ERKïMjZJNGEN komen in zicht
PLANNEN der K.V.P.-leiding
Rente-marge van Spaarbanken
mag niet kleiner worden
ANJERDAG voor geheel het volk
Wat is u de
vrijheid waard?
De Spaanse oorlog, herleeft
in het gerestaureerde Prinsenhof
W eerberichtj
TWAALF PARTIJEN DIENDEN
CANDIDATENLIJSTEN IN
tl:een bron van volkskracht
Sparen
Staatsgeheim"
Groenten naar
Duitsland
Gunstige vooruitzichten voor de H. A. L.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Vijf nieuwe groepen dingen mee
Zal Bevin aftreden
Een bos verhuist
Landarbeiders
in staking
„Marshall-verlaging
aangenomen
LAGEN
Prins Bernhard zet
plannen uiteen
70sté JAARGANG
ZATERDAG 5 JUNI 1948
tfo. 20636
van Noorwegen naar IJsland
Financiële en politieke
kwesties
„Beïnvloeding" door minder
heden dient gestimuleerd
PRINSES ELIZABETH
MINISTERS KEREN TERUG
De koningskwestie in België
P.B.-fonds keerde reeds meer
dan een half millioen uit
Vandaag is het 300 jaar geleden dat de vrede van Munster werd
getekend in de zaal, die we kennen van het bekende schilderij
dat dit plechtig ogenblik afbeeldt; een zestigtal militaire en
diplomatieke leiders rond de met documenten bedekte tafel en
daarboven hangend de grote rijk versierde kroon. Zowel dit
schilderij een vrij klein kabinetstukje als de kroon kan
men thans zien op de tentoonstelling die hedenmorgen in het
gerestaureerde Prinsenhof te Delft werd geopend.
ONDERHANDELINGEN IN
LAATSTE STADIUM
IN VATICAANS ZOEKLICHT
HET A.S- HUWELIJK VAN
PRINSES ANNA
Gering
naar
vrachtvervoer
Amerika
MEER NETTEN VOOR DE
HARING
Vrij koel
DE KANTOREN van de Redactie en de Admi
nistratie van de „Nieuwe Schiedamsche Courant"
rijn gevestigd te Rotterdam. Kortenaerstraat X,
Tel. 25270; te Schiedam, Broersvest 8, Tel. 68804
De abonnementsprijs bedraagt 3.45 per kwartaal.
f 1.15 per maand, f 0.30 per week.
Directeur: J. KUIJPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WITLOX.
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte 30 ets. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs op
aanvrage bij de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
Met de zeven partijen, welke in de huidige Tweede Kamer vertegen
woordigd zijn, hebben gisteren iy>g vijf andere een candidateniijst
ingediend voor de verkiezing op Woensdag 7 Juli. In totaal zullen d-is
twaalf partijen ol groepen deelnemen aan de strijd om de honderd
zetels Het zijn de Kath. Volkspartij, Partij van de Arbeid, Anti-R'ev.
Partij, Communistische Partij, Christ. Hist. Unie, Volkspartij voor
Vrijheid en Democratie, Staatk. Geref. Partij en de nieuwelingen;
Groep-Weiter, Onafhankelijke Nationale Groep, Middenstandspariii,
Vooruitstrevende Partij voor wereldregering en Rev. Comm. Partij.
Tien dezer partijen hebben in alle 18
kieskringen een lijst ingeleverd n.l. K.V.P.,
p.v.d.A., Anti-Rev., Communisten, Chr.
Hist., V.V.D., Staatk. Geref., Middenstand,
Onafh. Nat. Groep en lijst-Welter; de
Vooruitstrevende Partij voor wereldrege
ring heeft een lijst ingediend in 12 kies
kringen doch niet in Den Bosch, Tilburg.
Den Helder, Middelburg, Zwolle en As
sen, terwijl de Rev Comm. Partij alleen
lijsten indiende in de kieskringen Rotter-
dam en Amsterdam.
Bij de vorige Tweede-Kamerverkiezing
in 1946 waren er tien partijen in 't ge
ding n.l. K.V.P. P., v. d. A„ Anti Rev.,
Comm., Christ. Hist., P. v. d. V., Staatk,
Geref., Protestantse Unie, Ned. Bellamy
Partij en de Groep Lopez. De laatste drie
wisten het niet tot een zetel te brengen.
De nieuwe partijen
Wat de nieuwe partijen betreft, de sa
menstelling van de lijst-Welter werd reeds
in ons blad gepubliceerd. De Onafhanke
lijke Nationale Partij stamt uit het Comité
Rijkseenheid en heeft als lijstaanvoerder
dr. W. K. H. Feuilletau de Bruijn te
's Gravenhage. De Middenstandspartij
beeft als eerste candidaat haar voorzitter,
de heer A. Th. van Engh te Wassenaar
Met de Vooruitstrevende Partij voor we
reldregering gaat samen de oude S.D.A.P.
terwijl daarin is opgenomen de Ned. Bel
lamy Partij, welke in 1946 met een eigen
lijst uitkwam in zes kieskringen en in
totaal 11.205 stemmen verwierf. Lijstaan
voerder is de heer G. Kruit te Leiden.
De Rev. Communistische Partij dient zich
aan als sectie van de vierde Internatio
nale; haar lijst bevat slechts drie namen
met E. H. Kruidhof te Rotterdam als
eerste.
De oude partijen
De Kath. Volkspartij heeft zes lijsten
ingediend, gelijk was aangekondigd,
waarvan de samenstelling bij onze le
zers bekend is. De Partij van de Arbeid
komt met 12 lijsten, die worden aan
gevoerd door W. Drees, M. van der
Goes van Naters, J. Vorrink, W. Scher-
merhorn, A. Joekes, S. Mansholt, P.
Lieftinck en H. Vos, onder wie de ver
schillende zitting hebbende Kamerleden
in variërende volgorde. De Anti-Rev.
Partij heeft overal Jan Schouten als
lijsttrekker met mr. A. Roosjen als
nummer twee en prof. Gerbrandy als
nummer drie en voorts dezelfde can-
didaten in wisselende volgorde voor de
volgende 13 plaatsen. De Christ.-Hist-
Unie brengt een gelijkluidende lijst met
mr. H. W. Tilanus als voorman. De
Communistische Partij heeft G. Wa
genaar voorop De Volkspartij voor Vrij-
Naar A. F. P. meldt, verwacht men
te Londen, dat Bevin eerlang om ge
zondheidsredenen uit de regering zal
treden.
Het is mogelijk, dat Herbert Morrison
hem als minister van buitenlandse zaken
zal opvolgen, schrijft de „Daily Worker"
orgaan der Britse communisten-partij.
Volgens dit blad zou de terugkeer van
Hugh Dalton in het Britse kabinet ver
band houden met het a.s. aftreden van
Bevin. Dalton zou Morrison als leider
der labourfractie in het lagerhuis ver
vangen.
Een bos van 65.000 Öennebomen en
pijnbomen is een paar dagen geleden
binnen enkele uren door de lucht ver
huisd van Noord-Noorwegen naar IJs
land, daar men IJsland opnieuw wil
bebossen. Een vloot vliegtuigen van de
Scandinavische Luchtvaartmaatschappij,
steeg te Tromsö op met aan boord de
twee jaar oude Noorse dennebomeïi
en Pijnbomen, gekweekt in de rijksbos-
bouwscholen te Andselv.
heid en Democratie (V-V-D., vroeger
Vrijheidsbond) heeft mr. P. J. Oud als
eerste candidaat op alle lijsten, waarna
negen andere in wisselende volgorde.
De Staatk. Geref. Partij heeft een gelijk
luidende lijst met ds. Zandt te Delft als
gangmaker.
De nummering
Daar ingevolge artikel 50 der Kies
wet de zitting hebbende Kamerleden een
bepaalde lijst voor een voorkeurstem
kunnen aanbevelen en dus de sterkste
fracties hierbij voorrang kunnen doen
gelden, valt te verwachten, dat de num
mering van de candidatenlijsten als
volgt zal geschieden: 1 Kath. Volks
partij, 2 Partij van de Arbeid, 3 Anti-
Rev. Partij. 4 Communistische Partij,
5 Christ.-Hist. Unie, 6 Volkspartij voor
Vrijheid en Democratie, 7 Staatk. Geref.
Partij. Over de nummers der vijf andere
lijsten moet het lot beslissen.
Door een staking van melkers in Cre
mona (Noord-Italië) die hogere lonen
eisen, is het welzijn van 100.000 koeien
in gevaar. De stakers beletten de boeren
en bun gezinnen de koeien te melken.
Posters blokkeren alle wegen, die toe
gang tot de koeien verschaffen, en be
waken de dieren dag en nacht. De staking
is geen geval op zichzelf, doch maakt
deel uit van een reeks stakingen van
landarbeiders, de eerste sedert de ver
kiezingen in April. In Bologna patrouil
leren pantserwagens, nadat arbeiders een
algemene staking hadden afgekondigd uit
protest tegen de arrestatie van drie vak-
verenigingsleiders. De staking geschiedt
tevens uit solidariteit jegens stakende
landarbeiders in het gebied.
Stakende landarbeiders in de Povlakte
eri het gebied van Milaan hebben een
schade veroorzaakt, die op 400 millioen
lire wordt geschat. Het schijnt, dat de
stakingen gedeeltelijk in verband staan
met de kosten van het levensonderhoud,
ofschoon, gezien het feit, dat de vakbon
den merendeels onder communistiscne
leiding staan, men ook rekening houdt
met politieke motieven.
Op een deze deze week gehouden pers
conferentie heeft de voorzitter der K.V.P
de heer W. J. Andriessen, zich o.a. uitge
laten over de kwestie der „beïnvloeding"
der partij door andere opvattingen.
Daarvoor is naar ■zijn oordeel binnen
de organisatie zeker ruimte. Maar men
blijft toch te veel langs de weg staan.
Het verwijt wordt gehoord, dat arbeiders
en boeren zouden overheersen; maar
wanneer de anderen slechts-meedoen krij
gen ook zij invloed. Zedelijk overwicht
heeft het nog altijd gewonnen van het
getal, wat niet impliceert dat getal altijd
gespeend is van overwicht.
Zelf heeft de partijleiding contact
met de groep intellectuelen gezocht,
waaromtrent thans een rapport bij het
partijbestuur ligt.
Als zijn persoonlijke mening gaf de
heer Andriessen, dat er een vorm ge
vonden moet worden, waarin „ver-
trouwvol beraad" tenvolle tot gelding
kan komen, bijvoorbeeld in een lichaam
dat „college van beraad" zou kunnen
heten.
Voorwaarde moet echter zijn, dat de
partij als eenheid naar buiten treedt zo
goed als de fractie, hetgeen intussen me
ningsverschil op practische punten niet
behoeft uit te sluiten en tevens, dat er
één wetgevend orgaan zij, dat het partij
program vaststelt en andere partijbeslui-
ten neemt. Men moet de consequentie
van het „partij zijn" aanvaarden. Wan
neer men de kant uitgaat van prof. Duyn-
stee of pater Steltenpool wordt de partij
een federatie, wat een ramp zou zijn, al
dus de heer Andriessen, voor onze staat
kundige verhoudingen. Het breekt onze
kracht en kan eventuele wijzigingen
brengen in onze parlementaire verhou
dingen. Prof. Duynstee voelt dat, daar hij
nu reeds zinspeelt op een lossere band
tussen Kabinet en Kamer. Men overwege
hiervan echter de consequenties, die er
toe zouden leiden, dat de regering speel
bal wordt van het parlement of dat het
parlement wordt genegeerd.
Rond 300.000 van de ongeveer 400.000
partijleden hebben aan de groslijststem
ming deelgenomen, zulk een grote be
langstelling is nog nimmer voorgekomen.
Er zijn in het politiek advies wijzigingen
aangebracht met name wat de plaatsver
vangers betreft, wijzigingen die het par
tijbestuur betreurt. Daaraan was, gegeven
de reglementaire bepalingen, weifcig te
doen, tenzij van bovenaf straffer wordt
ingegrepen. Inzake het stemsysteem had
het partijbestuur een wijziging voorge
steld, die echter door de partijraad is af
gewezen. Nu zal de reglements-commissie
zich belasten met een herziening der
stemtechniek.
Opmerkelijk is, dat het verzet in de
partijraad tegen de voorgestelde wijziging
Het bestuur van de Nederlandse
Spaarbankbond zal nle'; nalaten om.
mede aan de hand van de door de spaar
banken verstrekte gegevens, te bestem
der plaatse zijn stem te verheffen, op
dat alsnog wijzigingen zullen worden
aangebracht in het wetsontwerp „Afwik
keling Geldzuivering".
Deze mededeling deed de heer mr.
Jacq Dutilh, voorzitter van de Nederl.
Spaarbankbond, op de jaarlijkse Neder
landse Spaarbankdag.
In zijn openingsrede besprak de voor
zitter de diverse spaarproblemen van
het afgelopen jaar. Hij critiseerde de
„administratieve rompslomp" van de af
wikkeling geldzuivering e* achtte het
slecht aanvaardbaar, dat spaarders uit
eindelijk gedwongen worden hun spaar
geld om te zetten in effecten. De Bond
wil trachten een betere oplossing, die
denkbaar is, te dóen aanvaarden, doch
wenst hieromtrent geen bepaalde ver
wachtingen te wekken-
De door de spaarbanken in 1946 over
de spaarbank-kapitalep gekweekte rente
bedroeg 2.99 pet., de aan de inleggers
vergoede rente 2.11 pet. In 1947: ge
kweekte rente 2.95 pet., vergoede rente
2.18 pet., zodat de marge van 0 38 tot
0.77 pet. is teruggelopen. De daim® is
niet verontrustend, maar mag toch stel
lig niet kleiner worden. Reeds valt een
Verschuiving in de beleggingen waar te
nemen en groeit enigszins de mogelijk
heid om belegging te zoeken in fondsen
die méér rente opbrengen dan de 21
Pet. liquiditeitsrekening. Voorts wordt
overwogen om door de spaarbanken ook
op korte termijn gezamenlijk vast geld
te doen beleggen, n.l. van 16 maan
den, waardoor het mogelijk wordt iets
hogere rente te maken.
De liquiditeitsrekening bij 's Rijks
schatkist tegen een vergoeding van 2%
Pet. per jaar, overeengekomen in Juni
1946, vertoont de volgende stand: 29 Mei
1947 op liquiditeitsrekening ƒ268.642.000.
1 Juni 1948 134.212.000, thans ca. ƒ111
millioen, na aftrek van 22% millioen
inschrijving op de nieuwe Staatslening.
Het teruglopen van deze rekening zal
eveneens een gunstige invloed kunnen
hebben op de marge tussen de gekweek
te en de vergoede rente.
Omtrent de Stichting Spaarpropaganda
en de Nationale Spaarraad hoopte spre
ker, dat de Nederlandse samenleving,
die zulke enorme kapitalen nodig heeft,
om het welvaartsapparaat op te bouwen,
door het werk van beide lichamen ge
baat zal worden.
Mr. Dutilh onderstreepte tenslotte, dat
elk lid van de Nederlandse samenleving,
jong en oud, man en vrouw, tot het in
zicht gebracht moet worden, dat sparen
is: „een bron van volkskracht"-
Omstreeks midden-October ziet de
Britse kroonprinses Elizabeth een blijde
gebeurtenis tegemoet. Het kind zal even
tueel na Elizabeth in aanmerking komen
voor bestijging van de Britse troon.
speciaal uit Limburg kwam, waar intus
sen de ergste stukken zijn gemaakt door
de achteruitzetting van jhr. Ruijs de Bee-
renbrouck. Met nadruk protesteerde de
heer Andriessen tegen de bewering, dat
de partijleiding de heer Ruijs heeft wil
len weren: integendeel heeft zij nog een
poging gedaan om zijn verkiezing weer
mogelijk te maken. Zijn „zakken" was
evenals bij de heer Koops, mede het ge
volg van de actie der beide elkaar be
strijdende groepen.
Het Amerik. huis van afgevaardig
den heeft het voorstel tot verlaging
van het bedrag voor hulpverlening aan
Europa van 6.533 millioen dollar voor
12 maanden -ot 5.980 millioen voor 15
maanden, een vermindering van onge
veer 25 procent, aangenomen.
Een amendement van afgevaardig
de Dirksen om het verlaagde bedrag
voor 12 in plaats van 15 maanden be
schikbaar te stellen werd met 148
tegen 113 stemmen verworpen. Het
woord is nu aan de Senaat.
Minister Lieftinck, dip korte tijd met
minister Götzen in Indië verbleef, komt
hedenavond op Schiphol aan met het
K.L.M.-toestel uit Batavia.
Minister Götzen zal in de loop van d?
volgende week terugkeren.
(Telefonisch van onze Brusselse
correspondent)
In de gistermiddag gehouden minister
raad heeft Spaak aan zijn collega's ver
slag uitgebracht over zijn jóngste bespre
kingen met koning Leopold.
Het officiële communiqué, dat na afloop
van de ministerraad door minister Ver-
meylen werd voorgelezen zegt, „dat de
besprekingen met de koning worden
voortgezet". De ministers, die zich anders
nog al eens graag door de journalisten
laten interviewen en daarbij weieens iels
loslaten, schijnen vandaag het grootste
geheim over het rapport van Spaak in
acht te willen nemen. Een hunner sprak
zelfs het woord staatsgeheim uit.
Zijn wü goed ingelicht, dan zouden
de katholieke ministers betrekkelijk te
vreden zijn over de aard en het verloop
van de besprekingen van Spaak met de
koning. Dit wil echter nog lang niet
zeggen, dat een in alle opzichten be
vredigende oplossing van het konings
probleem in aantocht is. Het feit zelf,
dat de besprekingen worden voortgezet,
wijst er op, dat nog geen accoord werd
bereikt. Wij zullen nu dus het verloop
van verdere besprekingen moeten af
wachten, om iets meer over de door
Spaak gezochte en door de koning aan
vaarde oplossing te vernemen.
Prins Bernhard luistert met, de journalisten aandachtig naar de
uiteenzetting, ivelke de heer Mulder, directeur van het Prins Bernhard
Fonds, in de witte zaal van het Paleis Soestdijk geeft óver de komende
Anjerdag.
(Van onze speciale verslaggever).
„Het is een ernstige misvatting te
menen, dat de bedreiging van de gees
telijke vrijheid alleen van buiten komt
Zij is minstens zo erg van binnen uit
door een geestelijke verslapping ot
door passief te blijven op het terrein
van wetenschap en beschaving".
Een behartigenswaardig woord van
Z. K. H. Prins Bernhard, regent van
het naar hem genoemae fonds, gericht
tot de journalisten, tut, hij dezer da
gen gastvrij ten paleize Soestdijk ont
ving om met hen de komende anjer
dag te bespreken. Die anjerdag op
's Prinsen verjaardag begint voor ons
Nederlandse volk traditie te worden,
maar het is goed, dat wij ons op de
bedoeling hiervan nog eens bezinnen,
dat n.l. de witte anjer niet alleen
symbool is van ons. erzet tegen ly-
rannie, maar ook een demonstratie
van en een offer voor onze geestelijke
weerbaarheid.
Natuurlijk droeg de Prins, deze za
ken .met ons besprekend, de witte anjer
in het knoopsgat.
De actie krijgt dit jaar een bijzondere
vorm en moet financieel een groot suc
ces worden, wil het Prins Bernhard-
fonds het huidige tempo van steunver
lening aan culturele en wetenschappe
lijke instanties kunnen volhouden.
Om onze geestelijke weerbaarheid te
versterken, verleent de overheid steun
en spannen vele vrije organisaties zien
in, maar het is een aangelegenheid van
het gehele volk, dat moet tonen de gees-
llc telijke vrijheid te waarderen. Vandaar,
dat het thema van de anjerdag 1948
is: „Wat is U de vrijheid waard?", eeri
vraag, die ons op een kleurige affiche
gesteld wordt met als antwoord „Geeft
terwijl een witte anjer met rood-wit-
blauw wimpeltje aangeeft op welke wij
ze wij ons offer kunnen brengen.
Hierbij zijn de organisaties van si
garenwinkeliers, banketbakkers en bloê
misten behulpzaam, ongeveer 50.000 per
sonen in totaal.
Z. K. H. deelde mee, dat het Fonds tor,
einde 1947 reeds voor een half millioen
heeft uitgegeven, een bedrag, dat te meer
betekenis krijgt, als men de werkwijze
kent. Eerst moet in de betrokken kring
het uiterste aan offervaardigheid ge
presteerd zijn, wil het P. B.-fonds sub
sidiëren. In feite is dus voor onze be
schavingsarbeid veel meer uitgegeven, al
is het percentage, dat in het algemeen
voor wetenschap en cultuur wordt uit
gegeven, naar een berekening van Rocke
feller nog te gering.
Doelstelling van het fonds
Het P. B.-fonds beoogt de zelfwerk
zaamheid van het Nederlandse .volk op
het gebied van wetenschap, kunst en
cultuur in het algemeen te bevorderen,
alsmede de Nederlandse cultuur in dé
overzeese gebieden en het buitenland uit
te dragen, dooi* hèt verlenen van finan
ciële steun aan personen en organisa
ties voor alle arbeid, die. de geestelijke
weerbaarheid van het volk kan verster
ken, zonder op enigerlei wijze de zelf
standigheid der gesteunde organisaties
aan te tasten. Het heeft niet alleen be
langstelling voor z.g. „algemene" objec
ten van culturele arbeid; maar erkent
ten volle en met vreugde het rijke pa
troon der verscheidenheid van ons volk.
Het ziet de R. K. Kerkmuziekschool
evenzeer als een nationale instelling als
de onderscheidene jeugdbewegingen of
het Scapinoballet.
De directeur-secretaris de heer J.
Het gerestaureerde Prinsenhof. Inder
daad, na een arbeid die acht jaar in
beslag nam (en gedurende de hele
oorlog geen dag werd onderbroken!)
is dezer dagen de laatste hand aan deze
restauratie gelegd.
Reeds in 1934 werd het initiatief
hiertoe genomen en vier jaar later
namen de plannen vaster vorm aan:
de stichting „Het Prinsenhof" gaf aan
prof. N. L. Lansdorp opdracht het
complex van het St. Aagtenklooster in
zijn oude vorm te herstellen.
„EEN VLEK OP DELFT".
Men begon het grote complex te be
studeren en toen bleek eerst recht
hoezeer wijlen prof. Huizinga gelijk had
toen hij het verwaarloosde Prinsenhof
„een vlek op Delft" noemde. Met water
laarzen moest men door 80 c.M. water in
de kelders baggeren en een 500 M3 puin
moest uit de gewelven worden geruimd.
En dat in een gebouw dat als weinig
andere de herinnering bewaart aan be
slissende dagen in onze historie. Een
gebouw dat Prins Willem van Oranje
geregeld tot gast had, binnen welks mu
ren de Staten van Holland vergaderden
over de vraag die beslissend was voor de
vrijheid van ons land: doorvechten of
niet.
Dat was in 1572 en twee jaar later, toen
een hijgende bode de prins het goede
nieuws bracht van het ontzet van Leiden,
was Willem weer in het Prinsenhof ge
logeerd. Hij vertoefde er nog dikwijls
nadien, Frederik Hendrik werd hier ge
boren en Hvee brokkelige gaatjes in de
muur boven een trap herinneren aan het
verraderlijke schot van Balthazar Ge-
raerds, het schot dat aan het leven van
de Vader des Vaderlands een einde
maakte.
DE RESTAURATIE.
Prof. Lansdorp had geen gemakkelijke
taak. „Restaureren zoals het was in de
tiid van Prins Willem" luidde de op
dracht. Maarin de loop der eeuwen
werd er telkens aan het complex ver
bouwd en veranderd terwijl de gegevens
over de oude toestand schaars waren;
soms moest uit enkele brokstukken, ja
uit een enkele bewaarde steen een muur
of een gewelf gereconstrueerd worden.
Bovendien moest de reconstructie zo ge
schieden, dat het Prinsenhof als museum
bruikbaar zou zijn. En tenslotte gooide
„Rijksmonumentenzorg" roet in het eten
door haar eis dat het gedeelte aan de
Oude Delft gerestaureerd zou worden
zoals het begin 19e eeuw eruit zag.
Rekening houdend met deze moeilijk
heden kan men zeggen dat de restaura
tie uitstekend is geslaagd. Het gedeelte
rond de binnenplaats, waarvan we hier
de fraaie kloosterkapel reproduceren,
ademt de rust van een ver verleden voor
naam en statig rijst het torentje van de
kapel omhoog, met bewonderenswaar
dige bouwkunst zijn gewel
ven en wenteltrappen, zalen
en gangen in hun oude toe
stand hersteld.
DE TENTOONSTELLING.
Zoals gezegd moest de res
tauratie zo geschieden dat
het gebouw geschikt zou
zijn voor een tentoonstelling
Geheel te verwezenlijken
was dit «atuurlijk niet; het
is nu eenmaal ondoenlijk in
eén oud gebouw het voor
tentoonstellingszalen wense
lijke bovenlicht aan te bren
gen. Maar overigens zijn de
25 tentoonstellingszalen zeer
practisch met elkaar ver
bonden zodat het publiek
gemakkelijk kan circuleren
Voor de hedenochtend ge
opende tentoonstelling ove:
de tachtigjarige oorlog heeft
men van heinde en ver cL
relieken, afbeeldingen en
documenten bijeengebracht
Uit Munster kwam de be
faamde kroon waarover bo
ven reeds sprake was, ur
Wenen kwamen de harnas
sen van Alva. Philips II
prins Maurits harnasser
die bewijzen hoe merkwaa.
dig klein van postuu
de Spanjaarden waren
en zelfs de „Waffenmeister" van een
Weens museum kwam persoonlijk naar
Delft om de harnassen vakkundig op te
stellen.
In Brussel vond men na veel vergeefs
speuren het Smeekschrift der Edelen van
1566, niet in een museum of een archief
maar in een kist van de boedel van
een archiefambtenaar.
Een zeer sympathiek gebaar maakte
Koning Gustaaf van Zweden die een
drietal fraaie tapisserieën, voor Koningin
Christina door een Delftse firma gewe
ven, uit de troonzaal van het Zweedse
paleis afstond. En dat terwijl de grijze
koning binnenkort zijn negentigste ver
jaardag hoopt te vieren en dit festijn dus
in een ontluisterde troonzaal moet plaats
vinden.
Voorts zijn er portretten van de grote
mannen uit de 80-jarige oorlog, het le
vensgrote paard van prins Maurits en
langs de wanden overal gravures die het
verhaal van onze vrijheidsstrijd illustre
ren.
Velen zullen in de komende maanden
een gang naar Delft maken. Zij zullen de
tachtigjarige oorlog zien herleven in een
omgeving die de herinnering aan een
grote tijd levend houdt.
Henrick Mulder verklapte ons, dat dit
jaar al weer bijna voor een halve ton
is uitgegeven.
leder krijgt papieren anjers
thuis gestuurd
De anjerdag wordt thans zo geregeld,
dat werkelijk ieder in staat is hieraan
mee te doen. De P. T. T. stuurt aan elk
gezin een ^briefkaart, waarop 6 witte an-
jertjes voorkomen, waarmee elk gezins
lid zich sieren kan. Is zijn gezin groter,
dan roept hij de hulp van de buurman
in, die met minder kroost gezegend is.
K-aarten zijn in ieder geval steeds ver
krijgbaar. Nu stapt men op een van de
dagen van Maandag 21 Juni tot en met
Dinsdag 29 Juni bij zijn winkelier bin
nen om het uitgeknipte anjertje van een
rood-wit-blauw wimpeltje*te voorzien,
waarvoor men een geldelijke vergoeding
naar eigen keuze in een offerbus stort.
Heel Nederland tooie zich dan Dinsdag
29 Juni, op de verjaardag van Prins
Bernhard. met anjer en banier als een
massale demonstratie van de wil van ons
volk voor de vrijheid op de bres te blij
ven staan en van liefde voor cultuur, die
zij, hoe het ook met onze materiële wel
vaart gesteld moge zijn, niet kunnen ont
beren.
Wij kunnen ons voorstellen, dat velen
de voorkeur geven aan een levende an
jer, immers veel fleuriger en joyeuzer.
Welnu, tal van bloemenhandelaren heb
ben zich bereid verklaard, hetgeen hier
voor betaald wordt eveneens in de bus
van het P. B.-fonds te deponeren.
Blijkens mededeling van het Centr.
bur. v. d. tuinbouwveilingen wordt de
totstandkoming van een overeenkomst
voor groentenlevering aan de Duitse
burgerbevolking thans zeer binnenkort
tegemoet gezien. De onderhandelingen
zijn in het laatste stadium.
Dit contract zal lopen tot 1 Mei 1949.
Het omvat de levering van 87.500 ton
vroege- en. zomergroenten en 112.500 ton
late- en wintergroenten. Het aanbod van
Nederland is gedaan onder conditie van
leveringsplicht, doch binnenlandse markt
noch export naar andere landen zullen
door deze levering in gevaar komen.
Op de zomer-lijst komen 10.000 ton to
maten en 8000 ton komkommers voor
alsmede 10.000 ton andijvie. Van Ameri
kaanse en Duitse zijde is verzocht de
hoeveelheid andijvie sterk in te krim
pen, aangezien dit product in Duitsland
onbekend is. Ook de aangeboden hoe
veelheid van 35.000 ton koolraap wordt
te hoog geacht.
De groenten zijn tegen een gemiddelde
prijs per ton franco grens aangeboden,
waarbij rekening wordt gehouden met de
kostprijs door1 middel van een „glijdende
schaal", zodat de kweker, vrijwel on
afhankelijk van het geteelde product,
een regelmatige opbrengst in geld per
oppervlakte-eenheid ontvangen kan.
Tot en met 20 Mei is al ruim 12.500
ton groenten naar Duitsland verzonden.
De krant van Donderdagavond hebben
we veilig opgeborgen, want het nummer
zal ons nog menigmaal ta pas komen.
Immers in die editie van eergisteren
een rede van de H. Vader opgenomen,
welke weer zodanig voorlichtend, schern
van visie is op het wereldgebeuren en ons
katholieken in het bijzonder de zekere
weg wijzend, dat we talrijke passages
zullen herlezen en in ons hoofd prenten.
We hopen nu vele navolgers te hebben,
want ervaring leerde ons, dat velen on
derste boven slaan bij het schreeuwerig
gekef van rode broeders, terwijl het juis
te standpunt reeds lang in een Pauselijk
schrijven ligt vastgelegd.
Men weet zo'n beetje de naam van een
paar sociale encyclieken, maar van deze
en van andere belangrijke stukken kent
men slechts in geringe mate de inhoud.
Welk een krachtige lijn ook nu weer
in die tekening van de wereldchaos vol
onrust, dwaling, ergernis en ondergang
met die scheidingslijn van twee wereld
beschouwingen in die vervloekte sche
mering van de twijfel.
Ontwaken en waakzaamheid zijn vol
gens de H. Vader noodzakelijker dan ooit.
Alweer midden in de roos.
Automatisch komt de Paus op de so
ciale hervormingen. Wat Hij daarover
verklaarde, zal menigeen 't hoofd schaam
rood moeten doen buigen. Of het gedaan
zal worden, is een andere kwestie. Men
hoort niet gaarne de waarheid en vlast
meer op een ander soort „Pauselijke on
derscheiding".
We moeten harten terugwinnen, ener
giek en belangeloos problemen helpen op
lossen om juiste begrippen en gezonde
opvattingen te herkrijgen.
De H. Vader kondigt nu juist niet een
rustperiode aan. Werken moeten we, wer
ken zullen we in de eerste rijen, toonaan
gevend in woord maar vooral in de daad.
De verwachtingen zijn na de oorlog
hoog gespannen. Een werkgever 'moet als
Vincentiaan geen ander standpunt inne
men. Wanneer de liefde en sociale recht
vaardigheid geen karakteristieken vor
men van het bedrijf, kan de liefdadig
heidszin de ziel niet redden. Arbeiders
en vooral het jonge geslacht moeten
op hun tijd ook meer van hun persoon
en geld weten te offeren dan een cent
op de schaal of in het kerkzakje.
Lees zo'n krant van Donderdagavond
toch eens rustig en komt dan tot het be
sef, dat wij over geestelijke rijkdommen
en over wereldfiguren beschikken als
geen andere groep.
Dat spreekt allemaal .maar niet van
zelf.
De Paus is 72 jaar oud, reeds 10 jaren
en welke jaren bestuurt Hij Gods
Kerk. Welk een taak, welk een huivering
wekkende verantwoordelijkheid als
Plaatsbekleder.
Wat zijn wij en wat doen wij voor de
gemeenschap?
Weg met de maskers met de dubbele
gewetens, weg met alle mooie program
ma's zonder uitvoering.
Moedig aan de slag voor practische
verwezenlijking. Hebt ge het gehoord,
hebt ge het gelezen?
'tls de hoogste tijd!
HENK VAN DER MAZE
In welingelichte Vaticaanse kringen
wordt de verwachting uitgesproken, dat
de families van ex-koning Michaël en
prinses Anna van Bourbon Parma tot
een aceoord zullen komen ten aanzien
van dit gemengd huwelijk, of dat het
engagement alsnog zal worden afgebro
ken. Noodzakelijk blijft, dat de kinderen
als katholieken worden opgevoed.
Aan de geruchten, dat de prinses tot de
Grieks-orthodoxe kerk zou overgaan,
wordt geen geloof gehecht. Zij behoort tot
een familie met een lange katholieke
traditie. Wel is het mogelijk, dat zij een
oplossing zou zoeken in de overgang tot
de Oosterse ritus der kathlieke kerk. tot
de geuniëerden dus. Eventuele kinderen
zouden dan als Oosterse katholieken wor
den opgevoed en hun godsdienstige op
voeding zou uiterlijk weinig verschillen
van die der Roemeense kinderen van de
orthodoxe kerk.
Reuter seint uit Kopenhagen: Prinses
Anna van Bourbon-Parma is vanochtend
per vliegtuig naar Genève vertrokken.
Toen men haar vroeg, of zij voornemens
was van godsdienst te veranderen, om
met ex-koning Michaël te trouwen, ant
woordde zij: „Neen, ik zal nooit van
godsdienst veranderen".
k
De directie van de Holland-Amerika
Lijn Verklaart in het zo juist verschenen
verslag over 1947, dat de resultaten over
dit jaar gunstig waren. De bruto-winst
bedraagt, na aftrek van een reserve voor
te betalen belastingen f 15.049.417 (het
vorige verslag liep over een periode van
7 jaar en vermelde een bruto-winst van
32.483.845). Afschrijvingen volgens
schema vorderen 4.591.306 (16.838.835
voor 1940/1946, terwijl voor extra afschrij
vingen op deelnemingen 2.213.750 werd
bestemd. Besloten werd een extra-bedrag
van .4.500.000 toe te voegen aan de
reserve Nieuwbouw Vloot en een ex;ra
storting te doen iiT het pensioenfonds
van 1.000.000. Hierna blijft beschikbaar
een netto-winst van 2.744.361 (1940/46
7.883.664). Voorgesteld wordt het totaie
dividend te bepalen op 9 pet. (1940/46
5 pet. per jaar).
Tenzij de politieke verwikkelingen hier
in verandering mochten brengen, acht
men de vooruitzichten voor 1948 gunstig,
alhoewel de onkosten op onrustbarende
wijze blijven stijgen. Verdere uitbreiding
van de vrachtvloot blijft eveneens drin
gend gewenst. Twee vliegdekschepen
werden toegewezen, die tot vrachtschepen
zullen worden omgebouwd.
In de omvang van de export van
Europa naar' het Westelijk Halfrond viel
weinig verbetering te bespeuren, het
vervoer in Oostelijke richting evenwel
handhaafde zich op een bevredigend peil.
Ook op de JavaNew York Lijn «is het
vervoer naar Amerika in verhouding
gering.
Men verwacht een behoorlijk aandeel
der zeer grote aantallen passagiers, die
de Atlantische Oceaan oversteken, te zul
len vervoeren. Dit neemt niet weg, dat
men het gemis aan voldoende passagiers
schepen, in het bijzonder in vergelijking
met de voor-oorlogse bed-capiciteit, zeer
sterk blijft voelen. De enorm gestegen
bouwprijzen hebben de maatschappij" tot
dusver weerhouden opdracht tot nieuw
bouw te geven. Toch zal zij aan de eisen,
die de passagiersdienst stelt, eerlang moe
ten voldoen.
Naar wij vernemen zijn de teleurstel
lende haringvangsten voor de reders
vereniging voor de Nederl. haringvisserij
aanleiding geworden het aantal mede te
nemen netten aanzienlijk te verhogen.
Zodoende hoopt men het publiek op
korte termijn van meer en goedkopere
haring te kunnen voorzien.
j Weerverwachting medegedeeld door
het K.N.M.I. te De Bilt geldig iet
Zondagavond:
j Matige, nu en dan vrij krachtige j
Zuid-Westelijke wind. Wisselend be-
wolkt met een enkel verspreid buitje.
Vrij koel.
6 Juni: Zon op 4.22. uur, jpnder
j 20.55 uur; maan op 3.26 uur, onder
•20.10 uur.
7 Juni: Zon op 4.22 uur, onder
20.56 uur: maan op 3.53 uur. onder
21.32 uur.