Nieuws uit STAD en OMTREK
Hoogstraat zal goed voor de
komen
dag
P
LAATSTE BERICHTEN
Positie van de ambtenaren in lndië
De dooi
dokier Sila
Lloyd-aanwinst in de vaart
MISDAAD
IN AMERIKA
R
Besmettelijke ziekte: Uitverkoop
Maashaven had haast om te beginnen
m
ADIO
programma
VRIJDAG 6 AUGUSTUS 1948
PAGINA 3
FEEST VAN KLEUR, LICHT
EN GROEN
SCHIEDAM I TEGEN DOS II
POSTAIAIL MANNENKOOR
BURGERLIJKE STAND
JUBILEUM HENRI DE
GREEVE
MAASSLUIS
TOMATEN NAAR BELGIE
NEDERLANDSE BLOEMEN
NAAR ENGELAND
GROTF, WANDELMARS VOOR
DE NIW1N
I
4É1SI
DE „WINKELDOCHTERS"
MOETEN DE DEUR UIT
VOLBLOED WERKER VOOR
100-JARIGE N.V.
AED VKACHTENMARKT
Waarom tekenen „kort-
verbanders" niet bij?
TR AN SIT VER V OER NAAR
BUITENLAND
TREIN BUITENZORG*
BANDOENG ONTSPOORD
Rails waren losgeschroefd
OOST.SUMATRA KOMT NAAR
JUBILEUMFEESTEN
DOSSIERS VAN GOEBBELS
ONTDEKT
ROEMENIë'S „VRIJHEID VAN
GODSDIENST"
DE „FRIESLAND" OP 8 DEZER
UIT HOUSTON
doof
WALTER L. GEBAUER
De Hoogstraat-winkeliers hebben de
versiering van de oudste winkelstraat van
Schiedam goed aangepakt. Op de eerste
plaats door de opdracht tot versieren te
verstrekken aan een deskundig man en
vervolgens door hem financieel in staat
te stellen zijn speelse geest te laten leven
in licht, kleur en groeh.
Vrijwel zonder uitzondering hebben
alle Hoogstraat-bewoners hier °e -lge"
.dragen en wat er op paPier ^.ree.
werd, deed het beste verwachten De in
rit op de Koemarkt aal geheel gebruikt
worden als blikvanger. Hier komt een
grote poort geflankeerd door vlaggen.
Vanaf het ogenblik, dat de Schiedamse
feestgangers de Hoogstraat betreden heb
ben. lopen zü onder baldakijnen van
groen 2 m. breed en 10 m. lang, afgewis
seld door ruimten van 25 m. behangen
met vlaggen. De versiering zal 4 m. uit
de straat hangen. 's Avonds wordt de
Hoogstraat feeëriek verlicht door 1360
lampjes in de groen-plafonds, ongeveer
120 schijnwerpers, die de vlaggen zullen
verlichten en nog 150 verschillende lam
pen. Bovendien zullen de winkeliers na
tuurlijk hun beste beentje voorzetten bij
de aankleding en verlichting van hun
etalages. Twee duizend m. groenslingers,
300 grote en 1500 kleine vlaggetjes vor
men tezamen de versiering.
Op de hoek van de Korte Dam, aan
deze zijde van de Beursbrug, zal even
eens een erepoort opgericht worden.
Behalve de attracties, welke de Hoog
straat-winkeliers individueel aan hun
jubileum-etalages willen verbinden, zijn
er kleur-wedstrijden voor kinderen van
48 en van 812 jaar, welke te vinden
zijrï in een speciaal uit te geven feest-
courant. Hierin wbrdt ook wat Hoog
straat-geschiedenis verteld in vogelvlucht
vanaf het jaar 1260.
Tijdens de feestelijkheden, die op 30
Augustus 's avonds om h'alf 7 beginnen,
zullen er per microfoon reclames worden
uitgezonden voor de Hoogstraat-winke
liers- een- passende muzikale omlijsting
van 'rustige muziek wordt daarbij ver
zorgd. Op 7 September om 9 uur wordt
het festijn gesloten.
De versiering wordt aangebracht door
D. J. Qualm, J. Koedood en L. G. v Dijk,
is ontworpen door Jan Gidding,
wat betreft groen geleverd door C. de
'Rou wat betreft verlichting door C. Mo-
fenaar en wat vlaggen betreft gedeeltelijk
door Bingham. C. Aleman zorgt voor de
S( De ^versiering wordt geheel aan de ge
vels bevestigd, zodat de passage in de
Hoogstraat niet door palen belemmerd
wordt.
De laatste maal, dat de Hoogstraat meer
dan provisorisch versierd was, voerden
Ongetwijfeld zullen velen sportlief
hebbers a.s. Zondag het Boshoek terrein
bezoeken, om daar te genieten van de
eerste promotie-wedstrijd op honkbal-
gebied in onze stad. Schiedam I dat twee
weken geleden het ongeslagen kampi
oenschap van zijn afdeling behaalde, zal
dan n 1 precies om 2.30 uur de strijd om
een plaats in de 2e klasse aanbinden te
gen de kampioen van district t Gooi-
Ütrecht DOS II. Beide negentallen zullen
ongetwijfeld alles op het spel-ettenorn
de wedstrijd te winnen .zodat de gang
naar het terrein van onze zwart-witten
zeker de moeite waard zal zijn.
Zij, die nog nimmer met de mooie
honkbalsport hebben kennis gemaakt,
kunnen deze kans benutten öm zich met
spelregels, die bij het betreden van het
veld gratis uitgereikt worden, geheel
vertrouwd te maken.
Het publiek wordt verzocht een gemis
te bal niet aan te raken, daar dit een
strafpunt voor één van de beide partijen
tengevolge kan hebben (z.g. blokbal).
Do opstelling van het Schiedamse ne
sental, dat al een dusdanige roem heeft
verworven', dat het aangezochtis een
demonstratie-wedstrijd in Veenendaal te
geven, zal er als volgt uitzien:
Wern°r G T Zonneveld Jr., Achter-
vangeif J vfd. Touw, le Honk J. C Mo
lenaar, 2e Honk J. Krabbendam, Korte
stop J. Kins, 3e Honk Chr. Seger, Links
velden G. F. Kuiters, Mid Velden J. H.
G. Riekwel, Rechts Velden J. J. Heijster.
Reserve G. van Pelt, J. van den Kooy.
Het Postaal Mannenkoor" zingt a.s.
Zondag" van 8-9 uur v.m. in het Oranje
park. Het volgende programma zal wor
den uitgevoerd.
Zum Sanctus,
De Vesper,
Die Nacht,
Jesu. Dulcis Memoria
Ave Maria,
Ecce Quo Modo.
Beati Mortuï,
Avondliedje,
Lente,
Schubert
Beethoven.
Schubert.
Kathe.
Arcadelt.
Handel.
Mendelssohn.
Dijkstra.
Keereweer.
GEHUWD: F. W. J. Brökling, 31 jr en
G Walter 33 jr.; A. Vermeer 22 jr.' en
M, C. v Olm, 17 jr.; C. C .v. Kluijven 20
jr en H- Noorduin 21 jr.; C. Bootsman
27 jr en M. J v.d. Vlugt 24 jr.; J. Boer
40 ir' en B Meulstee 44 jr.; J. W. Laken,
man'26 jr. en H. v. Vliet 21 jr.
ONDERTROUWD: J. J- v.d. Hoeven
20 j-. en J A. P. Hulshof 18 jr.; J. H.
Mak 32 jr. en F. Jager 32 jr.; J. Noordzij
32 jr. en H. Vink 27 jr.; E. Plooi] 27 jr
en M. C. Meiinckens 22 jr.; J- P°st
28 jr. en A v.d Graaf 20 jr.; L. W. Kave
ling 31 jr. en F C v.d. Velde 30 jr.; J. J.
Sauer 33 jr. en' L.' M. Kooij 30 jr.; D. v.
d. Schoor 19 jr. en M. G. Mouthaan 20 jr.
C. J. Spermon 22 jr. en M. A Kooyman
23 jr.; M. v. Steijn 25 jr. en D. E. Hom
burg 22 jr.; M. C, Vreugdenhil 23 jr. en
P J. Groenewe® 20 jr M A. v. Waas
22 jr en E. G. K. Triel 24 jr.; R. Wier-
sum 31 jr. en E. M. Collé 27 jr.; A. Ze
venbergen 35 jr. en L. L. Vaamdrager
31 jr.
GEBOREN: Jannigje d v J. Overwater
en G. Nieuwstraten, Anth Mi/vsstr. 56:
Jacnba M d v C J G M Janse en Th
I Swarties, Tweede Tuinsingel 20;
Adrianne M. d v A. P Schrier en C. M.
Verburg, Nassaulaan 75; Hermahus H A.
r. v F. J. H. Glesen en M. A. G Th.
Buurman! Schietbaanstr. 17; Johannes
7. v J. Lans en C. v. Noort.wijk. Nassau
laan 75; levenl. kind van K de Vries en
E. J. v. Mou'rik, Hoofdstraat 23
OVERLEDEN: C. Etman, 74 jr., wed.
v H. Maagdenburg, Stationstr. 43: C. F,
W. Moritz, 2 jr., Dr. Noletstr. 1; C, E L.
M. Leenderts, 1 dag, Dr. Noletstr. 1.
de winkeliers gezamenlijk de naam
HOKODAMA; dat was in 1936.
Het uiteindelijk effect van de, versie
ring kan eerst bepaald worden, als de
verlichting brandt en alles is aangebracht.
De winkeliers hopen, dat hun inspanning
met belangstelling beloond zal worden.
Zoals we onlangs meldden, wordt bij
gelegenheid van het zilveren priester
jubileum, 15 Augustus a.s., van pater
Henri de Greeve een fonds bijeengebracht
dat door de jubilaris zal worden ge
bruikt om zowel nationaal als internatio
naal zijn kruistocht voor de daadwerke
lijke naastenliefde te ^financieren. Dit
fonds zal bestaan uit de gelden, welke
zijn vrienden en luisteraars naar het
Lichtbaken, in de plaats van bloemen of
een geschenk voor de pater storten op
de girorekening van de penningmeester
van het HeAri de Greevefonds. Lange
Vijverberg 76, Den Haag, postgiro 8025.
Op 14 Augustus, voor het Lichtbaken,
zal, nadr wij thans vernemen, de KRO de
aanbieding uitzenden van dit fonds, als
mede van het „Zilveren boek der naas
tenliefde", waarin de namen der schen
kers zullen worden opgenomen.
E.H.B.O.-COLLECTE
Binnenkort komt de E.H.B.O. tot U, nL
op Zaterdag 14 Augustus a.s. en vraagt of
U haar die dag „Eerste Hulp" wilt ver
lenen. Zij' hoopt op deze datum een speld
jesdag te organiseren en doet een beroep
op Uw steun en medewerking door een
speldje te kopen en eventueel met milde
hand te geven. De opbrengst van deze
collecte wordt bestemd voor uitbreiding
van het materiaal, dus: voor allen, die
eerste hulp nodig hebben.
Het bedrijfschap voor groente en fruit
heeft aan de veilingen en exporteurs me
degedeeld, dat uitvoermachtigingen mo
gen worden afgegeven voor de export van
tomaten naar België. De tomaten moeten
dan echter op de veilingen zijn aange
voerd en verkocht tegen minstens 0.25
per kg.
Voor de Duitse burgerbevolking mogen
ook nog steeds tomaten worden uitge
voerd tegen de vastgestelde minimumprijs
van 0.18 per kg Hierbij doen zich ech
ter de bekende betalingsmoeilijkheden
voor. Zodra een nadere financiëringsre
geling voor deze export bekend is, zutier
de bedragen verschuldigd voor de export
van tomaten en komkommers naar Duits
land ten spoedigste door liet centraal
bureau van de tuinbouwveilingen aan de
veilingen worden betaald.
Het Centr. bureau heeft inmiddels aan
de veilingen meegedeeld, dat wederom
bloemkool naar de Duitse burgerbevol
king kan worden geëxporteerd te#m
bepaalde prijzen.
Werd tegelijk met de tomaten ook de
export van komkommers naar Engeland
onlangs gestaakt, voor komkommers zijn
de Engelse sluizen thans weer opengegaan.
Het Engelse ministerie van handel
heeft bekend gemaakt, dat een beperkt
aantal vergunningen uitgereikt zal wor
den voor de import Van Nederlandse en
Franse bloemen in de komende winter
Tussen 15 December 1948 en 30 April
1949 zullen hoeveelheden seringen uit
Nederland mogen worden ingevoerd en
tussen 15 December 1948 en 31 Maart 1949
hoeveelheden prunus friloba hellobors.
sneeuwballen poinsettia anthurium. for
sythia en calla. Een zeer beperkt aattta1
rozen zal tussen 1 Jan. en 15 Febr. 1949
mogen worden ingevoerd.
De wandelsportvereniging Excelsior te
Delft organiseert op Zaterdag 11 Septem-
ber een grote wandelmars, waaraan zo-
wel groepen als individuele wandelaars
kunnen meedoen. Er zijn drie routes
vastgesteld resp. van 10, 20 en 30 km. In
lichtingen over deze mars, waarvan de
opbrengst ten bate komt van de sportar
tikelenactie van de NIWIN, kunnen
worden verkregen bij de heer C. Bron-
meijer, Oostblok 8, Delft.
Gisterennacht is te Zijpe (N.-H.) af
gebrand de boerderij van de heer P.
Vriens; oorzaak hooibroei, waarop de
kans thans zeer groot is tengevolge
van de vochtige zomer en de hitte der
laagte weken,
Een dringende, duwende, jachtende
troep vrouwen, samengepakt voor een
deur, die nog maar steeds gesloten blijft.
Dit was de eerste indruk, die wij in de
stad opdeden, voor de aanvang van de op
ruiming bij velev winkels Bij andere
zaken daarentegen^ die ook opruiming
hielden, was 't vrij rustig, wat niet wil zeg
gen, dat er bij deze winkels niets te doen
is geweest. Dg verkoopstertjes hebben het
de eerste dagen heus niet gemakkelijk
gehad. Nu de drukte weer wat geluwd'
is, hadden de chefs van verschillende
zaken, alsmede de verkoopsters wel
oventjes gelegenheid óns eens iëts van
hun belevenissen mee te! delen.
Beleefdheidshalve dienen we dan ook
met de dames te beginnen, die zich
echter tegenover ons niet zo zeker voel
den als ze meestal zijn tegenover het
mannelijk deel van de natie. Ze hadden
het druk gehad, ze hadden het geweldig
druk gehad, ze hadden het buitengewoon
druk gehad. Tot meerdere variaties wis
ten de meesten het niet te brengen. Doch
dit zij haar Vergeven, want het valt niét
mee, als men zo onvoorbereid zijn indruk
ken 'moet weergeven. Gelukkig bleken de
eigenaars en chefs beter 'tegen onze vra
gen opgewassen te zijn en hun meningen
liepen niet veel uiteen.
Typerend is het misverstand, dat er
onder het publiek is ontstaan over deze
uitverkoop. De mening heeft namelijk
post gevat, dat nu alles zonder bon is.
Niets is echter minder waar, daar de
zaken aan de Distex op hebben moeten
geven, welke artikelen zij willen oprui
men. Van deze instantie hebben zij nu
bericht ontvangen wat zonder punten
verkocht mag worden en voor welke ar
tikelen een lagere puntenwaardering ge
rekend mag worden. Voor alle zaken
geldt echter, dat de artikelen bestemd
voor de uitverkoop, van textiel, rrtinstens
10 pCt. lager in prijs moeten liggen. De
thans plaats vindende opruiming is niets
bijzonders, want reeds voor de oorlog was
er sprake van een zomer- en een balans
opruiming. Het doel van deze uitverko
pen is dat de winkeliers niet met zgn.
„winkeldochters" blijven zitten. Winkel
dochters zijn artikelen, die aan de mode
onderhevig zijn en dus voor het eind van
het seizoen verkocht dienen te worden.
Zij vochten als leeuwen
Opvallend was het verschil tussen het
bezoek van de verschillende zaken. Zo
zei één der chefs over de kooplustige
vrouwen, die evenals in de oorlog reeds
lang voor de opening in de rij stonden te
wachten bij het binnenkomen „vochten
als leeuwen". Alles om zich heen verga
ten zij en zelfs lieten ze kinderen in de
steek om maar wat te bemachtigen. Een
merkwaardig verschijnsel deed zich voor,
dat zelfs de mannen verwoed mee begon
nen te grabbelen. Opgedrongen vaak in
rijen van 4 dik, graaiden ze de artikelen,
onder de handen van de verkoopsters uit.
De stemming onder het publiek was
zeer verdeeld. De oudere dames waren
meestal ontevreden, omdat er weinig of
niets van haar gading bij was. Een meisje
hoorden we mopperen over het feit, dat
er bij de jurken geen enkele „new look"
was. Een andere Goudse schone was
echter zeer tevreden, want ze had reeds
een zalm-stelletje bemachtigd en was nu
op zoek naar een tweede. In al de za(cen
had men geconstateerd, dat er vooral
vraag was naar onderkleding.
We geloven echter wel dat beide par
tijen in grote lijnen bevredigd zijn. De
koopsters omdat vele punten behouden
zijn gebleven en de verkop rs, omdat zij
talrijke artikelen, die incourant dreigden
te worden aan de vrouw hebben gebracht.
De mannen kwamen er echter het
slechtst af. Zij moesten enkele dagen Van
hun vacantie besteden aan het oppassen
bij de kinderen, of mee de stad in, om als
pakjesdrager te fungeren. Een van hen,
die wij aanhielden en vroegen naar zijn
mening over de opruiming zei: „Ik vind
het iets prachtigs, dat er zoveel zonder
punten te krijgen is,imaar als er voortaan
opruiming is neem ik geen vacantie
meer".
liet honderdjarig bestaan van de firma Van Vdcn wérd ingezet met de
tewaterlating van de nieuwe „Maashaven"op de tverf van de Jf aterweg
te Schiedam.
Met één feilloze slag, die door het touw
sneed als een snijvlam door plaatijzer,
hakte mevr. M, M. H v. 't HoffCalou
de klink weg, welke de Maashaven be
lette te duiken in het sop, waarnaar het
schip reeds "vanaf de kiellegging ver
langde. Als de echo van die slag klonk
het breken van de fles champagne op de
scheepsromp.
Majesteitelijk gleden 9300 bruto regis-
tertonnen door de erepoort van eonstruc-
tiemasten naar het Maaswater, waarin
grote en kleine broers goedmoedig brom
mend of hysterisch gillend de komst van
deze nieuwe telg van- de N.V. Gebrs. van
Uden schepen-familie begroette.
Er was alle reden voor de meer dan
honderd invité's, om met deze voorspoe
dige stapelloop de meter, echtgenote van
de oudste directeur van de NV. van
Uden, en de directie zelve geluk te wen
sen.
Aan dé vooravond van haar 100-jarig
bestaan was aan de vloot van de maat
schappij een volbloed werker toegevoegd,
waarop reeds vanaf November 1939 ge
rekend werd. Toen werd de handtekening
"ezet onder het contract, waarin enkele
clausules reeds wezen op de risico's,
welke met de oorlogsdreiging boven
Nederland hingen.
De kiellegging voor het schip had
driemaal plaats. Tweemaal op de Rot
terdamse werf van de Rotterd Droog
dok-Mij en eenmaal nu definitief
op de Schiedamse afdeling, de werf
Nieuwe Waterweg, waar de heer K. v, d.
Pols de schepter zwaait.
Deze overhandigde, namens de directie
van'de R.D.M. aan mevr. v. 't Hoff be-
Tialve het ceremoniële bijltje, een zilve
ren schhal als aandenken.
De Maashaven is zeer in de verte nog
geparenteerd aan de Victory- en Liberty.
schepen. Toen na de oorlog de aanbouw
van deze schepen werd stil gelegd, was
er in de Amerikaanse voorraad-maga-
zijnen nog een grote hoeveelheid bouw
materiaal. De Schiedamse werf was vol
komen leeggeplunderd en de experts van
de werf waren blij in het rijke Ameri
kaanse arsenaal te kunnen zoeken naar
voorraden. Het resultaat van de speur
tocht was voldoende om na bewerking
en verandering van de aangekochte voor
raden de onfortuinlijke papieren-Maas
haven ijzeren .soliede en moderne vor
men te geven. y
Sindsdien werd het traagheids-record
cmgezet in een snelheids-record. Het
schip, waarvan in September van het
vorig jaar de kiel gelegd werd, kon nu
reeds van stapel lopen en zal waarschijn
lijk in October kunnen worden opgele
verd.
P. Smit Jr. gaf de Maashaven een hart
van 2800 R P K., waardoor de Maashaven
metj een dlenstsnelheid van 12 mijl voor
de Gebrs. van Uden in samenwerking
met de N.V. Vrachtvaart op Z.-Amerika
zal gaan varen. Hfet hart klopt in de zes
cylinders van het Burmeister en Waïn
dieselmotor-type. De Maashaven is 137,85
meter lang. is op de buitenkant van de
spanten 17.99 m. breed: tot het shelter-
dek 11,18 m. hol en heeft geladen een
diepgang van 7.50 m.
ROTTERDAM, S Augustus 1948
20 stand, hout Doetinchem, 19 stand. id.
Tiel, 29 stand id. Maastricht, 130 stand, id
Leerdam, 159 ton granen Nijmegen m.s..
195 ton meel Aarle-Rixtel m.s., 100 ton id.
Maastricht, 440 ton id. Amsterdam 2x, 150
ton machinerie Amsterdam, 150 ton oud
ijzer Dordrecht, 340 ton gasaarde Büdel.
85 ton mais Almelo, 250 ton id. Delft. 125
ton id. Groningen m.s., 500 ton kolen Den
Haag 2 X. 200 ton id. Zwijndrecht, 200 ton
id. Schiedam. 500 en 2 x 200 ton suiker
Stampersgat, 300 ton gerst Zaanstreek, div.
partijen zinkerts Büdel,
O Met Ingang van 15 Sept. is aan dr.
J. O. M. v. d. Broek eervol ontslag
verleend als gewoon hoogleraar in de
taculteit der letteren aan de Utrecht
se universiteit.
39. „Dit zal wel een prachtige doos zijn", dacht Sambo,
terwijl hij het tafeltje naderde waarop het voorwerp van
de twist der twee booswichten was blijven staan. „Massa
Wicked en massa Snop altijd om mooie dingen vechten".
Voorzichtig -ging Sambo naar die vreemde doos toe. „Zou
den er sigaretten inzitten?" dacht hij. „Sambo veel roken
en massa's veel vechtenSambo kon zijn nieuwsgierigheid
tenslotte niet langer bedwingen en opende het deksel van
de doos. Zijn jongenshart bonsde van opwinding. Wat een
prachtig speelgoed.
Juffrouw Way's hart klopte niet minder hevig daó dat
van Sambo, terwijl zé de gaspedaal van haar onbescheiden
auto helemaal tot op $e grond indrukte. Ze zou Mugli Basli
weerzien, de grot^ held die alle gevaren steeds het hoofd
wist te bieden. Samen met een bekend filmdeskundige ver
liet juffrouw Way de auto en begaf zich naar de griezelige
gribus van een hotel, waar Bim en Mugli, door geldnood
gedwongen, moesten wonen.
Tegen het einde van dit jaar loopt het
contract af van een groot aantal ambte
naren in lndië, die na de oorlog als
„kortverbanders" van Nederland daar
heen zijn gegaan. En het grootste deel
van hen heeft zich niet bereid verklaard
het contract te hernieuwen. Zij verlaten
dus de overheidsdienst en de meesten
van hen keren terug naar Nederland.
Mr. P. van Hoogstraten, hoofd van
algemene personele zaken te Batavia,
deelde in een uitvoerig interview aan
Aneta mede. dat naar zijn schatting
slechts tien procent der kortverbanders
hun contract zou verlengen. Als oorzaken
hiervan gaf hij o.a. op de moeilijkheden
mét de huisvesting en het gebrek aan
zekerheid in hun positie. Salaris-overwe-4-
gingen zouden z.i. geen doorslaggevende
rol spelen.
Deze uitlating heeft te Batavia veel
stof doen opwaaien en door alle ambte
naren-verenigingen is ren actie daarte
gen ingezet.
De heer Van Hoogstraten kende geen
bijzondere betekenis toe aan het vertrek
der kortverbanders, omdat het toch nooit
hun bedoeling was ambtenaar te blijven.
De ambtelijke vakverenigingen kennen
hieraan echter wel Jsljzondere beteken,s
toe, zeggende, dat de weggaande groep
gezien moet worden als de enige groep,
die duidelijk ,,neen" kan zeggen, waar
anderen door burger- of dienstplicht,
vooruitzichten op pensioen of onmacht,
omdat zij door geboorte gebonden zijn
.aan Indonesië, niet kunnenvertrekken.
De ambtenaren der vakverenigingen ver
klaren met klem, dat dé oorzaken van
het vertrek van velen zijn: onvoldoende
huisvesting, gebrekkige sociale voorzie
ningen, totale ontstentenis van het ar
beidsrecht en afwezigheid van overheids-
garantie.
Naar wij vernemen, is thans eindelijk
overeenstemming bereikt met de bezet-
tings-autoriteiten van de Engelse en de
Amerikaanse zone in Duitsland over het
vervoer van geallieerde goederen over
de havens van Antwerpen, Amsterdam en
Rotterdam. Verwacht wordt, dat de des
betreffende overeenkomst dezer dagen
zal worden getekend.
Het blijft onrustig in de streek van
Soekaboemi. Thans zijn volgens een me
dedeling van de dienst Legercontacten
in Batavia weer saboteurs aan het werk
geweest aan de spoorlijn Buitenzorg-Soe-
kaboemi, maar gelukkig heeft hun optre
den geen ernstige gevolgen gehad.
Toen vanmorgen de trein Buitenzorg-
Bandoeng Tjibadak was gepasseerd op
weg naar Soekaboemi en Pondok Leung-
sir naderde bemerkte op een gegeven
moment het machine personeel, dat er
iets aan de lijn niet in orde was. Er werd
terstond geremd, doch voor de trein tot
stilstand kwam, waren enkele wagons
reeds ontspoord.
Het bleek, dat over een korte afstand
de schroeven en bouten van de rails wa
ren losgedraaid, doch locomotief en ten
der waren er normaal overgereden.
Persoonlijke ongelukken deden zich niet
voor en de materiële schade is gering.
De dichtstbijzijnde Ned. militaire pos
ten hpbben onmiddellijk patrouilles uitge
zonden om het omliggende terrein te zui
veren.
In de loop van Augustus vertrekt uit
Medan een deputatie van de staat Oost-
Sumatra naar Nederland ter bijwoning
van de jubileumfeesten en de inhuldi
ging. De deputatie zal bestaan uit het
hoofd van de staat, Dr. Mansoer en zijn
echtgenote, mr. Bahrioen, directeur van
het kabinet en de sultan van Asahan.
In Berlijn zijn dezer dagen dossiers
ontdekt van het propaganda-ministerie
van Goebbels, welke voor Nederland
belangrijke gegevens bleken te bevatten.
In verband daarmede is het hoofd van
de afdeling bronnenpublicatie van het
rijksbureau voor oorlogsdocumentatie,
dr. A. E. Cohen, vandaag naar Berlijn
vertrokken om ter plaatse een nader on
derzoek in te stellen.
Volgens de nieuwe „wet op de vrij
heid van alle godsdiensten in Roemenië"
zullen de Kath. geestelijken een eéd van
aanhankelijkheid aan de Roemeense
volksrepubliek moeten afleggen. Alle
godsdiensten en het religieuse onderwijs
zullen onder staatscontrole komen te
staan. Volgens de wet moeten de Kath.
geestelijken benoemd worden via de re
geringsautoriteiten en mogen zjj hun
geestelijk ambt niet uitoefenen, voordat
zij de eed aan de republiek hebben af
gelegd. Voorts zal het aantal Kath. Bis
schoppen teruggebracht worden tot drie.
Het s.s. „Friesland", het eerste der beide
in het begin van dit jaar door de Kon.
Rott. Lloyd in Amerika gekochte baby-
flattop-schepen, heeft met goed gevolg
zijn technische proeftocht in de Ameri
kaanse wateren gemaakt. Het zal nu bin
nenkort in de vaart komen, onder gezag
voerder kapitein B. A. v. Gelder, die on
langs voor het eerst na 9 jaren, met de
„Ternate" in de Rotterdamse haven te
rugkeerde.
Als vliegdekschip werd de tegenwoor
dige „Friesland" toen „Niantic" en later
„Rane" geheten, gebouwd op de werf
van de Seattle Tacoma Shipbuilding Com
pany en in 1943 te water gelaten.
Het schip is thans verbouwd tot een
fraai, snel turbine-vrachtschip met be
perkte passagiers-accommodatie, Het ls
een enkel-schroefschip van het C3-type,
mftar eenvoudiger van uitvoering dan de
vier C3-schepen, die de Rotterdamsche
Lloyd reeds eerder kocht en die een waar
sieraad van onze Nederlandse koopvaar
dijvloot zijn.
De lengte bedraagt circa 150 mter, de
breedte ongeveer 21 meter en de diep
gang ruim 8 meter. Het kubiek is 720.000
kub. voet (d. 1. 50.000 kub. voet meer dan
bovengenoemde eerste vier C3 s)draag
vermogen: 12.500 ton; waterverplaatsing;
17.600 ton; vermogen: 8.500 A.P.K.; gemid
delde dienstsnelheid: 16% mijl (31 km.).
Het schip is tevens uitgerust met een zeer
ruime en welverzorgde accommodatie
voor ongeveer 15 passagiers. Als vlieg-
deksohip kon de „Friesland" 20 vliegtui
gen medevoeren; bovendien was het schip
uitgerust met een catapult.
Na de technische proeftocht is de
„Friesland" op één der laatste Juli-dagen
in Houston, in de Golf van Mexico, aan
gekomen, waar begonnen wordt met de
belading voor de eerste reis, die 8 dezer
vandaar aanvangt. Het schip vertrekt
dan in de JavaNew York Lijn, een der
buitenlijnen van de Lloyd, via New York,
Alexandrië en Pqrt-Said naar Indonesië.
Daarna zal de „Friesland" naar alle waar
schijnlijkheid naar zijn nieuwe tehuis aan
de Lloydkade te Rotterdam komen.
Het nieuwe K.P.M. m.s. „Van Riems
dijk", dat de eerste twee jaren van zijn
loopbaan in dienst van de Koninklijke
Java—China Paketvaart Lijnen gaat
varen, in de DeliStraitsChinaLijn,
zal daartoe omstreeks 18 September van
hier naar Batavia vertrekken. Op deze
reis zal de accommodatie van het 4500
b.r.t. metende vracht-passagiersschip wor
den benut ten behoeve van de gezinsher
eniging. De behandeling van een en ander
werd opgedragen aan de Kon. Rott. Lloyd.
Het kort voor de oorlog op stapel ge
zette schip, welks casco in de oorlogsjaren
dior de Duitsers tot zinken werd ge
bracht en dat na de bevrijding werd ge
licht en afgebouwd, beschikt over 4 één
persoons-, 10 twee-persoons- en 9 drie-
persoonshutten, zodat het 51 volwassen
passagiers kan vervoeren. Alle hutten
hebben koud zoet stromend water, terwijl
de bad- en douchekamers zijn voorzien
van warm en koud zöet water. De reis zal
30 a 32 dagen duren. Ofschoon1 zich eén
dokter en een verpleegster aan boord be
vinden, zal het aantal baby's en kinderen,
dat de reis naar Batavia kan meemaken,
tot het uiterste worden beperkt.
Een tweede, voor vele op overtocht
naar Insulinde wachtende vrouwen en
kinderen, verheugend bericht is, dat het
hulp-passagiersschip „Sibajak" van de
Lloyd, op 21 October a.s. in het kader der
gezinshereniging van Rotterdam naar
Batavia zal vertrekken.
32).
We wilden alleen maar rondkijken..
we dachten.... nou ja, dat we Bill hier
zouden vinden
Met eer. zacht gefluit ging Gredy's wa-
pen af.
Jullie.... julliesteunde de be
waker. Hij draaide als een tol in de ronde
en sloeg daarna met 'n smak op de grond.
Zo, dat is de derde! Gredy, ga jij
nu de laatste onschadelijk maken Maar
jij, Bill, bl«ft bij mij en helpt me, de
ontploffing voor te bereiden, zei Leon
lehirelly op dit ogenblik ais uit de grond
verrezen.
Gredy zag, dat de handen van de oude
met een groene, geleiachtige massa be
en sloeg daarnt met jen smak op de
grond.
smeerd waren. Alvorens hij er echter toe
kwam een vraag te stellen, zei de oude:
We hebben nog tuist twintig minuten
tot onze beschikking, longens. houdt daar
rekening mee!
Daarna draaide hij zich om en liep de
kamér weer in. Bill volgde hem en waag
de het niet, ook maar één enkele blik op
de oude bewaker te werpen. Gredy stond
bij de deur en luisterde. Het was hem
alsof hij zojuist epige geruis had verno
men. Heel voorzichtig sloop hij de gang
uit. De gang kwapj uit in een reusachtige
zaal. Gredy bleef verbaasd staan en keek
em zich heen. Vóór hem stond een lan
ge rij toonbanken en slechts een paar
meters van hem verwijderd ontdekte hij
de vitrines met de sieraden, waarover de
hoss had gesproken. De zaal was spaar
zaam verlicht, maar toch voldoende, om
alles te kunnen onderscheiden.
De gangster drukte zich tegen de muur,
want hij vernam thans duidelijk stappen
en een zacht gezoem. Hier in de zaai
moest dus de vierde bewaker zijn. Waar
schijnlijk bromde de man wat. Nu, dat
was zeker een teken, dat hij geen onraad
vermoedde. Gredy's oog viel weer op de
vitrines en daar zag hij plotseling ook de
bewaker. Deze liep helemaal aan de
overkant van de zaal op en neer. De af
stand was véél te groot om op hem te
kunnen schieten.
Terwij] de gangster er nog over na
dacht. hoe hij ongemerkt dichter bij hem
kon komen, vernam hij ctyi dreunende
slag. Hij was ineens doof. alsof een schot
vlak naast hem was afgegaan. De bodem
onder zijn voeten beefde. Ook de bewaker
moest het gevoeld hebben, want de man
bleef een ogenblik stil staar en liep toen
haastig door de zaal, recht op Gredy af
Plotseling bleef hij staan en de gang
ster zag, dat hij een pistool uil zijn zak
trok. Stap voor stap en voortdurend luis
terend kwam de bewaker nu nader. Gre
dy, die niet gezien wilde worden, liet zich
behoedzaam op de vloer glijden. Hij wist
dat de bewaker langs de vitrines moest
komen. Op dit ogenblik wachtte hij, om
dat de man dan een pracht doel zou zijn.
Gredy begreep nu wel, wat het doffe
dreunen, dat hij had gehoord, betekende:
de ontploffing van de springstof, waar
mee Schirelly de brandkast had bewerkt.
Het is te hopen, dat het "werk van de
oude succes gehad heeft! Al hielden deze
gedachten hem ook bezig, toch verloor hij
de vitrines niet uit het oog. De weten
schap, een onfeilbaar wapen in zijn han
den te hebben, gaf hem grote zekerheid
er rust. Koel en vastberaden, drukte hij
daarom af, toen hij 't luisterend naar vo
ren gestoken hoofd van de bewaker zag.
Weer was het sissende geluid te horen
en daarna trilde de man. net of er een
sterke stroom door hem heenging. Alsof
de grond onder zijn voeten was wegge
trokken. zakte 'hij over de vitrine ineen
De revolver ontviel aan zijn hand, sloeg
door de rui.t, die kletterend barstte, én
vie) met een doffe slag midden tussen
de tentoongestelde sieraden.
Gredy wist, dat zijn schot raak was en
hij bekommerde zich dus verder niet om
zijn slachtoffer, maar rende met grote
sprongen door de gang naar de oonferen-
tiekarner terug.
Maar in de enkele minuten, die de
gangster weg geweest %vas, was daar veeJ
veranderd. Enige stoelen lagen versplin
terd op de grond, een groot stuk van de
stalen plaat had de tafel gespleten.
Op het tapijt, dicht voor de brandkast,
knielde Bilt. Hij wiegelde met zijn boven
lichaam, alsof hij waanzinnig geworden
was. Ontzet trad Gredy dichter bij en
thans ontdekte hij ook de oude. Naast
hem stonden twee wasmanden, waarjn hij
bundels bankpapier en« geldstukken
wierp. Hij was met.zulk een hebzucht aan
het werk, dat hij de gangster helemaal
niet opmerkte. Gredy keek rond en greep
naar zijn voorhoofd. Hij begreep er niets
van. Was dat nu duivelswerk of werke
lijkheid, wat zijn ogen zagen? Want nu
zag hij ook de reden van Bills vreemd
gedoe. De linkerarm van de jongen was
opengereten tot het been. Het bloed guts
te uit de afschuwelijke wonde en Bill
moest wel ontzettende pijn lijden. Gredy
knielde dadelijk naast hem neer en
schreeuwde de oude, die nog steeds niets
scheen te merken, toe:
Boss, drommels nog toe. luister toch
eens! Ziet u dan niet. dat Bil! doodbloedt?
De oude wendde het hoofd met een ruk
om en staarde met zijn roodomrande ogen
Gredy aan.
Luisteren?, zei hij sarcastisch: Man,
we hebben nog maar tien minuten tijd!
Hij gaat niet dood aan die wond. want
ik heb ze afgebonden. Méér kan ik op
het ogenblik niet doen, als we niet allen
naar de maan zullen gaan. Zwijg nu!
Breng Bill naar de lift en haal dari die
beide manden Ik zal intussen ook de
vitrines leeghalen. Waar is de vierde be
waker? Heb je hem onschadelijk ge
maakt?
Gredy knikte slechts, want hij was niet
in staat één woord te uiten. Hij nam Bill
op, die bij deze beweging hevig gilde,
daarna echter alleen nog maar zachtjes
bleef kAunen. Met zijn zware last strom
pelde de gangster door de gang. Bill
hing geheel verslapt in zijn armen en
gaf geen geluid meer.
De bewakers lagen nog in dezelfde
houding als toen ze neergeschoten wa-
914, maar da lichamen waren inmiddels
geheel verstijfd. Gredy stapte over hen
heen en stiet met zijn voet de ijzeren
deur van de lift open, daarna liet hij
Bill zachtjes op de grond glijden. Zon
der zich te bedenken, rende hij met haas
tige sprongen terug.
Uit de ver.te vernam hij het gekletter
van glas. De oude was bezig de vitrines
leeg te roven. Gredy poogde de béide
manden op te beuren maar ze waren veel
te zwaar, het was hem onmogelijk, om
ze weg te dragen. Vlug besloten, sleepte
hij ze achteruit lopende voort, maar hij
kwam er niet ver mee, want de bewa
kers versperden hem in hun dood nog
de weg. Ofschoon hij huiverde, moest
hij ze opbeuren en op zij leggen. Met
ontzetting voelde hij, dat de lichamen
thans hard en stijl waren als glas. Hij
kon zich niet indenken, dat er ook maar
één enkel vonkje leven in hen zou zijn
Deze aanblik had zo iets aangrijpends,
dat hij als voortgejaagd met zijn beide
manden over de gang liep.
tWordi vervolgd.)
ZATERDAG, 7 AUGUSTUS.
HILVERSUM I (301 M.) KRO. 7.00
Nieuws, gram, morgengebed; (7-207.45
Ol. Spelen); 11.00 Ziekenprogr.; 12.03 KI.
v. Beeck; 13.00 Ned. Strijdkr.; 13.13
Piano; 13.50 Film en Toneel; 14.10
Gram.; 15.15 Metropole-ork.15.45 Gram
1600 Zang: 16.30 Gregoriaans; 17.00 Wig
wam: 18.00 Gram.: 18.30 Ned. Strijdkr.:
19.00 Nieuyvs; 19.15 Ol. Spelen; 20.00
Nieuws, gram,; 20.20 Lichtbaken: 20.50
Omroepork.; 21.15 Ork. Z. Naam; 2215
Avondgebed; 22.30 Ol. Spelen; 23.00
Nieuws, gram.
HILVERSUM II (415 M.) VARA. 7.00
Nieuws, gram.; 11.00 Voor de arbeiders;
12.00 Orgel; 12.33 Ql. Spelen; 12.48 Gram;
13.00 Nieuws; 13.20 Fr. Wouters-ork.
14.00 Esperanto14.15 Gram.; 15.00 OL
Spelen; 18.00 Nieuws, gram; 18.30 Jan
Corduwener; 19.00 Artist. Staalka&rt;
20.00 Nieuws; 2015 Cabaret; 21.15 Soc.
commentaar; 21-30 Schrammeln: 22.00
Hoorspel; G2.2I5 Gram.; 23.00 Nieuws;,
gram.
RADIODISTRIBUTIE III: 7.00 VI.
Brussel: nws. 7.15 gram. 7.30 kron. 7.40
gram. 7.50 gram. 8.00 nws. 8.15 Eng. H.S.:
Welsh orch. 9.00 nws. 9.10 gram. 9.45
piafto. 10.30 2 piano's. 11.00 voordr. 11.15
„London Studio Players". 12.00 VI. Brus
sel: Harry Davidson. 12.30 weer. 12.32
grani- 13 00 nws. 13.15 gram. 14.00 Eng.
H.S.: muz. 14.30 Kinney en Muzurus.
14.50 recital 15.15 VI. Brussel: kwartet
Hernould. 15.45 gram. 16.00 Eng. H.S.:
Northern Orch. 17.00 Koorwijk Batavia.
18.00 Fr. Brussel: voor d. sold. 18 30 Vr.
Brussel: v. d. sold. 19.00 nws. 19.30 Erg.
L.P.: Promenade conc. uit de Royal Alb.
Hall. 22.00 Vr. Brussel: nws. 22.15 gram.
23.00 nws. 23.05 gram. 23.30 miniatuur-
muz.
RADIODISTRIBUTIE IV: 7.00 Eng.
H.S.: nws. 7.15 ork. Albert Coupe. 7.50
Lift up your hearts. 8.00 Fr. Brussel:
nws. 8.10 gram. 9.00 Vr. Brussel: nws.
9.05 gram. 12.00 Fr. Brussel: kunstoverz.
en weer. 12.08 gram. 12.30 gram. 13.00
nws. 13.15 gram. 13.30 verz.progr. 14.30
gram. 15.00 verz.progr. 16.00 gram. 17 00
regeiéngsuitz. en kroniek. 17.10 gram.
18.00 Eng. L.P.: verz.progr. 19.00 nws.
19.25 sport. 19.30 VI. Brussel: gram. 19.45
Fr. Brussel:! nws. en actual. 20.00 Symph.
Jazzmuz. 20.30 gram '21.00 filmmuz. 21.30
gram. 22.00 Eng. L.P. nws. 22.15 journ.
Olymp. spelen. 22.30 gram. 23.00 div.
