Truman's boodschap aan
t congres
Go
De geldsanering in sovjet-Rusland
De SCHEURING in de C.G.T.
Details uit het program hulpverlening
FRANKRUKS STRIJD TEGEN DE
INFLATIE
Laatste beroep
op republiek
Onteigening op grote schaal
Oostenrijkse kinderen arriveren
Fatimabedevaart in Meimaand
WAAR MARTELAARSBLOED DE
GROND DRENKTE
NGC
Olagen
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
HET PLAN-MARSHALL
Nieuwe plannen voor
belasting
Hans de Hollander
Prinses Juliana onthult monument te ught
Voor het kind van
Hitier
69ste JAARGANG
ZATERDAG 20 DECEMBER 1947
No. 20498
Concessies aan het congres
MINISTERS IN PALEMBANG
BEEL OVER DE FEDERATIE
NED. PLANNEN VOOR
WEST-JAVA
MASSA DER BEVOLKING
DE DUPE
MEDEWERKING IN BREDE
KRING
Twaalf dagen op pelgrimage
DE LONEN IN HET
SCHILDERSBEDRIJF
ZUID-NED.TONEEL
KOUDE AAN DE GRENS
SLUWE OPLICHTERSTRUC
MGR. PEROSI 75 JAAR
DE LONEN IN DE
BOUWVAKKEN
GEVOLG VAN HET COMMU
NISTISCH DRIJVEN
DE KANTOREN van de Redactie en de Admi
nistratie van de „Nieuwe Schiedamsche Courant"
zijn gevestigd te Rotterdam, Kortenaerstraat 1,
Tel. 25270; te Schiedam, Broersvest 8, Tel. 68804.
De abonnementsprijs bedraagt 3.45 per kwar
taal, 1.15 per maand, 0.30 per week.
Directeur: J. KUIJPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WITLOX.
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte 30 ets. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs op
aanvrage bij de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.Ieder
woord meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uit
sluitend bij vooruitbetaling.
President Truman heeft gisteren, op de laatste dag van de speciale
zitting van het Amerikaanse congres, in een 10.000 woorden tellende
boodschap het congres verzocht zijn goedkeuring te hechten aan het
voor 4% jaar (1 April 1948 tot 30 Juni 1952) geldende programma
van 17 milliard dollar voor het herstel van Europa, „teneinde te
voorkomen, dat aan de vrede en aan de wereld een slag wordt
toegebracht, die het gevolg zou zijn van het tot totalitarisme vervallen
van de wereld". Truman verzocht om speciale toewijzing van 6,8
milliard dollar voor de eerste vijftien maanden. Truman verklaart in
zijn boodschap onder meer het volgende:
„Wij moeten niet blind zijn voor het
feit, dat de communisten uiting hebben
gegeven aan hun welbewust plan, zich te
verzetten tegen elke poging Europa op de
been te helpen".
Aan het program, dat de definitieve
versie van het plan Marshal] behelst,
zijn de volgende details ontleend:
Verdeling van het grootste gedeelte der
gelden in de vorm van schenkingen, de
rest in de vorm van credieten
Het bedrag der toewijzingen moet
steeds kleiner worden, in het laatste jaar
slechts 1,6 milliard dollar.
Rekenen op een aanvullende hulp van
2.2 milliard dollar van de Wereldbank en
particuliere beleggers en 1,7 milliard van
Canada en Latijns Amerika.
Benoeming van een „algemeen ambassa
deur" in Europa, die geaccrediteerd zou
worden bij de permanente organisatie der
16 landen.
Andere landen, die bereid zijn aan de
noodzakelijke voorwaarden te voldoen,
moeten in de gelegenheid worden gesteld
bij het programma te worden ingescha
keld.
Landen, die in strijd met de voorschrif
ten handelen, moeten van hulp worden
uitgesloten.
De ontvangende landen moeten worden
verplicht, deviezenwinst uit de verkoop
van goederen, in het kader van het plan
Marshall ontvangen, de storten in een
fonds, dat ondér gedeeltelijke Amerikaan
se leiding gebruikt zal worden voor her
steldoeleinden.
Truman 'gaf niet aan, hoe de gelden
over de verschillende landen zullen wor
den verdeeld. Men verwacht, dat de ge
detailleerde cijfers bij de opening van de
gewone zitting van het congres in Januari
bekend zullen worden gemaakt.
Volgens Truman zal het plan in het
totaal slech's ongeveer 5 procent kosten
van de in de laatste oorlog bestede be
dragen en minder dan 3 procent van het
nationale inkomen tijdens de duur van
het programma. Hij verzocht niet om gel
den voor monetaire stabilisatie, waarvoor
het Parijse rapport 3 milliard dollar wil
de uittrekken.
Paul Scott Rankin, Reuters correspon
dent te Washington, seint ten aanzien
van Truman's boodschap over het plan-
Marshall o.a.:
Men is te Washington zeer terughou
dend ten aanzien van de verdeling der
totaal ter beschikking te stellen som
over de verschillende landen, en wel,
omdat men zich, wat betreft de uitvoe
ring van het plan, een zo groot mogelijke
vrijheid van handelen wenst voor te be
houden.
Het is bij lange na nog niet zeker, dat
het plan door het congres aanvaard zal
worden en men kan er verzekerd van
zijn, dat er nog meer concessies gedaan
zullen moeten worden en mogelijk be
perkingen in de toewijzingen zullen moe
ten worden aangebracht.
Enige van de vragen, waaromtrent de
republikeinse leden van het congres op
heldering zullen verlangen, zijn: Kunnen
de Ver. Staten een dergelijke omvang
rijke bijdrage aan Europa leveren, zon
der hun eigen economie zodanig onder
spanning te zetten, dat er inflatie ont
staat en zij zelf zo kwetsbaar worden, dat
zij niet meer in eigen economische ver
dediging kunnen voorzien, zonder te ver
vallen tot een totalitaire reglementering?
Zal een hulpverleningsprogram, ook al
is het zo omvangrijk als het onderhavige,
Europa uiteindelijk weer tot zelf-hulp
doen komen, of zullen de Ver. Staten
eenvoudigweg met goed geld naar kwaad
geld gooien?
Minister Beel is onvermoeid. Stapte hij
Woensdag tegen het middaguur na een
reis, die toch geen rust betekent, in
Batavia uit de Constellation, Donderdag
morgen was hij al weer in Palembang,
waar hij, samen met minister Neher, be
sprekingen voerde en een bezoek bracht
aan Soengei Gerong, een olieraffinaderij
der N.K.P.M., die alweer met 5000 em
ploye's werkt en dagelijk 3000 ton, d.w.z.
40 pet. van de vooroorlogse productie af
levert. Daarna werd in Pladjoe de B.P.M.
bezocht. Hier werken thans 6300 mensen
en wordt dagelijks 6000 ton benzine, pe
troleum e.d. afgeleverd.
Vanmorgen vertrok het gezelschap naar
Medan.
De min.-president dr. Beel heeft gis
teravond voor radio-Sumatra een „laat
ste beroep" op de republiek gedaan..
Dr. Beel zeide o.m.: „De federatie,
waarnaar Indonesië streeft, zal zo spoe
dig mogelijk haar vorm moeten vinden.
Terecht is aan deze wens uitdrukking
gegeven in de proclamatie van het Ko-
mite Indonesia Serikat. De Ned. rege
ring vertrouwt met u, dat ook de repu
bliek Djokja thans daadwerkelijk het
bewijs zal willen leveren bereid te zijn
met u en ons tezamen de voorgenomen
staatkundige opbouw mede te voltooien.
Nederland wenst met u, dat ook dt
republiek de haar toekomende plaats
in het nieuwe staatsbestel zal innemen,
doch moet met u ten sterkste aandrin
gen op een spoedige beslissing, omdat te
grote en te vitale belangen voor de vol
keren van Indonesië en Nederland en
uiteindelijk van de gehele wereld op het
spel staan en verdere vertraging niet ver
antwoord is. Het zou ten zeerste zijn tc
betreuren, indien dit appèl, dit laatste
appèl, niet werd verstaan. Ik kan hieraan
moeilijk twijfelen, tenzij onverantwoor
delijke elementen de boventoon zouden
voeren, doch dan moet ik als mijn over
tuiging uitspreken, dat het de hoogste
tijd is dat deze elementen niet langer
in de leiding - waarvan zij de hoge ver
antwoordelijkheid dan blijkbaar met be
seffen hun plaats innemen.
Dit ernstige woord heb ik gemeend te
moeten spreken op dit ogenblik en van
deze plaats af in de innige overtuiging
welke door hetgeen wij in deze dagen
hier hebben mogen ervaren nog be
langrijker is gesterkt dat het ogenblik
rijp is, met vereende krachten dit scho
ne land weer opwaarts te voeren,
gelukkige toekomst tegemoet".
Onze Parijse correspondent telefo
neerde ons gisteravond:
In een rede van twee uur heeft de
Franse minister van Financiën, Be
né Mayer, de regeringsvoorstellen om
Frankrijk uit de inflatie te redden, ver
dedigd. De minister gaf met grote na
druk aan het parlement de volgende
ernstige waarschuwing:
De prijsstijging in Frankrijk in 1945-
'47 geeft precies dezelfde opgaande lijn
te zien als in Duitsland in de jaren
1920'23 en men weet, wat daarvan
het gevolg is geweest.
De voornaamste maatregel betreft een
buitengewone belasting, die één maal ge
heven zou worden van alie winst, behaald
in industrie, handel en landbouw, voorts
van salarissen, hoger dan fr. 750.000 per
jaar.
Mayer lichtte zijn voorstellen toe door
te zeggen, dat het noodzakelijk was lo
nen en prijzen op het huidige niveau te
houden tot de oogst van 1948.
Mayer heeft ook instelling van een
commissie verlangd ter controle van de
financiën der genationaliseerde indus
trieën. Dit zou echter geen herroeping
va?i, nabonalisatie beduiden.
Alle regeringssubsidies aan de indus
trie zullen ophouden. De steenkoolprijs
en de spoorwegtarieven voor de eerste
en tweede klasse zullen opnieuw ver-
'hoogd worden. De prijzen van steenkool,
textielproducten, ertsen en importgoede
ren zullen aan voorschriften gebonden
worden, terwij] in overleg met werkge
versorganisaties op een bepaalde catego
rie goederen een semi-prijscontrole zal
worden ingesteld.
Voor gehuwden met meer dan 1 kind
zal de belasting worden verlaagd. Mayer
wees er op, dat het gehele belastingstel
sel herziening behoeft. De minister voor
zag een tijdelijke vermindering van de
export van bepaalde artikelen zoals land
bouwmachines
De ontvangst van de voorstellen was
een zeer gereserveerde. De minister heeft
met geen woord gerept over een even
tuele devaluatie, maar merkwas lig ge
noeg, wordt die in financiële kringen
meer en meer als aanstaande verwacht
en in verband daarmede liep de Parijse
w"* Vriidag vrij belangrijk op.
Nader telefoneerde onze correspondent
hedenochtend-
Hoewel nog heden in het parle
ment het saneringsplan van René
Mayer, in spoedbehandeling komt, was
in de nachtzitting van het parlement
nog weinig bekend omtrent de ont
vangst der voorstellen in de verschil
lende fractievergaderingen. Wel werd
de mening bevestigd, dat de super-
fiscaliteit van de voorstellen van de
minister van economie en financiën
de vrees heeft gewekt, dat zijn voor
stellen onvoldoende zijn, om de opge
propte biljetten en het verstoken
goud in de circulatie terug te bren
gen en dat zij een te zware bedrei
ging is voor industrie en handel, die
toch reeds met gebrek aan liquide
middelen en investeringsmoeilijk
heden te kampen hebben.
Nog laat in de avond zijn o.a. de ver
tegenwoordigers van de middelmattig
grote industrie- en winkelbedrijven bij
eengekomen, om tegen de fiscale plannen
op te komen. Bij de regeringspartijen als
socialisten en M.R.P. is de geestdrift na, w
het aanhoren van de rede van René Mayer I nieuw*geld terug. Van banksaldi'
De door Nederland gesteunde confe
rentie op West-Java (in Bandoeng) heeft
besloten een derde bijeenkomst te hou
den, om een voorlopige regering voor de
nieuwe staat West-Java te vormen en een
parlement in het leven te roepen, deeli
de inlichtingendienst van de regering
van Ned. Oost-Indië mee. De datum voor
deze derde conferentie werd niet ge
noemd, aldus A. P.
In een resolutie, die de conferentie
met 139 tegen 7 stemmen heeft aangeno
men. wordt de Ned. Oost-Ind. regering
verzocht het recht en de autoriteit, om
te regeren, zo spoedig mogelijk over te
dragen aan de voorgestelde voorlopige
regering.
O De Stct. van Vrijdag bevat een dis-
butieregelingbeschikking 1947 en een
regeling van arbeidsvoorwaarden voor
het tuinbouwbedrijf 0p de Zuidhol
landse eilanden.
Kardinaal de Jong houdt een toespraak bij de plechtige inwijding van
het vormingscentrum, der K. A. te Laag-Soeren.
niet groot. Hem wordt bovendien de na
genoeg sarcastische wijze, waarop hij
over de vorige regeringen heeft gespro
ken, kwalijk genomen.
Uit de groep van de P.R.L. is een felle
aanval te verwachten, overeenkomstig de
heftige toon van de eergisteren gehouden
Gauillistische meeting, waarin de rege
ring alle vertrouwen werd opgezegd en
opnieuw op kamerontbinding werd aan
gedrongen. Het voorstel, de kamer met
Pasen te doen heengaan, is echter nog
niet bij het parlement ingediend.
In de loop van de nacht werd De-
kend, dat in de commissie voor financiën
een meerderheid aanwezig was ten gun
ste van de voorstellen. In principe werd
het plan met 23 tegen 14 stemmen aan
genomen, maar Faure uit de P.R.L.-groep
diende een motie in, om te bepalen, dat
het inwerkingstellen der plannen van
Mayer niet zou plaats hebben alvorens
20 pet. bezuiniging bij de begroting was
doorgevoerd.
Voor het ogenblik verwacht men, dat
in de voorstellen nog belangrijke wijzi
gingen zullen worden aangebracht, maar
dat ziJ Per slot van rekening wel op een
'kleine meerderheid in de Kamer kunnen
rekenen.
De monetaire sanering, waartoe Sovjet
Rusland dezer dagen is overgegaan,
het onvermijdelijke gevolg van de ernsti
ge inflatie, welke aldaar was ingetreden
Terwijl in 1940 het totaal der lonen 118
milliard roebel bedroeg, was voor 1947
de raming niet ronder dan 280 millioen
roebel, een stijging dus van 50 procent,
tegen een toeneming met slechts 4 pet.
van de tewerkgestelden. Voor 1948 zou
den de lonen een verdere verhoging met
30 milliard roebel ondergaan. Nu stond
tegenover de stijging van het geldinko-
men der arbeiders geen evenredige toe
neming der beschikbare goederen. Het te
gendeel was het geval, want de beschik
bare hoeveelheid gebruiksgoederen is
verminderd ten koste van de bevordering
van de productie van kapitaalgoederen.
In feite onderging de koopkracht van de
massa dan ook een behoorlijke verminde
ring.
Er vond een sterke verhoging plaats
van de door de staat gecontroleerde prij
zen van consumentengoederen, inclusief
die der gerantsoeneerde goederen, o.a
door verhoging van de omzetbelasting.
Bracht deze belastii»g in 1946 191 milliard
op, voor 1947 kwam de raming uit op 255
milliard. Op het ogenblik zijn de prijzen
ongeveer tien maal zo hoog als voor de
oorlog.
De saneringsmaatregelen zijn in Sovjet
Rusland zo rigoureus, dat zij slechts in
een dictatoriale staat denkbaar zijn. Zij
zijn niets anders dan een onteigening op
grote schaal. Voor bankpapier krijgt de
houder 10 pet. van het ede bedrag in
en spaar
banktegoeden worden de eerste 3000 roe
bel volledig terugbetaald, doch van het
restant 66 2/3 a 60 pet. Spaarders die in
goed vertrouwen hun geld in staatslenin
gen hebben belegd, komen er wel zeer
bekaaid af: zij houden slechts 20 a 33 1/3
pet. over. Een wel buitengewoon drasti
sche kapitaalheffing, zonder dat er spra
ke is van enige maatstaf van sociale
rechtvaardigheid. Of men zijn geld op
eerlijke wijze of zwart heeft verdiend,
doet niets ter zake, allen worden over èèn
kam geschoren. De Waarheid noemt het
geen van de Russische bevolking ge
vraagd wordt „een klein offer!" De maat
regelen maken „de stabiliteit van de roe
bel onaantastbaar" en verheffen „de roe
bel tot de meest veilige geldbelegging in
de hele wereld". Wij vermoeden echter
dat geen enkele arbeider in ons land of
in West-Europa zijn spaarcenten in deze
veilige roebels zou willen beleggen.
Lonen onveranderd. Hogere prijzen
Tegelijkertijd met deze heffingen cn
geldsanering wordt de rantsoenering op
geheven. De grote massa van de bevol
king, die tot dusverre kon rekenen op
een bepaald levensmiddelenpakket te
gen vaste, zij het ook hoge prijzen, komt
er slecht voor te staan. Brood, andere
granen en bier zouden goedkoper wor
den dan de tot dusverre voor gerant
soeneerde hoeveelheden geldende prijzen.
Men weet, dat de bevoorrechte bonzen
welke hoge inkomsten genieten, in staat
werden gesteld in staatswinkels tegen
prijzen, welke aanmerkelijk hoger waren
dan die voor de gerantsoeneerde hoeveel
heden, vrij te kopen wat zij wilden. Door
het afschaffen van de rantsoenering zai
nu onvermijdelijk de tendenz ontstaan
dat zich voor de meeste artikelen een
nieuw prijsniveau vormt, dat ligt tussen
het oude voor gerantsoeneerde artike
len en de oude veel hogere z.g. vrije
prijzen, in feite te vergelijken met onzt
prijzen van de zwarte markt.
Dit alles heeft merkwaardige sociale
gevolgen. De lonen van de arbeiders zul
len onveranderd blijven. Voor de massa
der bevolking zullen nu bij onverander
de lonen de kosten van levensonderhoud
n stijging ondergaan. Zij zal dus minder
kunnen kopen of zij zal harder of langer
moeten werken om dezelfde hoeveelheid
goederen te kopen, indien het haar al
thans mogelijk wordt gemaakt op deze
wijzen een hoger geldinkomen te verdie
nen. Daarentegen zal de bevoorrechte
klasse, die een hoog inkomen geniet, in
de toekomst minder gaan betalen voor
de goederen, die zij tot dusverre kocht.
Wat komt er op deze wijze in Rusland
van een rechtvaardige verdeling der ar
moede terecht? Hoe kan een volk zich
zo laten bedriegen? Alleen omdat het
niets heeft in te brengen.
De derde sanering na 1918
Een ander aspect van de zaak is dat er
tegenover het lopende geldinkomen dat
onveranderd blijft, geen grotere hoeveel
heid goederen komt te staan door de ge
nomen maatregelen, afgezien dan wel
licht van brood, indien de oogsten mee
vallen. Indien echter in wezen in de ver
houding van geld tot goederen geen ra
dicale verbetering tot stand komt, dan
ligt hierin weer de kiem voor een nieu
we inflatie, want ook de staatsuitgaven
zijn buitengewoon hoog. In Sovjet-Rus
land is dit echter niet* bepaald iets
nieuws. Na de eerste wereldoorlog bleef
er van de valuta niets meer over en
werd een nieuwe geideenheid, de Tser-
wonetz, ingevoerd. In 1936 bleek deze va
luta bij een monetaire hervorming weer
twee-derde van haar waarde kwijt te
zijn. En nu hebben wij de derde sanering
die ons duidelijk maakt hop sterk de in
flatie in Rusland wel moet zijn geweest,
want anders had men zijn toevlucht niet
tot een dergelijke drastische maatregel
moeten nemen.
In Amerikaanse kringen is de mening
naar voren gebracht, dat de jongste Rus
sische maatregelen ten doel zouden heb
ben een actie tegen het Marshall-plan te
ontketenen. In hoeverre Rusland inder
daad zal trachten hiertoe over te gaan zal
moeten worden afgewacht. Het is moei
lijk te beoordelen of het hiertoe reeds in
staat Is. Vermoedelijk zal eerst nog wel
een herstel van het door de oorlog deer
lijk gehavende productie-apparaat en
een verdere uitbreiding, opgenomen in
het nieuwe vijfjaren-plan, tot stand
moeten komen, alvorens iets dergelijks
mogelijk zal zijn.
Vijfhonderd platgedrukte kinderneu-
zen achter de ramen van een onver
warmde D-trein wijzen naar Hans Kau-
pa, die Maandag nog in de Ckubagasse,
Wien, verstoppertje speelde en nu met
zijn zusje Edda en drie andere peuters
het eerst de trein met het Rode-Kruis-
embleem en de letters Oesterreich mag
verlaten en over het Venlose perron naar
de douane stapte. Want Hans Kaupa staat
niet op de lange lijst van de gewone kin
dertjes, die eerst nog in de trein geteld
moeten worden. Maar meneer houdt er
zelf een pas op na. Hans gaat met zijn
zusje logeren in Den Haag en hij schijnt
er zich wel degelijk van bewust te zijn,
dat mensen met zulke lange namen als
baron Speyart van Woerden, hoofdbe
stuurslid van het R. K. Huisvestingsco
mité en dr. Friedinger Pranter, de Oos
tenrijkse zaakgelastigde, hier aanwezig
zijn om hem te verwelkomen.
Zoals wij reeds op 8 Nov. j.l. mededeel
den, is de Stichting Fatima doende een
bedevaart te organiseren. Deze pelgrima
ge zou in Mei van 't volgend jaar moeten
plaats vinden. De plannen hebben inmid
dels steeds vastere vorm aangenomen en
zo is b.v. reeds definitief bekend, hoe de
reis zal worden gemaakt. Na het afwegen
van de voordelen van een reis per trein
of boot is de keuze van het Bedevaart
comité definitief op een schip gevallen.
De Mij. Zeeland heeft toegezegd haar
schip „Koningin Emma" waarvan hierbij
een foto is afgedrukt voor deze tocht te
laten get eed maken.
De deviezenmoeilijkheden hebben bij t
6oen van de keuze een grote rol gespeeld.
Ret schip, waarmede de reis zal worden
gemaakt, zal gedurende het verblijf in
Portugal als hotel kunnen worden ge
bruikt, zodat slechts een minimum aan
deviezen behoeft te worden aangevraagd.
De maaltijden worden aan boord gebruikt
en bij langere afwezigheid van het schip
wordt men van de boot af van lunchpak
ketten voorzien. Het vervoer van en naar
Fatima zal per autobus geschieden, ter
wijl op dezelfde wijze twee dagexcursies
in Lissabon en omgeving zullen worden
gemaakt.
Het reisplan is eveneens vastgesteld en
Mei, vertrek Lissabon Zondagavond 16
aankomst Lissabon Woensdagmorgen 12
Mei, vertrek Lissabon Zaterdagavond 16
Mei en aankomst Rotterdam Donderdag
morgen 20 Mei. De bedevaartgangers zul
len dus de grote dagen van 12 en 13 Mei
in Fatima kunnen medemaken. Op deze
eerste reis naar Fatima, waar wat men
wellicht niet zou vermoeden in het
geheel geen accomodatie is, kunnen geen
zieken worden medegenomen.
De geestelijke leiding bij deze bede
vaart is toevertrouwd aan de eerw. pa
ters Assumptionisten uit Boxtel.
Toen in liet najaar 1944 door de opmars der geallieerde legers
de vurig-begeerde vrijheid in zicht kwam, speciaal voor de Zui
delijke provincies, speelde zich in het beruchte martelkamp'Vught
een tragedie af, waarvoor de beschaafde wereld bij het vernemen
van de ontstellende werkelijkheid in ontzetting de ogen opensperde.
Talrijke landgenoten werden hij het dagen van de bevrijdings
morgen vooiT de kogelvangers op Lunet II opgesteld en in koelen
bloede* gefusilleerd.
Nederland heeft deze slachtoffers niet
vergeten en al terstond na de bevrijding
we™ het comité „Kamp Vught" opge
richt met het doel speciaal voor deze
gevallenen een waardig monument tot
stand te brengen. Met steun van het ge
hele land kwamen de benodigde gelden
bijeen en zo kon dan hedenmiddag tot
de plechtige onthulling van dit gedenk
teken worden overgegaan, welke door
Prinses Juliana werd verricht.
Het was een aangrijpend ogenblik de
meer dan tweeduizend toeschouwers in
aanbiedig stilzwijgen geschaard te zien
rond dit sobere monument, staande op
de plaats, welke door het bloed van zo-
veie Nederlanders tot een geheiligd stuk
grond van de vaderlandse bodem werd.
Meer dan 1400 nabestaanden herdenken
hier een vader of eon zoon, een echtge
noot of verloofde, een broer of een
vriend. Hun namen, circa 800 in getal,
staan „en relief" gebeiteld op dit uit
Franse natuursteen gehouwen gedenk
teken dat naar het ontwerp van archi
tect Joh. F. van Herwerden te Bussum
werd uitgevoerd door de steenhouwerij
Gerard Keuzenkamp te 's-Gravenhage.
F,n behalve de vele nabestaanden zien
wij talrijke ex-politieke gevangenen en
ex-gijzelaars, die hier hun lijdensdagen
doorworsteld hebben, die destijds bij het
luisteren naar de knallen der fusillades
hun gevallen kampgenoten gezamenlijk
herdachten in hun sombere barakken en
die elkaar beangstigd toen afvroegen
wanneer zij deze laatste gang ter exe
cutie zouden moeten maken. Wij zien
hier een groot aantal inwoners van
Vught, getrouwe Nederlandse burgers,
die geen moeilijkheden vreesden om he'
lot hunner gevangen landgenoten zoveel
mogelijk te verlichten; wij zien hier
voorts vele genodigden, geestelijke en
wereldlijke autoriteiten.
Er zijn vele vrouwen in het zwart; er
zijn vele ogen door tranen omfloerst.
De menigte staat in eerbiedige afwach
ting, m pieus herdenken. De sfilte is
grenzeloos. Door de bossen suist mono
toon de Decemberwind...»
In deze wijdingsvolle stilte vangt een
militaire kapel met 't spelen van treur
muziek aan, terwijl de Commissaris der
Koningin in Noord-Brabant, prof. De
Quay, en jhr. Van Rijckevorsel, burge
meester van Vught, H. K. H Prinses Ju
liana naar het gedenkteken begeleiden.
Na een rede van de burgemeester, ont
hult de Prinses, daarbij geassisteerd door
de naaste familieleden van twee zwaar
getroffen gezinnen, n.l. twee zonen van
de familie De Koning uit Heeze en twee
dochters van de familie Van Es uit
Kaatsheuvel het monument.
Als dan de Militaire Kapel het plech
tige Wilhelmus speelt, legt H. K. H. de
eerste krans, daarmede namens het va
derland al de gevallenen erend, die hier
hun hoogste offer brachten. Vervolgens
worden kransen gelegd door de Commis
saris der Koningin, de burgemeester van
Vught en het comité „Kamp Vught".
Als de Vughtse gemengde koren daar
op het lied „Nooit werd vergeefs gele
den", geschreven door een ex-politiek
gevangene en getoonzet door de heêr
Wilgenburg, uitvoeren, begint de stoet
van de familieleden der gefusilleerden
te trekken langs het monument, waaroij
allen hun bloemen neerleggen. Het is
een onafzienbare rij van vrouwen en
mannen, jongens, meisjes en kinderen,
dié hier terwijl de treurmuziek speelt,
langzaam gaan langs de hun zo dierbare
namen, die gebeiteld staan in dit gedenk
teken.
Als na het défilé der ex-politieke ge
vangenen, genodigden en belangstellen
den hét monument onder bloemen be
dolven ligt, wordt het tot een geheiligd
teken, waarrond het hart van Nederland
zijn liefde en zijn hulde heeft uitgestort.
4 .VA 'of'.
Hans is een Hollander hoe kan men
daaraan twijfelen, zegt een koppige
rimpel in zijn voorhoofd en dat is de
rest van het kleine groepje ook. Alleen
die is in Wien geboren, wijst hij naar de
kleinste peuter die alleen maar stomver
baasd en zwijgend naar al die vreemde
gezichten om zich heen kijkt.
Hans was Donderdagmorgen al uit We
nen vertrokken. Kardinaal Innitzer, die
de Rode-Kruisdames tevoren tijdens een
audiëntie de Pauselijke zegen gaf om „de
liefde die zij brachten in plaats van de
haat", deed de kinderen uitgeleide. Hans
vond dat alles natuurlij! heel gewoon
en in een mengelmoesje van Weens en
heus-Nederlands vertelde hij met lichte
verontwaardiging dat hij „fast niks" ge
geten heeft, alleen maar honing en jam.
Daarmee is niets denigrerends bedoeld
aan het adres der 23 Rode-KruisdameS
die zich belangeloos met de zorg voor de
ze kinderen belastten, maar Hans had
gedacht dat ze in Holland niets dan kaas
aten!
Ondertussen zijn de honderden andere
kleintjes geteld en ze stappen twee aan
twee met hun capes en petten vlug door
naar de 9 bussen, welke klaar staan om
hen, al laat in de avond, naar hun tijde
lijke verblijfplaats in kampen te Seve-
num en America te brengen, vanwaar ze
straks vertrekken naar hun pleegouders
in Tilburg en omgeving.
Na bespreking van de maatregelen,
welke moeten genomen worden tegen
het euvel der betaling van z.g. zwarte
lonen, besloot de kerngroep-Zuid-Holland
van de vakgroep schildersbedrijf in etn
te Leiden gehouden vergadering met aig.
stemmen met ingang van 1 Januari de 10
pet. prestatietoeslag niet meer te beta
len. Daarvoor In de plaats verklaarden
de schilderspatroons zich bereid bij een
44-urige werkweek het loon over 48 uur
uit te betalen. De voorzitter deelde me
de, dat de Aannemersbond in dit op
zicht op hetzelfde standpunt staat.
„Zuid Nederlands Toneel" heeft op het
repertoire genomen „De man van het
ministerie" van Madeleihe Bingh. De ver
taling is van Frans van Maanen en het
stuk wordt geregisseerd door Pierre Myn.
Onder bovengenoemde suggestieve kop
is ons in de krant mededeling gedaar.,
dat het koude tijdvak bedenkelijk on
ze gemeente is genaderd. Over grote
delen van Europa ligt al een sneeuw
dek gespreid, terwijl de vorst haar eer
ste ver-ijzelingen heeft uitgevoerd.
Onze Noordzee houdt echter het kou-
de-regime nog tegen. Zij heeft nog altijd
een temperatuur boven nul. Het wach
ten is nu op de bewegingen van een
diepe depressie, die aan het trekken is.
't Is in het wereldgebeuren al juist
hetzelfde.
Hoogmoed, stijfkoppigheid en egoïsme
verkillen de sfeer waarin we verkeren.
De Paus Zelf, op de hoogte van het
wereldgebeuren zal met Kerstmis een
nieuwe encycliek doen verschijnen, wel
ke een gebedsactie zal inhouden voor
de wereldvrede: De kinderen zullen ex
tra moeten bidden.
Inderdaad wij mensen onder elkaar
schijnen het niet eens te kunnen wor
den. God zal weer moeten ingrijpen.
Overigens aan ons katholieken de taak
om in eigen kring en in eigen omge
ving, waar dan ook, de vaste lijn der
beginselen aan te geven.
In „De Gids", het orgaan van het Chris
telijk Nationaal Vakverbond trof ons
deze week een passage onder de titel
„hoed of bloed".
De woordcombinatie was door een
emiritus-predikant gebezigd op een pro-
pagandavergadering.
Dit was zijn bedoeling:
Uit ons Christelijk beginsel mag geen
hoed zijn, maar moet ons tot bloed
worden. Een hoed is een hoofddeksel.
Men kan hem afzetten, of ophouden,
naar men wil. Hij kan afwaaien in de
wind. Hij is een sieraad, dat op een
ogenblik onze persoonlijkheid een be
paald stempel kan geven, maar hij
behoort niet tot onze persoonlijkheid.
Met bloed is het iets anders. Dat be
hoort tot ons levensgeheel. Het is
een drager van onze levensfuncties.
Het tintelt in al onze leden. Afnemen
kan men het ons niet. Doet men dit
wel, dan zijn we dood. Kortom: zon
der bloed zijn we als levend mens on
denkbaar.
Zo moet het zijn met ons Christelijk
beginsel.
Daarom principieel. Dan komt de warm
te vanzelf en krijgt ook de vrede een
kans.
HENK VAN DER MAZE.
De „Berliner Zeitung" beschrijft, hoe een
Maagdenburgs handelsreiziger in motten-
ballen meer dan 500.000 mark heeft ver
zameld door middel van een collecte
„voor de opvoeding van Hitler's zoon'.
Deze handelsreiziger, genaamd Helmut
Riegge, vond op een dag in de trein een
Engels „Magazine', waarin foto's van
Hitier en Eva Braun voorkwamen. Op
èèn daarvan stond Eva met een bos bloe
men in de arm.
Hij maakte nu een truc-foto, waarop,
in de plaats van de bos bloemen, een
jongetje verscheen de zogenaamde
zoon van Hitler". Met de mottenballen
als camouflage collecteerde hij. voor „Hit
ler's zoon", onder vertoning van de foto.
Hij gaf voor, dat het kind in het geheim
in een kasteel in Saksen werd opgevoed
en buiten het bereik van de Russen moest
worden gebracht.
De man vestigde verdenking op zich,
doordat een industrieel te Hannover, die
Riegge had uitgenodigd voor de lunch,
tot zijn verbazing ontdekte, dat deze zijn.
doperwtjes met zijn mes naar binnen
werkte, hoewel hij zich als industrieel
en grootgrondbezitter had aangediend.
De politie werd gewaarschuwd, maar
Riegge was haar te vlug af. Hij verdween
en is sindsdien niet meer gezien.
Mgr. Lorenzo Perosi, de Italiaanse com
ponist, vooral bekend door zijn gewijde
muziek viert vandaag zijn 75ste verjaar
dag. Behalve zijn kerkmuziek er zul
len weinig Zondagen voorbijgaan waarop
niet ergens in Nederland een Mis van
Perosi wordt gezongen kregen ook zijn
oratoria en symphonische werken be
kendheid.
Naar aanleiding van een bericht, waar
uit kan worden afgeleid, dat -het terug
brengen van te hoge lonen in de bouw
nijverheid tot het geoorloofde peil zou
kunnen worden vermeden door toepas
sing van een gewijzigd tariefsysteem,
deelt de persdienst van het min. van
sociale zaken mede, dat zich geen veran
dering heeft voorgedaan in de tot dusver
door het college van rijksbemiddelaars
gevolgde gedragslijn. Deze gedragslijn
komt hierop neer, dat slechts die tarief-
voorstellen worden goedgekeurd, waarin
de extra-verdienste wordt goedgemaakt
door een arbeidsprestatie, welke uitgaat
boven het normale peil. Een zexere
maximum-grens ka® bij deze tariefrege
ling niet worden gemist.
Het monument in het concentratiekamp Vught, door prinses Jidiana
onthuld,
Onze Parijse correspondent telefoneer-
hedenochtend:
Niet alleen in Frankrijk zelf, maar in
'e gehele internationale vakbeweging
fordl de strijd in de C.G.T. met grote
andacht gevolgd, zodat in Parijs tal
an vooraanstaande vakverenigingsver
tegenwoordigers zijn aangekomen, om
het verloop te volgen. De strijd tegen
het communisme in Frankrijk ontwik
kelt zich veel sneller dan ook maar
enigszins te verwachten was. Als ge
volg van het stakingsdrijven van de
communisten heeft de C.G.T. haar een-
leid niet kunnen bewaren. De commu-
ïistische leiders en in het bijzonder
louhaux hebben moeten zwichten voor
ie van onder opgekomen druk der niet-
communistische elementen in de aange
sloten vakverenigingen, waardoor op 't
congres door de minderheid met 52 man
daten tegen 5 en 14 onthoudingen be
sloten werd, uit de C.G.T. te treden.
De leiders zijn onmiddellijk gevolgd en
Jouhaux, Bothereau, Neymeyer (leider
der ambtenaarsfederaties) en nog twee
andere bekende bestuurders hebben de
leidersbijeenkomst van gisteren in de
C.G.T. reeds niet meer willen bijwonen.
De uittocht uit de C.. G. T„ die reeds
heeft geleid tot de vorming van de auto
nome vakbond wordt nu zeer verhaast,
want verwacht kan worden, dat gehe c
landelijke federaties uittreden.
Jouhaux wil nu autonome en uitgetre-
denen samenvatten in een C. G. T. S.,
ofwel syndicalistisch algemene vakbond.'
on grondslag van de oude C. G. T. van
1895 en de motie van Amiens van 1906,
die politieke inmenging uitsluit, zodat
de vereniging der C. G. T. en de C. G.
T. U. de communistische vakbond in
1936 te Toulouse tot stand gekomen
thans te niet is gedaan.
