Door
onze schuld kennen ze
ons niet
Bekeerling Douglas Hyde over
communistische tactiek
Er bestaat toch nog zo iets als
vrije meningsuiting"
St. Martinus" op zijn voetstuk
Weerbericht
Go
Defensie door radio-actieve gordel
Graanpositie gunstiger dan ooit
J
OOSTENRIJKSE BLEEKNEUSJES
KWAMEN IN ONS LAND
J
NG
Tijdelijk© w^efcrs verbetering
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Gevaren van oorlog
en revolutie
Van boerderij naar
Witte Huis
V..
Een gil van Visjinsky:
De hoos te Vlieland
Kinderbijslag voor
zelfstandigen
Piccard's mislukte
expeditie
LAGEN
Burgemeester d'Ailly
Een scheepje ging
uit varen
70ste JAARGANG
ZATERDAG 6 NOVEMBER 1948
No. 20768
99'
Links: Tijdens de afscheidsreceptie van dr. H. van Mook te Batavia. Raymond Herremans, het Belgische
lid van de C. van G. D. zegt de scheidende luitenant gouverneur-generaal vaarwel; in het midden mevr.
van Mook. Rechts: Mr. D. Stikker, minister van Buitenlandse Zaken, bij zijn aankomst op het vlieg
veld Kemajoran bij Batavia. Hij wordt met een handdruk begroet door Merle Cochran (links),
het Amerikaanse lid van de C. v. G. D.
HARTELIJKE ONTVANGST
TE VENLO
WEST-EUROPA'S
DEFENSIE
Ned. marinevertegenwoordiger
bij gecombineerde staf
COMMUNISTISCHE OPMARS
NAAR MADIOEN?
DE DEMOCRATISCHE ZEGE
in Huis van Afgevaardigde
99'
EEN FRAAI RUITERSTAND
BEELD TE UTRECHT
Drie geldbronnen voor de
betaling
TREINSTAGNATIE
DEN HAAG-LEIDEN
OVERAL DROOG WEER
ONDERNEMER ONDERZOEKT
ZIJN GEWETEN
Groot-officier Oranje-Nassau
DE MOGELIJKHEDEN DER
ATOMISCHE SPLIJTING
Afschrikwekkend middel tegen
oorlog
TOCH NOG EEN TEKORT
SNEEUWBALBRIEVEN
GEEN LOTERIJ
DE KANTOREN zijn gevestigd te Rotterdam,
Kortenaerstraat 1, telefoon 25270; te Schiedam,
Broersvest 8, telefoon 68804.
Giro-nummer 9095 ten name van „De Maasbode-
Stichting" Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt 3.90 per kwartaal,
1.30 per maand, f 0.32 per week.
Directeur; J. KU1JPERS.
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER O.P.
LEO J. M. HAZELZET.
Algemeen Redacteur: a .V PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 cent per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij
de administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.Ieder
woord meer 5 cent. Maximum 50 woorden. Uit
sluitend bij vooruitbetaling.
De man, die nu bijna acht maanden
geleden zulk een sensatie veroorzaakte
in de Europese journalistieke wereld,
door uit te treden uit de staf van de
„Daily Worker", het communistische
dagblad in Engeland, waaraan hij sinds
acht jaar als nieuws-redacteur en chet
van de redactie werkzaam geweest was,
is, gelijk reeds gemeld, momenteel in
Nederland, om hier een aantal lezingen
te houden over zijn ervaringen en op
deze manier te proberen iets goed te
maken van al het kwaad, dat hij als
communist heeft gesticht.
Twintig jaar lang was hij lid van de
C. p. in Engeland en de laatste tien of
acht jaar een van de leidende figuren,
een van de „big shots". Dat hij tenslotte
de partij verliet, om katholiek te wor
den, zal de C. P. in Engeland hem nooit
vergeven.
Hij heeft dit alles verteld in een kleine
brochure die, in het Nederlands vertaald,
dezer dagen is uitgegeven door de Ka
tholieke Actie hl Nederland i Postbus 2,
Heemstede) en getiteld is: „Van Com.
nuinist. tot Katholiek''.
Ik had een zeer lang gesprek met hem
en woonde een van zijn lezingen bij in
Eindhoven.
Wat onmiddellijk uit die lezing duide
lijk was. was het feit, dat de C. P. in
hem een zeer knap verdediger verliest,
en een ik zou bijna zeggen geraffineerd
spreker en propagandist. Deze man heeft
léren spreken tijdens zijn communistische
trainingstijd en door zijn latere ervaring
als communistisch leider. Behalve een
bijna volmaakte spreektechniek, die ge
heel en al natuurlijk is geworden en
daarom zo doeltreffend is, weet mr. Hyde
ook precies de juiste toon te treffen, die
zo noodzakelijk is. wil er werkelijk kon-
takt zijn tussen spreker en toehoorders.
En de belangstelling, waarmede zijn
lezing werd gevolgd bleek uit het grote
aantal vragen, dat volgde. En mr. Hyde,
die een uur lang onder ademloze stilte
van zijn gehoor had gesproken, beant
woordde ook een uur lang allerlei vra
gen, die op hem werden „afgevuurd",
om een Anglicisme te gebruiken.
Veel van wat hij'vertelde in zijn lezing
kan men vinden in zijn brochure, een
echt „document humain", zij het in be
scheiden vorm. Een punt, waarop hij
heel sterk de nadruk legde was dat, zoals
het communisme een soort levensbe
schouwing heeft opgezet, die een ant
woord geeft op alle vragen van dit mo
derne leven, maar een antwoord waar
van hü nu inziet hoe fout het Is, wij ka-
tholieken ook een levensbeschouwing
hebben, die het enige juiste antwoord
geeft op alle vragen en problemen, die er
zijn. En als wij katholieken onze eigen
levensbeschouwing in woord en daad
maar duidelijker tot uiting brachten, zou
dat het einde van het communisme bete
kenen.
Mr. Hyde noemde het „de grote zonde
van het communisme", dat het vele goed
willende, intelligente en energieke men
sen tot zich trok. Mensen, in deze mo
derne godloze wereld opgevoed zonder
enige levensnormen en die in het commu
nisme menen te vinden, wat zij zoeken.
Wat zij zoeken is eigenlijk datgene, wat
de R. K. Kerk leert maar wij katholieken
brengen dit de wereld niet duidelijk ge
noeg en dat is onze schuld onder
de ogen. Zij kennen ons niet; zij kennen
wel de communisten, die een geweldige
activiteit ontplooien en daarom kiezen
zij het communisme, terwijl zij eigenlijk,
als zij beter zouden weten, de R. K.
Kerk zouden kiezen.
De R. K. Kerk en het communisme
zullen dan ook de twee machten zijn.
waartussen uiteindelijk de strijd zal
worden uitgevochten. Of katholiek of
communist.
Wij moeten dankbaar zijn, dat iemand
als mr. Hyde door Gods genade tot ons
kamp is overgegaan. Zijn intelligentie
en enthousiasme zullen velen bezielen
om de goede strijd te strijden met de
inzet van heel hun persoonlijkheid.
Tenslotte een optimistisch geluid.
Bij de vragen, die aan mr. Hyde wer.
den gesteld was er natuurlijk ook een
over een volgende oorlog. Wat mr. Hyde
daarvan dacht. En ik meen, dat de opi
nie van iemand, die zo lang een belang
rijke functie in de C. P. heeft gehad wel
van enig belang is, zeker van veel meer
belang dan de opinie van vele „outsi
ders", die hun mening dagelijks aan ons
opdringen.
Mr. Hyde is van mening, dat Rusland
een gevaarlijk spel speelt, maar dat er
geen oorlog komt, zolang Rusland dat
ban verhinderen. Dat Amerika, noch En
geland oorlog willen is duidelijk. Zij zul-
ien het initiatief zeker aan Rusland over
laten.
Welnu, mr. Hyde is zeer positief in
zijn mening, dat Rusland geen oorlog wil.
En de reden voor zijn mening vir.dt hij
in de Marxistische leer van het commu
nisme. Deze leert namelijk, dat zolang er
m een land kapitalisme heerst er in dat
land ook een kapitalistische ideologie
?aJ zijn.
Eigenlijk bestaat deze kapitalistische
ideologie nog min of meer in alle lan
den, behalve in Rusland, dat dertig jaar
zijn uiterste krachten heeft ingespannen
om de kapitalistische invloeden te we
ren en hierin inderdaad is geslaagd. De
Russische soldaten, die tijdens de laatste
oorlog buiten Rusland kwamen, onder
gingen deze invloeden zeer sterk en zij
vormen, in Rusland teruggekomen, daar
een zeer reëel probleem. Rusland pro
beert dit probleem momenteel op te los-
.-,en op echt Russische manier, maar dit
kost Rusland zeer vele, vroegere, waar
devolle partijleden. Rusland nu is ze
ker niet van plan, zijn soldaten opnieuw
buiten Rusland te brengen iets wat
bij een nieuwe oorlog onvermijdelijk zou
zijn en zo weer veel waardevol mate
riaal te verliezen.
De Marxistische leer verschaft mr.
Hyoe nog een argument. Het communis
me iieeft altijd revolutie van binnen uit
gepredikt. De revolutie van het prole
tariaat in eigen land tegen het kapitalis
me, niet een territoriale oorlog van Rus-
iano tegen de andere landen. De eigen
lijke basis voor deze proletarische revo
lutie zijn sociale misstanden. Rusland nu
doet alles om die sociale misstanden te
verwerkelijken. Daarom wil het voor de
hele wereld een oorlogsdreiging zijn.
Want dit betekent, dat andere landen
zich zullen moeten gaan herbewapenen,
d.w.z. een zeer groot gedeelte van de be
schikbare arbeidskracht gebruiken vo. 1
dit doel. Arbeidskracht, die anders voor
c!e verbetering van socials toestanden
kan worden aangewend. Dit lukt Rusland
op het ogenblik vrij geel. Waarom zou
Rusland dan een oorlog met alle voor
iet communisme verderfelijke gevolgen
beginnen als het ook zonder deze
oorlog zijn doel kan bereiken, vroeg mr.
b'\de zeer terecht.
En ik meen, dat hij hiermede voor zijn
steiiing betere argumenten heet; gege
ven. dan velen, die het tegengestelde
willen bewijzen.
Nijmegen,
N. SCHOONDERWOERD OP.
TRUMANS verrassende, maar ook
overweldigende overwinning heeft
hem met één slag tot de groten van
onze aarde gemaakt. Op onze tekst
pagina's hebben wij de betekenis
van zijn hernieuwd presidentschap
van de Verenigde Staten reeds toe
gelicht. Op onze fotopagina geven
wij heden als het ware een film van
zijn leven, dat van boerderij naar
„Witte Huls" omhoog ging.
(Telefonisch van onze correspondent)
In het Palais Chaillot zijn de Jongste
zittingen zeer langdurig geweest en ze
worden nu ook des avonds voortgezet
Of dit echter helpen zal, om de agenda
af te werken ,mag betwijfeld worden, als
men moet toezien, dat Bebler, gedele
geerde van Joegoslavië, twee uur nodig
had, om, feller nog dan ooit Visjinsky
was, een soort politieroman (de juali-
ficatie is van hemzelf) voor te lezen,
waarin de contröle-commissie en Grie
kenland ervan beschuldigd worden, pion
nen te zijn der Amerikaanse expansie
politiek.
In een heftig incident met de voor
zitter had Joegoslavië reeds de neder
laag geleden, toen het protesteerde tegen
de niet verspreiding van een propagan
dageschrift over de behandeling van de
Griekse kinderen in Joegoslavië. Visjins
ky kwam hier ook met een argument:
„Er bestaat toch nog zo iets als vrije
meningsuiting"!, schreeuwde hij. Zo'n
gil had hem in Sovjetland het hoofd
kunnen kosten. Maar in het Palais
Lnaulot schijnt nu eenmaal alles moge
lijk
Interessant was gisteren alleen het ste
vig verweer van Poster Dulles en Mac-
Neil tegen de beschuldigingen van Vis
jinsky. Foster Dulles zeide: „Men be
schuldigt ons van imperialisme, omdat
wij 500 deskundigen in Griekenland heb
ben, maar de V. S. die na twee oorlo
gen een machtiger potentiëel hadden dan
ooit, hebben dit thans eerder vermin
derd dan vermeerderd. Het leger is uit
Europa teruggetrokken zonder vijfde
colonnes achter te laten.
Inderdaad hebben wij ons program
van ontwapening vertraagd, maar dat
komt omdat de nederlaag van Duitsland
en Japan niet heeft bunnen bewerkstel
ligen, dat de vrees in de wereld volko
men is weggenomen.
De bevoegdheden van de Veiligheids
raad worden beperkt door het veto
recht en hetontbreken van een inter,
nationale macht.
Wat Griekenland, betreft, zijn buur
landen kunnen elf zeer gemakkelijk 'n
einde maken aan het leveren van de
Amerikaanse wapens aan het Griekse
gouvernement. Zij hebben zich daarvoor
slechts te gedragen overeenkomstig de
aanbevelingen van de Verenigde Naties"
Intussen heeft Australië voorgesteld,
een conferentie van de vier Balkanlan-
den te doen bijeenroepen, teneinde het
conflict op te lossen.
(Van onze correspondent)
Na de diverse kindertransporten uit
Duitsland en Oostenrijk die na de be
vrijding reeds op het gehavende station
te Venlo binnenliepen, werd de met
groen en oranje bloemen versierde trein
uit Wenen, die gisterenmiddag 500 Oos
tenrijkse UNAC-kinderen Nederland
binnenbracht met bijzondere feestelijk
heid ontvangen.
Deze 500 jongens en meisjes, hoofdza
kelijk uit protestantse gezinnen, zullen
Maandag van het doorgangskamp „Ame
rica". waar zij medisch onderzocht wor
den. voor drie maanden naar hun pleeg
ouders in Delft, Den Haag, Haarlem en
omstreken vertrekken.
Hun uitzending was mogelijk door de
vele giften waarmede de Nederlandse
bevolking het werk van de UNAC de
laatste maanden heeft gesteund Elk kind
komt de UNAC te staan op f 25 nodig
voor vervoet medisch onderzoek en ver
zorging in de tijd voor hun aankomst bij
de pleegouders.
Door een spontane actie tn de Frede-
rik-Hendrikkazerne te Venlo was er een
hele vracht koekjes en lekkernijen on
der de militairen verzameld en zo kon
den de kinderen, toen ze nauwelijks het
douanekantoor verlaten hadden - de
contróle nam lange tijd in beslag al
dadelijk worden getracteerd
Intussen blies de nieuwe militaire
kapel buiten haar pas Ingestudeerde
marsen, wapperde de UNO-vlag hoog aan
de vlaggemast en volgden een zestal spre.
kers, o.w. ds Gravemeijer van het Inter,
kerkelijk bureau, dat een groot deel van
de organisatie op zich nam, elkander op
voor de microfoon van de Ned. Radio
Unie Onder hen was ook de vertegen
woordiger van de Oostenrijkse zaakge
lastigde, de heer R. Nowicki, die hart
grondig dank bracht aan het Ned. volk
„dat ons altijd het meest geholpen heeft
en nog helpen wil".
Kapitein ter zee O- de Booy
is aangewezen als vertegenwoordiger
van de Nederlandse Kon. Marine bij de
gecombineerde staf van de vijf landen
der West-Europese Unie.
Tot op heden is nog niet bepaald.,
welke Ned officieren de Kon. Land.
macht en de Luchtmacht zullen verte
gen woord igen
Volgns Reuter meldde de dienst Leger
contacten te Batavia heden, dat 3000
communisten de dessa Djeblok hebbet
heroverd op de republikeinen en nu
in Noordelijke richting oprukken naai
Madioen.
In het Amerikaanse huis van afge
vaardigden zijn 263 democraten gekozen
en 171 republikeinen. American labour
kreeg 1 zetel.
(Van onze Utrechtse redacteur)
Het ruiterstandbeeld van St- Martinus
dat Zondag op het plein voor de St.
Martinuskerk aan de Oudegracht te
Utrecht door Kardinaal de Jong ont
huld zal worden, uit dankbaarheid jegens
de patroon van de stad, omdat dank zij
zijn bescherming Utrecht en in het bij
zonder de parochie in de oorlogsjaren
gespaard is gebleven, staat sinds gister
middag op zijn voetstuk.
Om kwart over twee kwam het bron
zen beeld, dat een gewicht van 1500 kg-
heeft op een chassis, voortgetrokken door
een vrachtauto uit Overveen, waar de
heer Binder het gegoten had. aan. Vol
spanning wachtten toen reeds de werk
lieden, die inmiddels een bok hadden
gebouwd, om het beeld op te takelen en
zo op zijn voetstuk te plaatsen. Om 11 uur
was men in Overveen vertrokken via
Hoofddorp, door de Haarlemmermeerpol
der, langs Vinkeveen, om het drukke ver
keer van de hoofdstad naar het centrum
van het land te vermijden. De reis ver
liep zeer voorspoedig, al bleef er tussen
het beeld, dat staande vervoerd werd en
het plafond van de tu -els. die gepas
seerd moesten worden, slechts een ruimte
van enkele centimeters over. Enige dagen
tevoren was langs deze route echter een
proefrit gemaakt om de nodige opme
tingen te doen, waarbij men tot de ont
dekking kwam, dat langs het Merwede-
kanaal gereden moest worden, omdat het
viaduct op de Amsterdamsestraatweg te
laag bleek. Onderweg trok de fiere Ro
meinse ridder, statig op zijn ros gezeten,
veel bekijks en eenmaal voor de kerk,
waar wij het beeld rustig konden beschou
wen, ging veler bewondering er naar uit.
Geslaagd werkstuk
Het is inderdaad een prachtig ruiter
beeld geworden, dat naar onze mening
nog beter geslaagd is dan het St. Willi-
brordbeeld op het St. Janskerkhof, dat
van dezelfde beeldhouwer, Albert Ter-
mote uit Voorburg is. In een gesprek, dat
wij met de kunstenaar hadden, verklaarde
deze ook zelf over dit werk meer vo
daan te zijn, waarbij hij had kunnen
profiteren van ervaringen met het andere
beeld opgedaan.
Hoewel het paard in ruststand is, gaat
er hier meer actie van uit door de grote
spanning, die er leeft in het dier, dat door
St. Martinus met de toom wordi inge
houden en intussen met de achterbenen
een slang, symbool van het moderne hei
dendom, verplettert De H. Martinus, die
op Romeinse wijze zonder stijgbeugels te
paard zit. is in meditatie verzonken en
frappant is de edele uitdrukking van zijn
gelaat met de mooie schaduwvaL
Het rechthoekige voetstuk, naar ont
werp van architect C. van Moorsel, draagt
aan weerszijden het opschrift: „St Mar
tinus beschermer van de stad Utrecht.
1940—1945".
Een in de muur van de pastorie ge
metselde steen, met inscriptie zal de
plechtige gebeurtenis van morgen voor
altijd in herinnering houden.
Na ongeveer 114 uur werken hadden
de werklieden het beeld op zijn plaats,
dat vervolgens met vier bouten bevestigd
moest worden
„De ene Martinus komt en de andere
Martinus gaat weg", merkte een der
kapelaans op, ons wijzend, op een dope
ling, die de kerk uitgedragen werd en
de naam Martinus ontvangen had.
(Van onze weerkundige medewerker),
De depressie-activiteit is de laatste dagen belangrijk toegenomen. De ene
depressie na de andere passeert de Britse eilanden en de Noordzee, hetgeen
de wind af en toe tot sterke kracht deed toenemen. Tijdens het overtrekken
van zo'n storing gepaard met kort doch hevig onweer, ontwikkelde zich
gisteren te vier uur boven de haven van Vlieland een windhoos. Hierbij
deed zich het zeldzaam geval voor, dat een windstation in de baan van de
boos was gelegen, zodat nu de snelheid van de zware windstoten, die bijna
altijd veel schade tot gevolg hebben, zou kunnen worden gemeten. Maar
deze bleek zo groot te zijn, dat de pen van het meetinstrument van het
papier afliep, zodat wij nu alleen maar weten, dat de snelheid meer dan
185 K.M. per uur is geweest, een snelheid, die nooit eerder in ons tand
was geregistreerd, waarmede wij niet willen beweren, dat dit nooit is
voorgekomen. Windhozen zijn nu eenmaal een zo plaatselijk verschijnsel,
dat het een grote bijzonderheid moet worden genoemd, wanneer de smalle
strook, waarin schade wordt aangericht en die ditmaal 70 meter breed was,
over een meteorologisch station loopt. Deze hoos heeft dan ook uitsluitend
de haven getroffen. Op het eiland zelf heeft men er dit in tegenstelling
tot andersluidende berichten niets van gemerkt.
Uit een gesprek, dat wij gisteravond met een van de bewoners van het
eiland hadden bleek, dat er geen persoonlijke ongelukken waren voorge
komen. Wel was een veertigtal scholeksters gedood, die zich dicht aan de
waterlijn op het strand bevonden. De schade aan de enkele huizen, die aan
de haven staan, was groot. Bijna alle ruiten waren er uit en de pannen
eraf gewaaid. Een gordijnroe werd honderd meter verder kaarsrecht op
een duintop gevonden, terwijl in de huizen zelf veel algen en wieren
terecht waren gekomen, die de hoos samen met een hoeveelheid zeewater
had opgezogen en boven de haven blijkbaar had laten vallen.
Ook in de afgelopen nacht heeft het aan de Waddenzee weer hard gewaaid,
hetgeen met enkele buien, soms ook met onweer, gepaard ging Van de
grote hoeveelheid koude lucht, die tussen de depressie over Scandinavië en
de hoge druk over IJsland door naar het Zuiden wordt gestuwd, stroomt
het grootste deel gelukkig via Denemarken naar het Oosten weg. Toch
is het ook bij ons wat kouder geworden.
Het ziet er evenwel naar uit dat wij in de eerstkomende dagen veel kou
lullen krijgen want na de belangrijke stijging van de druk op de Britse
eilanden begon de barometer daar vannacht reeds weer te dalen. De nieuwe
depressie verplaatst zich evenwel nog zo langzaam dat zij het weer bij ons
niet vóói Zondagavond zal kunnen beïnvloeden Hoewel de situatie er
vanochtend voor de eerstkomende 36 uur dus vrij gunstig uitzag, moet er
toch mee worden gerekend, dat deze verbetering maar tijdelijk zal zijn
en dus geen essentiële wijziging brengt in het huidige weertype, waarin
regenbuien en opklaringen elkaar afwisselen, vooral niet omdat de nieuwe
depressie ons land wel eens op korte afstand zou kunnen passerep
In het afgelopen voorjaar riep minister
Drees, toen nog minister van Sociale Za
ken, een commissie ia het leven om de-
problemen te bestuderen, inhaerent aan
het verlenen van kinderbijslag aan de
kleine zelfstandigen.
In haar oesprekingen Is de commissie
tot de conclusie gekomen dat de geldea
benodigd ter financiering van een derge
lijke kinderbijslag, eventueel gewonnen
zouden kunnen worden uit de opbrengst
der premies van een verzëkering of uii
de inkomsten van een belasting ofwel uit
beide, indien een gemengd systeem voor
keur zou verdienen. De commissie heeft
zich er echtei van onthouden uit genoem
de drie mogelijkheden een keuze te doen
Aan de minister van Sociale Zaken za)
nu een gemotiveerd interim rapport wor
den aangeboden met het doel een nadere
opdracht te ontvangen.
Aan het gisteren reeds gemelde over
het opgeven van de voorgenomen diep
zee-expeditie van Piccard. kan nog wor
den toegevoi gd, dat de vertraging in net
vertrek van de „Scaldis" naar het on-
derzoekingsgebied mede een ongunstige
invloed heeft gehad op het resultaat der
proefnemingen
Deze waren immers aanvankelijk voor
September overwogen, in welke maar.d
op zo goed als volkomen windstilte viel
te rekenen- Nu echter kwam de „Scaldis"
in het exploratiegebied aan op het ogen
blik, dat de gevreesde passaatwinden
weer gingen woeden. Hierdoor wordt
zelfs, volgens deskundigen, het neerla
ten van een sloep nog bemoeilijkt, iaat
staan dat van een moeilijk hanteerbaar
apparaat als de bathyscaaf.
Met dat al blijft men hopen, dat, na
hernieuwde voorbereidingen, bij goede
weersomstandigheden de duikproeven her.
vat zullen kunnen worden.
In de vroege morgenuren heeft van
daag het spoorwegverkeer tussen Den
Haag en Leiden en derhalve ook in de
verbinding Amsterdam-Rotterdam ver
traging ondervonden.
Omstreeks drie uur vannacht heeft na
bij Leiden een goederentrein een mon
tagewagen van de bovenleiding in de
flank aangereden. Met het gevolg dat
het electrische net werd beschadigd en
electrisch treinverkeer onmogelijk was.
Daarom werd, toen het reizigersverkeer
in de morgen begon met diesel-electrische
treinen een pendeldienst ingelegd tussen
Leiden en Den Haag en op deze wijze
heeft men de vertraging tot betrekkelijk
geringe omvang kunnen beperken.
Omstreeks 7 uur kon de dienst weer
electrisch verlopen en om 9 uur liepen
de treinen weer op tijd.
Bij die aanrijding hebben zich geen
ongelukken voorgedaan.
De verwachting van Zaterdag
avond tot Zondagavond luidt:
Koude en tamelijk heldere nacht
met weinig wind en plaatselijk
nachtvorst. Morgen: geleidelijk
toenemende bewolking, maar bijna
overal droog weer. Meest matige
wind, hoofdzakelijk tussen Zuid en
Zuid-Oost. Ongeveer dezelfde tem
peratuur.
7 Nov.: Zon op 7.45 uur, onder
17.02 uur; maan op 14.23 uur, onder
21 55 uur.
8 Nov.: Zon op 7.47 uur, onder
17.00 uur; maan op 14 46 uur, onder
23 09 uur.
s
Het half-maandelijkse orgaan van de
hoofdgroep Industrie „De Industrie" pu
bliceert in zijn eerste Novembernummer
een artikel onder de kop: „Heeft de on
dernemer gefaald".
Aan dit al of niet falen wenst de re
dactie van genoemd tijdschrift enkele pu
blicaties te wijden, omdat zij van oordeel
is, dat hoewel het begrip voor de positie
van de ondernemer stellig is verbeterd,
men toch nog bijna dagelijks opmerkin
gen ontmoet, welke suggereren, dat de
ondernemers goudverdieners zijn. Deze
opmerkingen zouden voortvloeien uit on
bekendheid met de werkelijkheid.
De inhoud van het eerste artikel kan
men elders in dit blad vinden.
Onzerzijds hier enkele losse opmerkin
gen. De ondernemer, die niet altijd een
goede reputatie geniet, is van de publieke
opinie afhankelijk geworden. Volgens „De
Industrie" behoeft hij die opinie niet te
schuwen. Waarom ook. Als de onderne
mer zijn plichten als persoon en be
drijfsleider tegenover de employe's en de
maatschappij nakomt, is er geen enkele
reden om hem evenmin als de laagst be
zoldigde werknemer hoogachting te ont
houden.
Door de vrije concurrentie waren voor
de oorlog de prijzen voor vele goederen
fantastisch laag. Juist die vrije concur
rentie en de ongebondenheid in de pro
ductie werkten aan die verlaging mee.
Zo wordt ergens iin het artikel opge
merkt.
Of deze situatie gezond was, is echter 'n
belangrijke vraag. Hoeveel duizenden
werknemers zijn het slachtoffer geworden
van die lage prijzen, omdat zij ontslag
kregen. Lage prijzen zijn niet het enige
criterium voor een gezonde maatschappij.
Dat thans volgens het artikel de factor
arbeidsloon relatief groter is geworden,
terwijl het bedrag, dat resteert voor af
schrijvingen en beloning voor de onder
nemer relatief is ingekrompen, achten we
sociaal volkomen verantwoord. En ook
economisch. Verscheidene lonen lagen te
laag, terwijl dc afschrijvingspolitiek vaak
royaal geschiedde en de ondernemer voor
zich zelf ook geen klagen had. De sociale
politiek van politieke partijen en organi
saties was er juis'. op uit, om de vroe
gere verhoudingen anders te maken. Dat
die pogingen zijn geslaagd, kan slechts
tot vreugde strekken.
Met deze mening opteren we niet voor
een va-banque politiek in de bedrijven.
In alle opzichten, ook bij de salarisrege
ling, moeten de maatregelen zijn verant
woord Maar ondernemers voelen nog al
eens gauwer voor een ruime afschrijving
dan voor een ruime salariëring. Doch
daarnaast vormen de socials tasten te
genwoordig ook een tware belasting.
Er zyn ondernemers en ondernemers.
Er zijn ondernemers, die het niet moesten
zijn, omdat hun bedrijf eigenlijk geen on
derneming is. Maar met de grote onder
nemers behoeven we niet zo gauw mede
lijden te hebben, hoewel we hun moei
lijkheden niet mogen onderschatten.
Die „captains of the industry" redden
zich wel. Dat ze wat veren hebben moe
ten laten vallen van hun tooi, kunnen we
heus iet erg vinden.
We gaan in genendele accoord met het
oude denkbeeld: handel is diefstal, maar
dat de financiële afstand tussen onder
nemer en werknemer vaak buitensporig
is geweest, valt ook niet te ontkennen.
HENK VAN DER MAZE
Tijdens een plechtige bijeenkomst in
de raadszaal van bet stadhuis te Am
sterdam, heelt de Commissaris der
Koningin in de provincie Noord-Hol
land, dr. J. P baron d' Vos van
Steenwük, gisternacht in opdracht van
de minister van Binnenlandse Zaken
medegedeeld, dat het H. M. de Ko
ningin heeft behaagd de burgemeester
van Amsterdam, mr. A. J. d'Ailly te be
noemen tot groot-olficier in de orde
van. Oranje-Nassau.
(Telefonisch van onze Londense
correspondent)
Volgens de correspondent van de
Evening Standard te Parijs overwegen
militaire technische deskundigen van
Groot-Britannië en Amerika plannen
voor een vijftig mijl brede defensieve
radio-actieve gordel, die sich zou uit
strekken van Stettin aan de Oostzee tot
Triest aan de Adriatische Zee en
waarin geen levend schepsel zou kun
nen leven. Naar men gelooft, zouden
radio actieve zones ook op grote hoog
te in de lucht gevormd knnnen wor
den en dus aanvallende vliegmachines
tegenhouden. Andere plannen voorzien
in het doortrekken van dépots, kruis
punten .belangrijke bruggen en andere
strategische punten met radio actieve
bijproducten van atomische splijting.
Deze aan H. G. Wells herinnerende
methodes van verdediging in een even
tuele derde wereldoorlog, zouden tn een
practiscb stadium getreden zijn, doordat
het mogelijk geworden is radio-actief
materiaal in massa te vervaardigen. Per
sonen of dieren, die lang genoeg aan
zulk een radio actief elen.ent zijn bloot
gesteld, zouden sterven aan uitwendige
verbloedtngen.
Ofschoon Britse en Amerikaanse mili
taire wetenschappelijke deskundigen niet
geloven, dat radio-actieve zones een ge
heel afdoende oplossing voor de verde
diging van West-Europa aan de hand
zouden doen, zijn zij het er over eens,
dat deze waarschijnlijk een hoogst be
langrijk aandeel zouden hebben in een
toekomstige oorlog.
Het bericht blijft natuurlijk geheel
voor de verantwoording van het blad,
dat wij boven aanhaalden.
Het Canadese Bureau voor de Sta
tistiek heeft de schatting gemaakt, dat
de wereld meer graan voor de uitvoer
beschikbaar heeft, dan de laatste twintig
jaar het geval is geweest.
Het bureau deelde mede dat de F.A.O
niettemin van mening is. dat de graan
voorraad 4 400 000 ton beneden de vraag
ial liggen
De huidige prijzen echter, alsmede de
valuta-moeilijkheden, zullen de consu
menten waarschijnlijk dwingen, hun aan
kopen te beperken tot iets kleinere voor
raden dan vooi hun behoefte-bevrediging
vereist zijn Hierdoor zal het graantekort
waarschijnlijk dalen tot ongeveer 500 000
ton
De binnenlandse productie in de meeste
graan-invoerende landen in het bijzonder
in Europa, is -eter dan net vortge Jaar,
doch is desondanks nog slechts 90 pet.
van het Europese gemiddelde in de jaren
1935—1939.
De oogst aan tarwe en rogge ln Azië en
Afrika echter ligt ver boven het voor
oorlogse peil en vormt zodoende een
tegenwicht op de toestand in Europa.
In het overzicht werd gezegd, dat de
F.A.O. de beschikbare voorraad voor de
uitvoer schatte op 38 300 000 ton tarwe
terwijl de, invoer behoeften op 42.700 000
ton berekend werden
Het Dureau scnatte. dat Canada op 1
October 289 300 000 schepel tarwe voor de
export of v or voorraadvorming be
schikbaar had (v j. 238.000.000).
De Ver Staten hadden op 1 October
953 400 000 schepel tarwe beschikbaar
voor uitvoer, verwerking of voorraad
vorming v j sMM 500 000)
De Australisi hc tarweoogst za) dit jaar
vaarscb nlijk 1RP A 165 millioen schepels
groot zijn en de Argentijnse oogst staat
er gunstig voor.
Gisteravond omstreeks half zeven
nam de wachter van de Scheveninger
vuurtoren enkele zwakke lichtsignalen
waar, die kennelijk van een schip in
nood afkomstig moesten zijn. Op zijn
aanwijzingen trok onmiddellijk de red
dingsboot „Arthur" er op uit, die de
uit vier koppen bestaande bemanning
van een hulpeloos op de golven rond
dobberend scheepje aan boord nam.
Het was de W.L. 1 uit Westdongeradeel
in Friesland en het had, ronduitgezegd,
op zijn reis meer dan een week, niet
anders dan louter pech meegemaakt.
„Op het ogenblik, dat ik uit Den Helder
voer om te gaan vissen, begon het al", zo
vertelde schipper J. v. d. Zee. Eerst sloeg
een olietank lek en kon het schip bijna
niet meer op eigen kracht varen; tenge
volge van de Oostenwind kon men Hoek
van Holland of IJmuiden niet meer aan
doen, zodat besloten werd de Theems op
te varen. Daar werd de W.L. gerepa
reerd, waarna men Woensdag j.l. opnieuw
het ruime sop koos. Dezelfde avond
kwam echter het net in de schroef, ten
gevolge waarvan de motor onklaar raak
te. Dan maar zeilen, dacht de schipper,
het zeil werd gehesen, maar verdween
even later met mast en al overboord Van
dat moment af heeft het scheepje slum
loos rondgedobberd Toen men de Ne
derlandse kust naderde en \*>or an er
trachtte te gaan brak de ketting en gin
gen de ankers verloren.
Is het uitgeven van „sneeuwbalbrieven"
een loterij? De officier van justitie bij de
Bredase rechtbank heeft daarop Donder
dag ontkennend geantwoord, zich daarbij
baserend p een arrest van de Hoge Raad,
waarin een gelukskantoor niet beschouwd
wordt als een loterij, omdat de exploitant
van het gelukskantoor de prijzen met zelf
uitlooft. Hij sprak de verdachte, J. van
S uit Breda vrij.
Met deze „sneeuwbalbrieven" ging het
zo, dat men tegen inleggeld van f 1 de
kans kreeg een bedrag te ontvanger van
121.50 Er wedden formulieren rondge
stuurd v aaror 5 namer voorkwamen 7tj
die iets voor ieeinemir e voeioen moes
ten 2 kwartier ons'uren naai df n-r«o rs
wiens naam -ovenaan oi de l"s- s'ood.
Daarna icon net gelukskant >ot 5( et be
talen en in rui) daarvoor kreeg men 3
papieren, waarop eveneens 5 namen ston
den met onderaan de naam van de nieuwe
deelnemer. Wanneer er weer een naam
bijk vam. ging men een plaats omhoog
op de lijst en verveelvuldigde zich het
aantal formulieren Zodra de bovenste
sport van de lijst was bereikt kon men
243 maal 50 cent of 121.50 verdiend heb
ben.
