbü
iedere partij aanvankelijk een andere
plaats van bestemming kiest, op, dat
ook hij een doorbraak wil, nfaar niet
van organisatorische vormen, doch
naar onze beginselen, niet van geloof,
maar van zeden, omdat s lands be-'
lang dit eist. Twee dingen hebben
wij op de socalisten voor: le dat ons
de natuurlijke waarheid eigen is, 2e
de rust van ónze ervaring van bijna
2000 jaar, die ons geleerd heeft, dat
dwalingen komen, maar ook ver
dwijnen. Wij zien dit aan dc klassen
strijd. Waarom zou dit ook niet- ge'"
den ten aanzien van het eigendoms
recht?
Indonesië
Wat Indonesië betreft, wijst spr. er
op, dat de verantwoordelijkheid bedui
dend verzwaard is. De omstandigheden,
waaronder het beleid gevoerd moet wor
den, wisselen voortdurend. De doeltref
fendheid vraa'gt vaak onderdrukking van
het sentiment. Het jongste Kamerdebat
heeft in de beleidslijn van de regerin^
geen wijziging gebracht. Wij volg®"am-
regering ook, waar zij in haar Pr°,jdatie
matische uiteenzetting de cons gebie_
van onder haar controle gesteme
den voorop stelt. wij aan het
De opbouw betekent, dat vormen
komend geslacht de PoU (Jenk(
het college dr. K. Verhofstad S.J. die
het monument had ingewijd. Na een
dankwoord van de rector werden na
mens leraren en leerlingen bloemen ge
legd aap de voet van het monument,
dat als 'een slanke granieten zuir op
rijst in de binnentuin. De zuil wordt
afgedekt door een sober kruis. Og de
hoeken van de vierkante zuil houwde
Jacques Maris vier beelden uit voorstel
lend een priester, ,een soldaat, een be
vrijder een een illegaal werker, een sym
bolisch beeld van de veelzijdige stryd
der gevallenen voor het herstel van
geestelijke en staatkundige vrijheid.
Hun namen zullen in de zuil gebeiteld
worden.
Voor het front van de troep zijn Za
terdag j.i. op het terrein van de M. O
f-b" 3iJe Leiden een aantal Kon
onderscheidingen uitgereikt aan perso
neel van de Mijnopruimingsdienst, dat
zich in de afgelopen jaren tijdens de
opruimingswerkzaamheden te Antwer-
pen. Bremen en in Nederland heeft on
derscheiden.
Het waren de ltz. Ie kl. J. Lenderink,
die is benoemd tot ridder in de orde
van Oranje Nassau, bootsman W. a
Harthoom. aan wie de zilveren ereme
daille dezer orde werd toegekend, en
de kwartiermeesters A. Opperhuizen
C. Wattel en J jan Dalen, de korp.-ma-
chinist B- de Koningh, de stoker-olie
man J. A- ®ta^Ae stoJter le kl. K. Spie-
gelaar en de matroos Ie kl. Z. Meeuw-
sen, die de bronzen eremedaille ontvin
gen.
moeten verschaffen w^schaai in de
aan lekenmissies op sIU beroen
buitengewesten. Spr- fèSZSSP» g
het gehele Ned. ineen te slaan» nm
Tuindersglas mag, onverschillig of
het van binnenlandse 'dan wel van bui
tenlandse herkomst is. uitsluitend op de
normale daarvoor uitgegeven bonnen
worden betrokken. Aldus een medede
ling van het ministerie van Econ. Zaken.
Wel kan, in verband zowel met de rui
me aanvoeren, welke de laatste tijd uit
het buitenland hebben plaatsgevonden,
als met de ontwikkeling der Ned. pro
ductie, de toewijzing van tuindersglas-
bonnen thans op ruimer schaal dan tot
dusverre geschieden.
j jMCl^ori7ien ineen te slaan® om
jeugd, om de handen gebieden m
aan de opbouw Janndcritiek is.
ken, waarover g®e j
Prof Romme eindigt dan zijn Vede met
een indrukwekkende peroraüe, waarbij
hil whst OP het feest van Christus Ko-
n nglchap, dat vandaag gevierd wordt.
In Zijn heerschappij, ook over het Ko-
rünkrijk der Nederlanden, ligt onze
kracht en onze lieHt geworden verant
woordelijkheid. Geen heviger bron om
ons volk met durf te begieten dan in het
zinvol weten, dat wij deze wapenschouw
hebben op Zijn feest. Daarom sluit spr.
met de woorden: Christus Koning, wij
geloven in U, w|j hopen op U, wij hou
den, van U. Alle voor U, alles 'door U.
Er volgde op de rede van prof. Romme
eën korte gedachtenwisseling, waarna de
resoluties der secties werden voorgedra
gen en de partijvoorzitter, de heer w- J-
Andriessen een slotwoord sprak.
Hij wees daarbij de beschuldiging van
..De Waarheid" van de hand, dat ae
K.V.P. de ichtlijnen uit Rome ontvangt
De Paus staat niet achter de K-V.P., maar
volgt zeker met belangstelling en aan
dacht onze verrichtingen op staatkundig
terrein Ook spoorde de heer Andriessen
aan tot een hernieuwde propaganda tot
grootmaking van de partij.
Onvoorziene omstandigheden de
regening heeft geweigerd d®viaz® k0~
schikbaar te stellen voor de a^k°°p_
van 150 olifanten welk^ vocOTc
name in het A™s^Xben de produc-
zi^n-)1'vanVd..r^°^eNederla"'i3e fi!m"
producent R Olprent voor onbepaalde
tijd (tot er weer deviezen zijn) doen
St D^lieer Olprent z't intussen niet stil
p heeft een scenario voor een grote
Nederlandse muziekfilm in kleuren met
Internationale rolbezetting in studie ge-
nomen. In deze film, welke het leven
van Beethoven beschrijft speelt Alan
Ladd bijna alle werken-van Chopin, met
Brahm? (Clark Gable) en Wagner (Ed
ward G. Robinson) naast zich, die hem
van sPivies dienen. Alle drie zijn ver
liefd op Mrs. Mozart (Bette Davies),
die niet wil huwen, omdat zij de Kunst
stelt boven de Liefde zij is Oeorge
Sand. Paganini (Fred Mac Murray)
maakt een eind aan de kwestie door uit
alle aanbidders een reizend orkest sa
men te stellen en er met Mrs. Mozart
vandoor te gaan, "die vergif inneemt, uit
een vliegtuig springt en zich door een
trein laat overrijden, omdat zij in wer
kelijkheid verliefd is op Tschaikowski,
Donizetti, Debussy, Grieg, Rossini, Gou
nod. Strauss, Verdi, Hiindel en Saint-
Saëns.
O Te Loil (Gld.) werd Zondag de
Maria'-kapel ingezegend, welke mede
door dp financiële steun van de
tijdens de bezetting aldaar onder
gebrachte evacué's gebouwd Werd
op dezelfde datum, waarop 3 jaar
f p Patsers de voor het ver-
z° belangrijke brug over de
Hommel aan de Vughterweg in Den
Bosch Vernielden, is daar Zaterdag
middag een nieuwe brug (87 M. lang
en 19 M. breed) geopend.
O Tengevolge van de Oostenwind is
Ameland alweer enkele dagen ge
ïsoleerd. Bij laag water staat het
wad bijna droog.
De Vereniging voor alcoholbestrijding
bij snelverkeer heeft Zaterdag in
Amsterdam vergaderd. Medegedeeld
werd o.m dat in een periode van 6
maanden 70 a 80 verkeersongevallen
in het land voorkwamen, waarbij
alcoholgebruik een rol meespeelde en
5 doden en 42 gewonden vielen. In
totaal "kwamen in 1938 48.000 ongeval
len voor met 777 doden; in 1946 26.000
ongevallen met 1101 doden.
Het ms. „Johan van Oldenbarnevelt"
zal vermoedelijk op 4 November a.s.
uit Batavia te Amsterdam komen. Het
ms. „Java" dat 17 October uit Batavia
vertrok, zal waarschijnlijk 20 Novem
ber te Amsterdam arriveren
O lnbet Oostenrijkse dorp Sankt
Peter (in de Sovjet-Russische zone)
heeft men in een boerenhuis 11 per
sonen gevonden met schotwonden in
het hoofd. Twee kinderen, die zich
onder dekens hadden verstopt, zijn de
enige overlevenden in het huis. Vijf
andere kinderen werden vermoord.
O Lord Lytton, vroeger onderkoning
van Brits-Indië is Zaterdagavond op
71-jarige leeftijd overleden.
O André Mutter, leider van de uiterst-
rechtse fractie in het Franse parle
ment, heeft' een resolutie ingediend,
waarin de regering wordt verzocht
de communistische partij op te heffen.
<a Een tweemotorig toestel van de
Franse luchtmacht is Zaterdag in de
buurt van Saint Etienne neergestort
en in de lucht gevlogen. De zes inzit
tenden kwamen om het leven.
O De Hongaarse politie heeft Julius
Vaiga gearresteerd, de secretaris van
de onafhankelijke pprtij van Pfeiffer
die door de Hongaarse coalitieregering
van fraude bij de verkiezingen is
beschuldigd.
O De Bulgaarse regering heeft haar
gezant te Bern, Veltcheff, van zijn
functie ontheven. Bij de jongste
processen in Bulgarije zou een en
ander over Veltcheff aan het licht zijn
gekomen.
Te Salino in het Oosten van de
Oekraine is een proces begonnen tegen
12 voormalige leden van de Duitse
weermacht, die ervan beschuldigd
worden lln de periode van de Duitse
bezetting van het Donetz-bekken dui
zenden Russen vermoord en ontzag
lijke vernielingen aangericht te heb
ben.
