Berlijnse crisis op de Haagse
conferentie
- r"
Stormhoek
Morgen zal CHRISTIANSEN
terecht staan
Nationaal program der republiek
Indonesia
„Een nuttige gedachtenwisseling
maar nog geen overeenstemming
De Kabinetsformatie
VOORTGAAND OVERLEG MET
DE FRACTIEVOORZITTERS
REGERING DOOR SOCIALISTEN
TEN VAL GEBRACHT
VOOR DRIE GROTE MISDADEN
Wilde staking in
de mijnstreek
No- mm
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Zenuwen in dê
financiële wereld
■Sii?
In de
Wat ivil de P. v. d. A.
De warboel in Frankrijk
Gevaarlijk spel bij internationale
spanningen
Sleepbootkapitein werd
Befehlsliaber
Staatsvormsocialisatie en particulier bezit
part
70ste JAARGANG
DINSDAG 20 JULI 1948
Scherpe koersdaling op
New-York.se beurs
^iii
Mm Vj-2§
ifÉPl
DE TEXTIELOPRUIMING
Zware taak voor liet Hof
IS DE DOKTER ZIEK'.
KAPEL VAN EERHERSTEL
TE AUSCHWATZ
DE KANTOREN van de Redactie en de Admi
nistratie zijn gevestigd te Rotterdam, Kortenaer-
strapt L Telefoon 25270; te Schiedam, Broersvest 8,
Telefoon 68804.
Giro-nummer 9095 ten name van „De Maasbode-
Stichting" Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt t 3.45 per kwartaal,
1 1.15 per maand, l 0.30 per week.
Directeur: J. KUIJPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WITLOX.
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 ets. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs op
aanvrage bij de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden I 1.—. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
(Van onze redacteur
De Consultatieve Raad van de vijf landen der Westerse Unie hield
gisteren drie zittingen. Na de buiten de eigenlijke conferentie
staande begroetingsbijeenkomst begon om elf uur een plenaire
zittingI'1 de middag ivas er een besloten, bijna geheime zitting
van de vijf ministers van buitenlandse zaken, Welke na de lunch bij
de Prinses-Regentes van half vier tot ver over zeven uur duurde.
Parallel was er een commissariale vergadering.
In de plenaire zitting heeft de voorzit
ter de Nederlandse minister van buiten
landse zaken, baron van Boetzelaer van
Oosterhout het uitermate gecompliceerde
probleem van een steeds verder doorge
voerde synchronisatie van het economi
sche streven der vijf landen volgens de
in het pact vastgelegde richtlijnen, aan de
orde gesteld.
Dit onderwerp, dat uit de solidariteit
van de belangen der vijf landen voort
spruit, leidde tot een brede gedachten-
wisseling, waarbij vooral van Engelse
zijde ?en opmerkelijke gereserveerdheid
in acht werd genomen.
Niemand behoefde te verwachten, dat
reeds over een economische unie of zelfs
maar een douane-unie der vijf landen
zou worden gesproken, maar toch wekte
het teleurstelling, dat zelfs de gedachte
van nauwer economische samenwerking
der vijf landen, welker belangen toch
zo onverbrekelijk verbonden zijn, me
zoveel schroomvalligheid werd aange
grepen.
Men kan begrijpen, dat het valuta- en
meer algemeen nog het fmanciele pro
bleem, dat vooral in Engeland nijpend
schijnt te zijn, tot voorzichtighetd
maant; maar anderzijds had men meer
begrip verwacht voor de noodzakelijkheid
om tot een grotere economische eenheid
te komen; met kleine middelen overwint
men het grote kwaad niet meer.
Besloten werd het gehele vraagstuk ter
behandeling aan een commissie over te
dragen, die het gistermiddag onderzocht
uit de gezichtshoek, van hetgeen de Wes
terse Unie nog meer zou kunnen doen dan
reeds in het plan der zestien Marshall-
landen is overwogen, om uit het econo
mische moeras te geraken.
Heden zal het opgestelde rapport in een
tweede plenaire zitting van de Consulta
tieve Raad worden behandeld.
Dat was gisteravond ten minste het
plan, maar hedenmorgen wist men niet,
of het ook daartoe zou komen. Want daar
de ministers Bevin en Bidault heden
wegens verplichtingen in hun land naar
hun resp. hoofdsteden moeten terugkeren,
moet de conferentie heden aflopen. En
op het ogenblik, dat we dit' schrijven,
verkeert zij in ernstige tijdnood.
Het was gistermorgen in de plenaire
zitting zeer opgevallen, dat met geen
enkel woord op de Berlijnse crisis zelfs
maar was gezinspeeld. En toch voelde
ieder, dat die crisis het hoofdmoment van
de conferentie was geworden. De Consul
tatieve Raad komt periodiek, voorlopig
om de drie maanden bijeen; hij verga
derde op zich dus niet om het Duitse
probleem te bespreken; maar waar dit
voor de gehele wereld het overheersende
vraagstuk is geworden, treedt 't in Den
Haag volkomen op de voorgrond; meer
zelfs dan waarschijnlijk iemand heeft
verwacht.
Men kan zich niet aan de indruk ont
trekken, dat Bevin en Bidault juist deze
gelegenheid hebben willen aangrijpen om
hun tamelijk scherp uiteenlopende stand
punten over de Berlijnse crisis toe te
lichten.
Men zou deze aldus kunnen samen
vatten: terwijl Bevin bereid zou zijn
een flink risico te lopen onf de Russen
in hun hongerblokkade van Berlijn te
weerstaan, en als laatste verweermiddel
zelfs een oorlog zou aanvaarden, wei
gert Bidault ook maar het geringste
risico aan te gaan.
Daarom kan Bevin eisen, dat de Rus.
sen de blokkade zullen opheffen, vóór
men 'tot viermogendhedenbesprekingen
over het Duitse probleem kan komen,
Bidault daarentegen zou met heel wat
minder tevreden zijn; voor hem staan
de besprekingen absoluut op de voor'
grond. Want het continentale West
Europa verkeert niet in een positie, dat
het 't op een oorlog kan laten aan
komen.
Toen de ministers omstreeks kwart
over zeven gisteravond het departement
van buitenlandse zaken verlieten, leek
een grimmige Bevin, die het eerst de
trappen afsteeg, in een allesbehalve aan
gename stemming te verkeren; terwijl een
bezorgde Bidault en Spaak, die de En
gelse minister even later volgden, tot aan
de portieren van hun auto's nog steeds
in drukke discussie waren gewikkeld.
Tot overeenstemming is men gistermid
dag niet gekomen; en daarom zijn de
ministerbesprekingen hedenmorgen om
tien uur voortgezet. Karakteristiek was
zeker, dat de zegsman van het ministerie
van buitenlandse zaken zich tot de laco
nieke mededeling moest beperken, welke
als een tussentijds communiqué kan wor
den beschouwd: „er is een nuttige ge
dachtenwisseling over Duitsland en alles
wat daarmede samenhangt geweest".
Wie echter het meeste terrein heeft ge
wonnen, Bevin of Bidault, viel niet te
achterhalen. Waarschijnlijk echter staan
de Benelux-landen dichter bij de laatste
dan bij de eerste. Want ook zij behoren
tot de continentale landen, die als het
werkelijk tot een 'gewapend conflict zou
komen, de eerste harde slagen zouden
oplopen.
4
Hedenmorgen werd de mogelijkheid ge
opperd. dat, als de ministers van buiten
landse zaken hun besprekingen tot diejj
in de dag zouden voortzetten, de commis
sie van deskundigen haar economische
beraadslagen eerst morgen na het vertrek
der groten zou hervatten.
De stroom van verkopen, die reeds
Vrijdag was ingezet, zette zich giste
ren bü de opening van de beurs van
New-York verder voort. Over 'n breed
front werden ai aanstonds verliezen
geleden van drie dollar en meer.
Vooral staalwaarden, sporen, petroleum-,
automobiel- en chemische fondsen wa
ren aangeboden. D' huidige crisis in
Berlijn alsmede de speciale zitting van
het Congres waren oorzaak dat geen
aandacht geschonken werd aan verschil
lende gunstige berichten uit het bedrijfs
leven.
In een nerveuze stemming boekte Wall-
street de scherpste koersdaling van dit
jaar met verliezen tegen het einde van
meer dan 4 dollar, waarbij de gemiddel
den voor sporen en industriëlen op het
laagste niveau sinds Mei belandden. Het
slot was ;wak en om en nabij het laag
ste punt van de dag.
8*:®-> v
De Kaagweek is in volle gang. Hierboven heeft men een overzicht van de start der jollen.
Blijkens een mededeling in het vak
blad „Textilia" zal het in de periode
van 215 Augustüs aan de winkeliers
zijn toegestaan textielgoederen punten-
vi'ij of tegen een verlaagd aantal pun
ten te verkopen. Een en ander binnen
de perken van de hoeveelheid punten,
welke de winkelier voor dit doel be
schikbaar krijgt van het rijksbureau. Die
Hoeveelheid is gebaseerd op zijn omzet
in 1947 en verschilt derhalve voor elke
winkel. Zoals wij bereids meldden, moe
ten de goederen, die puntenvrij worden
opgeruimd, worden verkocht tegen een
prijs, welke tien procent lager is dan de
maximaal toelaatbare.
Tvrcif mot DllitfiPrR mQIron hooft 7.o
De vijf ministers van buitenlandse zaken op de conferentie, welke gisteren
morgen te Den Haag begon. Links zit minister Bevin, aan het einde van
de tafel minister Spaak en staande rechtsminister van Boetzelaer van
Oosterhout.
(Van onze redacteur)
Er heersen rust.en onzekerheid rond
de kabinetsformatie. Maandag heeft de
formateur zijn tijd besteed aan bespre
kingen Hij heeft geconfereerd met de
heer Tilanus en naar verluidt ook met
de heer Oud, die hij oorspronkelijk eerst
Dinsdag zou ontvangen. Verder niets.
Dat wat de rust betreft.
De onzekerheid moet worden ver
klaard door enige andere dingen, die ons
ter ore kwamen. Zo bijvoorbeeld dit. dat
de Partij van de Arbeid zou blijven staan
op de bezetting van Overzeese Gebieds
delen. Dit zou een onoverkomelijke bar
rière kunnen blijken, want dit is wel
zeker, dat een partijgenoot van minister
Jonkman als opvolger op diens
waarborgen wegvaagt, die de VVD en
ook de CHU verlangen en dat als gevolg
daarvan de grondwetswijziging op lemen
voeten zou komen te staan
Er komen dan nog de moeilijkheden
bij. welke zouden zijn-ontstaan, doordat
de VVD noga] zware economische eisen
ook schijntte stellen tegenover de ge
leide economie van de Pv d.A.
Dat de Pv d.A een eis als bovenbe
doeld ten aanzien van O.G. zou stellen,
is o.i. hierom niet aan te nemen, omdat
de leidende figuren uit deze partij zeer
wel begrijpen, dat de hele kabinetsforma
tie op losse schroeven zou komen te
staan, indien zij daaraan zouden vasthou
den. En in 'n niet-slagen van dr Beel, in
wie zij 't hoogste vertrouwen stellen en
met wie zij dus ook gaarne opnieuw op
dezelfde bBsis in zee zouden gaan, kunnen
zij moeilijk enig voordeel zien. Wil men
een andere verklaring voor dit bericht,
dan dringt zich de moeilijkheid naar
voren, dat deze eis alleen gebruikt zou
worden om andere wensen ingewilligd te
zien. Welke deze wensen zouden kunnen
zijn, is dan ook al' weer niet zo moeilijk
te raden, indien men weet, dat in krin
gen van de P.v.d.A. het verlies van twee
zetels bij de verkiezingen mede wordt
toegeschreven aan het feit, dat verschil
lende overheidsbenoemingen de laatste
tijd in deze kringen niet al te welwillend
zouden zijn ontvangen.
Dit zijn echter niets meer dan moge'
iijke gevolgtrekkingen uit beweringen
die altijd, maar vooral in een periode als
deze, contröle behoeven. En het gaat er
ons alleen maar om de ongerijmdheid
aan te tonen van een gerucht, dat héden
de ronde deed Wij menen veeleer te
moeten aannemen, dat dr. Beel de oplos
sing van deze zeer ingewikkelde puzzle
zal gaan zoeken in de richting van «een
verrassing, welke zowel de P.v.d.A. als de
CHU en misschien zelfs wel de VVD zul
<en kunnen aanvaarden.
Dat het zwaarlijvige program van dr
Beel door de fractievergadering van de
Pv d.A nogal stevig zou zijn geamen
deérd behoeft niemand te verwonderen
in de' R-K. fractie is dat eveneens ge
schied. Intussen verluidt, dat het overleg
van dr. Beel met de fractleleldrs nog niet
ten einde is Na de heren Tjlanus en
Oud zbu de formateur ook nog met de
heren v.d. Goes van Naters en Romme
willen praten. Wat dan heden en morgen
zou moeten geschieden.
En dan zal de formateur wel weten in
Welke richting hij zijn pogingen zal kun
nen voortzetten.
Van onze correspondent)
PARIJS, 20 Juli 1948.
Met verbijsterende lichtvaardigheid hebben de socialisten gister
avond, even voor middernacht het ministerie ten val gebracht en
hun eigen glazen ingeworpen, ondanks de ernstige waarschuwingen
van de weinige voormïtnnen, die zij nog hebben, zoals Blunt en
Ramadier. Daardoor is een nauwelijks op te lossen crisis uitge
broken op een ogenblik van internationale spanning en enorme
binnenlandse moeilijkheden. Daardoor is tevens een ernstig conflict
ontstaan tussen de beide grote democratische partijen: de socialisten
en de M.R.P. ten voordele van de Radicalen, maar vooral met ont
zaglijk profijt voor Communisten en Gaullisten,
Tenzij de president van de republiek
erin slaagt, van het parlement een nood
oplossing te verkrijgen, die de aftredende
minister-president doet terugkeren met
éen gewijzigd kabinet, is een spoedige op
lossing van de crisis niet te verwachten.
Dc heer Bidault kan niet veel meer
dan toehoorder blijven op de Haagse
conferentie, aangezien naar Franse op
vattingen een demissionnair minister
zich van belangrijke beslissingen buiten
het afdoen van lopende zaken heeft te
onthouden.
Maar welke verwachtingen kan Schu-
man omtrent de socialisten nog koeste
ren, die ondanks alle ernstige vermanin
gen slechts aandacht hebben voor hun
partijbelangen voor de verkiezingen van
October, wanneer de raad van de repu
bliek (de voormalige senaat) moet wor
den vernieuwd.
De directe oorzaak van de val van het
ministerie was buitengewoon onbeteke
(Van onze speciale verslaggever).
Morgen zal voor het Bijzonder Ge
rechtshof te Arnhem terecht staan Frie-
drich, Christiaan Christiansen, die kort
nadat Von Falkenhausen in Mei 1940 was
vertrokken naar ons land kwam als Be-
fehlshaber in den Niederlanden en aan
wie in die kwaliteit o.m. ten laste is
gelegd: het neerschieten van de gijze
laars in Rotterdam en Haarlem en de
zaak Putten.
Friedrich Christiansen' is een persoon
lijkheid, die zowel in de oorlog '14'18
als in de laatste wereldkrijg een merk
waardige rol heeft gespeeld.
Hij werd op 12 December 1879 te Wyk
op het eiland Föhr geboren. Aanvankelijk
was hij sleepbootkapitein, maar spoedig
zien wij hem als gezagvoerder op passa-
giersboten van de grote vaart. Merkwaar
dig zeeman als hij was, trok hem toch
ook het vliegwezen, zodat hij spoedig als
een enthousiast sportvlieger in Duitsland
bekend stond. Toen dén ook m 1914 de
oorlog uitbrak, nam hij een voorname
plaats bij het Duitse vliegwapen in. On
der v. Richthofen wist hij Zich als vlieger
dermate te onderscheiden, dat hem het
„Pour le Mérite" werd verleend. In dat
eskader ontmoette Christiansen ook de
toen nog vrij onbekende Herman Goe-
ring. Zij werden weldra dikke vrienden.
Later maakte hij de vermaarde vluchten
met de Do X en met deze vliegboot kwam
hij ook in Schellingwoude Toen Hitler in
1933 aan de macht kwam, werd Christian
sen in 't min. van Luchtvaari opgenomen
en belast met de leiding van de vlieger-
scholen. In 1937 werd hij benoemd tot
lste Kommandeur van het N.S.F. (Nat.
Soc. Fliegerkorps)
Toen in 1940 de oorlog uitbrak werd
Christiansen, de man van de zee- en
luchtvaart, op voorspraak van v. Kessel-
ring, v. Brauchitsch en Goering door Hit-
Ier benoemd tot Befhelshaber in den Nie
derlanden. Een merkwaardige benoeming,
maar toch niet zo vreemd als op het
eerste gezicht wel lijkt. Immers, het was
bekend, dat Christiansen te oud werd om
met een frontcommando te worden belast
Ca naar Nederland
Ook voor Christiansen moet deze be
noeming intussen een grote verrassing
zijn geweest, aangezien hij zich nimmer
met de zaken van de weermacht had be
moeid; Eventuele bezwaren van gemis aan
inzicht werden echter ondervangen door
hem een staf van deskundigen ter be
schikking te stellen. Aldus geruggesteund
kwam hij n^pr ons land en vestigde zich
te Hilversum.
In genoemde staf evenwel had hij al
terstond een persoonlijke tegenstander,
de beruchte Von Wühlisch. die het kwa
lijk. met Christiansen kon vinden. Deze
heer immers, die prat ging op zijn sol-
datenafkomst was zijn vader ook geen
generaal geweest had al heel weinig
respect voor de „sleepbootkapitein" en het
kan niet worden ontkend dat Christian
sen niet opgewassen bleek tegen de staf,
die hem terzijde moest staan. Noch tegen
Van Wühlisch, die zich in de gevangenis
te Arnhem aan de gerechte straf heeft
onttrokken, kon hij op, noch tegen de
juridische adviseurs in de staf. Christian
sen was geen front-soldaat. Toen dan ook
het front in '44 steeds naderbij kwam,
moest hij verdwijnen. Hem werd toen het
commando opgedragen van de 25ste ar
mee. die in de omgeving van Emmen
gelegerd werd. Deze benoeming was een
paskwil, maar zij stelde de tegenvoeter
van Christiansen, generaal v. Wühlisch
in staat zijn reeds lang gekoesterde wen
sen in vervulling te doen gaan. Hij was
in zijn staf Devrijd van de man, die er
eigenlijk titel noch jota van snapte. Tot
Februari 1945 heeft v. Wühlisch toen
het heft in handen gehouden.
Wat Christiansen ten laste
wordt gelegd
Zo zal dan te Arnhem ter verantwoor
ding worden geroepen de man, die als
territoriaal bevelhebber in Nederland bij
na 5 jaren lang onafgebroken de zorg
voor de Duitse bezettingstroepen heef'
gedragen. Hjj heeft die te handhaven ge
had tegenover ons Nederlanders, die de
lasten van deze bezetting maar kwalijk
konden torsen en zich tenslotte met woord
en vooral met de daad tegen de vreemde
indringers hebben t.e weer gesteld.
Welke daden heeft Christiansen nu ge
steld? Dat is een der eerste vragen. dieN
na een uitvoerig vooronderzoek, in oe
proces Christiansen tot uitdrukking zul
len komen De tweede vraag is- in noe
verre is hij daarvoor aansprakelijk en de
derde is: In hoeverre heeft hij daarbi.'
he oorlogsrecht geschonden Een vraag
die in kringen det iurirten een veel gro
tere rol speelt dan in het gemoed va->
de grote massa Déze toch draagt in zich
de grote instinctieve afkeer van alles
wat met de Duitsers te maken heeft. Ze
geeft zich weinig of geen rekenschap er
van, hoe de verantwoordelijkheid aan
iedere Duitse gezagsdrager uit die dagen
moet worden toegeschreven
Het is merkwaardig, dat in de feiten
die aan Christiansen zijn ten laste gelegd
slechts drie grote misdaden worden ge
noemd: Putten, en net doodscnieten van
gijzelaars in Rotterdam en in Haarlem
Niets van al die andere misdaden, die ons
met diepe afkeer tegenover de Duitsers
hebben vervuld, de Jodenmaatregelen, de
Arbeidsinzet, de roof der radiotoestellen
de razzia's, de Kwellingen en folteringen
van illegale werkers, het inunderen van
Holland, de terugvoe- mg in krijgsgevan
genschap van onze militairen en, zoveel
andere zaken. Voor dat alles is Rauter
met zijn mannen ter verantwoording ge
roepen. Voor een deel daarvan heeft
Seyss Inquart reeds met zijn leven ge
boet.
Wanneer dus Christiansen voor al deze
zaken niet wordt gedagvaard, bestaat er
alle kans, dat hij daarmede niets te ma
ken heeft gehad. Hoe dit atles'mngeniK
was, blijkt uit de positie, die de Wenr-
machts Befehlshaber in den Niederlan
dan gedurende al die bezettingsjaren
heeft vervuld.
Christiansen kreeg alleen tot taak; de
zorg voor de troepen in t ach-terland te
verzekeren en te beschermen. Voorts nad
hij te waken over militaire objecten. Hij
had niets met de actieve oorlog van doen,
want de maatregelen daartoe gingen uit
van het O. K. W. (Ober Kommando Wehr-
macht) te Berlijn. Bovendien was Ne
derland geen frontgebied en zou het
voorlopig niet worden. Wat hier politieK
moest worden klaargespeeld, ressorteer
de onder het burgerlijk bestuur van
Seyss Inquart met zijn stal. Wat er aan
orde te handhaven was, behoorde tot
S S. en S.D. onder leiding van Rautsr
Seyss inquart en Christiansen waren ge
lijkberechtigd.
Het zeer zware feit van het doodschie
ten der gijzelaars drukt sterk op hei-
dossier van Christiansen. Dit staat wei
vast, dat de aanslagen in Rotterdam en
Haarlem grote beroering onder de Duit
sers teweeg brachten. De kopstukken
kwamen bijeen. Rauter. Christiansen er
Seyss Inquart en gezamenlijk beraad
slaagden zij. hoe zij het doodschieten van
gijzelaars in elkaar zouden zetten. Wie
zal ons het betrouwbare verhaal hierover
vertellen? Rauter heeft zich trachten te
ontlasten om het aantal zo laag moge
lijk te houden en ook Christiansen zaï
natuurlijk proberen aan te voeren, dat
hij het geprobeerd heeft om dit cijfer te
drukken Al met al een zware taak, zowe
voor het Bijzonder Hof als "oor de ver
dediger mr Arnold uit Arnhem.
Als getuigen worden gedagvaard Rautei
en Fullriede. wier proces nog ib cassatie
moet behandeld worderg Lages. die oog
moet terecht staan en Schreieder do
„knaDpe correcte politieman" die Kort
geleden toch maar weer is gearresteerd.
nend; het stijfhoofdig vasthouden aan 'n
amendementje op de defensiebegroting,
waarover iedereen, regering inbegrepen,
het eens kon zijn, doch die het karakter
had van een blaam jegens de minister
van defensie en kennelijk een poging in
hield, om de M.R.P. de leiding van het
ministerie te ontnemen.
De socialisten hebben nu met onweer
sprekelijke duidelijkheid de schuld van
deze moeilijke crisis op zich genomen,
maar daarbij tevens voor de radicalen de
kastanjes uit het vuur gehaald. De radica
len, die sedert lang een verbreding van
het ministerie wensten en de invloed van
socialisten en MRP wilden terugdringen,
hebben aanvankelijk olie op het vuur ge
worpen, doch toen zij zagen, dat de socia
listen hun amendement handhaafden,
hebben zij het gelijkvormige hunne in
getrokken en dientengevolge werd het
aangenomen met 297 tegen 214 st., met de
stemmen dus der socialisten en commu
nisten en 'n 13-tal republikeinen van de
linkervleugel der radicalen. De M.R.P.
bj^ef alleen staan met een aantal stem
men van de rechtervleugel, der radicalen
en onafhankelijken, terwijl alle Gaul
listen zich hebben onthouden.
Öp het ogenblik, dat de Gaulle onder
presidium van de bijna 80-jarige dichter
Paul Claudel vergaderde met zijn een
tralé raad, deden de socialisten hem het
genoegen, eeé beeld van de parlementaire
verwarring te verwekken en daardoor
een nieuwe golf water aan te voeren voor
de Gaule's drooglopende molen. Geen
wonder, dat de Gaulle andermaal verkla
ren kon, dat zijn uur weldra zal gekomen
zijn.
Hoe nu de crisis zal opgelost worden,
is met geen mogelijkheid te voorzien.
Op de eerste plaats zal een beslissing
afhangen van de ontwarring der ge
spannen verhoudingen tussen socialis
ten en M.R.P. Het noemen van namen
is voorbarig. Eerst als Schuman van een
opdracht zou afzien, zouden mannen
hutten de twee grote partijen als René
Mayer, Paul Reynaud in aanmerking
komen.
Intussen duren de stakingen in de over
heidsbedrijven voort, waarbij die bij Fi
nanciën grote hinder veroorzaakt. Aan de
Haagse conferentie en aan de internatio
nale spanning schijnt niemand te denken.
Zelfs de ochtendpers wijdt er opvallend
weinig aandacht aan.
„Een prachtige warboel", roept de
„Figaro" uit. „Het doel, het ministerie
omver te werpen is bereikt, maar nie
mand kon ons hedennacht zeggen, wie
morgen het stuur in handen zal kunnen
nemen". En de „Aube", het partijorgaan
van de M.R.P. roept verbitterd uit: „Er
blijft nu niets anders over aan communis
ten, socialisten en Gaullisten, dan tezamen
de wisselmeerderheid vormen".
Veldmaarschalk Montgomery heeft on
langs wijze woorden gesproken. Voor de
„Mothers'Union" heeft hij gesproken over
haar jongens en hij zei: „Het is zo, Uw
jongens voelen zich onzeker, bang, zelf
zuchtig, agressief en lui. Ze zijn geestelijk
in de war en voelen niets meer voor een
dag zwoegen, Maar ze hebben desondanks
veel waarop ze* trots kunnen zijn. In het
verleden hebben ze machtig werk ver
zet, in de toekomst kunnen ze dat weer.
Maar wij, de ouders en de overheden,
moeten hierbij helpen: in het gezin, in
iedere organisatie. De komende genera
tie is niet verloren, maar bestaat uit eer
ste klas materiaal. Een helpende hand
trekt ze over de moeilijkheden heen naar
het leven, dat ze heeft verdiend!"
De helpende hand! Montgomery kent
zijn Pappenheimers als geen ander, want
hij heeft met hen historie gemaakt. Een
leger-aanvoerder met een hart en een be
grip voor moeilijkheden enmogelijk
heden.
Jammer, doodjammer, dat het besef om
te helpen nog niet voldoende is doorge
drongen in die kringen, waar men het
4 middel in de hand heeft, om de eerlijke,
maar ietwat verwarde knaap in het zadel
te helpen. Jammer, dat men veelal de
helpende hand niet biedt, maar integen
deel star vasthoudt aan verouderde
ideeën en regels.
Na de bevrijding moest ons militaire
apparaat weer worden opgebouwd, snel,
goed en geheel uit het niets. Toen brak
men met het verouderde idee, dat de
jongen, die daijk zij Pa's centen en een
vriendje hier en daar, de H.B.S. had
doorgemarteld en in de opleiding was ge
komen, de enige goede officier van Ne
derland was. Niet meer de diploma's,
maar de man en zijn capaciteiten gaven
de doorslag en ons leger kende eindelijk
officieren, voor wie de jongens door het
vuur gingen; niet als uitzondering, maar
als regel. Wat zij met hun ondergeschik
ten gedaan konden krijgen in Indonesië
was verbluffend. Ze fixten het royaal.
De eersten van deze practijk-officieren
zijn weer terug na 2% jaar eerlijke en
waardevolle dienst. Zij hebben de dienst
lief gekregen, omdat ze er veel hebben
geleerd en dus willen ze blijven als be
roeps-officier. Maar er is in ons land in
middels weer het een en ander gebeurd.
De nieuwe wind blies tegen een mach
tige barricade van sterren en strepen en
slaagde er niet in de deur naar een
betere toekomst open te houden. Met
salonsabels werd de poort van de hoop
dichtgeduwd en erop verscheen weer de
tartende discriminatie: „Geen toegang
zonder diploma's".
Tja, zo is het leven. Wanneer een mens
nodig is, weet men de votyschriften te
wijïfgen, maar daarna komen de voor
waarden alle schone leuzen weer omver
werpen. Knappe, kundige officieren kre
gen ten antwoord: „Ja, we zouden je
graag gebruiken, maar zie je, je hebt
geen H.B.S. of Gymnasium. Tenslotte,
standing en overwicht van de superieur,
hè! We doen natuurlijk ons best voor je
kerel, maar beloven kunnen we niets!"
Is het zo vreemd, dat de jeugd onzeker
is, bang wordt en zelfzuchtig, agressief en
lui blijft? Er zijn toch voorbeelden te
over, waaraan ze vaststelt, dat op haar
werk, dat een deel met glorie vervulde
en een ander deel ongetwijfeld met glans
zal gaan vervullen, maar matig prijs
wordt gesteld? Hoe kan men in 's Hemels
naam verlangen, dat zulke getrapte man
nen, de krachten zullen ontwikkelen, die
ons land- zo bitter nodig heeft? De diag
nose: „Die jongelui van tegenwoordig
toch"' is gauw gesteld, maar voelen de
dokters zich wel lekker?
ROERGANGER
De Poolse katholieken hebben beslo
ten, een kapel van eerherstel op te
richten te Cewiecim, het vroegere Ausch
witz, ter nagedachtenis van de slacht
offers der nazi-kampen, waarvan men
het aantal op 2 tot 3 millioen schat.
Men is eveneens van plan een museum
in te richten, dat herinneren zal aan het
martelaarschap van de Poolse slachtof
fers1 der nazi-bezetting.
Vrijdagmiddag zou in een pijler van de
Oranje Nassau te Schaesberg de groeps
indeling met extra beloning worden inge
voerd. Dit had tot gevolg, dat een ge
deelte van de pijlerbezetting uit protest
niet aan het werk ging. Ook Zaterdag
werd in deze pijler door een groot ge
deelte van de bezetting gestaakt. Maan
dagmorgen verklaarde het grootste ge
deelte van de zgn. middagschicht zich
solidair met de stakers, in de pijlers, met
het gevolg, dat bijna de gehele onder
grondse bezètting niet afdaalde en de mijn
verliet.
Gisteravond is ook de nachtdienst niet
aan het werk gegaan.
Naar wij vernemen, is deze actie als
een wilde staking te beschouwen; ze
wordt door de organisaties niet gesteund.
„Antara" meldt, dat de Maandagmiddag
voortgezette vergadering van de partijen
vijf van de 12 artikelen van het nationaal
program heeft aangenomen, waaronder
artikel 1, betreffende de status van de
staat. Dit artikel werd na een wijziging
aangenomen. De vergadering zal Woens
dag worden voortgezet en men hoopt, dal
dan de overige zeven artikelen aange
nomen zullen worden, zodat het program
daarna aan de regering zou kunnen wor
den doorgezonden.
Zoals bëkend is deze vergadering van
de afgevaardigden van 20 partijen de
laatste ontwerp-instantie, nadat het pro
gram van te voren door een ontwerp-
commissie uit zeven partijen, die alle in
het werkcomité vertegenwoordigd zijn.
ontworpen as.
Na de wijziging luidt artikel l.als volgt;
„Verdedigen van de souvereine staat van
de republiek Indonesia, welke op 17- Au
gustus 1945 geeproclameerd werd en de
strijd zodanig te voeren, dat op 1 Janu
ari 1949 op zijn laatst de nationale, sdü-
vereine en onafhankelil'ke staat Indonesië,
welke heel Indonesië omvat, zal zijn ge
vormd, gebaseerd op het geloof aan God.
Indonesisch nationalisme, volkssouverei-
niteit. menserijkheid en sociaLe recht
vaardigheid".
Artikel 2 betreffende de buitenlandse
betrekkingen, luidt na wijziging als volgt
„Uitbreiding, verdediging en vervolma
king van de betrekkingen met het bui
tenland". Aan dit artikel werd nog een
lid toegevoegd, luidende „De erkentpng
van de nieuwe staten ontstaan als resul
taat van een revolutie".
Aan art. 3 betreffende de defensie
wordt nog toegevoegd de zin „Totale
volksverdediging tegen het kolonialisme
Art. 4 lid 3 betreffende de economie,
luidt na wijziging als volgt: „De staat na-
tionaliseerf de vitale bedrijven, het trans
port te land, ter zee en in de lucht, ver
bindingen, electriciteit, gas, water, het
mijnwezen, de voorlichtingsapparaten, die
voor de regering van nut zijn, indien no
dig tegen schadevergoeding
Art. 5 betreffende agraria wordt Uitge
breid met de zinsnede; „Opheffen van
particulier bezit". Lid 3 wordt na wijzi
ging: „Het afstaan van meer gronden aan
de landbouwers door teruggave van gron
den van erfpachtspercelen, kleine land
bouw. concessies en landerijen, die in
derdaad niet gebruikt zijn".
Deze vergadering werd bijgewoond door
19 partijen. De vertegenwoordiger van de
Partai Sosialis Indonesia was niet aan
wezig.
