Nieuws. uit STAD en
Het
OMTREK
Regerings j ubileum
H.M. de Koningin
van
Bi oscopen deze week
Geheugen-
Hur
LAATSTE BERICHTEN
De wapenstilstand ondertekend
Katholieke Land- en Tuinbouwbond
Kring Delft
Onze productie
DE ACHTERHOEK EERLANG
VAN WATER BEVRIJD
ïe£SÖ
ZATERDAG 17 JANUARI 1948
PAGINA 3
DE O. V. VERKLAART HAAR
STANDPUNT
SCHIEDAMS VOETBAL
NIW.IN-VERRASSÏNG
VREEMDELINGEN VERKEER
AUTO.ONGELUK OP RIJKS
WEG ONDER SLIEDRECHT
r I, I
s :>v-
SS
DODELIJK ONGEVAL
VLA \RDINGEN
DE RADIO-REDE VAN MIN.
MANSHOLT
RIJKSEENHEID
EXCELSIOR-HOCKEY-WEEKEND
GEM OPENBARE LEESZAiAL
EN BIBLIOTHEEK
BURGERLIJKE STAND
MEDISCHE ZONDAGSDIENST
Huis der vrouwen (Passage)
Begeerte (Monopole)
RADIO-ONDERDELEN TUSSEN
BISCUITBLIKKEN
PLOTSELINGE DOOD
DIEFSTAL AAN BOORD
K.N.V.B. AFD. ROTTERDAM
PRIJSPUZZLE
d
h
h
b
I
"b
Op 31 Januari effectief van kracht
Alle autoriteiten van Batavia waren vanmiddag aan boord van
de Renville bijeengekomen voor het bijwonen^van de onder
tekening der bestandovereenkomst en van de accoordver-
klaring over de grondslagen als basis voor de politieke
besprekingen.
IR. vos geeft cijfers
KLEMMEND PLEIDOOI VOOR
GRENSCORRECTIE
LANDSTORMER HOUDT ZIJN
STRAF
X
VAKGROEP KWEKERS L.T.B.
SOCIALE ZEKERHEID IN IND'Ië
De zon brak door
Betreffende de viering van- het Re
geringsjubileum van H.M. de Koningin,
stelt het bestuur van de Schiedamse
Oranjevereniging er prijs op enkele
mededelingen te doen.
Het is .haast vanzelfsprekend, dat de
O.V. zich haar taak ten volle bewust is
met betrekking tot een waardige viering
van dit, tot vreugde en dankbaarheid
stemmende, gedenkfeest van onze ge
liefde Landsvrouwe.
De viering van de Nationale hoogtij
dagen in 1947 k&n es borg voor staan,
dat de O.V. ook in dit bijzondere gayal
niet te kort zal schieten. Ér bestaat dan
ook geen enkele grond voor de veron
derstelling, dat Schiedam bij de fees
telijkheden in September a.s. bij andere
plaatsen ten achter zal blijven.
Reeds in September 1947 werd een
aanvang gemaakt met het ontwerpen
der plannen. Als eerste daad besloten
wij ons door middel van een huis aan
huis bezorgde folder, tot de gehele bur
gerij te wenden om in zo breed moge
lijke kringen medewerking en steun
trachten te verkrijgen. Door het per
soonlijk verzoek van H.M. de Koningin,
om de feestviering zó sober mogelijk «te
houden, moestén d?ze plannen aanmer
kelijk worden gewijzigd.
Allereerst was het duidelijk, dat geen
kostbare experimenten mochten worden
ondernomen. Het nieuwe ontwerp is
echter zodanig dat een geslaagde feest
viering als vaststaand kan worden be
schouwd mits hiervoor de noodzake
lijke medewerking wordt verkregen.
Ofschoon het nog te vroeg is hierover
publicaties te doen, kan toch reeds wor
den gezegd, dat uitingen van het cultu
rele leven en sport versiering en ver
lichting op het programma staan, terwijl
getracht zal worden de handeldrijvende
Middenstand zo algemeen mogelijk hier
in te betrekken.
Contact is en wordt gezocht met de
daarvoor in aanmerking komende in
stanties, o.a. met het onlangs opgerichte
THUISWEDSTRIJDEN: Twee derde
klassers: D. H. S. kreeg in Maassluis
met 30 van V. D: L. de khus op de
kop: revanche is beslist nodig wil de
theoretische kampioenskans behouden-
blijven. (Merkwaardig dat D. H. S. wel
vaker een grote wedstrijdachterstand
had en daardoor nog theoretische kansen
op de titel kon laten gelden; zij werden
echter nooit verwezenlijkt, waarschijn
lijk ook dit jaar niet). Martinit krijgt
bezoek van Olympia uit Gouda; de uit
wedstrijd werd met 31 verloren, een
revanche is nodig om buiten het herein
van de hekkesluiter te blijven. Ursus
klopte Delfia in Delft met 08, zodat er
ook thuis geen vuiltje aan de lucht is.
En D. R. Z. ontvangt U. S. C.. waarvan
in Rotterdam met 21 werd verloren;
een revanche geeft echter de verloren
titelkansen niet terug. Al met al wei
nig grote gebeurtenissen in onze stad.
Wordt het een uittocht naar het Stadidn
in Rotterdam-Zuid?
UITWEDSTRIJDEN: Met 2—1 won 8
V. V. de thuiswedstrijd tegen H. V, V.;
ook de uitbeurt in Wassenaar is verre
van een „licht geval". De Hagenaars
plegen het de roodgroenen wel zuur te
maken, en het is niet uitgesloten dat de
stugge verdedigingstactiek van de geel
zwarten een gelijk spel weet te forceren.
Excelsior '20 won in het Volkspark met
2—1 van Lekkerkerk; in.de uitbeurt zai
de strijd wel dubbel zwaar zijn. Schie
dam gaat naar' Spoorwegen (Haag),
waartegen nog niet werd gespeeld.
Hoogstraat-comité. Ook zal ieder aanbod
tot medewerking, en wij vertrouwen, dat
er vele zullen zijn, gaarne worden aan
vaard.
Mogen wij tenslotte, ter wille van de
duidelijkheid, er nog eens op wijzen, dat
dat de Oranjevereniging gen enkele
officiële subsidie geniet, doch alle festi
viteiten bekostigt uit eigen middelen, die
bestaan uit de inkomsten van enige
donateurs en de contributies der leden
(ca. 1000 van de 70.000 inwoners van
Schiedam).
Het kan voor velen wellicht/ een aan
leiding zijn, zich als lid op te geven bij
het secretariaat: Burg. Knappertl. 204a.
Met de „Nieuw-Holland" repatrieerden
uit Indonesië A. Buijtenhek, v. Leeuwer-
hoeckstr. 28 en v. d. Ende, Ijsselmonde-
sestr. 96 c, parachutist, die in geen 11 jaar
is thuis geweest en in dienst van de K
N. I. L. M.
Met de „Grote Beer" kwamen terug E.
v. Ouwerkerk, Groeneweegje 29, H. de
Nooijer, Vriendschapstr. 16 en Schot,
Voornesestr. 18, Allen werden zij verwel
komd door heren van het Niwin-comité,
die bij hen thuis een vriendelijke atten
tie bezorgden.
Deze actie zal worden voortgezet. De
NIWIN .bereidt meer voor op dit gebied.
Ook zal een bijeenkomst voor de te
ruggekeerde militairen worden belegd.
Schiedam verdient een grote pluim. Het
bracht voor de kerstpakketten-actie 2a
cent per hoofd op en plaatste zich zo aan
het hoofd van de gemeenten tussen 40 en
70.000 inwoners. Wij waren getaxeerd
op 8 cent. Laat de inspecteur van de
belasting er maar niet achter komen.
Een groep van 60 Brusselaars, hoteliers
met hun vrouwen, bracht gisteren een
bezoek aan de firma Rijnbende, waar de
gasten werden verwelkomd door de heer
J. Breve. Zij bezichtigden de distilleer
derij en de likeurstokerij en waren in de
gelegenheid om enkele staaltjes te proe
ven. Van tevoren hadden zij een bezoek
gebracht aan van Nelle in Rotterdam. Zij
vertegenwoordigen de voornaamste ho
tels van Brussel.
avond voor leden en introducé's. Na een
propaganda-rede zal optreden het ge
zelschap „De Ghesellen van den Spele"
R.K.W.I.K.-PROGRAMMA
WIK is ^ondag weer eens vrij; WIK 2
en WIK 3 spelen béiden thuis aan de
Kethelweg en wel WIK 2 om 2 uur tegen
DRZ 4 en WIK 3 om 12 uur tegen
CVVJ0.
GESLAAGD
Voor het examen boekhouden, afgeno
men door de Veren, van Leraren, slaag
den de heren D. de Bruijn en G. Kalk
man, alhier.
Gisteravond omstreeks half zeven zijn
op de Rijksweg ondér Sliedrecht bij een
autöbotsing tengevolge van de mist twee
militairen vrij ernstig gewond. Een be
stelwagen reed in volle vaart op een
langzaam rijdende vrachtauto. De cabine
van de bestelwagen, waarin zich behalve
de bestuurder, afkomstig uit Gelderland,
nog bevonden ee» 2-tal militairen van het
le regiment pioniers uit Gelderland, die
met verlof op weg waren naar hun woon
plaats Gorkum, werd ingedrukt. De beide
militairen, 't W. en van S. werden vrij
ernstig gewond. Na behandeld te zijn in
hgt ziekenhuis te Sliedrecht, werden, zij
ter verpleging in het ziekenhuis te Gor
kum opgenomen. De bestuurder bekwam
slechts lichte verwondingen.
6:3
Gisteren is van Maassluis uit de grote sleepreis met de bok Ajax naar
'Indonesië begonnen. De sleepboten met het gevaarte op de Waterweg.
Gisteravond omstreeks kwart voor vijf
werd op de werf van de firma Van der
Vlies in Wijk A te Sliedrecht de 40-jarige
lasser J. van dér Vlies tijdens het lassen
door een plotseling vallen, van een Ijze
ren schaar getroffen, tengevolge waarvan
zijn wervelkolom werd ingedrukt. Op
weg naar het ziekenhuis te Dordrecht is
hij aan.zijn verwondingen bezweken.
TERUGBETALING VERHOOGDE
KOLENPRIJS
Volgende week wordt op het postkan
toor begonnen met de terugbetaling var
de verhoogde kolenprijs, resp. 4.— en
ƒ2.40), dagelijks van 9 uur v m. tot 3 uur
namiddag en wel als volgt: 19 Jan. A
t.m. Ba; 20 Jan. Be t.m. Bi: 21 Jan. Bo
t.m. Bre; 22 Jan. Bri t.m. Co; 23 Jan
Cr t.m. Dri.
R.K. MIDDENSTANDSVERENIGING
Maandag 19 Januari a.s., des avonds om
hjilf acht, is er een feest, en propaganda-
De radiorede van minister Mansholt is
door terzake deskundigen met verwon
dering aangehoord, om maar geen erger
■yvoord te gebruiken; meer nog om het
geen hij niet, dan wel gezegd heeft.
Zijne Excellentie begon te vertellen,
dat aanleiding tot zijn radiopraatje wa
ren de vele brieven die hij had ontvan
gen over de gang van zaken betreffende
de voedselvoorziening. Moet hieruit wor
den opgemaakt dat niet alleen de Ned.
land- en tuinbouw geen vertrouwen meer
heeft in het beleid van deze bewindsman
maar dat ook de consument daaraan gaa*
twijfelen?
Nu is het in het bestek van dit stukje
niet mogelijk om op aile details van de
radiorede in te gaan; dit zou wel al t.e
veel plaatsruimte vragen.
De minister deelde mede, dat het niet
mogelijk was het kaasrantsoen te ver
hogen, omdat de melkaflevering door
de veehouders tegenviel. Dit werd mede
gedeeld zonder dat er enige verklaring
van werd gegeven. Wat bedoelt Zijne
Excellentie met die mededeling; wil hij
de verantwoordelijkheid over het lage
kaasrantsoen afwentelen op de ruggen
der veehouders? Dan moge hier worden
Het Schiedamse Comité Handhaving
Rijkseenheid zal op Vrijdagavond 23
Januari in de grote zaal van Musis Sa
crum een voorlichtingsavond beleggen,
waarop zullen spreken G. Kemper, oud
hoofdofficier K.N.I.L. over „Het Konink
rijk en het Indische drama" en J. Reyers,
lid der Eerste Kamer over „Het Indische
schaakspel".
In hetkomende weekend zal Excelsior
de volgende wedstrijden spelen.
Zondag: Excelsior I (heren)—Tempo
(Bergen op Zoom) 12.30 uur, bekerwed
strijd: Excelsior IIGr. Geel VI 13.45
uur: Excelsior II (dames)—R. B. C. XII
beiden op Boshoek. Overige wedstrij
den: Excelsior IV (dames)Noad IV,
2 uur; Leiden aExcelsior a.
In de maand December werden uitge
leend in het hoofdgebouw aan de Lange
Haven 9136 (v. j. 9365) boeken. Hiervan
waren 616 (595) kinderboeken, 3075 (3322)
studiewerken en 5496 (5948) remaps.
In het filiaal in de Gorzen werden uit
geleend 600 (424) boeken, waarvan 100
(62) kinderboeken. 153 (94) studiewerken
en 347 (268) romans.
In het filiaal te Kethel werden uitge
leend 598 (690) hoeken, waarvan 77 (128)
kinderboeken. 53 (38) studiewerken en
468 (524) romans.
Aan het Weeshuis der Hervormden
werden uitgeleend 257 boeken en in het
Interneringskamp te Vlaardingen 168.
In totaal werden dus uitgeleend 10 809
(10.979) bdbken, het aantal houders van
leeskaarten bedraagt 3011 (v.j. 344T).
GEBOREN: Christiaan L. M. z. v. A.
V. Noort en H. M. v. d. Ploeg, Dr. Nolet
straat 1: Catharina G. d. v. C. G. Koster»
en J. v. Leeuwen, Nieuwstraat 29; Arie
2 v. W. S. Hei) en A. Sla, Nassaulaan 75;
Karei z. v K Meijer en A Smit, Nassau
laan 75; Wilhelmina H. M. d. L. J. v,
Noordt en E. H. Arkesteijn, Dr.Nolet-
s+-aat 1; Cornelia H. M. d. v. J. P. v.
Gils en J. H. de Vette, Kerkweg 71; Hans
C z. v. M. G. v. d. Lee en E. Bekker,
Fabristraat 88.
OVERLEDENi C. Quaak. 71*j. weduwe
van G. Roelands, Nassaulaan 75.
Zaterdag 17 Januari.
Bfoscopen: Passage: Huis der vrouwen
(volw.Hl.45, 4.15, 7 en 9.30 u.; Monopole:
Bcgee-te 'voorbehouden) 2, 5, 7 en 9 uur.
R. K. Volksbond: Ouderavond van dc
G'dsen van de Cath. van Sienagroep, 8
uur.
Zondag 18 Januari.
Bioscopen: Monopole: 3, 5, 7 en 9 uur.
Mw. C. Duyster—Jamin, B. K. laan 156,
Tel. 69991; A. L. J. Kunze, Singel 70, Tel.
67760; G. in 't Veld, W. de Zwijgerl. 23,
Tel. 68599; Apotheek Centrum, Hoog
straat 118,
Religieuzen van een Anglicaanse Orde
van de H. Maagd van Calcutta krijgen
van een vorst in een van de uithoeken
van India het verzoek om daar een con
vent te stichten om de medische .verzor
ging en de scholing in de Westerse be
schaving van de bevolking op zich te
nemen. De streek, waar zij belanden is fel
extreem, zowel in de uitingen van de
natuur hoge, naakte, bergmassieven,
bijna,constant, op stormkracht waaiende
winden, moessonregens als in de sfeer,
die historisch groeide uit een stelselmatig
sensueel en sexueel ontaarde bevolking,
welke gekweekte perversiteit haar weer
slag vindt in de kunst. Geworpen in de
zuiging van de uitersten, die gepersoni
fieerd worden door de ruwe Engelsman
Mr. Dean en de Heilige man, van het
genre zuilenheilïge, wordt het eenzame
leven voor de religieuzen langzaam aan
tot een-verschrikking. Zij capituleren, en
trekken weer weg.
Het betreft hier een uiterst precair
gegeven, dat voor een vertpriing voor
groot publiek allerminst in aanmerking
komt. Voor deze film is het woord
„Kitsch" gebruikt en men kan licht tot
die conclusie komen, tenzij men geleid
en -geinspireerd door de serieuze wijze,
waarop het duo Powell-Pressburger deze
film maakte, probeert de betekenis van
hun probleemstelling te vinden.
Hun film zou Kitsch zijn, wanneer zij
gemeend hadden doorgedrongen te zijn
tot in de kern van de betekenis van het
religieuze leven en bewezen hadden, dat
deze strijd tegen de natuur van uitersten,
zowel wat klimaat betreft; als wat land
streek, bevolking, omgeving en zichzelf
innerlijk betreft, voor een in God's genade
gewortelde roeping onmogelijk was. Het
tegendeel wordt immers in de practijk
dagelijks door duizenden bewezen.
Maar er bestaat ook een andere oplos
sing: die van de geniale. En het geniale
behoeft hier niet bewust geuit te zijn.
Wij weten, dat het Anglicanisme sinds de
afscheuring van de Kerk van Rome twee
richtingen heeft genomen: de Calvinis
tische en de in de liturgie op Rome ge
lijkende richting. Ie de eerste zijn reli
gieuzen onmogelijk, in de tweede zullen
zij onvermijdelijk de ontwikkeling van de
gehele Anglikaaftse „High Church" mee
maken. Deze ontwikkeling is geen ander
dan van een Christelijk Humanisme tot
een volslagen Humanisme. De peilers der
Orthodoxy zijn erin ondergraven en onder
het vernis van de traditie, die, zoals we
weten in Engeland zeer lang stand houdt,
blijft een a-religieus Humanisme over.
In dat Humanisme zijn vrouwen^meen-
schappen, die zich toeleggen op een. werk
van naastenliefde niet onmogelijk. Zij
kunnen daarbij zelfs Uit traditie de ge
meenschappelijke kleren dragen van een
convent, maar de religiositeit kan als
basis volkomen verdwenen zijn.
De wereld geeft specimina ten over van
dergelijke a-religieuze congregaties. Wan
neer Powell en Pressburger, bewust of
onbewust, door de basis-voosheid of fun
dament-loosheid van deze orde hebben
heengekeken en toen bewust of Onbe
wust, de onmogelijkheid van het a-reli
gieuze Humanisme hebben doorzien en
op het doek gebracht, durven wij deze
film geniaal noemen. Want dan verdwijnt
het voornaamste feilen in deze film, n.l.
dat de religieuzen geen religieuzen zijn,
dat hun eredienst geen godsdienst is, dat
op geen enkel ogenblik een der zusters
in werkelijk gebed wordt aangetroffen
en dat de Goddelijke genadewerking ge
demobiliseerd schijnt te zijn. Integendeel,
dan wordt elk argument tegen deze film
er een voor. Wij zijn geneigd haar geniaal
te noemen. Zijbewijst niets tegen de
kloosterlijke staat; zij geeft geen enkel
argument tegen de mogelijkheid voor een
nonnenklooster in een uithoek van de be
schaving hoe navrant hier ook de pro.
bleemstelling zou zijn in het geval van
echt-religieuzen, die het zonder de kracht
van de genade vanhet offer, dus zonder
priester.zouden moeten doen aan haar
is immers het fundament van alle echte
klooster-activiteit: het wortelen in God
en God's genade ontnomen, In deze film
is geen geloof, dan het geloof in zichzelf.
Feller aanklacht tegen het a-religieus
Humanisme zagen wij nog niet od een
film.
Dit alles wil niet zeggen, dat de Archers
zich niet vertilden aan hun gegeven. Met
l)un geniale ideeën op het gebied van
de filmkunst zitten ze to propvol, dat zij
de beperking van de meester nog niet
gevonden hebben. Wie staalt.ies van kleu
renfilm wil zien, moet gaan kijken. Kleu-s
renfilm niet in de zin van „natuurlijke
kleuren", maar van de kleur als zelf-'
standige factor in het verwekken van de
emotie. Vooral in de scène tussen de weg
gelopen non en de Engelsman Mr. Dean,
zowel als in de bedreigings-scène aan de
klok heeft de kleur een dramatische wer
king, die aan zwart-wit ontzegd blijft.
K.F.C.-keuring boven 18 jaar.
Op het toneel haalt Crochet technisch-
verrassende staaltjes van goochelkunst
uit.
"Tino Rossi moet in een vervelend ver
haaltje van een filmisch zeer slecht ge
maakte film zijn rantsoen liedjes zingen.
Zijn strijd gaat tussen een zigeunerin en
een lief mêisje. Het is geen innerlijke
strijd, want als het hem geleden komt,
wisselt hij het meisje af voor de zigeune
rin, zoals dat in het lauwe vaatwater-
karakter van zijn liedjes wel past. De
zigeunerin moet ten slotte wegtrekken om
de naaste gelegenheid weg te nemen en
dehrmee een beletsel voor een lang en
gelukkig huwelijk. Oh ja, 'er is ook nog
een „engerd", die het op het lieve meisje
gemunt heeft. Hij is natuurlijk de vijand
van Tino.
Voor de tweede week draait Monopole
het wereldnieuws van de M.P.E.A., zoals
dat voortaan altijd het geval zal ziin Een
voorfilmpje uit de oude doos had er b er
in kunneri blijven. Om het karakter hier
van: voorbehouden.
opgemerkt, dat de lage melkproductie
door twee factoren is veroorzaakt: de
droge zomer en de lage melkprijs. Over
de eerste factor kan hem geen verwijt
worden gemaakt, omdat zijn beleid op
de natuurkrachten geeó invloed kan uit
oefenen.
De lage melkprijs heeft echter ook een
z.eer belangrijke remmende invloed op de
productie gehad. De productiemogelijk
heden zijn nu eenmaal voor een zeer
groot gedeelte op de prijs afgestemd.
Dat dit door de minister niet wordt in
gezien, moet wel als een grote fout in
zijn beleid worden aangemerkt.
Ook het gebrek aan veevoeder'speelt
een belangrijke rol. Dit is echter een
deviezenkwestie. Maar ook in eigen land
is onvoldoende aandacht geschonken aan
ds veevoedersector. Er is bijv. een groot
gebrek aan stro. Dit is veroorzaakt door
de strenge winter waardoor veel winter
koren is uitgevroren, maar mede ook
door de te lage prijzen voor granen,
waardoor de akkerbouw zich meer op
het telen van beter betaalde gewassen
gaat toeleggen.
De voornaamste oorzaak van het tekort
aan stro is wel dat er zeer grote kwan-
tums voor industriële doeleinden worden
verwerkt. De Producten van deze in
dustrie zijn bestemd voor export, dus
deviezen. Door het voedergebrek moest
de veestapel belangrijk worden inge
krompen, wat betekent minder export
van zuivelproducten in het volgend jaar
en meer import van vlees. Men kan het
mes nu eenmaal toch niet van twee kan
ten laten snijden. Daarbij zijn grote hoe
veelheden eiwitrijke krachtvoeders ge
ruild met Denemarken voor vlees, welk
kwantum vlees geleverd werd juist toen
hier op de overnemingsmarkfen grote
aantallen vee geleverd werden. Doordat
dete runderen, ook de geïmporteerde
runderen, dagen, zelfs weken, op net
'slachten moesten wachten, gingen deze
in gewicht hard achteruit Enorme hoe
veelheden vlees, dus deviezen, zijn daar
bij verloren gegaan.
Nu nog iets over de export. De mi
nister merkte op, dat er practisch geen
boter wordt geëxporteerd maar over de
kaasexport, waar het in verband met
het lage rantsoen, over ging werd niet
gerept.
Kaas is in zeer grote hoevteelheden in.
1947 geëxporteerd. Van deze export, die
ook nu nog loopt, ging 50 pet. naar En
geland. Deze kaas moet beneden kostprijs
worden geleverd. De overige 50 pet. werd
geleverd aan diverse landen en bracht
een belangrijk bedrag boven de kostprijs
op. Hoewel deze landen meer hadden
willen importeren, heeft men toch ge
meend het leeuwendeel van deze export
op de Engelse markt te moeten bren
gen. Men heeft aa" de Engelse markt
nog mooie herinneringen aan de jaren
vóór de oorlog, (oen onze boter voor
35 cent per kg. werd verkocht en de
consument hier margarine kon eten a
raison voor 1.20 per kg.
Tenslotte moge hier de vraag nog ge
steld worden, of het sociaal bezien wel
juist is, dat men natuurboter tot een
luxe-product gaat rekenen, alleen be
stemd voor welgestelden, terwijl minder
draagkrachtigen rtiaar margarine moeten
eten; of deze nu al of niet gevitamine-
seerd is, doet aan deze vraag niets af. -
Het antwoord op deze vraag kan alleen
maar ontkennend zijn. Dat dit voor
oorlogs wanbegrip anno -1947 weer in-)
gang gaat vinden,is ernstig te betreu
ren. L'histoire se répète.
W. P. H. JANSSEN, secr.
De rijkspolitie te Rijsbergen heeft giste
ren op de rijksweg WernhoutBreda een
vrachtauto aangehouden, van een beschuit
en koekfabriek te Rotterdam. Bij onder
zoek vond men tussen de lading van
ledige biscuitblikken, welke naar ons land
werden teruggevoerd, een aantal kisten
met gesmokkelde radio-onderdelen ter
waarde van enige duizenden guldens. De
beide inzittenden, personeelsleden van de
Rotterdamse firma, werden gearresteerd.
De auto en de lading zijn in beslag ge
nomen.
Naar wij vernemen vertrokken in het
begin dezer week twee vrachtauto's van
de Rotterdamse fabriek naar België, waar
producten der fabriek werden afgeleverd.
De beide auto's keertjen gisteren terug
met ladingen ledige blikken.
De eerste vrachtauto werd aangehou
den, met het gemelde resultaat. De andere
auto is via Breda naar de fabriek te
Rotterdam gereden. De aldaar op de
hoogte gebrachte economische recherche
stelde op de fabriek een onderzoek in
naar deze aulo, die juist gearriveerd was
en gelost werd. Er werd daarbij geen
smokkelwaar aangetroffen. Door de rijks
politie te Rijsbergen wordt thans het
onderzoek in deze zaak voortgezet.
Rond dezelfde tafel, waar op 8 Dec.
de eerste plenaire zitting op de Renville
werd gehouden, ziften beide delegaties en
de commissie van goede diensten, met
dit verschil, dat Abdul Kadir en Sjari-
foeddin ieder aan een uiteinde van, de
tafel der commissie hadden plaats geno
men.
De heer Kirby opendé als voorzitter
van de week de bijeenkomst en kondigde
als eerste punt aan de ondertekening
van het bestand. Deze bestandsovereen-
komst bestaat uit tien punten, waaraan
als aanhangsel drie punten zijn toege.
voegd. Tevens werd kennis genomen van
de uitvoeringsbepalingen der "overeen
komst. Hierin wordt o.m. gezegd: „De
gejijkluidende order zal gelijktijdig wor.
den uitgegeven door de Nederlandse en
de republikeinse autoriteiten aan hun
ondergeschikten en commandanten en via
deze aan/ hun troepen".
Deze order luidt:
„Heden. 17 Januari 1948, is een wapen-
stilst ando ver e enk omst gesloten tussen de
republiek en Nederland. Dit betekent, <iat
zo spoedig mogelijk alle maatregelen
zullen wórden genomen om op de meest
effectieve wijze een einde te maken aan
alle vijandelijkheden. In afwachting van
gedetailleerde orders en instructies beveel
ik u als volgt:
1. Vermjjdt alle provocaties In welke
vorm ook.
2. Gaat door met nw taak tot hand
having van rust en orde in de gebieden,
die n zijn toebedeeld.
3. Verdedigt u, indien u wordt aan
gevallen.
4. Vermijdt alle incidenten.
5. Beseft, dat! u verantwoordelijk blijft
voor de veiligheid van leVen en goed.
Ik verwacht, dat u deze voorlopige
orders 'zult uitvoeren in de geest, waarin
Aan boord van het sleepschip „Haley",
liggende in de Waalhaven, is gistermid
dag de 60-jarige H. J. J. B.( plotseling in
elkaar gezakt. Een .ontboden arts kon
•slechts de dood constateren.
De politie hield twee manneb aan, die
zich schuldig hadden gemaakt aan dief
stal van levensmiddelen aan boord van
het s.s. „Sta# Haarlem", liggende in de
Vulcaanhaven te Vlaardingen.
De beide mannen, beiden Rotterdam
mers, nl. de 32-jarige B. H. M. en de
53-jarige C. G. v. E., in dienst van de
betreffende scheepvaartmij., waren be
last met de proviandering van het schip
en maakten van deze gelegenheid ge
bruik boter, kaa» vlees en vet te stelen
Zij zijn ter beschikking van de jüstitie
gesteld.
In verband met de wedstrijden voor
selectie-elftallen, is voor de afdeling
Rotterdam slechts een klein programma
vastgesteld. 3A: HageroPantser Boys. B:
Don BoscoRVVB. C: Babberspolder
SSAVR. D: GroemtaSportvogels.
De oplossing van de 5 hoekspuzzle van
de vorige keer is: 14 Livorno; 17 le
gende; 2—6 Elba; 3—1 Senegal; 3—7 Sa
vanne; 3—10 Sinopel; 411 opperen; 5-
akte 58 adem 69 aloë; 74 embargo:
710 exempel; 711 ergeren; 89 mare
10—11 berg.
Een prijs verwierf: G. C. A. v. Geene.
Ridderkerkxstraat 10b,' Schiedam.
Ditmaal geven wij een paarde-sprong
puzzle.
e
r
s
e
,z
a
e
t
n
e
e
w
O
a
O
1
n
Beginnend met e, heeft men door ge
bruikmaking van de paardesprong uit het
schaakspel een bekende zegswijze te vin
den.
Oplossingen tot uiterlijk Donderdag'
middag.
De minister van Verkeer en Waterstaat,
ir. H. Vos, heeft gisteravond te Rotter
dam een rede gehouden over: „de huidige
politiek", waarbij hij gelegenheid vond
zijn aandacht te wijden .zowel aan het
Marshall-plan als aan de in Indonesië
bereikte resultaten.
Ir. Vos bezag allereerst de na de oor
log afgelegde yveg. Spr. gaf enkele cijfers,
om het economische herstel van ons land
te karakteriseren. In het tweede halfjaar
van 1945 bedroeg de industriële productie
precies 45 pet. van 1938. In het eerste
halfjaar van 1946 steeg dit tot 64 pet. en
daarna geleidelijk tot 96 pet. in het
tweede halfjaar van 1947. In de maanden
OctoberNovember 1947 lag de productie
van ons -land gemiddeld hoger dan in
1938. Wie deze cijfers vergelijkt met b.v.
die van Frankrijk en Italië, ziet, dat er
in Nederland een veel rustiger en regel
matiger voortgang fs.
De 'verhoging vah het productiecijfer
was echter alleen mogelijk door de invoer
van machines e.d. uit het buitenland. De
moeilijkheid is nu, dat wij het niet lang
kunnen volhouden, dat de uitvoer ten
achter biijft. In de eerste tien maanden
van 1947 bedroeg de import precies twee
milliard gulden meer dan de export.
Ir. Vos schetste de grote economische
betekenis van de plannen, die Amerika
thans heeft ontwikkeld. Het heeft de plan
nen van de verschillende landen samen
gevoegd voor de wederopbouw van e
Westen. Een tweede belangrijk element is,
dat het bereid is een zeer groot Bedrag
aan goederen en fondsen ter beschikking
van Europa te stellen, teneinde het proces
van herstel en wederopbouw van de
nationale economie te voltooien.
(Van onze speciale verslaggever).
Een fontein in een vijver «puit hoog
op en vlak erbij klatert een waterval
Water In speelse en onschuldige bewe
gingen ter verlustiging van de méns,
die door dit park gaat, dat rondom de
villa „Angerenstein" aan de Velperweg
te Arnhem ligt, in welk gebouw de
prov. waterstaat voor Gelderland ge
huisvest is. Een lichaam, dat zich tot
taak heeft gesteld het water te bedwin
gen en langs ordelijke banen te lelden,
omdat men maar ai te goed weet, dat
water het de mens ook lastig kan ma
ken.
In een der vele kamers van het grote
oude herenhuis zitten wij met de hoofd
ingenieur-directeur, ir. E. J. Kemphees
aan een tafel over een kaart gebogeu.
die ons de situatie van het gebied van
Lobith tot Pannerden in beeld brengt,
door Rijn en Waal, waarmee correspon
deert een minder gewenste toestand in
de achterhoek door hoog water, zoals
drij nog kortgeleden op ontstellende wij
ze hebben aanschouwd.
Het laat zich nu aanzien, dat hierin
spoedig verandering gebracht zal wor
den door de uitvoering van een water
staatkundig plan, dat ook sociaal voor
de streek vele voordelen biedt. Door
dichting van de oude Rijnmond, hetgeen
men -zich voorstelt, wordt ongeveer 2500
H.A. aan cultuurgrond gewonnen. Ver
der worden de bewoners van het pol
derdistrict Herwen eri Aerdt uit hun
isolement verlost. Dit gebied was be
halve door een brug bij Herwen, die
in 1940 verwoest weid, waarna een
noodvoorziening getroffen is, alleen met
veren te bereiken en langs twee wegen
over Elten, waarbij men echter op.
Duitse grond kwam. Bovendien waion
deze wegen bij hoog water gestremd. De
veren had men juist in 1940 door een
brug bij Babberich vervangen, die ech
ter na een paar dagen in de beruchte
Meimaand opgeblazen moest worden.
Na hersteld te zijn, moest de brug in
Mei 1945 opnieuw verwoest worden,
waarna een provisorische voorziening
getroffen werd.
De bestaande houten noodbruggen zijn
bij het toenemende verkeer echter on
voldoende gebleken, zodat nu een Bailey
brug gemaakt wordt, welke eveneens een
voorlopig karakter krijgt In afwachting
van de algehele verbetering van de af
watering
Verzet van Duitse zijde
Om zich een goed denkbeeld van de
toestand te vormen, diene men ver in do
historie terug te gaan en zich te herin
neren, dat de vroegere splitsing va
Rijn en Waal bij Schenkengans m Duits
land was. De boven-mond vanrrf., J
nu de Spijkse overlaat, lag °P Duits ge
bied en was reeds aan het einde van de
17de eeuw sterk aan het verzanden, met
het gevolg, dat de Waal sterk water trok
en in Nederrijn en IJssel watergebrek
kwam. Pogingen om verbeteringen aan
te brengen, hebben voornamelijk door
verzet van Duitse zijde gefaald en uit de
vaderlandse geschiedenis weten wij, dat
onder Lodewijk XIV Fouché in 1672 via
de verzande Bovenrijn bij Lobith de Be
tuwe wist binnen te vallen om het beleg
voor Arnhem te slaan. De Staten van
Gelderland hebben toen aan Menno van
Coehoorn opdracht gegeven bij' Panner
den een retranchement te maken, wat wij
nu een tankgracht zouden noemen. Beide
dijken zijn later doorgebroken, waardoor
het Pannerdense kanaal is ontstaan. Bij
hoge "Waalstand kreeg men nu een lage
Rijnstand. Van die tijd af dateert de
splitsing bij Pannerden en de Rijnmond
bij Lobith raakte verder verzand.
Aan het eind van de 18de eeuw is een
voorlopige overeenkomst met Duitsland
getroffen, dat nu zelf nadelen van de
overlaat begon te ondervinden, omdat het
water om de Eltenberg op Duits gebied
naar de Achterhoek bij Doetinchem op
de oude IJssel stroomde. Uit deze over
eenkomst is tenslotte omstreeks 1921) een
tractaat gegroeid, waarbij wij recht kre
gen het water voorlopig op 15 N.A.P,
te houden. Het Pannerdensche Kanaal, dat
geen behoorlijke dijken had, leverde bij
hoge waterstanden echter steeds moeilijk
heden op en na de normalisatie van de
grote rivieren bleef dit n zwak punt. Van
daar dat nu 't rijk met n voorstel geko
men is de overlaat te dichten en het Pan
nerdensche Kanaal tot 'n genormaliseerde
rivier te maken, niet alleen voor zomer-
maar ook voor winterbed. Beide bestaan
de dijken moeten nu achteruit gebracht
en doorgetrokken worden. De provincie
Gelderland ziet nu kans hierbij aan te
sluiten eqn werk, waarmee vporal het
streekbelang gediend wordt, nl. voor eigen
kosten, die op een bedrag van 340.000
neerkomen, een sluis in de nieuwe dijk
te maken en de leidijk, die het Rijk an
ders tot aan de oude beneden Rijnmond
zou maken, te verlengen om aan te slui
ten op de dijk van Lijmers. Herwen Aerdt
moet nu de bemaling verplaatsen.
De Achterhoek komt dan vrij, doch
als wü gaan bemalen, profiteert Duits
land eveneens, dat zün waterlast op
onze kosten vrij krijgt en bovendien
gratis water voor zijn Rijn ontvangt.
Billijkheidshalve ligt het /lus voor de
hand, dat een klein gebied tussen
's Heerenberg en Emmerich bij ons land
getrokken wordt, zodat met dit plan
een wel zeer klemmend pleidooi op
natuurlijke gronden voor grenscorrec
tie ter plaatse geleverd wordt.
Te Rotterdam was door het Bijzonder
Gerechtshof te 's-Gravenhage tot 20 jaar
gevangenisstraf met aftrek veroordeeld
omdat hij heeft deel uitgemaakt van de
Landstorm Nederland en aan Duits^
zijde heeft hij hier te lande deelgenomen
aan de krijgsverrichtingen tegen de ge
allieerden: Bij de behandeling van deze
zaak voor,de Bijzondere Raad van Cas
satie betoogde dé verdediger dat requi-
rant alleen gestraft zal kunnen worden
voor het in dienst treden bij de Land
storm Nederland. Z.i. dient de opgelegde
straf dan verlaagd te worden. Spr. be
pleitte voorts de wenselijkheid van net
inwinnen van een psychiatrisch rapport
In zijn requisitoir merkte de procureur
fiscaal mr. Bakhoven o.m- °P> aat re"
quirant ook verscheidene illegale wer
kers heeft gedood en gewond. Slechts
met het oog op zijn leeftijd zal spr. geen
hogere straf vragen Hij concludeert tot
We Vakgroep kwekers van de L. T. B.
sectie bollenkwekers vergadert op Maan
dag 26 Januari a.s. te 2 uur in café-res
taurant Brinkman te Haarlem. De agenda
bevat o.m. behandeling nieuwe wijze van
stemmen, bespreking ingekomen voorstel
len en prae-advies van het vakgroepsbe
stuur.
Nu waarschijnlijk vele militairen in
Indië een werkkring zullen aanvaarden
en daarbij zullen meehelpen aan de we
deropbouw van dit gebiedsdeel, heeft de
Raad van vakcentralen de bijzondere
aandacht van de minister van Overzeese
Gebiedsdelen gevraagd voor de z.i. alstc
deze wapenstilstandsovereenkomst thans
is getekend".
Deze bepalingen en de wapenstilstands^
overeenkomst wordn uitgegeven heden
avond 21 uur Java-iijd en worden effec
tief vor beide partijen 14 dagen later,
dus op 31 Januari om 24 uur Java-tijd.
De overeenkomst zelf, welke als ter
mijn van inwerkingtreden noemt: 48 uur
ria de ondertekening, liet tevens de
mogelijkheid ópen tot het verlengen van
deze termijn tot 14 dagen na de onder
tekening. indien een van beide partijen
aan de andere partij het verzoek hiertoe
zou doen.
Sjafifoeddin heeft per brief aan fa
Nederlandse delegatie ziin wens te ken
nen gegeven deze termijn te verlengen,
zodat thans de termijn van 14 dagen
geldt. Deze brief van Sjarifoèddin werd
in rif openbare zittitng van heden over
handigd.
De politieke overeenkomst
Daarna las rechter Kirby, de twaalf
punten van de politieke basis voor be
sprekingen voor, waarop door de voor
zitter van beide delegaties, Abdoel Kadir
en Sjarifoèddin, de accoordverklaring ge
geven werd.
Punt 1 zegt, dat de partijen de hulp der
commissie van goede diensten verder
aanvaarden voor uitwerking en onder
tekening van een overeenkomst; tot oplos
sing van het politiek geschil op Java, Ma-
doera en Sumatra, gebaseerd op de prin
cipes van Langgadjatl.
Punt 2 zegt, dat geen partij recht heeft
de vrije uiting van populéire bewegingen
te verhinderen, die uitgaan naar politieke
organisaties, in overeenstemming met
Hnggadjati.
Punt 3 houdt in, dat verandering in
administratie van een gebied uitsluitend
bewerkstelligd kan worden na volledige
en vrije toestemming der bevolking en op
het ogenblik, dat die bevolking veilig en
vrij is van enige pressie.
Punt 4 zegt, dat men na tekening van
de politieke overeenkomst tot maatrege
len overgaat tot geleidelijke verminde
ring van de gewapende macht van beide
partijen.
Punt 5 vraagt herstel van economische
activiteit, handel en verbindingen.
Punt 6 bepaalt, dat maatregelen moe
ten genomen, opdat na zes maanden en
niet meer dan een jaar na onderteke
ning vrUe bespreking kan plaats vin
den van vitale zaken, terwijl aan bet
einde van deze-periode vrije verkiezin
gen worden gehouden, waarin de be
volking haar politieke verhouding kan
vaststellen tot de V. S. van Indonesië.
Punt 7 zegt, dat democratisch een staat
kundige conventie moet gekozen voor op
stelling van de grondwet der V. S. Van
Indonesië.
Punt 8: Indien een van beide partijen
aan de V. N. verzoekt om bemiddeling om
de toestand waar te nemen totdat de sou-
vereiniteit van Nederland overgaat op da
V. S. van Indonesië, wordt zulk een ver
zoek in ernstige overweging genomen.
De volgende vier punten zijn genomen
uit de overeenkomst van Linggadjati, f.w.j
punt 9 betreft de onafhankelijkheid voor
het Indonesische volk.
Punt 10 behandelt de samenwerking
tussen de volkeren van Nederland en In
donesië.
Punt 11 handelt over de souvereina
staat op federale basis onder een demo
cratische grondwet.
Punt 12 heeft betrekking op de unie
tussen de V. S. van Indonesië en de an
dere delen van het Ned. koninkrijk.
Al deze punten werden vóór accoora
ondertekend.
Overeenkomst van Renville
De overeenkomst, zo zeide, volgena
A. P., dr. Frank Graham, het Amerikaan
se lid van de commissie, zal met ieders in
stemming zeker de naaip gaan dragen
van „Overeenkomst van Renville". Hij
zei verder zich tot de beide delegaties
wendend, dat de commteie thans g*™
TTtonia had aan te bieden, maar een pe
riode van zwaar, moeilijk en gec|pldigv
werk voor het organiseren van vrijheid,
onafhankelijkheid en samenwerking van
het volk van Indonesië en van Neder
land.
Nadat het de "hele dag flink had gere
gend, klaarde toen de delegaties zich aan
de tafels neerzetten, de hemel op en
brak een sterke.zon door.
De Indonesische premier, Amir Sjari
foèddin. tekende voor tie republiek Indo
nesië. Uit naam van de republikeinse de
legatie verklaarde hij, volgens U. P.:
„Wij waren teleurgesteld, omdat her
haaldelijk de voorstellen, die gedaan wa
ren door de commissie van goede aien?
sten en die wij hadden aanvaar
door Nederland werden aangenomen. Na
tuurlijk zijn wij thans teleurgesteld over
de Nederlandse voorstellen m deze over
eenkomst, omdat zij, zoveel verschillen
van wat wij gehoopt hadden en wat wy
verwacht hadden van de commissie van
goede diensten. Niettemin zullen wy
deze bestandsovereenkomst uitvoeren en
deze politieke beginselen, zo goed a rilt
in ons vermogen
de R.V.V. er met nadruk op aan. dat Ne- voor ons ligt".
Voor de Nederlandse regering tekende
Abdoel Kadir, voorzitter van de Neder
landse delegatie en plaatsvervanger van
de luitenant-gouverneur-generaal, dr. H.
ygjj MOOk.
Abdoel Kadir zei: „Door de onderteke
ning van deze overeenkomst is de eerste
mijlpaal geplant op de moeilijke weg, die
derland met zijn in verschillende opzich
ten vergevorderde sociale wetgeving zal
bevorderen, dat ook voor werkers in In
donesië een goed verzorgde, op wette
lijke basis steunende sociale positie tot
stand komt. Hiertoe zouden ten spoedig
ste maatregelen dienen te worden voor
bereid.
meenonvoldoende rechtspositie, waar
onder in Indonesië moet worden gewerkt.
Dit leidt erJ,oe, dat geschikte personen,
die overigens bereid zouden zijn in In
donesië te blijven of daar te gaan wer
ken, worden weerhouden hun medewer
king aan de opbouw te gaan verlenen,
omdat zij dan hun sociale positie onvol
doend geregeld achten. Daarom dringt
Bij beschikking van de minister van
Sociale Zaken is benoemd tot lid der
centrale commissie voor de volksgezond
heid, als vertegenwoordiger van de natio
nale federatie voor de geestelijke volks
gezondheid, dr. J. van der Spek, genees-
heer-direoteur der psychiatrische inrich
ting „Maasoord" te Poortugaal, zulks in
de plaats van wijlen plof. dr. K. H.
Bouman.
De ondertekening vond plaats op het
tweede dek van het Amerikaanse schip.
Onder de aanwezigen bevonden zich de
militaire waarnemers van de consulaire
commissie van de zes landen.
De stars en stripes waaide halfstok ter
herdenking van de Amerikaanse minister
van Marine J. Daniels, die vandaag over
leed.
Bij zijn aankomst hedenmorgen op het
vliegveld Kemajoran deelde Sjarifoèddin
mede. dat het republikeinse kabinet, ten
gevolge van het uittreden van de Mas-
joemi niet hervormd zou worden. Hij
zeide, dat de vijf vrijgekomen zetels in
het kabinet automatisch bezet zouden
worden door de vice-ministers.
Republikeinse autoriteiten, die Sjari
foèddin naar Batavia 'vergezelden, ver
klaarden, dat het kabinet nog steeds de
grote steun ondervindt van de bewolking
van de republiek.
Naar Aneta verneemt, vertrekt hel
Australische lid der commissie van drie
rechter Richard Kirby, morogen reed
naar Australië. Het Belgische lid, Pain
van Zeeland, zal Maandag per K.L.M. via
Nederland naar Brussél reizen. Het Ame
rikaanse lid, arof. Graham .blijft nog.