Vrede en welvaart of chaos
Marshall-hulp en geldzuivering
T.B.C.-sterf te op laagtepunt
Trouw aanéén
Stormhoek
Strijd om Berlijn spi tst zich toe
Russische geldhervorming
aanstaande
J
LAATSTE ENGELSE SOLDATEN
VERLATEN PALESTINA
1
1
Hoe ziet NEDERLAND er uit?
Vissige" boter
■PU
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Algemene staking in de
Republiek
Graaf Bernadotte
Maar ziekte-gevallen stijgen nog
Militaire hulp der V.S.
aan West-Europa
r
V.
13. Het ontwaken
van Azië
ES
HU
In de
Laatste poging om tot aceoord te komen
Amerika komt op
verkenning
ÏOstë JAJPRGANG
DINSDAG 22 JUNI 1948
3PÖ65I
INNERLIJKE SAMENHANG
DER DINGEN
AUTO BOTSTE OP AUTOBUS
kan veen wonderen doen
Binnenkort diplomatieke
besprekingen
.J
NIEUWE LOONREGELING -
JEUGDIG PERSONEEL IN
RIJKSDIENST
r
Cursus en excursie van profes
soren en studenten
60-JARIG HUWELIJKSFEEST
11 1 JL^k-/J-!rr
BELGIE MAAKT
EXCUSES
HET BLRGERPAK
RIVIERDIJKEN
BEZWEKEN
het
Ernstige overstromingen m
Isère-departement
DE KANTOREN van de Redactie en de Admi
nistratie zijn gevestigd te Rotterdam, Kortenaer-
straat 1. Telefoon 25270; te Schiedam, Broersvest 8,
Telefoon 68804.
Giro-nummer 9095 ten name van „De Maasbode-
stichting" Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt 3.45 per kwartaal,
1.15 per maand, f 0.30 per week.
Directeur: J. KUIJPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WITLOX.
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 ets. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs op
aanvrage bij de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden f .1.—. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
In enkele uren tijds, zij het na zeer
langdurige voorbereiding, hebben zich
twee gebeurtenissen afgespeeld, welke
van onoverzienbare gevolgen voor de
nabije, en waarschijnlijk ook een verre
toekomst zullen zijn: het Amerikaanse
Congres heeft het bedrag voor de eerste
termijn van het Europese herstelprogram
voor de duur van twaalf of vijftien maan
den (naar bebinden van de president der
Verenigde Staten) vastgesteld; en in
West-Duitsland is de geldzuivering een
feit geworden.
Er is een innerlijke samenhang tussen
deze twee feiten, en gelijk ook ieder op
zich weer het centrale punt van een ster
ke ontwikkeling is. Maar beide leiden tot
dezelfde conclusie: dat, voorlopig ten
minste, Duitsland en daarmede de gehele
wereld in twee delen is gesplitst. Wat
practisch sinds lang het geval was, is nu
ook officieel erkend; er is een gebied,
dat in zeker opzicht als de invloedssfeer
van de Verenigde Staten kan worden
beschouwd; en er is een gebied, dat in de
volle zin van het woord onder Moskou's
bevel staat. Dat was reeds sinds lang het
geval, maar de twee partijen verdoezel
den het feit zoveel mogelijk. Tot nu ein
delijk. de daden zijn gesteld, welke het
fait accompli scheppen, zelfs al gebruikt
men nu nog drogredenen om er om heen
te praten.
Marshall-hulp maakte geldzuivering
noodzakelijk. In Washington heeft men
zeer terecht ingezien, dat een Europees
herstelplan zonder herstel van Duitsland,
of ten minste van West-Duitsland want
de Oostelijke helft heeft Rusland geacca-
pareerd onbegonnen werk is. Men kan
een werelddeel nu eenmaal niet uit zijn
natuurlijk economisch verband rukken
dat dit wel is geschied, is de diepste' oor
zaak van alle Europese economische en
ook politieke ellende als een essentieel
deel door en door ziek is, zoals nu met
Duitsland feitelijk reeds sinds dertig, jaar
't geval is, is een genezing onontbeerlijk.'
wil men ook het geheel saneren.
Bij Duitsland zal men-van de grond af
moeten beginnen; in een land, dat zo
diep is weggezonken, dat de Amerikaanse
sigaret de tanige waardevaste, algemeen
aanvaarde, bovendien aUeen op de zwar
te markt verkrijgbare munt is, waarde
meter van het gehele economische leven,
moet men durven doortasten; men moet
het land een nieuw geld geven, dat na
tionaal en internationaal waarde heeft.
Amerikanen zowel als Russen hebben
begrepen, doch trekken ieder hun eigen
conclusie De Amerikanen, die in het be
lang van vrede en welvaart orde wensen;
die hun Europese herstelplan het volle
effect in de betrokken landen willen zien
sorteren, zijn vastbesloten een geldsane-
ring door te zetten, ook als het hunzelf
en natuurlijk ook de Duitsers offers kost;
óp Russen, die in Tiet belang van hun
opperheerschappij in Europa chaos nodig
hebben, saboteerden de geldzuivering zo
lang mogelijk, ook al om het Marshall
plan ten gronde te richten. Slechts nu het
Westen de kans krijgt economisch lang
zaam aan uit de ruïnes op te stijgen, zal
het wel gedwongen zijn, wil het de greep
op de Duitsers niet verliezen, ook in Oost-
Duitsland bepaalde maatregelen te tref
fen.
We schreven reeds, dat de splitsing van
Duitsland met de eenzijdige geldsanering
een voldongen feit is geworden. Men kan
het betreuren, maar onder de gegeven
omstandigheden lag, wilde Europa wor
den gered, geen andere weg meer open.
Het zijn echter niet de Amerikanen, of
meer in het algemeen de Westerse mo
gendheden, op wier rekening deze scheu
ring komt. De schuld daarvan moet men
bij de Russen zoeken, die in scherpe te
genspraak met, en derhalve met schen
ding van hét beruchte verdrag van Pots
dam-hun zóne volkomen van de rest van
Duitsland hebben geïsoleerd. Het Ooste
lijk voedselreservoir hebben zij radicaal
voor de drie Westelijke industriële zones
afgesloten; zij hebben daardoor de gehele
Duitse economie, of wat daarvoor in de
puinhopen van het land nog was over
gebleven, totaal verscheurd. Het heeft
lang geduurd, vooral waarschijnlijk on-r
der de druk van Engeland en Frankrijk;
vóór Washington alle conclusies uit de
Russische politiek trok. Maar -'met cïe
volle inwerkingtreding van het Marshall
plan ging hettenslotte om succes of mis
lukking. En al heeft de Franse kamer zo
lang mogelijk tegengesputterd, zij heeft
tenslotte de op de Londense conferentie
vastgelegde Duitsland-politiek moeten
aanvaarden, wilde Frankrijk nog enige
roj in de heropbouw van Europa spelen.
Toen kon. gelukkig tezamen met Frank
rijk, een nieuw hoofdstuk in de Duitse
geschiedenis worden aangevangen, het
einde van een der treurigste perioden in
Europa's herstel, dat de sigaret alles be
heerst.
Ook Rusland zal ongetwijfeld zijn con
clusies trekken. Het heeft in Duitsland
een zware nederlaag geleden. Op de eer
ste plaats zal het 't Westen en Berlijn
het leven zo zuur mogelijk maken; wat
in deze belegerde stad met haar vier be
zettingen ergens midden in de Sovjet-
zóne, op zich een waanzinnige situatie,
niet bijzonder moeilijk zal vallen. Het zal
zich ook beraden over de toekomstige ge
dragslijn, en daartoe dient ongetwijfeld de
conferentie van de kominform in een der
satellietstaten.
In hoeverre de stakingen in Frankrijk,
België en Engeland in het vooraf vastge
stelde communistische agitatie-program
waren opgenomen, is moeilijk na te gaan;
wel past de rode activiteit in Oost- en
Zuid-Oost Azië geheel in het kader der
ontwikkeling, nu het Westen zich krach
tig beweert, 't Wordt zelfs mogelijk
geacht, dat Rusland thans wat Europa
betreft met Amerika tot een zeker ac-
coprd zal trachten te komen. Amerika
heeft onder moeilijke omstandigheden ge
toond, wat het wil; als het nu krachtig
doorzet, zal het zijn doel bereiken.
Gisterenavond is precies onder de
spoorbrug Amstérdam-Weesp op dé Mui-
derstraatweg een ernstig auto-ongeluk
gebeurd. De 50-jarige D. T. uit Naarden
reed met zijn Citroen van Amsterdam
naar huis en kwam onder het viaduct in
botsing met een autobus Van de Ned.
Buurtspoormaatschappij, die uit tegen
overgestelde richting naar Amsterdam
ging. De kleine wagen botste met grote
kracht tegen de rechtervoorkant van de
bus en werd van voren geheel ingedrukt.
De bestuurder liep eelt schedelbasisfrac-
tuur op en verscheidene glaswonden. In
zorgelijke feestand werd hij naar het O.
L. Vrouwegasthuis te Amsterdam ver
voerd.
Doordat de Sobsi (de centrale arbeiders
organis'atiè) bekend maakte, dat zij het
reeds een maand durende geschil tussen
arbeiders en Werkgevers op een kapok
plantage in het gebied Delangoe bij Solo
zal opnemen, is opnieuw de mogelijkheid
van eén algemene staking in de republiek
Indonesië ontstaan, meldt A.P.
De Sobsi deelde roede, dat zij ten be
hoeve van de plantage-arbeiders is gaan
onderhandelen met het republikeinse mi
nisterie van economische zaken. De tex-
tielraad van de republiek de werkgever
heeft zich niets aangetrokken van de
eisen der arbeiders, die hogere lonen en
regelmatige rijst- en Idedingrantsoenen
gevraagd hebben.
Daar de arbeiders geen bevredigend
antwoord kregen, hebben zij nu en dan
een sit-down staking gehouden en twee
maal gedreigd de steun van andere vak
verenigingen in te roepen en een algeme
ne staking te beginnen.
Met de definitieve besprekingen be
treffende een blijvende wapenstilstand
in Palestina kon nog steeds geen' begin
worden gemaakt. Vier Arabische on
vier Joodse deskundigen inzake dc
Paiestina-kwestie zijn resp. gisteren ca
vandaag aangekomen op liet eiland
Rhodos, het hoofdkwartier val) graaf
Bernadotte. doch zij zjjn niet gemach
tigd met Bernadotte op politiek niveau
te onderhandelen en mogen hem
Sneller dan kon worden verwacht is
de sterfte aan tuberculose in 1947 te
ruggelopen, zelfs tot beneden die van
1939, het jaar, waarin het ongekend
lage cijfer 41 per 100.000 van de ge
middelde bevolking was bereikt.
Wanneer wij weten, dat het sterfte
cijfer in 1945 gestegen was 'tot 85.9,
terwijl dit in 1946 nog 46.9 bedroeg, dan
verbaast het, dat 1947 ons hel laagste
cijfer te zien geeft, dat ooit in ons land
is voorgekomen, n.I. 35.3.
Een woordvoerder van het ministerie
van landsverdediging der V.S. heeft
verklaard, dat de volgende stap ter
voorbereiding van „gewapende Ameri
kaanse bijstand voor de West-Europe-
se verdragslanden'' diplomatieke be
sprekingen zullen zijn tussen de V.S.
en de vijf landen der Westelijke Unie:
België, Frankrijk Groot-Brittannië, Lu
xemburg en Nederland.
Er is nog geen datum vastgesteld, maar
waarschijnlijk zullen de besprekingen
binnen twee of drie maanden plaats heb
ben en in ieder geval aan het overleg
tussen de militaire staven voorafgaan.
Daarna zullen de gezamenlijke stafchefs
der V.S. en diverse departementen bij 'net
congres voorstellen tot hulp indienen,
doch niet vóór 1949.
dit alles denkt,
Wie het In
donesische
probleem
ziet als een
incidenteel
geval, voortgekomen uit moeilijkheden
van tijdelijke aard, uit de verhitte gees
ten van een aantal jonge nationalisten,
jie enige jaren gedurende de Japanse be
zetting en daarna de kans schoon hebben
gezien om Presidentje, Ministertje en
Republiekj e te spelen en die alleen maar
eens flink hoeven te worden aangepakt
om weer tot rede te komen; wie meent,
dat wij nog, net als in 1938 de heer Wel
ter, destijds Minister van Koloniën, bars-
w<?g kunnen zeggen: wij achten de tijd
voor verdere hervormingen nog niet
aangebroken, wij vinden dat de Indone
siërs nog niet rijp zijn voor het zelfstan
dig besturen van hun eilandenrijk; wie
zich overgeeft aan de gedachte, dat de
moeilijkheden in
Indonesië in de
kortste tijd tot het
verleden behoren,
wanneer wij maar
eens flink de borst
opzetten en een
„ferme politiek"
gaan voeren; wie
vergist zich in de ware aard van
het Indonesische vraagstuk. Hem en
degenen, die hem geloven, wacht de bit
terste desillusie. Hij ziet de problemen
te klein, te benauwd, te bekrompen.
Hij ziet ze niet in het verband waar
in ze thuis horen: in het verband met
het ontzagwekkende probleem, dat niet
slechts Nederland en Indonesië, doch
de hele wereld bezig houdt; het pro
bleem van het Aziatische ontwaken.
>.1
Azië is in beweging'.
Sinds het ogenblik waarop, in het
midden van de vorige eeuw de Ameri
kaanse scheepskanonnen het Japanse
Doornroosje uit de slaap wekten, sinds
Japan zich heeft gaan toeleggen op het
ontwikkelen van een Westerse techniek,
sinds dit snel-lerende volk in de Rus-
sisch-Japanse oorlog van 1903 als eerste
Aziatische mogendheid een overwin
ning wist te behalen op een Europese
grootmacht, is Azië in onrust. Overal
rezen, vanaf hetbegin dezer eeuw,
nationale vrijheidsbewegingen op,'ge
sticht door jonge intellectuelen, die hun
ideeën en hun organisatorische inzich
ten verwierven aan de Europese en
Amerikaanse universiteiten en hoge
scholen. Letterkundigen als Rabindra-
nath Tagore, juristen als Mahatma
Gandhi, in hun latere leven hogelijk
bewonderd door een verdorrend Europa,
predikten de vrijmaking van Azië
Azië voor de Aziaten en hun stem-
tnert werden gehoord, hun geschriften
gelezen, hun
daden be
wonderd ver
buiten de
grenzen van
hun eigen land. Overal, in China en In
dia, in Indo-China en Indonesië, in Ma-
lakka en op de Philippijnen, in Burma en
overal elders in 't Verre Oosten ontsta
ken zij de fakkel van 't nationalisme.
Europa heeft de groeiende macht van
sen zelfbewust wordend Azië erkend.
In de eerste wereldoorlog werd Japan
als welkom bondgenoot der geallieer
den beschouwd; in de tweede wereld
oorlog trad Japan uit eigen beweging
aan de zijde van Duitsland en verwierf
China zich een plaats in de kring dei-
grote vijf, die de toon aangeven in de
Verenigde Naties en in de Veiligheids
raad Tal van andere Aziatische mo
gendheden zijn als leden in de U.N.O.
opgenomen.
Ook de groot
ste en sterkste on
der de Europese
mogendheden heb
ben de noodza
kelijkheid erkend
om met het ont
waken van Azië rekening te houden;
sterkeren dan Nederland hebben voor
de nationalistische beweging in hun
Rijksdelen gecapituleerd.
4
Moet Nederland dan in zijn eentje
fikse politiek gaan voeren? Moet Neder
land of beter moet een handjevol
politieke flinkelingen in Nederland
het ontwakend zelfbewustzijn van In
donesië toeroepen: wacht nog even, wij
vinden dat gij nog niet rijp zijt en
eerst, wanneer wij dat vinden moogt
gij de leiding van Uw eigen zaken in
handen nemen. Moet Nederland al
léén met geweld oproeien tegen een
werelddeel?
Dwaze illusie.
De enige politiek, die op de lange
duur de verbondenheid van Nederland
met Indonesië kan waarborgen, is een
rustig, verstandig en voorzichtig beleid,
dat het vertrouwen bij de Indonesiërs
niet stukbreekt, zonder hetwelk de
Rijksverbondenheid waar de tegenstan
ders van het gezonde beleid ziclr zo
nerveus over maken, op de duur moet
breken.
Dit vertrouwen bij de goedwillende
leiders van het Indonesisch nationalisme
te hebben gewonnen en behouden is de
grootste verdienste van de gevoerde
politiek. Dit vertrouwen en daarmee de
band tussen Nederland en Indonesië
kan alleen behouden blijven indien
de katholieken ojf de ingeslagen weg
voortgaan:
TROUW AANEEN.
Dit is wei het meest vreugdevolle uit
bet jaarversdlag over 1947 van de Centr.
Ver. tot bestrijding der tuberculose, een
feit, dat .wel niemand voor mogelijk zal
hebben gehouden na de geweldige toe
neming van de t.b.c. in de oorlogsjaren.
Ten opzichte van 1939 was tengevolge
van de oorlog en de daarop gevolgde be
zetting en de beruchte hongerwinter
1J441945 de sterfte aan tuberculose ge
stegen van 41 tot 85.9. wat een toeneming
betekent van 109.5 pet.
Het sterftecijfer aan longtuberculose
van 1945 vertoont tegenover dat van 193,4
zelfs een toeneming van 28.3 tot .65.4 of
ruim 131 pet. de sterkste stijging. Na
1945 is de sterfte van 85.9 verminderd tot
37.3 in 1947, hetgeen overeenkomt met
een daling-van .ruim 56.5 pet. De sterfte
aan longtuberculose vertoont derhalve
nu de sterkste daling.
Hier staat evenwel tegenover, dat 'nel
aantal ziektegevallen zeer hoog is. Ver
schillende consultatiebureau* laten daar
omtrent nog sombere geluiden horen. Zo
is o.a. het aantal gevallen van open tu
berculose, dat zich in Amsterdam voor
de eerste maal op het consultatie-bureau
in Januari 1948 meldde, groter dan dat ge
durende diezelfde maand een jaar gele
den.
Een zeer ongunstige en niet te onder
schatten factor vormt de nood, welke
er nog steeds heerst, en die waarschijn
lijk nog jaren zal blijven aanhouden, op
het gebied van de woningtoestanden. Dit
geldt zowel voor het aantal personen, dat
gedwongen is samen te wonen, als ook
voor de ruimten, welke als woon- of
slaapgelegenheid - in gebruik zijn. Ook
het vetrantsoen. dat van zulk een grote
betekenis is in de strijd tegen de tuber
culose, laat nog steeds te wensen.
Met ingang van 1 Juli, zo heeft de mi
nisterraad besloten, zal de loonregeling
voor jeugdig personeel in rijksdienst,
welke tot nu toe was afgestemd op sa
larisschalen voor ongehuwde volwasse
nen, voortaan aansluiten bij de overeen
komstige wedde-bedragen voor gehuw
den. Naar gelang van de aard der werk
zaamheden en de persoonlijke prestaties
zullen de lonen dan bedragen: 14 jaar;
f 35,—f 40. 15 jaar '40—55, 16 jaa":
50—f 70, 17 jaar: pO80.' 18 jaar;
70—95. 18 jaar: 80—105 en 20
jaar: 90120.
slechts op teehnisrhe plinten „van ad
vies diencn'l
Een officier op het hoofdkwartier zei-
de: „Ik verwacht niet, dat graaf Ber
nadotte wonderen znl kunnen verrichlen.
Het gaat om een kwestie, waarmede al
jaren lang wordt getobd".
Men vreest, dat oen verlenging van
het tijdelijke bestand noodzakelijk zal
blijken.
De drie machtigste monarchen in de
Arabische wereld koning Abdoellah
van Transjordanië, koning Faroek van
Egypte en koning Ibn Saoed van Saoedi-
Arabië zullen elkaar deze week ont
moeten om het Arabische plan voor de
vrede in Palestina te bespreken.
Intussen zijn de Engelsen druk bezig
om bun laatste soldaten binnen 10 da
gen uit Falestfna ie evacueren. Giste
ren vertrok de „Empress of Australia"
met 1300 Engelse soldaten uit Haifa.
De kruiser „Phoebe" zal in de loop van
deze week zijn laatste tocht uit de
zelfde haven makem
De Joodse kapitein van de ..Pan York"
is door 'n Brits militair hof veroordeeld
tot een boete van 20 pond sterling. Hij
werd weer op vrije voeten gestéld.
De gebrandschilderde ramen in de achtergevel van de i\ieuwc Kerk te.
Amsterdam, die tijdens de oorlog op veiliger oorden werden benaard
worden in verhand met de inhuldiging van Prinses Juliana als Koningin
herplaatst. De gevel is hiertoe netjes ingepakt.
De Duitse economische commissie van de sovjet-zóne in L)uit,»la:.<;
heeft een ontwerp-deereet goedgekeurd voor een valuta-hervorming in
genoemde zóne. Het ontwerp is ter goedkeuring gezonden aan maar
schalk Sokolovsky.
De bekendmaking van de desbetreffende verordeningen wordt een dezer
dagen tegemoet gezien. Als eerste maatregel hebben de Russen gister
avond de circulatie van het West-Duitse betaalmiddel voor hun zóne
en geheel Berlijn verboden. Dit is de eerste maal, dat /,ij trachten
een unilaterale maatregel voor geheel Berlijn af te dwingen.
was voor de derde dag absoluut stil
gelegd, Te Helmstedt aan de inter
nationale autoweg naar Berlijn staat
„uit veiligheidsoverwegingen" een
Britse gevechtswagen tegenover de
Russische schildwachten.
Verwacht wordt, dat de Westelijke
mogendheden deze verklaring voor on
wettig zullen verklaren en als niet bin
dend in de Amerikaanse, Britse en Franse
zone van de stad. Hierop zou tevens de
maatregel kunnen volgen, dat het nieuwe
West-Duitse geld in tegenstelling met
de aanvankelijke plannen door de
Westelijke geallieerden in hun zones van
Berlijn ingevoerd zou worden. De Rus
sen houden met deze maatregel reeds
rekening en herhaalden de dreigende
verklaring, dat „in Berlijn geen ander
betaalmiddel zal geldig worden dan dat,
hetwelk in de sovjet-zone circuleert,
daar de stad deel uitmaakt van deze
zone".
De door deze onduidelijke toestand
ontstane onzekerheid heeft sterk haar
weerslag op de bevolking van Berlijn,
die haar uiterste best doet het overtol
lige geld nu reeds op een of andere wijze
veilig te stellen. De spaarbanken werden
bestormd, doch namen vanaf gisteren
geen stortingen meer aan. Belastingschul
den worden in allerijl afgelost en win
kels raken zelfs incourante goederen
kwijt. De dames van Berlijn kunnen zich
op het ogenblik erop beroemen, de best
verzorgde kapsels ter wereld te hebben,
daar duizenden hun geld „belegden" in
permanent.
In West-Duitsland had de geldhervor
ming tot gevolg, dat de winkels plotse
ling weer wel voorzien bleken. De zwart
handelaren waren echter ook niet bij de
pakken blijven neerzitten, .doch de politie
was actief en in Hamburg werden er al
leen al 20 gearresteerd, in het bezit van
flinke bedragen aan nieuw geld.
Inmiddels hebben de Russen boeren
gemobiliseerd om de soldaten bij te staan
in het bewaken van de 720 km. lange
grens. Nog steeds trachten Duitsers deze
grens te passeren 'om hun in het Westen
waardeloze Marken in het Oosten om te
wisselen, doch de kans om de grens te
kruisen is vrijwel nihil.
De Russische blokkade begint ernstige
gevolgen te krijgen. De toestand was gis
teravond als volgt:
1. Het wegverkeer naar het Oosten
Een eenvoudig bericht vermeldde dezer
dagen, dat met de „Kota Intcn" een ge
zelschap van 700 Amerikaanse hoog
leraren en studenten op 18 Juni van
Quebec naar Rotterdam is vertrokken,
teneinde hier te lande verschillende
cursussen te volgen.
Dit is een onderdeel van het grote
werk, dat het Nederlands Bureau voor
buitenlandse studentenbetrekkingen, de
1 N B.B.S dit jaar heeft ondernomen. En
een van de belangrijkste projecten zal
zijn de ontvangst van niet minder dan
2250 Amerikaanse studenten en professo
ren. De Nederlandse regering steide hier
voor verschillende schepen ter beschik
king. Aan boord verzorgt het N.BB.S.
een programma, bestaande uit enige col
leges, films, toneel en muziek, terwijl
met Amerikaanse hulp bibliotheken zul»
len worden ingericht aan boord.
Van deze Amerikanen zullen -er onge
veer 700 in Nederland blijven, o.w 100
voor de zomercursus te Leiden, 320 voor
een tour ter bestudering van het Mar
shall-plan, 100 meisjes in werkkampen
op Texel en Zuid-Beveland, 100 in inter,
nationale vacantiekampen en ltfO in de
werkkampen op Walcheren. Behalve
deze studenten nemen nog 100 Amerika
nen deel aan een tour door Engeland,
Frankrijk en de Benelux, georganiseerd
in samenwerking met de Engelse, Belgi
sche en Franse organisaties.
Het N.B.B S wil er naar streven de
buitenlandse studenten een zo goed
mogelijk beeld van Nederlandse toestao
dfen
daartoe verwerkt colleges over Neder
lands fnanciële positie, de tol-unie met
België en Luxemburg; de ontwikkeling
van de staats-instellingen in Indië, de
wederopbouw in Nederland, enz. Ander
zijds wordt veel gedaan aan excursies.
Hier bleek ook weer belangstelling van
het bedrijfsleven dooj het aanbod van
excursies naar fabrieken, scheepswerven
enz., terwijl ook regeringsinstellingen
daadwerkelijke hulp verleenden door het
organiseren van ontvangsten, lunches en
rondleidingen.
De deelnemers aan de tour naar Leiden
worden op Zaterdag 31 Juli, 's avonds
verwacht, en gaan 4 Augustus door naar
Antwerpen. Intussen zullen ze uitstapjes
hebben gemaakt naar Den Haag, Rotter
dam en Amsterdam, doch ook in deze
plaatsen zullen zij éeel informatieve
lezingen krijgen bij te wonen.
De groep van de Benelux-tour wordt
in drie centra ingedeeld, die gedurende
zes weken zullen circuleren. De groep,
die in Maastricht komt, wordt gehuisvest
in samenwerking met de Staatsmijnen,
de deelnemers aan studenten- of werk
kampen zullen worden gehuisvest al
naar gelang van de streek waar zij ver
blijven. In Amsterdam in tjalken of bij
particulieren, in Staphorst in wederop-
bouwkampen, op Zuid-Beveland in grote
graanloodsen, op Texel in twee kampen
voor meisjes en jongens
Aan alles is nagenoeg gedacht en men
begrijpt, dat het voorbereidende werk
voor zovele gasten het N.B.B.S. vele
hoofdbrekens heeft gekost, doch men
hoopt het gestelde doel niettemin te kun
nen bereiken
Op 6 Juli a.s. hopen de heer en mevrouw
-Velzeboer-piepen te Alkmaar hun zestig-
te geven. In de programma's zijn'jarig huwelijksfeest te vieren.-■ i
Enige tijd geleden werd. gelijk mei\
zich zal herinneren, op een vergadering
te Amsterdam van Belgische zijde een
ernstige klacht uitgesproken met betrek
king tot de kwaliteit van een hoeveelheid
boter, welke Nederland in Maart j.l. aan
België heeft verkocht.
Het ministerie van Landbouw heeft er
reeds de aandacht op gevestigd, dat deze
klacht slechts een leverantie kon betref
fen, ten aanzien waarvan de Belgen vol
ledig waren ingelicht omtrent de kwali
teit van het product, t.w. koelhuisboter.
die geruime tijd opgeslagen Was geweest
en dientengevolge als „vissig" bekend
staande smaakgebreken kon vertonen.
Om deze reden is ook bij de Belgische
autoriteiten, met wie desbetreffende on
derhandelingen indertijd zijn gevoerd,
tegen de klacht protest aangetekend.
in zijn antwoord deelt de lieer J. C.
van Essche, directeur-generaal dei' Mis
sions econcmioues (handelsbetrekkingen)
te Brussel thans mede. dat het Neder
landse verweer als volkomen juist moet
worden erkend, terwijl hij tevens zijn
spijt betuigt voor het uitspreken der
klacht.
Het is op dringend verzoek der Bel
gen. die zonder deze aanvulling het
boterrantsoen in Maart zouden hebben
moeten verlagen, dat de Nederlanders
na voor de afwijkende kwaliteit te heb
ben gewaarschuwd, zich hebben laten
overhalen de 1000 ton koelhuisboter te
verkopen.
Overeengekomen werd evenwel, dat de
oorsprong van de boter in België niet zou
worden bekend gemaakt teneinde te ver
mijden, dat de Nederlandse naam ten
onrechte in opspraak zou worden ge
bracht.
Nu dit toch. en nogmaals, ten onrechte,
is gebeurd, wordt dit te Brussel ten zeer
ste betreurd, en biedt de heer Van Essche
de excuses der Belgische autoriteiten
aap.
2. De Amerikaanse militaire gouver
neur, Clay, heeft bekend gemaakt, dat er
geen Amerikaanse militaire goederentrei
nen naar Berlijn zullen lopen i.v.m. de
Russische Weigering van eergisteren om
een trein met levensmiddelen en andere
noodzakelijke artikelen voor de 10.000
Amerikanen in Berlijn door te laten.
De7.e trein staat nog steeds op een zij
spoor te Marienborg in de Sovjetzone.
De Amerikaanse commandant van de
trein heeft strikte orders van gen.
Clay, geen Sovjetbeambten toe te laten.
De Amerikanen in Berlijn, zullen thans
door de lucht van het nodige voorzien
Worden.
3. De Engelsen hebben ook zes extra
vliegtuigen per dag ingelegd tuisen
Bërlijn en de Britse zóne.
4. Het binnenscheepvaartverkeer tus
sen de Britse en Russische zone is vol
komen stilgelegd.
5. Het Duitse vrachtverkeer van het
Westen naar Berlijn komt zeer slecht
door tengevolge van de Russische inspec
ties van de lading en de persoonlijke
eigendommen van de vervoerders.
De vier gouverneurs confereren
Generaal Robertson, de Britse mili
taire gouverneur van Duitsland heeft
aan maarschalk Sokolovsky medege
deeld. bereid te zjjn vier-mogendhe-
denbesprekingen te voeren over de
geldhervorming in Duitsland, hetzjj in
eigen persoon, hetzij door middel van
zijn staf.
Deze. laatste poging van Robertson
om liet steeds dreigender wordend ge
schil op te lossen, ging vergezeld van
een nadrukkelijke afwijzing van de
Sovjetmening als zou Berlijn een deel
vormen van de Sovjetbezettingszonc.
Sokolovsky heeft het voorstel tot liet
voeren van vier-mogendhedenbespre-
kingen aanvaard
Het tijdstip der bijeenkomst is bepaald
op heden. Dinsdag, te 14 uur pl. t. Ook
de kwestie van het goederenverkeer zal
door de drie gouverneurs van de Weste
lijke zones ter sprake worden gebracht.
Kolonel Yelisarov, de waarnemend
commandant der Sovjets in Berlijn heeft
zijn collega's gisteren telefonisch mede
gedeeld. dat hij wegens „drukke werk
zaamheden" niet in staat was «ie voor
Woensdag vastgestelde bijeenkomst der
vier geallieerde plaatsvervangers bij te
wonen. Hij zou t.z.t. laten weten, wan
neer zijn bezigheden hem wel het bijwo
nen van een vergadering zouden ver
oorloven.
Een strijdvraag, welke onder onze .r.
wapenrok geklede makkers in staat is de
gemoederen enigszins te verhitten, is aie
van het burgerpak. Iedere demobiliseren
de zal met vreugde de fourier netjes ge-
aag" zeggen, om zich weer definitici j
1 een ..menselijk" eostuum te steken. Man'
j ja. de zozeer becritiseerde diensttijd
schijnt toch voor de body wel goea e
zijn geweest en het gros van de demo l-
liserenden moet ontdekken, dat zijn om
vang te groot is geworden voor zijn ki?
ding. Overigens wist hij reeds lang, dat
de omvang van zijn geldbuidel er niet
op vooruit is gegaan.
De autoriteiten erkennen het eerste
feit volmondig en een e^tra toe-- ijzing
voor textielpunten blijft niet achterwege.
Echter ontstaat hier enige wrijving tus
sen de ex-militairen en hun oude baas
omdat het tweede feit geheel lang-" dicn-"
koude kleren gaat. tenminste wat betreft
de jongens, die hier in Nederland hun
dienst hebben vervuld.
Men weet, wat de regering doet voor
onze jongens, die op dit ogenblik
twee jaren van hun leven in de Oost
hebben doorgebracht. Ze krijgen o.a. 190
textielpunten, een bonus van 70, ee.-.
bonus van 10 voor iedere Indië-maa:.d.
gedurende enige tijd gratis reizen in Ne
derland, mogelijkheden tot gratis scho
ling. herscholing en omscholing. Al deze
pogingen van de regering, om de jongens
weer in het zadel te helpen, kunnen na
tuurlijk slechts ieders bijval hebben, zelfs
van hun makkers in Nederland. Wie het
hardst werkt, zal ook het meest krij
gen.
Stel daartegenover echter eens de de
mobiliserende soldaat in Nederland. Mi
nimaal heeft hij er toch ook 15 maanden
op zitten, terwijl en dit is zeer »be -
langrijk zijn achterblijven in ons lai d
beslist geen vrije verkiezing is. Misschien
komt het hem beter uit, maar tropenon-
geschiktheid, specialistenopleiding e.ü.
zijn er toch maar de aanleiding toege-
weest.
Deze kerel dan, die gedaan heeft, wat
van hem werd geëist, krijgt een goec-
keurend klopje op zijn schouder: „Kere..
bedankt voor je komst en hier heb je
120 textielpunten. Het beste, hoor. Geld"
Tja, dat hebben we niet!". Kijk, dit is
toch niet billijk. O ja. er is een regelin.,.
dat zij. die financieel het zwaarst om
hoog zitten, bij de „Stamil" kunnen aan
kloppen voor een toelage, maar de prac-
tijk Wijst ook hier weer uit. dat dit
systeem niet werkt. Er worden waar
schijnlijk wel uitkeringengegeven, maar
beslist in eerste instantie aan hen, die
ais altijd haantje de voorste zijn. De
doorsnee Nederlander heeft nu eenmaal
een hekel aan bedelen.
Bovendien mag men wel eens besef
fen. hoe denigrerend dit grote verschil ia
hulp is voor de jongens in Indonesië.
Zullen zij niet het idee krijgen, dat ai
die vriendelijkheid erop wijst, dat z^
het toch inderdaad maar „heel erg" heb
ben gehad. Natuurlijk, het is geen grapje,
om twee jaren van huis te zijn geschei
den. Het is zo, in Indonesië zijn de risi
co's anders dan hier, maar toch zitten
er aan een uitzending naar de Oost ook
positievir kanten.
Het verblijf in een ander land met eeu
geheel andere sfeer biedt mogelijkheden,
om de eigen persoonlijkheid vollediger
te vormen. Voor de handige knaap lig
gen in Indonesië kansen, welke hier on -
tegenzeggelijk niet te vinden zijn. Wel
licht, dat de bijzondere omstandigheden
van de laatste jaren nog een nadelig sal
do aanwijzen, omdat toen veel meer
dan in de toekomst onzekerheid heer
ste over vele dingen. De duur der uit
zending, de mate van het grotere risico.
de vele improvisaties in Indonesië zeil,
het waren allemaal factoren, welke bij
zonder dienden te worden bekeken.
Maar nu, bij consolidatie, zelfs verbe
tering van de toestand mag wel eens
worden getracht aan ieder de tribuut ie
betalen, welke hem toekomt Dan past
het zeker niet de demobiliserende uit
Indonesië verkregen voorrechten te ont
nemen. Wel moet worden gedacht aan
de militair, die in Nederland de wapen
rok heeft gedragen. Zij allen hebben
hun plicht naar behoren volbracht, aan
de regering het antwoord.
ROERGANGER.
(Van onze correspondent.)
Alarmerende berichten bereiken Parijs
over de overstromingen in het departe
ment Isère, waar de rivierdijken zijn
bezweken. Tien dorpen staan reeds vol
komen in het water, dat tot de boven
verdiepingen van de huizen reikt. Mili
tairen nemen deel aan het reddings
werk. Enkele personen worden vermist.
De dijkdoorbraak had plaats in de val
lei van Gresivaudan. waar de Isère en
de Drac samenvloeien.
Deze bergstromen behoren tot de
voornaamste bergrivieren van de Rhone.
De eerste doorbraak had Zaterdagmid
dag plaats, ze werd Zondag door vief
andere doorbraken gevolgd.
De kolossale watertoevoer is vobral
veroorzaakt door de buitengewoon zwa
re regenval der laatste dagen in deze
omgeving en het smelten van de giet-
schers.
Het is reeds de derde maal. dat een
dergelijke rampzalige dijkdoorbraak in
dit departement plaats heeft.
Informeel gesprektussen dr. Van Mook en Moh. Hatta verleden week
Donderdag in Batavia-
