Toonkunst-programma, dat
klinkt als een symphonie
Kath. Boeren bespreken hun
belangen
LAATSTE BERICHTEN
Interim-regering voor Indonesië
BIM
grijze
poeder
DE STEM VAN DE LEZER
TYPERENDE TOETSSTUDIES
A DE BOSSEN
Naast volwaardig toneel-seizoen,
grootse muziek-manifestaties
Zeventieii katfiolieke Middenstanders
ter vergadering
t
Schiedamde stad van de primeurs
Overeenstemming over de grote lijnen
9
en hel
ACHTER
c
DONDERDAG 7 OCTOBER 1948
PAGINA 3
Schiedam is de stad van de primeurs op muzikaal gebied. Reeds
vele jaren geleden gaf de Maatschappij tot Bevordering der
Toonkunst aanmoedigings-concerten aan jonge kunstenaars in
Musis Sacrum. Verscheidene van deze musici hebben grote
naam gemaakt. Na de oorlog heeft Toonkunst onder de voor
treffende leiding van de heer v. Sijll de organisatie van con
certen ter hand genomen. In plaats van jonge beginnende
kunstenaars waren het nu grote beroemdheden uit het buiten
land, die in Nederland geïntroduceerd werden. Hilda Gueden,
de Weense zangeres met de onvergetelijk mooie stem, begon
haar tournée door Nederland in Schiedam. Dank zij de speur
tochten naar talent kon de heer v. Sijll Jeanine Da Costa r.Sn
engagement aanbieden in Nederland, dat door vele anderen
gevolgd werd. Schiedam had de primeur. Dank zij al dit werk
van de directeur staat de Schiedamse afdeling bovenaan op de
lijst van de 43 afdelingen van de Maatschappij. Zowel wat
ledental als wat artistieke prestaties betreft, laat Schiedam
zelfs de Toonkunst-afdelingen van de grootste steden achter zich.
JUBILEUM TOONKUNST.
DIRECTEUR
Toonkunst zelf paraat
MEDEDELING
DISTRIBUTIEDIENST
Brandstoffen voor grote gezinnen
VLAAMS POLITIE-BEZOEK
burgerlijke stand
VERGADERING KRING DELFT
KATH. LAND- EN TUIN-
BOUW BOND
Besprekingen agenda van de
Bondsvergadering te Delft
HOGE GASTEN OP MARINE-
AVOND
NIET MALS
JIJ EN JE WERK
REST WIST ALLES VAN
ETALEREN ETC.
VEILIG VERKEER
Cursus voor beroepschauffeurs
KABINETSCRISIS IN JAPAN
SPANJE EN DE V.N.
Herroeping van het besluit van
December 1946?
-é
SPANJE'S TROONPRETENDENT
PRINS BERNHARD NAAR
KEULEN
DE VIJFTIENDUIZEND
ROTTERDAMSCHE TRAMWEG
MAATSCHAPPIJ
POSITIES TROEPENSCHEPEN
KINDEREN WAREN NIET
LASTIG
Een roman uit Siberië
door
FR. EN SR AT
KWALIJK TEKEN
NED VRAi lltKWIARKT
Met voldoening kan de directeur, de
keer H. B. v. Sijll dit alles vertellen.
We mogen gerust zeggen, dat het zijn
levenswerk is, om Schiedam een vol
waardig eigen muziekcentrum te geven.
In October zal het 10 jaar geleden zijn,
dat hij in Schiedam directeur van het
Muzieklyceum werd; dit JuWeumvalt
samen met zijn zilveren toonkunstenaar*.
<CHeeft hij intussen bereikt wat hij
wilde?
Neen!!
Zeer langzaam bijna onmerkbaar groeit
Schiedam in belangstelling voor een ei
gen concertleven. Nadat in het seizoen
'47-'48 de eerste concerten waren gege
ven, zag het ernaar uit, dat de proef
mislukt was. De Julianakerk kwam niet
vol; het nadelig saldo was zeer groot.
Toch werd in het seizoen '47-48 weer
een repertoire opgezet. Het U.S.O. kwam
In verband met het 25"^lgRto"":
kunstenaarschap van de heer H. van
Siil en ziin 10-jarig directeurschap van
het Schiedamse Toonkunst Muzieklyceum
is er uit leraren, leerlingen, leden van
het orkest en leden van het koor een
comité gevormd, dat dit jubileum op
vèrdiend waardige manier wil herdenken.
Het dagelijks bestuur van de afdeling
heeft dit streven met vreugde begroet en
zich volkomen achter het comité ge
plaatst Het comité wordt gevormd door
mevr. C. W. Glaudemans, J. P. de Haan,
H M. Hemerik, mevr. M. Jongejan—
Anceaux, mej. J. Monteban. M. A.
Rosinga en W. J. A. de Jager, geer., van
Ruysdaellaan 64b.
tezamen met de beste solisten. Weer
bleek de belangstelling te gering. Men zal
zich zelfs herinneren, dat er sprake van
was het laatste concert af te lassen. Op
het laatste ogenblik werd dit voorkomen,
ook al dachten velen, dat het de zwanen
zang van de Schiedamse toonkunst-avon
den was geweest.
Maar wie 20 dachten, kenden de ter-
rier-mentaliteit van de heer v. Sijll
slecht. Ondanks een nieuw tekort begon
hij te werken aan nog grotere plannen.
Het moest en zou slagen.
Dit seizoen krijgt Schiedam een pro
gramma rijk en verantwoord als weini
ge plaatsen in de provincie.
Het U.S.O. komt drie maal. Op 23 Oc
tober en 18 December zullen Zaterdag
middagconcerten worden gegeven in het
Passage-theater. De toegangsprijs zal
0.75 bedragen.
Als het niet over schone kunsten ging,
zou men in navolging van de markt-
standwerker kunnen zeggen: „Dat is nog
nooit gezien".
Aan het begin zal een toelichting wor
den gegeven. Deze zal bij het eerste con
cert bestaan uit èen korte les over in
strumenten.
Een Donderdagavond-concert wordt ge
geven op 6 Januari. Al deze concerten
van het U.S.O. staan onder leiding van
Willem van Otterloo.
Het Residentie-Orkest kömt op 14 Fe
bruari en 14 Maart o.l.v. Frits Schuur
man waarschijnlijk in de Juliaiia-kerk
Maandagavond-concerten géven. Als de
belangstelling daarvoor groot genoeg is.
komt er in April nog een slot-concert.
Een van deze di-ie avonden zal gewijd
zijn aan Beethoven. Als primeur hoopt
de heer v. Sijll een veelbelovende Ne
derlandse pianiste, Matzie Wilman, tij
dens een van de concerten te kunnen in
troduceren.
Om brede lagen van de Schiedamse
bevolking van deze concerten te doen
genieten, zullen via de Raad van Over
leg der Vakcentrales plaatsen beschik
baar worden gesteld voor drie kwartjes.
We hopen, dat er onder de leden van
de K.A.B. grote propaganda voor deze
unieke muziek-uitvoeringen gemaakt zal
worden.
Toonkunst zelf heeft ook heel wat op
het programma staan.
Eind November of begin December zal
„Das Paradis und die Peri" van Robert
Schumann worden uitgevoerd. Het is
meer dan 40 jaar geleden, dat dit prach
tige werk in Nederland werd vertolkt.
Het stelt zeer grote eisen aan de solo
partijen, o.a. aan de sopraan. Het Schie
damse Toonkunst-koor zal versterkt wor
den met leden van de koren Utrecht, Zeist
en Doorn, zodat het uit 250 zangers en
zangeressen zal bestaan. Het versterkt
Toonkunst-orkest zal voor de begelei
ding van het Oratorium zorgen. Zes solis
ten zijn voor de uitvoering nodig.
Men hoopt dit werk in de Julianakerk
te kunnen zingen.
Na de bestudering van dit Schumann-
werk zal onmiddellijk Haydns „Die Jah-
reszeiten" onder handen worden geno
men, opdat de uitvoering daarvan in
April-Mei zal kunnen plaats hebben.
Het gemeentebestuur heeft aangedron
gen op het vervolgen van de serie in
structieve jeugdconcei-ten in de Aula,
waarvoor het vorig jaar zoveel belang
stelling bestond, dat vele jongens en
meisjes geweigerd moesten worden. De
zelfde instructieve schoolconcerten met
toelichting zullen voor ouderen gegeven
worden door het Toonkunst-orkest. Dé
concertzaal is de aula van het Gem. Mu
seum.
De gala-uitvoering van Toonkunst
wordt op speciaal verzoek ook dit jaar
op hel programma geplaatst. Uitgevoerd
zal o.a. worden de 5e Symfonie van Schu
bert. Zoals men ziet, is dit een lijvig pro
gramma. Het wijst op uitbundig leven.
De ontvangst bij het Schiedamse publiek
zal echter moeten bewijzen, of dat leven
maar scherts is.
In iéder geval hoopt de afdeling Toon
kunst, dat deze publicaties ertoe zullen
bijdragen, dat men niet zegt: „Ik wist
niet, dat Toonkunst zulke prachtige con
certen organiseerde". Er zijn namelijk
nog Schiedammers, die dat na twee jaar
intense publiciteit niet schijnen te weten.
De distributiedienst Schiedam maakt
bekend, dat in het tijdvak van 11 t/m
23 October een toeslag van 2 eenheden
brandstoffen zal worden uitgereikt aan
gezinnen welke op 1 October bestaan uit
8 of meer personen.
Betrokkenen dienen zich te melden
met de stamkaarten van alle inwonende
gezinsleden.
Voor Schiedam bureau Broersvest 111;
Vlaardingen bureau Kortestraat 1; Maas
sluis bureau Reineschool; Rozenburg
Donderdag van 10—12 en Maasland Dins
dag van 1012 uur.
Schiedam, 6 October 1948.
De commissaris van politie van Hobo
ken, een voorstad van Antwerpen, bracht
gisteren met zijn staf een bezoek aan
Schiedam, om zich op de» hoogte te stel
len van de werkwijze en de activiteiten
van de Schiedamse politie. Het gezelschap
werd rondgeleid door hoofdinspecteur
Kloezeman.
Met jaloerse blikken keek het Schie
damse corps naar de prachtige rode
Chevrolet-politiewagen van de gasten.
GEBOREN: Thon, z. van A. van Koes-
veld en J. E. Oosterman, Nassaulaan 75;
Henders Louise, d. van J. Bosveld en J.
H. Schreuers, Nassaulaan 75; Paula, d. v.
A. R. Spruijt en P. Winters, Nassaulaan
75; Cornelis Pieter, z. .van P. de Jong en
A Huijgen. Am. van Solmsstraat 23.
OVERLEDEN: J. G. van Dijk, 4 dagen,
Boerhavelaan 115.
In het café Overgaag op de Beesten
markt heeft de kring Delft van de kath.
Land- en Tuinbouwbond Woensdagavond
een kringvergadering gehouden onder
leiding van zijn voorzitter, de heer J. C.
Paardenkooper. Deze heeft in zijn
openingswoord zijn vreugde uitgesproken
over de grote opkomst en heette in het
bijzonder welkom de algemeen voorzit
ter van de bond, de heer Kampschoër en
de voorzitter van de Boerenvakbond, de
heer v. d. Weijden. h„
Voornamelijk was deze vergadering^,
legd ter bespreking van enkele voorstel-
len voor de algemene vergadering.
Als eerste punt kwam naar voren net
verzoek de mogelijkheid te openen ae
fokzeugen over de markt te doen ver
handelen. Dit werd door de afd. Kethei
toegelicht, waarna het door de kring
werd overgenomen.
Diverse leden waren het niet eens met
de prijs die berekend wordt voor het
onderzoek der reageerders. Het tarief
van 2 per reageerder vooral was voor
allen een doorn in het oog. De gezond
heidsdienst werd nogal gehekeld. Een
voorstel, deze dienst te reorganiseren en
de kosten voor 't onderzoek der reageer
ders te doen verlagen, dat door de afd.
Kethei, Delft en Nootdorp werd gesteund,
bleek aller instemming te hebben.
De heer van der Weijden, voorzitter
van de Boerenvakbond, heeft hierna
medegedeeld, dat er onderzoekingen
gaande zijn over een bestrijdingsmiddel.
Hij raadde dan ook aan na te gaan in
het Bondsbestuur, hoe of deze kwestie
met de Gezondheidsdienst in het reine
gebracht kan worden.
Aangedrongen werd op spoedige in
poldering der IJsselmeerpolders, met welk
voorstel de vergadering accoord ging-
Voorts werd het voorstel gedaan, bij
uitgifte van nieuwe boerderijen voorkeur
te verlénèn aan diegenen, die wegens
aanleg van vliegvelden of stadsuitbrei
ding hun bedrijf moeten verlaten.
Door de afd. Kethei werd dit voorstel
toegelicht, daar leden uit deze afd. zowel
te lijden hebben van aanleg vliegveld
Schieveen en uitbreiding van Schiedam.
Niet speciaal de Noord-Oostpolder had
men daarbij op het oog.
De secretaris van de bond deelde mede,
dat aan slachtoffers van Schiphol een
boerderij in de Noord-Oostpolder was
toegewezen, na zich tot het secretariaat
te hebben gewend, dat hun zaak bij het
Departement had bepleit.
De aftredende algemeen voorzitter, de
heer Kampschoër, werd opnieuw candi-
daat gesteld.
Toegelicht en voorgesteld kwam het
voorstel van Kethei tot afschaffing over
te gaan van de taxatiemarkten, herstel
van de vrije handel tussen boer en sla
ger en een bodem in de markt ten aan
zien van de prijzen.
De voorzitter, de heer Paardenkooper,
was ervan overtuigd, dat de meeste boe
ren liever de regeling zullen houden zoals
deze thans is. maar dat de regeling zal
komen te vervallen. Hij gaf het hoofd
bestuur in overweging een regeling te
treffen om als de handel vrij komt bij
overschot op de markt, een prijsregeling
te kunnen vaststellen.
De heer v. d. Weijden was het hiermede
eens. Het overname apparaat zou ook hij
willen behouden zolang er geen goede
andere regeling voor in-de plaats komt.
De mogelijkheid van coöperatieve vlees-
Afzet is onder het oog gezien.
Omtrent de classificatie was ook de
voorzitter van oordeel, dat deze nader
onder de loupe moet worden genomen.
Dit zal bij het hoofdbestuur aanhangig
worden gemaakt.
Hierna werd de kwestie van coöpera
tieve vleesafzet nader onder het oog ge
zien. Het al of niet oprichten van een
katholieke coöperatie of aansluiten bij üe
neutrale reeds bestaande, werd hierna
een punt van gedachtenwisseling.
Hierbij heeft de heer Kampschoër de
aanwezigen aangeraden eens te gaan zien
in het Zuiden, waar op alle gebied de
verenigingen van de boeren op coöpera
tieve en principiële grondslag uitstekend
werk doen. Boven de Moerdijk staan we
hier nog veel by ten achter. Spr. wees er
voorts op, dat wanneer de gedachte van
coöpereren levend wordt onder de leden,
hij ervoor zou zijn te beginnen op kath.
grondslag. Leeft deze gedachte niet, dan
zou spr. het dwaas vinden er nog een
coöperatie bij op te richten, die geen
levensvatbaarheid zou hebben.
De heer Paardenkooper raadde de af
delingen aan deze kwestie met besturen
en leden te bespreken, om later tot een
besluit te kunnen komen.
Voor dat de vergadering daarmede
accoord ging, werd de zaak nog even
heftie besproken en het voor en tegen
beargumenteerd.
n_ heer v. d. Weijden vroeg ten slotte
de aanwezigen dat, wanneer de grootste
van de bond was hetzij voor
meerderheid vaneen neutrale coöperatie,
hetz^over te gaan tot oprichting van een
katholieke, alle leden ov« hun peratma.
ïyke bezwaren zouden heenstappen.
Het laatste voorstel, de rijveremgmgen
Het laatste vum Bisdom éénmaal
van de L.T.B UK.nei ontreden
per Jaar gezamenlijk te d j?
wer door 't kringbestuur overgenomen^
Voor de rondvraag "en
Kampschoër de kadercursus b P
toegelicht en aanbevolen.
Voorts deelde hy mede, dat een jaar
boekje zal worden uitgegeven.
Van de rondvraag werd hierna no„
ruim gebruik gemaakt.
De kunstavond op Donderdag 14 Oct.
as. in het Passage Theater ten bate van
het Marine Sanatoriumfonds zal worden
bezocht door: Schout bij Tfacht H. C. W.
Moorman, vlagofficier personeel van het
Ministerie van Marine; Schout bij Nacht
J. J. L. Willinge, commandant Zeemacht;
generaal-majoor J. A. J. de Bruyn, com
mandant van het korps Mariniers; kolo
nel L. Langeveld, chef staf korps Mari
niers; luit.-kolonel P. J. van Gijn, com
mandant van het depöt Mariniers van
Ghent-kazerne te Rotterdam; luit.-gene-
raal b.d. A. H. Cramer, oud-commandant
K.N.I.L.; generaal-majoor H. F. M.
baron van Voorst tot Voorst, kolonel b.d.
K.N.I.L.
Van burgerlijke autoriteiten zullen aan
wezig zijn o.m. de burgemeester der ge
meente, mr. J. W. Peek; de kantonrech
ter mr. P. B. Cos en de wethouder van
culturele zaken, de heer P. B. M. Alberts.
Wegens het als derde bedingen van een
vooodeel, groot 1500, in verband met
het overnemen van een huurovereen
komst, werd de Rotterdamse administra
teur D. veroordeeld tot 500 boete, waar
bij publicatie van het vonnis werd gelast
De Rotterdamse koopman B. werd ver
oordeeld tot een boete van 10.000.— ter
zake van het verkopen tegen hogere dan
de geoorloofde prijzen van Eugeline, Ter-
penzinol, Sulfaminol en vloeibare zeep.
Een van B.'s leveranciers, de Rotter
damse koopman S., kreeg 12.500 boete
wegens de verkoop aan B. van plm. 33.000
liter vloeibare zeep tegen hogere prijzen
dan aan de hand van de Prijzenbeschik-
king Handelsmarge 1947 waren geoorloofd
Er is maar één middel om te voor
komen, dat jij, jonge arbeider, slachtoffer
wordt van verkeerde invloeden in jouw
arbeidsmidden. Jij moet zelf invloed
daarop uitoefenen. Als je niet wilt, dat
een ander zijn ongewenst stempel op jou
drukt, zul je jouw stempel op hem moe
ten drukken. Tegenwoordig is er geen
tussenweg.
Deze grondstelling levert de voornaam
ste stof voor het programma, dat in het
komende seizoen door jou, katholieke
jonge arbeider,, moet worden uitgevoerd.
Het schijnt een taak, die je net zo goed
niet kon beginnen. Wat komt er niet
kijken, om een arbeidsmilieu te beïnvloe
den; laat staan er jouw stempel op te
drukken.
Toch kan er geen andere oplossing voor
het probleem van het verkeerde arbeids
midden bestaan. Hier geldt: de goede
aanval is de enige verdediging. Het is
onmogelijk, dat een arbeider zich zou
kunnen onttrekken aan de invloed van
zijn omgeving.
De reden, dat de taak niet hopeloos is,
ligt in ons Godsvertrouwen. Dat Gods-
Zeventien katholieke middenstanders
waren gisterèn op de eerste vergadering
van de R.K. Middenstandsbond, afdeling
Schiedam, aanwezig. Met de spreker en
de pers inbegrepen waren er 19 man.
Nadat van 8 tot half 9 tevergeefs was
gewacht op de rest van de 200 leden
opende de heer A. J. Vredebregt de ver
gadering. Hij gaf het woord aan de heer
J. de Jonge, architect te Rotterdam.
Deze hield een algemene inleiding
hij zelf noemde het een los praatje
over de etalage en het interieur. Hij
eiste van een goede etalage: karakter,
aantrekkelijkheid, verkoopmogelijkheid,
schoonheid en een goede verlichting. Hij
wees o.a. op de opvoedende taak. die een
winkelier heeft bij de vorming van de
smaak van het publiek. Ware schoon
heid gaat uit boven smaakverschil. De
verlichting slaat nieuwe wegen in. Ame
rika blijft op het gebied der ontleding
van de psychologie van de verkoop pio
niers-arbeid verrichten. Spr. illustreerde
zijn lezing dan ook met vele voorbeelden
uit de nieuwste Amerikaanse gegevens.
Hij sprak over de neiging om de ver
koopruimte en de uitstalruimte niet zo
scherp meer te scheiden, maar beiden in
elkaar te doen overlopen. Dit vermin
dert het psychologisch effect van de
vrees voor de deur. Het is voor de klant
altijd nog een hele stap de deur te ope
nen en de winkel binnen te gaan. Alles
moet erop berekend zijn, de klant als
vanzelf binnen te loodsen in de verkoop
ruimte. De verhoudingen in de verkoop
ruimte, de plaats van de cassa, het kli
maat in de winkel, alles oefent invloed
uit op de koper. Niet altijd een invloed
ten goede.
In het algemeen meende de heer de
Jonge, dat er door de Hollandse winke
lier aan het interieur nog heel wat ver
beterd kan worden. Men is wel over
tuigd van de noodzakelijkheid om de
buitenkant en de etalage te verzorgen,
maar van hoeveel belang het aanzien van
de verkoopruimte is, schijnt men nog
niet te beseffen. Deskundige voorlichting
hierover is onontbeerlijk.
Nadat de voorzitter de spreker voor
zijn inleiding bedankt had. ging de ver
gadering over tot het huishoudelijke
deel van de agenda.
Op 12 November zal het jubileum ge
vierd worden met een gezongen H. Mis
in Huize ;,St. Liduina", waarna gezamen
lijk ontbijt in „Musis Sacrum". Om half
één is er daar tevens receptie, waarna
om half 8 de feestavond begint.
De vereniging voor Veilig Verkeer al
hier organiseert in samenwerking met de
Schiedamse verkeerspolitie een Veilig
Verkeer-cursus voor de hier woonachtige
en/of werkende beroepschauffeurs.
Belangstellenden in deze cursus, waar
aan geen kosten voor de deelnemers ver
bonden zijn, kunnen zich tot en met 15
October a s. hiervoor opgeven aan net
secretariaat van voornoemde vereniging.
W. de Zwijgerlaan 40. tel. 68729, 68043
(bur.) dan wel door bemiddeling van hun
vak-organisatie.
vertrouwen alleen kan ons helpen om
met het Christendom de maatschappij te
redden.
Voor de komende strijd moet de wapen
rusting in orde gebracht en bijgehouden
worden. Door godsdienstig-zedelijke vor
ming moet het Godsvertrouwen sterk en
strijdbaar biyven. Het Ka jotters-jaar
programma is daarvoor ons werkschema.
Door de pioniersgroepen wordt een on
derzoek ingesteld naar de pl??tsehjke
omstandigheden in het arbeidsmidden. De
gegevens daarvan worden gebruikt voor
de actie ten goede. Het persoonlijk voor
beeld, het werk van de apostölaatskern
moet worden aangegeven. De sympathie
van de mede-jonge-arbeiders moet ge
wonnen Worden door jouw eigen hulp
vaardigheid en «onkreukbaarheid in doen
en laten.
Maar niet alleen de godsdienstig-zede
lijke toestanden zijn in vele bedrijven
mis. De verhoudingen in sociaal en econo
misch opzicht laten ook alles te wensen
over, als men vraagt, hoe het met het
Christelijke karakter ervan gesteld is
De stem van de jonge arbeider zal meer
gehoord moeten worden. Of liever de
stem van de jonge arbeider met verant
woordelijkheidsbesef zal meer gehoord
moeten worden. Hij heeft zijn plaats in
het bedrijf, niet als een onmondig kind,
maar als iemand, die zijn eigen bijzondere
belangen en noden heeft. Binnenkort
komt de wettelijke regeling van de ver
houdingen binnen de bedrijven tot stand
Men behoeft er niet op te rekenen, dat
er anderen zullen zijn, die als woord
voerders voor de jonge arbeider zullen
willen fungeren. Het geldt hier nog
steeds, dat belangen het best naar voren
gebracht en verdedigd kunnen worden
door iemand, die er persoonlijk bij be
trokken is. Daarom zal moeten worden
nagegaan, hoé de stem van de jonge
arbeider in de medezeggenschap zal kun
nen meeklinken.
Tenslotte is er het culturele probleem.
De ontspanning en het vermaak, twee
van de meest persoonlijke uitingen van
de mens, worden in de arhusements-
worstmachine van de personeelsvereni
gingen gegooid en er komt voor allen
eenzelfde gaarkeuken-brouwsel uit te
voorschyn.
Goede vrye-tijdsbesteding zal tot de
actie-punten gemaakt moeten worden.
Voor het lidmaatschap van personeels
verenigingen bedank je by voorbaat stug
en deze houding wordt by anderen ge
propageerd.
Typer hoopt, dat het de Kajotters van
Schiedam zal gelukken voort te werken
op de na de oorlog ingeslagen weg. Het
jaarprogramma zal aan het eind van het
seizoen zeker niet zijn afgewerkt; als er
maar een goede grondslag is gelegd voor
verdere werkzaamheden, is er genoeg
gedaan.
De kerstening van de wereld heeft aan
2000 jaar nog lang niet genoeg gehad.
Ieder resultaat, hoe klein ook, mag men
met dezelfde voldoening beschouwen als
de Goede Herder ondervond, toen hij het
verloren schaap uit de doornstruiken
bevrijd had.
TYPER.
Het overleg betreffende de bestuurs-
regeling in Indonesië in overgangstijd
tussen de Ned. regering enerzijds en de
vertegenwoordigers van de pre-federale
regering, de leden van het B.F.O. (bij
zonder federal overleg), de deputatie
der federale conferentie van Bandoeng
en de vertegenwoordigers der minder
heden anderzijds is thans zover gevor
derd, dat alle artikelen van het Ned.
voorontwerp, dat als basis van de be
sprekingen werd gebruikt, zyn behan
deld.
De Ned. regering heeft in dit nieuwe
ontwerp de resoluties van Bandoeng
en de door het B.F.O. vorige week op
gestelde schets op de voet gevolgd.
Over de grote lijnen van het ontwerp
is, naar wij uit conferentie-kringen
vernemen, reeds overeenstemming be
reikt.
De bestuursregeling
Er zou komen een federale interim
regering' (F.I.R.) bestaande uit drie Indo
nesiërs, die gekozen zullen worden door
de regeringen of bestuurscolleges der
deelstaten. De benoeming der leden van
de F.I.R. moet door de Kroon bekrachtigd
worden. Er zou voorts zijn een federale
raad, waarin elke deelstaat met een lid
zal zijn vertegenwoordigd.
Voorts zou er zijn een federale volks
vertegenwoordiging, waarin elke deel
staat zal zijn vertegenwoordigd met ten
minste twee en ten hoogste tien leden.
Tevens zullen vertegenwoordigers der
minderheden hierin zitting hebben.
De secretarissen van staat zijn belast
met het bestuur der departementen. Zij
vormen tezamen de raad van secretaris
sen van staat, die op gezette tijden ver
gadert onder voorzitterschap van een der
leden van de F.I.R. De secretarissen van
staat kunnen voor de volksvertegenwoor
diging de technische zijde van hun beleid
verdedigen. De politieke verantwoorde
lijkheid voor de leiding der departemen
ten berust bij de F.I.R.
Buitenlandse dienst
De F.I.R. kan de buitenlandse dienst
van Indonesië voorbereiden en organi
seren na overleg met de hoge vertegen
woordiger van de kroon. Over het toe
laten van buitenlandse vertegenwoordi
gingen in Indonesië wordt beslist door
'de Kroon na de F.I.R. en de hoge ver
tegenwoordiger te hebben gehoord. De
F.I.R. kan personen benoemen, die ge
detacheerd worden bij de Nederlandse
buitenlandse dienst.
Punten, van verschil
Over verschillende punten duurt het
overleg voort. De voornaamste hiervan
zijn:
1. De status van Nieuw-Guinea;
2. De vraag of in de federale raad,
naast de vertegenwoordigers van de
deelstaten, nog afzonderlijke vertegen
woordigers van de minderheden zitting
zullen hebben;
3. Het vraagstuk der federale strijd
krachten en de bevoegdheden van de
hoge vertegenwoordiger van de Kroon
met betrekking tot het gebruik der Ned.
strijdkrachten;
4. Bevoegdheden van de hoge ver
tegenwoordiger ten aanzien van financiële
en economische aangelegenheden.
De plenaire zitting van de conferentie
heeft Dinsdag j.L alle nog resterende
artikelen van het Ned. voorontwerp be
handeld. Een kleine commissie zet thans
de besprekingen over de geschilpunten
voort. Deze commissie is als volgt samen
gesteld: namens de Ned. regering; dr. L.
J. M. Meel (voorzitter); namens de pre-
federale regering: prof. dr. Hoesein
Djajadiningrat, mr. Gieben; namens hét
B.F.O.: Bahrioen, Anak Agoeng, sultan
Hamid II; namens de minderheden: mr.
Blaauw; namens de Commissie van
negen: mr. Vonk, prof. C. Romme, prof.
Logemann.
Zaterdag a.s. hoopt men de plenaire
slotvergadering te houden.
Hedenmorgen vroeg heeft het Japans
coalitite-kabinet zijn ontslag lngedieml
daar het de morele verantwoordelijkheid
op zich neemt voor het schandaal bij de
SjowaDenkomeststoffenmaatschappij,
waar de in Juli afgetreden vice-premier
Soehiro Nisjio bij betrokken is. Het ont
slag moet nog bekrachtigd worden door
de bezettingsautoriteiten.
Robert Lovett, plaatsvervangend minis
ter van buitenlandse zaken in de V. St.
heeft voorspeld, dat de kwestie van de
erkenning van Spanje door de Verenigde
Naties waarschijnlijk nog in de huidige
bijeenkomst van de algemene vergade
ring ter sprake zal komen.
Men weet in Washington, dat ve/schil-
lende staten van Zuid-Amerika uitdruk
king hebben gegeven aan hun standpunt,
dat de Verenigde Naties hun in Decem
ber 1946 genomen beslissing betreffende
Spanje moesten annuleren. Het wordt
mogelijk geacht dat, zodra de gelegen
heid zich voordoet in deze zitting, een
van die staten een desbetreffend voorstel
zal doen,
Hoe dé houding van Amerika dan zal
zyn werd niet door Lovett bekend ge
maakt. Volgens hem zullen de Verenigde
Staten zelf geen voorstel in die richting
doen.
In Britse kringen staat men huiverig
tegenover een poging om de vroeger door
de V.N -vergadering genomen besluiten
inzake 'Spanje, in te trekken.
31 „Ik geloof dat er verraad in het spel is, edele Sheik"
riep de grootvizier. „Terwilie van Uw veiligheid heb ik deze
twee handlangers van de dikke man maar vast uitgescha
keld".
„Aha. verrader" riep de Sheik dreunend tot Basli. „Dat
poedertje was maar een voorwendsel om tot mij door te
dringen Maar dat zal je berouwen, Bliksemsnel trok hij zijn
grote kromzwaard en liep op Basli toe. Gelukkig was het
6
andere kromzwaard, dat als versiering aan dé muur h!ng,
niet aan het oog van de speurder ontgaan. Met één ruk greep
Basil hel kromzwaard van de muur, zodat hij niet ongewa
pend tegenover zyn tegenstander stond. De Sheik bleek een
geducht schermer. Maar de verdediging van de detective
was zo meesterlijk, dat Basli maar twee maal een stap moest
terugwijken. In een eigen aanval veroverde de detective
bet verloren terrein weer.
Volgens bericht uit bevoegde Spaanse
bron te Parijs, zal prins Juan Carlos de
Bourbon, zoon van de Spaanse troonpre
tendent don Juan, zijn studies aan de
universiteit van Freiburg (Zwitserland)
hervatten Onlangs was gemeld, dat de
prins in Spanje verder zou studeren en
dat don Juan afziet van zijn aanspraken
op de Spaanse troon ten behoeve van zijn
zoon, de prins van Asturië.
De secretaris van don Juan verklaart
thans, dat het „absoluut onwaar is, dat
don Juan enig recht als êrfgenaam van
Zijne Majesteit don Alfonso de dertiende
heeft prysgegeven".
Reuter meldt, dat Prins Bernhard van
Vrijdag tot Zondag zal deelnemen aan
ruiterwedstrijden, welke door het Bel
gische bezettingsleger in Duitsland te
Keulen worden gehouden.
De „Gemeenschappelijke actie van Ned.
vrouwen" heeft zich in verband met de
gevangenhouding van duizenden Neder
landers op republikeins gebied in Indo
nesië schriftelijke tot de voorzitter en
leden van de Veiligheidsraad gewend.
Ook wendde zy zich tot mevr. Roosevelt
van de commissie voor de rechten van
de mens.
De opbrengst van het reizigersvervoer
tramwegen en veerdiensten bij de N.V.
de Rotterdamsche Tramweg Mij. bedroeg
voor Augustus 1948 311932 (v.j. 386.398).
die van het goederenvervoer per tram-,
veer-, en autobesteldiensten pedroeg
77.005 (67.988), van het reizigersvervoer
per autobusdienslisn 17.819 (17.567) en
die van het bijzonder vervoer 53.6s3
(55.597).
Het totaal generaal beliep 460.449
(527.550), terwijl de totale ontvangsten in
de periode Januari t.m. Augustus bedroe
gen 2.723.660 (2.779.378).
De Mater Amabilisschool te Hilversum
een der vier welke b0 wijze van experi
ment boven de Moerdijk zullen worden
gevestigd is gilteravond enigszins feeste
lijk geopend.
De „Johan van Oldenbarnevelt", op reis
van Amsterdam naar Batavia, passeerde
Dinsdagavond elf uur Daedalus-rif (Rode
Zee).
De „Sibajak", op de thuisreis naar
Rotterdam, passeerde gistermorgen Kaap
St. Vincent
Als parochieel leidster van de Oosten
rijkse kinderen te Kethei en naar aanlei
ding van uw bericht: „Oostenrijkse kin
deren vertrokken", in de N. Schiedamsche
Courant van 5 Oct. 't volgende:
Van de 25 Schiedamse pleegkinderen
was 't grootste gedeelte, n.l. 16 kinderen,
in Kethei ondergebracht. De „zucht van
verlichting'bij hun Vertrek, uit welke
bron het bericht daarover ook komt, is
niet alleen overdreven, maar wat betreft
de Kethelse pleegkinderen, pertinent on
waar. Mij is slechts één geval te Kethei
bekend, waarop deze zucht van toepas
sing zou kunnen zyn. Dit was echter geen
„besmet" geval.
„Besmet zijn" is tegenwoordig 'n eigen
aardige uitdrukking, en voor veel geval
len gebruikelijk. Indien hier in dit geval
speciaal „Nazi-smetten" mee bedoeld
zijn, moeten de Kethelse pleegouders dit
ten stelligste afwijzen.
Het gedeelte uit 't artikel: „De ervarin
gen van stedelijk en landebjk Schiedam
verschillen. Door het karakter van Ke
thei en de werkzaamheden buitenshuis,
waren de kinderen meer buiten", ver
zacht enigszins de toon van het stuk in
20).
Niet allemaal, Donald. De enige, die
ik persoonlijk kende, al heb ik hem dan
nimmer tevoren gezien, was mijn neef
Frans Mertens. Maar het een houdt nu
eenmaal verband met het ander. Mertens
kon niét alleen hierheen komen en daar
om heb ik hem geadviseerd een paar
flinke mannen mee te brengen"
En wat denk je hier met hen te
beginnen?
Daar is al voor gezorgd! Ik loop met
bepaalde plannen rond, waarover ik op
het ogenblik nog niets verder kan mee
delen, maar waarvoor ik die mannen uit
stekend zal kunnen gebruiken.
Alles goed en wel. liet nu Brandt
zich horen: maar vind Je nu zelf Bes
sin. dat deze handelwijze in overeen
stemming is met hetgeen je ons vroeger
steeds voor ogen hebt gehouden en waar.
mee we ons ook volkomen hebben kun
nen verenigen? Wie was het., die er van
de eerste dag, dat wü ons hier vestigden
af, er steeds nauwlettend voor heeft
gewaakt, dat we ons van de rest van de
wereld afgezonderd hielden? Dat was jij
Bessin! Niemand van ons mocht in aJ
die jaren ook maar één keer naar Bakul
Slechts Alexi en je zoon werden voor
die geregelde tochten uitverkoren. En
dat alles gebeurde nog zeer geheim
zinnig
Was dat dan niet goed zo?, viel
Bessin hem in de rede: Onzë afzonde
ring hier was immers ons geluk. Of
denken jullie soms van niet?
Ja, ja? Natuurlijk! Zeer zeker!
Nou dan!
Maar wat je nu gedaan hebt, Michel,
is toch lijnrecht in strijd met je eigen
woorden, daar gaat het om!
Tegen je neef heeft natuurlijk nie
mand van ons iets in te brengen, voegde
Richter er aan toe: Maar daarnaast
nog negen mensen.
Houd je bedaard, vrienden. Het
komt alles best in orde. Die mannen
zijn hier nu eenmaal en ik heb jullie al
gezegd, dat wij ze binnenkort heel goed
zullen kunnen gebruiken. Wacht nu maar
rustig af!
Waarom nu al die geheimzinnigheid
Michel? Spreek toch duidelijke taal! En
wat mij betreft, ik heb er niet het minste
bezwaar tegen, wanneer we ons voortaan
wat minder angstwekkend van de buiten
wereld afzonderen. Het vooruitzicht, hier
in alle eenzaamheid te verzuren, is ten
slotte ook zo aanlokkeiyk niet. We mogen
toch niet vergeten, dat we allemaal zoons
en dochters hebben, die ook wel eens...
Ik hoop, dat jullie mij ook voor de
toekomst jé vertrouwen niet zult ont
zeggen, vrienden! Tot dusver heb ik Jul.
lie nog geen aanleiding gegeven tot
ontevredenheid over mijn beleid. Ik ben
er van overtuigd ook verder slechts die
maatregelen te zullen nemen, welke ons
allen let wel: ons allen slechts tot
zegen zullen strekken. Of wensen jullie
een andere leider?
Met fonkelende ogen was Bessin van
zijn stoel opgesprongen.
Nee. nee! Dat natuurlijk niet! In
geen geval!, klonk het in verschillende
toonaarden,
Welnu, dan zijn we het immers weer
roerend eens, jullie oude dwarsdrijvers!
besloot Bessin, al weer verzoend, het
dispuut.
De vergadering bleef nog lange tijd
bijeen. Er werd veel verteld en veel be
sproken De onverwachte komst van Ha]
en Lansky met zijn mannen scheen op de
bewoners van het Proeska-dal een grote
indruk te hebben gemaakt.
Terwijl in de kamer op vrü opgewon
den toon van gedachten werd gewisseld,
had Hal Lörne ongemerkt het huis ver
laten. Het stuitte hem tegen de borst het
middelpunt van een gesprek te vormen,
waarbij men hem zeker niet zou hebben
toegelaten, wanneer zyn ware identiteit
bekend was geweest
Hoe gelukkig zou hij zich hebben ge
voeld, wanneer hij als een eenzame
vluchteling, als Hal Lörne, door deze
bewoners van het Proeska-dal was op
genomen! Nu echter werd hy eenvoudig
gedwongen deze eerlijke, gastvrije men
sen, die hij in de korte tij cl van zijn ver
blijf onder hen reeds had leren waar
deren. op een schandeiyke manier te be
driegen.
Zou hij tegenover de oude Bessin open
kaart spelen? Zou hij proberen een einde
te maken aan dit laaghartige bedrog?
Maar wat schoot hij daar tenslotte mee
op? Lansky had het heft in handen en
hij kende hem voldoende om te weten,
dat deze op dé een of andere manier ziin
plannen Zou doorzetten, ook zonder Hal.
Dan was het misschien maar beter zijn
ogen goed de kost te geven en zoveel
mogelijk in Bessin's nabijheid te blijven
om hem tegen de Schurkenstreken van
Lansky te beschermen.
Peinzend liep Hal naar de. achter het
huis Stromende rivier, Aan de oever
vond hij een groot stuk steen, dat hem
een gemakkelijke zitplaats bood.
Zacht klotsend stroomde de ïrbytseh
aan hem voorbij, een zilveren lint in het
licht van. de maan, die groot en. zeld
zaam helder aan d« hemel stond. Zacht
ruiste de wind door de takken; niets ver
stoorde het vreedzame karakter van het
landschap. In gedachten verzonken, zijn
ellebogen op de knieën steunend, zoog
Hal aan zijn lege püp.
Een onverwacht gerucht deed hem op
springen. Tegenover hem stond Kare.
De maan vlocht een zilveren web van
heur haar.
Hal was zichtbaar verlegen Ook Kare
scheen even' naar woorden te zoeken,
maar eindelijk zei ze: Zullen we niet
gaan zitten. Frans?
Hal stamelde een tamelijk onsamen
hangend antwoord, waarover hij zich
achteraf ergerde.
Bevalt het je hier nogal, Frans?
Buitengewoon! Hoe zou het ook
anders kunnenwaar jij bent
Kare keek hem openhartig aan en
enigszins verlegen, wendde hij zijn
blik af
Dat laatste had je niet moeten zeg
gen, Frans. Wy allen, vader, Peter,
Alexi en ik, koesteren dezelfde genegen
heid....
....die ik in 't geheel niet verdien,
besloot Hal bitter, Kare keek hem ver
baasd aan.
Daarin vergis je je' Wg Zyn allen
even blij over je komst.
(Wordt vervolgd).
zijn geheel. Maar toch zag ik graag mijn
weerwoord geplaatst, omdat ik zeker ben
dat door bovengenoemd stukje, de meeste
Kethelse pleegouders gekwetst zijn; ge
zien hun ontroering by het afscheid dei-
kinderen.
Hoogachtend,
J. KAMPS—HUFKENS
Naschrift redactie: Het zou onjuist ge
weest zijn de ervaringen van de Schie
damse ouders zonder meer als rooskleu
rig voor te stellen. Alleen met de waar
heid is ieder gediend. Hoe die ervaring
ook geweest mag zijn; alle pleegouders
zullen het een volbrachte taak van Chris
telijke naastenliefde geacht hebben, dat
zij aan het herstel van de gezondheid van
de kinderen uit Wenen hebben kunnen
meewerken. Wij schreven al, dat de erva
ring in Kethei anders was dan in de stad
Schiedam, waar de kinderen meer aan
huis gebonden waren, kwamen ze Ook
meer onder de observatie van de pleeg
ouders. Wy hebben de mededeling echter
niet gefantaseerd. Overigens doet het ons
goed te horen, dat Kethei niet dan de
beste ervaringen heeft op één geval na.
Woensdagavond 6 October sprak onze
Hoofd-aalmoezenier de Weleerw. Heer,
Rector Drost over belangrijke onderwer
pen aangaande de K.A.J. Toen de schrij
ver van deze brief de Singelkerk betrad,
moest hy twee, driemaal scherp rond-
speuren. eer hij eindelijk hier en daar
enkele Kajotters ontdekte. Het aantal toe
hoorders schommelde zo tussen de 40 en
50. Medeiydend wierp ik een blik naar de
man op de preekstoel, en vroeg mij af,
wat er wel in de predikant zou ojngaan.
Hij zal misschien gedacht hebben: „Hel
spoorgeld dat ik nodig had om van Haar
lem hierheen te komen, had ik beter op
de armensehaal kunnen werpen.
Een Feestavond met bal na, ja dan zijn
ze allen wel present. Maar daarmee alleen
komen we er niet!
Mannen, broeders, laten we toch be
grijpen waarom het gaat! Het is toch zo
nodig, broodnodig in deze ontkerstende
wereld!
Afd. K.A.J. St. Liduina-parochie
Naschrift redactie: Dit stuk kwam na
het schrijven van het artikel over het
jaarprogramma elders op deze pagina.
ROTTERDAM, 6 October 1984
176 ton papier Maastricht; 200' ron stuk
goed Amsterdam; 500 tón ljjnkoekschilfers
liggen/varen; 210 ton dwarsliggers Dor
drecht; 100 ton kratten Sas van Gent;
300 ton kali Tilburg; 200 ton zout Vlaar
dingen; 200 ton zout Katwijk; 100 ton bui
zen Son; 100 ton Ijzer Zuijlen; 60 ton ijzer
Maastricht; 60 tOn Ijzer Groningen; 150 ton
bloem Eindhoven: 146 ton cokes Elrien,
193 ton gerst Delft; 412 ton lijnmeel Delft;
150 ton papierhout Renkum; 600 ton fosfaat
Doesburg; div. part. fosfaat vletten.