Nieuws uit STAD OMTREK
Nat. Bond het Mobilisatiekruis
LAATSTE BERICHTEN
GEEN NIEUWS UIT DJOKJA
R.T.M.-directeur bracht spoor
wegstakers aan
Het drama aan de Havendijk
(geheugen-
Hul
BIM
Komeet
Mars"
Maart crisis-maand voor de V.S.?
R
DE KA
dodenrit
Ss»;rkiiribut -
Drukke besprekingen met commissie van drie
n
ZES machinisten die
op de
Het Congres zou nog maatregelen
kunnen nemen
ADIO
IV lysterieuze
programma
Srrvzoodto d€ze ciise* nog
den haag wacht op
centraal bureau van
MAANDAG 12 JANUARI 1948
PAGINA
REDE GEN. BARON VAN
VOORST TOT VOORST
D. P. W.
LANGE RINGVINGERS
VREEMDELING
DEFECTE WISSEL
Stagnatie op lijn R'dam-Schiedain
LANTAARNPAAL VIEL
WESTLAND BELANG BIJ
VLIEGHAVEN
VLAARDINGEN
BREDASE VERKENNER
SPEURT AUTO OP
Nieuw smokkelcomplot ontdekt
REALISTEN KREGEN GELIJK
180 Arbeiders op straat
DE LOOP VAN DE
BEVOLKING
BURGERLIJKE stand
<sfe£rvPo!w)PTa7e' DeQWoesto Hoogte
Pole: 7 en 9-30 uur; Mono-
DISTRIBUTIEKANTOOR
DIENST WEIGERDEN
Ook typiste ontslagen
SClSADELOOSSTFLLING VOOR
SLACHTOFFERS?
DE HAVEN VAN ROTTERDAM
BROERTJE MAAKTE DE
KACHEL AAN
ONTVOERING BIJ
TJANDJOER
Twee vrouwen en twee mannen
verdwenen
„DE TAFELBERG" RUSTHUIS
VOOR MISSIONARISSEN
BESCHONKEN CHAUFFEUR
RIJDT TWEE MEISJES AAN
Een gedood, een zwaar gewond
oorspronkelijke
door RIE VOLLEBREGT
OFFICIËLE STUKKEN
VEILINGEN
MARECHAUSSEE DOOR TRAM
DOODGEREDEN
De. NaH°"allr„Bond van Oud-gemobili-
seerden 1914—1918 en Oud-stijders 1939—
1945 belegde Zaterdagavond in de R. K.
Volksbond een feestavond, waarbij o.a.
tegenwoordig waren de burgemeester van
mr. J. w. Peek, de gen.-maj.
b.d. H. F. M. Baron van Voorst tot Voorst,
de iuit.-gen. Kramer, de kolonel Plan-
tenga en de secr. van de landelijke bond,
de heer v. d. Berg, en dr. Ormel, off. van
Gezondheid.
De voorzitter van de Schiedamse af
deling, de res. kapitein M. P. Heifboer,
opende de vergadering. Hij heette alle
aanwezigen en bijzonder de officiële
personen hartelijk welkom, evenals de
vertegenwoordigers van de L.O.. de N.O..
de Bond van oud-illegalen, de bond van
oud-onderofficieren en de heer A. de
Groot.
Kort voor de oprichting waren er 40
Schiedamse leden aangesloten by de Rot
terdamse bond. Dank zij het harde wer
ken van de secr., de heer de Jeu, was dit
ledenaantal van 40—200 opgevoerd in
October en in de laatste weken zelfs tot
300, zodat de propaganda moest worden
Stop gezet. Na deze avond zal getracht
worden het ledental op te voeren tot 500
en hoger. Spr. deed een ernstig beroep op
de leden om deze werf-actie te steunen.
De gen.-maj. Baron van Voorst tot
Voorst begon zijn toespraak met zich af
te vragen of propaganda nog wel nodig
was. Uit de woorden van de voorzitter
bleek immers, dat de Schiedamse afdeling
goed draaide. De Bond maakt propaganda
voor zichzelf. Zij wil steun verlenen in
de materiële en sociale problemen, waar
voor de leden zich gesteld zien, maar ook
het gevoel van eerfheid en saamhorigheid"
in vaderlandslievende en nationale zin
versterken.
Dat gevoel was herboren in de oorlog
1914—1918, toen het dank zij de aanwezig
heid van een NedAlandse krijgsmacht
was, dat Nederland voor een inval ge
spaard bleef, zoals later uitdrukkelijk
door de chef der Duitse legerleiding is
verklaard. Men heeft deze taak van het
leger en de vloot helaas te gauw ver
geten en is spoedig daarna met de af
braak begonnen. Degene, die niet ver
gaten, waren de leden van 't Mobilisatie-
kruis, de bond, die door luit.-gen.
Terwescha werd opgericht. Velen van de
leden van de bond hebben in dej vorige
oorlog^ 4% jaar onafgebroken dienst ge
daan in de stellingen, op zee, of langs
de grens. Zij hebben kameraden ge
maakt. Die tijd is een stukje van hun
leven geworden, dat zij vast willen hou
den. De Bond geeft daartoe de kans. In
1939 moest opnieuw voor dezelfde be
dreiging, die van de Duitsers, gemobili
seerd worden. Een nieuwe generatie trad
aan. Voor deze generatie opende de bond
eveneens de rijen, zodat nu vader en
zoon, oom en neef naast elkaar staan in
de Bond.
Niemand zal kunnen zeggen, of niet
weer onze krijgsmacht zal moeten wor
den opgeroepen om het vaderland te ver
dedigen. Ook dan zal Oranje, niet alleen
als symbool, maar als de lichtende ster
aan de zwaar bewolkte hemel voor ons
schijnen. Ook dan zullen wij blijven luis
teren naar haar, die in moeilijke tijden
haar volk voorging. H.- M. Koningin Wil-
helmina, wier 50-jarig regeringsjubileum
wij dit jaar vieren. Moge God's wijsheid
haar verlichten en moge zij nog.lang voor
ons gespaard blijven als een voorbeeld
van plichtsbetrachting.
Na een driewerf hoera op H. M. de
Koningin werd staande het Wilhelmus ge
zongen.
De luit.-gen. Kramers deelde vervolgens
de diploma's bij de Mobillsatiekruisen uit.
De kruisen zullen later volgen. Hij deel-
de dat er binnenkort een K B. te
verwachten was, dat een mobilisatiekruis
1939— 40 zou instellen. De leden van de
bond zullen de eerste zijn, die ervoor in
aanmerking komen.
Installatie mr. Peelt
Met een kort woord, waarin hij vooral
wees op de morele steun, die dit voor de
jonge afdeling betekende, installeerde de
voorzitter vervolgens de burgemeester tot
ere-voorzitter. Hij deed dit met des te
meer genoegen, waar de burgemeester
oud-reserve-officier was.
Als zodanig was het voor de<nieuwe
ere-voorzitter een hoge eer om deze
functie toebedacht te krijgen. Hij denkt
met veel genoegen altijd aan zijn dienst
tijd terug en door deze geste voelt hij
zich weer verbonden met het oude leger.
Het heeft altijd het beste ervan gemaakt,
wat ervan te maken viel.
De geest ervan was goed. Spr. herin
nerde in het bijzonder aan het Instituut
van de Bijzondere Vrijwillige Landstorm,
dat hij een Nationaal Instituut bij uit
nemendheid noemde en vond het prettig
te verkeren in de kring van de mannen
van het Mobilisatiekruis, die de fakkel
der vaderlandsliefde brandende houden.
Alle steun, die hij kon geven, zegde hij
aan de vereniging toe.
Na deze installatie begon het cabaret
programma, dat verzorgd werd door de
Schiedamse Accordeonvereniging Kunst
door Oefening, onder directie van P. van
Hassel en het HAKA-cabaret, o.l.v. Gè
Martens. The rhythme Boys o.l.V. N.
Kerkhoff verzorgden de muziek. Er was
na afloop een gezellig samenzijn.
De avond, die de buurt- en amuse
mentsvereniging „D. P. W." in het Volks
gebouw gaf, opende de voorzitter, de
heer G. van 't Geloof, met een woord
van welkom. Hij hoopte, dat de band on
derling door de avond nog verstevigd
zou worden.
De buurtbewoners speelden vervolgens
zelf het toneelstuk: „Als je nog een
moeder hebt", dat met volle aandacht
werd gevolgd. De heer G. Visser had de
regie en speelde Zelf de voornaamste rol.
Na afloop dankte de voorzitter de spe
lers voor het opofferen van hun vrije
avonden om dit mogelijk te maken.
De juwelier V., uit de Hoogstraat,
kwam tot de ontdekking, dat een. van
zijn klanten tijdens zijn afwezigheid uit
de winkel, een bak met 25 gladde rin
gen uit de étalage had gestolen. Hij
deed aangifte bij de politie, die de zaak
in onderzoek heeft.
De automobilist P. uit Rotterdam, die
niet met de situatie ter plaatse op de hoogte
was, wilde met zijn auto op de Lange
Nieuwstraat keren. Hij dacht een plant
soen voor zich te hebben en reed in de
sloot. Met een takelwagen is de auto eruit
gehaald.
Hedenmorgen is op het station D. P.
te Rotterdam een wisser op het baanvak
richting Schiedam onklaar geraakt.
Vele vroege reizigers ondervonden
daardoor vertraging op weg naar hun
bestemming. Het euvel, dat on. zeven
uur intrad, was om half negen
verholpen.
weer
De chauffeur van de R. E. T.-bus A.
moest stoppen voor een halteplaats aan
de Nieuwe Maasstraat en reed de lan
taarn omver. Hij verklaarde, dat 'n jon
gen aan de handle van de portieren trok
waardoor deze open gingen, toen de bus
juist de lantaarn-halteplaats passeerde.
De deur gaf de lantaarnpaal een klap en
de paal viel neer als een gevelde os.
In de laatst gehóuden vergadering van
het bestuur van de bond Westland, deel
de de voorzitter, de heer J. Barendse,
mede, dat hij zitting heeft in een Gewes
telijk Comité, hetwelk tot taak heeft
een spoedige stichting van een vliegveld
nabij Rotterdam te propageren en te be
vorderen. De vergadering was van oor
deel, dat ook het Westland er in de
toekomst belang bij heeft, dat er een
grote vlieghaven in de nabijheid is. De
veilingen dienen daarom bereid te zijn
dit comité in zijn propaganda-werkzaam-
heden te steunen.
AANBESTEDING
Bij de ten Raadhuize gehouden aanbe
steding van het maken van riolerings- en
bestratingswerken met toegangskokers
enz. in de Grote Vettenoordse Polder
verlenging Parallelweg) alhier, waren 21
biljetten ingekomen. Laagste inschrijvers
waren: A. C. de Snayer, Vlaardinger
221.477.Aann.bedrijf B. en P. Both,
Vlaardingen 222.222.—; C. Lodder,
Vlaardingen 230.000.Hoogste in
schrijvers Aann.bedrijf van Gooi en
Moerland, Rotterdam-centrum 284.000.-.
Toen de Rotterdamse politie Donderdag
avond het bericht doorgaf, dat de 38-
jarige taxi-chauffeur H. B. uit de Sleep-
hellingstraat al 24 uur zoek was met een
7-persoonstaxi, waarmede hij had moeten
voorkomen bij een café aan de Hudson-
straat, dacht zij allereerst aan een onge
luk. Zij sloot de mogelijkheid van een
smokkelaffaire niet uit, omdat bekend
was, dat er meer chauffeurs zijn, die,
hoewel niet direct tot een smokkelbende
behorende, niettemin hun bemiddeling
verleenden, wanneer er over de grens
hier en daar een karweitje op te knappen
viel.
Vandaar dat o.m. de Brabantse politie
werd gealarmeerd.
De chauffeur was naar later bleek in
derdaad op een smokkelrit. Hij had ge
dacht slechts enkele uren nodig te heb
ben voor een rit heen en terug naar de
grens. Hij werd nog dezelfde avond door
de rijkspolitie te Rijsbergen aangehou
den met zijn wagen vol Belgische tapijten.
De aanhouding van deze auto werd ge
meld, maar het was de rijkspolitie niet
bekend, dat zij in Rotterdam thuishoorde.
Rotterdam werd daarom niet direct in
kennis gesteld en zo maakte men zich
daar ongerust en kwam tot de aangifte
van de vermissing. Vermoedelijk was het
opbellen naar de taxi-onderi\eming, waar
bij B. in dienst was, slechts afgesproken
werk en was bekend, dat B. juist op die
tijd dienst had. Gok is het mogelijk, dat
hij geheel élleen met de wagen weg wilde
en zich slechts zgn. liet opbellen, om er
tussen uit te kunnen gaan. Hoe het ook
zij, hij reed naar een afgesproken plek
bij de Belgische grens in Brabant en
laadde daar een flink aantal Belgische
tapijten in. Men spreekt van ongeveer
40. Of die te Rotterdam dan wel elders
moesten worden afgeleverd, staat nog niet
vast.
Zeker is, dat hij via Zundert terugreed
in de richting van de Moerdijk. De Zun-
dertse controlepost van de rijkspolitie
wilde de snelrijdende auto tot staan bren
gen, maar toen dat niet gelukte, waar
schuwde zij telefonisch de collega's te
Rijsbergen, die nu op de weg met een
aantal wagens een barricade vormden.
Hierdoor was B. gedwongen te stoppen.
Hij probeerde nog zonder wagen te vluch
ten, maar ook dat gelukte niet.
Het is mogelijk, dat men met deze ar
restatie een nieuw smokkelaarscomplot
op het spoor is, dat zijn vertakkingen tot
boven de Moerdijk heeft. Zowel de Bra
bantse rijkspolitie als de recherche te
Rotterdam is nog met het onderzoek be
zig en het wordt niet uitgesloten geacht,
dat binnen enkele dagen nieuwe ontdek
kingen worden gedaan.
Wij vernemen nog, dat, nadat de politie
te Rijsbergen de Rotterdamse taxichauf
feur met de auto had aangehouden, de
auto werd overgebracht naar Breda,
waar zich een opslagplaats van in beslag
genomen goederen bevindt. Terwijl de
auto daar in een der straten stond, werd
zij opgemerkt door de 12-jarlge verken
ner Hans Beelen. Deze had op Donder
dagavond het verzoek om inlichtingen
over de vermiste wagen door de radio
gehoord. Hij had letter en nummer van
de wagen genoteerd en deze klopten met
die van de auto, die hij daar zag staan.
Zo werd de politie op de hoogte gebracht
van het vinden van de vermiste auto.
Per 15 Januari zijn alle arbeiders van de Nema-glasfabrieken ont
slagen. Dit ontslag, waarvan mededeling aan de vakbonden werd
gedaan, is een gevolg van het stilleggen van de vlakglaa-productie
door het springen van de glas-oven. Met deze ontwikkeling is waar
schijnlijk voor goed een eind gekomen aan de illusies, die tot in
zeer hoge regeringskringen bij de steun aan de vestiging van deze
fabriek leefden. Het drama van Maassluis heeft zich herhaald.
sterke terugloop in October,
verkregen ciiffr V°^ W*f Va" nieUT
volkstellingC^rs a?" de hand van de
ners van Schink' 1S het aa"tal inw°-
gen, zodat er nu 7n^fef me* Sesfe-
waren 159 ^^65 mwonew zijn Er
waarvan 89 iong _ten I" November,
Mannen en 16 Vr0Uw!2 70v ™e^es- |6
was dus een geboor^ ~wden' Er
63 jongens en 54 meisjeasch<* van H7
evenwicht hersteld word (Gaat het
Er waren 212 vestiging
nen en 101 vrouwen, terwm SJ.1 ,man"
vrouwenLad VeI"lieten
De totale bevolkingsverhouding
34.915 mannen en 35.340 vrouwen 1S nU
GEBOREN: Erik M. J. J- z- J. J. M.
Meijer en H. G. Kruitwagen, L. Nieuw-
straat 9; Jacob z. v. P. Aarden en J,
Touw, Boerhavelaan 33: MariaK. 1. v.
Th. j. Böhm en F. H. Dekkers, Dr. Nolet-
straat 1.
OVERLEDEN: C. v. d. Velden, 60 j. vr.
v- A. G. v. d. Pluijm, Edisonplein 16b.
2, 7 en 9 uur are spion 'u laar), 2,
Dinsdag, 13 Januari.
Je0 D?eonnifege: - boven; Mono-
e„ 9 uu? bare spion jaar), 2,
Uitreiking bonkaarten KA t.m. KE 802
tabaks-, en/of versnaperingskaarten QA,
QB of QC 602, alsmede schoenenbonnen
naar keuze aan personen, wier tweede
DSK eindigt op 8, 04, 14, 24, 34 of 44 en
overeenkomstig de ^leeftijd aan kinderen
geboren in de maand December van een
der jaren 1932 t.m. 1945 en aan die, ge
boren in de maand Februari 1947. Mee
brengen tweede DSK met inlegvel en in-
wisselingsbon 713. Aan de beurt zijn Vef
Vez, van 9—12, 2—5 uur,
Maandag, 12 Januari.
Wanneer op een plaats een vloek zou
kunnen rusten, dan is het wel op de oude
fabriek van Hazenkamp aan de Haven-
dijk. De glasfabriek werd gebouwd, meer
dan 25 jaar geleden met de bedoeling er
een flessenfabriek te gaan maken. Nau
welijks waren de gebouwen gezet, was de
oven klaar, of een dumping op de fles-
senmarkt maakte 't onmogelijk om een
rendabel bedrijf op te zetten. Het was
beter om de flessen te kopen. Sinds die"
tijd heeft de fabriek leeg gestaan.
Na de oorlog was er groot' gebrek aan
glas. Er diende zich iemand aan, die dit
vensterglas in Nederland wilde gaan ma
ken, ondanks de teleurstellende ervarin
gen, die men had opgedaan na de vorige
oorlog met de vlakglasfabriek te Maas
sluis, waar gebrek aan ervaring het hele
experiment deden mislukken. Vooral de
minister van Economische Zaken in het
kabinet-Schermerhorn-Drees, minister
Vos, was enthousiast voor het denkbeeld
om in Nederland vlakglas te gaan maken.
De fabriek van Hazekamp scheen wel bij-
zonder geschikt voor dit nationaal gebeu-
ren. Insiders echter- hadden een zwaar
hoofd in de hele opzet.
Er waren outsiders, die bezwaren had
den op andere gronden. De gemeente
Schiedam had de fabriek van Hazekamp
afgeschreven in het uitbreidingsplan bet
Hoofd. Zij moest verdwijnen om plaats
te maken voor een recreatie-oord in de
Gorzen.
De grote strijd begon: ontspannings
oord of glasfabriek. En langdurig gevecht
werd geleverd met als resultaat: voor 10
jaar mogen de glasfabrieken blijven, om
de wederopbouw te helpen, dan zullen zij
vervallen aan de gemeente Schiedam met
alle andere opstallen.
Het college en de raad hadden ingezien,
dat het nodig was, om de wederopbouw
te helpen, temeer, daar de minister zijn
persoon achter dit project had gezet. Hij
zag er een mogelijkheid in tot grote de-
viezenbesparing.
Eer de strijd volledig was uitgevoch
ten, was men al. aan de verbouwing be
gonnen. (Tot grote ontroering van vele
omwoners, Hie de fabriek nooit in wer
king hadden gezien en er langzamerhand
een soort spookhuis van hadden zien wor
den, brandde op zekeren dag, omstreeks
Mei, de ovens. Zij moesten langzaam op
temperatuur gebracht worden. De hitte
steeg, steeg, steeg, tot de brandweer
werd gealarmeerd. De oven had het be
geven het hete glas vloeide weg.
Na het leegbikken van de oven en het
herstel kon weer begonnen worden met
het opstoken. Langzaam aan. Deze keer
scheen het zowaar te lukken. Er werd
vlakglas afgeleverd, dat wel niet geschikt
was voor vensterruiten, maar uitstekend
voor de kassen in het Westland en elders
dienst kon doen. Een tweede botsing met
de gemeente volgde.
Voor de technische kanten waren Bel
gen en Tsjechen in dienst genomen. De
Belgen moesten de ovens stoken. Deze
mensen konden natuurlijk niet van hun
gezinnen gescheiden leven. Daarom werd
er een aanvraag gedaan om dienstwonin
gen te jnogen bouwen dp het terrein: Nog
voor deze was goedgekeurd werd met de
bouw begonnen. Onze lezers herinneren
zich nog wel de debatten over dit onder
werp in de Raad. De storm is maar kort
geluwd, of daar komt het bericht over
het ontslag. 180 arbeiders zonder werk.
Het is een klap voor deze mensen, voor
wie werk voor 10 jaar en misschien daar
na elders langer verzekerd scheen. Wel
licht had een opkomende industrie aan
deze arbeiders de gelegenheid gegeven
zich in hét proces in te werken en sleutel-
mensen de worden. De droombeelden
riet verwezenlijkt. Zij schijnen moei-
1 "m, j Verwezenlijken voor wie de moei
lijkheden kent, die de bouw van een ge
heel nieuwe oven voor hogere tempera
turen met zich brengt. Zal het drama uit
gespeeld zijn?
Hedenmorgen stond voor de Rotter
damse Kamer van het Haags Bijzonder
Gerechtshof de 70-jarige A. J- H., direc
teur van de Rotterdamse Tramwegmaat
schappij terecht, die tijdens de spoorweg
staking aan het Gewestelijk Arbeidsbu
reau de volledige" gegevens had verstrekt
over 6 machinisten, die weigerden aap
het werk te blijven. Een van dit
schrijven zou hii persoonlijk hebben be
zorgd bij de Aussenstelle van de Bahn-
bevollmSchtigte op het Station D. P. Een
en ander zou verder zijn doorgegeven
aan de Feldgendarmerie, die naar de ma
chinisten is gaan zoeken,zonder succes
uiteraard, omdat dezen prompt waren on
dergedoken.
Het bleek utt de getuigenverhoren,
dat de betrokken machinisten om twee
erlei redenen het werk wilden neerleg-
'gen. Eerstens bestond er een weliswaar
slechts gedeeltelijke sympathie niet de
N.S.-staking, omdat liet werk van de
R.T.M. meer beperkt Is. Hoofdzaak was
echter, dat bij de beschietingen door de
geallieerde luchtmacht slachtoffers wa
ren gevallen by het personeel. Nadat de
spoorwegstaking was geproclameerd,
bleef de R.T.M. gedeeltelijk doorwerken.
Er was n.l. een bijeenkomst geweest,
waarop onder de aandacht van de men
sen werd gebracht, dat het transport,
dat door dc R.T.M.' werd verzorgd, op
de eerste plaats voor de voedselvoor
ziening van belang was. Re treinen ver
voerden n.l. aardappelen van de eilan
den af en dit voedsel zou uitsluitend be
stemd zijn voor de bevolking.
Enige dagen kon dit transport doorgang
vinden, doch op 21 Sept. wilde men ook dit
niet meer doen. zelfs niet meer, toen ver
dachte aanbood dg reis zelf mede te ma
ken. Toen de machinisten een voor een
door verdachte werden verzocht op de
locomotief te gaan en dit weigerden, wer
den zij op staande voet ontslagen.
Ontslagen 0} niet?
Het zwaartepunt bij de ondervraging
lag wel bij de kwestie, of de stakers
inderdaad definitief waren ontslagen.
Allen was gevraagd: ..Wil Je rijden, ja
of neen?" Op het ontkennend antwoord
kregen zij te horen: ,.Pak je boeltje en
verdwijn". Bij sommigen werd eraan
toegevoegd: „Je bent ontslagen" al
dus de getuigen doch allen namen
automatisch aan, dat zij hun congé had
den gekregen.
De volgende dag wilden zij hun salaris
en ontslagbewijs halen, doch zij kregen
ten antwoord, dat zij 's middags maar
moesten terugkomen. Bij sommigen was
echter tijdens hun afwezigheid Duits be
zoek geweest, waarbij werd gezegd, dat
de stakers zich moesten melden, aange
zien anders de familie het zou moeten
ontgelden. Als gevolg van dit bezoek
doken de stakers onder.
Buiten de ontslagen machinisten was er
bovendien een typiste, mej. G. M. v. d.
V., die eveneens op straat was gezet. Zij
weigerde n.l. de brief aan het Geweste
lijk Arbeidsbureau te tikken, omdat .zij
het gevaar voor de stakers inzag.
Enkele belangwekkende punten bracht
het verhoor van de inspecteur van ver
voer G. F. M. L. aan het licht. O.a. dc-
vestigde deze getuige, dat het R. T. M.-
personeel uit Oostvoorne, dat direct op
17 Sept. al in staking was gegaan, op
bevel van verdachte van de loonlijst was
afgevoerd. Deze getuige had voorts toe
zegging gekregen van de "stakers, dat ze
's morgens vroeg wilden rijden (alleen
voedsel), doch dat verdachte volkomen
onnodig, de mensen 's middags dienst
wilde laten doen.
Bij het verhoor van verdachte wees
deze erop, zelf eerst te hebben voorge
steld. dat de machinisten bij duisternis
zouden rijden. Toen wilden ze dit niet.
Overigens had verdachte met zijn: „Fak
je boeltje en verdwijn" niet de bedoeling
gehad de stakers te ontslaan. Hij voerde
aan, dat maatregelen later noodzakelijk
werden, omdat ook de andere machinis
ten dreigden te staken. Om aan alle ge
rucht van staking een einde te maken,
meende hij tegenover de buitenwereld
de activiteit van de R. T. M. te moeten
demonstreren.
Mr. Donker, de procureur-fiscaal, acht
te het niet te betwisten, dat de door ver
dachte geuite woorden een ontslag in
hielden. Men heeft hitr geen bewijs te
distilleren, aangezien dit tussen de feiten
ligt. Hij achtte het een kardinale fout,
in die tijd stakend transportpersoneel, bij
het G. A. B. en Duitse instanties aan te
brengen.
Mr. Donker wilde aannemen, dat geen
moedwil, doch slechts gevaarlijke woede
de drijfveer voor K.'s handelwijze is gc
weest; Verdachte is niet-gedetineerd, in
verband met zijn leeftijd en gezondheid
en Mr. Donker achtte een onvoorwaar
delijke hechtenis dan ook niet verant
woord. Hij eiste 1 jaar voorwaardelijk
met een proeftijd van 3 jaar, alsmede
ontzetting uit beide kiesrechten. Als bij
zondere straf meende Mr. Donker een
persoonlijke schadeloosstelling van ver
dachte aan zijn slachtoffers te moeten
eisen. Hij stelde het bedrag op 1500 te
betalep binnen 3 maanden na uitspraak.
Volgens mededeling van de Kamer van
Koophandel erf Fabrieken voor Zuid-
Holland, zijn in de week van 28 Decem
ber 1947 t.m. 3 Januari 1948 in de ha
ven van Rotterdam aangekomen 108 zee
schepen met 'n inhoud van 540.422 netto
M3. (2.83 M3. 1 reg. ton), tegen 91
schepen met 424.585 netto M3. üi de
overeenkomstige periode van 1946 op
1947. Nu dus 17 schepen meer met
115.837 netto M3.
Over de politieke toestandin Indonesië
valt heden niets te melden, zo seint
Aneta v\ Batavia. Te Djokja vertoeven
thans de commissie van drie en hun
adviseurs, die gisteren besprekingen met
Soekarno, Hatta, Sjahrir en de republi
keinse ministers zouden houden. Tot op
heden is geen enkel bericht uit Djokja
gekomen over hetgeen gisteren geschied
de. Wel keerde hedenochtend de secre
taris-generaal van de commissie voor
goede diensten, de heer T. H. Harayana
te Batavia terug, doch deze deelde slechts
mede, dat hij zeer waarschijnlijk morgen
naar Djokja zal vertrekken.
Gistermiddag zijn de Oost-Indonesische
minister-president, Anak Agoeng Gde
Agoeng, de minister van economische
zaken. Hoessein, en de plv. voorzitter van
het parlement, Monumutu, die tevens
leider van de progressieve fractie is, te
Batavia aangekomen. De premier deelde
aan Aneta mede, dat hij was gekomen
om bespreking/1 te voeren en dat hij
slechts enkele dagen zou blijven.
De conferentie tussen de commissie van
ufm. j11 de v'er rePUblikeinse leiders,
blijkt door een sfeer'van stilzwijgendheid
omgeven.
In een telegram uit Djokjakarta, het
eerste dat sinds meer dan twintig uur
door Antara werd verstuurd, wordt ge
meld, dat het republikeinse kabinet en
de Indonesische delegatie Zondagavond
een speciale zitting hebben gehouden „om
de middelen te bespreken die kunnen
leiden tot het opheffen van de huidige
spanning in de politieke en militaire
situatie".
In dit telegram wordt verder gezegd,
dat president Soekarno, voordat de be
langrijke kabinetszitting plaats vond, ge
durende twee uur geconfereerd heeft met
Mohammed Hatta, Sjarifoeddin, Hadji
Agoes Salim, Jjahrir en dr. J. Leimena,
voorzitter van de Indonesische cease-fire
commissie.
Naar republikeinse kringen mededelen,
hebben de Amerikaanse, Australische en
Belgische gedelegeerden gistermiddag 'n
begin gemaakt met een serie ontmoetin
gen met de republikeinse leiders. Deze
besprekingen 'zullen, nu het einde van de
termijn inzake het Indonesische antwoord
op de Nederlandse cease-fire voorstellen
nadert, vandaag worden voortgezet.
Het is de bedoeling van de commissie
van goede diensten, om Dinsdag per vlieg
tuig naar Batavia terug te keren.
Oost-Sumatra protesteert
De voorlopige raad van Oost-Sumatra
heeft een telegram gezonden aan zijn ver
tegenwoordiger te Batavia, waarin ge
protesteerd wordt tegen de uitnodiging
van de republiek aan Oost-Indonesië voor
het voeren van afzonderlijke besprekin
gen betreffende de oprichting van de
Ver. Staten van Indonesië. De raad deelt
in dit telegram mede, dat besprekingen
dienen te worden gehouden met alle
deelstaten gezamenlijk en niet in Djokja.
doch te IJatavia.
Terwijl vader en moeder nog te bed
lagen maakte de 16-jarige dochter in een
woning in de Solostraat te Amsterdam
op Zondagmorgen de kachel aan. Haar
driejarig broertje wilde daarbij helpen
en gooide de inhoud van een trommel
tje in het vuv-, waardoor alle distributie
bescheiden, het trouwboekje en wat
bankpapier als rook door de schoorsteen
verdwenen.
In de streek van Tjandjoer op de weg
naar Bandoeng is Zaterdagmiddag uit
een hinderlaag een personenauto bescho
ten en aangehouden. De wagen werd in
brand gestoken, terwijl de vier inzitten
den, twee mannen en twee vrouwen, wier
identiteit op het moment nog niet met ze
kerheid vaststaat, door de aanvallers zijn
ontvoerd. Men vond op de weg nog slechts
de uitgebrande auto en een damesschoen.
Enige tijd tevoren was op hetzelfde
punt een vrachtauto, die over de weg
passeerde met geweren beschoten. Deze
wagen had echter weten te ontkomen.
Acht Chinezen echter op de wagen wer
den gewond.
Terstond zijn militaire patrouilles uitge
zonden naar de plaats van het gebeurde,
die nu in het woeste terrein trachten de
ontvoerden op te sporen.
Het hotel De Tafelberg bij Arnhem,
aat in de slag om Arnhem een belangrijke
rol heeft gespeeld o.a. als Rode-Kruishos-
pitaal en als hoofdkwartier van de Air-
bornes, is aangekocht door de paters van
Cadier en Keer. Het zal een rustplaats
gaan bieden voor missionarissen, die uit
de Afrika-missie voor herstel van ge
zondheid naar het moederland terugke
ren. Begin Maart zal „De Tafelberg"
reeds in gebruik genomen worden.
Zaterdagavond te 7 uur werden de
15-jarige meisjes N. W. en C. W., die van
Klaaswaal per rijwiel naar Numansdorp
op weg waren, aangereden door een
vrachtauto, bestuurd door A. van S. uit
Klaaswaal. N. W. was op slag dood, C. W.
werd over de langs de weg lopende-tram
rails geslingerd en werd zwaar gewond
naar een Rotterdams ziekenhuis over
gebracht. Het bleek, dat de vrachtrijder
zwaar beschonken was. De rijkspolitie
heeft hem gearresteerd en de vracht
wagen in beslag genomen.
%3.
II
24. Op een wenk van prof. Doré vlogen de soldaatjes de
detective naar de keel, in een dwaze poging, de grote Mugli
op deze manier te overweldigen. Mugli daverde als vanouds
met zijn gruwelijke vuisten om zich heen en vloerde de
ene Marsiaanse soldaat na de andere. Tenslotte nam een
der soldaten, de bangste, die tot op dat ogenblik een afwach
tende houding had aangenomen, zijn toevlucht tot het ge-
Wel ingelichte kringen te Wasshing-
ton verwacmen, dat de V. S. in Maart
1948 voor een serie crises in binnen
landse aangelegenheden en op het
gebied van de buitenlandse, .econo
mische en hulpverleningspolitiek zul
len komen te staan, aldus meldt Reu
ters correspondent uit Washington.
Daar het debat in het Congres over
bruik van een z.g. „flauwtestraalmachine .Flauwtestralen
zijn, zoals het woord al aangeeft, stralen die iemand een
flauwte bezorgen, zij worden op Mars geproduceerd in'een
klein toestel, dat veel op een zaklantaarn lijkt. Nauwelijks
was Basli door de eerste bundel flauwtestralen getroffen,
of hij wankelde enige malen als een oude toren m de storm
en viel toen om.
SrEURDERSGESCmEDENIS
23).
Ja; de eigenaar van de dodenbaari
-Zijn signalement is Verspreid en ik hoon
dat hij gauw gevangen wordt. De S
zaak is buitengewoon istig opgezet £k
heb haar op enkele details na
geheel kunnen reconstrueren.
Terwijl de beidé mannen stonden ie
fluisteren, kqek Truus huiverend het'
gebouwtje rond. Er lagen vijf lijken on
der witte lakens. Ze hoopte, dat de bel
de heren gauw opschoten en ze spoedig
weer weg kon gaan.
Ze kuchte en Nagtegaal begreep dt
wenk.
O ja, Engels, laat jij het meisje
even het gezicht van de man zien.
Engels liep op het tweede witte laken
toe en lichtte een tip op. Truus deed
voorzichtig een pas naderbij en keek.
Neen, zei ze toen beslist: Dit is nij
niet.
Wat??, riep de inspecteur uit: ls
hy dit niet? Weet u het wel zeker, juf
frouw Hage?
.Absoluut zeker, antwoordde het
meisje.
Maar u heeft het gezicht slechts
enkele seconden gezien. Kunt u zich niet
vergissen?
Geen denken aan, zei Truus zó
positief, dat er aan de juistheid van
haar antwoord niet te twijfelen was:
Neen, ik ben er zeker van, dat dit een
ander is.
Dus...., concludeerde Nagtegaal
met beveide stem: dan moeten er twéé
doden in de dodenbaan zijn geweest: deze
zogenaamde van der Gijp èn de man,'die
juffrouw Hagi zag.
Maar waar is dat lijk dan gebleven?,
vroeg dokter Engels, terwijl hij het la
ken weer goed legde. 1
Dat weet ik niet, antwoordde Nag
tegaal peinzend: Ik dank u in ieder geval
voor de moeite juffrouw Hage. Ik zal u
even de weg naar de uitgang wijzen.
Vader kwam tegelijk met het echtpaar
van den Bergh binnen. Het .jonge vrouw
tje was heel erg bleek en zenuwachtig
en ze hield haar man stevig bij de arm
Een korte, zakelijke begroeting en
daarna verzocht Nagtegaal de doklei,
het laken weg te slaan.
Er klonk een kreet: het jonge vrouwtjt
was neergevallen in de armen van haar
echtgenoot. Daardoor was er enige con
sternatie; de dokter en de inspecteur
schoten op de flauw gevallen dame toe
en legden haar op de grond.
Intussen stond agent Vader met open
gevallen mond naar het dode gelaat te
kijken. Hij bleek zó verbluft, dat nii
niets hoorde van wat er rond hem ge
beurde.
Zodra de flauwgevallen dame de ogen
weer had opgeslagen, Was Nagtegaal
weer^ een en al aandacht voor „de
zaak". Hij keerde zich om en zag agent
Vader als een deerniswekkend stand
beeld naar de dode man staren.
En Vader, zei hij: Herken je hem?
Vader slikte, mgar kon geen woord
uitbrengen en knikte daarom alleen
maar.
Gelukkig!, vond Nagtegaal: Dit is
'm dus?
Nu knikte Vader nadrukkelijk van
neen. Het was Nagtegaal, of hij een
klap in z'n gezicht kreeg. Volgens
juffrouw Hage was dit n i e t de man, die
ze in de dodenbaan gezien had en nu
wilde Vader beweren, dat het ook niet
de vermoorde was? Zouden er in plaats
van twee doden drie zijn? Zou dat de
schrik van de vrouw van Van den
Bergh verklaren?
Dit is.... Akkerman, bracht Vader
er moeilijk uit.
Met één slag waren alle theorieën
van de inspecteur vernietigd en daarom
wilde hü de verklaring van Vader met
zonder meer accepteren.
Alsof hij hem tot de orde riep ze 1
hij streng: Vader, weet je viel wat
je beweert?
De agent knikte meewarig het hoofd:
Jawel, inspecteur.
Maar dan isdan zijn
Vader begreep, dat de inspecteur be
doelde: Ja, zei hij langzaam: Ak
kerman kén dus de dader niet zijn.
Hum, dat is nog niet gezégd, ill)
kan het eerst een moord hebben be
dreven* en daarna uit wraak (of om hem
het «preken te beletten) zelf ook ver
moord zijn.
Terwijl hij dit zei, dacht de inspecteur
heel sterk aan Dirk.
Onderwijl stond de vrouw van Van
den Bergh weer op haar benen. Maar
toen de dokter haar vroeg, of ze zich
sterk genoeg voelde om het stoffelijK
overschot te identificeren, gilde ze luid
en doordringend: Neen! Neen! Het is
Akkerman! Ik wil weg!
Zoals Nagtegaal gevreesd had, was er
in de woonwagen van Akkerman niets te
vinden, dat hem ook maar 'n stap verder
kon brengen. Er was geen brief, geen
portret te vinden en alles wees er op, dat
iedere snipper papier met de grootste
zorg opgeruimd was. Dat komAkkct-
inan zelf gedaan hebben, maar ook de
geen, die de eigenaar van de dodehbaan
vermoord had en die 's nachts na eén
uur het lichaam van (de zogenaamde?)
van der Gijp verwisseld had voor' dat
van Akkerman.
Inspecteur Nagtegaal was zeer geschokt
door de mededeling van Vader en hot
echtpaar van den Bergh. Zijn zorgvuldig
opgebouwde therorieën vielen als een
kaartenhuisje ineen en hij sloot zich, na
een nauwkeurig onderzoek van de woon
wagen, in zijn kamer op, allereerst om
de onjuist gebleken reconstructie van de
misdaad te verscheuren en daarna te
trachten een nieuwe theorie op te bou
wen.
De feiten waren dus zo, dat allereerst
mejuffrouw Hage een dode man had ge
zien, die echter spoorloos verdwenen
was. Daarna werd er in de tent wederom
iemand vermoord, die later in een wa-
DINSDAG, 13 Januari.
HILVERSUM I (301 M.) K.R.O. 7 00
Nieuws, gymn. en gram.; 9.00 Lichtbaken;
10.oo Gram.; 11.30 Als de ziele luistert*
11.40 Gram.; 12.00 Zang; 12.30 Weerpr.'
13.33a Dansplaten; 13.00 Nieuws; 13 20
p/apj 14.00 De merels van St. Hube»tus;
14.30 Caus.; 15.00 Kwartet- 15.30 Gram
15.45 Zangplaten; 16.00 De Zonnebloem'-
16.30 Ziekenlof; 17.00 Na school; 17.15
Koor; 17.45 R. V D.- 18.0Q Piano; 18.20
Sportpr.; 18.30 Ned. Strijdkr.;. 19 00
Nieuws; 19.15 Gram.; 19.30 Radiogenes-
19.45 Gram.; 20.00 De gewone man; 20.12
Het voorste Legioen (hoorspel)22 07
Actual.; 22.15 Slavische liturgie: 22 30
Nieuws; 22.50 Radio-orkest; 23.05 Piano
concert van Mozart; 23.30 Gram.
HILVERSUM II (415 en 245 M
A.V.R.O. 6.45 Weerber.; 7.00 Nieuws
gymn. en gram.. 11;00 R V. U- 1130
Orgel; 12.05 Gram.; 12.30 Weerpr12 40
Piano; 13.00 Nieuws; 13.15 Tournee-
orke^i 0rgelplaten; 14.00 Knipcur
sus; 14.30 Gram.; 16.40 De schoolbel; 17.00
P-aL^n 00 47.30 Zigeuner-orkest;
16.00 Nieuws; 18.15 Piano; 18.30 R; V U
1.9.00 Tom Poes; 19.15 Concert; 19.45 Ge-
sprke met dokters; 20.00 Nieuws- 2015
Bonte avond; 21.30 Concert; 22.15 Buitenl.
overz.; 22.30 Liederen-concert; 23.00
Nieuws; 23.15 Gram.
gentje naar buiten kwam, in de woon
wagen van Akkerman neergelegd werd,
waarna de deur door Vader gesloten
werd. Na één uur werd Akkerman ver
moord, op de plaats van de dode neer
gelegd en de volgende morgen door het
personeel van de Geneeskundige Dienst
naar het ziekenhuis gebracht, in de
mening, dat het van der Gijp was, die
echter eveneens spoorloos verdwenen
bleek.
Drie doden dus? Neen, van de eer
ste man was eigenlijk niet bewezen, dat
hij dood was. En van Van der Gijp tóe
vraag was, of die man in werkelijkheiü
wel zo heette) stond eigenlijk ook met
vast, dat hij vermoord werd. Hij kon
heel goed inderdaad aan hartverlam
ming zijn overleden, hoewel dat nau
welijks was aan te nemen.
Zou het kunnen, dat de man, die door
juffrouw Hage gezien was, dezelfde was
als de zogenaamde van der Gijp? Neen,
dat kon niet, want agent Va'der had
positief verklaard, dat laatstgenoemde
twee toegangskaartjes in zijn hand ge
klemd hield, terwijl juffrouw Ilage
sprak over „openliggende, lege handen".
Er was geen twijfel aan, of Dirk, de
knecht van Akkerman, had in ieder ge
val de moord op zijn patroon op zt,n
geweten en zov op z'n zachtst gezegd
interessante mededelingen kunnen doen
over de beide andere mysterieuze ge
vallen en over de geschiedenis omtrent
van der Gijp, zo deze niet identiek
bleek met de man in het wagentje.
a4..p)3n-Marshall in die maand waar
schijnlijk in een beslissend stadium zal
komen, verwachten Amerikaanse func-
Lomarissen. dat Amerika dan vrijwel
tegelijkertijd voor de wolgendie feiten
gesteld zal worden:
1. Engeland zal vermoedelijk zijn
dollariemng veiriomufkt hebben, terwijl
Frankrijk en Italië dan de gelden van
de tussentydse hulpverlening opgebruikt
zuilen hebben, voordat het Europese her-
stelprogramma uitgevoerd kan worden
e}Sen voedselexport zal bedreigd
a001 verminderen der voor-
radfen. de minder goede oogstvooruit-
eigen land grotere t>ehoefte van het
aJ; dóor tekort
vhfes ln het ponder
arbeiders loonsverhoging van de
latie^ou "J*? graan bezuiniging, specu-
en nitm«-, a3n en de bespreking
Van het Plan-Marshall zou-
ingelichte ^unnen worden, aldus wel
4 waarnemers te Washington.
Marshall-plan
Omtrent de hulpverlening, welke Neder
land in het kader van het Marshallplan
van Amerikaanse zijde heeft te verwach
ten en omtrent het standpunt, dat de
Ned. regering hiertegenover inneemt, ver
nemen wij van officiële zijde,- dat de
Ned. regering no;* niet beschikt over de
officiële gegevens, zoals deze bij het
Amerikaanse congres zijn ingediend. Zij
hoopt evenwel het desbetreffende officiële
zeer uitvoerige document zeer spoedig te
ontvangen en zal na bestudering hiervan
in staat zijn dienaangaande nadere mede
delingen te doen.
(Wordt vervolgd.)
De algemene vergadering van 't Cen
traal Bureau vóór de Tuinbouwveilingen
in Nederland, is vastgesteld op Donder
dag 18 Maart a.s., in het N. V. Huis te
Utrecht.
De 33-jarige wachtmeested bij de ko
ninklijke marechaussee A. H. uit Dubbel
dam, gelegerd aan de Westersingel t,e Rot-
terdag, is Zaterdagmiddag op de Maur:-s-
weg met zijn motor geslint. Hij kwam
voor een tramwagen van lijn 14 terecht
en werd ca. 20 meter meegesleurd. Hij
ambawerd op slag gedood.
TAXI BOTST TEGEN LOCOMOTIEF
Gisternacht botste op het Hobbema-
plein een taxi tegen een langzaam rij
den-de looorriotief. De chauffeur probeer
de nog te remmen, maar door de glad
heid van de weg slipte de wagen en sloeg
tegen de locomotief. De twee inzittende
dames, de 53 jarige A. R. en de 77 jarige
G V. udt de Korteh oef straat, kregen
beide een hersenschudding. De chauf
feur kwam et met de schrik af.
