r
Nederland vol levenskracht
m
<mh
i
Consolidatie van de Europese
Eenheids-beweging
Federalistische broedertwisten
R
Om de rechten van de componist
B1M
SCHE
PAX CHRISTI BEGINT OOK IN
NEDERLAND
*48
DRIEMAAL
MIEP KOOKT
ADIO
Is oorlog
waarschijnlijk?
fl
4-3
INTERESSANTE CIJFERS
HET CONGRES VAN ROME
«•asSNS^SSBS SS Si I s» -f4" D» -
en de
ontvoering
van
Sinterklaas
PAGINA 5
MAANDAG 29 NOVEMBER 1948
BENELUX-L ANDB OUW-
CONTAC.T
DE H. VADER WEER IN HET
VATICAAN
Er zijn vele wegen, die naar Rome leiden Er zijn ook vele
wegen, om u binnen te leiden in het Congres der Union
Européenne des Fédéralistes (U.E.F.), dat vorige week m de
Eeuwige Stad is gehouden. De eerste weg is eenvoudig genoeg:
wij zouden kunnen volstaan met een soort van ooggetuige-
verslag. Dit zou zeker niet zonder attractie zijn: de wijze, waar
op men elkaar zo nu en dan op dit Congres in de haren is
gevlogen, was van dien aard, dat de spanningen van een voet
balmatch daarbij veelal nog werden overtroffen.
KERKBOEKEN EN SPEEL
GOED VOOR DUITSLAND
EEN BOEKJE VOOR MENSEN
ZONDER GEWETENS
BEZWAREN
Ais „gemaskerde mensen" hun masker laten vallen,
ra
BONNENZWENDELAARS
BERECHT
VIJFDUIZEND NED. GEZINNEN
NAAR CANADA
18
door ARTHUR LEAK.
Xlit recente cijfers, die zijn gepubli
ceerd door het Centraal Bureau voor
de Statistiek, kan men interessante
vergelijkingen trekken met betrekking
tot het bevolkingsaantal en de bevol
kingsaanwas der verschillende Europese
landen.
Onder meer blijkt dat Nederland op
het ogenblik de grootste bevolkings
dichtheid heeft Verder is het interes
sant te constateren, dat België's bevol
king stabiel blijft, dat Frankrjjk's zie
lenaantal ondanks de telkens opduiken
de geruchten nog steeds daalt; dat
Engeland maar heel langzaam toeneemt
terwijl Amerika's bevolkingsaantal zien
zeer sterk in-stijgende lijn beweegt.
Om nauwkeurig te zijn vermelden wij
hier de cijfers.
Nederland telde op 31 Deo. Inruim
9.6 millioen zielen, vertoonde toen een
toeneming vanaf 1939 van 10 ®erso
een bevolkingsdichtheid van -91 perso
ren per K.M.2. Voor Belgie waren deze
cijfers resp. 8.4, 0, 282. Voor Frankrijk:
40.1, —2 en 75. Voor Engeiand. 49.5, +4
en 205. Voor Amerika: 144, +10 en 18.
Speciaal t.a.v. het laatste moet worden
opgemerkt dat deze toe™»™'8 f Amen-
glomeratie voltrekken, terwijl Vlaande
ren nog in bevolkingsaantal zal blijven
toenemen om de leeg,gevallen plaatsen
aldus aan te vullen Bovendien mag als
vaststaand worden aangenomen, dat in
België alleen de agrarische beroepsgroep
in staat zal zijn om niet alleen zich zelve
in stand te houden, maar ook om in
aantal toe te nemen, terwijl de overige
beroepsgroepen in aantal zullen-afnemen,
Stelt men daar tegenover de geweldige
blijvende toeneming van de Nederlandse
bevolking niet uitsluitend, maar wel in
hoofdzaak op het platteland, dan zal men
begrijpen, dat het bevolkingsvraagstuk
zich in België heel anders stelt dan in
ons land, vooral indien men daarbij de
voor beide landen zo geheel verschillende
gevolgen van de oorlog in aanmerking
neemt.
TH. P.
Botterdam
Matnenesserlaan 29
Nw. Binnenweg 379
Gr. Hilledük 262-264
Putschelaan 230-234
Schiedam
Hoogstr.2 h. Broersr.
Dordrecht
„van Woensel"
Voorstraat 232
Sint zegt: „Ik koop met verstand
Wij zijn zèlt ook „Kaplaars" klant"'
Ma, die zorgt het héle jaar.
Krijgt van Piet een extra paar!
Antje, Lies en Dikke Daan
Krygen pricht pantoffels aan
Pa munt uit door huis'lükheid
Wordt met pantoffels nu verbiyd
Sint geeft steeds met gulle hand,
Ma krUgt schoentjes, heel charmant
Een Nederlandse afvaardiging van de
Stichting voor de Landbouw onder lei
ding van de heer Louwës heeft Vrijdag
I en Zaterdag deelgenomen aan een Bene-
ka vermoedelijk m h'oofdzaak te danken jux.eonferentie voor de landbouw te
zal zijn aan ecn rogclmatig groot vesti- B j weiice een voortzetting vormde
'"km h0,„ slotvergadering de gede-
Bij ons veel minder doden legeerden der drie landen een resolutie
aan, waarin wordt verklaard, dat het
dan in België gewenst is, dat de officiële instanties het
landbouwbedrijfsleven op de hoogte hou-
Speciaal interessant voor ons is een den van de voorbereidende besprekingen
nadere bestudering van de cijfers van gn dat de landbouworganisaties geraad-
België en Nederland, de twee grote part- pleegd worden over de toepassing der te
ners van de Benelux- En dan moet alle - nemen maatregelen met betrekking tot
eerst worden vastgesteld dat Wj de dp 2enlijking der unie.
laatste volkstelling m 1930 Belgie niet Nederlandse ambassadeur te Brus-
WmTaf X°enenS4ter bevofkings- sel. heeft in aanwezigheid van de Neder-
dich'theid bezat.. In beide opzichten is landse delegatie aan de Belgische rmrns-
ons land onze zuiderbuur dus voorbijge- ter van Landbouw, Orban en aan de
streefd De oorzaak daarvan moet niet Belgische directeur-generaal voor de
alleen gezocht worden in het hogere ge- landbouw, Forget, resp. het grootkruis
boortecijfer van Nederland, maar ook en en het commandeurskruis in de orde van
evenzeer in het hogere sterftecijfer van Oranje-Nassau uitgereikt.
België. Schommelde het geboortecijfer
- - j-M.hpvriidirjiC rwnifl»
onet tr\A£t r\rt r»t VQ- 1f| 1447 TPRWlll IlC'l I Z.H. dé PSUS IS ^3t0Td3^ 113 G0H V
nèuweujks de 181 haalde. Voor blüf van vier maanden in Castel
ïSwU» dit. voor _d, naar h«
van ons land tod aan de bevrijding rond
om de 20 per duizend per jaar, m Belgie
bleef het constant beneden- de 15.5 per
duizend per jaar. Sinds de bevrijding
echter steeg ons geboortecijfer tot aan
1946 en tot 29 in 1947, terwijl het
bij
oorlo®t^bened«nde'lO per duizend per zijn vertrek heeft hij nagenoeg alle 3000
iaar aedaald was, terwijl het in België I inwoners van Castel Gandolfo ontvangen
zich steeds om de 13 heeft bewogen. Dat Mannen, vrouwen en kinderen vormden
het sterftecijfer gedurende de oorlog een dichte menigte in het paleis. De bur-
iklom laat zich gemakkelijk verklaren, gemeester stelde hen aan de Paus voor
maar' dat België zijn sterftecijfer sinds Velen hadden producten van hun akkers
de bevrijding nooit beneden 13.4 zag da- meegebracht, welke de H. Vader zegende
len, terwijl het gelijknamige Nederlandse In een toespraak tot de dorpelingen zei
cijfer het wereld-laagterecord van 8.5 de paus te hopen,- dat hij met Gods Wil
reeds in 1946 bereikte, kan slechts van voigeud jaar terug mocht keren zon-
Nede-rlamd's volkskracht getuigen. der de gevoelens van angst, welke de
l')n toekomst mensheid neerdrukt- en dat er dan vol.
komen vrede zal heersen
Zien we naar de toekomst, dan vertel
len ons de prognose's, dat de Nederlandse
bevolking gestaag zal blijven toenemen
om b.v, in 197.0 de twaalf millioen verre
te overschrijden. België's bevolking daar
entegen zal vermoedelijk m
toekomst een aanmerkeli.vke daling ver
tonen, zó zelfs, dat ZU m 1970 afgezakt
zal zijn tot het aafütal van 1925. Dieze be
■volkinigsteruiggang zal zich hoofdzakelijk
in het Walenland, eri in de Brusselse ag-
Dit is niet zo vreemd als het lijkt. Men
bedenke, dat de U. E. F. op dit congres
voor een uiterst moeilijk dilemma was
gesteld. Het dilemma van ófwel met be.
houd van volledige zelfstandigheid haar
actie op de voet van een louter onpoli
tiek ideologisch streven voort te zetten,
ofwel zich mede te zien opgeheven naar
een meer concreet politiek niveau, maai
dan ook een deel van haar zelfstandig
heid prijs te geven ten faveure van een
meer geconsolideerde Europese Bewe
ging. Ondanks alle spanningen is men te
Rome vrij aardig in het oplossen van
d.eze puzzle geslaagd.
Wij zouden bij dit verslag ook een an
dere weg kunnen inslaan. Wij zouden u
hier een schildering kunnen geven van
het, imposante tournooiveld, waarop deze
Europese interland-wedstrijd te Rome
is gespeeld. Ook dit zou aan het begrip
der zaak ten goede kunnen komen: is
niet het eeuwige Rome van de historie
van het oude Europa steeds een der
brandpunten geweest?
Een groep van een goede twintig
mensen heeft gisteren in het Utrechtse
Dominicushuis het bescheiden begin
gevierd van de Nederlandse tak der
Pax Christi Beweging, de beweging die
tegen liet einde van de oorlog begon
onder de Franse illegalen en die zicli
'na de oorlog snel verbreidde over
Frankrijk, Duitsland, Engeland, Italië,
Zuid-Amerika. de Verenigde Staten.
Canada. Noord-Afrika.
a„... In de zomer van 1947 zegende de Paus
worst. Stroop de kool van de bladnerven, deze beweging, die zich ten doei stelt
was ze, kook ze gaar in water en zout. Laat de vrede van Christus te doen kennen
uitlekken en maak ze tjn.oe e gesc bejeven> om z0 iiomen tot een
water en CtTde pan. Leg de gewassen waarachtige vrede onder de volken,
worst boven op. Laat alles pl.m. 30 min. Nederland is met dé beweging het
koken. Neem de worst uit de pan, voeg eerst in contact gekotnen bij gelegen-
boter toe, als de stamppot niét te vochtig is jjeid van de internationale bedevaart
Gorten boerenkom 7seeén ouderwets middel, naar Kevelaer in de Paasweek vaa 1947
Zij maakt de wat stugge en droge kool mals Nog goen maand later gaf de kardinaal
en smakelijk. zjju voorlopige toestemming om ook ir»
Na boerenkool met worst past een fris nage- Nederland te beginnen. Er werd een
arpetao^oêfapp^sïhmeL g^moordTap- ontworpen. Aan kloosters en zie-
peien of macaroni met appelen zouden hier kenhuizen werd om gebed gevraagd. In
i- r. m.ji..«J/>no rl/sol aan
graag af en toe eens j
een extra stevige pot,
vooral als de kou zich
doet gelden.
Zö kreeg van Mevr. Lotgering—Hille-1
brand een recept voor
BOERENKOOL
1 kg. boerenkool, 114 kg. aardapp., 100 gr.
vlugkokende gort, zout, 40 gr. boter, rook-
zeer op hun plaats zijn.
Publ. Centr. Bur. v. d. Tuinbouwveilingen.
Reclame.
Juli namen 150 Nederlanders deel aan
de bedevaart naar Lourdes.
En nu is het definitief begonnen. De
voorlopige richtlijnen zijn geformuleerd
Ze zijn niet helemaal identiek met dis
in Frankrijk. Pax Christi wil zich in dit
overgeorganiseerde Nederland beperken
althans voorlopig, want niemand weet
waartoe een beweging als deze kan uit-
Droqramma l groeien tot het vestigen van Christus'
vrede in Christus' Rijk.
DINSDAG 30 NOVEMBER.
Naar de vorm is Pax Christi een aan-
HILVERSUM I (301 M.) AVRO 7.00 eensluiting van katholieken met zo ge-
Nieuws, gram.; (10.50 Musicorda, 11.30 ring mogelijke organisatorische bindmg.
De wekker")* 1^00 Zans en orgel» 12.33 Aan het hoofd staat eon priester, die
;'.The Skymasters+ §5? Nieuws; 13.20 op het ogenblik to.Nederland is: The,-.
Ens. Tom Erich; 14.00 Knipcursus: 14.30 toor van Kampen O F .M. Hij
Radiomatinée; 16.40 „De schoolbel": 17.00 gestaan door een bestuur en een werk-
Kinderkoor; 17.30 Ned. Dagbladpers'': ^roep'
17.45 Rijk over zee; 18.00 Nieuws; 18.15 De Pax Christi Beweging heeft zoals
Piano: 18.30 Ned. Strijdkr.; 19 00 Radio patel' Van Kampen het uiteenzette voor
strip; 19J0 Viool en piano; 19.45 RVD; de M«nc vergadering van werkers m
20.00 Nieuws; 20.15 „Bonte trein"; 21.35 het Dominicushuis, een veel diepere zin.
Gram.; 22.15 Buit. overz.; 22.30 Zang heeft een heel andere zin dan die van
ja a no; 23.00 Nieuws gram. een vroom maar opperv lakkig pachheme.
7„ is de godsdienstige tegenhangervar-
HILVERSUM II (475 M.) KRO 7.00 I al wat in de wereld van vandaag ge-
Nieuws, gram., morgengebed; 9.00 Hoog- h„,.rt nD politiek, economisch en cultu-
mis; 10.15 v. d. kleuters; 10.30 School- terrein om de eenheid van alle
radio; 11.30 Lichtbaken); 12.03 Zang, pia. ^fensen en volken een feit te doen zijn.
co, 12.33 Amusementsork.; (13.00 Nieuws) Dp het ogenblik", heeft de Paus ge-
13.45 Lezing; 14.00 „Het g?bed in de mu- L' d_ i-nu w ZOveel VTU,C^t!r°ede in
ziek"; 14.3Q „Onder ons 15.00 School- gen WOrd«n gedaan om de weae_m „e
radio; 15.30 Gram.; 16.00 Zonnebloem, ^nrls"-
ziekenlof; 17.00 Na schooltijd; 17.15
Gram.; 17.80 Wigwamfelicitaties; 17.45
Septet; 18.10 Sport; 18.30 RVU; 19.00
Nieuws; 19.15 Enny Mols-de Leeuwe;
19.30 „Dit is leven"; 19.45 Argentijns ofk.;
20.05 ,,De gewone man''; 20.12 Philh. ork.;
"1.50 Oud-Franse kamermuziek; 22.45
Avondgebed; 23.00 Nieuws, gram.
Radiodistributie III: 7.00 VI. BI.: nws.
7.30 Kron. 7.40 gym. 7.50 gram. 8.00 nws,
8.15 Eng. H. S.: Revue ork. 8.50 „Lift up
your hearts". 8.15 weer. 9.00 nws. 9.15 Me-
lachrino. 10.00 Eng. L. P.: nws. 1010 gram.
U.00 v. d. Sold. 11.15 Parlem. 11.30 Ens.
Mayerl 12.00 VI. Br.: Salonork. 12-30 weer.
12.32 Licht ork. 13.00 nws. 13.15 gram.
15.00 Kalundborg: Ork. v. Aarhus. 16.00
Eng. L. P.: Michaeloff- 16.30 Ens. Coles
17.00 Kootwijk: Batavia. 18.00 Fr. Br.: v.
d. Sold. 18.30 VI. Br.; v- d- Sold. 19.00 Fr.
Er.; omr. ors. 1930 VI. Br.; gram. 19.50
Bëromunster: actual. 2000 concertverg.
••St. Gallen". 22 00 VI. Br.: nws. 22.15 Jazz
22.30 gram. 22.50 nws. 22.55 gram. 23-00
Eng. L,. P.: nws. 23.15 Silvester.
scheppen, dat een waarachtige en op
rechte verzoening voorberiedt".
Ze staan klaar
De werkgroep, die gisteren voor het
eerst bijeen was, heeft naar dit alles
geluisterd. Ze waren allemaal spontaan
gekomen. Ze had-den al weken geleden
stuk voor stuk gevraagd of ze mee
mochten doen: de onderwijzeres en de
winkelbediende, de slager en de kun
stenaar, de ambtenaar en de journalist
Ze hadden niet veel bezwaren en twij
fels Ze stonden klaar.
Hun activiteit zal voorlopig hierir.
bestaan, dat ze Pax Christi in Neder
land bekend gaan maken. Maar ook net
werken naar buiten,' het contact zoeken
met de mensen die aan de andere kant
van de grenzen wonen, is reeds aan zijn
begin toe. Tegen Kerstmis vertrekt et-
een kleine groep van jonge mensen ut»
Nederland, om in Bonn het Kerstfeest
te vieren. Ze gaan ook naar Essen en
Keulen, en ze némen van velen de good
will mee, en de gaven. Een Clarissen
klooster stuurde Duitse kerkboeken, en
voor de kinderen in Bonn was er spee.
goed!
In het voorjaar gaat er een groep naai
Luxemburg ter bedevaart, en in de zo
mer is er weer een internationaal con
gres in Lourdes. Wat zo'n congres be
tekent, ook als mogelijkheid tot ontmoe
tingen, dat hebben wij vorig jaar m
T nurdes ervaren, waar vooral de Duit
sers hun weelde nauwelijks aankopden,
omdat ze hier op voet van volkomen ge
lijkheid onder Fransen en Engelsen en
zovele anderen verkeren mochten.
Wij zouden deze èntouraga-schrl-
dering breed kunnen opzetten, zonder
ook maar in het minst te kort te schie
ten in de eisen ener nauwkeurige re.
portage. In een vorige brief hebben wij
u trouwens al reeds de indrukwekkende
ontvangst geschetst, die te Castel Gan
dolfo aan de congressisten is bereid ge
worden door Z. H. Pius XII. De opge
wekte en hartelijke wijze, waarop de H-
Vader zich bij die gelegenheid geduren
de meer dan een half uur temidden der
congiessisten bewogen heeft, mocht een
afdoende weerlegging heten van de
sombere geruchten, die aangaande de ge
zondheidstoestand van de Hoge Gast
heer in circulatie zijn gebracht.
De kern der zaak
Naast een verder pousseren en uit
werken van de gedachte van 'n Euro
pese Assemblee, waaromtrent 't over
leg thans gaande is op regerings-ni-
veau, heeft bij dit Congres het oog
merk voorgezeten, om te komen tot
een integratie van de diverse bewe
gingen, die voor een Verenigd Europa
in actie zijn geweest. Kort en goed: de
totstandkoming van een eenheidsfront
der federalisten.
Als er iets is, waaraan het totdusverre
ontbroken had, dan wel zulk gemeen
schappelijk eenheidsfront De enige mo
gelijkheid van samenwerking deed zich
totdusverre slechts voor in de zo gehe
ten Joint Committee, gepresideerd door
Churchill's schoonzoon, Duncan Sandys,
en waarin de. diverse internationale or
ganisaties voor Europese eenheid waren
vertegenwoordigd. In casu waren dit de
meergemelde Union Européenne (U. E
F.), die de oudste en meest populaire
stroming vertolkte, de zuiver economisch
georiënteerde Onafhankelijke Liga voor
Europese samenwerking. voorgezeten
door Paul van- Zeeland, Churchill's co
mité „United Europe" met zijn Frans fi
liaal, waarvan Hérriot de leiding heeft,
alsmede de Christelijke Nouvelles Equi
pes Internationales. Eenzelfde diversiteit,
van acties deed zich voor op het natio
nale plan, waar*de -meeste der gemelde
organisaties telkens weer hun aangeslo
ten verenigingen vonden. In Nederland
was dit voornamelijk de Beweging van
Europese Federalisten, aangesloten
de gelijknamige U. E. F.
De eerste stap naar een eenheidsfront
is daarop gezet op het bekende Congres
van Europa, dat in Mei j.l. is gehouden
in Den Haag.
Toen eenmaal de resoluties van dit
Congres bij monde van het Joint Com
mittee door een tweetal regeringen van
het Pact van Vijf waren overgenomen
en de federalistische actie daarmee van
het ideologische was opgeheven naar 't
concreet staatkundige plan, kon 't moei
lijk anders, of de noodzaak deed zich
gevoelen, om daarvan ook organisato
risch de consequenties te trekken en de
diverse stromingen in een en dezelfde
bedding te doen samenlopen. Het over
leg, dat te dien aanzien in de boezem
van hef Joint Committee gevoerd werd,
had tot gevolg, dat in beginsel werd be
sloten, dit comité om te zetten in een
allesomvattende Europese Beweging
(Mouvement Européen).
Deze bewegin-g_ die door een Conseil
Européen bestuurd zal worden, heeft zich
reeds bij voorbaat het patronaat weten
te verwerven van het viertal: Spaak,
Cnurchill, Blum en de Gasperi. Hetgeen
niet zo voorbarig is als het lijkt, daar
dii patronaat door zijn veelzijdige poli.
tieke samenstelling de waarborg bood,
dat de komende integratie der bestaan
de internationale organisaties in de nieu
we „Europese Beweging'' aan elk der
betrokken stromingen recht zou doen
wedervaren en des te gemakkelijker zou
kunnen verlopen. Welnu: het zou deze
integratie zijn, waaromtrent de Union
Européenne (U. E. F.) zich bij monde
van haar nationale filialen", »te Rome
zou hebben uit te spreken, nadat de
plannen daartoe tevoren door haar ver
tegenwoordigers in het Joint Committee
waren geformuleerd.
Een pijnlijke operatie
Niet nodig te betogen, dat deze ope
ratie op het Congres te Rome niet zon
der pijnlijke incidenten verlopen is. Be
denkt men, dat de U. E. F. tot dusverre
op het stuk van massa-propaganda vrij
wel onbeperkt meester, van het terrein
is geweest en met haar 45 aangesloten
nationale „filialen" in veertien Europese
landen in feite op dit stuk een monopo
lie heeft bezeten, dan kost het weinig
moeite om zich een voorstelling te ma
ken van de wrijvingen, die zich te Rome
hebben doen gevoelen.
War hiervan verder ook zij, het voor
stei van het bestuur is tenslotte vrijwel
unaniem aanvaard. Niet in de laatste
plaats is dit te danken ban het onver
moeide streven van de voorzitter, prol
ar. H. Brugmans, die in 'n realistisch bs-
toog de bezwaren der doctrinaire fede
ralisten heeft weten te weerleggen..
De resolutie, waarin het Congres dit
resultaat tot uiting brengt, schoon op
bepaalde punten niet geheel in over
eenstemming schijnend met het zijdens
het Joint Committee gedane voorstel,
brengt, tevens een diepgaande verande
ring in het karakter en de werkzaam
heden der nationale filialen. Deze fi
lialen zowel die van ae U. E. F. als
die van de overige internationale or
ganisaties zullen ook op hun beurt
ondergeschikt worden aan een centrale
landelijke organisatie, die op het na
tionaal niveau een reproductie vormt
van wat de Europese Beweging is op
het internationale vlak.
Zoals uit de bladen is gebleken, is de
ze neven-operatie enkele dagen geleden
ook in Nederland een feit geworden. Wij
doelen hier op de installatie van een Na
tionale Raad voor de Europese Beweging.
Dr. S.
Deze vraag wordt ons vaak gesteld en
juist in deze dagen naar aanleiding van
het artikel in de New-York Times van
haar correspondent in Berlijn, waarin
wordt medegedeeld, dat het Politburo
verdeeld is over de vraag of de Sovjet-
Unie onmiddellijk tot oorlog moei beslui
ten. Wij wagen ons niet aan het doen
van voorspellingen en onthouden ons
daarom van een bepaalde beantwoording,
van de vraag. Wij willen alleen de aan
dacht vestigen op enige gegevens en la
ten het aan de lezer over de vraag te
beantwoorden.
Wij beginnen met te verwijzen naar
een gezegde van Francois Poncet, Frans
ambassadeur m Berlijn onder HtoerS
wanbewind en nu toegevoegd aan gene
raal Koenig, het hoofd van het bew.nd
in de Franse zone van Duitsland. In een
onlangs in den Haag gehouden lezmg
zeide genoemde diplomaat; „de toestand
in Berlijn is te vergelijken met een oran-
dende lont naast een kruitvat; een mel
dend kan een vonk in het kruit doen
vallen".
Minister Spaak, die de i J®£
stand door en door kent, zeide onlangs,
een incident geeft alleen aanleiding tot
oorlog als men vechten wil, anders wordt
een regeling getroffen. Dit gebeurde
onlangs toen een Russisch vliegtuig op
zettelijk vloog tegen een Brits vliegtuig,
dat voorraden naar Berlijn bracht
Deze laatste uitlating is bemoedigend.
Hiernaast moeten wij emge £elt®"Jfr"
melden, die tot bezorgdheid aanleiding
zijn werk is men pijnlijk verrast- Er is
wel enige reden toe, want de Buma dreigt
al in eerste instantie met strafrechtelijke
vervolging. Dit neemt evenwel met weg,
dat de mentaliteit van hen, die feestén of
„Geen vogem^ntoirter' fluiten leven.j ^S^oTd^aXleve^^ke?£
die van muziek geniet, moet hier zijn -= ^isschien ongeweten asociaal en on-
penning geven Niemand heeft immers
In de hal van het Buma-gebouw te leenivaaia,
Amsterdam staan deze woorden van dr.
Boutens gebeiteld. Doch zodra het woord
Buma klinkt, deinzen vele eerzame bur
gers en verenigingsbesturen ontzet terug
en houden angstvallig de handen op hun
portemonnaie. T
Dezer dagen is van de hand van J. M.
A M- Douwes een boekje verschenen ge
titeld „Muziekauteursrecht in Nederland
in de praktijk'"6). Naar aanleiding hier
van wagen we het een lans te breken
voor de rechten van de componist, waar
voor de Buma krachtens regeringscon
cessie en onder regeringstoezicht op-
Geen rechtgeaard burger in ons land
zal er aan twijfelen, dat hij zijn inkopen,
zijn huur. zijn kaartjes voor het eon-cert,
de vestiaire en zijn consumptie in de
pauze moet betalen. Wanneer het er even
wel om gaat de componist te betalen voor
ia dan komt hun ware gelaat te voorschijn.
De Chinees Lin Yutang vertaste ons destijds met zijn zeer bij
zondere visie over de Chinese levenswijsheid.
Even interessant schilderen de Amerikanen Ernest O. Hauser
en George Schulein ons thans in woord en beeld de wonderlij ke
atmosfeer van het door 72 millioen stervelingen bewoonde
eilandenrijk in het Verre Oosten.
.Gemaskerde mensen", volgens Uw boekverkoper ook uiterlijk de fraaist
verzorgde uitgave van dit najaar, 'n Cultuurserieboek!
het recht om de geestelijke producten van
een kunstenaar zonder zijn toestemming
te gebruiken, ook al is ontduiking nog zo
gemakkelijk. 1
Genoemd boekje zet klaar en duidelijk
uiteen, wanneer men auteursrechten voor
muziek moet betalen. Practisch ko-mt het
hierop neer, dat men slechts dan met
hoeft te betalen, wanneer het familiefees
ten bruiloften en dergelijke festiviteiten
geldt waar geen sprake is van contributie
of andere vorm van betaling door de be-
zoekers
Een hartewens van de Buma is op de
laatste pagina te vinden: moge er in
Nederland door geen enkele gemeente
meer een muziekvergivnning (deze is
krachtens de drankwet vereist en wordt
afgegeven door burgemeester subsidiair
de politie) worden afgegeven, als de aan
vrager niet kan aantonen, dat hij voldaan
heeft aan de auteursrechten Dan zal aan
deze algemeen-gebruikelijke diefstal een
einde komen.
J. M. A. M. Douwes Muziekauteurs
recht in Nederland in de praktijk
Tjeenk Willink, Zwolle t 1-40.
(Reclame
Radiodistr'butiè IV: 7.00 Fr. Br.: nws.
<10 gram. 7.30 Eng H. S.: orgel. 7.55 weer
8.00 Fr. Br.: nws- 8.10 gram 9.00 VI Br
nws. 9.05 Co:ic. 10.00 Eng. H. S.: tenor en
cello. 10.55 gram. 11.05 v. d. scholen. 11.30
„Music while you work" 12.00 Eng. L. P.:
Voordr. 12.15 orgel. 12.45 cone. 13.15 Schots
14.15 ork. Winstone. 15.00 v. d. Vroilw.
16-40 Eng. H. S.': Story teller. 17.00 Eng. L.
R-: voordr. 17.15 Macpherson. 17.45 Welsh
Drch. 18.30 Mil. ork. 19.15 ork. Reynders
19.45 Fr. Br.: 'nws. 20.00 Eng. L. P.: nws.
AJ.25 sport. 20.30 vera. pr. 21.00 „Much bin-
"tog In the Marsh". 21.30 Fr. Br.: Opera-
22.00 Eqg. L. P. gram. 22 30 div.
gen women geuaa.. christi
wereld te vestigen, probeert haar
om door het bidden en werke -d t
leden het klimaat van eensgezindheid
'V
13 De grote avond was gekomen. Behendig stapte de waar
nemende Sinterklaas door een dakvenster een huis binnen-
Piet's plaatsvervanger, Bim, hield het raam open.
Basii vervulde zijn taak van Sint zo waardig, dat geen der
kinderen van de familie Smit, of van de vele andere families
die werden bezocht, ook maar iets bijzonders merkte. Met
dezelfde zwier sprongen de pepernoten door de kamer, met
dezelfde waardigheid werden vele vriendelijke woorden en
een enkele strenge vermaning door Basli uitgesproken Van
huis tot huis ging het, van dak tot dak- h°cvenvan de
fiere schimmel knarsten op het grmt van de daken en de
baard van de Sint, die weliswaar net echt was, maar toch
vakkundig aangesjord, wapperde m de wind.
Van het Velper echtpaar W. M.-G.C.E.,
dat er zijn werk van maakte geld uit te
lenen aan behoeftige mensen en distri
butiebonnen als afbetaling, te acccepte-
ren, heeft de econ. politierechter te Arn
hem de man tot 1 maand gevangenisstraf
en 3 maanden R.W.I. veroordeeld. De
vrouw kreeg 1 maand gevangenisstraf en
6 maanden R.W.I.
Een distributie-ambtenaar te Herwen
en Aerdt, die knoeide met distributiebe
scheiden, welke hij moest verstrekken
aan uit het buitenland komende schip
pers, met het gevolg dat, na huiszoeking,
bij hem o.m. ruim 8000 in beslag kon
worden genomen, werd veroordeeld tot
1 jaar gevangenistraf.
De heer D D Mrllhargey. inspecteur
voor de immigratie, heeft medegedeeld
dat in de loop van 1949 vijt duizend Ne
derlandse gezinnen naar Canada zullen
emigreren De eerste groep Nederlan
ders zal 15 Februari 1949 uit Nederland
vertrekken. Hierna zullen om de tien of
veertien dagen de overigen vertrekken.
geven.
De Sovjet-Unie heeft, zoals minister
Bevin onlangs betoogde een agressieve
ideologie. Wij halen daarvan een voor-
beeld aan, ontleend aan Stalm s boek.
Probleme des Leninismus. Als hu at
voorwaarden voor de wereldrevolutie
behandelt schrijft hij o.a.: „Das siegreiche
Proletariat des einen Landes musz
unterdrückten Klassen der_ anderen
Lander für sich gewinnen, m. diesen
Landern den Aufstand gegen kapi
talisten herbeiführen und notigent
sogar mit Militargewalt gegen die aus-
beutenden Klassen und tore Staaten vor-
gehen".
De Russische regering, die er deze
ideologie op na houdt heeft «en,
tisch groot leger» tot haar beschikking.
Wegens plaatsgebrek geven wij daarom
trent geen bijzonderheden. Men heeft
die trouwens bij herhaling m de blac.en
kunnen zien.
De geweldige troepenmacht in het
land wordt gesteund door vijfde colonnes
van landverraders, die in ieder land
aanwezig zijn. Dit leger van landverra
ders heeft een eigen commandant in
Rusland, wiens naam bekend is. Leze
vijfde colonnes leveren natuurlijk voor
treffelijk gedrilde spionnen op. Ze ver
wekken to vredestijd overal onrust en
wanorde in de landen, waar hun dit be
volen wordt. In Frankrijk hebben wij
pas geleden daarvan de zorgwekkerie
voorbeelden gezien. Die onrust en d'c
wanorde zijn slechts militaire middelen
voor het bereiken van hun doel: de orde
onder het bevel van de meesters in
Moskou.
Hiertegenover staat de vredelievende
ideologie van de Westerse mogendheden,
die het duidelijkst tot uiting kwam in de
rede van minister Bevin op 27 September
in de vergadering der Verenigde Naties
gehouden, toen hij namens zijn regering
verklaarde, dat zijn land niet dacht aan
enige vorm van agressie, maar dat men
zich tegen elke aanval der Sovjet-Unie
zou verdedigen.
Als voorbeeld, hoe de westerse mo
gendheden niet moeten handelen moge
de beschrijving dienen van haar laf be
leid tegenover Hitier, waarvan Francois
Poncet in zijn boek „Souvenirs d'une
ambassade a Berlin het treurige, ont
moedigende relaas geeft.
Deze vredelievende ideologie heelt
zeker een goede, geruststellende zijde.
Als er aan een aanval door de leiders
der Sovjet-Unie Wordt gedacht, dan zul
len wel voor hun geestesoog oprijzen
de galgen van Neurenberg. Het moet
voor hen niet twijfelachtig zijn, dat zij
daarmede kennis zullen maken en d,t-
maal op een andere wijze, dan door de
aanwijzing van Russische rechters, die
oorlogsaanstichters veroordeelden. De
vroegere Amerikaanse ambassadeur Bul
litt heeft trouwens al naast de door Hit-
Ier en consorten gepleegde schendingen
van tractaten een ge'ük aantal tractaat-
schendinsen door Stalin en consorten
vastgesteld bil het u'tb-eV-n van en re-
13).
Én juffrouw de Vries, vertelt u me
nu eens wat er volgens u vanavond tl -
be^dMai'ie maakte ruzie met de notaris
Z^J^Maai e^u6 gelóóft toch niet, dat ze
om een doodgewone ruzie haar werkge
ver zou vermoorden? M'n hemel, hoeveel
moorden zouden er dan op het ogen
blik wel niet plaats hebben in ons land.
Marie was heel, heel erg opgewon
den en ze zei dat.... dat ze de tiotaris
wel zou kunnen vermoorden.
Zei ze dat?, vroeg de Vreng Voer
man en Melle luisterde aandachtig toe.
Laatstgenoemd^ wist nog niet, dat de no
taris met de hand aan zichzelf sloeg, doch
vermoord werd. Voerman fluisterde het
hem e'chter in het oor.
St! Schrik niet, want juffrouw de
Vries mag niets merken, maar de Vreng
heeft vastgesteld dat er moord in het
spel iSi
Het kostte Melle moeite zich te be
heersen, maar het gelukte hem; met nóg
groter aandacht volgde hij nu de onder-
i vraging vaa de huishoudster.
Ja, knikte de vrouw: Dat zei ze.
En achtte u haar daartoe in staat?
Ze zag er dat moment zo wraaklus-
tig uit, datontweek de huishoudster.
En toch nam u geen voorzorgsmaat
regelen?
Ikehik geloofde natuurlijk
geen seconde, dat ze het werkelijk zou
doen. Maartoen het eenmaal gebeurd
was.... toen....
Maar vertelt u eens verder wat er
gebeur^e.^ weg. Ze wilde met de
laatste trein naar huis.
Leefde de notaris toen nog?
Ja >n Tijdje later kwam Marie
terug. Ze zei, dat ze spijt had van haar
onbezonnen optreden en dp>t ze de nota
ris vc-giffenis wilde vragen.
Was haar stemming toen anders?
De huishoudster dacht na.
Tkik vo^d haar teen heel wat
rtekn»mee»-d en Pi- v»|nofde haar dus. Ze
etoc -aj- de notaris en
Nu?
Fn ik zon intu's-m een konte
koff'o zetten om do terugkomst te vie
ren. Maarenkele minuten later hoor
de ik de buitendeur dichtslaan. Ik ging
kijken. Marie bleek verdwenen te ziin.
Ze had haar' koffers weer meegenomen.
Weet u zeker, dat het „enkele minu
ten" later was, dat u de deur hoorde
Slaan?
Weer dacht de huishoudster na.
Precies weet ik het niet meer. legde
ze uit: Maar1 ik geloof achteraf, dat het,
111»ar heel erg kort is geweest,
moord, zoals deze zich had toegedragen,
nooit een werk van een halve of hele
minuut kon zijn geweest. Daaruit kon
men concluderen, dat Marie nooit de
moord bedreven kon Rebben, als de me
dedeling van juffrouw de Vries ten
minste juist was.
En wat deed u toen?
Ik wachtte even en ging toen naar
de notaris, om hem te vragen of hij Ma
rie misschien het huis ontzegd had.
En gelooft u, dat Marie in normale
omstandigheden in staat zou zijn een der
gelijk afschuwelijk misdrijf te plegen?
Nee, dat niet. Tenminsteze was
altijd erg zacht van aard. Maarals
u haar vanavond gezien had!Ze was
zichzelf niet meer. Haar ogen straalden
van woede.
Maar toen ze terug kwam was ze
weer geka'meerd. zei u zojuist.
Ja. dat is zo.
Volgens u redenering zou ze dtis
naar het station zijn gesr-jn. onderweg
kceV-loedig de moord h°hben bprgam-i
gekalmeerd naar huis ziin teruggekomen
om vervolgens haar afschuwplük plan
uit te voeren. Deze moord zou dan met
voorbedachten rade en niet in opwin
ding gepleegd zijn. juffrouw de Vries.
Kunt u dat rijmen met het karakter van
uw vroegere dienstbode?
Nee. knikte de huishoudster nu lang
zaam: Nee, dat kan ik moeilijk aanne.
men. Dan.dan zou het, dus tóch zelf
Marie terug kwam om hem haa» excu
ses aan te bieden?
Neen, natuurlijk weet ik dat niet
zeker antwoordde de vrouw zonder na
denken.
Hoezo niet?
Wel, de notaris kan zich natuurlijk
gezclfmoord hebben tussen het bezoek
van zijn neef en de komst van Marie in.
Bezoek vanr zijn neef?, vroeg de
Vreng verwonderd.
De vrouw knikte.
Ja mijnheer's neef is op bezoek ge
weest. Daar is de ruzie juist om begon
nen. Denotaris had gezegd, dat hij door
niemand gestoord wilde worden. Toen
kwam er een man vragen of hij toch de
notaris te spreken kon krijgen. Het ging
over iets heel belangrijks zei hü Marie^
meende dat het de neef van miinh°er
was en dus ging ze het even vraeen De
notens was woest op haar en ging heel
erg tekeer.
Fn die .neef" werd met toegete»en'>
Woon antwoordde do s„.-,i,-.,jctar.
Maar tater or> d» avond kwam h»i weer.
Ma-;,, was topu kort tevoor weggegaan
Ik liet de neef toen
Plotseling hield de vrouw op met spre
ken. Er kwam een angstige uitdrukking
in haar ogen en stamelend vroeg ze:
Uu denkt toch niet, datdat
h— ik denk helenqaal niets, antwoordde
de Vreng: Vertelt u maar rustig verder.
Maar dat zoudan zouIk de
moord moeten zijn geweest.
De inspecteur negeerde deze conclusie, schuld zijn....
maar vroeg! Weet u zeker, ,iuffrouw Wat?, schrok de Vreng _op,
uit en er sprongen tranen uit haar ogen.
Dat wilt toch niet zeggen, dat u de
schuld bent, zelfs al zou die neef het
gedaan hebben, troostte de inspecteur:
Als de notaris toch toestemming gaf, dat
u iemand bij hem mocht toelaten dan.
Maar hij gèf geen. toestemming, riep
de vrouw wanhopig uit.
Dit gaf een nieuwe wending aan de
zaak en de spanning in de kamer werd
haast voelbaar.
Wat gebeurde er dan?, vroeg de
Vreng, maar de vrouw kon zich niet
langer beheersen en snikte het uit. De
gedachte, dat de notaris door haar schuld
zou zijn vermoord, overweldigde het
mens volkomen.
Kom. kom, blijf kalm, juffrouw de
Vries Er treft u absoluut geen schuld
wees daarvan overtuigd. U kon toch im
mers niet weten, dat men iets te"en de
notaris in het schild voe-de Vertel nu
eens rus'ig verdér U l'et dus de man
binnen Zo msv on et "en hout-e?
Ja. Ik h'd medelijden met hem en
meende, dat münheer niet boos zou ziin
ets de bezoeker zijn eigen neef bleek te
zijn.
De Vreng betwijfelde deze laatste me
ning ten sterkste, want hij kende de fa
milieverhouding van de Van Nievelts
maar al te goed. Vanzelfsprekend moest
er als ze elkaar gekend hadden tus
sen de beide neefs een reusachtige riva
liteit hebben bestaan met het oog op de
erfenis van tante Elsie. Maar de Vreng
was zo wijs hier niets van te zeggen.
(Wordt vervolgd).
AUdat de I de Vries, dat de notaris nog leefde toen Ik iiet de man bütoen, !egd. de vrouw
durende' de tweed» w-'-ioi»-'" ge
pleegd. Zij zijn dus duide'ijk gewaar
schuwd.
De leden van hun vllf-te cotennes kun
nen nog dage'iik" in de n'ad-n lez»n,
welk lot hun wachten zal als zij verraad
plegen.
In België werkte het vuurpeloton al
meer dan 200 malen.
De westerse mogendheden hebben
o-een vijfde colonnes in Rusland, ma.-u
zij zijn wel op de hoogte van hetgeen
daar gebeurt door de talrijke mensen
van allerlei rang, die het Sovjet-Unie
dwangsysteem ontvluchten; en als er oor
log zou komen dan zullen in de door
Rusland onderworpen landen niet vijfde
coionnes opstaan, maar gehele volken
als de Polen, de Tsjechen en de Honga
ren, die de verbindihgsUhes der Russi
sche legers zullen bedreigen, om niet te
.spreken van de 15 millioen Slaven, die
in Russische kamnen werden v-s'nphou-
den in schandelijke omstandigheden.
Het Duitse leper onrte* eener-ni P--u'us
5» 7»l-pe p»„ o—po, Def Ipoer al-
zou voo-'optp gunnen
ir»a:»ri kef rv-7"'{
rinr) w.ftJVInrt vn—4 H. «sek-'k
do Ip.l'noe'l,. o.-o-koo-e o e d~or
dp »5,,e»or, rfe.'OOff doO— do ooP,dn,-«P",
„op ,rl„oV>fo1:r»r.oo do r,o,,~„oo„o-dg
loodor, TO O-oot. del do rW-l' D"'t"
CO-.» V»odee»d looo- TVO* e»o P", k-,T-fj-
dond ïooer r"11--» kooroeten in hun totaal
verweest vaderland.
Het mdest afschrikwekkend voor de
heersers in het Kremlin zal zeker ziin
de bundeling van militaire krachten, die
in het Noord-Atlantisch Pact gaat wor
den vastgelegd, die voor hen de kans op
overwinning in de oorlog toch wel uiterst
gering maakt.
O. VAN NISPEN TOT
SEVENAEK
