„Fantasia",
volkomen nieuw experiment
Zeereis met de
Dood
Ook vis en peulvruchten leveren eiwit
i: i
- 3
ZATERDAG 17 JANUARI 1948
PAGINA 4
WALT DISNEY, DE
DUIVELSKUNSTENAAR
Ongelooflijk knap werk, naast
afschuwelijke misgrepen
iliïiiir
VERVANGING VAN
VLEES
BUZIIAU ZEGT NEEN
WEG VERBETERING
"fvp
GEVALLEN VOOR HET
VADERLAND
Wanneer, zoals in de laatste dagen, stormen gieren, de gplven zieden en koken en de stormvogels
fladderen is de vuurtoren te IJmuiden een rustige rots ik de branding en een baken voor zeevarenden.
FILM OVER DE KUNST VAN
RUBENS
DE GEZONDHEIDSTOESTAND
VAN MGR HOPMANS
LANDSTAAL NAAST LATI.TN
in aartsbisdom Parijs
Jerry Froscher
door
vin
Hond!, schold Hampton; Je moeder
„Fantasia", het meest opwindende avontuur, dat Walt Disney, zoals hij
zelf zegt, op zijn grote ontdekkingsreis door de gebieden van kleur,
geluid en beweging heeft beleefd, is in zijn voornaamste opzet: het in
kleur en beweging gestalte geven aan de emoties, die bij het luisteren
naar muziek in de menselijke ziel worden verwekt, een mislukking,
maar een grandioze mislukking geworden.
De indrukken, welke men krijgt bij het
endergaan van muziek, vooral als het gaat
om muziek van het formaat, dat Disney
zich tot onderwerp slachtoffer zouden
wij haast zeggen heeft gekozen, kan
nu eenmaal niet in beelden worden vast
gelegd, zeker niet door een man als Dis
ney, wie ieder begrip voor het transcen
dentale ontbreekt. Dit laatste blijkt wel
zeer duidelijk uit het slot van de film,
waar hij „Une nuit sur le Mont Chauve
van Moussorgsky laat volgen door het
„Ave Maria" van Schubert, dat hij „illus
treert met beelden, waaruit een in reli
gieus opzicht volkomen steriele geest
Spreekt. Trouwens, de gehele film door
bewijst Disney, dat hij op de allereerste
plaats materialist en realist is, die zich
het sterkst uit in concrete beelden, hoe
groot en bewonderenswaardig zijn fanta
sie ook moge zijn. Walt Disney heeft een
concrete, niet een abstracte fantasie. Dit
doet dan ook de vraag rijzen, of Disney
zich, gezien deze persoonlijke beperking,
gezien ook de technische beperkingen,
welke microfoon en camera hem opleg
den, aan een dergelijk experiment mocht
Wagen. Wij geloven van wel, omdat een
mislukking tengevolge van een des
noods gewaagd experiment toch altijd
nog beter is dan helemaal niets. Alleen met
vallet, en opstaan immers leert de mens
lopen. Dit kiemt temeer, omdat „Fanta
sia" méér is dan alleen maar illustratie
van de muziek. Met deze film heeft Walt
Disney willen aantonen, dat kleur en be
weging op zich in staat zijn eigen
ontroeringen te verwekken in het mense
lijke gemoed en daarin is hij geslaagd.
Niet in alle opzichten, maar toch zodanig,
dat zijn experiment in dit opzicht onbe
kende mogelijkheden heeft geopend.
Bij de beoordeling van „Fantasia" dient
men er zich overigens terdege van be
wust te zijn, dat deze film iets geheel
nieuws is en dat haar dus gemakkelijk de
traditionele verguizing van het onbeken
de zal ten deel vallen. Er zijn immers
geen aanknopingspunten in het verleden,
er is niets, waaraan men haar toetsen
kan, tenzij aan.zuiver muzikale normen,
volgens welke Mickey Mouse in L'Ap-
prenti Sorcier" van Dukas en de fondant-
kleurige stoere Centauren, lippen stiften
de „Centauresjes" blootbenige Cupi
dootjes en een buikige Bacchus in Beet-
hovens Zesde Symphonie niet minder dan
heiligschennend zijn.
Zuiver filmisch bezien dus met uit
schakeling van alle muzikale wellicht sub
jectieve gevoeligheden, bevat „Fantasia",
naast de meest afschuwelijke misgrepen,
zoveel ongelooflijk knappe beelden, zo
veel prachtige vondsten, zoveel kostelijke
humor, zijn de tekeningen en effecten.
welke Disney de duivelskunstenaar, met
zijn medewerkers bereikte, soms zo
groots, gedurfd en nieuw, dat men niet
het recht heeft op deze film in haar ge
heel het woord „Kitsch" toe te passen. In
dit opzicht is de compositie van de film
zelf een symbool. Zij vormt namelijk geen
gaaf geheel, doch bestaat uit een achttal
volkomen los van elkaar staande, hetero
gene fragmenten (samenvallend met de
door Disney gekozen muziekwerken),
fragmenten, die door Deems Taylor, een
van Disney's talloze medewerkers als
„conferencier" aan elkaar worden ge
praat en die op zich hun hoogte- en laag-
tepunten hebben.
Disney heeft zijn fantasie de vrije loop
gelaten en is er hier en daar precies als
de muziek, die hij tot onderwerp koos, het
slachtoffer van geworden. De muziek in
de film, los van het beeld, wordt onder
leiding van Stokowski, die er zich al te
grote vrijheden mee heeft veroorloofd, op
feilloze wijze gespeeld en is geregistreerd
op een wijze, welke met de middelen,
waarover de techniek momenteel de be
schikking heeft, moeilijk valt te verbete
ren. Uit de beelden, los van de muziek
als inspirerende factor, spreekt vaak een
diep ontzag en begrip voor de schoonheid
en grootsheid van de materie, zoals b.v.
het plotseling luisterend heffen van de
Sauriër-koppen naar het onverbiddelijk
voortschrijden van de tijd in Stravinsky's
„Le Sacré du Printemps".
„Fantasia" is een film van tegenstrij
digheden geworden, waarin de cultuur
van het oude, conservatieve Europa en
die van het jonge, onbezonnen Amerika
in botsing komen. Men kan Disney's werk
bewonderen of het verguizen, maar on
verschillig kan men er niet tegenover
blijven. Men moet het zien en beleven,
al kan men het niet volledig begrijpen
en waarderen. F.
"-r*T-W»
L/e „Dans der Uren" van DonchieUi,
gezien door Walt Disney.
Waarom raden we U toch steeds aan
om op die dagen, dat U geen vlees bij
de warme maaltijd kunt geven, in plaats
daarvan vis, garnalen, mosselen, bloed
of leverworst of een peulvruchtenge
recht op tafel te brengen?
Zonder vlees missen we iets aan de
maaltijd en dat is niet alleen een kwestie
van smaak. Al is de maaltijd ook nog zo
smakelijk en voedzaam, dat wil nog n et
zeggen, dat hij ook goed en volledig is:
ons alle noodzakelijke voedingsstoffen
toevoert. Dagelijks hebben wij, behalve
koolhydraten, vetten, zouten en vitan-vnen,
een zekere hoeveelheid eiwit nodig. Vlees
nu is een eiwitrijk voedingsmiddel, en kan
ons dat dus verschaffen.
Maar gelukkig zijn er nog andere le
vensmiddelen, die veel eiwit bevatten:
eieren (ook eendeneieren), melk, kaas,
yoghurt vis en peulvruchten. In vele ge
vallen zullen we in een warme maaltijd
het vlees kunnen vervangen door de bon-
loze vis, of door peulvruchten.
Daarbij moeten we er nog eens op
wijzen, dat het een foutief idee is. dat
men vis alleen kan eten met wortelt'es
of sla. Gebakken bokking bijv. smaakt
uitstekend bij bieten of rode kool, schel
vis is heel smakelijk met rauwe andijvie-
stamppot.
Peulvruchten kunnen (wanneer men
ze tenminste kan krijgen Red.) als vlees
vervanging dienst doen bijv. in de vorm
van een hartig peulvruchten-koekie. Ook
kunt U een deel van de aard-^^en ver
vangen door peulvruchten: 100 gr. peul
vruchten in plaats van 250 g aardaope-
len. Om alle aardappelen in de maaltijd
door peulvruchten te vervangen zou niet
raadzaam en in verband met de beschik'
bare voorraden ook niet overal mogelijk
zijn. Datzelfde geldt, wanneer U peul
vruchten verwerkt tot een stevige soep:
U zult goed doen, daaraan wat fijnge
maakte aardappelen toe te voegen. Niet
alleen, omdat deze de soep smeuïger
maken, maar ook omdat aardappelen een
plantaardig eiwit bevatten, dat een goede
aanvulling vormt van het peulvruchten
eiwit. Alle eiwitten zijn nl. voor onze
voeding niet van dezelfde waarde.
Sommige groepen van personen hebben
een bijzonder grote behoefte aan eiwit.
Dit zijn o.a. zwangeren, zogende moe
ders en opgroeiende kinderen. Dat komt,
doordat het eiwit een bouwstof is, waar
uit nieuwe lichaamscellen worden opge
bouwd. Ook worden de slijtende cellen
ermee hersteld.
U begrijpt dus wel, hoe nodig het is,
dat de extra rantsoenen geheel ten goede
komen aan degenen, voor wie ze bestemd
zijn!
Naar in Amsterdamse artistenkringen
thans als vaststaand wordt aangenomen,
zal Buziau niet, zoals eerst verwacht,
werd, in de Bouwmeester-revue van dit
jaar optreden. Hoewel onderhandelingen
hebben plaats gevonden, schijnt Buziau
zichzelf niet gezond genoeg te achten om
zijn rentree te maken.
De A.N.W.B. deelt mede. dat vermoede
lijk nog dit voorjaar een begin zal wor
den gemaakt met het aanbrengen van een
betonverharding op een deel van de weg
Krimpen a.d. IJsselBerg Ambacht-
Schoonhoven en wel het gedeelte gelegen
tussen de Kerkweg te Ouderkerk en de
Kerkweg te Lekkerkerk.
j
De regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen in de afgelopen week
de navolgende verliezen zijn gerappor
teerd:
Kon. Marine: mar. N. Visscher (ZM>
uit Veenendaal, overleden t.g.v. auto
ongeluk:
Kon Landmacht: sold. A. J. Beren
man uit Rotterdam; serg. J. J Korte
kaas uit Lisse; sold. B. W. van Loor,
uit Rotterdam; sqjjl. A. Steenhuisen
uit Velsen, allen gesn. 6 Januari; sold.
G. B. te Winkel uit Utrecht, gesn. 7
Jan.; korp. J. Euving uit Gees, sold. J.
Ottens uit Annen, beiden gesn. 9 Jan
serg. P. Arendse uit Oost en West
Souburg, gesn. 10 Jan.
Momenteel wordt in België een grote
documentaire film vervaardigd over de
kunst van Rubens. Deze rolprent zal in
de loop van dit jaar worden uitgebracht
en vertoond worden in het Louvre, het
Prado, de National Gallery, in de musea
van Leningrad, Berlijn, München, We
nen, Florence, Antwerpen, Brussel enz
De makers van deze film, die het gehele
werk van de Antwerpse meester in beeid
brengt, zijn de kunstcriticus Faul Has-
saerts en Henri Storch.
De bisschop van Breda, Mgr. P. Hop
mans, die de gezegende leeftijd van 82
jaar heeft bereikt en reeds geruime tijd
zijn intrek heeft genomen bij de Zusters
van het R. K. Gasthuis aan de Haagdijk
te Breda is sedert enige dagen ziek. Hier
door is het hem niet mogelijk enkele
werkzaamheden met betrekking tot het
bisdom te verrichten. Bij informatie
Vrijdag vernamen wij, dat de gezond
heidstoestand van Mgr. niet direct aan
leiding geeft tot ernstige ongerustheid.
Eind volgende week hoopt Mgr. zijn ar
beid te hervatten.
De H. Congregatie der Riten heeft
goedgunstig beschikt op het verzoek van
Kardinaal Suhard, aartsbisschop van
Parijs, om in zijn diocees toe te staan,
dat de landstaal bij de toediening van
enige sacramenten, zoals: doopsel, H.
oliesel, huwelijk en ook bij begrafenis
plechtigheden mag worden gebruikt.
Over enkele maanden zal dan ook in
dit diocees een door de liturgische com
missie opgesteld gemengd rituale, na
goedkeuring door de kardinaal, bij ge
noemde plechtigheden worden gebruikt.
IN TE LEVEREN BONNEN
Door detaillisten voor het tijdvak
van 1824 Jan. 1948
Gebak: 111 aig., 611 alg„ Rts. b. FB
(1 lts.) Te verstrekk, no. coup. C 575.
Boter: 598 boter, 1038 boter (1 rts.), Rts.
b. G 31 IV4 rts.) Restant: 068 boter,
rts), 568 boter, 1028 boter (1 rts.) Te ver
strekk, no. coup. C 580, c 581.
Margarine/Vet: 098 boter, 099 boter il
rts.), 500 boter <Vi rts.), 1032 margarine (1
rts.), Rts. b. G 32 rts.) Restant: 069
boter (V4 rts.), 081 alg. (1 rts.), 569 boter
Va rts.), 1022 margarine (1 rts.) Te ver
strekken no, coup. C 581.
Vlees: 096 vlees (1 rts.), 097 vlees (3
rts,), 596, 597 vlees (1 r.) 1031 vlees (3
rts.) 1036 Vlees (2 rts.) Rts. b. G 51 (1 r.)
Coup. X 203, X 224, C 549, C 550, C 562,
C 609. C 610.
Vleeswaren: 096 vlees (1 rts.), 097 vleeg
(3 rts.) 596, 597 vl, (1 rts.), 1031 vlees
(3 rts.)] 1036 vlees (2 rts.) Rts. b. G 51
(1 rts.)' Te verstrekk, n. coup. C 609,
C 610
Kaas: 114 alg., 605 res. (1 rts.), 1034
kaas (2 rts.) rts. b. G 36 (1 r.) Afloss.
week 23—29 Nov, '47. Te verstrekken cou
pures C 582.
Tabak (Grossiers) C 560 C 561, X 204,
X 225. Afloss. week 21—27 Dec. '47. Te
verstr. no. coup. G 140.
Spijsolie: 080 alg., 580 alg. rts.)
Afloss. week 511 Oct. '47.
Brood: 110 alg... (16 rts.), 610 alg. 11
alg. 611 alg. (4 rts.) 105 res. (8 rts.), 108
res.] 604 res. (4 rts.) 1033 brood (8 rts.),
Rts.' b. G 21 (4 rts.) nw. bonnen voor
brood en voor brood of vermicelli. Coup.
X 192, X 213 Te verstrekk. no. coup.
D 073. D 074, D 075.
Gebakbloem bakkers/banketbakkers111
alg., 611 alg. Rts- b. FB (1 rfs.). Coup.
X 142, C 675. Te verstr. no. coup. C 574.
Textiel: Detaillisten. Toewijzingen Dis-
tev MD 85, A, B, C, D, E, F, G, H,
VA 705 1 en 5 pnt. C 82 en D 81 1 en
10 pnt. Confectiebedrijven/Confectlonneurs
Machtigingen confectie/Handelscoupures.
VOOR HER WAARVOOR DEZE WEEK
IS AANGEWEZEN
Brandstoffen, Industriekolen: Coupures
B, C, D, E, verbr. Geen vervangings
toewijzingen.
Brandstoffen: TA 707: 74 BV (voor het
publiek geldig t/m. 18 Jan. '48 76 en 77
BV (3 rts.); TB 707 74 BV. Geldig voor
het publiek t/m. 18 Jan. '48 76 BV (3 rts.)
WA 707 1 t/rn. 12e per. (1 rts.); WB 707
1 t/m 12e per. (5 rts.); Rts. b. 1 eenheid
1947/1948 (1 rts.).
Die artikelen, waarvoor geen aflossings-
week Is genoemd, moeten worden inge
leverd in veelvouden van 10 rantsoenen.
Brood in veelvouden van 680 rts. Bakkers
die op de gebakbonnen broodbloem wens
ten te betrekken, dienen deze te zamen
met de andere broodbonnen in te leveren
met een ontvangstbewijs MD 242—05.
Wensen zij gebak of gebakbloemcoupures,
dan moeten ze worden ingeleverd met eeB
ontvangstbewijs MD 24208.
De detaillisten dienen BleChts die bon
nen 080 en ®80 alg. in te leveren, waarop
zij spijsolie hebben afgeleverd.
^OeGOOeOGGGOGGQeOGGGOOGGGOOOGGGOOOQO^TOGOQGOOGOOG^OOO^aOOOQOOOGOOOOeOOGQGOOCTGG^OOOO^OOGGOOGGQ^OQQOOraO)^
Ons Romanbijvoegsel
Inhoud van het voorafgaande!
Vier employé's van de schatrijke uit
gever mr. Sidney Hart zijn ontvoerd
en bevinden zich aan boord van een
jacht, dat zee gekozen heeft Het zijn
Chapin, Hampton, Ryder en miss
Devin. Chapin ontdekt, dat mr. Hart
zelf ook aan boord is, doch de man
blijkt vergiftigd te zijn en sterft. Ver
der zijn aan boord mrs. HartGlass,
schoondochter van mr. Hart en haar
advocaat, mr. Dupont. De kapitein en
matrozen van het jacht kennen geen
Engels, doch spreken een vreemde
negertaal, die alleen mr. Dupont ver
staan kan
Later komen de matrozen melden,
dat ook de kapitein onder vreemde
omstandigheden overleden is.
Ook Archie Montgomery, een zoon
van mrs. Hart uit haar tweede hu
welijk, blijkt aan boord te zijn Hij
heeft de schrikwekkende ontdekking
gedaan, dat de lijken van mr. Hart
en de kapitein spoorloos verdwenen
zijn.
De vier ontvoerden worden m hun
hut opgesloten, doch Chapin per on
geluk in die van Montgomery. Hij
onderzoekt de laden en vindt papie
ren, waaruit blijkt, dat Archie zich
verloofd had met Grace Devin. De
oude mr. Hart had zich echter hier
tegen verzet en Grace drong in een
briefje aan Archie op „drastische
maatregelen" agn.
Archie komt de hut binnen, maar
Chapin kon nog juist alle papieren
in zijn zak laten verdwijnen. Over
gebracht naar zijn hut, snuffelt hij de
andere papieren nauwkeurig na. Hij
vindt er o.a. een afschrift van het
testament van mr. Hart bij, waaruit
blijkt, dat de vijf millioen dollar be
dragende nalatenschap verdeeld moet
worden onder mrs. Hart, miss Devin,
-er Hampton en Chapin.
Vorder komt hij uit deze papie
ren te weten, dat in 1928 de vader
n Archie op geheimzinnige manier
aan boord van hetzelfde jacht over
leed en in zee werd neergelaten. Hij
liet z'n zoon dirie millioen dollar
na die deze echter binnen twee jaar
reeds verbrast had.
Ryder is uit zijn hut ontvlucht en
komt via een raam die van Chapin
binnen. Hij vertelt, hoe hij toevallig
hoorde dat Archie er Hampton van
beschuldigde de beide doden over
boord te hebben gegooid.
Dat is belachelijke onzin!, merkte
Chapin op: Hoe zou hij helemaal alleen
de lichamen hebben kunnen versjouwen,
zonder dat iemand het aan boord van dit
kleine schip zou hebben gemerkt? Het
was notabene midden op de dag. Als bet
nu 's nachts gebeurd was. zou het nog
mogelijk zijn, maar overdag? Neen! En
dan nog iets anders: wanneer moet hij er
gelegenheid toe hebbgh gehad? We zijn
de hele voormiddag samen geweest, be
halve dan het korte poosje, waarin we
ons verkleed hebben. Maar vertel eens,
had Archie verder nog iets te beweren?
De jockey gaf te kennen, dat hij overi
gens niets belangrijks gehoord had.
Hierna vroeg Chapin, of Ryder, toen
hij aan dek van het jacht wandelde, mis
schien gezien had of er al land in zicht
was.
Ik ben vergeten ernaar te kijken,
bekende deze: Maar het kan nu toch niet
erg lang meer duren of we moeten in
New York aankomen Ik vraag me af..
Gauw! Gauw!, waarschuwde Chapin:
Kruip snel onder het bed. Ik hoor iemand
aankomen.
Het een lenig gebaar verdween de joc
key. Er werd een sleutel in het slot van
de deur gestoken en de neger, die het
middagmaal had binnengebracht, kwam
de tafel weer ontruimen.
Vlak achter hem kwam echter ook
Archie de hut binnen Chapin zag, dat hij
bleek was en zich blijkbaar niet erg op
z'n gemak voelde.
Chapin, begon Archie op dreigende
toon: Je hebt in de laden van mijn bu
reau zitten snuffelen. Nog erger: je hebt
wat papieren, die aan mij toebehoren,
mede genomen. Ik wil ze ogenblikkelijk
terug hebben.
De bediende had intussen onhoorbaar de
kamer verlaten.
Chapin grinnikte hatelijk: Ik wil met
genoegen je papieren teruggeven, zei hij:
als jij me in ruil daarvoor 'n paar vragen
wil beantwoorden.
Archie kreeg een kleur van woede:
Ik ben helemaal niet van plan, jouw vra
gen te beantwoorden, riep hij boos uit:
Geef me ogenblikkelijk m'n papieren
terug. 4
Chapin hoorde, dat de knop van de
deur weer werd omgedraaid. Hij sprong
op, denkend, dat Archie de zwarte be
diende met een kleine wenk opdracht had
gegeven, 'n paar van de matrozen te halen
om Chapin te overmeesteren. Nu, zo ge
makkelijk wilde Chapin zijn kostbare be
wijsstukken niet afstaan en hij was be
reid ervoor te vechten, al was het dan
tegen een flinke overmacht.
Tergend langzaam ging de deur open,
centimeter voor centimeter. Chapin, de
zenuwen tot het uiterste gespannen, keek
toe, gereed om zich te verweren, indien
dat' nodig mocht blijken.
Maar zowel hij als Archie waren ver
wonderd toen ze zagen, wie de binnen
komende was: Hampton! De man bleeex
heel erg opgewonden. Met n hevige slag
smeet hij de deur achter zich dicht. Ver
rassend snel stond hij vóór Archie en pak
te die met een onverhoedse greep stevig
beet. Terwijl hij de verblufte Archie enige
woedende verwensingen in het geziclft
siste, schudde hij hem flink door elkaar.
Even plotseling liet hij hem echter weer
los, maar nu schoot z'n rechterhand uit
en met de volle vuist trof hij Archie op de
kaak, zodat de jongeman achterover viel,
over een stoel struikelde en als een leven
loze pop op de grond neerplofte,
Snel haalde Hampton enige stukken
touw uit z'n zak te voorschijn en begon
Archie de handen en voeten te binden.
Help me even, Chapin, zei hij op
haast gebiedende toon tot zijn verraste
collega. Alles was zó snel gebeurd, dat
het nauwelijks tot Chapin doorgedrongen
was, dat hij gered was van Archie's al te
directe vraag om teruggave van de papie
ren.
Met genoegen, Hampton, zei hij: Die
ploert vastbinden is wel het mooiste werk
je, dat ik me in de huidige omstandig
heden bedenken kan.
De beide vrienden waren niet erg kin
derachtig met het aanhalen van de tou
wen: er was geen wikken of wegen meer
aan en zelf zou Archie Montgomery nooit
los kunnen komen.
Archie protesteerde intussen hevig en
dreigde met de vreselijkste wraak.
Nu kwam Ryder vrolijk pnder het bed
te voorschijn: Mooi werk! Kan ik mis
schien ook nog een handje helpen, vroeg
hij.
Hampton keek de jockey verrast aan:
Zo, ben jij ook al hier? Mooi zo, drie
kunnen meer dan een! Nu help ons even,
die boef op een stoel te zetten, dan kan
ik hem enige vragen stellen.
Hampton greep Archie ruw bij een arm;
Chapin pakte de andere, terwijl Ryder de
woedende jonge man bij de knieën nam.
Samen droegen ze 'm zo naar een stoel
én gooiden hem daarop niet al te zachtzin
nig neer.
Archie spartelde hevig tegen. Hij was
rood van woede en brieste: Wat voeren
julie in je schild, oplichters?
Hou je kalm, dan zal ik het je ver
tellen, antwoordde Hampton rustig: De
kwestie is, dat we nog steeds geen land in
zicht hebben. De hemel weet, hoe lang het
nog duurt vóór we New York kunnen bin
nenvaren. Je moeder heeft verklaard, dat
de sextant zoek is en dat het zonder dat
ding voor een niet volwaardige kapitein
moeilijk is om onze situatie te bepalen en
de juiste koers vast te stellen. Als de sex
tant met opzet zoek gemaakt is en daar
twijfel ik eerlijk gezegd niet aan! dan
heb jij dat op je geweten, Montgomery.
Als je er niet gauw voor zorgt, dat dat
ding terug komt, dan zal ik je wel eens
krijgen! Ik weet, dat je zelf heel goed voor
kapitein kunt spelen en
Nu?, vroeg Archie op brutale toon:
Wat wil je daarmee beweren?
en als je onwillig bent de sextant
terug te brengen, dan zal ik je d w i n g e n
zelf de navigatie op je te nemen en het
jacht regelrecht naar New York te varen.
Hoe zou je me kunnen dwingen?,
vroeg Archie, half spottend, half angstig.
Heel eenvoudig, antwoordde Hamp
ton: We brengen je naar de stuurhut en
binden je daar vast. Als je dan nog wei
gert, zal ik desnoods maatregelen nemen,
die tegen mijn gevoel indruisen; ja, ik
zou er zelfs niet tegen opzien je te pijni
gen. We moeten zo gauw mogelijk New
York bereiken.
Je bent vergeten, waarde vriend, dat
er zes potige zwarte kerels aan boord zijn,
die op mijn bevel als leeuwen zullen
vechten! En dan zijn er nog mr. Dupont
en mijn moeder, smaalde Archie dreigend.
zal wel 'n beetje anders over je gaan den
ken als ze alles weet.
Chapin kwam tussenbeide.
Wacht eens 'n ogenblik, Hampton,
zei hij: We moeten niet te hard van stapel
lopen, want dan zouden we zelf in moei
lijkheden kunnen komen. Vertel eerst
eens wat eigenlijk je plan is.
Kom even mee naar de badkamer,
verzocht Hampton: dan kan ik je daar al
les vertellen, zonder dat dat zwijn er iets
van hoort. Ryder, jij moet hem intussen
terdege bewaken. Laat hem in geen geval
ontsnappen. Na Chapin zal ik jou van
mijn plan op de hoogte stellen.
Ryder beduidde, dat hij met dit voor
stel accoord ging.
De beide andere mannen gingen de bad
kamer binnen en sloten zorgvuldig de
deur achter zich.
Hampton zei: Ik heb al veel langer
getracht met je in contact te komen om
de zaak eens vertrouwelijk te bespreken.
De kwestie is, Chapin, dat ik 'n paar
merkwaardige dingen ontdekt heb. Toen
wij 'n paar uur geleden ons gingen ver
kleden voor de lunch, heb ik me zó ge
haast, dat ik nog tijd over had om hier
en daar eens een kijkje te nemén. Ik wist,
dat mrs. Hart op de brug stond en dat de
stuurman dus vrijaf had en beneden moest
zijn. Daarom deed ik mijn best hem te
vinden, want ik wilde hem enkele vragen
stellen en zien wat voor 'n soort man hij
is. Ook wilde ik de motordrijver zien te
spreken te krijgen. Op z'n minst konden
beiden iets meer vertellen over de ver
moorde kapitein. Nu, lang behoefde ik
niet te zoeken. Ik hoorde 'n paar stem
men. Twee mannen hadden een vertrou'
welijk onderhoud in hetEngels. Ja,
dat waren dus de eerste leden van de be
manning, die ik Engels hoorde spreken.
Ze spraken over de dood van de kapitein
en waren daar erg opgewonden over.
Voorzichtig sloop ik naderbij en aldus kon
ik zien, dat het juist de twee mannen wa
ren, die ik zocht: de stuurman en de mo
tordrijver. Een van de twee meende, dat
muiterij de enige oplossing was om uit
de moeilijkheden te geraken. Hij vroeg
zich af, wat er eigenlijk precies stak ach
ter de gebeurtenissen, die aan boord van
het jacht waren voorgevallen en de ander
antwoordde, dat het volgens hem „geld
kwesties" waren. Het vervolg van hun
gesprek kon ik niet helemaal verstaan,
maar ik ving flarden op, waaruit bleeK.
dat ze al jarenlang aan boord van dit jac^t
varen en dat het in 1928 eigendom was
van de vader van Archie, mr. Anthony
Montgomery. Ze hadden het er over, hoe
deze op geheimzinnige mamer overleed,
midden op de oceaan en daarin werd neer
gelaten. Ook daar zat een geldkwestie
achter, meenden ze en ze brachten dat
geheimzinnige sterfgeval in verband met
dat even geheimzinnige van vanmorgen.
Hum!, kuchte Chapin. voor wie dit
alles niets nieuws was: En zeiden ze ver
der nog iets?
Ja: ze vonden het zo vreemd, aa
Archie hun bevolen had tegen iedereen
ook tegen zijn moeder net te doe» als
of ze geen Engels verstonden. Ze wisten
niet, of dat maar 'n gril was ofboos
opzet. Een van de mannen ik denk, dat
het de motordriiver was stelde veer,
dat hij naar mrs. Hart zou gaan om haar
eens terdege over haar lieve zoontje in
te lichten. De stuurman begon te lachen
en zei, dat mrs. Hart het al te druk had
met het besturen van het jacht. Met be
hulp van een sextant moet ze aardig kun
nen varen, maar zonder dat ding maakt
ze niets klaar. Ze beeldt zich echter in,
het beter te kunnen dan de stuurman en
als die het jacht in de goede koers heeft
gestuurd, neemt ze het roer over en vaart
in verkeerde richting verder. De stuur
man zei, dat, als zij hem rustig zn gang
had laten gaan, het jacht waarschijnlijk
al lang land in zicht zou hebben. Het was,
zei hij, alsof ze hem niet meer vertrouw
de en 'erg wanhopig was. Toen ze hoorde,
dat Ryder verteld had, dat hij „ook wel
eens gevaren had" liet ze hem zelfs ko
men om onder toezicht Van mr. Dupont
zijn kunnen te demonstreren. Ryder had
waarschijnlijk een grapje verkocht en
vond het prettig eens gewichtig te doen.
Hij nam dus het stuur over, maar stun
telde zó erg, dat ze daardoor helemaal in
de war raakte. Mrs. Hart was woest cn
joeg hem weg, maar het onheil was toen
al geschied en ze waren nóg verder van
huis dan vóór Ryder zijn demonstratie
had gegeven.
toen nog niets van af, want ik denk, dat
juist toen iedereen zich in zijn eigen hut
bevond om zich te verkleden, de lijken
overboord werden gegooid. Dat was dus
op het moment, dat ik hun gesprek aflui-
sterde.
Chapin zei wijselijk niet dat iedereen
juist Hampton van deze schanddaad ver
dacht. Ze hadden blijkbaar gemerkt, dat
hij niet in zijn hut aanwezig was om zich
daar evenals alle anderen te verkle
den. Uiteraard kon hij zich niet verde
digen met de verklaring, dat hij het ge
sprek van de stuurman met de motor
drijver had staan afluisteren. Als Hamp
ton de verdachtmakingen van Archie
hoorde, zou hij zich maar onnodig druk
maken en met een woedende uitval juist
de aandacht op zich vestigen.
En wat gebeurde er verder?, vroeg
Chapin.
Nu, na de lunch werd ik evenals
jullie opgesloten in mijn hut. Ik had daar
tijd en stilte genoeg om rustig na te den
ken. Ik besloot, de eerste de beste gelegen
heid om met jou in contact te komen aan
te grijpen om eens duchtig met elkaar te
spreken. Mijn plan was namelijk, ons bij
de stuurman en motordrijver aan te slui
ten wat betreft het voorstel tot muiterij.
Zeiden ze neg iets bizonders over
Archie?, vroeg Chapin.
Even denken! Ja, Archie heeft giste
ren vlak voor het vertrek van het jacht
met mr. Hart 'n langdurig gesprek gehad
en dat was allerminst kalm verlopen. Mr.
Hart had Archie bepaalde verwijte» ge
daan, maar waarover het ging wisten de
mannen niet.
Hum!, kuchte Chapin wederom be
dachtzaam: En hadden ze het nog over de
geheimzinnige verdwijning van de doden?
Neen, daar heb ik geen woord over
gehoord, Daar .wisten ze vermoedelijk
m
Aha!, begreep Chapin nu Hampton's
bedoeling: Maar wat moet ik daar eigen
lijk onder verstaan? Tegen wie is ze ge
richt en wat voor resultaat verwacht je
er van?
De kwestie is zó, dat Archie moed
willig en mrs. Hart door haar eigenwijs
heid een snelle terugtocht naar New
York belemmeren. De muiterij is dus te
gen hen gericht en het doel is, dat de
stuurman zonder enige beperking de lei
ding van de terugtocht op zich kan nemen.
Archie zit al gevangen, maar we zijn ook
verplicht mrs. Hart met zachte dwang in
haar hut vast te zetten. Per slot is deze
onaangename maatregel ook in haar
eigen belang. Later zal ze er ons mis
schien dankbaar voor zijn.
Het idee is misschien niet zo gek,
merkte Chapin voorzichtig op: Maar ver
tel eens verder, wat gebeurde er sinds
je in je hut werd opgesloten?
Dupont kwam een praatje met me
maken. Zijn optreden irriteerde me en
ik gaf hem een paar rake klappen. Hij
riep wat in dat negertaaltje en er kwa
men twee zwarten binnen, die mij over
meesterden. Dupont verliet tegelijk met
hen de hut, maar de deur werd zorgvul
dig afgesloten, 'n Half uur later kwamen
dezelfde zwarten weer terug, ditmaal zon
der Dupont. Ze hadden een dienblad met
gerechten bij zich. Ik deed net of ik wilde
gaan eten, maar plotseling smeet ik henr
ieder een schotel in het gezicht. Ze had
den daarop niet gerekend en waren vol
komen verrast. Vóór ze wisten wat er ge
beurde, was ik de hut al uit. Ik kwam
op het dek en de eerste die ik zag was
onze vriend Archie. Ik zorgde er echter
wel voor, dat hij mij niet te zien kreeg,
Voorzichtig volgde ik hem, denkend, dat
hij naar zijn eigen hut ging, maar tot mijn
grote verbazing ging hij die van jou bin
nen. Niets was mij meer welkom. Ik sloeg
nu immers twee vliegen in één klap: ik
was met jou in contact èn: we konden
Archie onschadelijk maken.
Een avontuurlijke geschiedenis,
Hampton!, lachte Chapin.
Dat is het zeker. Maar zeg eens, wat
denk jij van mijn plan om een muiterij
op touw te zetten?
Nadenkend en voorzichtig antwoordde
Chapin: De zaak is dermate gecompli
ceerd, Hampton, dat ik me niet voor of
tegen het plan kan verklaren, zonder er
eerst eens rustig over te hebben nage
dacht en de consequenties te hebben over
wogen. De grootste moeilijkheid is name
lijk, dat we niet eens weten wie we wel
of niet vertrouwen kunnen. We zouden
ons moeten scharen achter de stuurman
en motordrijver en we weten niet eens,
of die wel betrouwbaar zijn. Misschien
zijn ze even gemeen als Archie en zullen
ze ons misbruiken. Heb je de mannen
eigenlijk wel van aangezicht tot aan gó
zicht gezien, Hampton?
Neen, dat niet. Maar wat doet da4
er toe? We moeten toch iets onderne
men, Chapin, vóór Dupont de kans krijg4
ons de moord op mr. Hart op het dak te
schuiven. Je twijfelt er toch zeker ook
niet aan, of Dupont is dat inderdaad van
plan. Hij wordt gesteund door Archie en
de zaak staat er voor hen al heel goed
voor. W ij waren immers het eerst bij mf- r
Hart nadat deze vermoord werd. Als dit
alles mooi door die handige Dupont wordt -
opgedist, zal er op de hele wereld niet
één jury te vinden zijn, die wij van onzs
onschuld kunnen overtuigen. En daaro»
moeten we het niet zover laten komen
Ook het verhaal, dat wij ontvoerd wer-
den, zal bij een rechtszitting niet geloofd
worden. Hoe zouden wij de waarheid er
van kunnen bewijzen?
Ik heb dat allemaal ook reeds lang
en breed overdacht, bekende Chapin nP-
We moeten inderdaad heel spoedig ie^
ondernemen, maar de vraag is: wat? He
is voor mij al een bijzonder kwaad punl
dat ik het allereerst bij mr. Hart aanWe'
zig was. Hij leefde toen zelfs nog. De ver
denking zal dus allereerst op mij vaU®4-
Ik wil eerlijk zijn, Chapin, antwoord
de Hampton nu vertrouwelijk: Tóen u
jou bij de pas overleden mr. Hart aar
trof, heb zelfs ik je er een ogenblik v
verdacht, dat jij de oude man om een
andere duistere reden om het leven h
gebracht.
(Wordt verV1
olgd
