I Nieuws uit STAD OMTREK De Ene en de gespleten wereld Bioscopen deze week Amadulf US, de pianostemmer eugen- HuId EEN KATHOLIEKE H.B.S. IN ROTTERDAM-ZUID Het geweten bepaalt, wat al dan niet is geoorloofd VAN EEN MAGISCH VIERKANT De Witte monniken De Cisterciënsers brachten ook in ons land welvaart De grote - strijd 1 Kloek initiatief in uitvoering delft krijgt katholiek ZATERDAG 20 MAART IMS PAGINA KUNST SPIEGEL VAN HET LEVEN HERWONNEN LEVENS KRACHT Collecte aan kerken JAARVERGADERING „ORPHEUS" DISTRIBUTIEDIENST MARTINITCELERITAS SPARTA'S PAASTOURNOOI W üRDT INTERNATIONAAL BOUVIER VLAARDJNGEN MAASSLUIS R. E. T. MET PASEN SHE EMR A AD-DRIEBANDEN - TOÜRWOOI TONEEL MUSIS SACRUM Voor beulen geen genade (Passage) HOOFDSTUK TWEE: OOK JUNIOR ZUCHT MEDISCHE ZONDAGSDIENST W. A. de Ridder, Stadhouderslaan 46, Tel. 67590; W. H. Carsten-Cattenburgh, Burg. Knappertlaan 41, Tel. 67773, G-, D, Maas, Nieuwe Haven 147, Tel. 68067. Apotheek firma A. Gouka, Hoogstr. 29. VAN HET TAFELTENNIS- FRONT Dat is Amerika (Monopole) Dr. Duncker tot directeur benoemd 't Z*N VROUW MET RATTEN- KRUID VERGIFTIGD COLLABORATIE BESTRAFT UITSPRAKEN IN ZAAK WILTON-FIJENOORD Sententie van gerechtshof LYCEUM I kin. "|H v - LAATSTE BERICHTEN TUSCHINSKI KRIJGT NUL OP REQUÊST Die prijsverlaging voor bioscopen FRANSEN ZETTEN RUSSEN DE GRENS OVER POSITIES TROEPENSCHEPEN Voor de Derde Orde van St. Dominicus hield de heer Jul. J. Jongenelen gisteren avond een Passie-avond aan de hand van reproducties van grote meesters. Het werden wijdingsvolle uren, waarin vef- stand en gevoel werden meegenomen langs de kruisweg. De lezing was daarom extra belangwekkend, omdat uit de schilderijen zo duidelijk bleek, wat onze tijd mankeert. Velen die vragen om een oplossing voof fundamentele strijdvragen vonden die plotseling in een schilderij. Wordt er niet gevochten om de schijn bare tegenstrijdigheid persooniykhekh gemeenschap, natuur-genade? De synttiwe van deze vraagstuken werd verf, werd meesterwerk, werd kunst in de schilde rijen der Vlaamse meesters uit de vijf tiende eeuw. Wie de „Zeven smarten van Maria" van Hans Memlinc bestudeert, wordt plotseling getroffen-door de over weldigende eenvoud, waarmee de schil der de harmonische eenheid tussen, ge meenschap en individu tot stand brengt. Het is geen symbolische uitbeelding. Al lerminst, het is een z.g. primitieve na tuurgetrouwe weergave, fhaar het was de geest van de mensen, waaruit deze van zelfsprekende eenheid voortkwam, een eenheid we beluisterden het ook in de lezing van Prof. Mulders die door de schisma's verloren ging. Niet alleen het godsdienstig gebied, maar ook alle andere terreinen van het menselijk geestes-leven werden met de scheuring door de Hervor ming mede vaneen gereten. Hier knoopte de heer Jongenelen aan bij de kloof, die tussen godsdienstig en maatschappelijk leven bestaat in deze dagen. Vlak na de oorlog herdachten wij cmze doden met een minuut stilte te be trachten. Het verkeer lag stil; de mensen stonden stil; er was even een gelijktijdig richten van de gedachten naar de geval lenen. Maar op Goede Vrijdag 3 uur, als de mensheid het grootste uur uit de ge hele wereldgeschiedenis moest herdenken, als wy nederig moesten overwegen de dood van de Schepper van hemel en aar de, jaagt het leven door zonder te denken aan Hem. Het is dez- gespletenheid van de wereld, die zich langzaam - aan sinds de Hervorming voltrekt; Ook in de kunst ook in de ontwikkeling van de schilde rijen. Een gespletenheid, die tot op de dag van vandaag het feilen blijft van alle religieuze kunst. Spr. beschouwde, in de meest letter lijke zin, vervolgens de schilderijen. Hij liet ons de felle contrasten zien tussen een Grünewald en de verheven taiomfators- opvatting uit een miniatuur van de 11e eeuw. Hij toonde de uiterlijke pracht en *de innerlijke leegheid aan van de werken Morgen zal er aan de ingang van de St. Liduina, O'. L. Vrouw Visitatie en dé Johannes de Doperkérk een zakje worden uitgereikt, vanwege Herwonnen Levenskracht. Iedere kerkganger wordt verzocht tijdens de H. Mis een geldelijk offertje in dit couvert te doen en het na de H. Mis te deponeren in de bus sen achter in de kerken. De opbrengst wordt besteed voor de Kath. T. B. C.- patiënten, die thuis verpleegd' worden en voor het aanschaffen van ligtentjes voor thuisverpleegde patiënten. In de Gorzen worden deze zakjes ingevouwen in Sursum Corda en volgende wéék Za terdag teruggehaald. Het is een mooie gelegenheid om in de Goede Week een goede daad te doen. Het is hard nodig, aangezien de thuisverpleging grote kos ten meebrengt. Gevulde zakjes kunnen flog worden ingeleverd bij het secreta riaat Anthony Muysstraat 38. Op Woensdag 17 dezer hield' „Or- öheus" zijn gewone jaarlijkse ledenver gadering en sloot daarmede zyn 81ste. verenigingsjaar af. De verslagen der verschillende func tionarissen legden gtuigenis af van de gunstige gang van zaken en goede geest, die heerst in het ca. 200 zangers tellen de koor. Er waren ditmaal vier jubila-, rissen, nl. de heren T. Keuzenkamp, M. P. van Litsenburg, W. A. Verwayen en J. van Wagtendonk, die allen met vol doening op een st^at van dienst van 25 jaren mogen terugzien. By de huldiging zeide de voorzitter, alvorens hen te ver sieren met het desbetreffende onder scheidingsteken, dat „Orpheus' deze kern van getrouwen niet zou kunnen missen, want zij zijn het jongere elelement tot lichtend voorbeeld. Ook de heer P. Spaan, in wiens han den ny sedert 10 jaren het beheer van de vereniging berust, had een ovatie in ontvangst te nemen. De heren Jac. Kiela en J. de Koster, die volgens rooster af traden, werden bij acclamatie herbe noemd, en de heren W. A. v. d. Gies- sen en Chr. de Groot zullen de admini stratie toetsen, waarby de heer I. Keij- zerwaard als plaatsvervangend commis sielid zal optreden. De distributiedienst Schiedam maakt bekend, dat i.v.m. de sluiting van het kantoor op Goede Vrijdag 26 Maart a.s. de volgende veranderingen in het inle veringsschema zyn aangebracht. Voor „-het tijdvak van 23 t.m. 27 Maart. 3000 serie Maandag 912 u. en 23 u. 4000 serie Donderdag 8.3012. 5000 serie Donderdag 24 u. Voor de overige belanghebbenden geldt de bestaande regeling. In verband met de sluiting op Tweede Paasdag dienen slagers en producenten op Dinsdag d.a.v. in te leveren. van Tintoretto,' naast de geladen „lelijk' heid"van Jeroen Bosch. Het werd een beschouwing en een les tegelijk. Wij voelden de mogelijke verbonden heid van de kunst met on§ dagelyks leven bijzonder sterk. De mooie leugen van het onpersoonlijk gebeuren onderkenden we plotseling en we aanvaardden de grauwe waarheid van onze eigen medeplichtig heid aan de kruisweg. Het was een Passie-avond, die ook voor groter publiek tot ryke vrucht moet wor den, vooral aan het begin van de Goede Week. f De heer Jongenelen wees nog met na druk op deze week, waarin we kunnen winnen aan diepte in geloofsleven, maar ook in begrip voor de ryke schoonheid van de Liturgie. De avond werd omlijst door een koortje o.l.v. dg heer Bakker. Pater Brinkman dankte de heer Jon genelen voor zijn prachtige lezing en hoopte hem mettertijd weer in Schiedam terug te zien. ExcelsiorS.V.V., de grote strijd, zal Zondag a.s. als inzet der prom.-degr. competitie in het Feijenoord-Stadion ge streden worden. Men behoeft waarlijk geen insider in de voetbalsport te zijn om te weten welk een legendarische be tekenis deze wedstrijden tussen beide rivalen heeft gekregen en men mag dan ook aannemen, dat een groot aantal toe schouwers getuige hiervan zal zyn. Ook vele Schiedammers zullen hun fa vorieten naar de „Kuip" veVgezellen, en wij kunnen slechts hopen, dat zy meer bevredigd huiswaarts keren, dan vorig jaaT na de geruchtmakende beslissings wedstrijd tussen beiden. Excelsior 'is voor S.V.V. een zwaie, zéér zware tegenstander, die zich begryn pelijker wijze, stug verdedigt om te trach ten haar noodlot te ontlopen, zodat de Rood-Groenen geen moment mogen ver sagen. Good luck, S.V.V.-ersU Zondag a.s. speelt Martinit haar eerste degradatiewedstrijd tegen de kampioen Celèritas, uit Den Haag. Om zich in, de 3e klasse te handhaven, dient Martinit deze eerste wedstrijd zeker te winrffen. Celeritas beschikt echter over n uitstekende ploeg, zodat de rood- baadjes voor een moeilijke opgave komen te staan. Deze wedstrijd wordt gespeeld op het terrein, van Hermes-DVS en begint om 2.30 uur. In het quartet, dat in het Paastournooi bij Sparta's 60-jarig bestaan zal spelen, is een wyziging gekomen. Het bestuur van Sparta heeft n.l., ondanks de scherpe deviezenbepalingen welke het bijzonder moeilijk maken om buitenlandse ploegen naar ons land te laten komen, toch kans gezien- om de sterke Engelse amateurclub Romford F. C. aan het Paastournooi te laten deelnemen. Romford speelt nu in de plaats van Feijenoord, en de loting had tot resultaat: S.V.V.Xerxes en Sparta Romford. Een grote zwarte bouvier reu is gevon den en by de Gem. Reiniging terug te halen. m - INDUSTRIALISATIE GROTE VETTENOORDSE POLDER. Nu de gemeente alle gronden, met uit zondering van die der taanderij, in het gedeelte van de Grote Vettenoordse pol der gelegen westwaarts van de ontwor pen Burgemeester Pruissingel in haar bezit heeft gekregen, achten B. en W. het tydstip aangebroken, dat een plan wordt ontworpen om een groot deel van dit terrein te ontsluiten voor de. industrie. Het is voldoende bekend, dat aan terrein voor de kleinindustrie dringend behoefte bestaat, terwijl bedoelde terreinen zich voor dit doel bij uitstek lenen. B. en W. achten het gewenst, voor het ontwerpen van een dergelijk plan door deskundigen te worden voorgelicht en hebben zich daarom in verbinding feesteld met het architecten- en ingenieursbureau van Tijen en Maaskant en het Economisch Technologisch Instituut voor Zuid-plland te Rotterdam, die een schetsplan met ex ploitatie rekening zullen ontwerpen. De kosten hieraan verbonden zullen ca. 6000 bedragen. VERMAKELIJKHEIDSBELASTING. Met inghng van 1 April a.s. .wordt een nieuwe regeling van krachtj betreffende de invoering van belasting op toneeluit voeringen filmvoorstellingen en andere vermakelijkheden. De voornaamste be palingen zijn als volgt. 20 pet. op alle vermakelijkheden die een opvoedkundig of cultureel karakter dragen, levende kunst en daarmede gelijk te stellen ver maak, b.v. concerten, uitvoeringen, lezingen, sportwedstryden e.d., 35 pet. voor filmvoorstelEngen waarby naast andere films, Nederlands journaal en (of)'films, als bedoeld in art. 1, lid 2, onder 2 der Bioscoopwet worden ver toond, tpt een gezamenlyke lengte van minste 500 meter, 45 pet. voor overige filmvoorstellingen 50 pet. voor bals, danspartyen, paardenrennen, wielerwed- strijden, motorwedstryden en andere sportevenementen, welke een overwegend sensationeel karakter dragen en waarbij de geldelijke uitkomsten voor de deel nemers; hoofdzaak zyn. De directie van de R.E.T. maakt be kend, dat op de beide Paasdagen, 28 en 29 Maart a.s., de trams en autobussen der R.E.T. zullen rijden als op'Zondagen, zodat de dienst eerst te 8.00 uur aanvangt. Op 2e Paasdag zal de dienst op Ver schillende^ lijnen worden versterkt. Het Heemraad-driebanden-tourno'oi, dat 23, 24 en 25 dezer zou worden gehouden, is tot nader te bepalen datum uitgesteld. Het kleine toneel van de bovenzaal van Musis Sacrum zal vervangen worden door een groot, normaal, toneel. Maandag wordt met de verbouwing begonnen. Fritz Lang greep de liquidatie' van de Gestapo-beul Heijdrich. Rijks-Protector van Tsjechoslowakye aan, om een van zijn „thriller"-spelletjes met ons te spe len. Wanneer deze verfilming meer spo ren had vertoond van de huidige Holly- woodse drang naar autenticiteit door het inlassen van documentaire of quasi-docu- mentaire gedeelten had het een lied' op de Tsjechische vryheid kunnen worden, in staat de toeschouwers op te zwepen tot een betoging tegen de nieuwe knech ting, die over dit volk is gekomen. Vooral de scène, waarin de gegijzelde professor aan zijn dochjer zijn geestelijk testament voor zijn jonge zoon meegeeft, is byna profetisch in het licht van het nieuwe orgie, dat over Tsjechoslowakije kwam. Maar Xang maakt zich in deze film geen dienaar van het onderwerp, maar ziet het onderwerp als een niéuwe methode tot het uitbuiten van een actueel, ten minste ten tijde van de productie actueel, Aryadulfus hamerde met één vinger op een valsa Cis en zuchtte. Ja, ik weet, dat ik U dat de vorige keer al heb verteld. Ik herhaal het slechts om er de nadruk op te leggen. Het was eeq zeer nadrukkelijke zien. Hij begon te bellen aan grote heren huizen en werd uitgelachen. Hij belde aan riante villaatjes en werd beleefd door het tuinhekje teruggezonden. Hij klopte aan bij mensen-alleen-in-fikse-woningen en kreeg verhglen van neven uit Indië en dochters, die weldra zouden huwen. Hij stapte naar leegstaande pakhuizen, ze wa- .ren juist de vorige week verhuurd. Naar zucht.... zon kommervolle zucht uit een >2oldcrs keek hy.itEr moet minstens ,-1 A TP.-V»-. ■Iiinkt ntnntt Zaterdag 20 Maart Bioscopen: Pa -ge: „Voor beulen geen genade" (volw.) 1.45, 4.15, 7 en 9.30 uur.' Monopole: „Dat is Amerika (alle leeft.) 2, 5, 7 en 9 uur. RK Volksbond (bovenzaal). Pater Mulders S.J. spreekt over het Commu nisme, 7 uur. Zondag 21 Maart Bioscopen: Monopole 3 uur enz. Maandag 22 Maart Bioscopen: Passage: 2, f en 9.30 uur. Monopole: 2, 7 en 9 uur. boordevol vadergemoed. Een zucht waar je niet met droge ogen naar kunt luiste ren, een zucht met wereldwijde ondertoon. „Zeg het maar eens, Amadulfus", nodig de ik. „Ach, mynheer.... mijn zoon wil trou wen en hij heeft geen huis." „Daarin staat hij niet alleen" antwoord de ik eenvoudig. „O, nee, mynheer.het vorig jaar zyn er twee duizend paartjes in Schiedam ge trouwd en slechts zeven en veertig konden aan woonruimte geholpen worden Deze getallen, lieve lezer rilden als een koude waterstraal over myn rugge- graat.... deze getallen, weet ik nu, zyn, niet overdreven. ,„Wat heb je gedaan?" vroeg ik.... want ouders doen in zo'n geval iets. „Gedaan?Vraagt U liever wat heb je NIET gedaan?.... Ik heb* letterlijk Alles" gedaan. Ik ben by de burgemeester geweest, by de wethouders, by de Deken. Maatschappelyk Hulpbetoon en de Weder opbouw. Bij de huisvestingsdienst en bij de aalmoezenier van de Verkenners, by de bioscoopportier van het Passage-theater en bij de directeur van de stadsreinigings- dienst, bij alle woningbureaux van de stad en bij vier aannemers. „Ik".... hy barstte in snikken uit.... „Het is HOPELOOS.,., volkomen en ab soluut HOPELOOS.... het is en daar kwam het muzikale genie even doorsche meren het is een treurmars in G kleine terts Mijn vrouw bracht hem zwygend een kopje warme thee. Dat deed hem een beetje goed en toen vernam ik alles in byzonderheden. Zijn zoon had zich laten inschrijven bij de Volkshuisvestingsdienst. Een ambtenaar was gekomen om „het ouderlijk huis" op te metenhet was een ruim huis.... jawelmaar Ama dulfus had onder de oorlog uit medelyden een zuster van zijn vrouw opgenomen en terwille van de financiën een kamer af gestaan aan een gepensionneerde hoofd onderwijzer. Deze lieden woonden by hem in en toonden niet de minste neiging deze inwoning te beeindigentrouwens.... ze konden nergens anders terecht „En dat is zo verdrietig, mynheer Jankte Amadulfus.... Wy zijn er met de beste bedoelingen aan begonnen, nü zitten we ermee Een hoofdonderwijzer is een uiterst leerzaam persoon en zijn bydrage in de huur vormde in moeilyke jaren een niet te miskennen verlichting. Ook myn schoonzuster is een best mensach, alle mensen zijn tenslotte bestals ze maar geen ruimte inne men Zodat voor het jonge paar thuis weinig perspectief te vinden was. Amadulfus Jr. kocht een wandelstok en liet zijn snor staan om er flinker uit te Donderdagavond speelde het tweede van de The Celluloid Killers haar vier de Competitiewedstrijd tegen Komeet III. De Killers wonnen ook deze wedstrijd en itaan nu met 4 gespeelde wedstrij den ongeslagen bovenaan. De eerste helft van de competitie is •nu afgewerkt en we kunnen wel aanne men dat de tweede - helft geen onover komelijke moeilijkheden meer zullen opleveren. De gedetailleerde uitslagen zijn: Bos man (TCK)—Klein (Komeet), 21—7, 2117 10; HennekesKint 2110, 214 BURGERLIJKE STAND J0; Cop—Vas«enna 21—^9. 21—15. 1—0; GEBOREN: Martinus J. z. van M. Loch Bosman-Kint 21-16, 21-8 1-fl; Cop- en M. J A. Peeters, St. Lidüinastr. 13, Klem 17-21, 22-20, 21--1* 1-0. Hen- Andreas J. z. van J. Koppenhagen en nekes—Vassenna 21—9, 21—9, 1-0, Cop- A E. J. Sinck, Nieuwsticht Nz., Johan voor tien mille, aan vertimmerd worden, voor het bewocWlbaar wordt hier". Toen zuchtte ook Amadulfus Junior. SEBASTIAAN probleem, een werkwijze. waarvan hij nieuwe lauweren verwacht. De op lossing van „Voor beulen- geen- genade" is knap gevonden, liever zouden we zeg gen; knap geconstrueerd. Lang haalt op nieuw een grapje met de toeschouwers uit, zoals hij dat in „De vrouw in het venster cjeed". Het is een ware detec tive-ontknoping, maar deze noch filmisch, noch moreel, noch logisch verantwoorde is zo gezocht, dat we wel-even. bewonde ring hebben voor de draai, die hij eraan weet te geven, maar toch zeker niet overtuigd zijn. Het is juist de grote lijn die we missen. Het is een teveel als een beproefd recept in elkaar gegooid geheel. Iets van de naam Fritz Lang herkent men terug uit de verhoor-scène tussen de verschillende leden van de familie, evenals in de pverweldigings-scène op Gruber, de Gestapo-inspecteur in de ves tiaire -van het ziekenhuis. De karal#ter- tekéning van de Gestapo-officieren is zeld. zaam indringend en kostelijk, maar die van het Tsechisch familie- en gezelschaps leven schijnt ons teveel op Amerikaanse leest geschoeid. Voor volwassenen een film met achtergronden tot vruchtbare overweging om meer dan politiek-histo- rische redenen. De show op het toneel toont, dat niet alle werk wat gedaan wordt, ook .gedaan moet worden. Dit is volmaakt overbodige verspilling van kost bare energie, zowel van de uitvoerders als van de toeschouwers. Dat is Amerika, tenminste een opper vlakkig deel van Ome. Marshall. Het swingende, zingende, grollende en benen- paraderende deel. Gelukkig is het maar een heel klein stukje van Amerika. Er zijn velen, die hierom Amerika juist mooi vinden en die zullen de weg wel weten te vinden naar de cassa en hoger op (alleen maar letterlijk). De K.F.C. zegt. dat de film voor alle leeftyden ge schikt 'is. De uitgroei der Zuiderstad voor de oorlog alsmede de uitbreiding van nu nopen op de Linker Maasoever tot talrijke voorzieningen, wanneer men tenminste een normaal evenwicht wenst te scheppen en spanningen vermijden. Op verschillend terrein dient men tot decentralisatie te komen. We wijzen hier op de reeds jaren lang behamerde verlangens van bureaux van de Burgerlijke Stand en andere „stadfiuisdienstep. Wat voor de katholieken bijzonder dringt, zijn bijv. nog het tot stand- komen van een eigen ambachtsschool, een industrieschool voor meisjes,:j een R- K. Begraafplaats. p Aan één verlangen: een eigen R. K. H.B.S. gaat dank zij een kloek initiatief van Pastoor J. C. Vijverberg nu worden voldaan. Onder zijn stuwende leiding kwam enkele maanden geleden tot stand de Stichting voor R. K. Middelbaar on derwijs „RotterdgmrZuid". Op zyn ver zoek namen hierin zitting: Dr. A. M. Lucas, alsmede de heren R. Bakker (secretaris, Van Blommersteinweg 51, tel. 76341), L. J. Platenburg (penningmeester), J. A. V. Arnolds, D. L. J. Akkermans en J. A. M. v. d. Lugt. Met voortvarendheid werden de nood zakelijke stappen ondernomen, waarbij wethouder v. d. Vlerk en zijn bureau van onderwijs volle medewerking verleenden. En zo kan nu worden medegedeeld, dat een vijfjarige R.K. H.B.S. in Rotterdam- Zuid in September a.s. haar poorten zal opénen.. Het onderwijsinstituut wordt ge vestigd in het pand Affikaanderplein 2, welk gebouw naar ontwerp van architect M. J. Gadron door de bouwkundige Th. Zaleski voor bovengenoemd doeleinde wordt gereed gemaakt. Tot directeur van de nieuwe katholieke onderwijsinrichtini is benoemd Dr. B. J. J. Duncker op het, ogenblik leraar aan het St. "Franciscus-college te Rotterdam. Ten behoeve van de leerlingen er wordt begonnen met een eerste klas zal de directeur van Dinsdag 30 Maart af elke Dinsdag telkens van half vier tot half vyf en van acht tot negen uur ip de R. K. Pastorie Paul Krugerstraat 32 zit ting houden voor het inschrijven van jongens en meisjes uit Rotterdam ,en Dordrecht, Zwyndrecht en eventueel Rhoon. Men gelieve het trouwboekje mee te brengen. Rotterdam-Zuid krijgt met deze be- langryke onderwijsinrichting een prach tige voorziening. Een vooraiening echter, die financieel zware lasten meebrengt. Want voorlopig zal de Stichting zelf in haar financiën moeten voorzien. Waar Züid in de afgelopen jaren Rotterdam in het algemeen diende, wordt er met ver trouwen verwacht, dat Rotterdam in het algemeen ditmaal Rotterdam-Zuid een goed hart zal toedragen. In Dordrecht heeft een man, een ze kere A. B. zyn vrouw van het leven be roofd met behulp van rattentouit. Deze vrouw was van haar vierde kind in ver wachting. Een kennis van hem, mej. M. B., had hem gewezen op een krantenbe richt over een moord met behulp van rattenkruit. De man besloot eveneens dit middel aan te wenden om zich van zijn vrouw te ontdoen. Hij vermengda driekwart van de inhoud van een doosje rattenkruit in een pan en liet dat zijn. vrouw opeten. Twee dagen later is zij gestorven. Dr. Hulst uit Leiden consta teerde dood door vergiftiging. De politie heeft, na een uitgebreid onderzoek thans de schuldigen gearresteerd. De Rotterdamse Kamer van het Haagse Bijzondere Gerechtshof heeft gisteren middag de beide kooplieden, de 62-jarige A. G. en de 32-j'ange A. C, G. uit Dor drecht, elk veroordeeld tot een boete van f 7000.— subs twee maanden hechte nis, wegens collaboratie. Wegens hetzelfde feit veroordeelde het Hof de 38-jarige aannemer A. K. uit Rot terdam tot vier jaar gevangenisstraf met aftrek en de 59-jarige bouwkundige K. H. van der A. tot 2t4 jaar met aftrek, beiden met ontzetting uit het actief en passief kiesrecht voor de duur van. het leven. Het Biizonder Gerechtshof veroordeel deBistermiddag C. M. T. tot 1 jaar en 5 maanden gevangenisstrafmetaftrek, plus rtaiHhoptp van 50.000 subs, o maan- den W W. tpt een geldboete van 30.000 subs. 3 maanden. F. M tot een gevange nisstraf van 1 jaar en 4 maanden met af- trek plus een geldboete van 30.000 subs. 3 maanden en A. C. M. tot een gevange nisstraf van 1 jaar met aftrek plus een geldboete van 30.000- subs. 3 maanden. Buiten de opgelegde stratfen en boeten We brengen voor deze keer weer een ander soort puzzle en wel een magisch vierkant. Men kent de constructie: zowel horizontaal als verticaal dezelfde woor den invullen. De woorden, die moeten worden ingevuld bedoelen op no. 1 een innig verzoek, op 2 een figuur uit de middeleeuwen, 3 aanvang. 4 keurtroep, 5 Europeanen. De lofwerk-puzzle was een aardig doolhof die echter tengevolge van een enkel foutje dooi1 een aantal raadsel-lief hebbers onbetreden bleef. De oplossingen met de zelf gevonden correctie zijn na- tuurlyk goedgekeurd. De gegeven oplossing luidt als volgt: garderobe, Garonne, eskorte evangelie, motorboot, manchet, electie, equatie, es kader, equator, Navarra, Nehemia (fou tief) 'ecliptica, Efratha ruwa'ard, ramp spoed. Een prys verwierf: Mej. M. HEGGEL- MAN, Huize St. Liduina, Schiedam. Van bevoegde zijde wordt ons mede gedeeld, dat te Delft zal worden gesticht een Katholiek Lyceum 'voor jongens, o.i.v. de Paters Jesuieten. De bedoeling is om dit September e.k. te openen. Ver der vernemen wij, dat genoemd Lyceum 7.al worden ondergebracht in de kantoor- vertrekken van de Incasso Bank N.V.,aan de Koornmarkt 41. Belanghebbenden kunnen reeds thans nadere inlichtingen verkrijgen bij de ♦zeereerw. Pater dr. J. R. Rietra S.J, rector van het Katholiek gymnasium aan de Oostduinlaan te Den Haag. Trappisten bij hun dagelijkse arbeid op heiland, waaraan zowel priesters als broeders deelnémen. Het waren vastberaden mannen, dik zich op' PalW'Zondag, de 21ste 0aart van het jaar 1098, feestdag van hun Vader eri Wetgever St. Benedictus, vestigden in het woud van Citeaux. Aan hun hoofd stond Robert, abt van Molesmes, de abdij die zij verlieten. Ze waren tot deze uittocht gemachtigd door Aartsbisschop Hugo van Lyon, omdat zij zich niet konden verzoenen met de al te milde kloosterpraktijk van hun huis. Alle begin is moeily'k, dat ondervon den ook de pioniers van de Gistercien- serorde. De stichter, abt Robert, werd (joor een pauselyk bevel Vaar Molesmes teruggeroepen; geruime 'tijd, tot onder het derde abbatiaat, bleef de armoede in het klooster groot: de oudere monni ken stierven, nieuwe roepingen bleven uit Toch kon dit alles de monniken niet ontmoedigen De tweede abt St Alberik verkreeg op 18 April 1100 van Paus Paschalis JI het z.g. romeins privilege, waardoor de abdij onder apostolische be scherming werd genomen Diezelfde abt gaf aan de johtie gemeen schap haar eerste institute, die eenvoud en liefde tot de waarheid als kenmerk dragen. De handenarbeid werd in ere hersteld; volgens St Benedictus immers zijn de broeders dan pas echt monnik, als ze van het werk hunner handen le ven, zoals de Vaders en de Apostelen. Van groot belang voor heel de toe komst was ook, dat deze abt besloot con versen (broeders) te aanvaarden die in leven en dood als de gelijken der monni ken zouden behandeld worden. Samen met de monniken zijn deze bruine, baar- F. z. 'van H. v. d. (jaag en P. Nagtzaam, Dr. Noletstraat 1. OVERLEDEN: W. de Boer, 65 j. Jan Steenstraat 14, Kint 2116. 2111, 10: Bosman—Vas- idige broeders door de eeuwen gegaan Klein 2112, 2114, 1—0: Hennekes en Zij hebben het de monniken mogelijk ge- Vassenna 217, 2118, 10: Hennekes—maakt „niets te ste"en boven het werk Bosman—Kint en Vassenna 21—18, 21—18 jGods", het officiële gebed van de H 1—0, Totaal TCK II—Komeet UI 10—0. iKerk. t Reeds door de wet, dat de kloosters op afgelegen plaatsen, Yer van 1 gedruis der wereld gevestigd moesteq worden, gaven de stichters van ux Wik van hun opzet zich met wereldse aangelegen heden niet bezig "te houden. Datzelfde principe bracht hen er toe (zo zegt het P Gregor Müller S.O.C., de bekende historicus der Orde) „£6en kerken of beneficies te aanvaarden te verzaken aan de opvoeding en het ondemcht der jeugd en zelfs de geestelijke leiding van vrouwenkloosters af te wijzen'. Hun ideaal was dus het coenobitisch. con templatieve leven. Tot derde abt van Citeaux koos men St Steven Harding. Hij werd.de organi sator en eigenlijke orde-stichter. De grootste zegen, die hy van God ontving was de komst van de jonge Bernard van Fontaines, die met 30 edellieden mtraa. Daarmee was de toekomst van Cl eaux verzekerd, want „in grote getale kwa men nu de postulanten' Reeds een jaar na Bernards intrede, m 1113 werd het eerste dochterhuis gesticht, dat veelbe tekenend „Firmitas" werd genoemd Spoedig volgde Pontigny en reeds in 1115 Clairvaux De 25-jarige, pasgepro- feste. lichamelijk zwakke Bernard werd bekwaam geacht daar. de eerste abt te Op voorstel van Sint Steven, de urac- tische Engelsman, stelden de abten van verschillende Benedictijnerobservanties in September 1118 de beroemde Charta Caritatis (liefdecharter) op. Alle kloos ters tezamen zouden één grote ordesfa milie uitmaken. Reeds eind 1119 werd deze grondwet der Orde door paus Cal- lixtus II goedgekeurd De man echter, die door zijn machtige en aantrekkelijke persoonlijkheid in Eu ropa een Cisterciënserbeweging wist los te slaan, was St. Bernard. Van Clairvaux uit werden nog tijdens zijn leven 68 ab- dyen gesticht De Orde naar ons land Nog tydens het leven van St. Bernard was de Orde oyer bijna alle landen van Europa verspreid. Weldra wekte het heilig levén der Cisterciënsers ook TO ons vaderland sympathie en reeds voor 1165 kwam de abdij Klaarkamp in Fries land tot stand Deze werd op haar beurt binnen een halve eeuw de vruchtbare moeder van de manrienabdijen Bloem- kamp, Aduard, Jeruzalem en van; de vrouwenabdijen Sion en Genezareth Overal waar-de Cisterciënsers versche nen, brachten zij ook stoffelijke wel vaart. De lijfeigenschap verdween, hun nijvere handenarbeid prikkelde tot na volging, Aan Noord-Oost Duitsland, De nemarken, Zweden, Noorwegen brach ten zij de .beschaving, aan Lombardije leerden zij'iVkunstmatige bevloelïng, in Engeland brachten zy door het fokken van schapen de' wolindustrie tot hoge bloei. In ons land waren zy de eersten, die de strijd aanbonden met de zee Duizen den hectaren vette klei in Groningen, Friesland, N. Holland, en Zeeland wer den door de Cisterciënsers Ingepolderd. Het waren de abdijen Aduard en Ma- riënkamp, die een begin 'maakten met het turfsteken Groot waren hun succes sen op landbouwkundig gebied, ma.^ ook wetenschap en kunst werden n>= veronachtzaamd Reeds uit de ee". eeuw van het bestaan van de orae meer dan 100 schrijvers hekend. van kunstzin- der ordë legt de Munsterkerk van Roermond en een rees» dorpskerkjes in Groningen en nog steeds getuigenis af Zeer groot is het aantal in roeivan heiligheid gestorven abten, ^monniken sen,bd°edtLS'Eugenius III en Benedictus XII 44 kardinalen en.meer dan 500 bisschoppen Afzonderlijke kloosters en zelfs gehele congregaties (Savigny, Obazine) traden tot de orde toe.^ Zelfs ridderorden zochten aansluiting bij haar en vroegen om een aangepast» regel. Tijd van neergang Toch wordt in het midden van de I4e eeuw hier en daar een. neergang merk baar Ziekten en, oorlogen ontvolkten de kloosters, al te. grote rijkdom bracht ver slapping van de tucht; bovendien deden de bedelorden in hun eerste ijver het aantal roepingen verminderen Ook was de al te grote uitbreiding van een stren ge Orde als die van Citeaux, uiteraard slechts geschikt voor zeer edelmoedige zielen, niet bevorderlyk voor het gehalte van de candidaten Nog diepere wonden sloeg haar het commendewezen en de afval van gehele landen van het katho lieke gelqof Tenslotte bleef van de 34 N. Nederlandse Cisterciënserkloosters er slechts één over, nl. de Munsteraby te Roermond, Een congregatie, die binnen het ordes- verband trachtte terug te grijpen naar de oorspronkelijke geest was de strikte observantie, begonnen in de abdijen Charmoye en Chatülon (1599), later ook in die van Clairvaux onder de vrome abt, Denis de .Largentier. Het werd de bakermat van de later 7,0 beroemde her vorming* van La Trappé. De kloosters, die sommige strengere gebruiken, niet wensten, sloten zich aaneen tot de ge wone observantie, waar de abten van Citeaux en bijzonder ook de oversten van de hoog-Duitse congregatie een goede geest levendig wisten te houden De orde van de hervormde Cister ciënsers van La Trappe of der Trappis ten is te danken aan Jean Armand Le Bouthillier de Rancé Zij ontstond de 14e Juli 1664, de dag, waarop de Rancé als regulier abt bezit nam van zyn abdii. La Trappe werd onder zijn bestuur een voorbeeld van echte klooste'rdeugd. Dit bleef het Jot de grote Franse revolutie, h: ranse kloosters geseculariseerd, een de 13 Februari 1790 evenwel werden weinig later gévolgd door de Belgische. De Duitse kloosters werden in 1803 en 1810 opgeheven, de Portugese en Spaan se volgden in 183435 „De veïdienste, zegt dr. Janauschek, „deze ballingen ge durende 24 zware jaren bijeengehouden en met deze in het vutir der beproeving geharde en gelouterde monniken en m<>- nialen de eigenlyke Trappistenaera i - geleid te hebben, komt toe aan de n cenmeester van La Trappe, de lat van Valsainte, Dom Augustmus tranges, die „met recht hun, tweede stichter genoemd ma« T^émding bleek Ook de gewone onderhoud ng^bleek tnnrt Hpaponeregaiie van St. Bernard in Italië Met géote edelmoedigheid wer den in België de abdyen van St Bernard (thans te Bornhem) en Valdieu hersteld, die zich in 1846 tot het Belgisch vicariaat verenigden. Eerstgenoemde abdij be dient sedert eeuwen de bloeiende paro chies J11 Oud-Gastel. In 1859 ontstond de Oostenrijks-Hongaarse congregatie, m 1891 de Zwitsers-Duitse Uit Trappisten gestichte k?0h ln lS9? n "dei} 3 congregaties, die vm aanpik verlangen van paus Leo w! S^en tot de autonome orde I» hod Cisterciënsers. Geheel irsvorin der Charta Charitatis ?.pn e"w ingevoerd. De abdij CI- Tfd* Un 1898 teruggekocht) zal de moe derabdij zijn Daar ook moet jaarlijks net generaalkapittel gehouden worden en hun Eeneraal is „ipso facto abbas CisterciiVan toen af had de naam „Trappisten" officieel afgedaan, hij leeft echter nog Voort in de volksmond Thans bij het 850-jarig bestaan bezit de Orde in Nederland; de priory Mariën- kroon te Nieuwkuik, gesticht in 1904 De parochies Oudenbosch en Oud-Gastel bediend door de St Bernardsabij te Bornhem. Alle behorend tot de Bel gische congregatie van de gewone onder houding Verder de mannenabdijen; Ko ningshoeve te Tilburg, gesticht in 1881; Sint Jozef te Echt en Sion te Diepen veen gesticht in 1883 door Achel; O L Vr Onbevlekt Ontvangen te Teg(Jen, gesticht in 1884 van Westmalle uit; O.L Vr van Toevlucht te Zundertgesticht in 1899 van Koningshoeve uit. Ten slotte de vrouwenabdij Koningsoord te Berkel-Enschot, gesticht in 1937. Alle zes behoren zy, tot de Cisterciënsers van de strenge onderhouding. Tot de Nederlandse abdijen rekent men ook "raag .zowel om haar ligging, gedeelte lijk op Nederlands gebied, als om het groot aantal Nederlanders onder haar bewoners, de bekende St. Benedictus abdij „Achelse kluis", gesticht in 184? fr M. Adelbertus Willebrands O.C R. Zundwt 'werden de directeuren A. C. M„ C. T. en F. M. ontzet uit het recht tot het bekleden van een leidende functie in de scheeps bouw- of machine-industrie voor de tyd van 3 jaar. Men zal zich herinneren, dat wij in onza verslagen over deze rechtszaak hebben gewezen of> het belang van de sententie van het Hof.' Immers, de overwegingen tot het vonnis zouden voor de toekomst in hoge mate belangrijk zyn Wij ontle* nen derhalve aan de door mr v. Vollen* hoven uitgesproken overwegingen het volgende: „De verweren van de verdedigers had den allereerst tot uitgangspunt, dat de verdachten, toen zij voor de vraag wer den gesteld, of zij al dan niet hun bedryf ten behoeve van de vijand zouden voort zetten, geen duidelyke richtlijnen in dezen hlbben ontvangen en dat zij ónder deze omstandigheden voorlichting hebben ge vraagd aan de opperbevelhebber van land- en zeemacht en aan de raadsman aan hun bedrijf verbonden. Daar Neder land een eeuw buiten oorlóg was geble ven, ontbrak elk rechteriyk gewysde, dat richting zou kunnen geven. Te dien aanzien acht het Hof het ge wenst een duidelijke uitspraak te geven, opdat in de toekomst hieromtrent geen twijfel meer zal kunnen bestaan. Het Hof is van oordeel, dat het vervaardigen en repareren van geschut en vuurwapenen en wapenen van andere aard of het aan maken van ammunitie ten behoeve van e vijand, onder alle omstandigheden ver boden is. Wapneer m de oorlog een gedeelte van de landmacht en zeemacht in de strild gewikkeld blyft met de vijand, dan zul- en onderdelen van het leger ervan ver zekerd moeten zyn, dat zij niet bestreden züllen worden met wapentuig, dat door hun eigen landgenoten vervaardigd is. Zodanige zekerheid is dringend noodza- kelyk, niet alleen voor het effectief weer standsvermogen van deze militairen, doch ook voor het moreel. Het Hof Is voorts van oordeel, dat het repareren en aanmaken vRn wapenen; ook al vindt dit plaats ten behoeve van het bezettingsleger stellig in stryd is te achten met de bepalingen van het Iand- I lorlog-reglement Ware dit anders, dan zou de vijand het in de hand hebben, door telkens andere bezettingstroepen in het veroverde land onder te brengen, de volledige bewapening van zijn leger door de onÉtrworpenen te doen plaats vinden. Het Hof neemt derhalve aan, dat onder geen beding en onder geen omstandighe den het vervaardigen en/of repareren van geschut of wapens van welke aard ook. of het aanmaken van ammunitie ten be hoeve van de vijand in tijd van oorlog, geoorloofd is en dat derhalve voor zo danige verrichtingen geen rechtvaardi gingsgronden zyn te aanvaarden. Met het oog op het inwinnen van ad vies in dezen stelt het Hof met nadruk vast, dat het inwinnen van advies m een aangelegenheid als de onderhavige over bodig is Ook hier worden de normen van het 'geoorloofde of het ongeoorloofde even duidelijk door het geweten des men sen bepaald als by Einders misdryven". Heden deed de president van de Haagse rechtbank, mr. A. S. Rueb, in kort geding uitspraak in de vordering van de Maac- schappy Tuschinski N.V. te Amsterdam tegen de Staat der Nederlanden en de fni- nister van Econ. Zaken als gedaagden. De eiseres wenste, zoals gemeld, dat de president by vonnis uitspraak zou deen, dat de inwerkingtreding van de pryzen- beschikking bioscoopvoorstellingen 1948 zou worden opgeschort tot in hoogste in stantie door de gewone rechter nader zou zijn beslist of daaraan al dan niet verbin dende kracljt kon worden toegekend. In de dagvaarding werd o.m. gesteld, dat sedert de prljzenbeschikkipg bios- cóop-voorstellingen 1947 zich geen feiten of omstandigheden hebben voorge'daan, die een (entree) prijsverlaging zouden kunnen rechtvaardigen. De president verklaarde <1? eïs van Tuschinski niet ontvankelijk. De prijzen- beschikking, aldus de uitspraak, moe. als een daad van de wetgever wo:r.en be schouwd (art. 99 wet rechterlijke organ i- satie). De minister is gerechtigd maxi mumprijzen te verlagen. De staat kan niet aansprakelijk worden gesteld voor daden van wetgeving. De eiseres werd veroor deeld in de kosten van het proces. De politie heeft bekend gemaakt, dat zy Vrydag acht Russen op transport naar de grens gesteld heeft Zij gaan per-auto aar-Kehl (.aan de Rijn tegenover Straats burg). waar zij aan de hoede van de Franse politie in de Franse bezettings- zöne .zullen worden toevertrouwd. Het einddoel van de reis is Rusland. Deze Russen zyn allen lid van de „Bond van Sovjetburgers", welke vereni ging volgens de Franse politie geen rechtsgeldigheid had. He „Groote Beer" kwam heden van Batavia te Amsterdam aan. De „Johan de Witt" op cle thuisreis naar Amsterdam, passeerde Vrijdag om 18.45 u. Gibraltar, De „Tabinta" op reis van Java naar Amsterdam, passeerde gisteravond om 8 uur Giblartar. De „Waterman" arriveerde gistermid- dag van Batavia te Rotterdam.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1948 | | pagina 2