Een waarschuwing van Romme
Naar 34 zetels er op of er onder
-
Clay: Slechts oorlog zou ons uit
Berlijn kunnen verdrijven
Sokolovsky kondigt einde
van de bestuursraad
aan
Het rode concilie te Warschau
England-Spiel niet in de doofpot
De enquête over liet Londense
regeringsbeleid
Thomas Dewey candidaat
republikeinen
der
n
r
Trouw
Op de" Iribune
3
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Indonesië kijkt wan
trouwig toe
Generaal Von Fry tag
Drabbe
HOGERE PRIJZEN
IN DE V.S.
•Stem's 16. Geleide economie
J
Besluiten en verwijten aan het Westen
K. V. P, voor de radio
Eerste publicaties tegen het einde van het
jaar te verwachten
De conventie te Philadelphia
Krijgsgevangenen in
Rusland
70ste JAARGANG
VRIJDAG 25 JUNI 1948
No- 20654
Voorzitter commissie
centrale filmkeuring
EERSTE STRAALVLIEG
TUIGEN
der Ned. Luchtmacht arriveren
TRUMAN ONDERTEKENT
DIENSTPLICHTWET
py
PRINS BERNHARD ZAL K.L.M.-
VLIEGTUIGEN DOPEN
riiariocetten voui cn
ZEELIEDENSTAKING
VERBpDEN
TOTALISATOR EN POOLS
Negentig procent der Italianen
omgekomen
DE KANTOREN van de Redactie en de Admi-
nistrStie zijn gevestigd te Rotterdam, Kortenaer-
straat 1. Telefoon 25270; te Schiedam, Broersvest 8,
Telefoon 68804.
Giro-nummer 9095 ten name van „De Maasbode-
Stichting" Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt t 3.45 per kwartaal,
1.15 per maand, t 0.30 per week.
Directeur: J. KUIJPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WITLOX.
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cïs. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs op
aanvrage bij de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1 1.—. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
Aan een schrijven uit Bandoeng van
prof. mr. Romme de voorzitter van de
Tweede Kamer fractie der K. V. P. ont
lenen wij het volgende:
Het is een feit, dat men hier voor de
verkiezingen in Nederland grote belang
stelling heeft enze met een knappe
dosis wantrouwen tegemoet ziet. Zal
het Ned. volk blijk geven, de samenwer
king in de nieuwe rechtsorde te willen
voeren op de basis van gelijkberechti
ging, op de 50-50-grondslag, of leeft in
het Ned. Volk de geest, dat Nederland
overwicht wil behouden? Dat houdt, met
betrekking tot onze verkiezingen, de
geesten hier bezig en in spanning on
verschillig of men republikeinen dan
wel anti-republikeinen ontmoet. En voor
al de iaatsten laten niet na, om mij uit
en ter na aan het verstand te brengen,
hoe belangrijk het wel is dat zal blijken,
dat het Nederlandse Volk de samenwer
king wil op de grondslag van gelijkbe
rechtiging.
Maar waarom komt men mij daarmee
dan zo aan boord? Om de lijst-Welter.
Men vreest haar hier, in zeer uiteen
lopende kringen; en er zijn er hier be
denkelijk velen, die daarenboven in de
lijst-Welter een stuk. K. V. P. zien!
Uiteenzettingen en geruststellende ver
klaringen helpen wel maar helaas
niet afdoende. Daar is slechts één ant
woord op: de Verkiezingsuitslag zelf,
waaruit 1e gesteltenis van het Neder
landse Volk duidelijk spreekt, zijn zin
om de zaak op te zetten op gelijkberech-
tigingsgrondslag en niet met eenzijdig
Nederlands overwicht.
De Nederlandse kiezer susse zijn ver
antwoordelijkheid niet. De 7e Juli is een
ogenblik van de hoogste ernst voor de
mogelijkheid van een nieuw duurzaam
samengaan tussen Nederland en Indo
nesië. Wie stemt vóór Nederlands over
wicht en dus tegen de grondwetsherzie
ning dus voor Anti-Revolutionnairen,
Feuilleteaunisten of Welteranen hij
snijdt de kans op nieuw blijvend samen
gaan af. Wie de kans wil openhouden
en de weg erheen verder effenen, nij
stemme in ieder geval een der partijen
welke vóór de grondwetsherziening zijn,
en dus vóór de grondslag van gelijkbe
rechtiging en het nieuwe duurzafne sa
mengaan van Nederland en Indonesië.
En de katholieke kiezer spanne zich
daarbij tot het uiterste in, om de K. V.
P.-fractie op 34 zetels te brengen, op
„tenminste een derde plus een". Wan
neer het een politiek leider geoorloofd
is, op gewichtige momenten vertrouwen
te vragen, dan moet» ik daarvan, in hei
besef van mijn eigen zware verantwoor
delijkheid, nu gebruik maken.
En dan zeg ik van hier met nadruk;
het zou, voor de verdere goede gang
van zaken in de uitwerking van het
hernieuwd blijvend samengaan tus
sen Nederland en Indonesië, wel eens
een „erop-of-eronder" kunnen zijn, of
wij 34 of meer zetels halen dan wel
daarbeneden blijven. In de nieuwe
staatsrechtelijke structuur zal nu een
maal voor de vormgeving der nieuwe
verhoudingen een Kamermeerderheid
van twee derde nodig zijn, en dus een
minderheid van „en derde plus een",
een sleutelpositie innemen, die uitermate
belangrijk kan wezen.
Naar mijn mening ligt hier een plicht
te vervullen, die wel eens tot een histori
sche plicht kan uitgroeien. En daarom
moet ik, niet de Nederlandse katholiek,
maar de katholieke Nederlander zeggen;
verzmm hier Uw burgerplicht, Uw
Rijksplicht niet, maar dan ook niet één
van U.
Naar wjj vernemen zal generaal H. F.
J. M. A. von Frytag Drabbe, tot voor
kort commandant der mariniers tc
Rotterdam, per 1 October a.s. optreden
als voorzitter van de commissie voor
de centrale filmkeuring.: In deze functie
is hij de opvolger van de heer Van
Staveren.
Naar wij vernemen zullen Zaterdag
de eerste drie Gloster „Meteor" (Mark
IV) straalvliegtuigen der Ned. lucht
macht in ons land arriveren. Zij zullen
landen op net vliegveld Welschap bij
Eindhoven en vandaar vliegen naar het
vliegveld Twenthe, waar ze gestation-
neerd zullen worden bij jacht-"lieg-
school.
Op 3 en 4 Juli zullen de straalvliegtui
gen deelnemen aan de op Ypenbufg te
houden militaire vliegfeesten.
De reactie in de V. S. op het ioons-
verhoging-accoord van de General Motors
ten bedrage van 11 $-cents per uur,
houdt nog steeds aan. Algemeen verwacht
men, dat de eerste stap voor een prijs
stijging van fabrieks-goederen hiermede
is gezet.
Bij de eerste loonronde in 1946 bedroeg
de verhoging 18% $-cent per uur, bij de
tweede 15 $-cent, terwijl thans de limie
ten liggen tussen 5 en 15 $-cents.
De staal-fabrikanten blijven zich nog
steeds tegen iedere loonsverhoging ver
zetten; de spoorwegen zijn npg met de
tweede ronde bezig, terwijl de mijnwer
kers bij .nonde van John Lewis vast blij
ven houden aan hun hogere looneisen in
derde ronde.
Bij de vakbonden schijnt overigens net
systeem van het koppelen van de loon
schalen aan de index van de kosten van
levensonderhoud niet bijster populair te
zijn.
Intussen hebben tengevolge van de
loonsverhogingen verschillende auto
fabrikanten hun prijzen met 5 10 pet.
verhoogd, waarbij zich inmiddels General
Electric en International Harvester heb
ben aangesloten.
President Truman heeft de wet on
dertekend, volgens welke mannen van
19 tot 25 jaar gedurende elf maanden
zullen moeten dienen.
Mogelijk zal de registratie over onge
veer zes weken een aanvang nemen.
Men verwacht, dat in het eerste jaar
200.000 tot 225.000 mannen opgeroepen
zuilen worden.
Tevens heeft Truman zijn handtekening
geplaatst onder het wetsvoorstel, waar
door de Amerikaanse marine en mari
niers met ingang van 1 Juli de beschik
king krijgen over 3.749.059.250 dollar.
Met een gedeelte van dit crediet zal de
bouw van het grootste vliegkampschip
ter wereld worden bestreden.
Üii:V
- v
Het F ranse departement Isère iverd door overstromingen geteisterd. Het vee wordt met bootjes uit de centrale
slachtplaats naar vei liger oorden vervoerd.
Op Dinsdagmiddag 6 Juli zal ZKH
Prins Bernhard op Schiphol een van de
zes Douglas-DC-6 vliegtuigen van de
KLM dopen. Deze doop geldt tevens voor
,dt overige vijf vliegtuigen, welke bij
deze gelegenheid officieel hun naam
ontvangen. Zoals bekend, zullen de
DC-6 machines genoemd worden naar
de leden van het Prinselijk gezin.
Generaal Clay, de Amerikaanse militaire gouverneur, heeft gisteren te
Heidelberg, waar hij besprekingen voerde met zijn bevelhebbers, aan
de pers verklaard: „Slechts met een oorlog zouden de Russen bet doel
kunnen bereiken,waarop hun gehele taktiek gericht is: ons uil Berlijn
te verdrijven. Ik betreur het, dat het grootste gedeelte van de maas
rege'en, waarmede de sovjets ons vertrek trachten af te dwingen, neer'
komt op het hoofd van de Duitsers maar ik verklaar nadrukkelijk, dai
noch het Russische optreden, uoeh eventuele stappen van de
Warschanse conferentie de plannen van Amerika, Engeland en Frankrijk
t.a.v. een Westduitse regering zullen kunnen ongedaan maken oi
vertragen".
Ook Franse woordvoerders hebben
verklaard, dat Frankrijk vast van plan
is in Berlijn te blijven. „Wat de koude
oorlog in de Duitse hoofdstad betreft, wij
zijn in staat met gelijke munt te betalen"
aldus deze zegslieden.
Even vastberaden is de Britse houding.
Intussen doet het Russische verbod
Een schaar-
ste-econo-
mie, gelijk
die, waarin
wij in de ja
ren na de oorlog leven, kan nauwelijks
een andere zijn dan een geleide econo
mie. Laat men de leiding los, dan zijn
de gevolgen aan sociale onrechtvaar
digheid met te overzien. Dat die ge
leide economie wordt gedreven door
de organen van de Staat, dat zij dus
in feite een „ambtenaren-economie" is,
moet, om erger te voorkomen, op de'
koop toe worden genomen. Zolang er
geen andere 'organen Zijn, die met de
leiding een deel van de overmatige
zware staatstaak uit de handen der
Overheid kunnen overnemen.
Zulke organen
kunnen worden
stel, dat vol
komen recht
doet aan de
idee van. de
zelfwerk
zaamheid der groepen en dat aan de
staat niet meer dan een controlerende
en coördinerende functie toebedeelt. Lag
in het eerste voorstel het zwaartepunt
nog steeds bij de ambtenaren, in het
thans aangebodene 'igt het zwaartepunt
ten.volle bij de betrokkenen, bij de be-
drijfsgenoten zelf, en speelt de Staat
slechts een secundaire rol - voorname
lijk ter behartiging van de belangen
der consumenten.
0
Het is gemakkelijk om in de verkie
zingsstrijd de leus aan te heffen: weg
met de staatsbe-
ille l
de mogelijkheid V..
en de vorming er
van is volkomen in overeenstemming
met een der grondstellingen van de
katholieke staatsopvatting: dat men
belangen, die door lagere organen
kunnen worden behartigd, niet aan'
hogere organen ter behartiging mag
opdragen. Het subsidiariteitsbeginsel.
In het kabinet-Schemerhom is aan
de uitwerking van de gedachte der
publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie
gedokterd.
Toen het kabinet-Beei optrad lag er
een voorontwerp ter tafel, dat echter
de idee ener bedrijfsorganisatie, zoals
de katholieken zich die voorstellen,
volkomen denatureerde doordat het de
Staat overwegende invloed in de sa
menstelling en in het beleid der be-
drijfsraden schonk en zodoende van
deze raden practisch staatsorganen
maakte, zodat van de kern der subsi-
diariteits-gedachte weinig of niets
meer overbleef. De bedrijfsorganisatie
kwam neer op een soort technische de
centralisatie, die de uiteindelijke ver
antwoordelijkheid voor de gang van
zaken feitelijk in de handen liet van de
Staat.
Op die manier zou de „geleide econo
mie" in feite staatseconomie blijven.
Het kabinet-Beei heeft deze plannen
terzijde gelegd en, gestimuleerd door
de onverdroten energie van de onver
getelijke Huysmans is in commissoriale
samenwerking een nieuw vo«rstel uit
de bus gekomen, dat de Kamer zo pas
heeft bereikt en dat van heel andere,
veel gezondere grondgedachten uitgaat
dan het destijds ontworpene. Een voor-
moeienis, weg met
de ambtenarij, weg
met de geleide eco
nomie, die regel
recht op de socia
lisatie aanstuurt
en zo meer.
Deze leuzen blijven louter negatief
wanneer men er niet duidelijk naast
stelt hoe men de schaarste-econonfie,
die voorlopig voort zal bestaan, wenst
te beheersen en hoe men wil voorko
men, dat het economisch leven weer
vervalt in de oude, moordende en
energie-verspillende concurrentiestrijd
van weleer.
De staatsbemoeienis zo maat ophef
fen, de ambtenaren zo maar naar huis
sturen, klinkt aardig, maar wat dan?
Laat men dan het economische leven
geheel los, dan zitten wij spoedig in
'n sociale ellende aan 't eind waarvan de
socialisatie zo niet het volledige com
munisme staat. Dat is va-banque-poli-
tiek.
Gezonde politiek is: tijdig zorgen dat
organen van het bedrijfsleven, van de
betrokkenen zelf, gereed staan om de
leiding in eigen hand te nemen. Tijdig
zorgen, dat de zelfwerkzaamheid der
betrokkenen wat is dit anders dan
een meer sociaal opgevat particulier
initiatief de organen vindt, waarin
het de taak, die de Staat thans nood
gedwongen vervult, kan overnemen.
Die gezonde politiek van voorberei
ding ener goede ordening op het moei
lijke terrein der sociaal-economische
politiek, die de gedachte aan een per
manent van staatswege geleide econo
mie, van een ambtenaren economie
heeft uitgebannen, kon alleen worden
gevoerd omdat de katholieken zich in
deze sterk toonden. Sterk omdat zij
achter hun beginselpartij stonden:
TROUW AANEEN.
ven stroomlevering aan de Westelijke
zones van Berlijn zich daar duchtig voe
len. Onder de inwoners van West-Bellijn
deden gisteren alarmerende berichten de
ronde, dat tengevolge van de stopzetting
van het goederenverkeer de voedselvoor.
ziening voor de 2 millioen inwoners van
deze stadsgedeelten ernstig gevaar liep.
De Britse commandant heeft de Berlij-
ners echter gerust gesteld. Voorlopig is
er nog minstens voor een maand voedsel
voorhanden, zodat er geen reden tot on
middellijke ongerustheid bestaat
Een nieuw verbod van de sovjets treft
de melkvoorziening voor zuigelingen en
ziekenhuizen Zonder waarschuwing werd
een reeds lang bestaande regeling opge
zegd, volgens welke de sovjet-zóne dage
lijks 33 0Ö0 liter verse melk per dag
leverde aan West-Berlijn, in r»il voor
melkpoeder.
De Britse autoriteiten hebben alle ver
voer van steenkool, staal en andere goe
deren uit de Britse naar de sovjet-zone
van Duitsland- verboden Dit besluit werd
genomen enkele uren nadat de sovjets de
laatste spoorlijn van het Westen naar
Berlijn hadden geblokkeerd. Boewei de
Britten uitdrukkelijk verklaarden, dat
deze stap geen represaille is, doch geno
men werd omdat de sovjets een groot
aantal lege wagons niet naar de Britse
zóne hebben teruggestuurd, beschouwt
mee in Berlijn de verordening' als de
eerste Britse tegenmaatregel.
De Amerikaanse commandant van Ber
lijn heèft de militaire politie in zijn sec
tor met gevechtswagens en zwaar be
wapende jeeps versterkt
De sovjets hebben het gemeentebe
stuur van Berlijn verboden, diensten
of kantoren over te brengen naar de
Westelijke sectoren.
Door de Sovjet-autoriteiten is een
controledienst ingesteld om de ge
meentebeambten te beletten, documen
ten uit het stadhuis, dat in de Sovjet
sector staat, te verwijderen.
In West-Berlijn demonstreerden gis
teravond 30.000 personen tegen de Sov
jetmaatregelen.
Maarschalk Sokolovsky heeft in
een proclamatie aan de bevolking
van Berlijn verklaard, dat het geal
lieerde bestuursbureau „in alle op
zichten had opgehouden te bestaan".
De geldhervorming
De inlevering van het geld in de Rus
sische sector begon gistermorgen en
verliep ordelijk. In de drie Weste
lijke zones werd er hedenmorgen
een aanvang mee gemaakt. Iedere
Duitser, die 1» de Westelijke zones
van Berlijn 6(1 oude Marken heeft
verwisseld voor nieuwe, krügt op
zijn identiteitskaart een stemme! ter
controle. Sokolovsky heeft de Ber-
lijners gedreigd, dat „ieder, die het
stempel op zijn identiteitskaart zal
accepteren, geacht wordt mijn bevel
gesaboteerd te hebben".
Het Amerikaanse federale hof heelt een
uitspraak gedaan, waarbij het de natio
nale zeeüedenbond en twee aangesloten
vakbonden voor een periode van 80 dagen
verboden wordt, tot staking over te gaan.
De conferentie der acht ministers
van buitenlandse zaken van Rusland en
zijn satelliet-staten is gisteravond ge
ëindigd. Molotof is hedenmorgen per
vliegtuig naar Moskou teruggekeerd en
de andere ministers zullen Zaterdag
Warschau verlaten.
Een verklaring omtrent de gevoerde be
sprekingen bevat bovenal beschuldigin
gen en verwijten aan het adres van de
Westelijke geallieerden, die, aldus 't
communiqué alle verdragen betref
fende Duitsland geschonden en het
viermogendhedenbestuur geliquideerd
hebben en het plan koesteren Duitsland
speciaal het Roergebied te gebrui
ken voor het militair en strategisch
plan van de V.S. en Groot-Briltannië.
Omtrent hun verlangens hebben de mi
nisters de volgende punten opgesteld:
1. Nakoming van de te Potsdam ge
stelde eisen aangaande demobilisatie en
demilitairisatie van Duitsland door de
grote vier.
2. De Roer moet onder het beheer der
vier mogendheden komen.
3. Instelling'van een voorlopige rege
ring voor geheel Duitsland, waarin ver
tegenwoordigers van alle democratische
partijen zitting hebben.
4. Een vredesverdrag volgens de be
ginselen van Potsdam, waarin voorzien
wordt in de terugtrekking van bezettings
troepen binnen het jaar.
5. Regelingen, waardoor Duitsland zijn
verplichtingen tot herstelbetalingen kan
nakomen aan landen, die schade hebben
geleden door Duitse agressie.
Het communiqué zegt verder o.m.:
„Men mag ook niet over het hoofd zien,
dat de Benelux-Ianden in de conferen
tie van de drie Westerse mogendheden
zijn betrokken, terwijl nabuurlanden
van Duitsland als Polen en Tsjecho-
slowakije" uitgesloten waren.
Over de instelling van een speciaal con
trolelichaam voor het Roergebied wordt
gezegd, dat dit de mogelijkheid van een
overeenkomst tussen „de Engelse en
Amerikaanse monopolies ener- en de
Duitse magnaten der steenkool- en staal
industrie van het Roergebied anderzijds
vergroot, hetgeen weer de mogelijkheid
schept tot herstel van Duitslands oorlogs-
potentieële en tot vorming van een broei
nest van nieuwe Duitse agressie".
Het communiqué besluit aldus: ,.Bc
Londcnse driemogendheden-conferentie,
waaraan de Benelux deelnam, maakt
het bereiken van een overeenkomst tus
sen de vier mogendheden over de Duit
se kwestie niet alleen onmogelijk, doch
schokt bovendien het vertrouwen der
mensen in internationale overeenkom
sten, waaraan de V.S. en .Engeland
deelnemen.
Met het oog op dit alle? weigeren wij
de wetskracht of het moreel gezag van
de besluiten der Londense conferentie
te erkennen".
Er bestaat grote kans op, dat de totali-
sator, de wettelijk geregelde en gecontro
leerde instelling voor het wedden op
paardenrennen, in ons land wederom
wordt ingevoerd. In het vorige najaar
wijdden wij reeds een artikel aan deze
kwestie, waarin wij ons voorstanders van
de totalisator verklaarden. De ministers
van justitie en landbouw, onder wie deze
aangelegenheid ressorteert, hebben inmid
dels bij de Tweede Kamer een wetsont
werp ingediend. De volksvertegenwoordi
ging heeft een voorlopig verslag uitge
bracht, en op de memorie van antwoord
der ministers daarop willen wij nu even
de aandacht vestigen.
De ministers verklaren, dat juist de
sociale aspecten hen hebben bewogen be
doeld wetsontwerp in te dienen. Zij wen
sen vooral het ongebreidelde wedden bij
de bookmakers, het immorele en asociale
intrigeren van enkelingen ten koste van
het grote publiek, terugdringen. Boven
dien kan de totalisator voor de paarden
fokkerij van grote betekenis zijn, mis
schien zelfs nog wel ook ter bevordering
van het vreemdelingenverkeer.
Een loffelijk oogmerk! Pal erojï ver
klaren de ministers, dat het aanvaarden
van de voorgestelde totalisator bij paar
denrennen geenszins betekent dat nu ook
het wedden bij windhondenrennen en
voetbalwedstrijden zal worden toegelaten.
Die toevoeging nu betreuren wij.
De windhondenrennen laten ons betrek
kelijk koud; tevergeefs zoeken wij daar
enig sociaal aspect. Maar de voetbalwed
strijden!
Is een massale actieve sportbeoefening
geen sociaal belang? Vaart de volksge
zondheid er niet wel bij als er ruime mo
gelijkheden bestaan voor een goed geleide
lichaamsontwikkeling en -ontspanning?
Trekken de gemeentebesturen niets steeds
grotere bedragen uit voor de sport en de
lichamelijke opvoeding? En heerst er des
ondanks niet nog vaak een kille armoede
in accomodatie en outillage? Zijn er niet
legio sportterreinen zo slecht dat alie ple
zier tot spelen daarop verdwijnt? En zijn
er niet legio accomodaties zo vervallen dat
er gevaar voor ziekte en ongevallen ont
staat?
In de afgelopen winter schreven wij al
eens over de voetbalpools Met de K.N.V.B.
verklaarden wij ons hiervan eveneens
voorstanders. Ook de voetbalpools hebben
een belangrijk sociaal aspect: terugdrin
gen van het ongecontroleerde clandestiene
wedden, uitkeren van de ingelegde bedra
gen aan de wedders zelf en ten bate
van de sport 1
De voetbalsport, volkssport dus sociale
sport bij uitstek, kost handen vol geld, en
nóg zijn er misstanden. Met de baten van
de pools zou veel gesaneerd kunnen wor
den; wellicht zelfs ter ontlasting van de
nu steeds zwaarder subsidiërende over
heid.
SUPPORTER.
Zaterdag 26 Juni van 19.30 uur tot
19.45, spreekt de partijsecretaris, dr. L.
A. H. Albering (Hilversum II) over „K.
V. P. BeginSelpartij".
Donderdag, 1 Juli van 19.30 uur tot
19.45 uur (Hilversum I), spreekt de heer
W. J. Andriessen, die tot onderwerp koos
„K. V. P. Sociale Partij".
Dinsdag 6 Juli spreekt prof. mr. C. F.
M. Romme via Hilversum I eveneen,-
van 19.30 uur tot 19.45 uur over het on
derwerp: „Nederland en Indonesië".
Mr. L. A. Donker, voorzitter der parle
mentaire enquête-commissie, welke is
ingesteld om een diepgaand onderzoek
in te stellen naar het regeringsbeleid ge
durende de periode van 10 Mei 1940 tot
20 November 1945, heeft gisteravond in
een radio-rede een en ander meegedeeld
over de wijze van werken der commissie
en over de stand van haar werkzaam
heden.
Spreker verklaarde, dat de verhoren
over zes van de vijftien in het enquête-
besluit genoemde onderwerpen, die
onderzocht moeten worden, omstreeks
September beëindigd zullen zijn. Men
hoopt dat tegen het einde van het jaar
de publicaties over deze zes onderwerpen
kunnen verschijnen. Deze zes onderwer-
Thomas Dewey, gouverneur van de
staat New York, is tot republikeinse
candidaat voor de presidentsverkie
zingen in November a.s. gekozen.
Al spoedig, nadat te 8 uur 10 de zit
ting was heropend, werd het duide
lijk, dat aan Dewey's overwinning niet
meer tc twijfelen viel. BU de tweede
stemming had Dewey al 515 stemmen
van de 548, die hij om candidaat te
zijn nodig had.
In het verloop der derde stemming
trok Earl Warren zich terug en gaf
zijn 53 Californische aanhangers de
raad de candidatuur van Dewey te
steunen. Aan de meerderheid, die De
wey nodig had om gekozen te worden,
ontbraken toen tog slechts 33 stem
men. Toen ook senator Taftizich te
rugtrok en zijn aanhangers adviseer
de, hun stem op Dewey uit te bren
gen, was de overwinning van de gou
verneur zeker, ftewey kreeg 1094 stem
men.
Dadelijk na het bekend worden van
de uitslag begaf Dewey, die het nieuws
in zijn hotel vernam, zich naar de
verkiezingszaal, om de vergadering
toe te spreken. Hij gaf uitdrukking
aan zijn nederige dankbaarheid voor
het door de conventie in hem ggstelde
vertrouwen. Hij zei te hopen, dat God
hem de kracht zou geven, zich dit
vertrouwen waardig te tonen.
Dit is de eerste maal in de geschiede
nis, dat de republikeinse partij iemand
candidaat voor het presidentschap stelt,
die vroeger verslagen werd.
Thomas Dewey werd/ln 1902 in Owos-
so (Michigan) geboren. Zijn vader was
de uitgever van een eenmaal per week
verschijnend nieuwsblad. De jonge De-
Thom as Dewey
wey doorliep de openbare lagere en mid
delbare school en voltooide zijn studie
aan de universiteit van Michigan. Daar
na ging hij naar New York om er een
rechtspractijk uit te oefenen. Hij werd
er openbaar aanklager. In die jaren
werd de enorme wereldstad geteisterd
door vele georganiseerde benden op
lichters, De jonge aanklager stelde zich
tendoel ,aan deze golf van misdaden
een einde te maken. De ene na de an
dere bende werd opgerold, terwijl hun
leiders in de gevangenissen verdwenen.
Enige jaren later werd hij gekozen
tot gouverneur van de staat een poli
tieke baan,'die, naar men algemeen zegt.
in belangrijkheid na die van de pre
sident komt.
Dewey steunde Truman-leer ter be
strijding van het communisme zonder
voorbehoud evenals de politiek voor de
hulp aan Europa. Hij merkte over dit
laatste punt op, dat deze hulp onder
zijn bestuur op „zakelijke wijze" be
heerd zou worden.
Hij steunde de verdeling van Pa
lestina. sprak zich herhaaldelijk uit voor
een Westelijke unie in Europa en een
vastberaden politiek ten opzichte van
Rusland.
Wat de binnenlandse aangelegenhe
den betreft nam Dewey het standpunt
in, dat de federale belastingen lager
moesten wonden. Hij w^s het er echter
mee eens, dat de regering de prijzen van
landbouwproducten moest steunen. Hij
verklaarde er voorstander van te zijn,
dat de nationale begroting in evenwicht
was. Ook steunde hij het idee van al
gemene militaire oefening voor jonge
Amerikanen.
Gezien de zwakke positie, waarin pre
sident Truman's democratische partij
zich op het ogenblik bevindt, vordt vrij
wel zeker geacht, dat de candidaat van
de republikeinse partij de volgende pre
sident der V. S, zal worden.
pen zijn: de wisseling van het opperbevel
in Februari 1940 alsmede de oorlog in de
Meidagen van 1940; het vertrek van de
regering naar Londen; de opvattingen
over de voortzetting van de oorlog; het
aftreden van jhr. De Geer; de terugkeer
van de heer De Geer naar Nederland en
de gevoerde financiële en economische
politiek.
Dat bij de behand^ng van de negen
overblijvende onderwerpen nog vele be
langrijke zaken aan de orde zullen
komen, zal duidelijk zijn, aldus spr., wan
neer ik uit de veelheid daarvan slechts
noem: de diverse ministercrises, de hulp
verlening aan krijgsgevangenen en civiele
gedetineerden, het England-Spiel, de
voorbereiding van de terugkeer naar
Nederland, het militair gezag, de positie
van de Staten-Generaal en het Indische
beleid.
Voor de wel eens geuite vrees, dat de
zaken de doofpot zullen ingaan, bestaat
niet de minste reden Bij de verslagen
zullen de stenografisch opgenomen ver
horen onverkort worden gepubliceerd.
Hetzelfde zal het geval zijn met belang
rijke aan de enquête-commissie overge
legde schriftelijke stukken Spr durfde
nu reeds aan de hand van de ervaringen
van de laatste maanden te zeggen, dat
zich daarbij zeer veel hoogst interessant
en tot dusverre onbekend materiaal be
vindt.
Het England-Spiel
Mr Donker hééft er tenslotte nog spe
ciaal op gewezen, dat het zoveel be
sproken „England-Spiel" binnen de wer
kingssfeer van de parlementaire enquête
commissie val;, omdat een van de belang
rijkste vragen, die zich daarbij voordoen,
is, in hoeverre de Londense autoriteiten
aansprakeljk gesteld kunnen worden
voor het grote succes, dat de Duitsers
hierbij hebben gehad. Met de verhoren
over deze zaak is reeds een aanvang ge
maakt; binnenkort zullen ook verschil
lende Duitsers, die zich met dit sinistere
spel hebben bezig gehouden, zoals Schrei-
eder en Giskes, worden verhoord. Men
kan er zich van verzekerd houden, dat
de commissie al het mogelijke zal doen
om in dit opzicht klaarheid te verschaf
fen.
O Op 1 Juli treedt een prijsregeling voor
utility-enveloppen (gele kwarto-en
veloppen zonder binnendruk) in wer
king. De prijzen bij verkoop aan ge
bruiker zijn. 0.65 per 100 stuks,
0.33 per 50 stuks, 0.17 per 25 stuks,
0.07 per 10 stuks, 0.01 per stuk.
O In de provincie Utrecht is een com
plot van clandestiene slachters ont
dekt: 19 personen werden in arrest ge
steld en 33 proces-verbalen opge
maakt.
De Italiaanse vereniging van voorma
lige krijgsgevangenen in Rusland heeft
onthuld, dat het sterftecijfer in de rfus-
sische krijgsgevangenkampen bijna 90
pet. bedraagt en dat dit te danken is aan
de systematische uitroeiing door een
heden van het rode leger.
\De vereniging drong aan op een alge
meen onderzoek en eiste, dat de
Italiaanse regering aan Moskou zou vra
gen, w«t er met de 70.000 niet terugge
keerde Italiaanse krijgsgevangenen is
geschied en hoeveel er nog in de Russi
sche gevangenkampen vertoeven.
De Italiaanse communisten hebben op
deze beschuldigingen geantwpord, dat de
Italiaanse expeditionnaire macht zó slecht
uitgerust was, dat de Russische winter de
geelederen gedecimeerd had.
In het kader van de Dinsdag a.s. te
houden Anjerdag ten bate tan het
Prins Bernhardfonds zijn huis aan huis
de Anjerkaarten bezorgd. De daarop
voorkomende anjer wordt Dinsdag
natuurlijk door iedereen gedragen me:
't wimpeltje (rechts onder op de fotoj,
dat bij verschillende uinkeliers tegen
een vrij bedrag verkrijgbaar is en dat
in de thuis bezorgde anjer moet worden
bevestigd.
