Nieuwe Schiedamsche Courant | 1948 | 7 februari 1948 | pagina 4

Een Februari-menu

Brugge vraagt RATTENVANGER

W eerberichtj

Zeereis met de Dood

m

DE BANKIER VAN HET VERZET

De zwanen vechten om hun bestaan

I

ZATERDAG 7 FEBRUARI 1948

PAGINA 4

N.S.F. bracht 86 millioen bijeen

NEDERLAND KRIJGT WEER
DUITSE MACHINES

AFWISSELING NODIG EN.
MOGELIJK

Oorlog in grachten

HOOPGEVENDE UIT
ZONDERING
Talrijke priesterroepingen in
de Vendée

Zacht

VAN POLITIE-INSPECTEUR TOT
OPPER-SCHARFUEHRER

IN TE LEVEREN BONNEN

door Jerry Froscher

10)

Ik sag haar in de keuken rondscharrelen', zei Mike.

De in de meest letterlijke zin des
■woords „waardevolle" hulp, die het Na
tionaal Steunfonds (N.S.F.) vooral ge
durende de laatste periode van de bezet
ting aan het Nederlandse Ondergrondse
verzet tegen de Duitse overheersers
heeft verleend, is tot dusverre slechts
aan enkele ingewijden bekend. Hoe het
er in slaagde voor de financiering van
het verzet jn Nederland meer dan
86.000.000 bijeen te brengen .zal vol
gende week door het Rijksinstituut voor
documentatie worden toegelicht in zijn
orgaan.

Het Nationaal Steunfondsbesluit is uit
verschillende kleinere organisaties ont
staan. welke in 1940 en 1941 gesticht
werden, teneinde de gelden te verzame
len voor families van politiemannen uit
het Zuiden, die door de oorlog in Enge
land waren beland en voor vrouwen en
kinderen van officieren en manschap
pen ter koopvaardij. Steun aan laatstge
noemden werd in het bijzonder noodza
kelijk, toen de Duitsers in November
1941 een verbód uitvaardigden om aan
families van opvarenden nog langer de
z.g. week- en maandbrieven uit te be
talen. Via Radio-Oranje wekte de Ned.
regering tot steun aan deze getroffenen
op. Zij verklaarde zich bereid, &e aan
hen tie verstrekken gelden na de oorlog
terug te betalen. De moeilijkheid was
echter de financiering dusdanig op te
zetten, dat de vaderlandslievende geld
gevers geen gevaar zouden lopen. Voor
dit probleem vond de oud-koopvaardij-
officier Walraven van Hall, de ziel van
het N.S.F., toenmaals verbonden aan een
bankiersfirma te Zaandam, de volgende
oplossing; Hij gebruikte als kwitantie
voor de leningen bijv. een zilverbon van
één gulden, waarvan hij het nummer in
ïijj register aantekende. Na de oorlog
zou de eigenaar op vertoon van die zil
verbon zijn geld terugkrijgen. Vielen de
papieren van Van Hall in Duitse han
den, dan zouden de Duitsers toch onmo
gelijk de houder van. die zilverbon met
dat ene bepaalde nummer kunnen op
sporen.

Naast een „Zeemanspot" werd in de
zomer van 1943, t toen het aantal onder
duikers met sprongen omhoog ging, het
zg. „Landrottenfonds" opgericht Van
Hall en zijn medewerkers, van wie de
oud-zeeofficier L J. van den Bosch uit
Eindhoven een der voornaamste was, be
sloten geen leningen beneden 25.000 te
aanvaarden. Deze bedragen konden dan
ook alleen van grote instellingen uit
het bedrijfsleven worden verworven.

Ook werd contact gelegd met de rege
ring te Londen. Op 10 Januari 1944 on
dertekende minister-president prof. Ger-
brgndy een brief, langs geheime weg
naar Nederland overgebracht, waarbij de
Ned. regering zich garant stelde voor de
terugbetaling van een bedrag van
30.000.000, bestemd voor onderduikers
en voor met hulpacties verband houden
de doeleinden.

„Tante Bet je"

Na September 1944 nam het beroep
op de centrale kas van het N.S.F. een
grote omvang aan. De spoorwegstaking

maakte het noodzakelijk, de gezinnen
van de omstreeks 40.000 arbeiders en
employe's van de Ned. Spoorwegen iede
re week te steunen. Een aantal bankiers
in Amsterdam legde in één vergadering
terstond 314 millioen gulden op tafel. Dit
was een eerste aanloop.

Met een actie, die in de administratie
van het fonds werd aangeduid als „Tante
Betje", slaagde het N.S.F. er in de tien
tallen millioenen bijeen te brengen, die
voor deze hulpverlening nodig waren.

In de kluis der Ned. Bank

Met medeweten yan slechts enkele
vooraanstaande figuren uit de financiële

wereld slaagde het N.S.F. er in deze
tijd in. in het hol van de leeuw, nl. bij

de Nederlandsche Bank, die {oen nog
onder scherp toezicht van Rost van
Tonningen stond, op geregelde tijden
grote hoeveelheden echte geldswaardige
papieren te verruilen tegen imitaties

Deze nagemaakte papieren waren ver
vaardigd door de persoonsbewijzen-
centrale. De imitaties zouden in normale
tijden terstond zijn ontdekt, maar ten
gevolge van het ontbreken van electrici-
teit, moest ook in de kluis van de Ned.
Bank bij kaarslicht worden gewerkt. Met
behulp van de echte waardepapieren
konden dan bij enkele grote financiële
instellingen aanzienlijke bedragen wor
den opgenomen.In totaal werd op deze
wijze door het N.S.F. meer dan 50 mil
lioen gulden voor het verzet liquide ge
maakt.

Bqide leiders gefusilleerd

Uiteraard maakte' de Sicherheitspoli-
zei in de laatste bezettingswinter met in
zet van alle krachten jacht op deze ge
duchte tegenstanders. Zware slagen trof
fen het N.S!F.: I. J. y^n den Bosch werd
in *de herfst van 1944 in het Noorden ge
arresteerd en op 27 October 1944 gefu
silleerd. Walrëven van Hall werd op 27
Januari 1945 in Haarlem gevangen ge
nomen met andere leden van het Lan
delijk Werkcomité en op 12- Februari
1945 in Haarlem gefusilleerd.

Ondanks deze verliezen slaagde het
N.S.F. er in totde dag der bevrijding
zijn werk voort te zetten. Toen op 5 Mei
1945 de rekening werd opgemaakt, bleek
dat het N.S.F. .in enkele jaren tijds meer
dan 86 millioen gulden ten behoeve van
het verzet bijeen had gebracht.

Het te Brussel gevestigde bureau voor
de Duitse herstelbetalingen .heeft aan
Nederland in het .kader van het 21ste
toewijzingsprogramma, gedeelten van
Duitse fabrieken en losse machines toe
gekend tot een gezamenlijke waarde van
R.M. 500.000 (waarde 1933). Uit de fa
briek Bobingen in de gelijknamige
plaats werden machines toegewezen ter
waarde van RJ1. 80.87.5, uit de Konti-
nental Metaliwerbe te Hedderheim ter
waarde van R.M. 28.868, uit de Hansea-
tische Kettenwerke te Hamburg ter
waarde vam,R.M. 48.279 en uit de fabriek
Espenplant Flugzeugbau te Wupperthal
ter waarde van R.M. 149.621. Tenslotte
werden in «het bestek van het zgn.
Franse spoedverdelingsschema nog losse
machines toegewezen, die een waarde
van RM. 193.000 vertegenwoordigen.

Het Voorlichtingsbureau van de Voe
dingsraad meldt:

Het is niet zo eenvoudig om in deze
tijd van het jaar zonder al te hoge kos
ten voor afwisselende maaltijden te zor
gen. Toch is dat nodig, want niets ver
veelt sneller dan een eentonige voeding.
En dat is niet de enige redert. Hoe meer
afwisseling in de maaltijden, des te gro
ter waarborg voor een volwaardige vdfe-
ding, waarin alle voor de gezondheid no
dige stoffen geregeld voorkomen. Een
goed hulpmiddel daarbij vormt het op
stellen van menu's voor een gehele week
.tegelijk, daartoe gaat men na, welke le
vensmiddelen er momenteel verkrijg
baar zijn. en combineert die zo goed mo
gelijk. Dit overleg loontde moeite. Als
voorbeeld volgt hier een goed samenge-
■steld weekmenu.

Zondag; groentesoep-appelmoes, vlees,
aardappelen, griesmeel-pudding met cho
coladesaus.

Maandag: bieten, gebakken' bloedworst,
aardappelen, appel.

Dinsdag:, uien, aardappelen, tomaten
saus, havermout.

Woensdag: kerriesoep, gesmoorde knol
raap, gebakken leverworst, aardappelen.

Donderdag: zuurkool, verse worst, aard
appelen, koffievla.

Vrijdag: wortelen, gestoofde vis, aard
appelen, vruchtengruel met havermout
of gortmout bereid.

Zaterdag: bruine bonen- of erwten
soep waarin verse groenten verwerkt
zijn. broodschoteltje.

(Van onze Brusselse correspondent)

Brugghe, die scoone bezit vele symbo
len van gratie en poëzie, is rijk aan veler
lei schatten.

Maar vandaag zijn het toch méér de
zwanen van Brugge, die in onze belang
stelling staan.

Wij hebben horen vertellen, dat hun
statig glijden op de grachten niet meer
zo onbezorgd is als vroeger. Laten wij
het maar dadelijk zeggen, zij zijn in staat
van oorlog, ja: óórlog in de, romantische
grachten van het aloude Brugge! En nu
mag de omgeving nog zo zoete namen
hebben als RozenhoedkadeDijver
Groene Rei, Augustijnen Rei en Speel-
mans Rei, het gaat er daar de laatste tijd
soms vreselijk brutaal toe

Het antieke Brugge, met een verouderd
riolensysteem dat op de grachten uitkomt,

met afgebrokkelde kaden, verweerde en
gebarsten muren, onderaardse holen, wil
de plantengroei eh afval allerhande,
moest fataal een geliefkoosd verbluf wor
den voor ratten. Vóór de oorlog waren er
al veel. maar er zijn er sedertdien nog
ontelbare bijgekomei}, tengevolge van
overal opgestapelde levensmiddelen.

Deze knaagdieren, die zich op waarlijk
schrikbarende wijze vermenigvuldigen
hebben op sommige plaatsen benden ge
vormd, die daar regelmatig slaags ge
raken met de zwanen. Het is vooral
onder de bruggen, dat deze gevechten
zich afspelen. Het is niet alleen daar,
dat de zwanen zich 's nachts terug
trekken en er soms hun nesten maken,
maar ook wordt hun daar het eten
toegeworpen, waarmede de gemeente
deze elegante figuranten van haar
grachten bedeelt. Dat worden daar tel
kens homerische vechtpartijen, waarbij
de ratten doorgaans met het leeuwen
aandeel van het gemeentelijk manna
gaan lopen. Soms drijven zij haar driest

heid zó ver, jonge zwanen ln de nesten
aan te vallen.

De toestand is nu zé, dat absoluut mid
delen moeten gevonden worden om de
ratten uit te roeien.

Vóór de oorlog waren er te Brugge
gepatenteerde rattenvangers; de mannen'
ontvingen drie frank per gedode rat. In
die tijd was dat "voor sommigen een aar
dige broodwinning. De stad wil die
premie aan de huidige omstandigheden
aanpassen, doch er melden zich geen
amateurs. De maatschappelijke wetten
zijn hier van zodanige aard, dat het soms
voordeliger is als werkloze steun te ont
vangen, dan te werken.

Men heeft al geprobeerd de ratten bij
middel van vergift of door honden uit te
doen roeien, doch het gaf geen afdoend
resultaat Er zijn te véél van die knaag
dieren en in die oude stad kunnen zij zich
te gemakkelijk verstoppen, zodat zij door
honden moeilijk te benaderen zijn. Er
wordt nu naar andere middelen uitge
keken. Brugge vraagt rattenvangers
Jammer, dat die magische fluitspeler
van Hameln niet meer bestaat. Hij had
anders zijn talent ook eens in déze oude
stad kunnen aanwenden.

Gesmoorde koolraap: 1 koolraap, 2 dl.
(144 kopje) bouillon of water met 2
bouillonblokjes, 29 gr. (plus minus 2 eet
lepels) bloem, boter, margarine of vet,
zout, peper. De koolraap in plakken snij
den, deze schillen, wassen en in reep
jes snijden. De boter, margarine of het
vet in een pan smelten, de koolraap toe
voegen en deze onder roeren licht frui
ten. De bouillon erbij doen, wat zout en
peper toevoegen en de groenten in pl.m.
20 min. gaar laten worden. De bloera
aanmengen met wat water en hiermee
de bouillon binden.

Uien als groente: 1% kg, uien (marga
rine), 25 g. (plus minus 3 eetlepels)
bloem, peper, zout, (a^Sjn), (boter of
margarine). De uien ontdoen van de vlie
zen en grote exemplaren doormidden
snijden. De uien wassen en met weinig
kokend water en zout vlug gaarkoken in
plm, 25 a 30 minuten. Be bloem aanmen
gen met iets water en hiermee het kook
vocht binden. De uien op smaak maken
met (azijn), peper en zout, en op het
laatst een klontje boter of margarine
toevoegen.

Gortmout of havermout met appelmoes
liter water, 100 gr. (144 kopje), gort
mout of havermout, 44 kg. appelen, ka
neel, suiker, de gortmout of havermout
weken in het water. De appelen schillen,
ontdoen van klokhuizen en óp de gort
mout leggen. De gortmout mengen en
het gerecht met suiker en kaneel op
smaak afmaken.

Stork Dieselmotor met een vermogen van
2500 A.P.K. zal het schip een dienstsnel-
heid geven van ca. 14 mijl. Het heeft
accomodatie voor 12 passagiers in 6 twee
persoonshutten en is uitgerust met de
meest moderne navigatiemiddelen, zoals
radar enz. Na oplevering door de werf
zal de „Prins Johan Willem Friso" gaan
varen in de dienst van de Oranje-Lijn
op Canada v.v. de enige Nederlandse
verbinding met dit land.

De doopplechtigheid werd verricht
door mevr. M. Hoekstra, echtgenote van
een 'der directieleden van de Oranje-Lijn

Het is algemeen bekend, dat het met
de priesterroepingen in Frankrijk aller
treurigst is gesteld. Naar echter thans uit
Parijs gemeld wordt, vormt de Vendée
een geluikkige en hoopgevende uitzon
dering.

In October j.l. bij het begin van het
studiejaar van het klein-seminarie, meld
den zich 84 jongeren aan. Sinds het ein
de van de oorlog telt dit seminarie twee
maal zoveel studenten als daarvoor.

Mgr. Cazaux heeft daarom, tot de bouw
van een nieuw seminarie voor ongeveer
300 studenten besloten en reeds is met
dit werk begonnen.

M.S. „PRINS JOHAN WILLEM
FRISO".
te water gelaten

Vrijdag 6 Februari is van de werf van
de N;V. Scheepswerf en Machinefabriek
„De Merwede" te Hardinxveld .met goed
gevolg te water gelaten het m.s. „Prins
Johan Willem Friso", gebouwd voor re
kening van Anthony Veder Co.'s
Oranje-Lijn (Mij. Zeetransport N.V.) te
Rotterdam.

Het is gebouwd volgens de hoogste
klasse van Bureau Veritas met een draag
vermogen van 4000 ton en een bruto in
houd van 2250 reg. ton. Lengte over al
les 107.40 M., breedte 14.20 M. en holte
tot shelterdek 8.60 M. Een 6-cylinder

Weerverwachting medegedeeld door
het K. N. M. I. te De Bilt geldig tot j
j Zondagavond:

2
j Zwaar bewolkt met hier en daar en- 2
2 kele opklaringen; plaatselijk enige re- J

gen; krachtige en aan de kust nu en 2
2 dan harde Zuidwestelijke wind: weer

hogere temperaturen.

2 1

2 8 Febr.: zon op 8.11 uur. onder 17.39

uur; maan op 8.06 uur. onder 15.31 u. 2
2 9 Febr.: zon op 8.09 uur. onder 17.41

uur; maan op 8.33 uur, onder 16.42 u. 2

De thans 46-jarige J. Bierens te Mid*
delburg was aanvankelijk politie-inspec-
teur doch ging later over naar het ver
zekeringswezen. In 1934 werd hij N. S.
B.-er, maar om een ruzie ging hij er
weer uit om in 1940 in deze gelederen
terug te keren. Vaandrig werd hij bij de
W. A. en later commandant van de hulp
landwacht en „Opper-Scharführer". In
deze kwaliteit, heeft hij zich meer dan
enige andere N.S.B.-er in Zeeland ge
haat gemaakt,.

Gisteren werd voor het, B, G. te Mid
delburg zijn zondenregister bloot gelegd.
Hij werd beschuldigd de dood van ver
scheidene Nederlanders te hebben ver
oorzaakt. Onder alle tenlasteleggingen en
ook tijdens het scherpe verhoor van de
president, bleef verd., ofschoon hij de
feiten in hoofdzaak toegaf, volkomen on
bewogen. Er ontstond nog een incident,
toen een der getuigen zich opwond en
verdachte betitelde met boef en schurk.
Toen het verhoor van deze getuige be
ëindigd was, kon zij zich niet meer be
heersen en sloeg B. met haar tas in het
gezicht. Zij moest de zaal worden uit
geleid.

De eis tegen B. luidde: levenslang.

Mevr. de weduwe P. PauwelsTia-
leman uit Kloosterzande herdenkt 25
Febr. de dag, waarop zij een eeuw ge
leden het levenslicht aanschouwde.

Door detaillisten voor de week van
8 t.m. 14 Februari

Melk: 121 meik (4 rts.), 124 melk (6
ris 125 melk (644 rts.), 624 melk (lo
rts.), 625 melk (11 rts.), 1047 melk (5
rts.), Rts.b. G 39 <1 rts.). Restant: 091
melk (344 rts.), 094 meik (6 rts.), 095
melk (644 rts.), 594 melk (10 rts.), 595
melk (11 Us.), 1037 melk (5 rts.). Afloss.
week 30 Nov.—6 Dec. en 14—20 Dec. '47.
Te verstrekken no. coup. E016

Tabak (detaill). 01 tabak, 02 tabak, 05
tabak (2 rts.). Rts.b. G 66. Afloss. week
1117 Jan. 1948 en 2531 Jan. 1948. Te
verstrekk, no. coup. C 603, c 604.

Suiker/Versnap.: 03 versnap. (0,g rts.),
06 versnap. (0,4 rts), 147 alg. (3 rts.),
646 alg. (2 rts.), 647 alg. (1 rts.), 1045
suiker (1 rts.). Rts.b. G 12 (0.4 rts.), Rts.b.
G14 (1 rts.). Te verstrekken no. coup.
Versnaperingen C 605, 606; Suiker C 607,
C 608.

Brood: 111 alg., 141 alg. (4 rts 163
res. <8 rts.), 166 res. (4 rts.), 170 alg.
(18 rts.), 171 alg., 177 alg., 611 alg., 641
alg., 663 res., 670 alg., 671 alg. (4 rts.)
672 alg. (2 rts.), 677 alg. (4 rts.), 1053
brood (8 rts.), Rts.-b. G 21 (4 rts.) nw
bonnen voor brood Coup. X192, X213.
Te verstrekk. no. coup. D 077, -D 078
D 079.

Bloem: 608 res. (5 res.), 145 alg, 645
alg. (1 rts.). 638 res. (5 rts.). Rts.b. G22
(1 rantsoen), Rantsoenbinnen G 23 (244
rantsoen). Restant: 546 res. (5 rts.), 085
alg., 585 alg. (1 rts.), 578 res. (5 rts.) Te
verstrekk. no. coup. C 611. C 612.

Vermicelli: 171 alg., 671 alg.. Rts.b F A
(1 rts.). Restant: 149 alg., 649 alg. (1 rts.)
Te verstrekken no. coup. C 613.

Gebakbloem (bakkers/banketbakkers:
UI alg., 141 alg.. 177 alg., 611 alg.. 641
alg., 677 alg., Rts.b. F.B. (1 rts). Coup.
X 142, C 575, C 583, C 595, C 602, C 615.
C 616. Te verstrekken no. coup. C 614.

Gebak: 111 alg., 141 alg., 177 alg„ 611
alg., 641 alg., 677 alg., rts.b. F.B. (1 rts.).
Te verstrekk. no. coup. C 615. 616. Laat
ste gelegenheid tot inlevering van bon
111. t

Zachte zeep. 053 alg. (1 rts.), 553 alg.
(2 rts.), Rts.b. G 40 (1 rts.). Te verstrek^
ken no. coup. 8,617, C 618.

Vleeswaren: 150 vlees (1 rts.), 157 vlees
(3 rts.), 656 vlees, 657 vlees (1 rts.), 1051
vlees <3 rts.), 1056 vlees (2 rts.), Rts.b.
G 51 (1 rts.). Restant: 126 vlees (1 rts.),
127 vlees (3 rts.), 626 vlees, 327 vlees (1
rts.), 1041 vlees (3 rts:), 1046 vlees (2
rts.). Te verstrekk. no. coup. C609, C 610.

Textiel: Detaillisten: Toewijzingen Dis-
tex MD 85, A, B, C, D, E, F, G, H VA 705
1 en 5 pnt., C 82, D 81 1 en 10 punten.
Confectiebedr./confectionneurs: Machti
gingen Confectie. Handelscoupures.

Voor hen waarvoor deze week is aan
gewezen:

Brandstoffen, Industriekolen: Coujf! B,
U, D, E, verbr. Geen vervangingstoewij
zingen.

Brandstoffen: TA 707 76 BV, 77 BV (3
rts.). TB 707 76 BV (3 rts.). WA 707 le
t.m. 12e periode (1 rts.); WB 707 le t.m.
12e per. (5 rts.). Rst.b. 1 eenh. 1947 '48.

Opmerking; Eén ontvangstbewijs
(242-08), voor alle gebakbonnen, waar
voor een toewijzing gébak wordt ge
vraagd. Een afzonderlijk ontvangstbewijs
voor alle gebakbonnen waarvooi een toe
wijzing gebakbloem gewenst wordt. Die
artikelen waarvoor geen aflossingsweek
is genoemd, moeten worden ingeleverd
in veelvouden van 10 rantsoenen. Brood
in veelvouden van 680 rant -leneh.

3OGGOGOGGGGGGG0OGOOOOQOGOOGOGOeOGGOGO9O0OOG0OOOQ0OO0G0OC3OOOGO0GOOGG90OOOOO0OOO0OOOGGG®!30GOOOO0OQOO00(:

Ons Romanbijvoegsel

X^eooOOOOOOOOOOOOOQQQOQOOOOQQGOOOQOOOOOOOOOOOOQOQeOOOOOOOOOOOOOOOOQOOOOOOOOQOOOOOOOQOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOÓ

Inhoud van het voorafgaande:

Vier employe's van de schatrijke uit.
gever mr. Sidney Hart zijn ontvoerd
en bevinden zich aan boord van een
jacht, dat zee gekozen heeft. Het zijn
Chapin, Hampton, Ryder en miss
Devin. Chapin ontdekt, dat mr. Hart
zelf ook aan boord is. dooh de 'man
blijkt vergiftigd te zijn en sterft. Ver
der zijn aan boord mrs. HartGlass,
schoondochter van mr. Hart en haar
advocaat, mr. Dupont. De kapitetn en
matrozen van het jacht kennen geen
Engels, doch spreken een vreemde
negertaal, die alleen mr. Dupont ver
staan kan

Later komen de matrozen melden,
dat ook de kapitein onder, vreemde
omstandigheden overleden is.
Ook Archie Montgomery, een zoon
van mrs. Hart uit haar tweede hu
welijk, blijkt aan boord te zijn.. Hij
heeft de schrikwekkende ontdekking
gedaan, dat de lijken van mr. Hart
en de kapitein spoorloos verdwenen
zijn.

De vier ontvoerden worden in hun
hut opgesloten, doch Chapin per on
geluk in die van Montgomery. Hij
onderzoekt de laden en vindt papie
ren, waaruit blijkt, dat Archie zich
verloofd haa met Grace Devin. De
oude mr. Hart had zich echter hier-
tegep verzet en Grace drong in een
briefje aan Archie op „drastische
maatregelen" aqn.

Archie kofnt de hut binnen, maar
Chapin kon nog juist alle papieren
in zijn zak laten verdwijnen» Over
gebracht naar zijn hut snuffelt hij de
andere papieren nauwkeurig na. Hij
vindt er o.a. een afschrift van het
testament van mr. Hart bij, waaruit
blijkt, dat de vijf millioen dollar be
dragende nalatenschap verdeeld moet
worden onder mrs. Hart, miss Devin,
Ryder, Hampton enChapin.

Verder komt hij uit deze papie
ren te weten, dat in 1928 de vader
van Archie op geheimzinnige manier
aan boord van hetzelfde jacht over
leed en in zee werd neergelaten. Hij
liet z'n zoon drie millioen dollar
na. die deze echter binnen twee jaar
reeds verbrast had.

Hampton, Chapin en Ryder ontsnap
pen uit hun hutten en zoeken con
tact met Mike, dé motordrijver, die
mededeelt dat ook de stuurman ver
moord is. Mike heeft vergift gevon
den in tubes tandpasta en vermoed,
dat aldus de moorden gepleegd zijn.
Archie is overmeesterd en wordt
bewaakt door Ryder, terwijl Hamp
ton en Chapin mr. Dupont van de
moord op de ftuurmanm kennis
stellen.

De stuurman?, stamelde Dupont, óe
mannen met een haast verwilderde biik
aanstarend. Hij schudde daarna het hoofd
en ging verder: En intussen lag ik nier
te slapen. Wat is er eigenlijk gebeurd?

Hampton vertelde de advocaat in 't
kort wat er gebeurd was, ook z'n outdsk-
king van de tandpasta en Mike's verkla
ring, dat er iets van het dodelijke ver
gift verdwenen was uit de medicijnenkast
van de stuurman.

Haastig kleedde Dupont zich aan. Cha
pin en Hampton hadden gehoopt, dat de
advocaat in z'n haast vergeten zou de
deur van z'n hut af' te sluiten, zodat zij
die eens rustig konden onderzoeken.
JMaar Dupont verzocht de beide mannen

de kamer eerst te verlaten en daarna
sloot hij de deur zorgvuldig af.

De twee lotgenoten stonden weer teza
men op het dek. Hampton stelde voor:
Zullen we eens gaan kijken of Archie
niet in hut J is?

Chapin vond dit een goed idee en
samen gingen ze naar deze hut en klop
ten aan. Ze kregen echter geen enkel
antwoord. Ook in de salon was de jonge
man niet te vinden, evenmin als miss
Devin.

Het lijkt er op, dat Archie met miss
Devin spoorloos verdwenen is ipom-
pelde Hampton ontstemd: En Ryder, waar
zou die eigenlijk zitten? Kom mee, we
gaan hem zoeken.

De deur van hut.E was gesloten, maar
het raam was wijd open en de gordijnen
waaiden vrolijk naar buiten. Ohapin stak
zijn hoofd door de vensteropening. Hij
riep iets, doch kreeg geen antwoord.

Daar begrijp ik niets van, bromde
Hampton: Kom mee naar beneden, dan
zullen we Mike vragen, of die hen mis
schien gezien heeft.

Ze vertelden Mike, wat er aan de hand
was en gedrieën inspecteerden ze bene
den 'alle kamers en kasten, maar zonder
resultaat.

Hampton veronderstelde: Misschien
hebben Archie en Ryder samen gevochten
en zijn ze daarbij overboord gevallen.

Dat zou kunnen, antwoordde Chapin.
Maar miss Devin dan?

Wel, die zag haar geliefde Archie in
de golven verdwijnen en sprong hem na
om 'm te redden, meende Mike glim
lachend.

We zijn nu nog vergeten een kijkje op
de brug te gaan nomen, bedacht Hamp
ton: Het kan best zijn, dat ze daar zitten.

De drie mannen wilden zich omkeren
om zichmaar de brug te reppen, maar
plotseling bleven ze verschrikt stilstaan:
er klonk een zwakke doch doordringende
kreet. Hampton trachtte de richting te
bepalen en dacht, dat het geluid van het
voordek kwam. Met haastige stappen
holde hij erheen.

Niet alle lampen op het dek brandden,
maar toch was er voldoende licht voor
Hampton om te zien, wat er aan de
hand was.

Hier! Hier! werd er nu gefluisterd
door dezelfde stem. die zo juist de kreet
had geslaakt: Die schoft gooide me over
boord.

Hampton boog zich over de railing en
zag daar de jockey met een verschrikte
gelaatsuitdrukking zich met beide handen
vastklemmen aan de rand van het dek.

Hij probeerde me over boord te
gooien, maar ik bleef haken aan de venti
lator en kon me nog juist vastgrijpen,
klaagde Ryder: Ik durfde niet hard te
roepen, want als h ij me gehoord had, had
hij korte metten met me gemaakt. Mijn
been doet vreselijk veel pijn.

Intussen was het de drie mannen ge
lukt, Ryder uit zijn benarde positie te
verlossen. De man was nog geheel ont
daan van Se verschrikkingen, die hij zo
juist i\ad meegemaakt en hij wilde er
verder over vertellen, maar Hampton
adviseerde: Kom mee naar je hut,
Ryder. Daar moet, je dan eerst maar eens
wat kalmeren en daarna kun je ons je
verhaal doen.

Mike keerde terug naar z'n eigen ver
blijf, terwijl Hampton en Chapin de
jockey naar hut E droegen en hem
op bed neerlegden. Hampton bekeek het
bezeerde been. Het was lelijk gewond,
waarschijnlijk opengescheurd door de
ventilator, waai' de man aan was Wijven

haken. Hij had hieraan weliswaar zijn
redding te danken, maar eveneens deze
vrij ernstige wond.

Chapin bedacht zidh niet lang, pakte
een laken van het bed en scheurde het
in repen. Daarna verbond hij handig de
bloedende wonden.

Ryder deed, na 'n minuut of tien roer.
Loos«te hebben gelegen, de ogen open en
bégon uit zichzelf te vertellen.

Montgomery werkte zich heel handig
uit de touwen. Ik wilde hem dat beletten,
maar zag wel, dat ik dat alleen niet zou
kunnen. Daarom verliet ik haastig mijn
hut om jullie te gaan roepen. Juist had
ik de deur bereikt, of hij had zich geheel
bevrijd en sprong bovenop me. Vechtend
kreeg hij me op het dek en daar gooide
hij me over de railing heen. Ik dacht, dat
het gedaan was met me. Gelukkig bleef
ik haken en kon me nog juist vastgrijpen.
De ploert keek niet verder naar me om,
denkend, dat de haaien al aan het smul
len waren. Hij ging weg, maar desondanks
durfde ik niet hard te roepen, bang dat
hij me 'zou horen. Wat ben ik blij. dat
jullie me nog juist gered hebben. Ik had
het heus niet lang meer uitgehouden.

We hebben overal naar je gezocht,
verzekerde Ohapin.

Ik dacht wel, dat jullie me niet m
de steek zouden laten, zei Ryder met een
dankbare blik.

Mike, de motordrijver, kwam plotseling
de hut binnenstormen:

We moeten iets ondernemen,
bromde hij grimmig: Dat kan zo niet
langer blijven duren. Misschien ben ik het
eerstvolgende slachtoffer en ik heb daar
tooh werkelijk maar heel weinig lust in.

Maar wat zou je willen ondernemen?

vroeg Chapin.

Het jacht moet ogenblikkelijk
naar een haven gevaren worden. Als nie
mand hét kan, dan zal ik het wel doen.
Maar jullie moeten me daarbij helpen.

Natuurlijk willen we je graag nel-
pen, verzekerde Chapin: Maar het is de
vraag, of het je lukken zal. Mrs. Hart
beweert, dat het onmogelijk is zonder
sextant de juiste koers te kiezen. Je weet,
Mike, dat dat ding is zoekgeraakt.

Zoekgeraakt? Geen sprake van! Er
is aan boord van dit jacht enkel maar
sprake van boos opzet. Dat ding, is wil
lens en wetens kwijt gemaakt. Geloof
maar. dat iedere stap van ons bespion-
neerd wordt. Toen ik zo juist die kleine
feeks bij de keuken zag rondsnuffelen

Kleine feeks? Je bedoelt Grace
Devin? Heb je haar gevonden?

Weet ik hoe die kat heet. In ieder
geval was ze, zoals ik al zei, in de keu
ken. Aanvankelijk dacht ik, dat de seri-
bellissi in de tandpasta was gedaan, maar
ik ben nu van mening veranderd en ze
loot dat het in het eten is verwerkt en
dat die miss Devin daar meer van af
weet. Ik vond het dan ook nodig, hande
lend op te treden en heb haar in de keu
ken opgesloten.

Wat vertel je ons daar, Mike?

Ja. ik heb haar in de keuken op
gesloten. Ze ging hevig té keer en schold
me uit voor alles watj lelijk was. Heus,
we moeten iets ondernemen. Ik stel voor,
dat we met z'n drieën naar de brug gaan
en de leiding van het jacht in handen
nemen, desnoods met geweld.

Maar je vergeet de matrozen, Mike,
merkte Chapin op.-

O, van mij zullen die wel bevelen
aanvaarden en zelf zullen ze het ook
prettig vinden, gauw een veilige haven
binnen te lopen en van die afschuwelijke
nachtmerrie verlost te zijn. Wie kunnen
er momenteel op de brug zijn? Mrs. Hart,
Dupont en Archie. Nu. die kunnen we
wel bedwingen." Komt mee; r.u is het de
gesehikste tijd om tot daden over te
gaan.

-En ik dan? vroeg Ryder, die zich
oprichtte in bed. -

Het is voor jou beter nog wat te
rusten, afgezien van het feit, dat je heel
moeilijk zult kunnen lopen. Neen, jij
moet hier blijven, want het zou er op de
brug wel eens heet aan toe kunnen gaan.

XI.

Maar hoe moeten we dat gedaan
krijgen?, vroeg Chapin.

Heel eenvoudig, antwoordde Mike:
Ik heb een flinke hoeveelheid touw
meegebracht. We nemen dat mee, over
vallen de mensen op de b'rug en binden
hen zonder pardon. Daarna neem ik
het bevel over het schip op me, terwijl
jullie de dame en de beide heren een
voor een naar hun hut moeten bren
gen en daar opsluiten. Als Archie of
Dupont herrie willen schoppen, dan
laat ik jullie wel door de zwarten as
sisteren. Ik weet wel, dat dit een kras
se maatregel is, maar ze is volgens mij
beslist noodzakelijk. Ik heb geen zin
hier als vierde slachtoffer te vallen.

Maar vergeet niet, dat mrs. Hart

de eigenaresse van het jacht is, bracht
Chapin in herinnering: We moeten pro
beren haar te bepraten. Ze lijkt me een
verstandige en redelijke dame. We kun
nen nu wel onmiddellijk met grof ge
schut beginnen, maar daar kunnen we
later zelf nog wel eens last van krijgen.
Heus, het lijkt mij voorzichtiger om
althans wat mrs. Hart betreft eerst met
overleg te proberen.

Wat zei je?, vroeg Mike smalend.
Mrs. Hart redelijk? Als ze datwerke
lijk was, dobberden we hier niet stuur
loos rond en had ze mij wel opgedra
gen zo spoedig mogelijk een haven bin
nen te lopen. Er zijn hier aan boord
niet minder dan drie moordén gepleegd
en desondanks blijft zij halsstarrig op de
brug en wil de leiding aan niemand
over dragen. Nu, als zó iemand redelij ir
genoemd moet worden, dan weet ik het
niet meer.

Kom mee!, drong Hampton aan:

We moeten onze tijd niet langer ver
praten. Mike heeft gelijk wat Mrs.
Hart betreft Geef me 'n stuk touw, Mike.
Ik stel er prijs op, de aanval persoon
lijk in te zetten. Tussen twee haakjes:
ben je er zeker van. dat Archie Mont
gomery op de brug is?

Mike knikte: Ja-

Ryder wilde blijkbaar alles op alles
zetten om tegenwoordig te zijn bij de
overval op de brug, maar de drie an
dere mannen bleven er bij, dat hèt voor
hem beter was op bed te blijven. Ten
slotte stemde Ryder maar toe en z'n
vrienden verlieten de hut Mike gaf aan
Chapin en Hampton ieder een flink
eind touw en aldus gewapend slopen ze
over het dek heen in de richting van
de stuurhut.

Hampton ging voorop. Hij liep op z'n
tenen. Blijkbaar was hij zó verlangend
de strijd te openen, dat hij al midden
op de trap was vóór z'n beide vrienden
de voet op de onderste treden hadden
gezet.

Met een forse ruk wierp hij de deur
open. Zijn rechterhand, waarin hij het
touw geklemd had, hield hij op de rug

Dupont was blijkbaar de eerste, die
zich herstelde van de verrassmg.

Wat wil je?, vroeg hu

Ik kom voor Archie, mitwoordde
Hampton, terwijl hij een stap deed m
de richting van de jongeman, die ge
schrokken achteruit week. Maar Hamp
ton dacht niet meer aan talmen. Het
was nu het tijdstip om op te treden,
wat er ook volgen mocht.

Hij greep Archie beet en schudde hem
èens hardhandig door elkaar. Daarna
wilde hij de totaal verblufte man met
het touw de handen en voeten binden.

Maarmaar dat is muiterij',

riep mrs. Hart uit. Ook Dupont had nu
begrepen wat er aan de hand was, en
hij sprong op Archie toe om hem te be
vrijden. doch nu waren Chapin en Mi
ke op hun post om Dupont tegen té
houden.

Mrs. Hart liet het 'stuurrad los en
stortte zich als een furie op Mike. Cha
pin greep haar echter haar beide han
den stevig beet en fluisterde zacht:
Blijf kalm, mevrouw. Wat er hier ge
beurt is beslist noodzakelijk. Later zult
u ons wellicht dankbaar zijn voor wat
we nu ondernemen.

Intussen waren er drie zwarten op
een. kreet van Mike de stuurhut bin
nengestormd. In het onverstaanbare
negertaaltje gaf Mike hun enige beve
len. Dupont, die de taal ook kende, pro
beerde de matrozen iets toe te roepen
maar Mike verhelderde dit hardhandig
door de advocaat een flinke kaakslag le
geven. Het ging nu hard tegen hard en
als ter wille van het welslagen van deze
laatste reddingspoging rake klappen
moesten worden uitgedeeld, dan mooht
er niet geaarzeld worden.

De zwarten hadden er blijkbaar ple
zier in, Archie Montgomery in touwer
gebonden te zien. Ze grinnikten en wel
gemoed namen ze het vrachtje op om
het de trap af te dragen en naar de
hut van Archie te brengen.

Even later kwamen ze terug en nu
werd Dupont stevig gebonden en ook
hij werd weerloos naar zijn hut ge
dragen.

Nu was alleen mrs. Hart nog over.
Chapin liet haar los, maar Mike was
niet van plan ook maar enig risicö te
lopen. Zijn handen schoten vooruit en
hij greep de armen van de protesterende
dame stevig beet en bond ze op de rug
vast.

Wat ben je van plan?, vroeg de
dame op zachte toon, toen ze inzag
dat verzet niets baatte tegen de on
buigzame zelfverzekerdheid van haar
motordrijver.

Niets anders dan de „Carmen" zo
gauw mogelijk naar een haven sturen,
mevrouw, antwoordde Mike beleefd: Het
helpt u niet, te blijven protesteren.

Chapin was gaan kijken, hoe Archie
zich gedroeg. De jongeman ging gewel
dig tekeer; hij dreigde met de afschuwe
lijkste wraaknemingen.Toen hij Chapin
zag, riep hij met een woedende blik uit:
- Jij hebt 'n paar papieren van me ge
stolen, dief!

Dat is zo, antwoordde Chapin kalm:
Via de politie kun je ze terug krijgen.

Hij overtuigde zich ervan, dat de tou
wen zó vast zaten, dat Archie geen
tweede maal kans zou hebben zich los
te wringen. Daarna verliet hij de hut
en sloot de deur zorgvuldig af.

Toen Chapin en Hampton wederom de
stuurhut binnen traden, bleek Mike mid
den in een woordenwisseling met mrs.
Hart te zitten. Hij keek z'n vrienden aan
en zei: Mrs. Hart heeft zich er
voortdurend op beroepen, dat ze het jacht
niet de juiste koers kon geven omdat
de sextant zoek was. Toen jullie weg
waren heb ik hier even rondgezocht en
binnen enkele seconden had ik het ding
al gevonden. Het lag onder een kast.
Vermoedelijk heeft het daar steeds ge
gen.

De zwarten staken hun kop om e
deur. blijkbaar in afwachting

meer opdrachten1 te Y^11 ^dden fn dt
leek erop, dat ze pieziei
soort kanveUtes.

Mike: Als ik jullie nodig heb. roep ik

WToen de matrozen, verdwenen waren,
legde hü uit: - ?ie arme kerels zijn
nok blij. dat er eindelijk iets gebeurt.
Ze hebben wel begrepen, dat er sprake
was van moorden en daarom waren ze
vandaag zo onrustig. Ze wisten immers
niet uit welke hoek het gevaar dreigde.
Nu wij de leiding in handen hebben
genomen, berijpen ze wel, dat ook zij op
bescherming kunnen rekenen. Vandaar
hun enthousiasme.

Hij tuurde recht voor zich uit sn
vervolgde: We zijn een lelijk eind van
New York afgedwaald.

Chapin vond de behandeling van mrs
Hart nog steeds een beetje al te hard-
handig. Beleefde stelde hij voor: Wat
dacht u ervan, mevrouw, als we de
zaken, die u evengoed als ons bezig
houden, eens bespraken?

Misschien kunnen we tot overeen
stemming geraken, antwoordde mrs
Hart, die blijkbaar in de veronderstel
ling verkeerde, dat de muiterij niets
anders dan afpersing van geld tot doel
had. Ze wees met het hoofd op Mike en
vroeg: Jij bent de motordrijver van
de „Carmen", is het niet?

Inderdaad, bromde Mike.

Ik weet heel goed. dat er vreem
de dingen aan boord van dit jacht zijn

gebeurd. Je collega's, de kapitein er
de stuurman, werden vermoord en dat
je dat heeft opgewonden (of, om in
scheepstermen te blijven: uit de koers
heeft geslagen) is heel goed te begrij
pen. Dat neem ik je allerminst kwalijk.
Ik zelf ben ook helemaal in de war
door de plotselinge dood van mijn lie
ve schoonvader. Wat die sextant be
treft, heus, I e kon ik werkelijk ner
gens vinden, ik heb zelfs onder de kast
gekeken, waaronder je haar zojuist hebt
vandaag gehaald. Wie het ding daar
heeft neergelegd weet ik niet. Ik heb
het in geen geval gëdaan. Ik vermoed,
dat er iemand aan boord is, die er be
lang bij heeft dat we New York niet
al te spoedig bereiken. Dat moet dan
dezelfde „iemand" zijn, die de moor
den heeft bedreven en de lijken van
mr. Hart en de kapitein overboord
heeft geworpen. Tussen t.wee haakjes:
ik hoop, dat u eraan gedacht heeft de
hut. waarin het stoffelijk overschot van
de stuurman ligt, goed te laten bewa
ken.

Daar hebben we inderdaad voor
gezorgd, antwoordde Mike: En nu heb
ben we geen tijd meer voor kletspraat
jes. Het spijt me, mrs. Hart, maar ook
u zult in uw hut moeten worden opge
sloten.

Hoeveel geld eis je?, vroeg mrs.
Hart op de man af.

Ik ben niet om te kopen, ant
woordde Mike boos.

Vijf honderd dollar is een hele
som. lokte mrs. Hart.

Mike lachte spottend: Ik begrijp
niet, waarom u -mij tracht om te ko
pen. Indien u niets met de zaak te ma
ken heeft, loopt u immers geen enkel
gevaar en zodra» we New York be
reikt zal de politie u wel weer in vrij
heid stellen. Zoals de zaken er voor
ons momenteel voor staan, kunnen we
geen risico nemen en moeten we wel
hardvochtig optreden.

Hampton vond de antwoorden van
Mike toch wel 'n beetje al te bruut
Voorzichtig stelde hij voor: Laat mrs.
Hart een verklaring tekenen, dat ze het
schip onder jouw commando wil laten
varen en niets zal ondernemen om ie
daabbij te hinderen.

Geen denken aan, antwoordde

Mike.

Mrs. Hart zag, dat haar Plan mislukt
was. Maar ze had nog een andere pijl
op haar boog en vuurde die nu op
IVIike af

ik heb altijd begrepen, dat nie
mand van de bemanning van de „Car
men" Engels verstond. Dat blijkt onjuist
te zijn. Zowel u als de kapitein en stuur-

man hebben mij voortdurend bedrogen.
Wie heeft u daar opdracht toe gegeven?

De kapitein.

En wie gaf de kapitein opdracht?

Er is van mij gevraagd, dat niet te
onthullen, antwoordde Mike: Als de poli
tie me in New York dezelfde vraag
stelt, zal ik echter maar al te graag be-
reid zijn haar te beantwoorden.

Mrs. Hart had begrepen, dat niemand
anders dan haar zoon Archie de aansto
ker van die geheimzinnigdoenerij was
geweest.

Hum!, zei ze: Archie schijnt behoor
lijk onder de duim van die valse kat
te hebben gezeten. Motordrijver, u heeft
aan boord van dit jacht gevaren sinds
het gebouwd werd, is het niet?

Mike knikte.

Dus Archie heeft de bemanning op
gedragen net te doen of ze geen Engels
verstonden! Dat zal ik 'm betaald zet
ten. De jongen heeft het natuurlijk als
een flauwe grap bedoeld, maar hij heeft
er mij nu leelijk mee in verlegenheid
gebracht. Als de kapitein Engels had
gesproken en niet was blijven voortgaan
met stommetje te spjlen, dan had er wel
licht veel onheil voorkomen kunnen
worden. Maar ik begrijp wel dat die
Grace Devin daarachter zat. Waar is ze?

Opgesloten. Ik zal u precies vertel
len waarom: ze was in de keuken aan het
scharrejen en aangezien ik er bang voor
was, dat ze een of ander vergift in het
eten deed om een nieuw slachtoffer
(waarschijnlijk mij!) om zeep te bren
gen, heb ik haar in de keuken opgeslo
ten.

Breng ogenblikkelijk Archie hier
heen, gelastte mrs. Hart.

Geen denken aan, antwoordde Mike
kalm.

Ik zal je een cheque van vijf dui
zend dollar geven aJs we zaakje on-
derling kunnen opknappen, stelde mrs.
Hart voor: Wat hebben we eraan om het
naar buiten te brengen. Het is toch. gro-
tendeels een interne kwestie.

Wat u een interne kwestie noemt,
spotte de motordrijver.

duizend dollar, lokte mrs. Hart.
ziende dat Mike toch wel oren had naar
een extra beloning.

Hampton beloofde: Als je ons zo
gauw mogelijk naar New York vaart.
Mike, zullen Chapin en ik ervoor zorgen,
da{ je vijf duizend dollar krijgt. Laat
mrs. Hart die van haaf maar houden.
We mogen geen minuut meer verliezen.
Hóe eerder de politieautoriteiten de zaak
in handen nemen, hoe liever het mij is.

Mij ook, zuchtte Chapin hartgrondig

(Wordt vervolgd)