Moeso doet staatsgreep in Oost-Java
GEZAG IN MADIOEN OVERMEESTERD
steeds onrust in
Soerakarta
Weerbericht!
ir T t
WEER LOEIENDE SIRENES
IN AMSTERDAM
Bedrijfspensioenfonds voor de
landbouw
O*
i
DEKLASTEN gingen werken
Herdenkingsbijeenkomst in het
„Oranje Hotel"
De defensie van
het Westen
4
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
De republikeinse regering heeft Zondag bekend gemaakt, dat de
communisten met gebruikmaking van een militaire eenheid een
greep hadden gedaan naar de macht in de stad Madioen. Deze
„coup" moet hebben plaats gehad, zoals uit verschillende radio
berichten van Zondag bleek, uiterlijk Zaterdagochtend. De bestuurs
organen der stad werden „met gebruikmaking van wapengeweld
en op onwettige wijze overgenomen", zoals het regerings-connnu-
niqué vermeldde.
Hoe overrompeling
geschiedde
SOEKARNO:
„Laat U niet in ver
warring brengen
Krijgswet in republiek
afgekondigd
Groot
nieuws" te
Nederlanders slaags met Indonesische troepen
bij Poerbalingga
wachten
3 Aardappelloodsen gingen in vlammen op
NDER DE
U P E
Premieheffing
uitgesteld
r~
DE ABONNEMENTSPRIJS
Onze rijstpositié
Nederlands schip
kapseisde bij Finse kust
Indrukivekkend défilé langs dodencel 601
Noors houtschip was
in nood
Haiderabad staakt
beroep op V.-raad
70 ste JAARGANG
MAANDAG 20 SEPTEMBER 1948
No. 20728
Tegenmaatregelen der
republikeinse regering
Wisselende bewolking
De ,,drie" weer bij Molotof
27 Sept. overleg te Parijs
Pfelfcii
zMÊÊ11111111
De koninklijke familie op het balcon van liet paleis tijdens het défilé
geheel links de gouverneur der residentie, generaal Tans, naast Prins
Bernhard de Haagse burgemeester, mr. Visser.
Enorme belangstelling
NAAR EIGEN VOLKSAARD
zaterdag werden weer de ter dood veroordeelde verzetslieden herdacht
die in cel 601 in de Scheveningse gevangenis, het „Oranje-hotel", hun
laatste uren doorbrachten. De vertegenwoordiger van H. M.
Koningin Juliana, baron C. van Boetzelaer, legt een krans voor de cel.
bemanning gered
Weer trok de koninklijke familie door een opgetogen stad; de cateche met de vorstelijke
tijdens de feestelijke intocht m Den Haag.
bezoekers
DE KANTOREN zijn gevestigd te Rotterdam,
Kortenaerstraat 1, telefoon 25270; te Schiedam,
Broersvest 8, telefoon 68804.
Giro-nummer 9095 ten name van „De Maasbode-
Stichting" Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt 3.45 per kwar
taal, 1.15 per maand, 0.30 per week.
Directeur: J. KUIJPERS.
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER O.P.
LEO J. M. HAZELZET.
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 cent per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij
de administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.Ieder
woord meer 5 cent. Maximum 50 woorden. Uit
sluitend bij vooruitbetaling.
Het was eerst na een gevecht, dat de
communistische groepen Zaterdag de be
stuursgebouwen van de republikeinse
stad Madioen (Oost-Java) hebben bezet
en het bestuur over de stad in handen
hebben genomen.
Volgens de republ. radio nam de re
publikeinse regering strenge maatregelen
het bestuur te herwinnen op de republi
keinse communisten, onder leiding van
Moeso, die een maand geleden uit Mos
kou is teruggekeerd. Alle gevaarlijke
communisten worden opgespoord, aldus
de radio.
De radio dééd voorts een beroep op de
republikeinen, hun steun te geven aan
het optreden van de republikeinse rege
ring en verklaarde, dat de actie van de
onder Moesso staande groep een gevaar
vormde voor de republiek. In de oekend-
making werd de verwachting uitgespro
ken, dat deze groep weinig steun zou
krijgen van de bevolking.
Madioen, op twee na de grootste plaats
der republiek, was één van de twee voor
naamste steden, waar de communisten
verleden week gevechten leverden.
Aneta seint nog uit Batavia, dat 'n be
kendmaking van het gewestelijk bestuur
van Madioen omgeroepei is, waarin wordt
meegedeeld, dat met ingang van Zondag
iedere nacht van 23 tot 5 uur een uit
gaansverbod geldt. Voorts dienen weg
gebruikers in dit gewest hun identiteits
kaarten op verzoek direct te tonen. Te
gen ieder, die direct en indirect bij roof
partijen en plunderingen betrokken is,
zullen de strengste maatregelen worden
genomen. De bevolking, speciaal de ar
beiders, wordt opgewekt tot samenwer
king met het gewestelijk bestuur.
Volgens berichten van een zender op
republikeins gebied heeft kol. Djokosoe-1
jono, die benoemd is tot militair gouver
neur van Madioen, onmiddellijk het bevel
uitgevaardigd dat alle commandanten
van leger en volkstrijdkrachten in het
gewest Madioen zich Maandag 20 Sept.
om 11 uur 's morgens moeten aanmelden
aan het gemeentehuis te Madioen. Het
benoemingsbesluit van Djokosoejoni, was
ondertekend door Soepardi, hoofd van
het tijdelijk bestuur van Madioen.
Majoor Moestapa, bataljonscomman
dant van de „3enteng Merah" (rode btif-
fel) is blijkens dezelfde zender verant
woordelijk gesteld voor orde en fust in
de stad.
Radio D jok ja heeft medegedeeld, dat
bij besluit van de opperste republi
keinse legerleiding (generaal Soedir-
man) van Zondagavond 23 uur af tot
legercommandant voor het gehele ge
bied van Oost-Java benoemd is kolo
nel Soengkono. Soengkono heeft vol
macht gekregen om de verdediging te
versterken.
Gisteravond werden redevoeringen
gehouden door Soekarno, de sultan van
Djokja, generaal Soedirman en de mi
nister van binnenlandse zaken, tevens
voorzitter van de Masjoemi, Soekiman.
Soekarno verklaarde o.m: „Moeso heeft
een coup d'état gedaan. Te Madioen
werd het gezag overmeesterd. Dit is te
beschouwen als een inleiding op de om
verwerping van de republikeinse re
gering".
Na gewezen te hebben op de noodzaak
van „krasse maatregelen tegen tegenstan-
ders en afgescheidenen", zei Soekarno:
„De ordeverstoorders zijn er op uit, om
onze regering om te vormen, zonder te
wachten op de beslissing van het volk
Men wil ons land in het ongeluk storten
Laten wij gezamenlijk de ordeverstoor
ders vernietigen. Laat u niet in verwar,
ring brengen. Weest overtuigd van de
overwinning".
Over Moeso en de P.K.I, zei Soe-i
kamo, dat zü de regering omver wil
len werpen en begonnen zijn met Ma
dioen, zo gaat Aneta voort. Zij maakten
daartoe gebruik van eenheden van de
29ste brigade gewezen Laskartroepen,
onder leiding van overste Dachlan.
„Hiermee heeft overste Dachlan ver
raad gepleegd aar. ttijn land en de
leger-eed geschonden. Wat is nu de
werkelijke betekenis van hetgeen ge
schiedde? de P K I onder leiding van
Moeso wil zich meester maken van het
land".
Soekarno ging voort:
„Volksgenoten, uit naam van de strijd
voor de Indonesische vrijheid, zeg ik u:
op dit kritieke ogenblik, waarin wij de
ergste beproevingen doorstaan, staat gij
voor de keuze tussen twee dingen: Moeso
en.cJe j volgen, die onze Indonesische
vrijheidsidealen naar het bankroet zullen
voeren of Soekarno en Hatta volgen, die
me Gods hulp het land zullen leiden in
de richting van de vrijheid voor Indo-
örukkfm-'" bevrijding van elke onder-
In het verder verloop van zijn radio
redevoering noemde Soekarno Moeso, de
leider van de communistische partij, een
I Van het land- Soekarno deed
JS een beroep op het volk om
achter de regering te staan, die alles zal
doen om de opstand te onderdrukken.
De president verklaarde: „Iedereen, die
Moeso kan grijpen bewijst de staat een
goeae dienst, doch iedereen, die zich
dij Moeso aansluit bedreigt het voort
bestaan van de republiek. Soekarno
verklaarde voorts, dat Madioen spoe
dig weer onder het gezag van de re
gering zal worden gesteld.
Ook de sultan van Djokja deed in zijn
radiotoespraak een beroep op alle poli
tieke partijen om samen te werken tegen
de communisten. Hij verklaarde: „Hatta's
beleid staat voor wederopbouw en her
stel. Moeso echter wil afbraak. Hij wekte
tenslotte de bevolking op om niet te veel
links te koersen.
President Soekarno heeft Zondag via
de radio bekend gemaakt, dat in het
ganse republikeinse gebied van Java
de krijgswet van kracht is.
Al de nutsbedrijven en de openbare
diensten, zoals de radio, de P.T.T., de
electriciteitsdiensten, de staatsbedrijven
en de productiemiddelen zijn gemilitari
seerd, zo verklaarde hij.
Tot besluit zeide hjj: „Madioen is ons
ontnomen, doch wij zullen er ons op
nieuw meester van maken."
11
Aneta meldt uit Batavia, dat
volgens onbevestigde berichten Ned.
troepen op het ogenblik in het
door de Nederlanders gecontroleerde
gebied van Poerbalingga (ongeveer fio
K.M. ten Noord-Oosten van Tjilatjap)
in botsing zouden zijn gekomen met
1500 bewapende Indonesiërs. Volgens
mededelingen uit dezelfde bron zon
den de verliezen aan Ned. zijde 5 do
den en 8 gewonden bedragen. Men
voegde eraan toe, dat 3.000 Indone
siërs in genoemd gebied langs de sta-
tusquo-lijn gereed staan om tussen-
beide te komen.
De toenemende infiltraties uit repu
blikeins gebied bedreigen het voortbestaan
der ondernemingen en het leven van de
planters en de arbeidende bevolking. Zij
ondermijnen het vertrouwen in het Ned.
beleid en gezag en maken het gezins
leven van de planters onmogelijk. De
Planterskring moet namens de planters,
epDri 8ezinnen en de bevolking het vol-
r, eisen: Maatregelen tot het stop-
oefpnir, Van de infiltraties, deskundige
mings"? van de onderne-
voldoende ,pn verstrekken van
diozenders ?n d™6 ^wapening en ra-
het telegram ondernemingen, aldus
radiored'i"hi tu't Za,erdagavond een
radiorede hield in verband met de ge
wapende botsingen te Solo (ook Soe
rakarta geheten), waar de staat van
beleg is afgekondigd, keerde zich in
het begin van zjjn rede tegen hen, die
„het gezagsapparaat van de overheid
proberen te ondermijnen met gebruik
making van de moeilijkheden, die zich
op het ogenblik voordoen ten aanzien
van het levensonderhoud".
„Het leger, dat altijd in het binneu-
land heeft vertoefd, wordt uitgespeeld
tegen de Hidrah-troepen (uit da
„pocket" teruggekeerde strijdkrachten)
:j Men Wil in ons leger verdeeldheid
brengen om zodoende gemakkelijker
een wijziging Jn de regering te ver
krijgen.
In de oude vierde divisie te Solo zijn
enige dergelijke ordeverstorende ele
menten onder leiding van Iadao en Soe-
joto (beiden gewezen leden van de re
publikeinse zeestrijdkrachten, die ont
bonden zijn) binnengedrongen. Tussen
beide legerafdelingen is tenslotte on
enigheid ontstaan. In feite had de ruzia
gemakkelijk beslecht kunnen worden
maar de ordeverstoorders wilden daarvan
niet weten. Zij gingen voort met stoken
De onenigheid werd een politieke kwes
tie" aldus Soekarno.
S Weerverwachting medegedeeld door
het K.N.M.I. te De Bilt geldig tot
I Dinsdagavond:
Wisselende bewolking met enkele
verspreid optredende lichte regen-
5 buien. Kouder des nachts, overdag
ongeveer dezelfde temperatuur als
vandaag. In het Noorden van het land
tijdelijk krachtige, en langs de Wad-
j deneilanden nu en dan harde, j
overigens meest matige wind tussen
West en Noord-West.
21 September: Zon op 6.24 uur,
i onder 18.42 uur; maan op 19.41 uur,
onder 9.35 uur.
De afgezanten der drie westelijke mo
gendheden hebben zich Zaterdagmid
dag om 16 uur plaatselijke tijd naar het
Kremlin begeven voor een onderhoud
met Molotof, de sovjet-minister van
buitenlandse zaken.
Van gezaghebbende zijde te Londen
was aangekondigd, dat deze het ant
woord van de Sovjet-regering zou over
handigen op de aide memoire over de
onderhandelingen te Berlijn, die zij op
hun laatste bijeenkomst achterlieten.
Van de bijeenkomst van Zaterdag zou
het afhangen, of de bespreking van de
crisis te Berlijn tussen de Sovjet-unie
en de drie Westelijke mogendheden weer
aan de militaire bevelhebbers te Berlijn
zou worden overgelaten, of zou worden
verlegd naar de V. N. in Parijs, wist Reu-
ter's diplomatieke correspondent ais de
mening van waarnemers te melden.
Naar A. P. uit Moskou meldt, kan
deze week groot nieuws komen over de
besprekingen van de grote vier te Mos
kou. Een hooggeplaatst woordvoerder
zei, dat het nieuws binnen enkele dagen
te verwachten was.
Deze mededeling kwam na de vier mo
gendheden besprekingen, die Zaterdag
op het Kremlin gehouden zijn en waar
over tot nu toe geen bijzonderheden be
kend gemaakt zijn.
In Londen is officjeei verklaard, dat
de secretaris-generaal van de perma
nente commissie van het pact van
Brussel heeft bekend gemaakt, dat
„binnen het kader van het verdrag van
Brussel, de ministers, verantwoorde
lijk voor de defensie van de vijf landen,
27 September te Parijs een bijeenkomst
zullen houden
Het verdrag van Brussel, dat 17 Maart
door Engeland, Frankrijk, België, Neder
land en Luxemburg werd getekend, be
paalt, dat de vijf landen de komende 50
jaar tezamen zullen optreden inzake de
gemeenschappelijke verdediging en voor
de gemeenschappelijke welvaart zullen
werken.
Men verwacht, dat de ministers van de
fensie het rapport van de militaire com
missie, die geregeld in geheime vergade
ring gedurende de «lopen week te
Londen bijeen is geweest, zullen ontvan
gen en bestuderen.
Diplomatieke waarnemers geloven, dat
de aanstaande bijeenkomst te Parijs de
volgende stap zal zijn naar de nauwere
vereniging van de V. S. met de militaire
plannen van de West-Europese Unie.
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Opnieuw werd Amsterdam in onge
rustheid gebracht, toen Zaterdagavond
een serie brandweerauto's met loeien
de sirenes de kazerne verlieten. Dwars
door de gehele stad reden zij naar
nieuw West, waar op de terreinen van
de Markthallen een felle brand woed
de in enige houten aardappelloodsen.
Om 21 uur 24 was de brandweer, door
middel van een brandmelder gewaar
schuwd, dat er vlammen sloegen uit de
uiterst brandbare loodsen. Men zond
onmiddellijk twee motorspuiten en een
ladderwagen, maar door de felle wind
flakkerde het vuur zó gretig op, dat
men al spoedig het sein middelbrand
moest geven, even later gevolgd door de
melding grote brand. Op het terrein
waren toen 5 motorwagens gearriveerd,
plus de nodige manschappen- en gereed
schapwagens. Ook de „Jan v. d. Heij
den", die er op gebouwd is om door
binnenwater te- kunnen varen, spoedde
zich naar het terrein-
In de oorlog zijn voor aardappelopslag
12 houten loodsen gebouwd, met dub
bele wanden voor isolatie tegen koude.
Zij werden opgetrokken zonder rekening
te houden met voorschriften van de
brandweer, die deze loodsen dan ook
steeds met argwaan bezaig. Uit hout op
getrokken, waren zij gevuld met stro
en bovendien waren zij netjes op een
rij tegen elkaar geplaatst. Ruim een jaar
geleden ging dan ook zo'n partijtje van
zes stuks in vlammen op. Nu scheen dat
weer te zullen gebeuren. In de tweede
loods is de brand begonnen en het vuur
sloeg snel over naar de eerste en de
derde. De brandweer forceerde toen een
gleuf tussen de derde en de vierde en
wierp hier een massa water in. Het
kanon van de „Jan v. d. Heijden" en
twee straatkanonnen werden er op ge
zet en de opzet gelukte, de drie overige
loodsen bleven gespaard.
Op de drie brandende loodsen richtte
men 16 stralen, maar het vuur in het
hout en in het stro was hardnekkig en
men moest urenlang vechten om het
gedoofd te krijgen. De geweldige rook
ontwikkeling van al dat smeulende en
brandende spul deed veel erger vermoe
den en de belangstelling van het publiek
was dan ook enorm; duizenden stonden
op een afstand naar het schouwspel te
kijken. Om drie uur in de nacht was
het ergste voorbij en kon men tot na
blussing overgaan. De loodsen waren
gevuld met aardappelen en met kisten
walnoten; van dit laatste is een hoe
veelheid gered, de rest verging tot as.
De oorzaak zal moeilijk vast te stellen
zijn; de schade is niet groot. Maar de
brandweer heeft het er druk mee gehad
en die hoopt dan ook, dat de drie over
gebleven loodsen afgebroken zullen wor
den om plaats te maken voor betere
opslagruimte.
Minister v. d. Brink, wie het herhaal
delijk openlijk protest van de kruideniers
tegen de prijsbeheersing blijkbaar nog
al hoog zit, heeft de vakgroep van deze
detailhandel eens bij zich laten komen
om vriendschappelijk te confereren. Men
kan jaloers zijn op het optimisme van
de bewindsman, die blijkbaar meent dat
Hollanders zullen ophouden met wat niet
élégant maar toch karakteristiek wordt
uitgedrukt door het woord „kankeren".
En te minder zullen zij deze bezigheid
staken, zolang werkelijk redenen tot
ontstemming aanwezig zijn.
En ontstemd zijn wel alle middenstan
ders en dus ook de kruideniers. Dit bleek
reeds uit een verslag juist één dag na
plaatsing van het bericht over de krui
dige besprekingen van minister v. d.
Brink. Op het congres te Haarlem n.L
van de Ned. Middenstandsbond, waar de
zelfde minister v. d. Brink te gast was,
werd een resolutie aangenomen, waarin
de bond afschaffing vraagt van de rant
soenering en van sommige prijsvoor-
schriften alsmede inkrimping van het
controle-apparaat. Voorts werd aange
drongen op een regeling van het belas-
tingstel, welke het vrije initiatief in de
zakenwereld niet langer dooddrukt.
Nu kwam wel niet alle critiek neer op
het hoofd van de bewindsman van Eco
nomische Zaken ook zijn collega's
Mansholt en Lieffinck werden te licht
bevonden toch bewees deze vergade
ring, dat, hoe nuttig het ook kan zijn om
onderling een hartig woordje met elkaar
te spreken, openlijke protesten niet zul
len uitblijven. In een vrij land als het
onze valt er uiteraard weinig bezwaar
te maken tegen een vrijmoedig uiten van
zijn grieven en verlangens, al mogen
deze democratische 'vrijheden niet tot
demagogie leiden. In geen geval mag men
natuurlijk de waarheid geweld aandoen
a la „De Waarheid".
Wanneer minister v. d. Brink de krui
deniers onder het oog bract^, dat ook
met andere belangen in onze volkshuis
houding rekening moet worden gehou
den, motiveerde hij in grote trekken,
waarom de regering niet steeds aan alle
wensen van bepaalde groepen kan tege
moet komen. Doch met dit axioma zon
der meer zal men als regel, niet tevreden
zijn: de betrokkenen zullen uitvoeriger
ingelicht (dienen te worden, willen zij
begrip tonen voor de redelijkheid van
gewraakte maatregelen. Besprekingen in
kleine kring als bij minister v. d. Brink
kunnen ongetwijfeld daartoe haar nut
hebben.
Men zal waarschijnlijk blijven kan
keren maar dan op gezonde Hollandse
manier en niet naar het geïmporteerde
leugenrecept van „De Waarheidsvrien
den.
ANALYST.
(Van onze landbouwkundige
medewerker).
Verleden jaar is op instigatie van de
minister van Sociale Zaken een bedrijfs
pensioenfonds voor de landbouw in het
leven geroepen. Ingevolge dit pensioen
fonds zijn alle werkers in de landbouw
zelfstandigen zowel als niet-zelfstan-
digen pensioengerechtigd.
In verband met het feit echter, dat de
prijzen der land- en tuinbouwproducten
reeds waren vastgesteld zonder met
enige vorm van premie rekening te heb
ben gehouden, besloot de minister van
Sociale Zaken, dat uit het zogenaamde
egalisatie-fonds een bedrag, gelijk aan
de nodige premie, zou worden gereser
veerd teneinde het pensioenfonds te
kunnen financieren. Bij het vaststellen
van de prijzen van de oogst van 1948
zou dan met een premie voor het pen
sioen rekening gehouden worden. En
met ingang van 1 November 1948 zou
De enorme stijging der prijzen
van de grondstoffen, welke voor
de papierindustrie moeten worden
geïmporteerd, heeft noodzakelij
kerwijze een grote stijging van de
prijzen van het couranten-papier
ten gevolge gehad. In verband
hiermede en mede in verband met
andere kostpriisverhogende facto
ren zullen de prijzen der dagbladen
in Nederland, met ingang van de
lste October a.s„ met goedkeuring
van het Directoraat-Generaal der
Prijzen, worden verhoogd.
Met ingang van gemelde datum
zal de prijs van dit blad zijn:
3.90 per kwartaal,
1.30 per maand,
0.32 per week.
DE DIRECTIE
dan normaal een premie geheven kun
nen worden.
Naar wij thans vernemen zal het
in verband met de stand van zaken ten
aanzien van het daarvoor nodige wets
ontwerp niet mogelijk zijn op 1 No
vember a.s. met de premieheffing te
beginnen. Heel zeker zal dit niet vóór
1 Mei 1949 kunnen plaats hebben, zodat
tot aan die tijd het landbouwegalisatie-
fonds aangesproken zal blijven worden.
Hoewel wij niet willen ontkennen, dat
het bedrijfspensioenfonds het voor
naamste is, moeten wij deze gang van
zaken toch ten zeerste betreuren. Zolang
immers geen premie geheven wordt,
lijkt dit alles op een staatspensioen en
van een staatspensioen willen wij maar
liever niet weten. Beter is het dat de
boeren en landarbeiders zelf hun pre
mie betalen. Dan kunnen zij later ook
een recht op hun pensioen doen gelden
en behoeven zij het niet als een gunst
van de Staat te aanvaarden.
Hoewel het l.E.ï.C. voor het jaar 1948
aan Nederland 12.500 ton rijst heeft toe
gewezen, zal het nog wel enige moeite
kosten om dit gnhele kwantum aan te
kopen. Zoals bekend, zijn reeds 2000 ton
Burma en 1000 ton Egyptische rijst in
Nederland gearriveerd Aanvankelijk zou
in Egypte nog 2000 ton worden aange
kocht, doch inmiddels is daar weer ver
andering in gekomen. Van de 9500 ton
rijst, welke Nederland thans nog tegoed
heeft, zullen 3000 ton in Saigon en 6500
ton in Siam gekocht mogen worden Of
Nederland inderdaad rijst in Saigon kan
kopen, moet nog worden afgewacht. Voor
het aankopen in Siam bestaat zeker wel
enige kans.
Het 1837 ton metende Nederlandse
schip „Houtlaan" kapseisde Vrijdag
in dc Einse wateren en zonk onmid
dellijk. De bemanning is gered.
De „Houtlaan" was van Kotka (Zuid-
Finland) met een houtlading onderweg
naar Rotterdam. Men vermoedt, dat de
deklast is gaan werken. Het schip was
de vroegere „Breskens" en is eigendom
van de N. V. „Hannah" te Rotterdam.
In verband met het vergaan van het
ss. Houtlaan van de N.V. Hannah te
Velen hebben Zaterdag weer deelgeno
men aan de jaarlijkse plechtige herden
kingsbijeenkomst in het Oranjehotel te
Schevemngen. Omstreeks 2000 oud-gevan
genen en verwanten van hen, die in de
beruchte gevangenis het leven lieten wa
ren voor deze plechtigheid naar Den Haag
gekomen.
Des morgens om half elf kwam men
bijeen op de binnenplaats van de cellen
barakken, waar de voorzitter van het
comité „Oranjehotel", ds. G. Bos het ope
ningswoord sprak. Nadat het Haags Har
monieorkest het Wilhelmus ten gehore
had gebracht ving de stille gang voorbij
de dodencel 601 aan. Talrijke kransen en
bloemstukken werden in én bij de cel ge
legd en wel namens H. M. de Koningin.
H.K.H. Prinses Wilhelmina en de Federa
tieve Raad van Verzet. Velen der deel
nemers aan de indrukwekkende stoet leg
den bloemen neer.
Na deze plechtigheid, waarbij een groot
aantal autoriteiten en afgevaardigden van
o.a. verzetsorganisaties aanwezig was,
vertrok men naar het Kurhaus, waar de
koffiemaaltijd werd gebruikt.
Met extra-treinen begaven de reünisten
zich daarop naar het station aan de Laan
van N O.-Indië en vandaar naar de
plaats, die voor hen gereserveerd was om
de intocht van Koningin Juliana bij te
wonen. Zodra de Koninklijke stoet voorbij
was ging men per extra trein terug naar
Scheveningen, waar in het Kurhaus de
reünie der oud-gevangenen begon.
Hier hielden mr. dr. J. Buiskool, presi
dent van het Hof te Paramaribo, prof. mr.
N. Donkersloot en ds. Bos toespraken.
Na de reünie werd tot slot een alge
mene ledenvergadering van de stichting
°JH,fiea0tfi"|e^U+den waa"n °-m. werd De nizam van Haiderabad heeft het
ledegedeeld, dat het monument, dat men h0ofd van ziin delegatie naar de Veilig-
:ich voorstelt op te richten, volgend jaar heidsraad opdracht gegeven het beroep
tot stand zal komen. van Haiderabad op de raad in tg trekken.
Rotterdam, vernemen wij nader, dat de
bemanning uit 29 koppen bestond. De
gezagvperder, kapitein Smit uit Ter
schelling, heeft gisteren aan zijn direc
tie getelefoneerd, dat de gehele beman
ning op een in de buurt varende loods
boot is overgestapt, die haar naar Kotka
heeft gebracht. De zeelieden, onder wie
verschillende Rotterdammers, zullen ver
moedelijk per eerste gelegenheid over
zee van Helsingfors uit naar Nederland
terugkeren. Vrijdagmiddag was de Hout
laan met een lading hout vanuit Kotka
naar Rotterdam vertrokken, 's Middags
begon het schip plotseling zware slagzij
te maken. De slagzij werd tenslotte zo
hevig, dat de kapitein het nodig oor
deelde. de bemanning bevel te geven
het schip te verlaten. Een in de buurt
varende loodsboot heeft onmiddellijk hulp
geboden. Nadat het schip nog geruime
ttjd op de houtlacfïng had gedreven is
het pas tegen de avond in de diepte ver
dwenen.
Op Terschelling werden Zondagoch
tend seinen opgevangen van een Engels
schip, dat op 90 mijlen ten Z.W. van dit
eiland de Noorse houtboot „Skum" had
aangetroffen in hachelijke omstandig
heden. De houtlast van dit schip was
gaan schuiven en daardoor maakte de
boot zeer zwaar slagzij.
Een sleepboot van de rederij Doek-
sen op Terschelling en een sleepboot vaa
Weismuller uit IJmuiden voeren ter as
sistentie uit en maakten ongeveer te 8
uur contact met het Noorse schip Zij
slepen het naar de Engelse haven Lo
westoft. Acht van de veertien opvaren
den van de „Skum" zijn overgenomen
door een der sleepboten.
