In Parijs worden de najaars
collecties ontworpen
DIE "£A*-E
wereld
Jam- en Vruchten-inmaak
V
jeugdige lezerskring
Begin van een feestdag
hoe zit dat?
Drie rode strepen
oor onze
/Gezellige uren
De couturierdie niet naaien kan
I ANG
L zullen ze leven
\J onder de lamp
EEN INDISCH AVONTUUR
ZATERDAG 3 JULI Ï948
PAGINA 4
KNOEIERIJ MET SPAAR-
BRIEVEN
Verschillende Brabantse boeren
opgelicht
ZOUTLOZE BOTER
Jam van aardbeien en kersen
(12 a 3 potjes)
500 g aardbeien, 500 g kersen, 8/4 kg
suiker.
MOPPENTROMMEL
0ÖOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO0OOOOOOC
OOOGGGGGGGGGGOGGQGGGGOQGGGeOOGGGGOGGGQGOGOGOOGeGGQOOOOOOQOGOGOGGOOOCOOGQOOGOQGeOGQGQOOQOOGeOOOGGGOGOOQS
Door GERT HARTENATJTHIEL
Daarna knikten zij drie maal achter
een.
(Van onza Par ij se mode-mede werkster).
Op het ogenblik heerst In de haute
eouture-hulzen 'n zenuwachtige stem
ming: de modeleur ontwerpt de nieu
we collectie. Alles wat de modeleur
wil, wordt dadelijk toegestaan, want
het ls niet het moment die gewichtige
persoonlijkheid te dwarsbomen of zelfs
maar met het een of ander lastig te
vallen. Vraagt men in een modehuls
even Madame X. of Monsieur Z. de
modeleur te spreken, dan ls het enige
antwoord: „Mals Madame X. est en
pleine collectionHet ls onnodig
daar een woord aan toe te voegen; tot
de collectie getoond wordt, zijn Ma
dame X. of Monsieur Z. onzichtbaar.
verwondering Poiret verklaarde, dat hij
nog nooit een naald in handen ha/ ge
had!!
De kennis van feet vak is overbodig.
De modeleur heefrvrijwel nooit zijn op
leiding in een naai-atelier gehad, want
hij komt meestal uit een intellectueel
milieu. Hü moet in de uitgaande wereld
verkeren, luxe restaurants en badplaat
sen bezoeken. Geen enkele gróte soiréê
of première in theaters slaat hij over.
Hij moet over ontwikkeling en bescha
ving beschikken en vóór alles moet hij
uiterst gevoelig zijn voor „la mode qui
est dans l'air", zoals de Fransen zeg
gen Want de mo'de ontstaat bijna nooit
plotseling, maar volgt logisch op de
voorgaande. Daardoor komt het, dat op
hetzelfde ogenblik verschillende huizen
met modellen komen dia een zekere
gelijkenis vertonen.
De modeleur, hoe geniaal hij ook zijn
mag, verliest nagenoeg al zijn talent als
hij lang in het buitenland vertoeft. Zon
der Parijs en de Parisienne, die ziph in
de grote huizen kleden kan en die per
slot van rekening de mode lanceert, is
hij niet meer dezelfde.
Zijn er slechts enkele grote mo-
deleurs, 't aantal vrouwen, die de mode
lanceren is ook uiterst gering. Het zijn
vrouwen, die de mode aan haar eigen
persoonlijkheid weten aan te passen,
alle excessen vermijden en door haar
sociale positie overwicht hebben. Het
grote publiek kent haar niet; zonder het
ta weten volgt het ongeveer da mode
die zij adopteerden, maar met een dé-
calage van een seizoen, soms zelfs twee.
Voor de modeleur zijn zij even belang
rijk als „l'air de Paris" en de documen
ten van modes uit vroeger tijden.
Op 't ogenblik raadpleegt de modeleur
geen documenten meer. Hij heeft de lijn
voor zijn collectie reeds ontworpen en
speldt en drapeert de stof op kleine pop
pen. Is hij tevreden, dan doet hij dit
op levensgrote p?ppen of op de manne
quin zelf.
Zo ontstaan de collecties, die de ko
pers uit Amerika en Europa naar Pa
rijs doen komen.
DINY K.—W.
De weigering van het ministerie van
oorlog en vrecjg, om 50 hoornblazers van
de Koninklijke Militaire Academie voor
Muziek toestemming t« verlenen tot het
blazen van een fanfare als inleiding op
een rede van de minister van uitstel
en afstel over de invoering van aard
appelschillen-bonnen, wordt in kringen
van het ministerie van uitstel en afstel
als een politieke manoeuvre beschouwd
met het oog op de aanstaande verkiezin
gen.
„Aardappelschillenbonnen dienen bui
ten de partijpolitiek te worden gehou
den", verklaarde een woordvoerder van
het ministerie met nadruk. „Zo kort na
de weigering van hoornblazers bij gele
genheid van de opening van de door het
ministerie van uitstel en afstel georga
niseerde Uitat-expositie kan deze on
hoffelijkheid niet anders worden be
schouwd dan als een poging tot discri
minatie van de minister als politicus".
Een grote knoeierij met „spaarbrleven"
ls in West-Brabant -ontdekt, In verband
daarmee is in het huis van bewaring te
Breda opgesloten de verzekeringsinspec-
teur van der L., die zich ingenieur
noemde. De man heeft jarenlang in Breda
gewoond en was sinds kort verhuisd naar
Wassenaar. Hij had enige jongedames in
dienst, die het platteland optrokken, om
de boeren «ver te halen tot het nemen
van zgn. spaarbrieven. Zij hadden veel
succes; talrijke boeren zijn de dupe ge
worden van een vergaande knoeierij,
waarvan Van der L. verdacht wordt Zon
der medeweten der „verzekerden" wer
den de bedragen op de spaarbrieven aan
merkelijk verhoogd, klaarblijkelijk met
het doel, dat Van der L. hogere provi
sies kon innen dan waarop hij in feite
recht xhad. Heel wat keren is het ge
beurd, dat de „verzekerden" hun spaar
brieven eerst thuis kregen nadat zij in
goed vertrouwen reeds grote bedragen
aan premies hadden betaald. Als zij
daarna weigerden verder te betalen, om
dat op de spaarbrieven hogere bédragen
vermeld stpnden dan was overeengeko
men, werden zij „geroyeerd", hetgeen
betekende, dat het betaalde in de zakken
van Van der L. verdween.
Behalve van deze valsheid in geschrifte
wordt Van der L. ervan verdacht, geïn
de premiegelden niet aan de twee ver
zekeringsmaatschappijen, waaraan hü ver
bonden was, te hebben afgedragen.
Benoemd tot ridder ln de Orde van
de Ned. Leeuw drs. A. B. Speeken
brink, dir.-generaal voor buitenl.
econ. betrekkingen bij het ministerie
van Economische Zaken.
Rose en zwart gestreepte katoenen
'japon met brede lakceintuur. De
zwarte strohoed is met rose en zwart
katoen gegarneerd.
(Model Molyneux; foto: Photo Mode)
Met het ontwerpen van een collectie
zijn niet alleen kapitalen gemoeid, maar
het succes van de eerstvolgende zes
maanden hangt er ook van af. Het is
dus geen wonder dat de modeleurs een
heel bijzondere positie innemen. Ge
woonlijk zijn het geen vakmensen, zel
den kunnen ze zelf een japon in elkaar
zetten. Toen de grote Poiret in 1914
gemobiliseerd werd, vroeg men hem wat
zijn vak was. „Couturier", was het
antwoord. Men wist toen niet beter te
doen dan hem op een kleermakers
atelier te zétten, want een couturier
moest wel zo iets zijn als een kleerma-
ker, dacht de adjudant, tot wiens grote
Het voorlichtingsbureau van de voe
dingsraad meldt:
Voor de oorlog werd in ons land als
regel de boter licht gezouten. Tijdens
de bezetting mocht echter geen gezouten
boter meer in de handel worden gebracht.
Nu dit verbod is opgeheven, komt er
zowel gezouten als ongezouten boter aan
de markt. Personen met een zoutloos
diëet dienen dus op te letten: treffen zij
gezouten boter, dan moet deze voor hén
evenals margarine, ontzouten worden.
Dit kan men doen, door de boter in
louw water uit te kneden en dit water
daarbij enige malen te verversen. Zo gaat
men door tot de boter of margarine geen
zoute smaak meer heeft.
Wanneer de vruchtentijd is aangebro
ken, genieten we zoveel mogelijk van al
het fruit, dat de zomerzon rijp stooft.
Evenals de mieren, de bijen en de eek
hoorns, denkt ook een goede huisvrouw
daarbij al eens aan de winter, de tijd,
dat deze vruchtenovervloed weer tot het
verleden zal behoren. En ze probeert
voor een wintervoorraadje te zorgen,
door te gaan inmaken
Hopenlijk heeft ze tevoren reeds wat
kunnen sparen en bovendien is er het
extra suikerrantsoen om enkele potjes
jam, wat flessen vruchten op sap of wat
limonade zelf te kunnen maken. Door
eigen handen vervaardigd smaken deze
producten altijd nog het beste, daarom
laten wij hier enige recepten voor de
inmaak van vruchten volgen. De fruit-
soorten kunnen hierin naar eigen smaak
door andere vervangen worden.
De vruchten schoonmaken, fijndrukken
en verwarmen tot ze zacht zijn. Da vruch
tenmassa in koken tot 2/3 van h«t volu
me, de suiker toevoegen en de jam laten
kóken, totdat een paar .druppels, die men
snel op een bord laat afkoelen, niet meer
uitvloeien. De jam heet in de goed
schoongemaakte potjes doen. welke tevo
ren in een teil met warm water zijn ge
plaatst. De potjes afsluiten met een
stukje vochtig cellophaan of perkament
papier, dat met een elastiekje of touwtje
over het potje wordt gespannen of indien
men het heeft, de jam met een laagje
gesmolten kaarsvet of paraffine bedek
ken, alvorens da potjes af te sluiten.
Kersen op sap
1 kg kersen schoonmaken, wassen en
op een vergiet laten uitlekken, (men kan
de pitten desgewenst verwijderen, b-v.
met, een pijpje macaroni).
Het fruit in de goed schoongemaakte
inmaakglazen overdoen en deze met ge
kookt koud water, waarin naar verkiezing
25 a 50 g suiker per deciliter is opge
lost, bijvullen tot 5 cm onder de rand.
De flessen sluiten met uitgekookte
gummiring en deksel, de klemmen er op
doen en de kersen gedurende 30 minuten
in een pasteuriseerketel bij 80 graden C.
pasteuriseren. De flessen laten afkoelen,
vervolgens de klemmen verwijderen en
controleren of ze gesloten zijn.
Bessensap inmaken
De bessen met een kleine hoeveelheid
water opzetten, bijna aan de kook bren
gen en warm houden, totdat er voldoen
de sap uitgetreden is. De massa op een
vergiet of in een doek laten uitlekken
en het sap ln een pan opvangen. Onder
de hand flesaen en kurken schoonmaken,
door ze in (soda)water, uit te koWen of
uit te zwavelen en met gekookt water
om te spoelen. Voor het ultzwavelen
een brandend stukje zwavellint in de
gewassen flessen brengen en dit met de
kurk in vastklemmen. Wanneer de fles
sen vol met zwaveldamp zijn, het bran
dende lint er uit halen en het doven
door het in een kommetje met water
te dompelen. De flessen met de kurk slui
ten en 10 minuten omgekeerd laten staan
om ook de kurk te desinfecteren, de
zwaveldamp uit de flessen laten ontsnap
pen. Het vruchtensap even doorkoken,
de flessen er mee vullen en de kurken
er indrukken. Deze bijsnijden en de fles
sen tot en met de bovenste rand in ge
smolten lak. kaarsvet of, als men het
nog beeft, in gesmolten paraffine dom
pelen. Bij gebruik van de inmaak de lak,
het kaarsvet of de paraffine er voorzich
tig afhalen en voor de volgende inmaak
bewaren.
Limonade van zwarte bessen
1 1 Zwarte bessensap, 1% kg suiker, 30
a 40 g citroenzuur. De suiker oplossen
in het kokende vruchtensap, het sap even
laten doorkoken: de oplossing afschui
men, volledig koud laten worden en ver
mengen met het citroenzuur, dat men
eerst heeft opgelost in een weinig water.
De limonadestroop overdoen in schone
flessen en deze afsluiten met een kurk.
Om het sap te verkrijgen kan men:
óf dp vruchten wassen en uitpersen in
een vruchtenmolen of vruchtenpers (dit
sap is troebel).
Men kan het troebele sap na verwar
ming op een doek laten uitlekken zon
der te persen, doch hierbij gaat nogal
wat sap verloren; óf de vruchten met
een weinig water opzetten, bijna aan de
kook brqpgen en warm houden, tot er
voldoende sap is uitgetreden. Dan de
massa op een doek of vergiet laten uit
lekken, als men helder sap wil hebben;
anders kan men het in een doek uit
drukken.
Van 1 kg vruchten krijgt men ongeveer
3/4 liter sap.
Nu is het dan eindelijk Oma's feest
dag. Ineke heeft er een hele nacht niet
van kunnen slapen en steeds maar naar
de mooie nieuwe jurk moeten kijken,,
die Moeder op een hangertje aan de kast
gehangen heeft. Rose met een heel klein
bloempje en een grote rose strik voor'
haar haar. Gelukkig, de papiertjes zit
ten nog stijf als een krans om haar
hoofd, wat zullen «lat straks 'n mooie
krullen worden-
En dan die prachtig glanzende lak
schoentjes onder het bed. Ze heeft ze
nog helemaal niet aan gehad. Even met
haar zakdoekje ze wat opwrijven, hé,
je kunt je zei fer wel in spiegelen.
Hoe laat zou het toch zijn? O, daar
slaat de kerkklok buiten. Een. twee,
drie, vier, vijf, zes.Meer komt er
niet. Zes uur al. Toeh is het overal nog
zo stil. Hoe kunnen ze in dit huis toch
zo rustig slapen. Oma is toeh jarig. Oma.
die zo ziek geweest is, maar nu weer
helemaal beter.
Wat hebben ze een angst' om haar ge
had. „We hebben O. L. Heer van 't kruis
gebeden", zei Moeder laatst. Eerst snapte
Ineke dat niet goed, maar Nic, haar
grote broer, heeft haar dat toen uitge
legd.
Hé, ze-zal nu maar eens opstaan en
Ziezo, de magere weken zitten er op
en nu komen de vette weer. Voorlopig
kunnen we er nu weer even tegen, a,-
hoewel de vreugde natuurlijk veel groter
kon zijn. Enfin, dat moeten jullie zeif
tenslotte weten. Dinsdag kunnen mijn ar
me benen de visites niet bijsjokken,
want vijf jarigen tegelijk staan er dan ju
mijn boekje. Het zijn RIET R. (13 j.i,
FILIA V. (14 j.), NETTIE v. d. S. (}4 j.).
NICO DE R. (10 j.l en JOKE v. d. D.
(14 j.). Op Nettie na, hebben ze in een
hele tijd al niets van zich laten horen.
Gefeliciteerd dus enbeterschap.
ALIE v. d. S. (U j.) is Vrijdag de fees-
telinge en tot slot komt CORRJE L. (11
j.) op Zaterdag haar aandeel in de feli
citaties opeisen.
Nog altijd staan de boeken van kapi
tein Marryat in hef. genre van de zeever
halen op een van de eerste plaatsen en
het is daarom begrijpelijk, dat onlangs
bij de Uitgeverij „De Sleutel' te Haar
lemAntwerpen een moderne bewer
king van „Pieter Simpel" verscheen. Het
is nu eenmaal zo, dat het zeeloven in
vroeger jaren niet al te beschaafd was
en waar de schrijver over dit leven uit
voerig verhaalt, zijn er enkele punten,
waarom we dit boek moeten voorbehou
den voor oudere jongens, die geestelijk
reeds enige rijpheid bezitten. Voor dezen
zal dit boek dan echter boeiend zijn in
zijn vele schilderingen van de vroegere
scheeps- en kapervaart, De prijs van dit
boek bedraagt f 4.25.
gauw het bed afhalen. Gelijk even kij
ken wat voor weer V et is. Zou ze zon
der jas kunnen. Het is hélemaal niet
koud. wel eens beetje wind. Als de
krullen nu maar goed blijven zitten
straks.
O, daar loopt een wekker af. Dan Is
het weer stil. Maar toch hoort. Ineke
iemand naar beneden gaan. Natuurlijk
Moeder. Even wachten tot ze beneden is
en haar dan zachtjes achterna-
Nu zit Ineke in de kerk. W t' is het
moeilijk vandagg je gedachten bij de
Mis te houden. Als ze eventjes opzij kijkt
ziét ze Oma naast Moeder zitten, want
deze Mis wordt speciaal voor Oma op
gedragen. Allemaal gaan ze te harer
ere te Communie. Zo lief en blij is
Oma's gezicht. Dadelijk na de H. Mis
komen ze allemaal bij harr thuis ontbij
ten en dan krijgt Oma "de cadeautjes
pas.
Och. daar begint de Mis. Inêke zingt
dankbaar mee, alles is toch vandaag zo
heerlijk. Zou dat in alle kerken zijn, dat
de kinderen de Mis zelf zingen?
Nu even naar de preek luisteren.
Kijkt de pater nu naar hatr. ze is wa
rempel vergeten te gaan zitten. Even
wacht hij, tot alles stil is.
Ric wil later ook pater worden. In
September gaat hij naar het Seminarie.
Wat is dat eigenlijk geweldig, als je heel
je leven voor O L. Heer wilt geven, he
lemaal in dienst zijn van God. Ineke
wil dat ook wel, c^or altijd lief en
goed te zijn, maar zuster worden? Nee.
nu nog niet, misschien later? Ze weet
het echt niet, het liefs' van qlles wordt
ze maar net als moeder. Als zij later
ook eens Oma is.
Met een schokje komt ze weer tot §0
werkelijkheid terug. „Daarom moeten
we elke dag van ons leven blij zijn, dat
we alles voor O. L. Heer kunnen doen.
Dan is het pas goed. Dan krijgt ons le
ven pas waarde zegt de pater.
Jantje moest naar de dokter. Hij wa»
n.l. niet zo erg „bij" «n nu wilde »ija
moeder wel eens weten, waarin dat zat.
De dokter vroeg Jantje het een en andei:
„Hoeveel oren heeft een hond?"
„Twee, dokter".
„Juist. En hoeveel poten?"
„Vier, dokter".
„Keurig. Opletten nu! En hoeveel
ogen?"
„Ja, hoor «en*, dokter. Hebt u nu nog
nooit een hond gezien?"
Wim stapte met «en dubbeltje een
speelgoedwinkel binnen om op zijn dooie
gemak iets uit, t.e kiezen. Niets was naar
zijn smaak en tenslotte riep d« winkelier
in wanhoop: „Ja maar, wat dacht je nou?
Voor een dubbeltje soms de wereld op
wieltjes te kunnen kopen?"
„Nou, laat ma dat dan maar eens zien"
zei het kereltje genadig.
„Rietje, eten wij walvisvlees?" vroeg
de onderwijzeres.
„Ja. ja" z«! Rietje, die met haar hoofd
je al in de vacantia was.
„En wat doen we met de beenderen?"
„Op de rand v»n ons bord", juffrouw!
Mooi zegt hij dat. Ernstig kijkt Ineke
naar de gestalte op da preekstoel. Ric
moet later ook zo preken, zou hij dat
wel kunnen? Natuurlijk, anders word
je toch geen pater
„Rsst", zegt Anneke naast haar, „ik
ga vanmiddag naar een echt feest, en
ik krijg een jurk aan var witte zij".
„O". Ineke knikt genadig met haar
hoofd, zodat, haar krullen uitbundig op
haar schouders dansen' „bij ons is het
de hele dag feest, want mijn Oma is
jarig Het wordt zo'n reuze feest. Kijk
eens, dit is mijn nieuwe jurk. 'n Knoop
van de Jas wordt los gemaakt, een rose
gebloemde rok is chtbaar.
„Ja, wel leuk", zegt Anneke effen,
„maar je 'moet m ij n jurk eens zien. Ik
zal eens vragen, of Je vanmiddag mag
komen kijken, als ik- 'm aan heb".
Ineke's gezichtje betrekt. Natuurlijk
zijn de jurken allebei even mooi, waar
om moet Anneke nu weer zo opschep
pen. Niets aardig, hoor.
„Ik heb echt geen tijd vanmiddag,
hoor", zegt ze kattig. Er komt zoveel
visite en er zijn wel drie taarten.
Maar daar staat opeens zuster Ignalda
bij hun bank en kijkt...!, en kijkt....
Hoogrood kleuren r'ch haar wangen. In
de kerk en dan zitten praten. Die snert
Anneke ook. Verwijtend kijkt, ze naar
haar klasgenootje, dat schuldbewust
het hoofd gebogen houdt.
Daar gaat de laatste bank al te Com
munie. Eerbiedig knielt Ineke neer en
vouwt du handjes.
Zo dadelijk zal zij O. L. Heertje in
haar hartje ontvangen. O, ze wil zo
graag altijd braaf en goed zijn, maar
dat valt lang niet altijd mee. Och, en
eigenlijk is Anneke we' een beetje zie
lig ook, het is thuis nooit gezellig en
haar Moeder is altijd maar weg. Ze al
straks aan Oma vragen, of Anneke ook
rpag koffie blijven drinken.
Een beetje verward is het gebed, dat
Ineke tot O. L. Heertje opzendt, maar
daarboven in de hemel zal hst worden
verstaan door Hem, Die waakt over ons
allen, Die voor ons zorgt, Die ons tioost,
Die ons helpt, als alles zo moeilijk lijkt.
Het ij een heel dankbaar en heel ge
lukkig Ineke, dat met haar klasgenoot
jes aan de Communiebank neerknielt,
om Hem te ontvangen, tot intentie van
de liefste Oma van wel heel de wereld!
M WOERDENBAGCH—SENS A
Nog klachten, dat het. verleden week
te gemakkelijk was?.l droom, 2 honger, 3
raadsel, 4 redden.
Vandaag om te beginnen een reken-
puzzle.
1 Vijftig kwartrls in het koren,
zestig spreeuwen in de toren.
Dertig ridders in het. slot,,
vijftien boeven jn het, kot.
Twintig ezels in de stad,
Hoeveel poten maken dat?
2 Met N een lichaamsdeel, met, p bij
de schoenmaker en met G niet wfji.
3 Ik ben «en telwoord. Met één letter
ervoor beeft iedereen er tien en met nóg
en letter ervoor houdt iedereen zijn
„tien" eronder vandaan.
^OG)QGQOGQOOGGOOQ0OQOOOGOQOO0GQGQOOO(!)C)QG<-)OGGOGg)GOGOGg)OOC9OOGOG0OOOOGi
Ons Romanbijvoegsel
INHOUD VAN HET VOORAFGAANDE:
De kapitein en commandant van de
gewapende politie inhet district Bila
(Sumatra's Oostkust) vertelt, hoe in
zijn gebied ongeregeldheden tussen
Chinezen en Mohammedanen zijn uit
gebroken, daar een kostbare met edel
stenen bezette kist, waarin „de tul
band van de profeet" bewaard werd,
gestolen is. Er waren da laatste tijd
méér misdaden gepleegd (oa. werd
een vriend van de kapitein vermoord)
en steeds werd, een papier met drie
rode strepen ter plaatse gevonden.
De commandant laat versterking
komen. Hij ontvaqgt een delegatie
Chinezen, die vrijlating van een aan
tal gearresteerde landgenoten eist.
6)
Dat kan ik niet garanderen, althans
niet, zolang die Chinese kooplieden in de
gevangenis zitten. Wanneer jij daaren
tegen op vrije voeten zijn, zal ik mijner
zijds al het mogelijke doen om bloedver
gieten fe voorkomen. In het andere geval
kan ik geen enkele verantwoordelijkheid
op mij nemen
En toen ik hem wat al te lang op ant
woord liet wachten, vervolgde Hij: U
moet wel bedenken, toean commandant,
dat die ménsen hier sinds jaren geves
tigd zijn. Zij hebben hier hun toko's en
andere eigendommen, over het algemeen
onroerende goederen, zodat zij steeds be
reikbaar zullen zijn, wanneer zij voor
de rechter zullen moeten verschijnen.
Aan ontvluehten behoeft niet te worden
gedaeht1
Br school inderdaad veel waars ln het
geen de Chinees daar opmerkte en in
principe voelde ik wel iets voor zijn
voorstel, al leek het mij dan gewenst
er niet onmiddellijk grif op in te gaan.
Wij trokken ons daarom een ogenblik
ter beraadslaging terug, waarbij al spoe
dig bleek, dat wij in deze kwestie vrij
wel allen dezelfde zienswijze koesterden.
Het viel niet te ontkennen, dat er enige
risico verbonden was aan het in vrijheid
stellen der Chinezen, omdat dezen daar
van zeker gebruik zouden maken elk be
wijs te vernietigen, maar aan de andere
kant mocht geen middel onbeproefd
worden gelaten een catastrophe te ver
mijden. De Chinese bevolking zou zich
stellig minder obstinaat tonen, wanneer
zjj haar „notabelen" weer in haar midden
zag en waar daarmede de inlanders a.h.w.
een wapen uit de hand werd geslagen,
geu de controleur deze handelwijze en-
getwijfeld goedkeuren
Wij schaarden ons dus weer rond de
tafel en terwijl luitenant van Beek pa
pier en inkt voor zich nam, wendde ik
mij opnieuw tot de consulaatskapitein:
Wij zijn bereid ap uw voorstel in te
Saan op de volgende voorwaarden, wel-
e wij onmiddellijk schriftelijk zullen
vastleggen:
le. Elke van heling verdachte arres
tant zal onmiddellijk een cautie hebben
storten van tweeduizend gulden ln
bankbiljetten of dqor bankchêqite.
2e. De verdachten dienen zich te al
len tijde ter beschikking te stellen van
de rechtercommissaris en mogen Negri
Lama niet verlaten zonder schriftelijke
toestemming van de gerechtelijke auto
riteiten en het hoofd der politie,
Se. Indien de onder 2 genoemde ver
plichtingen niet worden nagekomen, wordt
de betrokken verdachte onmiddellijk op
nieuw in arrest gesteld en vervalt het
bedrag der borgstelling aan de Staat
der Nederlanden.
De beide Chinezen toonden zich bui
tengewoon verheugd met deze oplos
sing, waardoor hun onderhandelingen
met succes waren bekroond. De boos
heid scheen plotseling vergeten, zij
haastten ,zich hun handtekeningen te
plaatsen onder de overeenkomst en met
genoegelijk grijnzende gezichten schud
den zij ons een voor een de hand, een
dankbaarheidsbetuiging, welke telken®
vergezeld ging van een diepe buiging-
Op mijn bevel werden vervolgens de
gearresteerde juweliers voorgeleid, die
in erkentelijkheid niet voor hun be
middelaars onderdeden. Ook zij aarzel
den geen ogenblik de overeenkomst met
hun handtekening te bekrachtigen en
nadat zij allen de vereiste borgstel
ling door middel van een chèque had
den gedeponeerd, werden zij voorlopig
in vrijheid gesteld.
Reeds op hun tocht naar het ge
rechtsgebouw waren de Chinese amb
tenaren door vele landgenoten verge
zeld, die zich tijdens de duur der on
derhandelingen vóór het gebouw had
den geposteerd en af en toe door luide
en van weinig vriendelijke gezindheid
getuigende kroten van hun aanwezig
heid hadden blijk gegeven. Thans was
deze troep aangegroeid tot een dichte
menigte, die door de wacht slechts met
moeite op een afstand kon warden ge
houden, zodat af en toe zelfs de gum
mistok er aan te pas moest komen- Toen
de onderhandelaars echter met de ar
restanten naar buiten traden, zagen de
honderden Chinezen geen hindernis
sen meer. Een oorverdovend gejujcu
brak los, men stormde naar voren, nam
het gezelschap in zijn midden en zo
ging het in optocht naar de toko's, waar
de kooplieden thuis beheerden. Nog lang
hoorden wij in de verte hun vreugde
kreten en het opgewonden gegons van
vele stemmen.
Ons bleef intussen de hoop, het mo
gelijke te hebben gedaan am een bloe
dige strijd te vermijden. Daarbij ge
ven wij ons echter niet voldoende re
kenschap van de vraag hoe de fanatieke
moefties en hun Mohammedaanse aan
hangers een en ander zouden opnemen,
een verzuim, dat onr heel wat reden tot
ergernis zou geven.
Voor het ogenblik echter was de rust
hersteld. Een aantal patrouilles door
kruiste de straten, er waren slechts wei
nige inlanders te zien en ook dezen be
gaven zich tenslotte gtil en scfeuw flgsï
hun woningen,
Nadat wij de dienst geregeld hadden
aanvaardde Ik met de overigen en tien
soldaten de terugweg naar de boot om
eindelijk een welverdiende rust te gaan
genieten. Zonder verdere incidenten be
reikten wij de kleine haven en weldra
strekten we ons in de beschikbare hut
ten vermoeid en slaperig op onze le
gersteden uit.
Hari bajaranl Feestdag!
Een hoornsignaal wekte ons in de vroe
ge ochtend. Dof klonk het geroffel van
een trommel door de stille straten en
pleinen, als een waarschuwing voor de
staat van beleg, En achter de trommel
klonken dreunend de voetstappen der
soldaten, de wacht, aflossingen en pa-
trouilles; wapens kletterden.
Snel brak de dag aan. De hemel kleur
de zich violet; rozerode wolkensiuiers
trokken er langs en de Matahari, het
oog van de jonge dag, de zon, steeg als
een koningin in feestgewaad uit het tro
pische oerwoud omhoog. Als diamanten
met Veelkleurige facetten flonkerden en
schitterden de dauwdruppels in het gras
en als in koor tjilpten de vogels een
dankgebed.
In de straten der residentie ontwaak
te het leven. Niet als gisteren en eer
gisteren, zorgeloos en vol onderne
mingsgeest, met gelaeh en lawaai en on
derlinge strijd, maar schuw en stil en
in angstige spanning. Maar het leven
eiste zijn rechten, de mensen moesten
werkerf en verdienen; voor niets doen
was nu ook geen tijd.
Nochtans was het vandaag alles an
ders dan gewoonlijk na een han-baja-
ran. Het monotone geluid van de trom
mel had hen gewekt, soldaten trokken
door de straten, scherpe commando s
weerklonken, wapens overal en' dat al
les vervulde de bevolking met vrees
en deed haar hart sneller kloppen. De
atmosfeer was geladen; een zware druk
ais bij een dreigend onweer hing in de
lucht.
Aarzelend begaven de zonnekinderen
zich aan hun dagtaak. Wantrouwend
naar hufl huurman glurend, openden
de kooplieden hun toko's, de ambachts-
lieden hun werkplaatsen, de markt
kooplui hun stalletjes en de vele
anderen gingen schuw en stil naar hun
weirk- Niemgnd waagde het luid te
spreken; zwüë®'1^ ®f fluisterend ging
men zijns weegs. De inlanders meden
zorgvuldig de winkels der Chinezen, de
Chinezen die der inlanders. Zij gingen
elkaar voorbij met vijandige blikken
en drgigend gebalde vuisten. Zij hielden
zich afzijdig, de rassen klitten tezamen.
Mohammed en Boedha stonden tegen
over elkaar en de fanatieke gelovigen
stookten het smeulend vuur.
Daar dook plotseling een reusachtige
Bataker op en. midden op de markt
voor de stalletjes der Chinezen richtte
hij zich in volle lengte op. Dreigend
zwaaide HÜ «en kris, zijn blauwrood
gezicht was verwrongen van woede en
Uit gijn mond süpelde het walgelijk rode
sap van een siri.prurm.
Ahdjing Pestbuilen bromde hij:
Jullie dieven Geef ons de tulband,
onze heiligdqmimen terug!
Zijn etem klonk als een schetterende
trompet.
FeJ, ep dit relletje, dat voedsel gaf
aan de opgewonden gemoederen, stroom
den. de inlanders van alle kanten nader
bij en zijn verwensingen en dreigemen
ten werden onmiddellijk door tientallen
rasgenoten overgenomen.
Staartapen! Gele ratten I Jullie
kerkdievenWaar zijn onze heiligdom
men? Waar is de tulband van de pro
feet? Geef terug, wat jullie brutale
grijphanden ons ontstolen hetoben of
verzamel je beenderen
Messen flikkerden, lansen en stokken
werden dreigend omhoog geheven.
Maar ook in h'lt kamp der Chinezen
liep men te hoop. Drommen vagebon.
derende Chinese koelies stelden zich
beschermend voor de kooplieden op en
ook hun houding boezemde vrees in.
Wij hebben die rommel van jullie
niet! schreeuwden zij 'terug: Waag het
niet da vrede te verstoren en onschul-
digen te bedreigen
Maar in het woedende geschreeuw van
de menigte gingen de waarschuwende
woorden verloren.
Ha, ha!, brulde met een stentor
stem de Bataker, die inmiddles door
honderden omgeven was: Tel maar eens
de gevangenen in het gerechtsgebouw.
Kijk maar eens of het niet allen gele
staartapen zijnZelfs» handelaren, die
ons met hun waren bedrogen, zijn er bij!
Tida Tida! -- Die zijn ar niet bij I,
riposteerden joelend de Chinezen: Ze
zijn gisterenavond vrij gelaten, omdat
ze onschuldig zijn 1
En toen op deze woorden een druk
kende stilte volgde, hadden de Chinezen
de overhand, waarvan zij onmiddellijk
gebruik maakten. Triomferend en h*o-
nend klonk het: SajaWij staan onder
de bescherming van de politieJullie
worden neergeslagen als je je niet kalm
houdt I Saja
Een gehuil van woede was het ant
woord op deze woerden.
Hoort henkrijsten de inlanders
door elkaar: De politie zou de dieven
beschermen, de rovers en moskeesehen-
ders
Maar het klonk niet overtuigd. Velen
twijfelden, of er niet een grond van
waarheid school in deze mededeling van
de zijde der tegenstanders en dit was
ai voldoende om zich legen de peljtie
te keren.
Hang de politie op!, klonk het hier
en daar: Toendoeng, toendoeng oppas
Knoop ze aan een boom, de ongelovigen,
de Chinezen en de Christenhonden
Scheur ze aan stukken, die vglse sol
daten
Maar plotseling zwegen de grootste
schreeuwers en ook de aanstichter, de
lange Bataker verborg zich vlug tus
sen de mepigte, want twintig soldaten,
ondpr bevel van luitenant van Beek,
kwamen in looppas naderbij.
Het geweer in de 'aanslag, stormden
z.(j op de menigte af.
Aaa-rriii-aattiiOpzij voor de po
litie A.aa-rrriii-aattiischreeuwden de
soldaten'! En de \4ble Honderden Mgleiers
Javanen en Batakers stoven verschrikt
Uiteen. Sommigen werden, door Hun
eigen kameraden onder de voet gelopen
en krdten van angst en pijn klonken
overal, toen' enige salvo's in de lucht
werden gegeven. Bevangen door een
panische schrik vluchtten de demon
stranten naar alle .windstreken. Binnen
enkele ogenblikk\n" was het marktplein
ontruimd; slechts de kooplieden stonden
achter hun stalletjes en bogen deemoe
dig het hoofd, als teken van hun tijde
lijke onderwerping aan het gezag.
XI.
Intussen hadden luitenant Van Tras
sen, luitenant Lefèbre en ik ops aan
boord van het stoombootje aan Het ont
bijt verenigd. Een verkwikkende slaap
had ons de vermoeienissen van de vorige
dag doen vergeten, wij voelden ons
stqk voor stuk weer in staat de moei
lijkheden welke ons ongetwijfeld nog
te wachten stonden, hat hoofd te bieden.
De kok droeg het zijne fot eeq volledig
herstel van krachten bij door alle mo
gelijke delicatessen op tafel uit te stal
len, waaraan wij ons rijkelijk te goed
deden.
Op de steiger had zich een groot
aantal nieuwsgierigen verzameld, voor
namelijk vrouwen en kinderen, die in
spanning de komst der dingen verbeid
den en er zich voorlopig mee tevreden
stelden, de zich aan de wal bevindende
mensen opmerkingen en kwinkslagen
toe te roepen.
Juist maakten wa ons gereed naar
het hoofdkwartier' te vertrekken, toen
aan het eind van de steiger beweging
ontstond Een soldaat baande zich een
weg door de menigte en kwam aan
boord.
Apa loe maoe?, vroeg jk, toen hü
zich saluerend voor ons opstelde.
Toean commandant, antwoordde de
man: de moefti Si Timbo is daar met
tien andere moefti's en verzoekt zich
aan uw voeten te mogen leggen
Van Trassen lachte en zei in het En
gels tegen mü: Dat moet een onver
getelijk schouwspel zijn elf van die he
ren zich in het stof te zien wentelen.
Gun hun dat genoegen, kapitein:
Mij was het echter geenszins zo op
gewekt te moede, want ik zag in dit
plotseling verschijnen van- de plaatse
lijke geestelijkheid het begin van ern
stige moeilijkheden. Na kort beraad gaf
ik de soldaat opdraeht, de moefti's mee
te delen, dat ik hen over een half uur
ln ons hoofdkwartier verwachtte. Daar
zou ik hun wensen aanhoren.
De soldaat salueerde, spoedde zich te
rug en een ogenblik later waren wij
van het dek -af getuigen van de aftocht
der moefti's, wier groene gewaden ln
het zonlicht glansden en schitterden.
Nadat zij in de verte waren verdwe
nen, maakten oofe wij ons gereed voor
de afmars Enige soldaten bleven echter
ter bewaking vap. het bootje en met de
rest van ongeveer vijftien man mar
cheerden wij naar het gerechtsgebouw.
Wederdm klonken het geroffel van de
trommel en het regelmatige geklikklak
volk schreeuwde en joelde en volgde
der laarzen op het plaveisel. En het
ons in drommen.
Nu passeerden wg het marktplein
waar luitenant Van Beek zijn man
schappen op regelmatige afstanden pos
teerde, zodat' tenslotte het gehele plein
door hen omringd was.
De ambachtsjieden, die kun werkta
fels op straat hadden opgesteld, de koop
lieden, die hun waren hadden uitge
stald, de winkeliers, die in de deurope-'
ning van hun toko stonden en de ve.e
andere Chinese mannen en vrouwen,
die overal rond hingen, maakten een
diepe buiging of wierpep zieh eerbiedig
op de '"grond, Het was duidelijk, dat de
Chinezen ons zeer goed gezind waren.
Daarentegen ging de Mohammedaanse
bevolking, en in hetbijzonder de man
nen, ons in een boog uit de weg. Hun'
sombere, dreigende blik vertolkte dui
delijk hun vijandige stemming en er
was waarlijk niet veel mensenkennis
voor nodig erji te begrijpen, dat deze
voornamelijk ons gold.
Ook luitenant Van Trassen, die qaast
mij liep. bleek dit niet te ontgaan, want
onverwachts zei hij: Die bruine bende
vertrouw ik niet. We mogen wel oppas
sen, want de heren °P 't ogenblik
tot alles in staat.
Dat ellendige, groene vod!, niorn-
pelde luitenant Lefèbre.
Ik knikte. Ja, maar het is nu een
maal een heilig reUquie en in zulke din
gen zijn deze mensen geweldig fanatiek.
Uit hetgeen luitenant Van Beek ons
over het zo juist voorgevallene meedeel
de, bleek wel, dat wij ons niet vergist
hadden. De atmosfeer was tot 't uiterste
-geladen en de opmerking van Van Tras
sen, dat wij op onze hoede moesten zijn.
was dan ook stelljrg niet-mjsplaatst. Voor
lopig echter was het voor het oog
althans weer rustig en nadat luitenant
Van Beek door zijn collega Lefèbre was
afgelost, marcheerden wij verder.
Weldra bereikten wij nu het gerechts
gebouw, waar de adjudant-onderoffi
cier Sodikrono, speciaal belast met de
bewaking der gevangenen,» meedeelde,
dat de nacht rustig verlopen en er ook
overigens niets bijzonder voorgevallen
was.
Daarna begaven wij ons naar bin
nen, waar een attente b«diende reeds
voor Whiskey-soda en limonade had ge
zorgd, een verfrissing, die reeds aan het
begin van de warme tropendag werd
gewaardeerd. Met een zucht lieten we
ons in de rieten stoelen vallen, hulden
ons jn rookwolken en daarna besprak
ik met luitenant v. Trassen onze
houding tegenover de moefti's. Daar wil
beiden reeds lang aan de Oostkust, dien-
den en dientengevolge de eigenschap
pen en zwakheden der inHeemse bevoi-
king vrij goed kenden, waren we het
spoedig eens over ons krijgsplan, waar
van wij het beste hoopten.
Nochtans betreurde ik het ernstig, dat
de beproefde politie-fakir, Si Margaga,
zich nog steeds niet liet zien, want jn de
huidige, zeker niet van gevaar ontblo
te omstandigheden, zou hij ons met
gijn luaardevolie adviezen van groot nut
zijn geweest. Aan de andere kant ech
ter had ik reden te vermoeden, dat hij
een bepaald spoor volgde, dat er ten
slotte tóe zou lelden de aanstichter
van al deze ernstige ongeregeldheden, de
Vlsjnoeieten priester, of zoals wij hem
noemden: „de man n.et de drie rode
strepen" onschadelijk te maken.
Voorlopig bleef er voor mij niet veel
anders over dan zo goed en zo kwaad
als dat ging te trachten, zelf de toe-
Stand meester te worden, zij het dan in
de hoop, dat. zoals steeds, op het kri
tieke ogenblik Si Margaga ten tonele
zou verschijnen-
XII.
Sodiferomo trad binnen en berichtte
ons de aankomst van de moefti Si
Timbo met zijn aanhang. Op een toe
stemmende handbeweging opende nij
de deut en liet de geestelijken binnen.
Daarna nam Hij plaats eehter mijn steel.
De Mohammedanen bogen eerbie
dig het hoofd en wij beantwoorden deze
groet met een vriendelijk knikje. Ifet
gezelschap bleek iets kleiner dan dat.
wat ziph deze echtend aan de baal
Had vervoegd- I» Het geheel ware.i
er nu acht priesters, wier uiterlijk er
reeds op wees, dat het voor hep een
zeer bijzonder bezoek betrof. Zij drei
gen allen hun groen kerkelijk gewaad
met de witte sjerp en de kleine witte
tulpand niet de priesterlijke groene
strepen, welke slechts bij plechtige ge
legenheden voor de dag werd gehaald".
Weest zo goecj het doel van uw be
zoek mee te delen, begon ik het on
derhoud in te leiden.
Zii kruisten de armen over de borst,
maakten opnieuw een diepe buiging en
zeidqn als op commando: Allah zij met u
en met ons!
Zoals te verwachten was, ontpopte
zich daarop Si Timbo sis de woordvoer
der van ae deputatie; de ander»
nisakten eerbiedig plaats, toen hij hoog
opgericht uit hun midden naar voren
tred. De waardigste was hU allerminst,
er waren oudere en meer markante
figuren onder de acht priesters, die
daar tegenover ons stonden, maar 3i
Timbo (Van Trassen zei fluisterend:
„Die kerel heeft stellig de brutaalste
snuit",) was ongetwijfeld (je gewiek
ste van hen. Hij scheen wel diep door
drongen te zijn van de belangrijke taak,
die hem was toevertrouwd, want in zijn
gehele houding lag iets statigs, maar
tevens iets gereserveerds, dqt. ik niet
van hem gewend was. Misschien was
ook de minder vriendelijke ontvangst
van de vorige dag daarvan de oor
zaak. In leder geval scheen dit hem
wat voorzichtiger te hebben gemaakt.
Toean commandant, begon hij
pleehtig: de hoge raad der moefti's
heeft besloten de oppas voor het op
sporen van de heilige cassette zijn.
dank te betuigen en Mohammed's zegen
over u af te smeken.
Mohammed moge de oppas bes 'her
men en Allah hen zegenen!, mompel
de het koor.
Si Timbo knikte en zei zalvend: Saja!
Allah en zijn profeet moge hen bescher
men en zegenen! En het teken van de
profeet, de sikkel van de maan, moge uw
geluk belichten op al uwe wegen!
Het koor boog Instemmend het hoofd:
Het teken moge u belichten!! Saja!
Het kostte ons werkelijk enige moeite
bij deze eeremonie, die iets gemaakts
had, een glijmlach te onderdrukken, maar
dit gelukte ons toch vrij spoedig, toen
Si Timbo, iets minder plechtig nu, ver
volgde: „De toean commandant kent ech
ter geen wraak. Hij heeft de kerkdieven
niet opgehangen en niet dood geschoten.
Hij heeft hen zelfs niet eens opgesloten!
Ooo! Oeo!, klonk het verwijtend uit
de monden der overige priesters.
Tida, neen! De hoge heren zijn door
vermoeidheid overvallen; ongestraft zijn
de rovers vrij gelaten!, vervolgde Si
Timbo.
O! O! De priesters deden of zij dit
voor het eerst hoorden, staarden ons ont
steld aan en schudden bedenkelijk bet
hoofd, De dieven van de heilige tul
band en van onze heilige schriften zijn
vrij gelaten?
De deputatie begon vervelend te*wor
den en vooral de toon, waarop Si Timbo-
zijn nood klaagde, was bepaald irrite
rend. Wpedand sprong ik van mijn
stoef op.
Nu is het genoeg! Ik verbied jullie
mijn handelingen te becritiseren!
De zeven moefü's bogen verschrikt het
boofq; a])ecn Si Timbo liet zich niet zo
spoedig uit het veld slaan.
Tida! Tida!, zei deze: Ik heb alleen
gelegd, dat een diepe vermoeidheid, de
wens naar slaap de toean commandant
aldus liet handelen!
Nonsens!, schreeuwde ik. me meer
en meer opwindend: M'n nuehtere ver
stand beeft mij geleid. Ik moest een
inmgeroeriog vermijden, begrijp je dat?
Si Tim po schudde bedachtzaam het
hoofd. Saja. saja! Maar....'
Heftig vjel ik hem jn de rede: Geen
maren! Je weet evengoqri ais ik, dat da
werkelijke daders "iet zijn vrij gelaten"
maar hier in de cel opgesloten zitten.
Eij zullen in Batavia bestraft -worden.
In Batavia? krijste een der prigsters.
Zij behoren ons toe. de moefti's, wij wil
len over hen recht spreken en» hen be
straffen;
- Ja. aan ons! Ons!, riepen allen door
elkaar: Kerkrovers behoren aan het
kerkelijk gerecht!
De zoeven nog deemoedig gebogen
hoofden strekten zich en hun dreigende'
blikken spaarden geen onzer.
Ik dwong mij zelf tot kalmte, maar
desondanks k-lenk het nog vrij Scherp,
to«n ik antwoordde: Gok een misdsdiger
«taat onder de bescherming van de wet
en de wet schrijft mij m'n handelingen
reap. Dagrorp moeten da gevangenen in
Batavia tereeht staan!
(Wordt varvalgd).
4
