Ons
magere vleesrantsoen
Marianne voor moeilijke dagen
Volkshuisvesting en kinderrijke
gezinnen
Gong g
Amerika's grieven tegen consul
Lomakin
Franse landbouw marcheert niet
WEDEROM SOVJET-RAZZIA IN
AMERIKAANSE SECTOR
Overheidsbeleid Valt af te keuren
Zeker percentage woningen met
grotere inhoud
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Prijspolitiek niet
juist
Verweer tegen sovjet-bêschiddigingen
greta garbo weer in
een film
Definitief antwoord
aan Molotof nog
niet gereed
LAGEN
Stakingsbeweging zou populair zijn
Staatsgreep in Joego
slavië op komst?
Russen arresteerden zes agenten
ZATERDAG 21 AUGUSTUS 1948
No. 20704
VOOR HET VADERLAND
GEVALLEN
GENER. CHRISTIANSEN
IN CASSATIE
HET STANDPUNT YAN
DE MINISTER
Taak voor afdelingsbesturen
van Kath. Bond „Voor het
Gezin"
Stalin zou bevel daartoe hebben
gegeven
BISSCHOPPENGESCHENK
VOOR KARDINAAL DE JONG
TROEVEN IN 'T BEDRIJFSSPEL
SCHERP PROTEST VAN
KOLONEL HOWLEY
GESCHENKEN UIT AMERIKA
VOOR NEDERLAND
Zelfs een broeikas is er bij
DE KANTOREN van de Redactie en de Admi
nistratie zijn gevestigd te Rotterdam, Kortenaer-
straat L TeJefooü 25270; te Schiedam, Broersvest 8.
Telefoon 68804.
Giro-nummer 9095 ten name van „De Maasbode-
Stichting" Rotterdam
De abonnementsprijs bedraagt l 3 45 per kwartaal
1 1.15 per maand. 0.30 per week.
Directeur: J KUIJPERS.
Hoofdredacteur: Mgr Dr J WITLOX.
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSGHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRUS op gewone kolom-
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 ets. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs op
aanvrage bij de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden f 1.—. leder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend by
vooruitbetaling.
(Van onze landbouwkundige medewerker).
Zoals wij een drie-tal weken geleden reeds voorspelden, is er na de
eerste distributie-periode met verlaagd vleesrantsoen een tweede
gevolgd De huismoeders zullen zich hierbij, voorbereid als zij thans
waren en met een verbetering tegen het najaar (September?) in hel
vooruitzicht, wel grotendeels hebben neergelegd. Voor de slagers echter
dezer dagen in massale meetings te Deventer, Alkmaar en Den Bosch
bijeen is een en ander aanleiding geweest om in vlammende be
woordingen tegen de gegeven gang van zaken te protesteren.
hoging van de prijs voor slachtrunde-
ren. En wel in die mate, dat er voor
de boeren geen bezwaar meer had be
staan om hun slachtvee af te zetten en
daarvoor in de plaats mager vee aan
te kopen.
be-
het
Dit protest ging gepaard met etsen. En
wel, dat per hoofd per 14 dagen 6 ons
vlees zou worden toegewezen, dat de
inkoop van vee door de slagers vrij zou
worden gelaten, da't de vleesdistributie
met ingang van 5 September geheel zou
worden afgeschaft en dat van overheids
wege in de komende herfst geen vlees
zou worden ingevroren. Vlees aldus
werd er in deze vergadering gesproken
is er vol#oende, maar het is de
schuld van de overheid, dat het niet
beschikbaar komt.
Hoewel wij deze door de slagers ge
stelde eisen zeker niet zonder meer kun
nen onderschrijven, is het niettemin ook
ons inzicht, dat de oorzaak van het
huidige ontoereikende aanbod van slacht
vee goeddeels aan een minder juist over
heidsbeleid te Wijten is. En wel met
name aan het feit, dat men van over-
heidezijde blijkbaar niet genegen is een
prijzenpolitiek te voeren, zoals deze
onder de thans geldende omstandigheden
geboden is.
Potentieel veel rundvlees
In dit verband dient vooreerst in aan
merking genomen te worden, dat de gun
stige graspositie van dit jaar de boeren
in de gelegenheid stelt veel vee aan te
houden. Een mogelijkheid, waarvan door
hen gretig gebruik wordt gemaakt, om t
hierdoor de rentabiliteit van het bedrijf
ten zeerste wordt gediend.
Potentieel is er dit jaar dus
trekkeljjk veel rundvlees. Dat
niettemin thans in werkelijkheid zo bij
uitstek schaars Is, moet voor een over
wegend deel geweten worden aan de
geldende prijsverhoudingen.
Een feit is namelijk, dat de door het
Bedrijfschap voor Vee en Vlees vastge
stelde prijs voor AA-runderen (de beste
kwaliteit) op 15 Augustus, die voor A-
runderen op 1 Augustus en die voor
B-runderen op 18 Juli het minimum heeft
bereikt. De boeren ontvangen dus thans
voor hun slachtvee de laagste prijs. Ter
wijl zij anderzijds de magere koeien
welke zij, om hun bedrijf naar behoren
voort te zetten, ter vervanging van de
afgezette koeien noodzakelijk moeten
aankopen peperduur moeten betalen,
omdat het aanbod van deze dieren
ook al weer vanwege de gunstige gras-
positie eveneens gering is en voor
deze categorie de prijzen vrij zijn.
Verhoging slachtveeprijs was
noodzakelijk geweest.
Neemt men dit alles In aanmerking,
dan zal de onbevooroordeelde beoor
delaar het de boer niet kwalijk nemen,
dat hij er yandaag de dag niet zo bijster
happig op is om zijn vetweider naar de
stachtveemarkt te brengen. Temeer niet,
omdat het bedrag per kg., dat hij de
komende maanden beuren kan, welis
waar niet hoger zal liggen, maar' de koe
in kwestie in die tussentijd wel ettelijke
kilogrammen zwaarder is geworden en
bovendien in- veel gevallen ook nog de
nodige melk heeft geproduceerd.
Zo gezien, was de enige overheids
maatregel, welke in dit verbandi vrucht
had kunnen afwerpen, geweest.
De' regering maakt bekend, dat in de
afgelopen week tot haar leedwezen de
navolgende verliezen zijn gerappor
teerd:
Kon. Landmacht:
korp. A. A. van Erp, uit Eindhoven,
overleden t.g.v. oorlogsverwondingen,
16 Aug.;
sold. P. Q- Nagtzaam, uit Roosendaal,
overleden t.g.v. oorlogsverwonding op
8 Aug.:
sold H. W. Scheepers uit Weert, over
leden t.g-v. oorlogsverwonding op 13
Auf? 1948.
De Kon. Marine en het K.N.ï.L. heb-
hen in de periode van de afgelopen
week geen verliezen gerapporteerd.
Nu de stok achter de deur de ver
plichte veelevering niet meer voor
handen is, rest er bij de gegeven
schaarste-toestand slechts de prijsmani-
pulatie, om een regelmatige aanvoer van
vlees te verzekeren, (voor de verdere
toekomst is natuurlijk invriezen ook een
middel). En wij menen van een overheid,
welke zich dienaangaande van gespeciali
seerde organen kan bedienen, te mogen
verwachten, dat dit manipuleren op de
juiste wijze geschiedt. Zulks op de eerste
plaats ten gerieve van de consument, die
met dit alles toch maar het „grootste"
kind van de rekening is. Zulks ook ten
faveure van de boer, die per saldo met
een onregelmatige afzet van het slacht
vee evenmin gediend is.
Opheffing vleesdistributie
nog niet aan de orde.
Of overigens met welke prijsmani-
pulatie oo,k de vleesdistributie, zoals
de slagers dit eisen, per 5 September af
geschaft kan worden, menen wij te moe
ten betwijfelen. Opheffing van deze
distributie immers kan eerst zonder ge
vaar plaats vinden, zodra de apérte
schaarste in dit verband tot hét verleden
behoort. En deze toestand met hoe
groot verlangen wordt hiernaar vooral
door de consument uitgekeken hangt
niet alleen af van het aanbod van rund
vlees, maar ook van dat van varkens
vlees, dat voor de oorlog meer dan de
helft van het totale vleesrantsoen uit
maakte.
Een belangrijke stap in de richting van
een ruimer aanbod van varkensvlees
werd gezet, toen voor enkele maanden
het aanhouden-van fokzeugen, werd vrij
gegeven. Gezien de draagtijd van een
zeug en de tijd, welke met het tot slacht
rijpheid mesten van een varken gemoeid
is, zal deze maatregel echter pas na ruim
een jaar in een verhoogd aanbod van
slachtvarkens tot uiting kunnen komen.
Gaat de regering dus niet tot een
zeer grootscheepse invoer van vlees
over, dan zal er naar onze mening
eerst op z'n vroegst na medio 1949
van opheffing van de vleesdistributie
sprake kunnen zijn.
Nadat gisteren Marshal een scherpe
veroordeling heeft uitgesproken over
het gedrag van de sovjet-consul in
New York inzake de gebeurtenissen
met mevrouw Kosenkina. heeft de
Amerikaanse regering vandaag de ge
loofsbrieven van de consul opgevraagd
en hem verzocht naar Moskou terug
te keren.
In aansluiting met het gisteren gepu
bliceerde bericht, Bat Amerika de
terugroeping van de Sovjet-consul te
New-York Lomakin, wenst, valt nog het
volgende te melden:
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlanse zaken zegt in de nota, dat
Jacob Lomakin schuldig is aan ..mis
bruik van de voorrechten van zun
positie en grove schending van de inter
nationaal aanvaarde maatstaven, gel
dende voor het gedrag van buitenlandse
autoriteiten."
Het ministerie verlangt, dat Lomakin
de Verenigde Staten „binnen redelijke
tijd" verlaat. De regering der V. S.
heeft de betreffende nota afgezonden
als antwoord op een reeks sovjet
protesten naar aanleiding van de ge
beurtenissen om mevrouw Kosenkina en
twee andere sovjet-leerkrachten, ..die
eveneens niet naar hun vaderland wensen
terug te keren."
Het ministerie verzoekt voorts om een
photocopie van de brief, die de New-
Yorkse politie op de kamer van mevrouw
Kosenkina, nadat zij omlaag was ge
sprongen, heeft gevonden en ..die onge
opend aan het consulaat-generaal terug
gezonden is."
De nota zegt voorts, dat zowel in de
sovjet-protesten als in verklaringen, door
de sovjet-ambassadeur en door Lomakin
aan de pers verstrekt, hoogst ernstige
beschuldigingen geuit zijn tegen bur
gers in dit land en tegen de regering der
Verenigde Staten ei» autoriteiten van de
staat en de federatie. Bevoegde Ameri
kaanse autoriteiten, zo gaat de nota van
de regering der V. S. voort, hebben
vastgesteld, dat de beschuldigingen on
gegrond zijn en dat vertegenwoordigers
•van de sovjet-regering „zich hoogst on
betamelijk gedragen hebben".
Volgens de nota is mevr. Kosenkina
geheel vrij iedere sovjet-vertegenwoor
diger te ontvangen, maar zal zij daartoe
niet gedwongen worden.
Mevr. Kosenkina, die waarschijnlijk
drie maanden in het ziekenhuis moet
blijven, heeft, zo besluit het bericht, zich
bereid verklaard te getuigen voor de
.commissie tegen on-Amerikaanse activi
teit" van het Amerikaanse huis van af
gevaardigden.
De „New York Times" schrijft, dat Vic
tor Kravchenko, schrijver van „Ik koos
de vrijheid" onthuld heeft de man te zijn,
die de vlucht van de Russische onderwij
zer Michael Samarine bewerkstelligd
heeft.
Na een afwezigheid van zeven jaar zal
Greta Garbo wederom voor de film op
treden Zij heeft een contract gesloten
met de producer Walter Wanger. Het
onderwerp en de titel voor de nieuwe
Garbo-film zijn nog niet bekend gemaakt
De film zal worden opgenomen in hei
begin van het volgend jaar in Rome cn
Parijs.
De laatste film van Greta Garoo was
„De vrouw met de twee aangezichten
vervaardigd in 1941.
De iets minder pessimistische stem
ming, die Donderdag te Londen heerste
t.a.v. de gang van zaken te Moskou,
hield gisteren ain en werd ook weer
spiegeld door de Londense beurs.
Nieuws uit Moskou is. uiterst schaars
geworden door het feit, dat de bijeen
komst tussen Molotof en de drie wes
telijke diplomaten, hoewel men alge
meen verwacht had, dat zij gisteren
zou worden gehouden, niet heeft plaats
gehad. Dit feit wijst er op, dat de be
sprekingen nog in een ander stadium
verkeren, dan men had aangenomen.
Er wordt thans uit afgeleid, dat de drie
Westelijke vertegenwoordigers nog niet
de wens te kennen gegeven hebben, Mo
lotof opnieuw te ontmoeten, daar hun
antwoord op voorstellen, die deze hun
tijdens de besprekingen van Maandag
zou hebben voorgelegd, nog niet nauw
keurig zou zijn vastgesteld.
Dat de inzichten te Londen minder pes
simistisch geworden zijn dan in het mid
den der week, is voornamelijk hieraan
toe te schr-jven, dat het overleg nog
steeds voortduurt. Te Londen ziet men
overigens zeer goed in, dat de agressieve
wijze, waarop de Russen in steeds sterker
mate te Berlijn zijn gaan optreden, in
werkelijkheid geen reden tot optimisme
geeft
Mr. Arnold, de verdediger van de
Wehrmachtsbefehlshaber i. d. Nieder-
lande, de genei-aal der vliegers Chris
tiansen, heeft cassatie aangetekend te
gen het vonnis van het B. G. te Arn
hem, waarbij deze op 12 Augustus werd
veroordeeld tot 12 jaar gevangenisstraf.
Tumult op de Potsdammer Plat:. Een Duits politic-officier uit de Weste
lijke zone van Berlijn arresteert een jongeman, die stenen wierp naar
de Russische" politie uit de Oostelijke zone. Het jochie onder de arm
van de politieman heeft zowaar nog een steen in de hand.
Telefonisch van onze Parijse correspondent
PARIJS, 21 Augustus 1948.
De beperkte raad van ministers, bestaande uit de minister-president,
de ministers van staat en de ministers, wier departementen zijn
betrokken bij de economische en sociale vraagstukken, heeft niet
minder dan acht uur aaneen vergaderd om een uitweg te vinden uit
de loon- en prijsmoeilijkheden. Tegelijkertijd vertonen de Parijse
hallen weer aanzienlijke prijsstijging en zocht het publiek heden
morgen vergeefs naar vlees.
Prinses Margaret Rose van Enge
land, die als vertegenwoordigster
van Koning George bij de inhuldi
ging van Koningin Juliana zal
lanwezig zijn, is vandaag 18 jaar
oud geworden en is daarmede
meerderjarig.
De terugkeer tot de vrije verkoop,
door de slagers gevraagd, heeft gemaakt,
dat de prijzen tot frs 500 per kilo zijn
opgelopen en -dat nog sterkere stijgingen
worden verwacht. Het feit, dat de land
bouwers alle veetoevoer hebben stopgezet,
toont voldoende aan, dat het gezag der
landbouworganisaties nog uiterst ge
ring is.
Toen de regering een stabilisatie der
landbouwprijzen als uitgangspunt nam
voor een algemene prijsstabilisering en
de landbouwprijzen verhoogde om daar
door de aflevering van de landbouwpro
ducten aan te moedigen, hadden de land-
bouwfederaties beloofd: snelle levering
van de graanoogst, zuivelproducten eii
slachtvee daartegenover te stellen. Haar
oproep daartoe heeft echter bij de land
bouwende bevolking geen gehoor gevon
den. De boeren marcheren hier niet.
Het enige besluit, dat gisteren door de
ministerraad genomen- kon worden, was
zeer zware heffingen in te voeren op het
vee, dat boven het getal, dat bij normale
productie aanwezig behoort te zijn, nog
op de erven wordt aangetroffen. Het pu
bliek haalt echter voor dergelijke maat
regelen de schouders op. De broodprijs
op frs 32, de niet aanwezige melk op 34,
j zijn slechts mogelijk, wanneer er tiental
len milliarden francs subsidie worden ge
geven. Deze prijzen houden zelfs reeds
een verhoging in, die de regering hoopt
te doen aanvaarden door verhoging van
de gezinsbijslag. Intussen heeft de-rege
ring de verhdogde prijzen voor het graan
doen volgen door een eveneens verhoogde
premie, nl. van frs 2300 per ha. ter aan
moediging van het verbouwen van graan.
Al deze tol dusverre vergeefse aan
moedigingen van de landbouw wakke
ren het ongeduld van de vakverenigin
gen slechts aan. Verschillende vakver
enigingsleiders, die bovendien nog zeer
sceptisch staan tegenover de politiek
van de regering, verklaren dan ook, dat
het niet om stabilisering maar om ver
laging, der pr(jzcn moet gaan.
Staatsminister Ramadier moge dan
gisteren ai verklaard hebben, dat er voor
een scheiding twee partijen nodig zijn
en dat de regering de onderhandel'agen
niet als afgebroken beschouwt, her is
duidelijk dat de regering op 1 Septem
ber wel met zeer afdoende maatregelen
zal moeten komen, wil zij de onderhan
delingen kunnen hervatten. De plaatse
lijke vakverenigingen komen nu ook al
tot gemeenschappelijke actie, die cen
traal door de communisten zeer wordt
aangemoedigd; en de communistische
C. G. T. heeft bevelen gegeven om de
splitsing tussen de C. G. T. en de Forco
Ouvriere te liquideren en een verzoe
ning tot stand te brengen.
Het wordt meer en meer duidelijk,
dat de regering op 1 September voor
de eis van bet loslaten van loonstop
zal komen te staan, welke zij slechts
zal kunnen vermijden door een aan
zienlijke verhoging van het loonpeil.
De nieuwste verrassing voor de re
gering was gisteren, dat bij de C. G. T.
aangesloten ambtenarenbonden met een
nieuwe eis tot voorschot op de toekom
stige loonregeling zijn gekomen. Mocht
het tot een belangrijke stakingsbeweging
komen, dan heeft deze kans vrij pppu-
lair te zijn, aangezien het publiek niet
begrijpt, dat de toasten op de als zo
prachtig aangekondigde oogsten de !?ro*
ducten blijven ontbreken en de prijzen
onrustbarend blijven oplopen.
In de prachtige omgeving van het Bloemcndaalse Kopje is Neer lands
mooiste openluchttheater gereed gekomen. Ter gelegenheid van het
regeringsjubileum zullen hier de eerste voorstellingen gegeven worden
Het bestuur van de Katholieke Bond
„Voor het Gezin" heeft onlangs zoals
wij destijds meldden, in een adres aan
de minister van Openbare Werken en
Wederopbouw de aandacht van deze
Excellentie gevestigd op de noodzake
lijkheid uit een oogpunt van behoor
lijke volkshuisvesting bij de aanbouw
van nieuwe woningen rekening te hou
den met de behoeften van kinderrijk*
gezinnen. Het bestuur kon zich niet aan
de indruk onttrekken, dat in de hui
dige moeilijke omstandigheden vele in
stanties voor deze zijde van het woning
vraagstuk te geringe belangstelling heb
ben.
Daarom richtte het tot de Minister
het verzoek te willen bevorderen óat
bij het verlenen van Rijksvo-wschot-
ten voor de bouw van complexen wo
ningen onder de voorwaarden de -be
paling wordt opgenomen, dat een re
delijk deel der te bouwen woningen
voldoende woonruimte zal bieden
voor grote gezinnen.
Op dit request heeft blijkens „Het Ge
zin" minister in 't Veld het volgc-nde
geantwoord:
De beperktheid van het beschikbare
bouwvolume maakt het noodzakelijk,
dat bij de beoordeling, van inkomende
bouwplannen bepaalde normen worden
aangelegd, welke moeten waarborgen,
dat met de beschikbare middelen een zo
groot mogelijk aantal woningen zal wor
den verkregen.
Om deze reden is bepaald, dat bij
het "verlenen van steun ingevolge de
Woningwet de inhoud van woningen
voor normale gezinnen zich bewegen
moet tussen 225 en 29U M3. met eet) ge
middelde van 260 M3. Deze norm geldt
voorlopig voor gezinnen met ten hoogste
5 kinderen. Ten einde te voorzien ir.
de behoefte aan woningen voor grotere
gezinnen is toegestaan, dat een zeker
percentage woningen met een grotere
inhoud wordt gebouwd.
Ten einde tot een zo billijk mogelijke
bepaling van dit percentage te komen
zijn in een circulaire aan de hoofdinge
nieurs directeuren van Volkshuisvesting
in de onderscheidene provinciën gege
vens verstrekt over de gezinsgrootte in
hun ambtsgebied. Aangezien de uitkom
sten van de volkstelling van 1947 nog
niet beschikbaar waren zijn deze gege
vens ontleend aan de volkstelling var
1930. doch omgewerkt aan de hand va"
de ontwikkeling van het bevolkingscij
fer en de voortschrijding van de ge
zinsverdunning. zoals deze bij de tel
ling vah T947 zijn gebleken. Volgens de
ze gegeveft» bedroeg het aantal gezinnen
met meer dan 5 kinderen:
Noord Brabant 15.1
Limburg 14-2
In andere provinciën was het pe.cen
tage aanzienlijk lager.
Op grond van deze cijfers is bepaald
dat bij bouw met Rijksvoorschot inge
volge de Woningwet, waarop Uw verioek
betrekking heeft, ten behoeve van de
grotere gezinnen een deel der te bouwen
woningen mag uitgaan boven de gestelde
norm en wel:
in Noord-Brabant en Limburg.. 15
in Drente Overijssel en Gelderl. 10
in de overige provinpiën 7
Inmiddels zij van de Zuidelijke pro
vinciën de definitieve resultaten der
volkstelling van 1947 beschikbaar geko
men. Deze wijzen uit, dat het percentage
gezinnen met meer dan 5 kinderen in
werkelijkheid bedraagt:
Noord-Brabant 13,4
Limburg 11,75
Verwacht mag worden, dat het per
centage ook in de overige provinciën
lager zal zijn, dan het voorlopig bere
kende.
Ik meen dus. dat de toegelaten per
centages die op de voorlopige cijfers
waren gebaseerd, in ieder geval aan de
veilige kant zijn.
Daarnaast is nog gerekend op de
bouw van een percentage groteru wo
ningen ten behoeve van middenstanders
Ik meen, dat hiermede voor zover de
tegenwoordige moeilijke omstandigheden
zulks toelaten, met de behoeften der
grotere gezinnen rekening iss gehouden.
Tot zover het antwoord van-de Minis
ter.
Blijkens een commentaar in „Het Ge
zin" is het hoofdbestuur van de adres-
;erende bond boewe) het percentage
van 7 voor oepaalde streken in de
■overige provinciën" te laag geacht
wordt de minister dankbaar, dat hij
■het verzoek heeft ingewilligd. Men mag
inderdaad tevreden zijn. Het hangt nu
af van de afdelingsbesturen van de
Kath. Bond „Voor het Gezin", of ze
ijverig toezien op het nakomen van de
ze bepalingen Mocht dit soms hier ol
daar niet gpbeuren, dan houdt het
hoofdbestuur ^ch aanbevolen om er
direct van op de hoogte te worden ge
steld.
De „London Evening News" schrijft
te verwachten, dat het geschil tussen
Moskou en Belgrado in de komende
drie weken zijn ontknoping zal vinden,
daar Stalin opdracht heeft gegeven in
Joego-SIavië een staatsgreep te ensce
neren.
Stalin zou bij welslagen van de staats
greep als opvolger van Tito kol.-generaal
Peko Dapchèvitch aanwijzen, een broer
van kolonel Vlado Dapchèvitch, die een
dezer dagen naar Roemenië gevlucht is.
Ook de communistische Londense
Daily Worker schrijft over een te ver
wachten beweging tegen Tito.
Bij gelegenheid van zijn 40-jarig pries
terfeest mocht Z- Em. Johannes kardinaal
De Jong, aartsbisschop van Utrecht, van
de andere leden van het Hoogwaardig
Episcopaat een prachtig Missaal ontvan
gen. Mgr. J. P. Huibers en mgr. W. Mut-
saerts heben het cadeau op Zaterdag 14
Augustus j.l. aan Zijne Eminentie aan
geboden, zo lezen wij in St. Janski.
De cijfers over productie en producti
viteit vormen permanent stof voor be
sprekingen en publicaties. En al naar
gelang van de geestelijke instelling van
spreker of schrijver, krijgt men afkeuring
en medelijden, begrip en vergoelijking
te horen of te lezen.
Er wordt niets „genomen", noch van
de ene, noch van de andere kant. De
waarheid ligt o.i. niet precies in het
midden, want aan goede arbeidsvoor
waarden wordt nog altijd minder voldaan
dan aan de oproep tot hard werken.
De vraag is: kan er hoger worden ge
produceerd En zo ja, welke zijn dan de
voorwaarden tot grotere individuele pro
ductiviteit Zo niet, waarom dan niet
Er zou o.i. meer geproduceerd kunnen
worden. Maar daarbij hangt alles af van
het dode en levende materiaal.
Wanneer ingevolge de achterstand in
velerlei opzicht een grote productie is
gewenst, maar het tot stand komen moet
gebeuren met ouderwets en/of versleten
gereedschap is zelfs bij een grote dosis
goede wil der werkers een aanmerkelijke
stijging moeilijk te verwachten.
Gereedschappen van allerlei vorm kos
ten echter bijna altijd deviezen, zodat bij
het weinige geld, dat we hebben, het al
een uitermate delicate taak wordt vast
te stellen, welke objecten allereerst die
nen te worden aangekocht.
Maar dat de outillage bij de productie
en ook bij de productiviteit een remmen
de factor is, staat o.i. buiten kijf.
Er zijn evenwel meer tegenhoudende
factoren en die vertonen scherpe kanten,
wanneer het levende materiaal en zijn
omstandigheden onder de loupe worden
genomen.
Er is in tegenstelling met de toestand
voor de oorlog na de oorlog om per
soneel geschreeuwd, dat met vaak hoge
lonen en allerlei douceurtjes verkregen
werd.
Maar onder personeel zitten koren en
kaf. We kennen heel wat bedrijven, doch
telkens opnieuw moet men constateren,
dat door de ene ploeg hard wordt ge
werkt, gesjouwd zelfs, terwijl een ander
gedqelte het enorm druk heeft met
besprekingen over tempo, looncorrecties
I en slavernij. De jongeren onderscheiden.
zich hierbij ongunstiger dan de ouderen.
Arbeid in een bedrijf betekent aan
pakken, moe worden in hoofd en lede
maten. Voor herstel is de vrije tijd. Deze
stellingen lokken evenwel dikwijls de
felste protesten uit. Men wenst geen
loonslaaf te zijn
Slaaf zijn hangt van eigen houding af
en heeft met hard werken niets te maken.
Iets anders is, dat er goede voorwaarden
dienen voorhanden 4e zijn, waaronder
hard gewerkt moet worden.
Dat is het teerste punt in de hele ar
beidsverhoudingen. In het bedrijf moet
de sfeer der arbeidsvreugde kunnen
worden aangevoeld. Die arbeidsvreugde
hangt af van de verstandhouding tussen
de werkers onderling en tussen de leiding
en he,t personeel.
Mijn persoonlijke ervaring heeft me in
dit opzicht geleerd, dat materiële bede
lingen voor de vreugde maar matig ef
fectief zijn. Er wordt om voorzieningen
geschreeuwd en wanneer ze zijn verkre
gen, worden ze spoedig als al weer een
recht zonder voldoende waardering aan
vaard. Het materialisme heeft ook de
arbeiders danig in zijn macht. Er is bo
vendien in dit opzicht geen grens, die
honger is onverzadigbaar. We hebben er
heel de ellende van de verfoeide kapi
talistische maatschappij aan te danken.
Het is overigens moeilijk, om precies
de juiste voorwaarden, die zelfs de groot
ste kankeraars zouden bevreiigen, vast
te stellen. Het komt ons voor, dat men
ondanks de roep en strijd om vrijheid,
te veel op voorzieningen door het bedrijf
gaat rekenen, te veel tegen de onderne
ming gaat leunen, ondanks de kreet, dat
harder werken alleen maar winst bete
kent voor eigenaar of aandeelhouders
Wat meer fierheid, wat meer zelfstandig
heid ijn op haar plaats.
Naast allerlei materiële tekorten is een
geestelijk tekort het pijnlijkst. En dat is
de te geringe eerbied voor de mens, de
te weinige waardering voor de levende
werker. En dat tekort is met geen loons
verhoging, meer vacantie of douceurtjes
te verhelpen. Er is vaak hoger respect
voor de machine dan voor de man er ach
ter.
Wanneer door iedereen met de daad,
dus ook in woord, gebaar en houding,
achting voor de mens en diens omstan
digheden wordt betoond, eerst dan komt
men tot de ware bedrijfsgemeenschap.
Met de productie en de productiviteit
komt het dan een heel stuk zonder op de
duur toch onhoudbare capriolen.
HENK VAN DER MAZE
Ongeveer vijftien Sovjet-soldaten heb
ben gisteren bij een razzia op zwarte
handelaren opnieuw de Amerikaanse
sector van Berlijn betreden. Toen Duit
se politie van de Amerikaanse sector
daartoe protesteerde, arresteerden de
Sovjet-soldaten een brigadier en vijl
agenten, die werden meegenomen naar
de Sovjet-sector. Twee der agenten zijn
nadien vrijgelaten.
Een Britse hoofdofficier van politie
verklaarde, dat de -Britse autoriteiten
geen bezwaar hadden tegen razzia's op
„westelijke zwarte handelaren", oog nie'
indien de Sovjet-politie die in de Britse
sector hield, maar men had wel bezwaar
tegen het plaat® hebben dezer razzia's
zonder „vooraf te zijn ingelicht",
De verklaring betreurt de wanordelijk
heden doch wijst er op, dat zij „verklaar
baar zijn gezien het feit, dat meer dan
300 politieagenten van de Sovjet-sector,
zoals bekend, onlangs zijn vervangen
door anderen, die communistisch gezind
zijn".
„De Duitse politie heeft het recht zich
te verdedigen tegen aanvallen van op
standige elementen, doch men is alge
meen van mening, dat het brute optreden
van Donderdagavond niet nodig was te
genover een menigte ongewapende bur
gers"-
Howley verklaarde voorts, dat de zwar
te handel tijdens de blokkade reusach
tige afmetingen heeft aangenomen en
dat de „onnodige goederenschaarsle"
zelfs nn nog verlicht zon kunnen wor
den, indien minder goederen door de
Sovjets, uit de Sovjet-sector werden ge
ëxporteerd. Volgens Howley werken 27
door de Sovjets gecontroleerde firma's
en meer dan 350 bedrijven uitsluitend
voor de Russische export.
De Russische pl.v.v, commandant te
Berlijn, kolonel Yelisarof, heeft de be
richten tegengesproken, dat politie uit
de Sovjet-sector op zwarthandelaren
heeft geschoten Dit dementi is door oog
getuigen in de westelijke sectoren met
verbazing ontvangen.
De Noordam" vertrekt heden uit New-
York "naar Nederland met een partij ge
schenkgoederen voor Nederlandse jeugd
organisaties, verscheept door de „United
Service to Holland". Bij de partij bevindt
zich o-a. een broeikas, een geschenk van
de inwoners van Wyncote (Pennsylvania)
voor een invalide jongen te IJsselmonde,
die zijn familie wil helpen met verdien
sten uit bloemkwekerij.