EEN DOCUMENT
van onbarmhartige eerlijkheid
In memoriam Mgr. Inn. Verriet
Weerbericht}
Cc
LOON- EN PRIJSBELEID IN DE
LANDBOUW
BEIDE PARTIJEN VAN DE VIJFDE
RONDE AFGEBROKEN
SCHIPHOL—BURGERVEEN—
SCHIEVEEN
IK
Engeland in economische worging
Competitie-restanten moeten nog
enige vragen beantwoorden
Oorlogslasten en
Marshallplan
Pachtdwang hij ruilverkaveling
Veertig jaar
missionaris
Arbeid naar alle kanten
RUIT-N1EUWTJES
VRIJDAG IS MAART I£13
PAGINA 2
GEEN GERUISLOZE
SOCIALISATIE
EX-MAJOOR VAN POLITIE
KRIJGT 15 JAAR
EUWE STAAT MOEILIJK
TEGEN RESHEVSKY
FILMVREDE GETEKEND
Weer Amerikaanse films naar
Engeland
SALARISHERZIENING
NIJVERHEIDSONDERWIJS
HET KLM-RAPPORT INZAKE
DE CENTRALE LUCHTHAVEN
Keres-Botwinnik
Rustig voorjaarsweer j
TOCH BLIJFT ER NOG EEN
AANTAL OPEN
DE WONDERBARE JAQUI
RONDE VAN NEDERLAND.
Zondags wordt niet voor 12 uur
gestart
NED. B-ELFTAL TEGEN DE
ZWALUWEN
BILJARTKAMPIOENSCHAP 71/2
HULDIGING NEDERLAND'S
SCHAATSKAMPIOENEN
Ovaties van talrijk publiek
In zijn mémoires vertelt de bekende
Amerikaanse staatsman en linancier uit
het ministerie van president Roosevelt,
Henry Morgenthau over de financiële
en economische zorgen, welke Engeland
reeds tijdens de oorlog kende. „Toen ik
in Augustus 1944 in Londen was, schrijft
hij, sprak Winston Chyrchill mij over
Engelands toekomst. Hij was exceedingly
pessimistic, buitengewoon pessimistisch.
Op de dag, dat de oorlog eindigde, zou
het land bankroet zijn, en de gedemobili
seerde soldaten zouden bij hun terugkeer
niet veel meer vinden. Als na de over
winning de grimmige feiten aan het par
lement zullen worden voorgelegd, zou hij
de méést onpopulaire man in Engeland
worden meende hij. Maar daarover
maak ik mij geen zorgen, voegde hij er
aan toe; ik loop1 tegen de zeventig, en het
is tijd, dat ik vrede ga, maken met mijn
Schepper."
Onwillekeurig komt deze passage voor
de geest bij het lezen van het dezer da-
fen gepubliceerde Britse Witboek over
ngelands sombere economische toestand
Het is een document van echt Engelse
onbarmhartige eerlijkheid, even meao-
genloos als destijds in 1940 Churchills
mededeling aan het Britse volk, dat het
niets anders te verwachten had, tot het
ogenblik van de overwinning, dan zweet,
bloed en tranen. Misschien is het Engelse
volk het enige ter wereld, dat dergelijke
harde waarheden kan horen en verdra
gen zonder de moed te verliezen; er veel
eer juist de kracht uit put om met
gewéldige inspanning alle moeilijkheden
te overwinnen.
Sir Stafford Cripps, de kanselier van de
schatkist heeft met bijna dezelfde vrij
moedigheid als in J940 Churchill het En
gelse volk voor hetzelfde alternatief ge
steld; offers of ondergang: „het alterna
tief, waarvoor wij nu zijn gesteld, zeide
hij in het parlement, is óf een algemene
volksovereenstemming om op gezonde
fn door allen geestdriftig gevolgde rlcht-
ijnen te handelen;- óf een ernstige en
langdurige terugslag in ons economisch
herstel; vergêzeld van een aanhoudende
lage levensstandaard."
Sir Stafford moet, terwijl hij deze
woorden uitsprak, gevoeld hebben, dat
hij het moeilijker heeft dan ChurchilL
Toen was er één gehate vijand: Duits
land; ieder besefte persoonlijk, dat als hij
niet stand hield, hij zelf het slachtoffer
van de nazi-overheersing zou worden
Dat was nog erger dan welke offers ook
de oorlogvoering zou kunnen eisen. En
die oorlogvoering werd niet alleen be
paald door de eigen regering, maar even
zeer door de vijand. Men- kon soms zijn
ontevredenheid uiten, dat er niet sneller
werd gehandeld, bijv. om de vesting Eu
ropa binnen te dringen; maar men wist
tevens, dat dergelijke ondernemingen te
gevaarlijk waren'om ze luchthartig te be
ginnen. Men moest de regering „die alles
wist", wel zijn vertrouwen geven.
In de economische strijd om het be
staan, welke Engeland momenteel voert,
staan de zaken wel heel anders. Sir Staf
ford Cripps légde, en zeer terecht, hét
volle accent op ,de gezonde en door allen
geestdriftig gevolgde richtlijnen"; maar
in zijn mond, bij de plaats welke hij in
het labourkabinet inneemt, betekenen
deze woorden kort en bondig; de richt
lijnen van de labourpartij.
En deze zullen door het gehele Britse
volk niet zo gemakkelijk worden aan
vaard als destijds de beginselen van
Churchills oorlogvoering. Veeleer be-
schouwt een groot deel van Engeland
terecht of ten onrechte, dat laten we in
het midden de economische politiek
van de labourregering mede verantwoor
delijk voor d.e huidige dreigende econo
mische ineenstorting. Het zou de socia
listische weg, om. op het terrein van de
nationaliseringen en van onverbidde
lijk geleide economié, willen verlaten om
in een grotere vrijheid van het particu
lier initiatief de kans op breder herstel
te krijgen.
Daarom legt het witboek alle nadruk
op de oorzaken van de crisis, verwijzend
naar de. oorlogstijd: de moeilijkheden van
de betalingsbalans dateren van de oorlog
en van de ontwrichting, welke door de
oorlog is nagelaten. Gedurende de oor
log werd in 'n meedogenloze poging om
mannen en materiaal naar de weermacht
en naar de productie voor de gemeen
schappelijke zaak te leiden, het volume
van de Engelse export op minder dan
een derde van 1938 gebracht. Een groot
deel van de buitenlandse investeringen,
het werk van vele generaties, werd Ver
kocht; zware schulden werden met- de
bondgenoten en andere landen aange
gaan; een groot deel van de handelsvloot,
ging verloren; en de Engelsen leden
zware lichamelijke schade.
Het beeld is zeker niet te donker ge
tekend. Tot op dat punt heerst volkomen
overeenstemming onder alle Engelsen.
Het meningsverschil begint waar de me
thoden van het herstel worden overwo
gen. En dan hebben de labours zeker
tegen, dat van het moment, dat de we
reldoorlog afliep: 14 Augustus 1945 En-
land van maand tot maand 'int steeds
sneller tempo de economische helling af
gerold is' naar de afgrond. Zouden de
conservatieven het er beter afgebracht
hebben? Niemand kah het met zekerheid'
zeggen, maar daarom juist hebben-zij het
voordeel van de twijfel.
Door het gehele Witboek,heen licht de
verwachting, dat Marshalls Europese her
stelprogram tijdig genoeg in werking zal
kunnen treden om Engeland behulpzaam
te zijn zijn zorgen te boven te koihsn.
Maar zelfs mét de Amerikaanse hulp kan
men nog geen gouden eieren verwachten,
zij kan voorlopig geen groter comfort
brengen. Alleen zal het door de gemeen
schappelijke krachtsinspanning mogelijk
gemaakt worden; nu de crisis te beheer
sen, straks de weg omhoog op té gaan.
In één ruk is de Senaat gisteren door hoofdstuk XI der begroting heen
gekomen. Voor de minister van Landbouw Visserij en Voedselvoorziening,
de heer Mansholt, was er uiteraard naast veel waardering ook de nodige
critiek, maar algemeen werd toch wel toegegeven dat de taak van deze
bewindsman buitengewoon moeilijk is en eigenlijk met de constructie
van de vierkante cirkel gelijk staat. Tegen de voortzetting van zijn
beleid hadden dan o'ok alleen de communisten bezwaar. Met de aan
tekening van hun tegehstem ging de begroting er door, evenals die van
het Landbpuw-egalisatiefonds voor 1948 en de wijziging der Landbouw-
crisiswet 1933. Volgende week Woensdag komen de Ontwerpen inzake
de wijziging der Kieswet in verband met de komende stembus en het
meestemmen der Indische militairen aan de orde.
Aan de hand vah 's ministers antwoord
zij hier een en ander uit de discussie
weergegeven.
De nieuwe katholieke senator ir. Ver-
hey, die in een zeer deskundige maiden
speech velerlei ter sprake had gebracht,
kreeg in dat ministeriële antwoord uiter
aard een ruime plaats. Al aanstonds door
dien Z.Exc. zijn ingenomenheid betuigde
met diens zienswijze omtrent de nood
zakelijkheid van pachtdwang bij ruilver
kaveling. Ofschoon de heer Zegering Had-
ders (VVD) zich daartegen verzette, gaf
deze afgevaardigde niettemin toe dat bij
het ontbreken van erfgenamen in de
rechte lijn verplichting tot verhuring van
grond zou moeten kunnen opgelegd wor
den; en zo kon Z,Exc. constateren dat ook
de WD een heel eind met hem bleek
mee te gaan, vooral omdat ook bij hem
de bedoeling voorzit dergelijke .maatrege
len zeer voorzichtig te hanteren. Want als
dezelfde senator, had gesproken van'„ge
ruisloze socialisatie" verdedigde de be
windsman zich weliswaar tegen die kwa
lificatie door te stellen dat hij allerminst
geruisloze maar wel socialisatie voorstaat,
maar hij liet er kennelijk zeer tot on
genoegen van de communist Brandenburg
aanstonds op volgen dat hij daarmee
niet. bedoelt socialisatie van de eigendom
doch alleen maatregelen die een goed ge
bruik van de grond verzekeren in het al
gemeen belang.
Aan ir. Verhey intussen, die ter zake
van deze pachtdwang op voorlopige maat
regelen aangedrongen had ten aanzien
van enkele artikelen in het Pachtbesluit,
gaf de minister te kennen liever te wil
len wachten op de herziening der Pacht
wet voor de regeling van deze aangele
genheid.
In dezelfde gedachtengang kon Z.Exc.
ook de beantwoording van de opmerkin
gen over zijn loon- en prijsbeleid gedeel-
De dood van mgr. Innocentlus Verriet,
Apostolisch Vicaris van Curacao en titu
lair bisschop van Ebenthere komt niet
onverwacht.
In 1946 kwam hij naar het vaderland
om het voorgeschreven bezoek „ad limi-
na" te Rome te gaan afleggen. Juist in de
laatste dagen van zijn verblijf in Holland,
toen hij alles al had bepaald om naar
Curacao terug te keren, werd hij plot
seling overvallen door een hoogst ernstige
longontsteking, die hem maanden lang
aan het ziejtbed kluisterde. Schijnbaar
hersteld vertrok hij in Januari van het
vorig jaar per vliegtuig naar zijn missie
gebied, waar hij echter bij aankomst weer
onmiddellijk in het ziekenhuis moest wor
den 'opgenomen. Sindsdien is hij niet
meer op krachten kunnen komen, en is
hij nu op 64-jarige leeftijd overleden.^
Hiermede is een einde gekomen aan
een welbesteed en hoogst verdienstelijk
missionarisleven van bijna veertig jaren,
dat sinds lwl bekroond was met de uit
verkoren waardigheid van het bisschops
ambt. t
In 1909 kwam de jonge pater Innocen-
tius Verriet als missionaris vol ambitie en
werklust naar Curacao, waar hij dadelijk
aangesteld werd tot secretaris van de
toenmalige bisschop mgr. v. Baars, wei
nig vermoedend dat hij ooit zelf deze
bisschopszetel nog eens zou bezetten.
Vól apostolische ijver voelde hij zich
toch meer aangetrokken tot de practische
zielzorg en dol gelukkig was hij, tóen hij
in 1914 benoemd werd tot pastoor te
Oranjestad, de hoofdplaats van het eiland
Aruba. Heerlijke jaren heeft hij hier ge
werkt tot hij opeens werd getroffen door
een bedenkelijke tuberculose-aandoening,
die een terugkeer naar Holland noodzake-
rnaakte
Iedereen in de West had pastoor Ver
riet al voor goedwoor de missie afgeschre
ven.
Toch nam zijn ziekte een gelukkige
keer, en met nieuwe gezondheid en her
stelde krachten keerde hij in 1920 naar
Curacao terug.
Begaafd met vele en verscheiden 'talen
ten redigeerde hij hier twee couranten
„La Union" en de „Amfgoe dl Curacao"
tegelijk, *n meteen nam hij het rectoraat
waar in het St. Elizabeth-gasthuis. Maar
voóral won hij aller sympathie door zijn
uitgesproken sociale arbeid ten bate van
de arbeiders en werknemers, die hij in
z!jn Volksbond verenigde. Grote vreugde
heerste dan ook onder dezen, toen' na de
dood van mgr. Vuylsteke in 1930 de blijde
mare bekend werd dat pater Verriet tot
diens opvolger was benoemd. Pater Ver
ziet was juist in die dagen met een verlof
in het vaderland, en het bericht van zijn
bisschoppelijke verheffing bereikte "hem
in zijn geboorteplaats Venray, waar hij
op 6 Januari 1932 de plechtige bisschops
wijding ontving.
Mgr. Verriet is de zesde bisschop van
Curacao uit de Nederlandse Domlnicaner-
provinpie geweest.
Zijn zestienjarig episcopaat heeft zich
gekenmerkt door de grote economische
herleving, die sindsdien in het West-
indisch leven heeft plaats gegrepen, en ,'t
is de grote verdienste van mgr. Verriet
geweest dat hij zijn kerkelijk bestuur zo
wel aan de yeranderde omstandigheden
van de eilanden heeft weten aan te pas
sen. Hi] begreep ten volle, dat deze nieu
we tijd van nog nooit gekende welvaart
ook een dubbele "geestelijke verzorging
eiste. Was hij voor Curacao vóór alles de
sociale priester geweest, nu zou hjj ook
de sociale bisschop worden.
De nieuwe arbeidsmogelijkheden op
Curacao en Aruba lokten een steeds stij
gende immigratie aan van uitheemse
werkkrachten. Wat In de laatste oorlogs
jaren nog verdubbelde.
Kerkgebouwen «moesten worden her
nieuwd en verruimd, nieuwe parochies
opgericht. Nieuwe scholen en onderwijs
instituten werden gesticht, verse onder
wijskrachten aangenomen.
Nieuwe, woningbouw met verbeterd
'type moest worden bevorderd, waarbij zijn
Volksbond zich bijzonder verdienstelijk
maakte. Was hij in 1926 reeds een, der
stuwers en de adviseur geweest van het
Apostolaat der Zee, nu groeide onder zijn
episcopaat dit apostolaat uit tot een cen
trum voor duizenden en duizenden zee
lieden, die de grote haven van Curacao
binnenvoeren. Hetzelfde ,deed hij op
Aruba. Ook R. K. militaire huizen wer
den" gesticht. In 1941 richtte hij het Wit-
Gele Kruis op ter bevordering van de al
gemene hygiëne.
De jeugdbeweging had meer dan ooit
zijn aandacht; wat hem vroeger als ge
woon pater steeds als ideaal voor ogen
had gestaan, wist hij nu als bisschop door
te voeren; bij elke school een eigen club
gebouw voor de jeugd. Als oud-journalist
ging hem ook de pers zeer ter harte.
De „Amigoe di Curacao" werd vin een
tweemaal per week verschijnend blad een
dagelijkse courant. Daarvoor bouwde hü
tn 1940 een geheeL nieuwe drukkerij met
redactie- en administratie-gebouwen,
waar ook kleine Engelse en Spaanse pe
riodieken werden uitgegeven alsmede een
maandschrift „Lux" voor de meer intel
lectuelen. Ook de ziekenzorg nam een
steeds hogere vlucht. Moderne ziekenhui
zen verrezen op Sint Maarten en of>
Aruba, terwijl het oude St. Elisabeth-
gasthuis op Curacao geheel naar de
nieuwste eisen des tijds werd ingericht.
Zo is het episcopaat van mgr. Verriet
een zeer gezegend bestuur geweest, dat
zijn geëerbiedigde naam in dankbare na
gedachtenis zal doen voortleven. P.H.H.
telijk verschuiven naar de bespreking der
uitvoerige motivering van dat beleid, wel
ke eerlang aan de orde zal komen. Z.Exc.
had stellig niet verwacht dat het jongste
regeringscommuniqué inzake de uitvoe
ring der motie-Groen algemene bevredi
ging zou hebben gewekt. Bij een zo in
grijpend vraagstuk als het loon- en prijs
beleid is dat onmogelijk. Elke groep, bij
dat probleem betrokken, meent uiteraard
aan het kortste eind te trekken. Zo zijn
b.v. bij de bakkers zeker niet alle klach
ten ongegrond maar een ingesteld onder
zoek heeft toch wél uitgewezen dat men
bij de beoordeling ervan voorzichtig moet
zijn. Ze moeten ook steeds in het kader
van het grote geheel worden gezien.
Zo geeft Z.Exc. aan ir. Verhey gaarne
toe. dat de gegevens van het Landbouw-
economisch instituut belangrijk zijn, maar
ze moeten toch niet worden overschat. Ze
vormen Voor het vaststellen van de kost
prijs nog een te smalle basis, die over b.v.
een 5-tal jaren verbreed, meer houvast
zou bieden. Bij de melkprijs is de rege
ring er van afgeweken omdat de bereke
ningen haar aan de hogè kant voorkwa
men; wat de graanprijzen betreft, scheen
het omgekeerde het geval. Overigens ver
wacht Z.Exc. niet dat er minder graan
zal geteeld worden; op de duur trouwens
ziet hij meer heil in het stimuleren van
de verbouwing van arbeidsintensieve ge
wassen.
Ook ten aanzien van het compensatie-
vraagstuk zong de minister het refrein
der voorzichtigheid. Hij hecht meer aan
constructieve verbeteringen der produc
tie, die de compensatie overbodig maken.
Mede voor het leggen.van een „beton
nen vloer" voor de tuinbouw is de mi
nister niet te vinden. Liever probeert hij
de bedrijven te stuwen in de richting, die
de meest rationele productie waarborgt
Voor het overige'is het laatste jaar pl.m
1 millioen uitgekeerd voor producten die
de prijs niet haalden.
Wat het kool-teveel betreft, zal de be
windsman alles in het werk stellen om
het overschot zo gering mogelijk te doen
zijn. Aan een suggestie van mr. Kolff
(c.h.) om gedroogde kool naar Indië te
sturen, ging Z.Exc. tot tweemaal toe vrij
wel voorbij.
Dezelfde afgevaardigde, die zich over
de hopeloze positie der vellingsverenigin
gen' had beklaagd door het gebrek aan
fust tengevolge van de afschaffing van
het huur-naar-duur-systeem, kreeg te ho
ren, dat hij te veel lette op het nadeel
voor de veilingen doch de belangen van
handel en grossiers te zeer uit het oog
verloor. Niettemin zal aan de volgens de
cijfers stellig ernstige bezwaren aandacht
geschonken worden en naar een andere
methode om de omlooptijd van het fust
te regelen, worden omgezien.
Wat het probleem der kleine verpach
ters betreft, de commissie die zich er mee
bezig houdt, zit nog midden in de moei
lijkheden en een oplossing is nog niet in
zicht.' Z.Exc. hoopt dat deze niet in com
promissen zal gevonden wórden. Een be
roep op de Herstelbank voor het verschaf
fen van credieten zal onder de ogen wor
den gezien ofschoon de coöp. boerenleen
banken de aangewezen lichamen daarvoor
zijn.
Tegen het aanleggen tenslotte van een
militair oefenterrein te Hayelte werden
van verschillende zijden bedenkingen ge
opperd. De minister kan alleen maar toe
zeggen dat het terrein daar zou komen
waar het de minste schade zou doen aan
de agrarische belangen en het natuur
schoon. Met zijn ambtgenoten van Oorlog
en Onderwijs wordt daartoe overleg ge
pleegd. L. H.
Britse reisbureaux schatten het aan
tal Engelsen, dat dit seizoen naar
Nederland wil ""komen op 200.000.
Door onbekende oorzaak is Woensdag
avond in een kwartier tijd, het meu-
Belplaat-industriebedrijf van de firma
S. te Zaandam uitgebrand. Een op de
tweede verdieping gevestigd bedrijf
kreeg aanzienlijke waterschade.
O Te Erp (N.-Br.) kwam Dinsdag door
kolendampvergiftiging om het leven
de heer M. B. Bij zijn vrouw konden
de ^vensgeesten nog worden opge-
O Het intern, telex-verkeer van Neder
land is uitgebreid met een verbinding
met Zweden.
O Tot directeur van de Gem. lichtbedrij-
ven te Leeuwarden ig benoemd ir. H.
Banker te Dieren.
Minister Fiévez heeft gisteren aan fa
milieleden van 29 gesneuvelde Neder
landers posthume onderscheidingen
uitgéreikt o.a. aan de vader van pater
Lodewijk (Bleijs), die het kruis van
verdienste ontving.
Mej. Ida Veldhuizen van Zanten, oud
stewardess der K.L.M., is onderschei
den met het vliegerkruis en het kruis
van verdienste.
De gewezen Helmondse S.S.-er en
W-A.-man Piet van den Bogaert heeft
kans gezien voor de derde maal uit
het interneringskamp Vught te ont
snappen.
Het aantal aangegeven radiotoestel
len in Nederland bedroeg op 1 Maart
981.114 tegen 959.646 op 1 Februari.
'Op 1 Februari waren er 492.943 aan
geslotenen -op het rijksradiodistribu-
tienet tegen 492.046 op 1 Januari.
De commissie uit de veilingen in
Zuid-Holland heeft zich uitgesproken
voor de fondsvormingen, welke door
het centraal, bureau voor tuinbouw
veilingen wórden voorgesteld.
De nationale vereniging tegen d#
werkloosheid is opgeheven.
De krijgsraad heeft twee militaire
artsen, die er van beschuldigd wer
den een patiënt te veel aan zijn lot
te hebben overgelaten, wegens gebrek
aan bewijs vrijgesproken.
In verband met de Paasdagen zal de
bonnenlijst voor de periode, van 28
Maart t/m 10 April in plaats van op
Donderdag 25 Maart op Woensdag 24
Maart worden gepubliceerd.
Een veertiental Zuid-Afrikaanse Jour
nalisten zal van 6—17 April een be
zoek brengen aan ons land.
De stremming van de vaart door het
Winschoterdiep, tengevolge van het
kapseizen van de Rian aan de werf
te Martenshoek zal waarschijnlijk
acht dagen duren.
A Benoemd tot ridder in de orde van
de Ned. Leeuw prof. ir. L. Selle-
ger te Bergen (N.-H.), directeur N.V.
Papierfabriek „Getleriand"; tot offi
cier orde Oranje-Nassau A. Wiltzer,
te Parijs, voorz. Confédération Natio
nale de l'Aviculture Frangalse.
Het B. G. te Amsterdam heeft heden
de 58-jarige G. Verschoor, ex-majoor van
de ordepolitie uit Delft, die ook hoofd
inspecteur van politie te Haarlem is ge
weest, wegens hulpverlening aan de
vijand veroordeeld tot 15 jaar gevange
nisstraf met aftrek. De eis was levens
lang.
In de vijfde ronde van het tournool om
het wereldkampioenschap speelde
Reshevsky met wit tegen Euwe en
Keres met wit tegen Botwinnik. De
partij ReshevskyEuwe werd na de 41e
zet van Reshevsky afgebroken; de par
tij KeresBotwinnik werd eveneens af
gebroken en wel na de 40e zet.
De partij ReshevskyEuwe had elf
zetten lang hetzelfde verloopals de partij
BotwinnikEuwe. Toen week Reshevsky
af en schoof zijn D-pion door. Euwe acht-
Er is een nieuwe EngelsAmerikaanse
film-overeenkomst gesloten voor de tijd
van vier jaren, waarbij Engeland de 75
pet. heffing op de uit buitenlandse
films verkregen winsten zfil laten vallen.
De overeenkomst wordt 14 Juni van
kracht, is gedurende vier jaren geldig en
kan ev. na twee jaren worden herzien.
De Amerikaanse filmfabrikanten krijgen
het recht, jaarlijks 17 millioen dollar van
de opbrengst uit Engeland over te maken.
Indien dé Britse films in de V. S. grotere
winsten opleveren, zullen ook de Ameri
kanen een grooter winstbedrag kunnen
overmaken.
Door deze overeenkomst komt een eind
aan de boycott der Amerikaanse film
fabrikanten, die 7 maanden geen films
haar Engeland uitvoerden.
Men schrijft ons:
Vóór Kerstmis 11. vertelde de minister
van O.K. en W. in de Tweede Kamer bij
de behandeling van de salarisherziening
voor het Nijverheidsonderwijs, dat de
laatste vergadering met de desbetreffende
commissie die week zou plaats hebben
en dan alles m kannen en kruiken was.
Woordelijk zei Zijne Excellentie: „het
Koninklijk, Besluit ligt al klaar".
Het is nu 2% maand later en van een
Koninklijk Besluit is nóg niets gebleken,
met als gevolg, dat de overeengekomen
salarisherziening nog altijd niet van
kracht Is. Het personeel van het N.O.
verkeert financieel in grote nood; hoe de
stemming geworden is na bovengeschets
te ervaring, behoeft wel geen omschrij
ving.
(Vad onze luchtvaartmedewerker.)
Als Schiphol nti op de plaats lag, waar
de centrale luchthaven Burgerveen moet
komen, zou dr. Plesrnan alles in het werk
stellen om Burgerveen daar te krijgen,
waar nu Schiphol ligt. Dus weer 11 Km.
dichter bij Amsterdam. s
We dachten daar z0 aan> om<3at toen
'n jaar of wat vóór de oorlog plannen
bestonden om op Schiphol de stations-
gebouwen uit te breiden, dr. Plesman er
bij de gemeente Amsterdam zwaar voor
heeft gestreden het nieuwe stationsge
bouw aan de overzijde, aan de Westkant
van het vliegveld te plaatsen, dus daar
waar toen. en ook nu nog, de grote ver
keersweg van Amsterdam naar Den
Haag loopt. Dr. Plesman vond die ver
huizing dringend nodig, omdat, doordat
dan het entree van Schiphol direct aan
de grote weg zou komen te liggen, de
afstand voor de met de auto uit Amster
dam of Den Haag komende reizigers,
1 Km. korter zou worden.
Nu echter Schiphol zo groot wordt,
dat het ongeveer voor dezelfde helft nog
aan de andere zijde van de grote verr
keersweg wordt doorgetrokken, dus naar
de Westzijde en de hoofdgebouwen pre
cies in het hart van het veld komen te
liggen, vlak aan de autoweg Amster
dam-Den Haag, nu wit dr. Plesman weer
Schiphol 11 Km. verder van Amster
dam af brengen. Of, beter gezegd, Schip
hol als hoofdluchthaven opgeven en bij
Burgerveen een nieuwe wereldluéhtha-
ven scheppen.
Zo staat het nu uitvoerig beschreven
in het „rapport inzake de centrale lucht
haven. Februari 1948", dat de Raad van
Bestuur der K.L.M:. bij de regering
heeft ingediend en dat ook aan de pers
is toegezonden. Als bijlage is, ter ver
duidelijking en aanvulling van de tekst,
toegevoegd een album met gekleurde
kaarten en grafieken.
In dit rapport is, uit de aard der zaak,
alleen het standpunt van de K.L.M. naar
voren gebracht. De bouw van een lucht
haven is echter niet alleen een zaak van
de verkoper van luchtvervoergelegen-
heid, doch ook vooral van de kopers en
de verpachters der luchtvaartterreinen.
En dat zijn dus ook de grote steden.
Met luchthavens zijn m de eerste plaats
stads-, streek- en rijksbelangen ge
moeid. Een luchtvaart-maatschappij is
er, om die algemene belangen t~ dienen.
En niet omgekeerd!
Voor een „centrale luchthaven" heeft
dr.- Plesman gestreden reèds jaren gele
den. toen een werkelijk centrale plaat
sing, nl. onder Leiderdorp, nog uitzicht
op verwezenlijking van dat idee bood.
Maar afgezien van vele andere grote be
zwaren. die ook nu nog gelden, was de
bodemgesteldheid er ongeschikt. Met
Leiderdorp was het plan dus feitelijk
van de baan, want elke andere oplos
sing was niet centraal meer. Of de nieu
we eenheids-luchthaven kwam dan te
ver van Amsterdam te liggen, of weer
te ver van Den Haag en Rotterdam,
(zoals nu Burgerveen).
Dr. Plesman gaf het idee echter niet
op. Als hij voor iet® strijdt, dat naar
zijn mening goed is> oan vecht hij er
voor tot hij gewonnen hééft. Of.... uit
geteld is. Door dit hardnekkig volharden
heeft hij de K.L.M- groot gemaakt. Al
leen; niet alle ideeën van dr. Plesman
zijn goed.
Zelfs' ofschoon de „Rijkscommissie
Luchtvaartterreinen", waarin ook de
K.L.M. zitting heeft, doch niet de ste
den Amsterdam en Rotterdam, in 1945
de regering had geadviseerd Schiphol als
wereldluchthaven te bestemmen en bij
Botterdam een nieuwe luchthaven (Schie-
veen) aan te leggen, bleef de heer Ples
man en hij alleen voor ei z.g
centrale luchthaven strijden. Van het
„centrale" kwam natuurlijk niets meer
terecht. Dat dr. Plesman de steden Am
sterdam, Den Haag en Rotterdam in het
grote wereldverband als „de randstad
Holland" ziet. is juist, maar waarom
Schiphol, dat '11 Km. van Amsterdam,
43 Km. van Den Haag en 56 Km. van
Rotterdam ligt in datzelfde wereldver
band dis primaire luchthaven onaan
vaardbaar is geworden, doch Burger
veen. dat 22 Km. van Amsterdam, 32 Km.
van Den Haag en 45 Km. van Rotter
dam moet koi.ien te liggen, als het ideale
zogenaamd „centraal gelegen vliegveld"
wordt aangeprezen, begrijpen in Neder
land maar heel enkelen.
Veel vah hetgeen in het K.L.M.-rap-
port staat, is aanvechtbaar. Als 'n enkel
voorbeeld alleen dit; op blz. 10 wordt
gezegd, dat Amsterdam en Rotterdam elk
voor zich niet voldoende luchtvaartver-
keerspotentieel hebben om de bouw
van een kapitale luchthaven te wettigen.
Een kapitale luchthaaf voor elk der
beide steden heeft echter niemand ge
vraagd. Amsterdam wil slechjs het op
Schiphol begonnen werk voltooién en
Rotterdam wacht nog steeds pp de door
de regering in beginsel toegewezen E
luchthaven Schieveen, met uitbreidings
mogelijkheid tot 'n haven van de B of
A klasse. De belangen, die met het uit
voeren van deze plar .en zijn gemoeid,
hebben met localitis niets te maken.
te het beter en waarschijnlijk terecht
niet op d5 te ruilen en zijn c-pion door
te schuiven. Reshevsky kreeg nu een vrije
pion op d6, welke Ontwikkeling van zwart
enigszins belemmerde. Tenslotte wist
Euwe na ruil van de zware stukken een
materieel gelijke stelling te bereiken. De
positie van de witte stukken is fecjiter
gunstiger en het is de vraag of Euwe deze
stelling op de dnur zal kunnen houden.
Het verloop van de partij was als volgt;
Wit: Reshevsky, zwart; Euwe (half-Sla-
visch}:
1. d2—d4, d7—d5; 2. c2—c4, e7—e6; 3.
Pgl—f3, Pg8—f6; 4. Pbl—c3, c7~c6; 5.
e2e3, Pb8—d7; 6. LH-jA, Lf8—b4; 7.
a2a3, Lb4—a5; 8. Ddl-»K, Dd8—e7; 9.
Lel—d2, d5xc4: 10. Ld3Xc4, e6—e5; 11.
00, 0—0; Tot hier is de partij volkomen
gelijk aan die tussen Botwinnik en Euwe
uit de tweede ronde. Botwinnik speelde
toen 12. Talel.
12. d4d5, c6c5. Aldus geeft zwart
zijn tegenstander een vrije pion, waarvan
echter nog zal moeten blijken, of dit een
voordeel betekent. Met ruil op d5 iou
zwart wits ontwikkeling in de hand wer
ken.
13. d5d6, De7d8; 14. Tal—dl, Ta8—
b8; Zwart wil zijn b-pion voorwaarts
bren-gen. 15. Pc3d5, Pf6xd5; 16. Ld2x
a5, Db8Xa5; 17. TdlXdS, e5—e4; 18. Pf3—
g5, b7b5; 19. Lb4a2, Da2—b2; 20. Pg5
Xe4, Lc8b7; 21. Td5d2. Ogenschijnlijk
kan wit met 21. Pc5 nog een pion verdie
nen, maar na 21Ld5, 22. Pd7, Db7;
23. Pb8, La2, 24. Pc6, Tb8, 25. Tel, Ld5
is het paard verloren.
21c5c4; 22. La2bl. Nu moet
zwart rekening houden met een eventuele
matdreiging op h7, vandaar 22. g7
g6. Om zich bij voorbaat van deze zorg
te ontdoen 23. Dc2c3, Tf8e8; 24. Pe4
f6t, Pd7Xf6; 25. Dc3Xf6, Db6—c6. Even
een kleine matdreiging op g2; 26. e3—e4,
Te8—e6; 27. Df6—f4. De enige zet om pion
d6 te beschermen. 27. Tbfjr-d8; 28.
Tfl—dl, a7a5; 29. h2—h4,. h7—h5; 30
d6d7, Te6e7; 31. g2—g4, Te7Xd7. In
dien zwart eerst op g4 nam, zou wit met
32. Dg4 pion d7 voor de derde maal dek
ken, 32. g4xh5, T67xd2; 33. TdlXd2, Td8
Xd2; 34. Df4xd2, g6Xh5; 35. Dd2—g5t,
Cc6—g6; 36. Dg5xg4 f7Xg6. Het ma
terieel evenwicht Is hersteld. 37. f2f4, b5
b4. Begrijpelijk dat zwart gebruik wil
maken van zijn meerderheid op de ko
ninginnevleugel en tegelijk zijn pionnen
op .zwart brengen. 38. a3xb4. a5Xb4; 39
Kgl—f2, c4cS: 40. b2—b3, 'Kg8—f7; 41.
Kf2e3, afgebroken.
De afgebroken stelling luidt;
Wit (Reshevsky); Ke3. Lbl, pionnen b3,
e4. f4 en h4; zwart (Euwe); Kfï, Lb7,
pionnen b4, c3, g6 en h5.
De partij KeTes—Botwinnik is de
vreemdsoortigste, welke wjj ooit in een
dergelijk tournooi gezien hebben. In het
centrum ontstond een volkomen ineenge
schoven pionnenstelling. Keres begon 'n
actie op de koninginnevleugel, welke
voorlopig zonder resultaat bleef en ver
loor inmiddels een pion op de andere
vleugel.
De afgebroken stelling is nog ingewik
keld en het is de vraag, of het voordeel
voor zwart voldoende Is, om daaruit
winst te halen.
De partij had het volgende verloop.
Wit: Keres; zwart: Botwinnik (Engels):
1. c2c4, e7e6; 2. g2-g3, d7—d5;
3. Lfl—g2, d5d4; 4. b2—b4. De opening
Weerverwachting medegedeeld door
het K.N.M.I. te J}e Bilt geldig tot
Zaterdagavond:
Koude nacht met op .vele plaatsen
vorming van nevel of mist; morgen i
j overdag: na het oplossen van de mist j
j lange perioden van zonneschijn met j
snel oplopende temperatuur; droog
5 weer en weinig wind.
j 13 Maart: Zon op 7.00 uur, onder j
18.40 uur; maan op 8.05 uur, onder
I 21.43 uur.
De twee wedstrijden in de eerste klas
van District II hebben niets meer te be
tekenen: Blauw Wit ontvangt ADO, welk
treffen iivDen Haag 22 werd; DHC zet
het beste beentje voor om een Delftse
wraak te nemen voor de tegen DOS in de
Domstad geleden 71 nederlaag.
De 2e klas B heeft al evenmin iets om
het lijf: SVV heeft moeite om het er te
gen Quick, waarvan in Den Haag met
23 werd gewonnen, zonder kleerscheu
ren af te brengen: CW won uit eens met
12 van hW: Overmaas kwam destijds
ook aï met een'0-1 zege op UVS uit Lei
den terug; VFC gaat met een 3—0, thuis
zege op tegenbezoek bij BMT; en tenslot
te gaat ODS. op eigen terrein 1—1, kans
loos naar RCH in Heemstede.
Daarentegen staan wel in de 2e klas A
belangen op het spel: Fortuna waagt een
vlot kansje thuis tegen Velsen om de
enige goal terug te veroveren en brengt
zich dan in veiligheid, omdat Vios het niet
redt bij Coal ondanks de 5—3 in Den
Haag en Kennemers ook weinig uitzicht
heeft tegen VUC (uit 5—1). fian wordt
de strijd om de laatste plaats 'dus tot twee
beperkt. Emma herhaalt de 1—2 in de
pjjpenstad op Gouda nu op Dordtse bo-
dem, Sliedrecht—DCV werd destijds 4—1
voor de Krimpenaren.
Van de negen beslissingen welke in de
derde en vierde klassen nog openstaan,
kunnen er morgen vijf vallen. Daar Is op
de allereerste plaats in 3B de beslissings
wedstrijd om de laatste plaats tussen.
Texas en VND op het BEC-terrein te
Delft; Texas heeft met 4—2 en 2—2 betere
antecedenten, qua doelcijfers 28—45 te
gen 25—45 is er slechts uiterst gering
verschil. Op het Sparta-terrein te Rotter
dam spelen HOV en VCS een herkamp
om de kampioenstitel van 3F; rhet een
0—1 zege en een 2—2 zou HOV er beter
voor staan; als niet de doelcijfers 43—11
tegen 59—14 luidden. In 4G kan één van
de twee beslissingen vallen en wel 'door
de wedstrijd Delf ia—Hoek van Holland;
als de Hoeksen verliezen is Naaldwijk
kampioen,, als zij winnen moet Delfia de
gradatiewedstrijden spelen, de eerste
mogelijkheid is de grootste, het werd al
eens 20. Dan de laatste plaats in 4J: bil
een gelijk spel in OSSBloemhof moeten
de gasten, die thuis met 23 verloren, de
gradatiewedstrijden spelen, winf Bloem
hof, dan staan beide ploegen gelijk en
heeft OSS nog 1 wedstrijd. En tenslotte
de vijfde beslissing: SFC (22) en Din-
dua (20) sluiten het seizoen tegen elkaar,
als het weer een puntenverdeling (1—1>
wordt, is SFC kampioen van 4K.
De rest is'zonder de minste betekenis:
in 3A: TYBB—Westerkwartie*. in 3B.
Cromvliet.Leerlam, in 8C: Wassenaar—
SVW en ONA—DHS, in 3D: Lekkerkerk
RVC 'en Papendrecht—Laakk-vartier in
4A: Lenig en SnelArchipel, in 4B:
Spoorwijk—HPSV, in 4C: BSM-Bode
graven en TeijllngenDOSR, in 4G:
SpoorwegenSchiedam (verleder week
6—6in 4H: Merwede—NI-IS. Steeds
Hoger—Het Noorden. Hermandad—Flak-
kee, in 41: SMV—St. Lodewijk en in 4L-
USC—Aeolus, fen apartje nog; in 4D
kan Delft baar stadgenote DVC een goede
dienst bewijzen door de uitbeurt tegen
Florissant te winner, want dan wordt de
situatie aan de staart; DVC 9 uit 14, Flo
rissant 7 uit 14.
N.B. Met het oog op de lahdenwedstrijd
België—Nederland is een aantal wedstrij
den vastgesteld op Zaterdagmiddag ofwel
op Zondag vóór 2 uur: al deze inciden
tele gevallen, zijn ons niet bekend, aan
de betrokkenen uiteraard wel.
neemt nu een geheel onregelmatig ves«
loop. 4c7c5; 5. b4b5. e6e5g
6. d2—d3, Lf8—d6; 7. e2—e4, Dd8—c7{
Een hoogst merkwaardige stelling, zo
als ons uit meesterpartijen niet bekend
is.
8. Pgl—e2, h7h5; 9. h2—h4, PgS—h6;
10. 0—0, Lc8g4.
Zwart wil f4 niet toelaten, daar wit na
ef4:, Pf4:, Lf4:, Lf4: een gunstige ontwik
keling zou krijgen.,
11. f2—f3, Lg4e6.
De raadsheer wordt teruggejaagd eis
nu volgt toch
12. f3—f4, Le6g4.
De raadsheer keert terug, maar nu
heeft wit een tempo gewonnen en....
schuift door. -
13. f4—f5, Pb8—d7; 14. Pbl—d2, g7—g6;
15. f5 x g6, f7xg6; 16. Pd2—f3.
Wit wil het paard naar g5 brengen,
hetgeen zwart niet bevalt, vandaar
16Ld6e7; 17. Tfl—f2, Dc7—d6;
18. Lel X he, Th8xh6; 19. Ddl—d2,
Th6h8; 20. Pf3—g5.
Dreigt Pf7 met winst van de kwaliteit
20. Pdi7—f6; 21. Tal—el, Dd6—b6;
22. Pg5—f3. Het paard gaat terug om
pibn e5 aan te vallen.
22. Pf6d7; 23. Pf3—g5 Th3—f8:
24. Tf2xf8t Le7xf8; 25. a2—a4 Lf8—h6;
26. a4a5 Db6—f6; 27. Pe2—cl 0—0—0;
28. .Pel—b3 Td8—f8; 29. Tel—al. Wit wil
een actie op de koajnginnevleugel inzet
ten, maar zwart verhindert deze;
29Df6—e7; 30. Dd2—cl Kc8—l?8j
31. Tal—a2 Tf8—f7; 32. Del—a3 Lh6xg5;
33. h4xg5 Lg4—dl; 34. Da3—cl Ldlxb3;
35. Ta2—b2 Lb3—dl; 36. DclXdl
De7Xg5. Zwart heeft een pion gewon
nen^
37. Ddl—el I»d7—f8; 38. Kgl—h2
Dg5—f6; 39. Lg2—h3 Pf8--h7; 40. Del—dl
Ph7—g5. Keres gaf zijn zet af.
De afgebroken stelling luidt:
Wit (Keres): Kh2, Ddl Tb2, Lh3, pion
nen a5, b5, c4, d3, e4 en g3.
Zwart (Botwinnik): Kb8, Df6, Tf7,
Pg5, pionnen a7, b7, c5, d4, e5 g6 en h5
Het bestuur van de Stichting Nationaal
Sportgebeuren deelt mee, dat de start op
de Zondagen niet vóór ia Uur zal ge
schieden.
Het voor deze dagen geprojecteerde
étappe-schema is nu enigszins gewijzigd.
Op de eerste Zondag van de ronde trekt
de karavaan van Groningen rechtstreeks
naar Assen en laat dus Winschoten links
liggen. Op Zondag 2 Mei rijden de ren
ners van Haarlem niet naar Utrecht,
maar naar Hilversum en vandaar recht
streeks naar Amsterdam. Na de rit van
Rotterdam naar Scheveningen hebben zij
dan nog 120 km. voor de boeg.
In totaal hebben nu 124 renners inge
schreven, waarvan 77 Nederlanders en
47 buitenlanders. Bij de Nederlandse
renners zien wij: de Tour de France rij
der van 1947 Jef Janssen en verder C.
Bakker, G. van Beek, B. Franken* P.
Gommens, M. M. Janssen, A. de Korver,
H. Lakeman. J. Lambrichs, J. Lust, I*
Motke, P. van Nek, F. Pauwels, K. Pelle-
naars, B. Schellingerhoudt, H. Smits, A.
Steenbakkers, A. van Schendel, T. Ver
hoeven, C. Valentijn, P. Verschuren, Ph„
Vethaak, J. Verweer, P. de Vries, C. Wij*
denes en F. van der Zande.
Van de buitenlanders nemen de Bel
gen, wat het aantal betreft, de grootste
plaats ln. Inschrijvingen kwamen bin
nen van Dilen, Verpoorten, v. d. Helst,
v. d. Meerschaut, Coupain, Michiels,
Saen, Hendrich, Kiewit, Lauwere. Ro
giers, v. Mierlo, Taillieu, Renders, Poels,
Hardy en de Baere, terwijl Lesage als
reserve werd vermeld.
Luxemburg laat zich vertegenwoordi
gen door Goldsehmidt, Kirchen, Igel,
Wang, Kemp en Poire.
Bij de Italianen zien we Moretti met
Giorgetti, Casallato, Valdisolo, Dall en
Lorenzetti.
De Spanjaarden sturen hun kampioen
Langarcia met Rodriguez, Gual, Capo en
Ruiz.
Bij de Fransen zien we Louviot, On-
bron, Souliac, Bourlon, Virgili en For-
Iim op de inschrijvingslijst vermeld.
De Zwitserse ploeg bestaat uit G.
Weileman, L. Weileman, Tarchinl, Acker-
mann, Freivogel, Noetzll en Ballastra.
Woensdag 17 Maart wordt ln het
Feijenoord-stadlon te Rotterdam een
wedstrijd gespeeld tussen het Nederlands
B-elftal en de Zwaluwen. Deze wedstrijd
is bedoeld als een oefening voor het Ned.
B-elftal in verband met het drie-tonden-
tournooi, dat 26, 27 en 29 Maart tussen
het Britse amateur elftal, Luxemburg en
Nederland in Engeland wordt gehouden.
Voer de elftallen voor de wedstrijd in
het. FetJenoord-stadion zijn de volgend#
spelers uitgenodigd:
Nederlands B-elftal;
q™wnmoxMunck (Sitt- Boy»): achten
i S) en Va« Bun (MW); mid-
.,Vans?r (DWS), Beenhakkers NAC)
en Temming (DOS); voor: C. van der
Jvyn (HDVS), Schaap (Gooi), Roozen-
ourg (Neptunia), Rijvers (NAC) en Cla-
van (ADO).
Zwaluwen:
Doel: Landman (Neptunus); achten
Van der Most (HDVS) en Bak (Gooi);
midden: Schaap (DFC), De Leeuw (Xer
xes) en Schwencke (HBS); Voor: Colt-
hoff,(HW), Van der Eist (Theole)j
Vonck (Elinkwijk), Van der Weert (Wa*
geningen) en Wiggeman.
Gistermiddag begon te 's-Gravenhage
het tournooi orri het kampioenschap van
Nederland hoofdklasse groot biljart an
ker kader 71/2, waaraan wordt deelgeno
men door de volgende spelers; P. Ka-
bus, (Haarlem), P. de Leeuw (Amster
dam", A. Lubach (Den Haag) H. Mets
(Den Haag), P. v. d. Pol (Rotterdam,
houder van de titel) en J. Sweering (Den
Haag). Van Vliet moest wegen lichte
ongesteldheid verstek laten gaan.
Gisteren werd slechts één partij ge
speeld:
Lubach 199 22 2? 9.04-
Metz 300 22 46 13.63
Voor het forum van Nederlands schaats»
enthousiasten zijn Donderdagavond onze
vijf nationale hardrijders, die de eer van
Nederland in St. Moritz en Oslo hoog
hebben gehouden, in de Apollohal te Am
sterdam gehuldigd. De veteraan Langen-
dijk, de snelle Broekman, de jonge Huis-
kes, de Koning en v. d. Voort moesten
de ovaties in ontvangst nemen. Vleiende
maar welverdiende woorden werden hun
toegevoegd door ir. H. Weselo en mr. C.
P. Eecen, president der K.N.S.B., waarna
de rijders een ererondje reden.
Het veïdere deel van de avond werd
gevuld door dans, schocéi- en kunstry-
demonstraties.
De ijshockeywedstrijd tussen Ijsvogels
uit Amsterdam en T.IJ.S.C. uit Tilburg
werd na enkele onaangename incidenten
door de Ijsvogels met 7—1 .gewonnen.
