Bijzonder begaafde kinderen
ook een probleem
typerende To
De doos
dokter Sila
MISDAAD
IN AMERIKA
D\E
wereld
Velen bereiken te iveinig
De Amerikanen
zijn vertrokken
m
museum
Bom op liet St. Pieters
plein
WOENSDAG 4 AUGUSTUS 1948
PAGINA 3
Lichtjaar-theorie en
atoomsplitsing
OM HET KAMPIOENSCHAP VAN
SCHIEDAM
i EXAMENS
BURGERLIJKE STAND
DEMOBTLISANTEN TEN
STADHU1ZE
Rijwielpad
WEER NEL ZWIERS
KOSTEN WONINGBOUW
VERLAAGD
HET RADARSTATION IN
DE HOEK
Leslokaal van „Radio Holland"
NIEUW VOORRAADSCHIP
VOOR KON MARINE
Weer een Hr- Ms, „Pelikaan"
Bewondering voor een program
op de minuut af-
HAAGSE TRAM RIJDT
HEDEN WEER
DE SCHOLEN IN ROEMENIë
OLYMPISCHE VOETBALPLOEG
VAN INDIA TEGEN SPARTA
POSITIES TROEPENSCHEPEN
VLAARDINGEN
door
WALTER L. GEBAUER
NED. VRACHTENMARKT
Toen wij onlangs een bezoek brachten aan de school voor zwak
begaafde kinderen, de school van meneer Penning, werd ons op een
desbetreffende vraag meegedeeld, dat de meer dan gewoon begaafden
geen bijzonder probleem voor het onderwijs opleverden. Die pasten
zich wel aan. In ieder geval waren bun problemen niet zo groot,
dat er een aparte school voor gesticht zou moeten worden. Zoals we
toen reeds schreven wordt de begaafdheid van de kinderen door
middel van toets-vragen- en test-handelingen bepaald en vastgelegd
in een cijfer, dat aangeduid wordt met I. Q.
Intelligentie quotient is de naam van t
cijfer, waarmee men de kinderen rubri.
ceert' I.Q kan de trots en de wanhoop
zijn van de ouders. I Q. een nieuwe
dwingeland in de paedagogische kinder
kamer aan het worden. I.Q. gaat het
als met alle wetenschappelijke begrip
pen, die beduimeld worden door de
populair-wetenschappehjke literatuur:
zii worden een bedreiging ih plaats van
een hulpmiddel; zij zijn als een vlijm
scherp lancet, dat uit de hand van de
professor is gerukt en aan de kinderen
is gegeven om er Rode Kruisje mee te
spelen.
Vooral de Amerikanen zijn zeer sterk
in het uitdelen van wetenschappelijk
materiaal aan de weekblad-lezerskring.
Zo vinden wij in „Life" een artikel, dat
ons een bevestigend antwoord gaf op de
vraag, die de Schiedamse onderwijzer
nog ontkennend beantwoordde.
Supra-normale kinderen zijn wel dege
lijk een probleem. Zij zijn veel zeldza
mer; zij vormen geen massa-kwestie,
maar voor hun welslagen in het leven
kan hun meer dan normale begaafdheid
een ernstig struikelblok worden.
Ieder onderwijzer zal U trouwens uit
eigen ervaring weten te vertellen, dat de
begaafdste kinderen het zeker niet a1v"'d
het verste brengen. Integendeel, hun
vlotte manier van leren, hun snel opne
mingsvermogen geeft hun zo'n gemakke
lijke voorsprong op de anderen, dat hun
vechtlust, hun doorzettingsvermogen, hun
zucht tot het overwinnen van moeilijk
heden niet tot ontwikkeling komt, omdat
zij daarop niet getraind zijn
In de experimenteerschool van Hunter
College in New York zijn 450 kinderen
bijeen gebracht. De I.Q. van 150 daarvan
wijst op genialiteit. Het is de enige school
voor het onderwijs aan uitsluitend be
gaafde kinderen in de V.S. De toekom
stige hersentrust van de Nieuwe Wereld
is hier tezamen gebracht. Ogenschijnlijk
hebben deze kinderen weinig het aanzien
van probleemscheppers. Gewoonlijk zijn
ze groter, gezonder en gelukkiger dan de
middelmatige vrienden en vriendinnetjes.
Het opvoedkundige vraagstuk litg in het
feit, dat zij te knap voor hun leeftijd zijn.
Zouden zij door de leerstof vliegen op
grond van hun aanleg dan zouden zij
maatschappelijke mislukkelingen worden,
ongeschikt om omgang te hebben met
kinderen van hun eigen leeftijd. Van de
andere kant kunnen zij niet in gewone
klassen worden ondergebracht, omdat hun
verstand het absorptietempo van de ande
ren ver voorligt en dus niet te verwer
ken krijgt, wat het nodig heeft, om vol
ledig tot ontplooiing te komen.
Inschrijvingen van nieuwe 'leerlingen
zijn er genoeg, maar van de 2000 aanvra
gen zijn er dit jaar maar 85 toegelaten.
Hun paspoort was het zeer hoge I.Q.-
cijfer.
Kinderen van drie jaar zijn over het
algemeen nog doortrapte individualisten,
maar op de Hunter-school werken ze op
die leeftijd al geestdriftig met elkaar sa
men; vormen een soort speelpatrouijje,
waarin allen tezamen de poppen verzor
gen. kleden en naar bed brengen Op hun
6e jaar bespreken deze kinderen onder
werpen als de betekenis van de lichtja
ren, de zonnetijd en het zonnestelsel. Een
van de kinderen moet door eigen studie
uit boeken van de bibliotheek een voor
dracht houden over een zelf te kiezen
onderwerp. Zijn betoog wordt in het
kort op het bord gezet met de opmerkin
gen van de andere leerlingen erbij. Het
komt namelijk niet zelden voor, dat de
kinderen de bibliotheek induiken om te
zien, of de voordrachthouder het wel bij
het rechte eind heeft.
Hier volgt een voorbeeld van een les,
zoals die op het bord verscheen. (De let
ters zijn dezelfde als wij de juffrouw van
de Schiedamse experimenteerschool in de
eerste klas zagen gebruiken
„Samenvatting: Arnold vertelt. De
aarde draait rond de zon met een snel
heid van ongeveer 1750 km per minuut.
Ralph voegde er aan toe: De zon is
maar een kleine ster. Hij lijkt groot, om
dat de dichtstbijzijnde ster 140.000.000 km
verder weg staat,
We meten de afstand van de sterren
naar de aarde in lichtjaren.
Philip heeft ontdekt, dat de eerste wa-
terklok in 4000 vóór Chrisuts gebruikt
werd.
Lucy heeft ons bijzonderheden verteld
over de kaarsenklok. Zes kaarsen brand
den 24 uur."
Aldus de les in de klas van aankomen
de genietjes.
Op hun 9e jaar spreken de kinderen
met elkaar in het Frans en voor ze op
hun 11e jaar van school gaan, hebben
sommigen hun eerste symphonie vol
tooid. Steeds moet de school zo werken,
dat de onbewuste genieën zich kunnen
blijven aanpassen aan de gewne kinderen
van hun leeftijd.
Om dit te bereiken wordt het gewone
programma doorgenomen, maar in rijker
vorm. De leerlingen moeten zelf op zoek
naar gegevens over de leerstof. De weg
wordt hun gewezen in de bibliotheek,
waar zij zelf onderwerpen kunnen uit
zoeken, die hun interesseren. Na bestude
ring hiervan brengen zij hun bevindin
gen voor het critisch gehoor van hun
klasgenoten.
Het resultaat kan komiel zijn: bv. toen
een 10-jarig knaapje opstond en een be
schouwing hield over de komende presi
dentsverkiezing in de V.S.
„Er moet een derde partij komen, maar
volgens mijn mening is Wallace daar de
man niet voor. Natuurlijk, moeten we
aardig voor de Russen zijn, maar hij gaat
te ver. Hij is veel te lief en zet zijn voet
niet genoeg schrap. Stassen, dat is wel
een man, die geschikt is voor de derde
partij. MacArthur is te oud".
Dit alles# klinkt natuurlijk vreselijk
eigenwijs. Maar het is inderdaad eigen
wijsheid van deze kinderen, gevonden
door eigen studie en eigen overdenking.
De kinderen op deze school weten, dat
zij knap zijn. Het is niet anders te ver
wachten. als Sandy op zijn 7e jaar kan
uitleggen, hoe de neutronen zich gedra
gen in uranium, de kernstof voor de
atoomsplitsing; als Johnny op zijn 5e
jaar belangstelt in De Ring der Nibelun-
gen, oók al zijn er kinderboeken in over
vloed.
Toch zijn zij eerder eenvoudig dan op
schepperig me1 hun kennis. Hun liefheb
berij vult hun leven, of dit nu scheikunde
is sommigen hebben langzamerhand
een eigen laboratorium opgebouwd of
politiek anderen bestuderen de wereld
politiek en de sociale vraagstukken, of
medicijnen de menselijke schedel is
een bron van voortdurend onderzoek
voor Ralph,
En als U zoudt vragen, wat ze willen
worden dan zegt er een van 8 iaar pels
jager, Ralph van 11 dokter, Lu$ kinder-
De beslissing in de competitie om het
kampioenschap schaken van Schiedam
is gevallen. Door het resultaat van de
14e ronde is de voorsprong van de
heer L. Reitsma nu zodanig, dat hem
de eerste plaats niet meer kan ontgaan.
Dit is nu de 3e maal dat het kampioen
schap door die heer L. Reitsma wordt
gewonnen en ook nu toont de score
(12% punt uit 14 wedstrijden) dat dit
ten volle verdiend is.
De tweede plaats wordt bezet door R.
van der Mark. Deze jeugdige E.S.S.
speler, die voor de eerste maal aan deze
competitie meespeelde, kan eveneens
terugzien op 'n serie uitstekende partijen.
De uitslagen van de 13e en 14 ronde
luiden tenslotte: J. G. Maagdenberg
L. Reitsma 01, J- C. HölzkenA. N.
Broeren 01, H DomselaarJ. J. Th.
Penning 10. W. J. Schermer—C. Ves-
ter 1—0, H. den Uyl—s. Oosthoek 1—0,
P LamR. van der Mark 0—1, R. van
der MarkL. Reitsma S. Oost
hoekP. Lam C. VesterH. den
Uyl 01, A. N. BroerenH. Domselaar
0—1, J, G. Maagdenberg—C. van Win
gerden 10.
Nadat onze stadgenoot Karei van
Steen in December j.l. slaagde voor het
Staatspractijk-diploma Boekhouden, leg
de hij gisteren met gunstig gevolg nee
M.O.-examen Handelswetenschappen A
af.
GEBOREN: Heter. z. v. P. v. d. Pol
en M. v. Katwijk, L. Kerkstraat 31
Arie L., z. v. A. L. Rietveld en C. C.
Kosten, Oudedij'k 9; Simon J., z. v. S.
J Foncke en M. E. Pors, Potgieterstraat
11; Maria C., d. v. Th. J. Hendriks en
Abraham, z. v. A v. d. Vlies en G. A.
Winkel, Tuinlaan 70; Catharina E. L.
M„ d. v. W. L. Leenderts en C. E. C. A.
Beumer. Dr. Noletstraat 1; Herman J.,
z. v. H. J. Rorije en M. Hogenboom.
Rozenburgerplein 2.
OVERLEDEN: J. Hoppe, 72 j„ Nas-
saulaan 75.
„Togliatti zal wellicht nimmer meer
zijn plaats als leider ^van de Italiaanse
communistische partij innemen", schrijft
de correspondent van de „Daily Tele
graph", te Rome. „Moskou zou de partij
bevólen hebben een strijdpolitiek te voe-
juffrouw en de 7-jarige Lennie Directeur ren en Togliatti definitief willen ver
van de Coca Cola-maatschappij. vangen'
Maandagmiddag werd de derde groen
een 20-tal gedemobiliseerde Schiedamse
militairen in de Raadzaal door de plaat
selijke Demobilisatieraad ontvangen.
De Burgemeester, de heer Mr. J. W.
Peek hield een toespraak tot de gede-
mobiliseerden, waarin hij hen namens
de gehele Schiedamse burgerij welkom
heette in het vaderland en in onze
stad. Niet met muziek en festiviteiten
aldus de Burgemeester, hebben wij U
ontvangen; wij meenden dat een ont
vangst op deze wijze, in de vorm van
een praatmiddag, beter zou zijn.
Ge behoort allen tot de categorie der
O.V.W.-ërs en ge zijt naar Indië gegaan
met mooie idealen. Veel is daar anders
gelopen dan gedacht werd. De Indische
kwestie is moeilijk, maar onze natie
heeft meer moeilijke tijden gekend. U
hebt uw plicht gedaan en in Indië veel
levenservaring, practijk en kennis op
gedaan. U zult ongetwijfeld achteraf blij
zijn, dat U in dienst bent geweest en
U zult merken, zo is het mij' ook gegaan,
aldus de Burgemeester, dat de militaire
dienst Uw carrière niet heeft gebroken.
Integendeel. Men wordt daar gevormd
tot man en staatsburger. Later zult ge
Stellig kunnen verklaren: die Indische
tijd is voor mij niet verloren geweest.
Thans evenwel komt de zorg voor ei
gen toekomst en het vinden van een pas
sende betrekking. De Demobilisatieraad
zal U. zoveel als in zijn vermogen is
behulpzaam zijn.
Uit het hierna volgend gesprek met
de militairen bleek, dat verscheidenen
reeds een betrekking hadden gevonden
of na hun verlof gemakkelijk zouden
kunnen verkrijgen, terwijl aan anderen
bijzondere aandacht dient te worden be
steed.
Verscheidene leden van de Dem. Raad;
alsmede het Hoofd van het Gewestelijk
kantoor van de Sociale Dienst van het
Ministerie van Oorlog, Kapt. W. Lorié
voerden nog het woord; het geheel had
een leerzaam, prettig en vlot verloop,
terwijl ook de inwendige mens niet werd
vergeten
In zijn slotwoord wees de Burgemees
*ter op H. M. de Koningin, Wier jubileum
wij deze maand vieren; hij spoorde
aan Haar voorbeeld van voortdurende
toewijding en werkkracht te volgen.
De heer C. van Pelt dankte tenslotte
namens allen voor de prettige en harte
lijke ontvangst.
A.s. Maandagmiddag zal de vierde
groep gedemobiliseerden worden ont
vangen.
c ?Vef n®uwelijks vier weken zal ook
Schiedam in het teken van het regerings
jubileum staan. De tijd van voorberei
ding is voorbij; de tijd van werken is ge
komen. Verschillende firma's hebben
reeds haar opdrachten verstrekt aan de
scneppers van het feestelijk decorum.
Typer zag een interessant plan voor ver
siering en verlichting van een werf op
de hoek van de Nieuwe Haven, achter
de Lange Nieuwstraat, waarbij de pro
ducten van de firma een wezenlijk on
derdeel vormen van het versier'ngs-
element.
Dezelfde kunstenaar, die 'hiervoor ver
antwoordelijk is, de heer Giddink, zal
voor de versiering van de Hoogstraat zor
gen. Typer heeft van de redactie herno
men, dat hij hierover zijn mond moet
houden tot na" een binnenkort te houden
persconferentie. Al is het dan niet ge
makkelijk; het zij zo.
Toch wil Typer een probleem aansóij-
den, dat hiermee zijdelings te maken
heeft. Het Stedelijk Museum ligt aan die
zelfde Hoogstraat. De grote binnenplaats,
die door de twee vleugels omvat wordt,
is een wezenlijk onderdeel van de archi
tectonische opbouw van dit monument dat
een der weinige representatieve gebou
wen is, welke wij in Schiedam kennen.
De daar achterliggende aula zal bij de ko
mende jubileumfeesten tot officiële re
ceptiehal van het gemeentebestuur ge
promoveerd worden.
Is. nu de tijd niet gekomen, om aan de
binnenplaats haar definitieve bestemming
te geven? Reeds enige tijd zijn de teke
ningen hiervoor klaar. Deze tonen aan,
dat het de bedoeling is met verschillende
traceringen een levendig plaveisel te krij
gen. Beelden zouden deze ruimte verder
moeten stofferen tot een geheel het Mu
seum waardig..
Wij weten niet, of de tijd daarvoor te
kort zal zijn, maar zou dit jubileum
waarvoor toch grote uitgaven nodig zijn
niet aangegrepen kunnen worden, als
een gelegenheid om reeds nu de toekom
stige plannen te verwezenlijken? Althans
in hun grondvorm, zodat het nu bestede
geld later niet opnieuw nodig zal zijn,
maar de grondslag is voor de verdere
uitbouw van de reeds bestaande plannen.
Het ziet er niet naar uit, dat dit oude j
St. Jacobskapel-pleintje opnieuw tot par
keerplaats verlaagd zal moeten worden.
Voor de verhoging van de aantrekkelijk-
heid van de Hoogstraat zullen de restau- j
ratie en vormgeving van dit plan een on-
schatfbare bijdrage vormen.
Soms vraagt Typer zich wel eens af, 1
of het wel de bedoeling is van het ge
meentebestuur, om de loop weer in deze,
oudste winkelstraat van Schiedam té
brengen. Is immers niet onlangs een win
kelpand onruimd om uiterlijk verbouwd
te worden tot een soort luxe pakhuis
muur? Alvorens- dit gebeurde, werd aan
Typer op diens protest verzekerd, dat het
onmogelijk de bedoeling kon zijn, om in
de Hoogstraat panden aan hun bestem
ming van winkelruimte te onttrekken.
Intussen is het toch maar gebeurd en nog
wel op een zeer on-elegante manier. De
Vereniging van Hoogstraat-winkeliers
heeft zich vermoedelijk nog niet zo in
eigen belangen kunnen inwerken, dat 'n
dergelijke aanslag op het karakter van
de straat voorkomen kon worden.
Commissie Stadsuitbreiding
Wat in de Hoogstraat gebeurde, kan op
vele andere plaatsen van de stad plaats
vinden. Niet uit opzet, maar wegens een
onvoldoende georiënteerd-zijn op de ver
schillende belangen, welke bij bepaalde
plannen betrokken zijn. Het is voor geen
menS, in welke functie geplaatst ook,
mogelijk om met ieders visie rekening
te houden. Maar het is voor hem wel
van belang om zich op de hoogte te stel
len van de verschillende meningen, om
daaruit te kunnen concluderen, welke
opinie hij zonder al te groot nadeel kan
verwaarlozen.
Typer vindt dit een kwestie, die de
nieuw te vormen commissie voor de
Stadsuitbreiding en Stadsontwikkeling
onmiddellijk raakt. De voorzitters van de
fracties zullen hier hun plaats in hebben.
Maar zal er genoeg kans zijn voor de
mensen van de practijk om hun stem te
laten horen? Stadsontwikkeling en stads
uitbreiding zullen voor 'n niet gering aeel
afhangen van' de vestiging van indus
trieën en bedrijven. De middenstand zal
in -het niet al te ongunstige (Schiedam
se?) geval belangrijke adviezen kunnen
geven voor de vestiging van toekomstige
winkelcentra.
Zou het daarom niet van belang zijn,
om de commissie voor Stadsontwikkeling
en Stadsuitbreiding te formeren als een
gemengde commissie? Hierdoor zou tege
lijkertijd verkregen worden, dat een gro
tere kring direct betrokken werd bij de
voor onze stad zo belangrijke uitbrei
dingsplannen.
Typer meent, dat dit nodig is, om de
volle vruchten te plukken, die uit het
uitstekende uithreidingspLn kunnen rij
pen.
Het moet voor hét gemeentebestuur een
van de voornaamste neven-taken zijn,
om de bevolking zo nauw mogelijk bij
zijn werk en bij de toekomst van Schie
dam te interesseren. Eerst.daardoor ont
staat die binding, die uiteindelijk tot de
ware Schiedamse gemeenschap kan lei
den. Tegelijk voldoet het gemeentebe
stuur dan aan de eisen, die de moderne
sociologie aan de overheidscolleges stelt:
zij moeten de voorwaarden scheppen,
waarin de bevolkings-opeenhopingen
weer worden tot bewust-levende gemeen
schappen. Eerst dan zal ontproletarise-
ring van de massa mogelijk worden. Dat
langs Schiedam nog heel wat water door
de Nieuwe Waterweg zal stromen eer dit
het geval is, mag geen reden zijn, om niet
naar de verwezenlijking van het ideaal
te streven.
Van Zaterdag j.l. af rijden we van en
naar Schiedam op de nieuwe trambanen.
De slapers worden al uit het stuk »angs
het pompstation gelicht. Over een maand
je rijden we ook naar en van Schiedam
over de gescheiden verkeersrijbaneh.
Intussen is het rijwielpad voor Willems
en Ernsting een bedreiging voor de fiet
sers, die naar de Broersvest willen af
slaan. Om te voorkomen, dat zij zich te
vlug op de rijweg zullen begeven, heeft
men de afrit maar zoveel mogelijk uit
■het raakpunt met de pleincirkel geie"d,
met het resultaat, dat het afslaande rij-
wielvcrkeer hier geen normale vloeiende
beweging met de verkeersstroom mee
maakt maar zich met fiets en al in een
haakse bocht (excuseer de schijnbare on
mogelijkheid) moet wringen om naar de
Broersvest te komen. Met een variant op
een bekend gezegde: de zucht naar groot
ste veiligheid, schept de gevaarlijkste si
tuaties. TYPER
Gistermorgen is in de rechter-colon-
nade van het St. Pietersplein in Vati
caanstad door een straatveger een bom
van klein formaat gevonden.
De terstond door de politie gewaar
schuwde militaire deskundigen ver
klaarden, dat de bom niet kon worden
aangeraakt, daar de veiligheidspen was
uitgetrokken.
Alle straten, die uitkomen op het
plein, werden afgezet, daar de bom ter
plaatse tot ontploffing gebracht moest
worden, waartoe zij eerst met zandzak
ken werd bedekt.
Op de door De Zwaluwen in Den
Haag georganiseerde athletiekkampioen-
schappen werd mej. N. Zwiers wederom
Ned. kampioene op het kogelstoten met
12.53 M. Zij bewees hiermede nogmaals,
dat ze bij de meisjes geen tegenstand
sters meer heeft en bij de dames tot de
sterkste van ons land gerekend kan
worden.
Ook mej. T. Amoureus deed het goed
bij het hoogspringen en werd uit een
groot aandeel deelneemsters 5e met een
sprong van 1.32 M.
Teneinde te komen tot een verlaging
der nog steeds bijzonder hoge bouw
kosten, heeft de minister van Weder
opbouw en Volkshnisvesting een aantal
nieuwe maatregelen genomen. De maxi
mumprijs waartegen de bouw van nieu
we woningen zal worden gegnnd, zal
van 1 September 1948 af verlaagd wor
den en wel met 2.50 per knb. M.
De directeur-generaal van de arbeid
en het college van rijksbemiddelaars heb
ben zich in verband met het voorgaande
bereid verklaard besprekingen te voeren
met de organisaties van werkgevers en
werknemers in het bouwbedrijf om, in
aansluiting aan de proeven, welke reeds
gaande zijn in de gemeenten Amsterdam,
Groningen, Arnhem, Nijmegen en Eind
hoven, te komen tot een oplossing van
het loonvraagstuk in die zin, dat bij be
hoorlijke arbeidsprestatie Ook een be
hoorlijk loon kan worden verdiend.
Verder zal de minister er op toezien,
dat, meer nog dan in het verleden is
vastgesteld, het evenwicht zal worden
gehandhaafd tussen de hoeveelheid in
uitvoering te nemen werk en het be
schikbare aantal bouwvakarbeiders en
materialen.
Zouden immers te veel werken in uit
voering zijn, dan treedt stagnatie bij het.
werk op en stijgen de bouwkosten. Het
werk, dat momenteel in ui'voering is.
heeft een zodanige omvang bereikt, dat
het noodzakelijk is, de hoeveelheid werk
op de markt niet verder te vermeerde
ren. De goedkeuringspolitiek van de
overheid zal er dan ook op gericht zijn,
in het nog resterende deel van 1948 de
hoeveelheid in uitvoering, zij'nde werken
meer in overeenstemming te brengen
met de beschikbare arbeidskrachten en
materialen.
In die sectoren der bouwnijverheid,
waar in het eerste halfjaar van 1948 te
veel werken 'in uitvoering zijn genomen,
zal daarom thans 'n beperking der goed
keuringen moeten plaats vinden Dit zal
het bouwtempo ten goede komen. Er be
hoef' dus geen vrees te bestaan, dat. min
der nieuwe woningen gereea zullen ko
men. eerder zal het tegendeel het geval
zijn.
In dit verband past ook de nieuwe
maatregel, welke bepaalt, dat van heden
af geen goedkeuring mag worden ver
teend voor werken welke de overheid ge
heel of gedeeltelijk financiert, dan nadat
een steenfabrikant ol -handelaar zich
schriftelijk heeft bexetd verklaard 1
eventueel nodige metselbaksteen en (of)
kalkzandsteen binnen een zodanige ter
mijn te kunnen leveren, dat het werk
in een snel tempo voortgang kan vinden.
Nabij de Noorderpier ivan Hoek van
Holland draait sinds enige tüd de
„scanner" van het radarstation met
forse slagen rond Dit station moet
echter niet worden gezien als behorend
bü de outillage van Hoek van Holland,
doch is een leslokaal van „Radio Hol
land", waar de zeevaartofficieren en
radiotelegrafisten vertrouwd geraken
met de radarinstallatie, welke op vele
schepen thans wordt aangeschaft.
Het is nl zo, d"i de bediening van een
radarinstallatie dient te geschieden door
een van de officieren van het schip, ter
wijl de radiotelegrafist in staat moet zijn
de installatie te repareren. Voorheen
werd les gégeven op schepen, die voor
zien zijn van radar en toevallig binnen
waren, doch deze oplossing bracht vele
moeilijkheden mee.
Het te Hoek van Holland geplaatste
apparaat een zelfde als op <je „Nieuw
Amsterdam" wordt gebruikt, zendt niet
alleen, maar kan ook ontvangen. De
„leerlingen" krijgen dus een volledige op
leiding. Dat „Radio Holland" deze in
structie op zich heeft genomen, vindt oor
zaak in'het feit, dat alle radiost^ons aan
boord van koopvaardijschepen door
„Radio Holland" worden geëxploiteerd
Als onderdeel van de electronische navi.
gatie heeft „Radio Holland" ook een
goede negentig procent van alle radarin
stallaties op Nederlandse schepen ge
plaatst.
draagt 2,840 ton en beladen 6.007 ton. Als
voortstuwingsorganen fungeren 2 stel
Parsons turbines met een gezamenlijk
vermogen van 7000 apk, die het schip een
snelheid geven van 16% mijn leeg en 18
mijl in beladen toestand.
Hoewel Hr. Ms. „Pelikaan" momenteel
niet is bewapend, kan zij worden uitge
rust met 12 snelvuurkanonnen van 20 mm
Aan boord bevindt zich voorts nog een
lift met een hefvermogen van 10 ton en
een kraan met een dito van 40 ton. De
bemanning op oorlogssterkte bedraagt
367 man en deze kan geheel aan boord
worden ondergebracht. Thans bevindt
zich slechts een kernbemanning aan
boord, omdat het schip niet als varende
eenheid wordt gebruikt
Enige tijd geleden kwam te Rotterdam
aan het Britse s. „Thruster", onder bevel
van de Ltz. I. H. F. M. L. E. van Oos-
trom Soede, MWO. Dit voormalige Britse
landingsschip, dat de Koninklijke Marine
heeft aangekocht van de Britse Admirali
teit, behoorde tot een serie van drie zus
terschepen, de „Bruizer"; „Boxer" en
„Thruster", die in 1943 zijn gebouwd bij
Harland and Wolff te Belfast voor (je
Royal Navy.
Zij vormden het proto-type van de
latere landingsschepen. In de praktijk is
echter gebleken, dat deze schepen te
groot waren voor dit doel. De „Thruster"
heeft dan ook in de oorlog slechts deel
genomen aan de geallieerde landing bij
Anzio in Italia (9-9-'43), waarheen het
schip een viertal trips maakte en werd
toen als onbruikbaar opgelegd. Het is
dus nog zo goed als nieuwe
Het zal bij de Koninklijke Marine in
gebruik worden genomen als voorraad-
schip en is thans herdoopt in Hr. Ms.
•Pelikaan" Dit is geschied, om de herin
nering aan het vroegere moederschip
voor onderzeeboten Hr. Ms. „Pelikaan
levendig te houden. Dit schip werd in
1921 te water galaten en vertrok in 1923
met drie onderzeeboten naar Ned.-Indië,
waar bet tot 1934 dienst dééd.
De nieuwe „Pelikaan" zal in dienst
worden gesteld als mobiel logement- en
voorraadschip Juist omdat deze schepen
als landingsschepen te groot waren, kun
nen zij als voorraadschip uitstekend
dienst doen. De „Pelikaan" is toegevoegd
aan Hr Ms. wachtschip te Willemsoord.
De afmetingen zijn: lengte 121.92 m,
breedte 14 94 m en diepgang maximum
4.95 m. De waterverplaatsing (leeg) be
(Van onze speciale verslaggever)
De Amerikaanse studenten en studen
tinnen zijn vertrokken. Vertrokken zoals
zij gekomen zijn: vol enthousiasme over
het beleefde, vol verwachtingen voor het
komende.
Amerikanen zijn nu eenmaal geen
Europeanen, al behoren beiden tot de
zelfde Westerse wereld; maar dan toch
met een brede Oceaan tussen hen. Men
kan over die Oceaan varen, men kan er
zelfs over heen vliegen binnen een dag.
En misschien dat deze laatste prestatie
37. Degene die nog nooit een huis heeft verlaten langs
d« regenpijp, weet niet wat het zeggen wil, om op deze
wijze langs de muur van een hoog gebouw af te dalen Voor
Wicked, die bovendien nog de doos van Sila onder zijn arm
had, moeten wij, wat dit klauteren betreft, hélemaal oe-
wondering hebben.
Dit stoufe «tukje van Snop en Wicked slaagde boven ver
wachting en voor politie of reporters in de gelegenheid
waren, te zien, waar de plastiekmannen waren gebleven.
zaten de twee booswichten al in een taxi op weg naar de
haven. „Wij hebben het geld en nu hebben wij ook d*
macht", zei Wicked en hij lachte dreigend. „Wie kan dcb
nu nog beletten de gevaarlijkste mensen van de wereld te
worden?"'
Inmiddels was Basli er in geslaagd, Way Mest, de beroem
de filmster uit Hollywood, aan de telefoon te krijgen
Juffrouw Way was gelukkig, eindelijk die bekende stem
weer te horen.
ten slotte met de gelijkgerichte interna-
tionaal-politieke belangen, op den duur
egaliserend zal werken, maar voorlopig
is de Amerikaan een echte Amerikaan,
even ondoorgrondelijk voor ons als wij
voor hem. En toch voelen -vij, dat we bij
elkaar horen, dat we een zijn in een die
pere eenheid, welke geen afstanden kent.
Gisteren hebben onze Amerikanen, na
dat zij in Leiden nog een viertal lezingen
hadden aanhoord, een bezoek aan Am
sterdam gebracht; een tocht door de we
reldberoemde smalle grachten, langs de
prachtige handels-uizen uit de zeven
tiende eeuw, onder de talloze bruggen
door. Dan naar het Indisch Instituut: be
zichtiging der daar bijeengebrachte Indi
sche schatten, diner, en nog een lezing,
over „het herstel van Indië ei^ het
Marshall-plan", En ten slotte de
apotheose: een bezoek aan het Rijksmu
seum, waar een min of meer officiële
ontvangst door de minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen het be
zoek der Amerikaanse studerenden be
sloot.'
Hedenmorgen vroeg zijn zij vertrokken.
Voj dankbaarheid en vol lof over de
wijze, waarop hun verblijf hier door de
N.B.B.S., in samenwerking mei de Ameri
kaanse ambassade en de Nederlandse re
gering was geregeld. Maar vooral vol be
wondering voor de stiptheid, waarmede
het program vaak op de minuut af werd
afgewerkt. Zij kwamen hier met weinig
prettige ervaringen op dit gebied; hier
hebben zij gezien, dat alles veel prettiger
'verloopt, als ex orde heerst.
De Amerikanen hebben ook met het
werkelijke Nederlandse leven, met zijn
aangenaamheden maar ook met zijn na
oorlogse hardheden kennis gemaakt. Zij
waren bij particulieren ondergebracht;
hebben hier, in tegenstelling met elders,
voortdurend met de Nederlandse studen
ten verkeerd. En er was onder hen
slechts één roep: zij willen het volgend
jaar weer naar Nederland; maar dan moe
ten zij passage kunnen bespreken op geen
ander schip dan.... de „Nieuw Amster
dam".
Het personeel van de Haagse Tram-
wegmaatschappu heeft gisterenavond be
sloten het werk hedenmorgen te hervat
ten op voorwaarde, dat op korte termijn
een loonsverhoging Van 13 pet zal wor
den gegeven.
Het personeel hoorde in de vergade
ring van de Ned. Ver. voor spoor- en
tramwegpersoneel Kalm de loonvoorstel-
len van het hoofdbestuur en het afdelings
bestuur aan.
De leider van het stakingscomité kwam
mededelen dat deze voorstellen voors
hands voldoende basis geven, om het weik
te hervatten maar dat het personeel zich
het recht voorbehoudt opnieuw in sta
king te gaan, ^ipdien de lonen niet op
korte termijn Van kracht worden.
Na enige discussie werd het voorstel
van het stakingscomité, om de staking
voorlopig op te heffen, tot algemeen be
sluit verheven.
Voor een groot gedeelte is door deze
nieuwe voorstellen, die heden aan de
H. T. M.-directio worden voorgelegd en
alle kans hebben te worden goedgekeurd,
aan de verlangens van de stakers tege
moet gekomen. Tot eis werd gesteld, da;
geen rancune-maatregelen zullen wor
den getroffen, dat de H. T. M. de sta
kingsdagen zal doorbetalen en dat de
stakingsleiding in de looncommissie zal
worden opgenomen.
Van bestuurszijde werd verklaard, dat
althans aan de twee eerste dezer eise.a
alle kracht zal vorden bijgezet.
Volgens de nieuwe Roemeense onder
wijswet worden alle confessionele scho-i
len geséculariseerd en alle door andere
staten onderhouden scholen gesloten.
Russisch wordt een verplicht leervak,
behalve in de laagste klassen der lagere
scholen. De nieuwe onderwijswet is van
daag in werking getreden.
Op Donderdag 12 dezer zal het Rotter
damse Sparta 's avonds 6.30 een voet
balwedstrijd spelen tegen het Olym
pisch elftal van India, dat in Londen
met slechts 21 van Frankrijk heeft
verloren. De Indiërs, die blootsvoets
spelen, beschikken over 'n snelle ploeg,
waarvan vooral technisch goed spel mag
worden verwacht.
De „Zuiderkruis", op reis van Rotter
dam naar Batavia, passeerde gisteren Gi
braltar.
DE VACANTIEWEKEN GEOPEND
Zaterdagmiddag zijn de vacantieweken,
waarvoor door het Centraal Vacantie-
comité Stichting Vlaardingse Gemeen
schap zo'n voortreffelijk programma is
samengesteld, officieel geopend.
Honderden kinderen trokken Zater
dagmiddag om 4 uur voorafgègaan door
trommelslagers van de Oranje-Garden
naar de Markt voor het stadhuis Zij
nadden hun ballon bij zich, welke daar
moest worden opgelaten. Duizenden an
dere belangstellenden waren mede aan
wezig.
Nadat de vlag naar de omloop van de
toren was gehesen, werden op het hoorn
signaal de ballons opgelaten. Hiermede
was het sein gegeven, dat de vacantie
weken waren begonnen.
VACANTIEWEKEN
De uitvoering hedenavond is niet in de
Harmonie, maar op het feesterrein Broek-
weg.
Vanavond om 7 uur is er ruitersport
op het Vulc aan terrein. De ruiters komen
om half zeven aan de grens der gemeen
te aan en ga«i dan in optocht via Markt,
Hoogstraat, Brede Havenstraat, Westha
venplaats, Brug, Schiedamseweg haar
Vlaardingen-Oost.
Door verhindering van enkele bekende
renners zullen de wielerwedstrijden niet
op 3 doch op 10 Augustus worden gehou
den in de Babberspolder. Evenals vong
jaar zullen ook dit keer wedstrijden wor
den georganiseerd voor patroons, bezor
gers en particulieren, terwijl eveneens
wedstrijden zijn ingelast voor jongens en
dames. De inschrijvingstermijn blijft open
tot één uur voor aanvang der wedstrij
den.
Het bureau van het Vacantiecomité zal
in verband met de enorme drukte deze
week elke avond geopend blijven tot des
avonds half negen.
30).
De oude wilde er iets tegen in brengen,
hij verstomde echter, want zijn aandacht
werd door een snel naderend geraas in
beslag genomen. Onrustig keek de oude
de straat over. Plotseling floot hij zacht
jes.
Jongens, het spel gaat beginnen
Juist is de vrachtwagen aangekomen,
waarvan ik jullie verteld heb!, riep hij'
opgewonden. Bill en Gredy keken door
de luchtroosters. Ze zagen een grote
vrachtwagen, die» met een kolossaal dek
kleed was bekleed. Langzaam schoof de
auto door de open poort in de matig ver
lichte hal.
Leon Schirelly had zijn leren koffer
in de hand genomen en stond bij de wa
gendeur gereed om te springen. Vóór hij
naar buiten sprong, keerde hij zich nog
eens om 'en zei met nadruk:
Jullie mogen je niet verroeren, vóór
ik het sein geef!
Eer beiden konden antwoorden, was de
.oude verdwenen. Mat het hoofd dicht
tegen de wand gedrukt, keek Bill naar de
poort, maar hij kon zijn vader nergens
meer ontdekken.
XIII.
ociurelly aan het werk.
Leon Schirelly stond een poosje te
luisteren bij de poort. Hij hoorde ver
scheidene stemmen en al naar gelang
het geluid naderbij kwam of zich ver
wijderde, kon hij ongeveer berekenen,
waar de sprekers zich telkens bevonden.
Bedachtzaam ging hij thans de hal bin
nen.
De vrachtwagen was zo breed, dat hij
het grootste deel van de inrit in beslag
nam. Alleen aan de kant waar zich de
portiersloge bevond, was nog een beetje
plaats, maar de oude waagde niet daar te
komen, wilde hij niet dadelijk ontdekt
worden.
De moeilijkheden waren dus groter dan
Schirelly had vermoed. Maar thans wilde
en kon hij niet meer terug Nu alle voor
bereidingen waren getroffen, mocht het
plan niet door zulke kleinigheden schip
breuk lijden.
Schirelly drukte zich tussen de wagen
en de wand dieper de hal in De lieden,
die met elkaar spraken, waren nu zo
dicht bij hem. dat hij elk woord duidelijk
kon verstaan Blijkbaar hadden ze de
goederen reeds afgeladen, want dc óhauf
feur riep de portier een ..wel te rusten'
toe en klom in zijn cabine.
Schirelly vernam elk geluid, en zijn
hart klopte snel. Hij wist namelijk zeker,
dat hij, als de wagen nu aantrok, onher
roepelijk dood gedrukt zou worden,
wanneer het hem niet gelukte, tussen de
wagen en de muur uit te komen. Met de
moed der wanhoop drong hij naar voren
en hij stond thans naast de motor van de
auto.
Had de chauffeur ook maar één blik
naar die kant geworpen, dan was de oude
ontdekt. Gelukkig draaide de chauffeur
zich juist de andere kant op om te zien
hoeveel spacie er was. Toen daarna de
motor begon te brommen, bevond Schi
relly zich reeds achter in de hal. Hij
stond in een der goederenliften en be
spiedde de handelingen der vier mannen,
die in 't heldere licht van de lamp
stonden.
De portier herkende hij dadelijk aan
zijn uniform Twee der mannen behoor
den bij de wagen. Alleen de jonge neger,
die naast de portier stond, kon Schirelly
niet thuis brengen. Hij wist niet, of die
ook tot het begeleidend prsoneel van de
wagen behoorde. Toen de auto langzaam
achterwaarts de hal uitreed, maakte de
neger echter geen aanstalten, om in te
stappen.
Nog een meer. die uit de weg moet
worden geruimd, gromde Schirelly nijdig
en veegde zich het zweet van het voor
hoofd Zijn rechterhand greep in zijn zak
en haalde de stalen cylinder "te voor
in het oog, die thans de poort sloot en de
grendel er voor schoof.
Leon Schirelly nam het wapen op. In
het heldere schijnsel, dat uit de portiers
loge naar buiten viel, boden de neger
en de portier een goed doelwit. Maar
voor Schirelly tot schieten kwam, had de
neger zich omgedraaid en liep thans ge
heel argeloos op Schirelly af. De oude
wist niet, wat hij moest doen, maar hij
volgde elke beweging van de jongen
met zijn wapen.
Toen de zwarte echter, zonder hem
ontdekt te hebben, voorbijstapte, hera
demde Schirelly. Hij zag, hoe de neger
zich op de glijbaan bliksemsnel de diepte
in liet glijden, daarna hoorde hij nog
het dichtslaan van een deur en nu was
alles weer stil
Hij liet zijn wapen zakken. Dat hij nu
nog rekening moest houden met de te
rugkomst van de neger, was hem minder
aangenaam, want hij werd er door ge
noodzaakt. zijn plan te wijzigen Na kort
te hebben nagedacht, verliet hij zijn
schuilhoek en glipte geruisloos naar de
overkant, naar de bestelauto.
Van hier uit bespiedde hij de'portier,
die alweer achter zijn lessenaar zat en in
een courant bladerde. Schirelly legde
zijn koffer en het wapen uit de hand
en drukte mei zijn gehele krach) tegen
de achterkant van de driewielige bestel
wagen. die voor hem stond Deze kwam
daardoor aan het rollen en reed een
schijn; daarbij hield hij de portier steeds heel eind de hal in. Dat was Juist, wat
hij bedoeld \had. De uitwerking bleef niet
uit, want de portier keek verbaasd op en
kwam toen vlug nader.
Weer zo'n aap van een jongen de
lemmen niet goed aangezet, bromde hij
hardop. Toen hij nu de wagen weer wilde
terugduwen, drukte Schirelly zijn wapen
af. Een kort, fluitend geluid weerklonk
en rochelend zeeg de portier ineen. Zijn
handen- trokken krampachtig. Met de
mond ver open en de blik op de oude
ghricht lag de man op de grond.
Schirelly knikte, en in zijn gezicht be
woog zich geen spier. Met kalme vast
beradenheid opende hij de deur van de
wagen en trok het zware lichaam er in,
daarna sloeg hij de deur dicht. Toen hij
dat gedaan had. nam hij zijn koffer weer
in de hand en stapte naar de portiers
loge. Hij opende het raam, boog zich naar
buiten en wuifde, daarna ging hij naai
de poort en schoof de grendel terug. En
kele seconden later waren Bill en Gredy
bij hem Beider blikken speurden nieuws
gierig rond. maar.de oude liet hun geen
tijd. om lang te kijken. Hij schoof de
grendel weer voor de deur en wees daar
na naar de liften.
Vooruit, jongens! We hebben nog
maar veertig minuten de tijd! Het is niet
gegaan, zoals het moest!
Waar is nu de portier?, vroeg Bill
fluisterend.
(Wordl vervolgd i
ROTTERDAM, 3 Augustus 1948.
750 ton papierhout liggen én/of va
ren, 250 ton petr.cokes Bergen op Zoom,
200 ton copra Zaanstreek, 650 ton id.
Zwijndrecht, 200 ton id. liggen en/Of
varen, 65 ton ijzer IJmuiden. 350 ton
stukgoed Amsterdam, 130 ton mais Does
burg, 120 ton kolen Oosterhout, 120 ton
id. Woerden, 150 ton id. Best 100 ton
id. Westervoort. 460 ton id. Schiedam.
327 ton cellulose Arnhem, 71 stand, hout
Delfzijl, 48 stand. id. Breskens, 33 stand,
id. Alphen a.d Rijn, 33 stand. id. Schie
dam, 209 ton div. granen Doesburg, 113
ton ld. Zutphen, 269 ton id. Meppel.
Mevr. Philomena van Hemeldingen
Rouflaquétte, secretaresse van prof. Wet-
allus uit Emmer Compascuum en mode-
medewerkster van „Die rare wereld"
schrijft ons:
De nieuw heuplengtenhoed voor de da
mes bedekt hoofd en gelaat volkomen
De soepel gebogen rand rust op twee
fraaie houten pennen, welke aan de heup
zijn bevestigd. De hoed kan tot de hoogte
van de kin worden opgetrokken met be
hulp van een geel-rood gespdnnen zijden
koord, dat door middel van een elegante
zilveren gesp op de kruin van het hoofd
wordt bevestigd.
Een ovale ventilator op zij van de hoed
stelt de draagster in staat adem te halen
en er zijn twee van ritssluitingen voor
ziene splitten voor de ogen en 'de mond,
maar niet voor de neus, welke past in
een klein, modern taftzijden zakje, dat in
de voering is verwerkt.
Het geheel is ontworpen door Madame
Suzy Fou-de Folie uit Parijs Cn past zich
volmaakt aan bij de golvende lijn van de
New Look-rokken.