Nieuws uit STAD en ON lrl KLK
Een Zondagtocht door Scliiedam
Bioscopen deze week
Kruis wo ord-Raads el
typerende Toetsstudies
LAATSTE BERICHTEN
Zitting der Staten-Generaal
gesloten
SsLsassKftfttr
BLIJMOEDIGE VERTELLINGEN
toespraak van de
Een greep uit nieuw verschenen boeken
PAGINA 2
ZATERDAG 24 JULI 1948
HERSTEL EN NIEUWBOUW
HERMES OP DE PITCH
Schiedammers hebben goede
kansen
UBILEUMSPEL IN OLYMPISCH
STADION
MEDISCHE ZONDAGSDIENST
EXAMENS
ANNA KARENINA (PASSAGE)
BURGERLIJKE STAND
HET GEVAARLIJKE GEHEIM
(MONOPOLE)
KUN JE NOG ZINGEN?
HET PLAN X
OUDEN VAN DAGEN
MAASSLUIS
WONINGPRODUCTIE IN MEI
In de maand Mei van dit jaar werden
volgens de voorlopige cijfers van het cen
traal bureau voor de statistiek 2143 nieuwe
woningen gebouwd. Deze woningen waren
als volgt over de provinciën verdeeld:;
Groningen 154, Friesland 148, Drenthe
114, Overijssel exclusief de Noord-Oost
polder 82, Noord-Oostpolder 9, Gelder
land 273, Utrecht 52, Noord-Holland ex
clusief Amsterdam 198, Amsterdam 26,
Zuid-Holland exclusief 'sGravenhage en
Rotterdam 120, 'sGravenhage 3, Rotter
dam 16, Zeeland 155, Noord-Brabant 537,
Limburg 256.
CONSTITUTIE VOOR NEDER
LANDSE ANTILLEN
MINISTER-PRESIDENT
DE KABINETSFORMATIE
KOLENPRODUCTIE
DEVIEZEN VOOR NEDERLANDSE
TOURISTEN NAAR BELGIE
„OVER EEN DAG OF TIEN"
"EINDE DER BLOKKADE?
'"AV"
De Bilt' voorspelt een regenachtig
week-end. Dat wordt dus weer een ge-
zel|ge winiter-dag thuis. Jammer, we
wilden U juist aanraden de Zondag een3
tc gebruiken om de veranderingen te
gaan zien, welke Schiedam bezig is te
ondergaan op vele punten van de stad.
Allereerst in het Centrum
Op het Koemarktplein leidt de politie
met vier man een verkeers-polonaise,
die het alleen aan muzikale begelei
ding ontbreekt. Gemeente Werken zijn
bezig het rijwielpad van de Rotterdamse
Dijk door te trekken tot aan de Buiten
havenweg. Voor zover we konden na
gaan, is geen rekening gehouden met
van het rijwielpad naar de Singel af
slaand verkeer; de stoeprand is op die
plaats niet verzonken aangebracht. De
tramlijnen van de R E. T. zullen nu wel
binnen enkele dagen- geheel verplaatst
zijn. Voor de richting Rotterdam rij
den de trams al enkele dagen op de nieu
we baan. De andere is reeds geheel ge
legd, maar moet nog bij het eindpunt en
bij het pompstation aangesloten worden
op het oude traject.
Ou het Industrie-terrein Nieuw Ma-
thenesse verrijzen reeds de fabrieken.
Bakker en v. d. Vorm, de constructie-
werkplaats uit de Hagastraat heeft een
zeer ruime dubbele fabriekshal opge
trokken, die de voltooiing nadert. Ach
ter deze fabriek wordt met een soort
kleine riool-bu*zen eigenlijk is het
een speciaal niéuw bouwmateriaal van
holle buizen, die als pilaren naast el
kaar worden opgetrokken tot een muur
een loods gebouwd. De Dutch Che
mical Works hebben een fabriekje van
betonnen spanten met veel glas neer
gezet; kortom er is op Nieuw Mathenes-
se een grote bouwbedrijvigheid met
vele technische nieuwigheden.
De Baronie bouwde een zeer grote ga
rage.
Aan de overkant van de Rotterdam
se Dijk vordert de woningbouw aan de
Boylestraat goed. Aan de Bellstraat lig
gen de pannen al op het dak van een
nieuw complex. Hier gaat de bouw zeer
vlot.
Van deze nieuwbouw langs de Buys
Ballotsingel en de Swammerdamsingel
naar het Marconiplein lopend, ziet U
hoe mooi deze streek groen er sinds het
herstel bijligt. De regen van de laatste
tijd is voor het gras uitstekend ge
weest. Zo'n smerige boel als het hier
voor enkele jaren was, zo fleurig is nu
de schoonheid van onze singels, dank zij
het werk van de Plantsoendienst en de
oppassendheid van de omwoners, i
De afsluiting van deze groenstrook
door het Marconi-plein is nu nog niet
ideaal, maar als binnenkort met de
bouwput voor het nieuwe riool-gemaal
wordt begonnen de stalen damwand
ligt al klaar zal het niet lang duren,
of het Marconiplein heeft d"e uiteinde
ifjke bestemming gevonden
Dan zal de afwerking tot plantsoen en
kinderspeelplaats niet lang meer op
zich laten wachten.
Nu de Rotterdamse Dijk is afgeslo
ten voor alle verkeer en een eindeloze
file auto's zich over onze Singels be-
beweegt, was het wel noodzakelijk om
'bij de scholen schrikhekken te plaat
sen; het aantal verkeers-ongelukken in
die hoek van onze stad is toch al toege
nomen.
Met de Grote Kerk schiet het hard
op. De afscheiding tussen koor en schip
is weggenomen; de installatie van het
interieur kan beginnen. De ligging van
de oude St Liduina-kapel en van het
graf is door een steen-tracering in de
vloer duidelijk aangegeven. Kijk maar
niet naar de echt-Schiedamse toestand,
waarin de Waag verkeert. Het zo" ook
te mooi zijn, als hier eens iets tot in de
puntjes kon worden afgemaakt. Nu
leunt deze reclame-ruïne als een dron
ken vent tegen een douarière.
Achter het stadhuis langs dè Schie
houd uw neus dicht: wordt bij de
Ooievaarsbrug de vervallen oever onder
handen genomen.
Ook in het Westen wordt gewerkt.
Aan hét rioolgemaal Nieuwland is men
bezig. De bouwput'is door een dragline
gegraven en de heistelling jast nu de
palen in de grond. Na eerste pogingen
om de Rembrandtlaan door te trekken,
is men daar 'nu voorlopig mee gestopt.
De strook-bouwwoningen op de hoek
van de Vlaardingerdijk beginnen vorm
te krijgen. Hier is men druk bezig de
rafels van de stad af te kanten. Als U
nu nog fut zoudt hebben om langs de
Julianalaan en de Stadhouderslaan de
groene gazon-feesten te gaan bewonde
ren, dan hebt U een Zondag door eigen
stad gewandeld met de groeiende over
tuiging, dat er aan Schiedam flink her
steld en vernfeuwd wordt; dat onze stad
werkend leeft.
mededeling volgen omtrent de toewij
zing van de aangevraagde kaarten alsook
van de wijze van betaling dier plaatsen,
«deesz liBzzijïenoèETAOINET
Rood en Wit komt a.s. Zondag weer bij
Hermes op bezoek. Aan de Damlaan kan
voor de liefhebbers een bijzonder interes
sante wedstrijd tegemoet worden gezien..
Rood en Wit slaagde er Zondag j.l. in het
sterke NCC een nederlaag toe te bren
gen. Vanzelfsprekend zal liet trachten dit
stoute stukje morgen te herhalen. Hermes
moet het morgen zonder Nolet, Molenaar
en v. d. Tuyn doen, die allen in Engeland
vertoeven. Niettegenstaande deze ver
zwakking heeft Hermes toch wel voldoen
de goede reserves om een overwinning te
behalen.
Van Baasbank en zijn speler» zullen 11
alles op zetten om de volle winst binnen
te halen. Hoewel de aanval van Rood en
Wit niet bijzonder sterk is, beschikt het
over een zeer goed batting team.
De verschillende feestelijkheden die het
Amsterdamse Comité Kroningsstad 1948
ter gelegenheid van het regeringsjubi
leum van H. M. Koningin Wilhelmina en
van de Inhuldiging van H. M. Koningin
Juliana in de week van 31 Augustus tot
6 September a.s. voorbereidt, behoort ook
een jubileumspel in het Olympisch Sta
dion op 31 Augustus van 35 uur n.m.
waarbij naar gehoopt wordt H. M. de Ko
ningin aanwezig zal zijn.
Het organiserende comité is van oor
deel, dat deze manifestatie een nationaal
karakter behoort te dragen, in verband
waarmede een deel der plaatsen voor be
zoekers van bulten Amsterdam gereser
veerd, en dit aantal naar evenredigheid
van het inwonertal verdeeld wordt over
alle gemeenten in Nederland. Voor Schie
dam worden op dezt wijze in totaal 150
plaatsen beschikbaar gehouden, mits het
aantal verlangde plaatsen vóór uiterlijk
8 Augustus aangevraagd wordt.
Bovenbedoelde aanvraag kan geschie
den door bemiddeling van het Gerr Bu
reau van Culturele Zaken, Niauwstraat
12, telefoon 68043. Begin Augustus zal
Hermes '2 trekt naar Ajax, Leiden, en
mag daar geen moeite hebben om de bei
de punten mede terug te nemen en daar
mede zich aan 't hoofd vau de ranglijst te
handhaven. Niettegenstaande dat zij enige
spelers van haar elftal aan het eerste zal
moeten afstaan, meg dit voor een over
winning geen bezwaar zijn.
Hermes 3 speelt heden (Zaterdag) aan
de Damlaan een wedstrijd tegen Xerxes
2. Deze wedstrijd is in een thuiswedstrijd
voor Hertnes omgezet, daar Xerxes Zon
dag een Engels team ontvangt. Ook
Hermes 3 is een der kopejftallen van haar
afdeling en zal zich door een overwinning
moeten handhaven.
Voor het Juniortournooi van de üia-
mingo's verloor Donderdag de Hermes-
jeugd in Haarlem op het 'Rood en Wit-
terrein van de ACC jeugd. Voor de ver
liezersronde moet nu Vrijdag weer m
Haarlem gespeeld worden op het terrein
van Haarlem.
R H. M. Geerdes, Veenlantstr. 2.
Tel. 68357; W. H- E. Meijer, Swammer
damsingel 43, Tel. 67355; J. Ris, Tuin*
laan 92, Tel. 67856.
Apotheek Gouka en Co. Groenel. lit.
De heer C. A. v. Dorp, Hoogstr. is ge
slaagd voor het einddiploma Boekhou
den.
Als dit product de filmische herschep
ping is van Leo Tolstoi's meesterwerk
Anna Karenina, moet er aan Tolstoi of
aan de makers iets mankeren. Het eerste
is niet het geval en dus is er heel wa.
zelf-overschatting voor nodig, om zo n
vervelend, sfeerloos, zielkundig onver
antwoord en filmisch infantiel pren
tenboek van bewegende wassen beel
den de wereld in te sturen en het ver
volgens de titel te geven van een der
grote werken van de wereld-literatuur.
Anna Karenina is in deze film een
door haar man, de Russische minister
Karenin, verwaarloosde vrouw, die ver
liefd wordt op de jonge graaf Vronsky
Met deze vlucht Anna van haar man
weg Aangezien Karenin niet van haar
wil scheiden, verkoelt de verhouding
tussen Vronsky en Anna; met het gevolg,
dat zij zich voor de trein werpt.
De zelfmoord, die de tragiek van
Tolstoi's boek volkomen mist, maakt
voorbehoud voor volwassenen noodzake
lijk Op het toneel brengen de Town's
een zeer attractief variété-nummer,
waarbij zij zich in het kaatsen-ballen
rhythmischè meesters tonen. Er komen
ook nog honden bij te pas.
GEBOREN: Wilhelmina F, d v T G v.
Beusiehem en I M Droge, Kqrtlandstraat
26; Amtonius J, z v W F Putter en C P
M Verschuren, Nassaulaan 8; Petronella
J, d v A D Huijzer en P J Klaasse, Pr.
Fr. Hendrikstraat 25; levenl. kind van G
v Dijk en J A W Kleinekoort, Dr. Nolet-
OVERLEDEN: K A Huijer, 85 j., we
duwe van J C Jurgens, Burg. Knappert-
laan 59; J v d Polder, 56 j., Nassaulaan 75.
"Xarzan heeft vrouwelijke concurrentie
gekregen in Francis Glifford. Deze athle-
tische menselijke slinger-aap en duik-
maniak heeft een zelfde verhaaltje om
zich heen geschreven gekregen als Tar-
zan. Een inlandse neger-stam bewaakt
een kostbare schat aan diamanten, waar
op een boef het oog heeft laten vallen.
Toevallig is deze boef de identieke twee
lingbroer van de vroegere dokter, die
zich om wille van de misdaden van zijn
broer met zijn Tarzan-dochter in de
binnen-landen van Afrika terugtrok, dit
zijnde de enige plaats, waar men de
schande van zijn familie kan ontwijken.
Voorgevend, dat hij stervende is, laat
de misdadige broer de dokter met een
vliegtuig naar zijn sterfbed brengen.
Daar vermoordt hij de dokter en neemt
diens plaats in. Verschrikkelijk voor de
Tarzan-dochter, die nu een moordenaar
tot vader heeft gekregen zonder dat zij
het weet; zij ziet de broer natuurlijk
voor haar vader aan Meer vertellen wij
niet. Het is wel duidelijk, dat dit al
leen kost voor de speciale liefhebber»
is. 14 Jaar.
HOOFDSTUK III.
In de hitte van zijn betoog had het
genie zijn sigaar met het verkeerde eind
in zijn mond gestoken. Hij brandde zijn
tong, spuwde het asbakje vol en dronk
mijn bierglas leeg.
„Waar was ik gebleven?" vroeg hij,
toen hij weer bij kennis was.
„Er moet iets gedaan worden" hielp ik
hem.
„Precies" zei hij, knoopte zijn jas
dicht en vertrok.
Twee maanden lang zag en hoorde ik
niets van hem. Toen opeens kwam hij
voorbij ons huis met een handwagen vol
planken en oude kistjes. De handwagen
was versleten en erg gammel, het genie
zweette als een os en droeg een verscho
ten overall. Zijn haren plakten over zijn
oren en hij was erg ongeschoren.
„Wat ben je aan het doen? vroeg ik.
Hij keek schuw op, veegde zijn voor'
hoofd droog met zijn mouw en zette de
handwagen neer.
„Kom er even in" nodigde ik.
„Tien minuutjes dan" zei hij.
De tien minuutjes werden twee en
half uur en in die twee en half uur legde
het genie mij uit, wat hij deed om de
woningnood te verlichten. Ik luisterde
aandachtig en begreep, dat het genie een
pracht kerel was, een echte idealist, een
vent om je pet en zelfs je zondagse hoed
heel diep voor af te nemen maar ik be
greep tevens, dat het genie net zoveel
practische kijk op de dingen heeft als een
kanariepietje en ik had verschrikkelijk-
veel medelijden met hem.
Wat had het genie gedaan? j
Het genie was tot de conclusie gekomen
dat aan het woningprobleem nu meer
dan genoeg woorden waren besteed
„Met kletsen bouw je geen huizen" had
hij tot zichzelf gezegd, „we hebben hout
nodig en stenen, ijzeren bintjes en potten
verf, behangselpapier en spijkers".
Eenmaal zover gekomen begon het ge
nie zich af te vragen „Waar haal ik al
dat materiaal vandaan?"
Hfj was bij de diverse instanties ge
weest. Die begonnen allemaal met formu
lieren en richtlijnen te goochelen, hadden
het over Rjjksgoedkeuringsnummers en
wederopbouw, urgentie-verklaring en
bouwvergunningen.
„Das niks" besloot het genie.
Zeven dagen heeft hij aan een stuk op
zijn potlood zitten kauwen om een
ideetje te vinden. Toen het potlood hele
maal opgekauwd was en hij de laatste
splinters uit zijn kiezen peuterde, wist
bij het. Hij huurde een handwagen en be
gon materiaal op te halen.
Overal waar een ongebruikt kippen
hok stond begon hij planken te slopen.
Hij sleepte bintjes weg bij oud-roest-han-
delaren, viste hout uit de Maas, brak
hekjes af én trok paaltjes uit de grond.
Hij tikte een stel lege wijnkisten op
de kop, scharrelde stenen uit puinhopen,
zocht en wroette, sjouwde en gapte,
sleurde en leende, hakte en wurmde
net zo lang tot hij in het sterrehbos een
volkstuintje vol materiaal had liggen. Dat
werd netjes gesorteerd en op stapeltjes
gelegd en 's nachts zat hij in een overjas
gehuld bij een stallantaarn te waken
over zijn schatten. -vu.»
„Als ik dit vrachtje erbij gelegd heb
besloot hij, ben ik klaar om te beginnen
Ik heb hem niet durven ontmoedigen,
ik heb hem veel succes gewenst en hem
een nijptang en een zaag cadeau gedaan,
die ik al jaren ongebruikt in een hoekje
onder de gootsteen had liggen
°nÜ SEBASTIAAN.
Het moet al heel raar gaan, wil Typer
een namaak-Kinderkruistocht naar het
Oude Kerkhof ontmoeten zonder de
achtervolging naar de betekenis van uit
gebeuren in te zetten.
De waarheid was snel achterhaald. De
kinderen van de 5e, 6e en 7e klas van
de Katholieke Lagere Scholen trokken
ter zangrepetitie voor de Aubade, welke
op 6 September ter ere van de Troons
bestijging van H. K. H. Prinses Juliana
gezongen zal worden door de 3 hoogste
klassen van alle Schiedamse scholen.
Ondanks verwoede pogingen van fra
ters, zusters en onderwijzers om bokjes
en lammetjes gescheiden te houden,
perste een zo grote stroom jongens en
meïsjes zich door de deuren van het
gymnastieklokaal, dat de verhitte pogin
gen in arren moede moesten worden
gestaakt.
De piano was een Buch. Het merk
Buche ware juister geweest; het was een
ware beuk-piano. De fabriek ervan stond
eens in de Rue Poissonnière, wat de ken
ner van de Franse taal niet behoeft te
verwonderen, want de stem van een vis
wijf benaderde dit instrument het dichtst
in muzikaliteit. Om over de zuiverheid
maar een paedagogisch stilzwijgen te be
waren.
Na het ongedisciplineerde gekakel, dat
alle geheime-wapen-betekenis in' zich
bevatte, om gebruikt te worden voor de
sonische oorlogvoering dit is de oor
logvoering, waarbij door middel van een
zeer schokkend geluid de zenuwen van
de burgerbevolking zodanig worden ge
spannen, dat zij afknappen kwam hot
gedisciplineerd zingen.
Het begon met „Wilt heden nu tdeden'
,„-,or.«4ioEiaiH pn muzikaliteit vai
Wellicht valt deze puzzle-rubriek voor
U in een iets te moeilijke klasse. Hier
heeft de schoolmeester-rijmelaar be
doeld, dat op de beide ronden, het Noor
delijk en Zuidelijk halfrond dat lied
gehoord wordt.
Het is dan ook een echt opvoedkundig
lied voor kinderen: „Mijn leren is spe
len" en mijn zingen is liet oplossen van
geografische woordspelinkjes.
De Hersen-gymnastiek zou een heel
half uur vol kunnen maken met vragen
naar aanleiding van dif Jubileumlied
1923. Het kon beter Jubileumlied 1929-
1937 of wel „Het Malaiselied" heten.
Na de monden en de ronden, krijgen
we nu duizend mensen methun vrome
beê en omdat „wensen" zo lekker op
„mensen" rijmt, stijgen er duizend van
een soort op van hier en overzee.
Twee duizend monden is per slot van
rekening niet Jallend veel; daarom gaan
nu nog duizend handen twee maal wui
ven. Goed gedisciplineerd als een massa
oefening van een gymnastiekclub: een
zelfde groet.
Een sprookje wordt waar en in alle
„wereldlanden" gaat het Hollands bloed
spreken; blij, dat het niet langer heeft
te kruipen, waar» het niet kan gaan.
Duizend mannen en vrouwen zingen nu
het hoofd ontbloot dat is natuurlijk
een vergissing; de mannen moeten het
hoofddeksel afzetten, maar het staat net
ter als de dames de hoeden ophouden
„Wilhelmus, tweemaal: van Nassauwe
Getrouw, tweemaal: tot in de dood!"
In vers 6 zal de Leeuw niet lijden, dax
Holland zal vergaap en zolang hij nu
maar zijn zwaard en zijn kroon oiijft
dragen, kunnen we de West-Europese
Unie. het Plan Marshall en al die poes
pas lustig op stal zetten: hij zal schragen
ons volk en onze troon. En voor de af
wisseling zijn we weer getrouwe tot in
de dood. 1
En dit, waarde lezer, zal de aubade
zijn, welke de schoolkinderen brengen
ter ére van de nieuwe Vorstin, de Vrouw
die even ver verwijderd is van valse
beeldspraak en rethorische nonsens als
aesthetische zin van dit samenraapsel
uit „Kun je nog zingen, zing dan mee
Onderwijsverniewing is vooral op het
gebied van zang-onderwijs een urgente
kwestie. Temeer, omdat er zoveel goed
materiaal is, dat de kinderen geen Re
derijkers-knollen voor sappige volks
lied-citroenen verkoopt-
TYPER.
Het bestuur van de afd. Schiedam van
de Algem. Bond voor Ouden van Dagen
roept alle Ouden van Dagen op. om op
6 September 's avonds om 7 uur mee te
defileren voor de burgemeester, die op
het bordes van het stadhuis aan de
Grote Markt, als vertegenwoordiger
van H. M de Koningin een défilé van de
Schiedamse 'verenigingen zal afnemen.
Men kan zich op 4 en 11 Augustus van
's morgens 10—12 uur opgeven in het
Volks-koffiehuis, Lange Haven 33 en
bij de boden van de Bond.
„ORANJE-VERENIGING".
De M. O. V. heeft plannen gemaakt
om per 31 Aug. a.s. ter gelegenheid
van de verjaardag van H. M. de Konin
gin een historisch-allegorische optocht
te houden. Door de commissie, welke
is samengesteld om deze optocht te or
ganiseren, wordt een beroep gedaan op
de Maassluise verenigingen, industrieën,
middenstand enz. om aan deze optocht
medewerking te verlenen.
Op Dinsdag 27 Juli a.s. 's avonds om
8 uur wordt er door de commissie m het
Zeemanshuis een bespreking gehouden.
Hierbij worden allen, die aan deze op
tocht willen deelnemen, uitgenodigd.
PROCESSEN-VERBAAL.
Terzake diefstal van 5 rol handvaten
werd proc. verb, opgemaakt tegen T. uit
Schiedam en v. H. uit Vlaardingen. De
vaten werden in beslag genomen.
Tegen de koper van deze vaten, ge
naamd K., werd wegens schuldheling
eveneens proc. verb, opgemaakt.
Voorts werd proc. verb, opgemaakt
tegen de R. uit Rotterdam, terzake dief
stallen van een electr. boortol en een
srij-ijzer. Het ontvreemde kor. wor
den in beslag genomen.
Terzake overtreding ,van de drank
wet, werd proc. verb, opgemaakt te
gen de winkelier V. alhier.
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: Nicolaas, z. van N. Over*
voorde en N. Speijer; Maartje, d. van A.
Molendijk en A. J. Goudswaard.
GEHUWD; J. J. Verheij en L. J. I.an-
geveld.
ZONDAGSDIENST ARTSEN.
Van Zaterdagmiddag 12 uur tot Maan
dagmorgen 8 uur wende men zich voor
geneeskundige hulp tot E. W. Melchior,
arts, Veerstraat 15. Tel. 308.
Begonnen werd - in genoemde maand
aan 3.196 woningen, zodat aan Jiet eindb
van Mei 1948 43.092 woningen in uitvoe
ring waren.
HorizoctaaJ; 1
Oplichter, 8. Jong dier.
11. Staaf, 12. Bloeiwijze,
13. Troefkaart, 14. Zang-
noot, 16. Keurig, 18.
Tocht, 19. Laatsleden,
20. Gelders dorp, 22.
Drinkgerei, 23. Vrij, 24.
Waadplaats, 25. Ge
bied, 27. Hoofddeksel,
28. Schildknaap, 30.
Schatting, -32. Dron
ken, 33. Betekenis, 34.
Voorzetsel, 36. Holte.
39. Telwoord, 40. Grond
soort, 41. Vogel, 43.
Spoedig, 44 Godsdfenst,
46. Insect, 48. Voeg
woord, 49. Mand, 50.
Afscheiding, 51- Kle
dingstuk, 53 Brabants
dorp, 55 Grot. 57. Her
kauwer, 59. Tooi, 60
Ouderwets kledingstuk,
61. Inhoudsmaat, 63.
Wig, 65. Maanstand, 66.
Familielid, 68. Been,
70. Lidwoord, 71. Be-
hoeftig, 72. Huisdier, 74, Voegwoord, 76.
Titel, 77. Teer gewas.
Verticaal: 1. Plak gras, tal
woord. 3. Zuster, 4. Europeaan. 5. Berg
plaats, 6. Vaa'rtuig, 7. Voertuig. 8. Voor
schrift, 9. Maat, 10. Laag land, 13. Holte,
15. Lied, 17. Hoop, 48. Bedorven, 19. Pro
ductiviteit, 21. Ernstig, 23. Europeaan, 24.
Zeef, 26. Europeaan, 27. Gelijkenis, 28-
Kern, 29. Voorgeslacht, 31k Zoogdier, 35.
Kleverige stof, 37. Vloeistof, 38. Kleur,
39. Maat, 42. Godin, 45. Loop, 47. Kle
dingstuk, 49. Vrucht, 50. Dierenverblijf,
52. Bereider, 54. Herstelplaats, 55. Vlees
soort, 56. Tijdsdeel, 58. Belofte, 60. Be
drag, 62. Laag, 64. Stad in België, 66.
Vreemde munt, 67. Toiletartikel, 69.
Waarschuwer, 71. Voertuig, 72. Losplaats,
73. Voorzetsel, 75- Zonnegod.
Oplossingen -tot Donderdagmiddag.
De oplossing van de verborgen spreek-
woord-puzzle van vorige week luidt:
Slapende katten vangen geen ratten.
1 Osloërs, 2. klapper, 3. antenne. 4. ade
laar, 5. eskader, 6. prettig, 7. Benares. 8,
ervaren, 9. slinger, 10. genadig, 11- on
geluk, 12. legende, 13. Arabier, 14, zit
ting, 15. Armenië.
De prijs is gewonnen door: Zr. Putters,
Frans Halsplein 31a, Schiedam.-
De commissie ter bestudering van de
status van Aruba in het nieuwe konink
rijk heeft voor de Nederlandse Antillen
een constitutie ontworpen, die door alle
leden eenstemmig werd aangenomen.
Voorgesteld wordt, dat de „Verenigde
Nederlandse Antillen" een federatie van
zes eilanden zullen zijn, waarvan elk
eiland wordt bestuurd door een gouver
neur, een volksvertegenwoordiging en
een college van gedeputeerden. De ge
meenschappelijke aangelegenheden in
het toekomstig „Verenigd Koninkrijk"
zullen worden behartigd door het bestuur
van de Verenigde Antillen, bestaande uit
een federale raad en een bestuursraad
Nederland zal vertegenwoordigd worden
door een krooncommissaris.
Volgens' mededeling van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Zuid-
Holland zijn in'de weafk van 11 t.m. li
Juli j.l. in de haven van Rotterdam aan
gekomen 170 zeeschepen met een inhoud
van 730.499 netto M3. (2,83 M3. is 1 reg.-
ton), tegen 137 schepen met 624.683 netto
M3. Nu dus 33 schepen meer met 105.805
netto M3.
Daartoe gemachtigd door H. K. H. de
Prinses-Regentes heeft de minister-presi
dent, dr. L. J. M. Beel, hedenmiddag de
zitting der Staten-Generaal gesloten.
De beide Kamers zijn daartoe te kwart
voor drie in het gebouw der Tweede Ka
mer in verenigde vergadering bijeenge
komen onder voorzitterschap van de pre
sident der Eerste Kamer, mr. R. Kranen-,
burg.
Nadat dr. Beel -de vergaderzaal was
binnengeleid, hield hij staande achter de
regeringstafel, de volgende toespraak:
„Het heeft Hare Koninklijke Hoogheid
de" Regentes behaagd mij in naam van
Hare Majesteit de Koningin op te dragen
de zitting der Staten-Generaal te sluiten.
Gedurende het nu afgelopen zittings
tijdvak heeft het overleg tussen de volks
vertegenwoordiging en de regering
wederom tot goede resultaten geleid. In
het bijzonder moge hiér worden herin
nerd aan de voorstellen tot verandering
in de grondwet, onder meer teneinde een
nieuwe rechtsorde voor Nederland, Ned.-
Indië, Suriname en Curasao te kunnen
voorbereiden en vestigen, welke in eerste
lezing door U werden aanvaard en welke
de oorzaak zijn, dat de sluiting van de
zitting der Staten-Generaal op dit onge
wone tijdstip plaats vindt. Dat met be
trekking tot de staatkundige hervormin-
gen in Suriname en de Nederlandse An-
tillen reeds de eerste stap kon worden ge
zet door de aanvaarding van de wets
ontwerpen tot wijziging van de staats
regelingen van Curasao en Suriname,
stemt de regering tot voldoening.
Op internationaal gebied valt te ver
melden de ondertekening door Nederland
van het verdrag met België, Frankrijk,
Luxemburg en Groot-Brittannië en
Noord-Ierland op 17 Maart j.l. en van
het verdrag nopens de Europees-econo
mische samenwerking op 18 Aprill j.l.. aan
welke verdragen U reeds uw goedkeuring
hebt gehecht.
Mogen deze gebeurtenissen tot e
denheid aanleiding geven, de internatio
nale toestand, in het bijzonder ten aan
zien, van hetgeen zich in Duitsland vol
trekt, is voor de regering voortdurend
een reden tot bezorgdheid.
Tal van andere wetten kwamen voorts
in deze zittingsperiode dank zij uw mede
werking tot stand.
Hare Koninklijke Hoogheid de Regen
tes heeft mij verzocht U, mede namens
Hare Majesteit de Koningin, hare erkente
lijkheid te betuigen voor uw toewijding
en ijver in het behartigen van 's lands
TL cllt Q11
Door de Regentes daartoe gemachtigd,
verklaar ik de zitting der Staten-Gene
raal in naam der Koningin te zijn ge
sloten."
Daarop werd de minister-president uit
geleide gedaan, waarna de voorzitter de
vergadering sloot.
Opening der nieuwe sitting
De leden der beide Kamers van 'de
Staten-Generaal zijn opgeroepen voor een
verenigde vergadering in het gebouw der
Tweede Kamer op Dinsdag 27 Juli, des
namiddags te kwart voor één. In deze
vergadering zal de minister-president,
daartoe gemachtigd door H. K. H. de
Prinses-Regen^*, de aanstaande zitting
der Staten-Generaal te één uur openen.
Te kwart over twee vergadert de Eerste
Kamer, o.m. voor het onderzoek der ge
loofsbrieven ,en beëdiging der leden.
Voorts wordt o.m. geloot voor het be
palen van de tyd van aftreding der le
den. Na benoeming van de leden van
enige commissies wordt het
tot wijziging van de Wet van
1935, houdende bePalinf?£.lrrtra's h'
hebbende op de zeevaartdiploma s, be-
ha"de!?'lf dri, komt. de Tweede Kamer
biieen voor het onderzoek der geloofs-
J v.ierin ff Her loHon Vnnrt.S
brieven en.
dat alle waardigheid en muzikaliteit van
onze Gouden Eeuwse liederen in zich
bevat. De neiging bleek groot om de
aanduiding „rustig" te verwarren met
het synoniem „slaperig", wat toch nau
welijks de bedoeling van het lied kan
zijn. Een zelfde probleem deed zich voor
bij de „Bede voor het Vaderland waar
bij in navolging van de doorsnee Neder
landse kerkzang de opvatting scheen te
heersen, dat een bede van elke innerlijke
drang of bezieling gesteriliseerd moet
zijn tot een soort gebeds-stroop.
Voor het volgende nummer offerden
wij zonder gekanker ons bekende „Goed
en bloed" tot het langs beemd en strand
klonk: „Vrij is 't volk van Nederland
Recht en slecht daverden de klassen
door de eeuwen heen tot zij hou en
trouw het hart aan het dierbaar Neder
land verpand hadden.
Hiermee begon de keuze van ware
jeugd-liederen eerst goed. Al deze jon
gens en meisjes zegenden de dag, dat zu
de handen konden strekken en hun borst
konden doen gloeien van vreugde om
het „Heil U" door Hollands tuinen te
ruisen. (Eigenaardig, dat de kinderen
van vroeger blijkbaar windzuchtiger
stemmen hadden dan onze knapen.
Laar ons luisteren naar het jub'len van
strand en duin nu de gouden jonkheid
ten troon stijgt.
"Heil U wat bezwijken zal" doet ploe-
seling de schrik om het hart slaan. Dit
is een revolutionaire uitroep, die kenne
lijk door Saul de Groot per ondergrondse.
Waarheid is ingevoegd.
Gelukkig, er volgt nog meer. Wat be
zwijken zal, wordt niet met „Heil U
begroet, al mocht U zulks in eerste le
zing vermoeden; „Heil U wat bezwijken
zal, Heil U onze trouw staat pal!" luidt
,de tekst. Ja, dat had U niet gedacht, dat
we zo'n verrassende anti-climax ijl een
Kroningslied konden verwerken. We
gaan verder en bezoeken de Vrijheid die
aan deze stranden woont, nu „Heil U" op
der Nassau's troon gezeten is.
Er komt zowaar nog goochelen bij kij
ken' de schepter is de toverstaf, die. allen
trekt en rust gebiedt in 't woên der
baren, frisser leven, vreugde wekt!
Wordt niet woênd, lezers, over het feit,
dat deze rhetorische nonsens in de jare
1948 nog dodr Schiedamse schoolkinde
ren gedebiteerd moet worden.
Het ziin per slot van rekeining maar
„duizend ménden", die nu een zelfde
Hollands woord spreken. „Maar duizend
mo-on-den: (bis)". En die zijn dan nog
verdeeld over beide ro-on-den, bei-de
ro-on-den.
Naast deze avonturenverhalen zijn er
de nuchtere dorpsverhalen. Hier vond
de volksverbeelding een onuitputtelijk
rijk terrein; ze vertellen van de slimheid
van een ketellapper die de duivel te glad
af was of van de domme Jack die zijn
koe ging verkopen voor een bij die dan
sen kon.
Van Ierland naar China. Bij de Bezige
Bij verscheen in de bewerking van
Langen een 23-tal ^rookJerJ. wonder^
Illustratie uit „De harp van Erin
Bij gelegenheid van de Boekenweek (1948) die Donderdag bes-on hebben
we een speurtocht door de nièuwverechcncu boeke» gemaakt en uit
deze chaotische veelheid een kleine stapel terzijde gelegd, Wat de
norm was die onze keuze bepaalde? Op de eerste p aats de gedachte
dat de Boekenweek belangstelling voor het boek w'l wekken in zeer
brede kring. Niet naar het absolute kunstwerk richtte zich dus onze
aandacht, maar uaar het boek, dat, staande op een ped dat de smaak
der litteraire fijnproevers kan bevredigen, ook aan ge egenheidslezers
volle voldoening vermag te schenken. Welnu, toen de keus gedaan was,
bleek dat de uitverkoren boeken één karakteristiek gemeen hadden:
zij waren allen geschreven met een oprecht pleizier het leven, een
pleizier ook in het vertellen, en een zekere blijmoedigheid, die zonder
zware problemen te stellen, de dingen in simpele doch zinrijke vorm
ziet.
,Hoe zal men van het leven vertellen ^^e ^ingén z®|£ vertelten'van'sprook-
liger zekerheid te worden verstaan k°o£ds£uk 0™r_ ^et toch eenmaal over
waarlijk gedeeld pleizier dan wan- j hebben gaan we meteen naar
neer men over kinderen verteltvraagt «P^ voigende boek ,.»e harP van Erin'"
met inniger
in een
iijke verhalen vaneen Chinees ^ge-
sprookjesverteller Poe Soeng Lhag.
»d van
we voor dit boek voorbehoud voor vol-
wassenen wensen.
Wie spreekt over blijmoedige vertel
lingen mag het derde deel van pater
Schreurs' trilogie „Kroniek ener parochie"
(Uitg. Het Spectrum, Utrecht) zekér niet
vergeten. De oude Nicolaas Boute „de
Mens", wiens ondergang in het tweede
deel beschreven werd is verdwenen, maar
in de gesprekken der dorpelingen leeft hij
voort en in het dorp spelen nu zijn zonen
Dorus, Lambert en Nico een vooraan
staande rol.
Voorts is ook kapelaan Odekerke als
helt>er van pastoor Lumens heengegaan
maar ziin opvolger, de onstuimige door
draver kapelaan van de Brande, biedt een
even interessant object voor pater
Schreurs' gezond en helder Inzicht in het
menselijk karakter.
Haast nog meer dan in zijn vorige boe'
ken zoekt do gezellig voortvertellende
schrijver zijn kracht in het anecdotisehe.
Het gevaar van het uiteenvallen in losse
episoden, die minder indruk bij de lezer
achterlaten naarmate ze vluchtiger en
meer om zichzelf verteld zijn, heeft de
schrijver daarbij niet geheel overwonnen.
Een ander priester, die als romanschrij
ver grote verdiensten heeft is Can. Shee-
han. Van hem verscheen bij Paul Brand
„De blindheid van dr. Gray". De inhoud
van dit boek is zo bont, er zijn zoveel
Antoon Coolen in „Uit het kleine rijk
(Uitg. Het Wereldvenster A'dam), een
herdruk van een weinig bekend, maar
alleraardigst boek van deze ras-verteller.
Hij vertelt in dit charmante werkje met
grote openhartigheid over zijn eigen kin
deren. Het is alsof de lezer voor enige
tijd wordt opgenomen in het gezin van
de auteur die hem zonder enige terug
houding laat zien hoe het daar toegaat.
Men ziet hoe de' kinderen opgroeien,
hoe de jeugdige karakters zich vormen,
we leven mee met hun spel, we onder
gaan hun verwonderde ontvankelijkheid
voor het omringende,' en doordat de
schrijver er telkens de ouders bij betrekt
tekent hij tevens zijn zelfportret als be
nijdenswaardig vader vair' een gelukkig
gezin.
HM
beëdiging der leden. Voorts
zalfde'nominatie voor 'het voorzitterschap
worden op-gemaakt.
De kabinetsformateur, dr. L. J. M.
Beel, heeft heden in de loop van de da„
de ministers Götzen, Gielen, Van Maar-
seveen en Van den Brink ontvangen.
gels kende" (uitg. Het Spectrum,
Utrecht) De door de par°^llekamer
schrik verwachte wereldvreemde kamer
geleerde pater Happe blijkt opjm
eigen zonderlinge manier een cb£a_
te zijn, die het hart van zijn p
nen door en door kent. Hier - har
het boekje ^"^„^"spectrum versche-
Eveneens bij het Spe Godfri
nen twee berdLuk£|t klein insecten-
bo°ek"nbéleefde de twaalfde druk en dit
urn veestiee verhaal van Eriks wonder-
lijke reis m het insectenland Wollewei,
waar de samenleving dezelfde euvels
hliikt te vertonen ais bij de mensen, zal
nog wel meer herdrukt worden.
Minder bekend dan Erik is Bomans'
eersteling „Be memoires van Pieter
Bas", door velen nog steeds «als zijn
beste bóek beschouwd. Zeker is, dat de
beschrijving va- d—a argeloze, die langs
- U onverklaarbare wegen tot het minister
motieven dooreen geweven dat het m0® schap komt, juist het slachtoffer is dat-
Gedurende'de week van 12£'™'"J"h
1948 werden in de Nederlandse steenko-
lenmijnen tn totaal 216.876 ton kolen ge
produceerd tegen 215.317 ton m de voor
afgaande week. Dit Wil zeggen: 36.146 ton
per dag, vorige week 35.886 ton.
In aansluiting op het bericht uit
Brussel omtrent de verklaring van de
Belgische minister van. fiancien over a
beschikbaarstelling van deviezen aan
Ned. touristen naar Belgie door de Ned
autoriteiten, wordt van Ned officiële
zijde nog het volgende gemeld.
Met het oog op de samenwerking der
Beneluxlanden heeft de regering op ver
zoek van de Belgische regering binnen
het kader van het bestaande handels-
accoord een beperkt bedrag aan devie
zen beschikbaar gesteld voortourisme
naar België en Luxemburg voor de pe
riode van heden tot en met Septem-
ber 1948. Per persoon in de leelitijd
van 15 jaar en ouder zal voor een ver
blijf van tenminste 3 en ten hoogste 8
dagen een bedrag van Belg. frs. 300 per
dag beschikbaar worden gesteld; kinde
ren beneden 15 jaar ontvangen Belg.
francs 150 per dag.
Aanvragen tot het verkrijgen van een
deviezentoewijzing moeten op ae ge
bruikelijke wijze bij de devieze nken
en erkende reisbureaux worden inge
diend tot uiterlijk 30 Jul1-
De toewijzing zal n" °noS
den. Met nadruk wordt er opgewezen.
dat verkregen deviezen met overdraag
baar ziin en voor geen andere doelein
den dan voor tourisme in België en
Luxemburg mogen worden aangewend.
Personen, die ^eeds een deviezentoe-
wijzing voor vacantiereizen in 1948
hebben ontvangen, komen voor deze re
geling niet in aanmerking en behoeven
derhalve geen aanvrage in te dienen.
(Uitg. Elsevier, A'dam). In deze, prachtig
uitgegeven bundel verzamelde pater John
B. Knipping een aantal volkssprookjes
van het groene eiland, dat met zijn mys
terieuze natuurpracht het moederland
van feëen en elfen zou kunnen zijn.
Daar zijn op de eerste plaats de avon
turensprookjes, waarin ontzagwekkende
helden op weg naar hun ideaal menig
monster krijgen te bevechten, een taak
die al of niet met hulp van betoverde
merries of feëen steeds met succes wordt
volbracht Er ligt een glans van primi
tief volksgeloof over deze steeds volgens
eenzelfde schema gebouwde heroïsche
verhalen, onder welke vooral „De vogel
van het gouden eiland" als een buiten
gewoon gave vertelling opvalt.
lijk is door de gebeurtenissen heen de
grote lijn te blijven volgen. Can. Sheehan
is nu eens de geleerde, die zijn erud.tie
achteloos uitstrooit, dan weer de mensen
kenner, soms de theoloog, maar hij
ook een uitstekend verteller zijn
denken aan de passage met de Rauaai
schilder een kostelijk humorist.
Zijn boek dat Wij ieder van harte aan
bevelen, is als een rijke
prenten, met smaak ingelijst in het giote
motief dat eraan ten grondslag ligt. de
schijnbaar stugge dr. Gray die onder in
vloed van zijn nichtje en uiteindelijk door
het verlies van zijn gezichtsvermogen de
winst boekt van een warmer mensen
liefde.
Een aardig boekje is Cecily flalla k's
„Van een Frans patertje, dat geen En-
Bomans' hoffelijke spot behoeft. Deze
nieuwe t druk werd door H. Prenen met
nieuwe en zeer geslaagde prenten ver
sierd.
Tenslotte noemen we nog een nieuwe
novellenbundel van Henriette van Eyck.
„Bedelarmband" (Uitg Querido). Hen
riette van Eyck behoort tot de humoris
ten, die een eigen geluid laten horen.
In deze zeer smaakvol uitgegeven bun
del herkent men dit geluid onmiddellijk.
Een fletirig, opgewekt geluid, soms iets
te uitbundig om nog aan de onvervalst
heid van deze humor te geloven, maar
vol verrassende vondsten en speelshe
den. Meer pretentie dan amusant te zijn
lijkt de schrijfster niet te hebben; maar
hierin slaagt zij dan ook met vlag en
wimpel.
Volgens onbevestigde berichten uit Hof
(Beieren, op de grens van de Amerikaan
se en Russische zones) hebben Russische
officieren gezegd, dat de grenzen tussen
Oost- en West-Duitsland over een dag of
tien weer open zouden zijn, aldus A.P
De directeur van een busdienst in Hof,
Hans Bojak, zegt, dat hij aan de Russische
officieren gevraagd heeft, wanneer hij
zijn dienst van Hof op Berlijn weer ope
nen kon. De Russen antwoordden (vol
gens Bojak): „over een dag of.tien", want
„na de invoering van het nieuwe geld
zou het niet meer nodig zijn, de grenzen
dipht te houden".
