West-Java hangt vol reclame
Een nieuwe staat in wording
KATH. TUINDERS CONTRA
CENTRAAL BUREAU
Minimum-prijzenregelingvoor
de tuinbouw
Stormhoek
Benes' moeilijke strijd om de
democratie
Afgezant van het Kremlin
T sjechoslowakije
m
Katholieke Spoorwegmannen
vieren jubileum
Indonesië als oorlogsstootblok
Veertig wanhopige dagen van
strijd tegen Japan
i1
doodstraf tegen lafaard
MONUMENTEN-COMMISSIE IS
TELEURGESTELD
Grafheuvels
ontdekt
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Voorbereiding
in Bandoeng
Naar „complete
zelfmoord'
Kaasrantsoen weer op
het oude peil
In de
Moskou 's plannen te Praag
Binnenkomt bon voor
sla-olie aangewezen
f
70ste JAARGANG
DINSDAG 24 FEBRUARI 1948
No, 20551
De conferentie begonnen
DE TREINRAMP IN
ZWITSERLAND
G. A. VRAAGT AFSTEMMEN
EXPORT VAN FRUIT NAAR
ENGELAND
Vooruitzichten voor 1948
Melkdistributie niet
opgeheven
Met ingang van 15 Maart a.s. zal
het kaasrantsoen geheel op het
oude peil worden gebracht, doch de
voorziening van melk en andere melk
producten als bijv. boter, blijft op de
zelfde voet gehandhaafd.
ondst uit het bronzen
tijdperk
Rantsoen van 120 gram voor
alle leeftijden
VAARGEUL WORDT VERBREED
GEESTELIJKE ARMOEDE
ROERGANGER.
Mgr. MUTSAERTS ONDER
ZIJN OUDE VRIENDEN
V ,1
WAVELL OVER DE OORLOG
IN NED. O. INDIE
WAAR BLIJVEN DE KOLEN-
BONNEN?
Nog volop Dam-terrein te koop
VERRAAD KOSTTE DERTIEN maal ontmaskerd, wist hij tegenover de
MENSEN HET LEVEN
De fusillage op Kerstdag 1944
in Roermond
PRINSELIJK GEZIN NAAR
ZWITSERLAND
DE KANTOREN van de Redactie en de Admi
nistratie van de „Nieuwe Schiedamsche Courant"
zijn gevestigd te Rotterdam, Kortenaerstraat 1,
Tel. 25270; te Schiedam, Broersvest 8, Tel. 68804.
De abonnementsprijs bedraagt t 3.45 per kwar
taal, 1.15 per maand, f 0.30 per week.
Directeur: J. KUIJPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WITLOX.
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte 30 ets. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs op
aanvrage bij de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden f 1.Ieder
woord meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uit
sluitend bij vooruitbetaling.
Onze redacteur Hofwijk seint ons d.d. Zondag uit Bandoeng:
West-Java hangt vol, met reclame-biljetten „DJawabaratwaarin de
aandacht der bevolking wordt gericht op de staat West-Java, welks
geboorte thans aanstaande is.
Van alle zijden wordt de blik der bevolking van Batavia, Bandoeng en
andere steden en dessa's in dit gebied gevangen door de woorden1
-,Voor vrijheid, veiligheid en welvaart. Tegen terreur, vernieling en
onrust". Het lijkt wel een verkiezingsstrijd in Nederland.
leden jaar. Bovendien wordt het niet on
mogelijk geacht, dat de republikeinse af
gevaardigden nog met een eigen, vijfde,
eandidaat zullen komen.
De republiek ageerde daartegen alleen
door de .oprichting van de „Pasoendan-
beweging", welke echter slechts op papier
bestaat, alsmede met een officieel protest
bij de C.G.D. omtrent welks lot echter
niets bekend werd. De ondergrondse in
timidatie gaat echter nog steeds door via
dreigbrieven en ontvoering vaivdessakies-
mannen, welke in de afgelopen maand
alom zijn bezig geweest met het aan
wijzen vanpar lemen tsvertegenwoordigers
uit hun midden. Sedert het bestand een
feit werd, is hiervoor iets minder moed
nodig dan voor het actief deelnemen aan
de tweede V/est-Java-conferentie, toen
het geen uitzondering was als afgevaar
digden hun vrouw en kinderen meenamen
naar Bandoeng, uit vrees voor represail
les. De indertijd gevonden veertig bom
men en de arrestatie van een aantal
aspirant-aanslagplegers tot in de Ban-
doengse hotels, waar de afgevaardigden
hun intrek hadden genomen, waren even-
zovele bewijzen, dat de toenmalige
pioniers van de staat West-Java een vrij
groot risico liepen.
Men mag veilig zeggen, dat ongeveer
tachtig proceni van de huidige deel
nemers aan de (derde) conferentie op
democratische wijze uit het volk zijn ge
kozen, terwijl de rest der 98 parlements
leden grotendeels minderheidsgroeperin
gen vertegenwoordigt.
Zoals ons uit informatieve gesprekken
duidelijk werd, heeft men voor de va
stelling van de staatsregeling ze®r. „n
lering kunnen trekken uit de e*P
ten elders, met nameen Oost- - kemsüg
Voor de keuze ya „éUn ppnoemd
Staatshoofd v"orpe,"j^iningrat, de huidige
en wel: Hilman Dj brata (Pasoendan-
Recomba, ver vroegere republikeinse
nationalist), akarta Raden Djoearsa
^tenslotte Soeria Kartalegawa, bekend
e j' t»asoendan-staatsgreep van ver-
van ae
Aneta meldt nader, dat de Recomba
gistermorgen om 9 uur de conferentie
heeft geopend. Er waren 91 afgevaardig
den aanwezig, terwijl de publieke tribunes
dicht bezet waren. -
In zijn openingsrede zeide Recomba
Djajadiningrat onder meer, dat aan de
voorbereidingscommissie was verzocht 'n
kiesregeling te ontwerpen, welke in de
gegeven omstandigheden uitvoerbaar zou
blijken te ztjn en welke tevens zo dicht
mogelijk het beginsel van democratie be
nadert. Djajadiningrat legde de nadruk
op het woord „benadert", zeggende, „geen
mens zou in deze tijd kunnen geloven aan
de practiscne Uitvoerbaarheid van een
kiesregeling we'ke geheel voldoet aan de
eisen van de democratie. Ik zou gaarne
willen weten, waar en wanneer er een
algemene vergadering, geheel volgens de
e fen der democratie, elders op Java sinds
de wereldoorlog heeft plaats gehad De
Recomba zeide voorts, dat het lot van
millioenen i.-twtners met hun tegenstrij
dige belangen en wensen in de handen
van de conferentie rust. „Het is dan ook
van het groo'ste belang, dat u zich bij al
■uw overwegingen daarvan rekenschap
geeft.
Na de redevoering van de Recomba
nam Raden Djoearsa de leiding van de
confaibntie over en zeide ondei meer, dat
evenals voorheen het streven was de zelf'
standigheid van het Indonesische volk in
de gehele Indonesische archipel.
De Zwtserse radio meldde officieel dal
het aantal doden bij de ramp in Waa-
densvill reeds tot- 21 is gestegen. Er zijn
nog verscheiden zwaar gewonden, wiei
toestand uiterst zorgwekkend is.
159
De vakgroep tuinders van de Kath.
D T B vergaderde gisteren te Haarlem
onder leiding van de heer J. Groen, die
een inleiding hield over de uitbetaling
de minimum-prijzen voor tuinbouw
producten over 1947. Hij oefende critiek
uit op de houding van minister Mansholt,
die de door de Stichting voor de Land
bouw ondersteunde regeling niet heeft
doorgevoerd. Het voorstel tot self-suppor
ting door de tuinbouw is door de minis
ter in studie genomen, maar zonder zijn
goedkeuring en onafhankelijk van de re
gering is doorvoering onmogelijk. Er zijn
klappen gevallen in 1947, de schade ervan
moet volgens de belofte van de regering
worden vergoed. Wordt hieraanmet vast
gehouden, dan is de basis voor 1948 even
eens verdwenen. Ten aanzien van de stand
van de Ned. tuinbouw vergist de minister
zich, aldus spr., als hij zich richt naar de
totale veilingomzetten. Met het harde
fruit is het goed gegaan, maar met het
zachte fruit et. met de groenten ging het
belangrijk slechter dan de totale omzet
ten aangeven. Tenslotte verklaarde de
voorzitter, dal alle tuinders-organisaties,
ook het centraal bureau voor de tuin
bouwveilingen, hetzelfde standpunt in
nemen mzatce de uitbetaling van de mini
mum-prijzen 1947.
De vergadering besprak deze aange
legenheid Uitvoerig, alsmede de plannen
voor 1948.
Gezien het ve,d°°p Na" ?e veilingprij-
zen in
1947 vraagt de tuinbouw thans,
overtuigd van Zijn belangrijke positie en
naar aanleiding van de toepassing van de
minimumprijsregeling "j het afgelopen
jaar om een bodem m de markt.
De vergadering kan z scharen
achter de voorstellen van het centraal
bureau vin de tuinbouwveilingen in Ne
derland lot afzonderlijke
voor alk product Ook het standpunt van
de K.N.B.T.B. en van de C.B.TB. is^dat
slechts fondsvorming v0°r
ten gezamenlijk êen oplossing
gen. T.a.vt de principiële zijde van dn
vraagstuk meende men eveneens,
6terker, afwijzend te moeten staan tc„eu
over de voorstellen van het cen ld<x
bureau.
Rector v. d. Hoogte zeide over de
C.B.-voorstellen het volgende:
„Het gaat er hier om, zeer zuiver te
scheiden het principiële gedeelte en de
practische uitvoering. Ik kan me voor
stellen, dat er grote aantrekkelijkheid en
een schijnbare noodzakelijkheid steekt I
bet practische deel van de voorstellen
Doch laten we vooral niet het principiële
gedeelte uit het oog verliezen. Het C.B
doet hier rechtstreeks een aanslag op onze
Standsorganisaties en we mogen daarin
niet berusten!
Niets mag worden nagelaten om tegen
hen, die namens ons naar Utrecht zullei
gaan te zeggen, dat ze tegen hun eigen
belangen, principes en geweten handelen
als ze deze voorstellen helpen er doo:
halen. Aannemen hiervan is voor ons
complete zelfmoord
Waar nu jaren voor gevochten is en
wat eindelijk in zicht gaat komen, de
goedschiks uit handen te geven aan het
C.B., dat ermede een spel zal gaan spelen
tegen onze eigen standsorganisaties! De
algemene vergadering blijkt gelukkig in
groten getale te staan achter het bestuur
en ook uw geestelijk adviseur ziet geen
reden aanwezig om deze plannen van het
C.B. te aanvaarden.
Hier geldt dé meest urgente en strenge
plicht, om niet in te gaan op de voorstel -
left. Ze dus al te stemmen. Worden ze
desniettegenstaande toch aangenomen,
mogen we dan wel lid blijven van het
C.B. als Katr,olieken? Daarop kan ik niet
zo direct een antwoord geven. Mijn eigen
overtuiging zou bijna zeggen neen Maar
dit is een zaak van rijp beraad, waarin
mijn oordeel niet doorslaggevend mag
zijn. Maar de voorstellen zijn zuiver zelf
moord voor ons!" (Applaus).
Zoals gemeld, is onlangs tussen Neder
land en Engelalld een handelsovereen
komst gesloten. Ongeveer f24 millioen
van de totaal voor f34 millioen te
exporteren goederen is bestemd voor
agrarische producten. Wat het fruit be
treft worden door Engeland maximum
honderd ton kas- -aardbeien geïmporteerd
voor een nader te bepalen datum zo
vernemen wij van de zijde der fruittelers-
organisatie.
In het najaar zullen nieuwe onderhan
delingen gehouden worden over de
levering van een centrale export van
appelen naar Engeland. Zoals bekend
gelukte het niet in het afgelopen jaar
appelen naar Engeland te exporteren.
Tienduizend wellicht 15.000 ton peren
zullen door Engeland ingevoerd worden
Dit jaar is de mogelijkheid geopend
kersen in verse toestand naar Engeland
te exporteren tót een maximum van 500
ton op individuele vergunning. Engeland
zal maximaal 6000 ton druiven en 100
ton perziken uit ons land invoeren.
Met ingang van 15 Maart zullen de
volwassenen van 21 jaar en ouder (hou
ders van A-kaarten) en kinderen van 5
tot en met 14 j^ar (houders van C-kaar-
ten) 100 gram kaas per week ontvan
gen en de z.g. rijpere jeugd van 15 tot
en met 20 jaar (houders van B-kaarten)
150 gram. De rantsoenen voor de leef
tijdsgroepen D en E dat zijn de aller
jongsten worden op het niveau ge
bracht van 50 gram per week.
Het ministerie van landbouw, visserij
en voedselvoorziening voegt aan deze
mededeling toe, dat het verloop van de
melkproductie, behalve tot het herstel
van het kaasrantsoen, voorshands geen
aanleiding kan geven tot opvoering van
de voorziening met melk en melkpro
ducten als bijv. boter, laat staan, dat
thans gedacht kan worden aan opheffing
van de distributie van melk en/of melk
producten, zoals geruchten willen. Op
deze zaken hebben meer factoren in
vloed dan alleen een tijdelijke factor als
de stand der melkproductie in het vroege
voorjaar.
Een bunker, door de Duitsers te Hoek van Holland aan de Nieuwe Water-
weg gebouwd, is tot een seinpost ten dienste van de scheepvaart ingericht.
Het grimmig bouwwerk, waarvan de schietgaten nog herinneren aan_ de
oorspronkelijke bestemming, heeft een vreedzaam doel gekregen.
Nabij het Brabants dorpje Oerie heeft
de heer Beex, die in Brabant op het ge
bied van archeologie een goede reputatie
geniet, een buitengewoon grote grafheu
vel ontdekt, aie dateert uit het bronzen
tijdperk (1503 v. Chr.) Prof. dr. E A van
Giffen van net Rijksinstituut voor bodem
onderzoek te Groningen, aan wie de ont
dekker zijn bevindingen had gemeld,
heeft daaroo een kleine expeditie van
oudheidkundigen uitgerust. Deze trof bij
de opgraving van de heuvel de overblijf
selen aan van drie z.g. boomstamgraven,
alsmede een urn. De ligging der graven
is zeer merkwaardig. Het Rijksinstituut
voor bodemonderzoek zal in samenwer
king met de Stichting „Brabants Heem"
beginnen met het opgraven van een groot
aantal prae-historische grafheuvels, die
zich in de buurt van Oerle bevinderf. Men
verwacht, dat nog verschillende vondsten
zullen volgen.
Het voornemen bestaat in de ko
mende voorzomer voor alle leeftijds
groepen wederom één rantsoen van
120 gram spijsolie beschikbaar te stel
len. Dit zal betekenen, dat op een bon
dezelfde hoeveelheid slaolie zal kun
nen worden gekocht als in Augustus
en December 1947 in distributie werd
gebracht.
De fabrieken van spijsolie en de han
delaren in dit artikel hebben echter een
zeer groot tekort aan flessen, daar zij bij
de laatste distributie een ten enenmale
onvoldoende hoeveelheid flessen hebben
terug ontvangen, hetgeen een vlotte dis
tributie dreigt te verstoren.
Teneinde de voorgenomen distributie
niet in gevaar te brengen en het de huis
vrouw mogelijk te maken, dat zij na het
bekendmaken van de koopbon haar spijs
olie zónder uitstel kan kopen, is het dan
ook van het allergrootste belang de
spijsolieflessen zo spoedig mogelijk bij
de leverancier, resp. handelaar in te le
veren.
Naar de marine voorlichtingsdienst
mededeelt, heeft de Kon. Marine het Dlan
der mijnveeg-operaties voor 1948 aanzien
lijk uitgebreid. Zo zal het twee mijl brede
geveegde kanaal langs onze kust bezui
den de parallel van Den Helder tot vier
mijl wórden verbreed.
De toestand in Tsjechoslowakije, waar de communisten hun eerste
greep doen naar de alleenheerschappij, is uiieimate verward. Moskou
zond alreeds een van zijn bewindvoerders naar Praag, nl. de plaats
vervangende minister van buitenlandse zaken, Zorin, zoals ook in
andere landen indertijd geschiedde, als het Kremlin het signaal tot
de aanval gaf.
De communistische premier van Tsjechoslowakije, Gottwald, heeft een
sterke politie-macht in de hoofdstad samengetrokken en haar o.a.
opdracht gegeven tot het binnendringen en doorzoeken van het gebouw
van de Tsjechoslowaakse nationale socialistische partij, de partij dus,
waarvan president Benes indertijd lid was. Dir is geschied.
Gottwald verklaarde gisteravond, dat nu zeer spoedig een nieuwe
regering gevormd zou worden. President Benes voerde besprekingen,
o.a. met de 12 afgetreden ministers.
plan, met de verklaring, dat zijn opvat
tingen gebaseerd zijn en blijven op de
parlementaire democratie.
Gottwald bleef er op aandringen, dat
de president het ontslag der „reaction-
naire" ministers zou aanvaarden en een
bewind van communisten en sociaal
democraten benevens enkele partijlozen
zou goedkeuren. De sociaal-democratische
partij heeft Gottwalds plan intussen be
antwoord met een communiqué, dat met
een afwijzing gelijk staat. Zij stelt zich
op het standpunt der parlementaire demo
cratie en wenst oplossing der crisis door
middel van de coalitie van het nationale
front.
Intussen heeft Gottwald de wetgeven
de vergadering voor onbepaalde tyd
verdaagd. Benes sprak voor de radio
en maande het volk tot kalmte. Weldra
zou de president zich andermaal tot de
bevolking richten, zo Is althans het
Intussen manipuleren de aanhangers
van Moskou met beweringen en „bewij
zen" over een complot tegen de staat,
dat- de reactionnairen in de zin hadden.
De doorzoeking van het bureau der
nationale socialisten was hoofdzakelijk
bedoeld, om die „bewijzen" te vermeer
deren. Een zeer gemakkelijke methode,
menen de nationale socialisten, die de
fabricage en het „vinden" van bewijzen
in andere landen gevolgd hebben.
Radio Praag dirigeert de operaties en
houdt land en volk van de snode plannen
der oppositie op de hoogte. „Twee kapi
teins van het Tsjechoslowaakse leger,
Teichman en Nemecek, beiden leden van
de nationale socialistische partij zijn ge
arresteerd „omdat zij van plan waren het
Praagse radiozendstation te bezetten ,of
indien zij hierin niet zouden slagen, de
zendapparaten te vernielen", meldde de
Praagse zender gisteravond. „Zij moeten
papieren bij zich gehad hebben, welke
aantonen, dat zij betrokken waren bij
spionnage voor de nationale socialistische
partij om een actie tegen de staat te be
ginnen, openbare gebouwen te bezetten
en tot een broederstrijd op te hitsen. De
orde is gehandhaafd", zo vervolgt radio-
Praag „doordat de ministers van defen
sie en binnenlandse zaken bij tijds de in
stigators van een gewapende staatsgreep
en de complotterende organisaties der
nationale socialisten hebben ontdekt"
Volgens bedoelde partijleiders betekent
dit dat thans dus openlijk wordt te ver
staan zegeven, dat Gottwald een regering
wenst naar Moskou's model, zonder
oppositie-partijen.
In de Slowaakse hoofdstad, waar de
fanatieke Gustav Husak reeds onmiddel
lijk bij het uitbreken der crisis zijn ex
treme denkbeelden bekend maakte, zou
de radio onder politietoezicht zijn gesteld.
En een later bericht meldt dat de
voorzitter van de Slowaakse regering,
dat is Husak, alle democratische leden
ontslagen heeft en een nieuwe regering
heeft gevormd, die geheel uit commu
nisten bestaat.
In „de Opmars" van j.l. Vrijdag conclu
deert de schrijver van het artikel „De
Jonge Arbeider", dat geestelijke armoe
de voor de kracht van ons volk fnui
kend is. Deze conclusie is dan het slot
van een beschouwing over het feit, dat
er grote groepen jonge arbeiders per
week 60 uur met niets 'anders dan hun
berosp bezig zijn. Dit is maar even 11
uur per volledige werkdag en 5 uur voor
de Zaterdag.
Wanneer men poogt te vinden, waar
deze 12 uur extra-beroepszorgen aan
worden besteed, kan met de beste wJ
ter wereld niets anders gevonden wor
den dan het vakonderwijs. Uit enkeie
voorgestelde maatregelen om de duur
van het werk tot normale proporties te
rug te brengen, meldt punt 5 n.l. de op
heffing van fabrieksscholen en punt 6
het verplaatsen van de lesuren van de
ambachtsscholen naar „de baas z'n tijd".
Twaalf uur dus, waarin „grote groepen
jonge arbeiders" hun weten en kunnen
?P net gebied van hun vak vergroten.
Was dat maar waar?
Overigens worden in dit artikel nog
negen wensen naar voren gebracht. Vijf
hiervan komen voor rekening van de
werkgever en bij de vervuilingen van
de overige vier zal de overheid in het
geweer moeten komen.
^u, ket niet de bedoeling, hier de
verschillende punten te bespreken, want
ook daarover zou nog wel het een e.i
ander vallen te zeggen. Nee. wat hier
frappeert is het gemak, waarmede ver-
zuimd wordt iets te geven. Wanneer ook
ik de geestelijke armoede mag signale-
ir<*\ <do?r hierop te wijzen), is dit wel
licht belangrijker dan het propageren
van het streven, een diploma te halen
in de tijd van de werkgever.
Maar laat ik hier direct aan toevoe
gen, dat het gemis aan bereidheid om te
?avf,n', niet alleen bij de jongeren be
hoeft te worden gezocht. Toch is het wel
meer verontrustend, dat het óók daar
wordt aangetroffen. Om bouwers van de
nieuwe wereld te zijn, moeten de conse
quenties worden aanvaard en dan kan
men met buiten deze bereidheid.
Geestelijke armoede bestaat er inder-
daad. Ze is te vinden in het liedje van
verlangen, dat steeds maar gezongen
wordt. Ze ligt als een mantel van lompen
over de schouders van de bedelaars, die
alleen maar de hand weten op te hou
den. Ze is als een flirt met een gezellig
idee.
Jonge arbeiders die tevens voor an
deren willen leven, zullen niet alleen
met vragen, maar ook met daden moe
ten komen. Alle ellende van deze tijd is
veroorzaakt door mensen, die slechts
wisten te vragen. Nee, willen we het pad
naar de nieuwe toekomst inslaan, dan
moet het goede, oude gezegde: „Geven en
nemen" weer burgerrecht krijgen. Let
op, geven staat vooraan!
Gisteren is voor publicatie vrijgege
ven een rapport van Lord Waveli over
de operat.es in .de Pacific in de periode
van 15 Januari tot 25 Februari 1942.
Lord Wavell voerde in deze weken het
bevel over de Amerikaanse, Engelse,
Nederlandse en Australische land- en
zeestrijdkrachten.
Ofschoon het misschien voorzichtiger
zou geweest zijn, uit een oogpunt van
verdedigingstactiek, Ned. O. Indië aan
zijn lot over te laten, opdat men zfch
op de verdediging van Birma en Austra
lië zou kunnen concentreren, besloot
men echter, toch de Nederlanders bij te
staan, omdat het „van politiek stand
punt bezien ondenkbaar zou zijn ge
weest om onze dappere Nederlandse
bondgenoten in de steek te laten", zo
blijkt uit het rapport.
De onvoorbereide geallieerden konden
zelfs de eerste snelle slagen der Japan
ners niet afweren. In zes weken zaten de
Japanners bijna tot aan de kusten van
Australië.
Wanhopig waren de pogingen van een
handvol mannen, schepen en vliegtuigen
om de vijand tot staan te brengen, die
volgens een goed ontworpen veroverings
plan werkte. Vergeefs zag Wavell uit naar
de hulp, die hij zo dringend nodig had,
uit Amerika, Engeland en Australië.
De Japanners zaten reeds op Celebes
en Borneo en drongen reeds tot in Birma
door, toen Wavell het vierlanden-opper-
bevel kreeg. In korte tijd waren verster
kingen uit vooruitgeschoven Australische,
Amerikaanse, Engelse en Indische posten
onderweg. Maar toen Singapore op 15
Februari viel, was het gros van doze
strijdkrachten nog ver van het strijdtoneel
verwijderd.
De Japanse druk op Sumatra, Java,
Ambon, Timor en Birma werd intussen
steeds sterker. Een groot deel van het
gebied, dat onder Wavell's verdediging
viel, werd door de Japanners veroverd.
Op 25 Februari stelde hij de chefs der
generale staven voor de gebieden, waar
over hij het bevel voerde, op te geven,
hetgeen werd goedgekeurd.
Intussen ging Wavell naar Batavia voor
militaire besprekingen, o.a. met de Ne
derlandse luit.-gen. Ter Poorten en gen.-
maj. Van Oyen. „De Japanse .opmars in
Ned. O.-Indië was methodisch", aldus nog
het rapport. De binnen 2 a 3 maanden
beloofde ruim 1000 Amerikaanse vlieg
tuigen konden door de snelle actie der
Japanners niet meer ter plaatse zijn. Van
de gezonden vliegtuigen kwam er mis
schien wel 40 a 50 percent niet aan.
Ook memoreert Wa.4ell het feit, dat de
schepen die in de laatste phasen van
de campagne de versterkingen brach
ten, niet praktisch geladen waren: de
mannen van een bataljon mitrailleur-
schutters kwamen op Java aan, terwijl
hun wapens en uitrusting in een schip
zaten, dat vele dagen later zou komen.-
Zijn laatste zinsnede in het thans ge
publiceerde rapport luidt volgens --U.P-
„De geallieerde poging om Nederlandsen
Indië te redden zou fortuinlijker hebben
kunnen zijn. Het principe om -
zo dicht mogelijk te benaderen en zo nar
mogelijk te bevechten zou, uiteindclij
de overwinning moeten brengen
de vijand
In de Spoorwegstad Utrecht vierde de
R.K. Bond van Spoor- en Tramwegper
soneel „St. Raphaël" gisteren Zijn 45ste
verjaardag. En met luister dit om het
verzuim in te halen toen de bond tijdens-
de bezetting 40 werd verboden en om
dat de 50ste waarschijnlijk niet gevierd
kan worden, daar St. Raphaël dan wel
tot fusie zal zijn gekomen met de an
dere vervoersorganisaties.
De viering werd ingezet Aiet een pon
tificale H. Mis, door de oud-adviseur van
d; Bond, mgr. W. P. A. M. Mutsaerts,
bisschop van 's-Hertogenbosch, opgedra
gen in de St. Antoniuskerk.
Daarna had in de grote Tivolizaal,
welke met bloemen en emblemen lees-
telijk was opgesierd, de herdenkings
bijeenkomst plaats onder voorzitterschap
van de oud-voorzitter L. H. Wigman te
Amersfoort. Dank bracht deze aan de
priesters, die, in welke functie dan ook,
zoveel gedaan hebben om St. Raphaël in
goede geest groot te maken. Hij bood
als voorzitter van het feestcomité het
hoofdbestuur een feestgave aan, bestaan
de in het bereikt hebben van een leden-
ta_ van 16.215, hetwelk nog wel zal uit
groeien tot 20.000 en een bedrag f 11000
wjor het Mgr. Mutsaertsoord, waarvoor
H M. de Koningin ook f 200 had ge
schonken
De huidige voorzitter van St. Raphaël,
de heer J. Blommers, hield daarna de
herdenkingsrede. Hij deelde mede, dat
het H.B. ook iets zal afzonderen voor 't
Mutsaerts-oord en memoreerde daarna
enkele fragmenten uit de Raphaël-his-
torie, waarbij speciaal genoemd werden
wijlen pastoor Donders, Mgr. Mutsaeris,
de beide Nivards en de heer Timmer
mans. Vaststellend, dat geestelijk en ma-
„De groots opgezette actie van de Na
tionale Monumenten Commissie is niet
geheel bevredigend verlopen," aldus
de voorzitter van deze commissie jhr.
dr. L. M. van Holthe tot Echten tijdens
een persconferentie. „Het Damplant-
soen", zo vervolgde hij, heeft een op
pervlakte van 12 millioen vierkante
centimeters, wij hadden dus op een op
brengst van zeker f 6 millioen gere
kend. Maar wij mogen heel blij zijn
als wij de helft halen."
Er zijn verschillende oorzaken 'voor
deze teleurstellende gang van zaken:
men heeft genoeg van dat gepraat over
de oorlog, terwijl .men nog te weinig oog
Duitsers geen beter verweer dan hun
publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie, zou
bet waanzin zijn, deze troef nu zo maar
Telegrafisch overgebrachte foto van de verwoesting door de aanslag op f'
hoofdstraat van Jeruzalem veroorzaakt.
„Dertien doden klagen deze verdachte
aan door de mond der getuigen en de
nagelaten betrekkingen. Het leven vari
de medemens gold hem niets en zijn
leven betekent voor onze samenleving
ook niets. Hij is een brutale hond, ge
tuige zijn houding voor dit hof. Hij ver
dient te worden afgemaakt Tegen hem
eis ik dan ook de doodstraf".
Met deze woorden besloot de procu
eur-fiscaal, rar. baron Van Voorst tot
Voorst, voor het B G. te Roermond,
'ijn requisitoir tegen de 44-ja'rige Roer-
nondenaar D. Verstappen Deze werd
de verblijfplaatsen van een groep ille
galen, die de Duitsers ondanks hardnek
kige pogingen nimmer hadden kunnen
ontdekken, aan te wijzen. De schuilplaats
was ingericht bij de familie Selder
waar de Duitsers reeds een half dozijn
maai geweest w.- "en zonder het door
hen gewenste resultaat. Nadat V. echtei
eenmaal aan hun zijde stond. liepen zij
regelrecht op de schuilplaats toe sloegc
met hun geweerkolven een luik ope„
en veegden met de revolver in de hand
de schuilplaats leeg. Dertien illegalen
vielen hun daarbij in handen. Deze
werden daags daarna, op de Tweede
Kerstdag 1944. bij de Duitse grens ge
fusilleerd. V. heeft daarna zijn verra
derspraktijken voortgezet, hij bestond
het zelfs* zijn zwager te verraden. D i
verklaarde zij- eigen zuster. Zestien
in de hongerwinter door de Duitsers i tuigen werden in deze zaak gehoord."
I verdacht van diverse diefstallen. Een- Uitspraak op 8 Maart.
heeft voor het nationale grootste van
die periode. Ook zijn er roddelcampag
nes geweest die veel kwaad deden.
Op I Maart worden de plaatselijke co
mité s opgeheven, het landelijk comité
zal nog tot April blijvqn doorwerken,
maar dan wordt de inzameling gesloten!
In die tijd wil men vooral twee dingen
nog goed aanpakken, ten eerste de be-
dnjvenactie en vervolgens de kolenbon-
nen-mzameling. De bedrijvenactie is een
grote tegenvaller geworden. Een comité,
bestaande uit de heren Den Hollander,
Holtrop, Kaag en Stikker, heeft zich met
een circulaire tot 35.000 bedrijven ge
wend, doch slechts 1 pCt. daarvan heeft
geantwoord en de totale opbrengst van
de actie is te stellen op ongeveer f 50.
per bedrijf.
Met de kolenbonnen is het helemaal
een vreemde geschiedenis. Er zijn in het
geheel ongeveer 3 millioen bonnen in te»
wisselen, daarmee is dus een bedrag van
f 12 millioen gemoeid. Tot nu toe werden
echter slechts 50.000 bonnen opgezonden,
terwijl men er zeker van kan zijn, dat er
tienduizenden verlopen. Vandaag sluit de
inwisselingsperiode, doch de minister
heeft goed gevonden, dat de bonnen nog
ingezonden kunnen worden voor de
NIWIN-Monumenten-actie.
Het is merkwaardig maar met een
goed opgezette actie lukte het plaatse
lijk vaak wel. Haarlem is wat dat be
treft een voorbeeld. De opbrengst is daar
nu reeds boven de 50 cent per hoofd,
terwijl 6009 schoolkinderen f 21.000.—
opbrachten. De landelijke opbrengst is
tot op heden slechts 8 cent per hopfd.
„In de korte tijd die nog rest kan veel
goed gemaakt worden. De bedrijven kun
nen hun bijdragen storten op giro no.
463.000, ook van geblokkeerd geld, ter
wijl zij hun bijdrage als onkosten kun
nen boeken. En het publiek kan nog
steeds vierkante centimeters kopen en
bovendien de kolenbonnen inzenden
naar Den Haag, Machtiging 1917. Het
zou te betreuren zijn wanneer men van
deze laatste gelegenheid geen gebruik
I maakte", zo besloot de hper v. Holthe
J zijn openhartige mededelingen.
Z. H. Exc. Mgr. Mutsaerts spreekt de
feestvierende St, Raphaëlmannen toe
terieel veel bereikt is, betoogde spr. dat
men in de toekomst alleen verder zal
komen als men vasthoudt aan principiële
deviezen.
Mgr. W. Mutsaerts, oud-adviseur van
St. Raphaël, bracht hulde aan het werk
van~ zijn voorgangers, drong aan op het
handhaven van de goede Bondstradities,
spoorde aan tot voortgaan op de goede
weg en zegde persoonlijk een gift voor
het Mutsaertsoord toe.
De K.A.B.-voorzitter A. C. de Bruijn,
verzekerde, dat St. Raphaël zijn werk
goed gedaan heeft, maér wees er op, dat
de kath. arbeider er nog lang niet is. a)
werd reeds veel bereikt. Waar binnen
kort de indiening van de wet op de pu-
bliekrechtelijkf bedrijfsorganisatie zal
plaats hebben, staat een belangrijke her
ziening te wachten.
In de namidag werd een druk be
zochte receptie gehouden, waarop de
volledige directie der N.S. haar geluk
wensen kwam aanbieden.' De pres.-di-
recteur ir. F. Q. den Hollander prees
„het grootse werk" van deze „promi
nente" organisatie ten zeerste, 's Avonds
werd een Mariaal spel opgevoerd.
Het secretariaat van H. K. H. Prinses
Juliana deelt mede, dat het prinselth
gezin het voornemen heeft in het rniód»
van de maand Maart voor enige
met vaeantie naar Zwitserland te
t
