Uit de wereld van het circus
Denkt U al aan
UW VOORJAARSGARDEROBE?
KOOL zonder eentonigheid!
De raadselachtige verdwijning
Zachtroseblauw en reseda
De man met de kostbare hersens
Kook ze eens anders
Bloemen vliegen over
Europa
door BRAM VERSCHOOR
VRIJDAG 24 DECEMBER 1948
PAOTNA 6
De komst van een circus is altijd
opnieuw een feest. Het logge lopen
van de ondieren der wildernis door
de stadsstraten, de zigeunersfeer
rondom de woonwagens, de blik
semsnelle opbouw van de grote
tent, de protserige tentingang met
de naam van de circusdirecteur in
gekleurde lampjes, het geschetter
der hoempa-muziek, de scherpe
geur die uit de stallen waait waar
gebrul of gehinnik opklinkt, dit
alles schept rondom het circus de
sfeer van een heel aparte, roman
tische wereld. Het ver
rukkelijk divertisse
ment van het circus, tot
volle grootheid geko
men in de vorige eeuw,
heeft nog weinig van
zijn aantrekkings
kracht verloren en het
moet, zelfs in deze tijd
van bioscoopmanie al
een heel bijzondere film
zijn die het publiek de
voorkeur doet geven
aan de cinema boven
de vertoning van doods
verachting rariteiten en
dressuurkunst in de
circustent.
NIEUWE APOSTOLISCHE
PREFECTUUR TE
SOEKABOEMI
Drs. P. Geise O.F.M.
Apostolisch Prefect
KATH. KAPPERSPATROONS
BOND GEREORGANISEERD
De haute-couture in Parijs
heeft het niet minder druk,
maar achter de schermen leeft
men al in voorjaarssfeer: de
zijde- en stoffenfabrikanten
tonen hun voorjaarscollecties
1949 aan de couturiers. Ook
Bruine taupê hoed met groene
vleugels
Model Suzanne Talbot.
voor hen is December een
van de drukste maanden.
Redingote van Juliette Verneuil
Foto Intercontinentale.
FELLE BRANDEN
Te Hilversum en Goes
De heer van Doveren, perschef var
een der grootste circussen van he
continent, zal dan ook met zijn boek
„Hooggeëerd publiek" ongetwijfeld eer;
groot aantal lezers een genoegen doen.
In dit boek vertelt hij namelijk zijn
herinneringen aan het circus, aan de
artisten en de directeuren, aan feno
menale jongleurs en stoutmoedige
leeuwentemmers.
Men kan hierin lezen over de roem
van de legendarische P. T. Barnum
(van Barnum en Bailey) over wie 8000
monagrafieën geschreven werden, het
geen nogal veel is, wanneer men be
denkt, dat bijvoorbeeld over Hamlet
„slechts" 2000 boeken bestaan; men kan
de grootste der leeuwentemmers, over
kunstwielrijders en paardendresseurs,
koorddansers en kunstschutters.
Een zeer zonderlinge anecdote vertelt
van Doveren over het rekenwonder
Lutec. Een of ander anatomisch insti
tuut had aan deze Lutec gevraagd om
na diens dood zijn hersenen te mogen
hebben. Lutec kreeg hiervoor een flinke
som als vooruitbetaling.
Nu wilde het geval, dat Lutec in één
opzicht geen rekenwonder was, in het
financieren namelijk van zijn nogal
vrolijk leven. Lutec was dus zeer ge
brand op een extra-bron van inkomsten
en zo kwam hij op het idee, zijn hersens
nog eens te koop aan te bieden aan
er lezen hoe Gotfried Hagenbeek op de
gedachte kwam een circus op te rich
ten, toen hij als visverkoper toevallig
een paar levende zeehonden in handen
kreeg, en bij de vertoning daarvan veel
succes had; hoe de heer Sarrasani
eens, in conflict geraakt met de politie,
de lastige agent doodgemoedereerd in
een tijgerkooi opsloot, welk misdrijf,
door 't krantengeschrijf tot een enorme
reclame-stunt geworden, hem zegge en
schrijve, 1 gulden boete kostte.
Van Doveren heeft veel van de be
kende circus-artisten persoonlijk ge
kend; in ieder geval weet hij er aar
dige bijzonderheden over te vertellen.
Over de clown Wladimir Duron met
zijn rattennummer en zijn „vliegend
Het provincsalaat der Minderbroeders
te Weert heeft bericht ontvangen van
de oprichting van de Apostolische
prefectuur Soekaboemi op Java.
Als eerste apostolische prefect
werd benoemd de hoogeerw. pater drs.
Patemus Geise O.F.M., regulier overste
van de Minderbroeders op Java.
De Nederlandse Minderbroeders zijn
sinds 1929 werkzaam op Java, in het
Apostolisch Vicariaat van Batavia, waar
van een gedeelte tot eigen gebied van de
Minderbroeders is verklaard. Pater drs.
Geise werd geboren te Rotterdam 7 Febr.
1907. Op 6 Maart 1932 werd hij te Weert
priester gewijd en in 1938 slaagde hij in
Leiden voor het doctoraal examen Indo
nesische lettere.».
Met de toenmalige provinciaal der
Minderbroeders, pater Prudentius van
Leusden, reisde pater Geise naar Java
waar hij in November 1938 arriveerde. In
Januari 1939 vertrok hij naar het gebied
van Bantam ter voltooiing van zijn
proefschrift. Het uitgebreide materiaal,
dat hij hier verzameld had, is door de
oorlogsomstandigheden verloren gegaan
In 1941 werd pater Geise werkzaam ge
steld te Soekaboemi, doch na de capitu
latie van Indië werd hij in September
'arken", over de huiveringwekkende
leren van een Leotard of van de twee
leraldo's aan de trapeze, over Trubka,
ien ander anatomisch instituut.
De poging lukte schitterend en weer
kreeg Lutec een ruime beloning. De ge
schiedenis herhaalde zich en bij Lutec's
dood bleek, dat de hersens van het
rekenwonder door liefst 75 anatomische
instituten als hun eigendom konden
worden beschouwd.
Zekere Marinelli. een zeer lenig
acrobaat uit latere jaren, verkoght zijn
lijk, evenals Lutec zijn hersens, bij
voorbaat aan een anatomisch instituut.
Maar dit instituut, geleerd door Lutec's
oplichterij, was ditmaal op zijn qui
vive. Marinelli moest alvast zijn doods
kist laten maken, geadresseerd aan het
instituut, en deze moest hij steeds, op
al zijn zwerftochten, meedragen
Het boek wemelt van dergelijke
anecdoten en van wat men zou kunnen
noemen officiële circus-historie. Geen
liefhebber van het circus (en wie is dat
niet?) zal dit boek willen missen.
1943 geïnterneerd en verbleef tot Sep-
mBer 1945 in verschillende kampen.
Na de bevrijding was hij van October
1945 tot Mei 1948 achtereenvolgens werk
zaam te Batavia, Tanah Tinggi en Tji-
deng. In October werd hij op het kapittel
van de Minderbroeders te Weert tot re
gulier overste van de Minderbroeders op
Java benoemd. In Mei 1948 vertrok pater
Geise naar Soekaboemi, waar hij een
werkzaam aandeel had in de wederop
bouw van dit missiegebied.
De Ned. Katholieke Kapperspatroons
bond heeft besloten zich te reorganiseren,
ten einde de talrijke moeilijkheden, die
zich ten opzichte van het bedrijfsleven
voordoen, beter het hoofd te kunnen bie
den.
Tot de factoren die deze moeilijkheden
veroorzaken rekent de bond o.a. de scher
pe overheidsbemoeiingen. Om tot een be
vredigende collectieve loonregeling te ko
men, acht men een tariefherziening nood
zakelijk. Ook dient er, volgens de bond
paal en perk te worden gesteld aan het
euvel van ongeregelde bedrijfsuitoefening
in vrije uren door kappersbedienden.
Door samenwerking van tal van
Nederlanders en Ned. instellingen is
het mogelijk geworden aan de in de
ziekenhuizen, hospitalen en sanatoria
verpleegde militairen een' kerstge
schenk aan te bieden. Ongeveer dui
zend pakketten van gelijke inhoud
zijn aan de zieken verstrekt
„Hooggeëerd publiek", door
Doveren. Uitg. Elsevier.
J. van
Het voorlichtingsbureau van de Voe
dingsraad meldt:
In de winter behoort kool tot onze be
langrijkste groenten en tot de goed
koopste bovendien.
Wij kennen de rode, witte en groene
kool, de Savoye- en Chinese-, de spruit-
kool, boerenkool en zuurkool; elke soort
met haar eigen smaak en bereidingswijze.
Geregeld kool op tafel behoeft dan ook
niet te betekenen, dat het menu eentonig
is!
Maar kool is zo'n zwaar verteerbare
groente, zo luidt het bezwaar van velen.
Wij moeten er echter op wijzen, dat dit
hoofdzakelijk komt doordat men ze te
lang laat koken; hoe langer de kool op
het vuur staat, hoe moeilijker ze verteer
baar wordt door de ontledingsproducten,
aie bij langere verhitting ontstaan (en die
tevens de onaangename ..koollucht" ver
oorzaken). Witte kool (mits ze niet taai
is, en goed fijngesneden of -geschaafd
wordt) behoeft bijv. maar 20 minuten ge
kookt te worden, rode kool drie kwartier
(mits de azijn en/of zure appels, die het
gaar worden tegenhouden, pas op het
laatst worden toegevoegd). Ter afwisse
ling geve men ook eens koolsla.
Dat kool wat steviger in de maag ligt
dan jonge voorjaarsgroente, kan in de
winterkou geen nadeel zijn. Daarbij vormt
ze een zeer gezonde aanvulling van onze
winterkost, door haar hoog gehalte aan
zouten en vitaminen. Wist u, dat in dat
opzicht van alle groenten boerenkool (na
de spinazie aan de spits staat?
De voedingszouten uit kool hebben al
lerlei functies in het lichaam te vervul
len: o.m. behoeden zij voor bloedarmoe
de (ijzer) en versterken beendergestel en
gebit (kalk en fosfor). In boerenkool en
groene kool komt veel carotine voor, die
in het lichaam omgezet kan worden in
vitamine A; een tekort aan dit vitamine
maakt ons meer vatbaar voor infecties.
Verschillende koolsoorten, ook zuurkool
(de enige vatgroente, die een goede voe
dingswaarde heeft) bevatten voorts nog
andere vitamines, die voor de gezondheid
van belang zijn.
Zo is kool in allerlei opzichten een kos
telijke wintergroente. De volgende recep
ten zijn voor vier personen.
Kool op z'n Chinees
1 witte kool, 1 ui, 2 knoflookpartjes (of
nog een ui), zout, iets peper, boter of
margarine, een lepel bloem.
De kool fijnsniiden of -schaven. De
uien (en de knoflook) fijnsnipperen en
in wat boter of margarine lichtbruin frui
ten. De kool, peper en zout toevoegen en
de groente gaar smoren, terwijl men haar
geregeld even omlegt. Zo nodig een klein
scheutje water toevoegen. Als de groente
gaar is, de bloem er over strooien en er
door roeren. Het gerecht dan nog even
door en door verwarmen, zodat de bloem
gaar wordt.
Rode Icool.sla
rode kool, zout, 2 zure appelen, iets
suiker, (een klein stukje ui) wat sla
saus of een fijngemaakte aardappel, ver
mengd met mosterd, azijn, peper en zout.
De rode kool zeer fijnschaven of -snij
den. evenals de appelen (het stukje ui zéér
fijnsnijden). De kool vermengen met de
appel (de uD en de (zelfgemaakte) sla
saus.
Stamppot van zuurkool, aard
appelen en bruine bonen
500 gr. zuurkool, 200 gr. bruine bonen,
2 kg aardappelen, (wat bonenwater), zout
boter of vet of margarine (melk).
De bruine bonen wassen, weken, aan
de kook brengen, 15 minuten koken en in
de hooikist gaar laten worden. Het groot
ste deel van de zuurkool in de pan doen,
het restje zeer fijn snijden en achterhou
den. De aardappelen schillen, wassen en zo
nodig in stukken snijden en ze op de kool
leggen. Wat water en zout toevoegen en
alles gaarkoken in een goed gesloten pan
in een half uur. De achtergehouden rauwe
zuurkool toevoegen. Naar smaak boter,
vet of margarine er door roeren en de
massa door elkaar stampen. De gaarge-
worden bonen door de stamppot mengen.
Is de stamppot te droog, dan nog iets bo
nenwater of melk er aan toevoegen.
(Van onze Parijse mode-medewerkster).
Op vele ateliers en in menige
huiskamer heerst grote drukte
want vele vrouwen wilden
zich voor de feestdagen nog
een nieuw toiletje maken of
laten maken. En de meesten
van ons prefereerden boven
de gekledere zijden, een war
me, wollen jurk, die in de
komende koude dagen nog
goed van pas zal komen.
Tijdens de oorlog hebben we uit die
collecties de prachtige soepele wollen
stoffen zien verdwijnen en plaats zien
maken voor de oorlogsstoffen, de
Ersatz, die wel klinkende namen kre
gen, maar daarom niet minder ruw en
rasperig aanvoelden. Als een Fransman
aan iets het land heeft, dan is het wel
daar aan. Nu we langzamerhand voor
goed van alle oorlogsrommel op stoffen
gebied verlost zijn, voelt hij zich pas
weer in zijn element, al waren de fabri
kanten trots op wat ze ondanks in
ferieure materialen in de afgelopen
jaren steeds nog bereikten.
De echte wollen stoffen zijn er nu in
overvloed. Ze zijn iet alleen even goed
als voor de oorlog, maar door toepas
sing van nieuwe techniek haast nog
beter en mooier.
Bij Léonard werd voor ons de ene
rol na de andere opengeworpen en zo
kregen we een kijkje, welke stoffen in
het komend voorjaar mode worden.
Reeds deze winter werd voor avond
japonnen veel laken verwerkt en ook
in de nieuwe collectie is deze stof goed
vertegenwoordigd.
We zagen een Schotse zomerruit,
middelmatig grote ruiten in zachtblauw
en beige op witte fond: wollen Vicky.
Dit is de wollen uitgave van het geruite
katoen voor kinderjurken en boeze
laars in rood en wit, blauw en wit etc.
Voor jurken een alleraardigste stof.
F.r was verder een heel klein ruitje,
grijs met wit of beige met wit, beide
voor tailleurs; voor mantelstof een
„serge chenillé", dat veel weg heeft
van met de hand geweven stof. De
draad van deze serge is zeer onregel
matig van dikte. Geschikt voor mantel
pakje was ook een Pieds de poule in
2 of 3 kleuren en een erg wollige fil a
fil, evenals de zacht grijze streep op
licht grijze fond, waarbij een effen stof
in precies dezelfde tint hoorde. Deze
combinatie, die ook in het bruin be
stond, is aardig voor een deux-pièces.
Echte zijde is er weinig. Deze blijft
schaars.
Voor zomertailleurs biedt mooi val
lende stof van door elkaar geweven
linnen en atoen in zwart, zacht blauw,
rood en shantung aardige mogelijk
heden. Het schijnt, dat Christiaan Dior
van de zomer veel shantung mantel-
pakken lanceren zal.
En de kleuren? Léonard toonde ons
werkelijk prachtige stoffen, alle in
pasteltinen: zacht rose, blauw en reseda.
Deze drie tinter lijken wel de mode-
tinten te vorden, vooral de twee eer
ste. Nagenoeg alle stoffen waren effen,
verder kleine ruiten en een enkel
fantasie-patroon.
In het couture-milieu gaat het ge
rucht, dat Maggy Rouff haar huis sluit,
dat Juliette Verneuil zich er zal vesti
gen en dat Christian Dior in de Bon
Marché de plaats van Juliette Verneuil
zal innemen. Natuurlijk blijft hij toch
in de Avenue Montaigne, maar zal in
de Bon Marché dezelfde wijze wer
ken als Juliette Verneuil deed.
Al deze nieuwtje:., die hier bij de
dames werkelijk opschudding verwek
ken, onder alle voorbehoud natuurlijk.
DINY K—W.
Een felle brand heeft gisteren de villa
van mr. P. L. te Hilversum verwoest.
Het vuur greep zo snel om zich heen,
dat van de kostbare inboedel nagenoeg
niets kon worden gered. De schade be
draagt ruim een ton en wordt grotendeels
door een verzekering gedekt. Als oorzaak
wordt gemeld een vonk uit de brandende
haard in de ontvangkamer.
Een dame, die op de bovenverdieping
woonde, werd door de brand verrast en
kon het huis niet meer langs de trap
verlaten, omdat het trapportaal, toen zij
de brand bemerkte, reeds in een vuurzee
was veranderd. Zij vluchtte in de dak
goot, waar zij gelukkig spoedig door een
brandwacht werd opgemerkt. Deze bracht
haar met behulp van een ladder op de
begane grond.
Doordat een kind een petroleumkachel
omverliep, is in Goes gisteravond brand
uitgebroken in de woning van de familie
J K. Het vuur greep zo angstwekkend
om zich heen, dat de ouders met twee
kinderen het huis uit snelden. Het derde
kind, een baby, die in de kinderstoel zat,
werd door de agent van politie J. de Kok
met levensgevaar gered. Het huis is to
taal uitgebrand.
Nu het tegen Kerstmis loopt heeft de
K.L.M. het druk met het vervoer van
bloemen. Sinds Maandag zijn per dag
gemiddeld 2200 kg. bloemen, dat is vijf
maal zoveel als normaal, naar verschei
dene landen van Europa verzonden. De
bloemen zijn afkomstig van de Aalsmeer-
se veiling. Scandinavië blijkt de groot
ste afnemer, daarheen werden Woensdag
1600 kg. verzonden; naar Praag ging
Woensdag 1100 kg.
3QQOOOQOOGOOOOOOGOGOOOOOOOOGOOGOOOQOOOOOOGOOOOOOOOOGGOQOOOOOOOOOOOOOOOOOOGGOOOOOOOOOOOOQGOQQOOGOOOQOQQQGGGSI
Ons Romanbijvoegsel
KORTE INHOUD VAN HET VOOR
AFGAANDE.
De detective Arie Arends krijgt uit
Arnhem van een zekere heer K. van
Bemmelen een briefje, waarin hem
dringend verzocht wordt om een onder
houd. 's Avonds leest hij de krant,
dat de heer van Bemmelen spoorloos
verdwenen is. Samen met de schrijver
van het verhaal begeeft Arends zich
naar Arnhem. Hij verneemt daar van
de huishoudster van van Bemmelen,
dat laatsgenoemde ongehuwd was en
zich in zekere welstand verheugen
mocht, vooral omdat hij vaak erfenis
sen kreeg. Tevens verneemt hij, dat
een neef, Ferdinand van Bemmelen, de
Zondag tevoor plotseling gestorven is.
Arends en zijn vriend gaan een be
zoek brengen aan de dokter van de
oude heer van Bemmelen, in de hoop,
van hem bizonderheden te vernemen.
Maar de dokter komt zelfs niet thuis
om te eten en blijkt op mysterieuze
manier met zijn auto te zijn veronge
lukt. De twee vrienden gaan hem in
het ziekenhuis bezoeken. De dokter
vertelt, dat hij door een onbekende was
uitgenodigd om naar een bepaalde weg
te komen. Daar gebeurde het ongeluk.
De beide vrienden gaan naar da
plaats des onheils. Na het WTak te
hebben bekeken, begint Arends samen
met zijn vriend de band van het rech
tervoorwiel los te maken, waarin een
revolverkogel gevonden wordt. Men
heeft dus blijkbaar dr. Meertens uit de
weg willen ruimen. De grote vraag is:
waarom?
Ook Waldhof, de boekhouder van het
Effectenkantoor van Bemmelen, krijgt
een bezoek van de detective Hij ver
telt, dat zijn overleden patroon wel
eens zaken deed met de verdwenen oude
heer van Bemmelen Er was een apart
dossier vooi deze transacties, maar dit
was spoorloos verdwenen.
Het volgende oezoek geldt een broe
van de vermiste, n.l. de heer Hans van
Bemmelen in Den Haag, die niet vee'
verheffends over neef Ferdinand ver
telt
De beide vrienden gaan weer naar
Arnhem om mevrouw Groenewegen,
de huishoudster van de vermiste, te
gaan ondervragen. Daar op een her
haaldelijk gebel niet wordt opengedaan,
dringen de vrienden het huis binnen.
Zij Vinden het lijn van de huishoudster
die vermoord werd.
Bij onderzoek van het bureau van de
vermiste, wordt een brief van Hans van
Bemmelen gevonden, waarin deze zijn
broer om geld vroeg.
Tenslotte woidt een bezoek ge
bracht aan de familie de Zwart in
Deventer. Mevrouw de' Zwart is een
zuster van Hans en Karei van Bem
melen.
Vooral de heer de Zwart is met
erg te spreken over neef Ferdinand
die hij altijd uiterat onbetrouwbaar
'geacht had.
Bij een later gesprek met Hans van
Bemmelen in Den Haag, brengt Arends
de brief ter sprake, die deze aan zijn
broer Karei geschreven had en die
Arends in het bureau vond
Thuisgekomen, vertelt de moeder
van Arends, dat een vreemde bezoe
ker, na enige tijd op hem te hebben
Een soort lijfwacht vormen voor Hans,dat ik geen vaag idee heb, waarop dit
de tonelist? moet uitlopen, doch ik twijfel er met
&OOGOGGGOGGOGGGGGOGOGGGGGOOGOGOOGOOOGGOOGOOOGGOGOLGOGOGOOOGOOOGGOO0OGOOOOOGGOGOGOOOOOOOOGOOOGOGOOOOOOOOÜUO
Ik had gedacht als jij nog een paar
dagen langer zou kunnen blijven, die
paar dagen door te brengen in iets, dat
meer op een grote-mensen-verblijf lijkt
dan ons stille Dordrecht.
Kan je me een termijn noemen,
waarbinnen dit avontuur ten einde loopt?
Lieve gunst nee.
Dan doe ik verstandiger weer aan
het werk te gaan, opdat ik eventueel,
wanneer er méér tekening in komt, die
paar dagen zal kunnen uitbreken.
We troffen Hans van Bemmelen thuis,
bezig, zoals uit zijn terloops gegeven
gewacht, was weggegaan maar later verklaring even later bleek, zijn artike-
op de avond nog zou terugkeren. jen over acteurs en actrices, die hij ge-
Arends vraagt zich at wie die onbe- j hoopt had gebundeld te kunnen uitgeven,
kende wel kan zijn. i opnieuw te rangschikken. Dit kwam
De man, die zich Krefeld noemt, 1 eigenlijk neer op gedeprimeerd overwe-
komt inderdaad terug en vertelt een| gen Van de strop, die het terugkrabbelen
vreemd verhaal: hij zou de verdwenen
heer van Bemmelen hebben gezien.
De volgende dag gaan A.A., zijn
vriend en Krefeld door donkere straat
jes van Arnhem op zoek. Daar over
valt Krefeld hen plotseling. Arends
weet zich in de rivier te redden en de
verteller raakt bewusteloos.
Na dit' avontuur laten ze zich per
auto thuis brengen, waar ze een en
ander bespreken en conclusies proberen
te trekken.
Later komt het beridht, dat dr. Meer
tens in zijn huis werd neergeschoten.
Daar A. A. vreest, dat Hans van Bem
melen in Den Haag het volgende slacht
offer zal zijn, besluit hij, hem te gaan
waarschuwen.
15).
Dat was in zekere zin een collega
van Hans van Bemmelen. Shakespeare
tekende hem als een zwakkeling bij uit
nemendheid en om hem als zodanig eerst
zeer sterk te laten uitkomen, liet hl]
hem optreden als' toneelcriticus. Je hoeft
achter Hans geen moordenaar te zoeken,
Bram.
Wat zoek je dan wel bij hem?
Ik zie de moordenaar niet achter,
doch vóór hem.
Met andere woorden
Dat hij thans best op het lijstje kan
staan, als zijnde aan de beurt, om uit de
weg te worden geruimd.
Dustoch de erfenisjacht
Wie zal het zeggen In elk geval,
er zit systeem in deze geschiedenis en
dus hoort broer Hans er bij.
Je schakelt dus de oude van Bem
melen meer en meer uit
Ik schakel nuns uit. Ik schakel me
zelf steeds meer en meer in.
Dat kan ik niet doen, Arie, zei ik:
Maandag moet ik weer aan de slag. Aan
mijn eigen slag, voegde ik er aan toe, om
te bevestigen, dat ons optrekken voor
de verdwenen van Bemmelen óók een
soort aan-de-slag-zijn was.
Tween weken vacantie, die er weer
opzitten, bedacht mijn vriend: Twee we
ken, dat wij bezig zijn geweest met een
geheimzinnige en nu zelfs lugubere his
torie. En twee weken, waarin we geen
stap verder zijn gekomen.
Dat klinkt onvrüaner, dan wat je
zei na je natte pak. waarde neer.
Ja, ja, ik weet het, ik wist waar
ongeveer doch ik weet nog absoluut niet,
wit er gezocht moet worden.
En wat wilde je nu in Den Haag
van de uitgever hem had opgeleverd.
Hij zat klaarblijkelijk fiiiancieel in de
put.
Ofschoon hij ons hoffelijk ontving, was
het duidelijk, dat hij ons bezoek als vol
komen overbodig beschouwde, ja. dat het
hem in zijn, zij het ook, onvruchtbare
bezigheid stoorde. Hij vroeg niet, als de
vorige keer, waarmee hij ons dienst zou
kunnen zijn, doch kortweg, wat wij wen
sten.
Om met de deur in huis te vallen,
antwoordde mijn vriend, nadat wij had
den plaats genomen: ik zou wensen, u te
kunnen beschermen.
Hans van Bemmelen trok langzaam de
wenkbrauwen omhoog.
Mij beschermen vroeg hij: En
waartegen U hebt de vorige keer ook
reeds gezinspeeld op een of ander ge
vaar, maar al word je 'n beetje huive
rig wanneer je daaraan denkt, bang ben
ik er niet in het. minst voor, want ik
geloof er niet in.
Het is nog niet zolang geleden .dat
ik ook Dr. Meertens. de vriend van uw
verdwenen broer, tegen dreigend gevaar
waarschuwde. Zoals u waarschijnlijk ge
lezen zult hebben, is hij vannacht dood
geschoten.
Dr. Meertens Neen, ik heb dat
niet gelezen. Zo, is er op hem geschoten?
Dan schuilt er toch wel iets in die waar
schuwingen van u, waarmee men ver
standig doet, rekening te houden.
Hij schoof' ons, over het kleine tafeltje
dat tussen onze stoelen stond, een doos
sigaretten toe. Ik accepteerde. mijn
vriend bedankte.
Ik rook nooit sigaretten, zei hij: en
wat sigaren betreft, daarbij houd ik mij
het liefst aan mijn eigen merk.
Hij nam het doosje uit zijn zak en
stak een Pantertje op.
Er schuilt in die waarschuwingen
wel zoveel, dat ik me tot de reis hier
heen en bovendien tot enige dagen ver
blijf in Den Haag gedrongen voelde, om
deze aan u niet zonder gevolg te doen
blijven, hernam hij, na een paar met
voldoening genomen halen aan zijn si
gaartje: U bent er van overtuigd, dat
uw broer vrijwillig is heengegaan en dat
hij een plausibele verklaring zal kunnen
geven, wanneer hij vandaag of morgen
doodleuk terugkeert. Ik heb u al eerder
gezegd: ik ben dit niet. Ik zie wel dege
lijk samenhang in de verschillende aan
slagen van de laatste weken en ik zie
tevens, dat de geschiedenis ,met wat tot
of met de reeds gevallen slacht
offers is de kust voor de dader nog niet
voldoende vrij gemaakj.
Ik wil met beweren, dat u geheel
en al ongelijk hebt, antwoordde Hans van
Bemmelen: Alleen, ik geloof niet in uw
fantastische vermoedens. Waarom zou mij
iets dreigen Sta ik iemand in de weg
Ik heb geen vijanden, behalve misschien
een enkele minder goede acteur, die me
een afkeurend oordeel niet vergeeft.
Doch die gaat nog niet dadelijk tot
moord over en bovendien zou dat dan
nog niets te maken hebben met misda
den, die rond mijn broer gebeurd zouden
kunnen zijn.
Ik geloof, zei A. A: dat u meer be-
vreesd bent, dan u voor uzelf erkennen
wilt en daarom mijn waarschuwing in
de wind slaat. Er zijn al heel wat struis
vogels gevallen, doordat ze zich veilig
voelden met hun kop in net zand.
Van Bemmelen scheen de grove be
schuldiging van lafheid niet te voelen.
Hij trok luchtig de schouders even op,
alsof hij A. A.'s opmerking een flauwe
mop vond.
Om geheel eerlijk tegenover u te
zijn, vervolgde mijn vriend: moet ik er
aan toe voegen, dat ik niet gekomen ben
uitsluitend voer uw welzijn. Ik had een
voorgevoel, dat u geen bescheiming zou
wensen, doch dat voorgevoel heeft me
niet weerhouden, te komen, omdat er
ook voor mij en, laat ik niet te egoïstisch
zijn, voor zeer veel anderen belangrijke
dingen op het spel staan. Wanneer ik
gelijk mocht hebben en u zou worden
aangevallen, veronderstel het ergste, u
zou worden gedood, nu ja, dan vertelt
u ons niet meer hoe naar u het vindt,
niet naar mijn raad te hebben geluisterd.
Doch dan is de dader ontsnapt, vóór
iemand de kans kreeg, hem te zien.
Uw aanbod van bescherming komt
dus hierop neer, dat u mij eigenlijk ais
lokaas voor een misdadiger beschouwt,
begreep de criticus.
U zou het zo kunnen zien. Maar
een mes kan aan twee kanten snijden,
nietwaar
Mijnheer Arends, ik zou het toch
wel zeer op prijs stellen, wanneer u mij
niet meer met de fantasie over misdrij
ven rond mijn broer aan kwam. Geloof
me, hij komt terug, hij neeft vaker die
aardigheid uitgehaald, om een poosje
onder water te blijven. En ik wilde van
middag, vóór ik aan de avondvoorstelling
moet gaan denken, ook nog wat werken
aan deze dingen.
Hij klopte op de krantenknipsels, die
hij op zijn schrijftafel bijeen had gelegd,
toen hij ons ontving.
Ja we gaan. U draagt tenslotte de
verantwoording voor uw veiligheid zelf,
nu u eenmaal gewaarschuwd bent. Doch
één enkel ding wilde ik ndg wei gaarne
van u weten U leeft zeer regelmatig?
Ik bedoel, u gaat op gezette tijden van
huis en komt in de regel ook op vrijwel
dezelfde tijd thuis
Natuurlijk is er een bepaalde regel,
antwoordde hij.
Dan zal ik u niet langer ophouden.
Ik wens u succes Bij uw arbeid, mijn
heer van Bemmelen.
We verlieten het huis. Ik voelde me
onvoldaan over dit bezoek, dat volstrekt
geen resultaat zou hebben. Waarom wa-
dusver gebeurde, niet uit is. Ik geef toe, ien we naar D.en Haag gegaan, indien
mijn vriend van te voren geweten had,
dat Hans voor de eer van een lijfwacht
zou bedanken?
Dus géén Haagse dagen!, bevëstigde
hij: Tenminste niet voor jou, want jij
wilde overmorgen immers aan het werk?
Maar daar moet je niet teleurgesteld
over zijn, want daar waren we het im
mers reeds over eens?
Voor jou dan wel?, vroeg ik.
Waarom niet? Ik' heb mama nu een
maal voorbereid op een paar nachten af
wezigheid en bovendien: al gelooft Hans
mij niet, ik geloof wel degelijk in zijn
kwaliteit als lokaas. We zullen hem dus
een lijfwacht moeten verstrekken, waar
van hij de aanwezigheid niet bemerkt.
Als hij lokaas is, waarom bijvoor
beeld mevrouw Zwart dan niet? En me
vrouw van Bemmelen? Loopt die geen
gevaar?
Ongetwijfeld zullen we ook hen
waarschuwen. Doch het komt me voor,
dat Hans het eerst aan de beurt is, al heb
ik geen enkel motief voor dit gevoel. Het
is jammer, dat hij het door zijn weige
ring zoveel omslachtiger gemaakt heeft
Met zijn medewerking zouden we steeds
geweten hebben, welke schouwburg hij
ging bezoeken en dus ook uit welke
richting hij naar huis zou komen. Enfin,
dan beginnen we onze wacht maar wat
vroeger.
Wé?, vroeg ik.
Voorlopig kan je vandaag nog mee
spelen. als je overmorgen aan het werk
wilt, antwoordde hij.
Heb je enige reden voor een ver
moeden, dat er al vandaag iets zou kun
nen gebeuren?
Er zijn al zoveel aanslagen, zoveel
misdaden gedaan in die twee weken van
jouw vacantie, dat we mogen aannemen,
dat de dader de grootst mogelijke spoed
betracht. Komt er een aanslag, waarom
dan niet eerder vandaag dan morgen?
Het enige, wat voor mij dubieus is, is de
vraag, of inderdaad Hans het eerst aan
de beurt zal zijn. Tenslotte kan ik op
vermoedens alleen geen conclusie bou
wen. Echter is Hans de enige der „Erf
genamen", die regelmatig 's avonds uit
gaat en dus zal hij stellig van het drietal
ook het gemakkelijkste slachtoffer kun
nen zijn. Mijn vermoeden wordt hier
door niet tot stelligheid, doch wint aan
waarschijnlijkheid Laat ons onze ba
gage aan het station halen en een hotel
opzoeken.
Dat hadden we ook meteen kunnen
doen.
Zeker. Maar ik had ondanks alles
nog'hoop, dat Hans te overtuigen zou
zijn en ons b.v. onderdak in het pension,
waarin ook hij woont, zou hebben ver
schaft. Dan hadden we het aas voortdu
rend onder de ogen gehad, begrijp je?
Natuurlijk
We namen ónze intrek in het hotel,
waarin Arie Arends, wanneer hij in Den
Haag vertoefde, gewoonlijk een kamer
betrok. We gebruikten er het middag
maal en deden dit enigszins gehaast, want
voordat Hans van Bemmelen zijn woning
verliet zouden we op onze post moeten
zijn, teneinde te weten, welke voorstel
ling hij die avond bijwoonde Het weer
was aangenaam en het wachten op enige
afstand van Van Bemmelen's huisdeur
viel ons daardoor niet moeilijk, al werd
het niet gebroken door de spanning, die
posten doorgaans voor iemand in A. A.'s
gezelschap had. Immers, thans viel aan
de aanslag niet te denken; het was te
druk op straat, dan dat een schutter on
gemerkt zou kunnen ontkomen.
Toen van Bemmelen naar buiten kwam
en zich op weg begaf, volgden we hem
op een dusdanige afstand, dat hij ons,
wanneer hij zou omkijken, niet dadelijk
zou herkennen. Hij keek echter niet om.
Indien hij de vrees koesterde, die mijn
vriend in hem veronderstelde, wist hij
die zelfs voor zich zelf grondig te onder
drukken. We zagen hem het bordes van
de Stadsschouwburg opstappen.
Dat is voorlopig genoeg, zei AA,:
Nu kunnen we eindelijk even tot rust
komen. Je hebt vandaag vrij veel gewan
deld, beste jongen En je hebt er zo
gruwelijk het land aan.
In een café lieten we de voorstellings
uren aan ons voorbij gaan. Het was die
avond lang licht, doch tensiotte toch viel
de duisternis in en ofschoon de lucht niet
betrokken was, men op straat, zelfs waar
niet veel lantaarnlicht scheen, gestalten
duidelijk kon onderscheiden, kon men
toch op enige afstand niemand meer
herkennen. Wij zouden onze vriend dus
niet te veel voorsprong behoeven te ge
ven en hem duidelijk in het oog kunnen
houden.
Het duurde niet lang, voordat we Hans
zagen verschijnen. Hij was in gezelschap
van twee andere heren, die echter aan
de voet van het bordes reeds met een
handdruk afscheid van nem namen. Hij
ging alleen in de richting, waaruit wij
vanavond, hem volgend gekomen wa
ren. Blijkbaar dus reetN. l:s naar huis.
Aanvankelijk werd het een eentonige
achtervolging rn ik verlangde er in het
geheel niet naar, mijn werk op te geven,
om dit meer avonden te kunnen doen.
Mijn v! I nd was niet zeer spraakzaam;
erkende hij de uiterst geringe mogelijk
heid op enig resultaat van dit stupide
lopen achter een onbeduidend verslagge-
vertje? Het zou. dat was bij 't gaan naar
de Schouwburg r«rds gebleken, 'n wande
lingetje van ongeveer twintig minuten
zijn. Daarna konden we dan ons hotel
opzoeken en ons proberen wijs te maken,
dat we een- welbestede dag achter de
rug hadden.
Dit ogenblik naderde snel. want we na
derden het huis, waar Hans van Bem
melen woonde. We zagen, dat hij de
hand naar zijn zak bracht, stellig om
de huissleutel te nemen. We zagen ver
der niets bijzonders. Een auto. ver van
het huis aan de trottoirband geparkeerd,
kon hier niets bijzonders zijn.
Neen, er was niets bijzonders. Hans
bracht zijn hand naar het deurslot en
wij stonden stil, gereed om op onze schre
den terug te keren. Op dat ogenblik
knalde 't schot, dat van Bemmelen deed
tuimelen. Zonder een seconde verloren
te laten gaan, snelde mijn vriend voor
uit, Ik volgde hem op de voet. Ik zag,
dat het rode achterlicht van de gepar
keerde auto zich met buitengewoon gro
te snelheid verwijderde.
Het was volkomen zinneloos te trach
ten de auto te vo'/ii, temeer waar et
geen andere auto in onze nabijheid was.
Het enige, wat ons te doen stond, was
naar van Bemmelen te gaan en te zien,
of we hem hulp konden bieden. Hij lag
op het trottoir en kreunde. A. A. wend
de hem behoedzaam, zodanig, dat hij
ons in het licht van de lantaarn voor het
huis zou kunnen herkennen.
Getroffen? vroeg mijn vriend.
Een antwoord kwam er niet, het ge
kreun hield aan. Aan het inéentrekken
van het lichaam kon worden afgeleid,
dat het schot hem getroffen had in de
buik.
Laat ze de Geneeskundige Dienst
opbellen, Bram, zei mijn vriend. En
toen met ironische weemoed: Ik hoef dus
de wachtpost niet alléén te betrekken.
HOOFDSTUK XXI.
Schrale voorzorgen.
Ik bleef bij mijn voornemen. Maandag
mijn werk te hervatten. Mijn laatste va
canti-edag, de Zondag, werd er echter
niet door tot een intiem samenzijn in de
huiselijke kring van mijn vriend, be
halve dan gedurende de te korte avond
uren- Want overdag brachten we we
derom uren en nog eens uren door tus
sen de wielen, in de trein.
De enige voorzorg, die we kunnen
treffen, is zo spoedig mogelijk en over
tuigender dan we het Hans deden, de
eventueel volgende slachtoffers te waar-
j schuwen, opdat zij voor hun veiligheid
zorgen. Al zouden ze ook het huis niet
meer uit komen, ze mogen zich niet zo
bloot stellen als hun oom en broer.
Dat zijn dus de dames mevrouw
van Bemmelen en mevrouw Zwart. Dat
wil zeggen: een reis naar Arnhem en
naar Deventer. Is het je In de loop der
jaren nog niet duidelijk geworden, dat
ie voor vlotte verbinding per spoor niet
bepaald ideaal woont, Arie?, vroeg ik,
toen hij aan het ontbijt de reis in het
vooruitzicht stelde.
Wat dat betreft, ligt alleen Utrecht
ideaal. Maar dat is dan ook hetenige
ideale, wat je aan Utrecht ontdekken
kan. antwoordde hij: „Doch ik geef toe,
Dordrecht is per saldo al zeer onge^- t..
Ook indien ik me eens een aut
aanschaffen. Daarom trouwens.-
dat nog steeds niet gedaan. Dq-a <|l
van ons verblijf deze ene nachfr,
Haag, als je tenminste van een zonzijde
mag spreken in verband met een nach
telijk verblijf, is, dat we de respectie
ve tochten aanvangen vanuit de residen
tie. Van hier naar Arnhem is althans
een doorgaande verbinding.
Mevrouw van Bemmelen was veel
minder weduwe, dqp een week g -'eden;
dat wil zeggen, het was haar rund-er
aan te zien dat ze onlangs eer» O'
verlies geleden had. Ze ontving T
het vertrek, dat uitzicht gaf op
Ik had, op de stoep, de ontdekkir
daan, dat hst kantoorbordje verit
was. Ook in de gang was het v
kamerdeur weggenomen. l i-
Ik kom u, na het treurige eüvvs
van de dóód van Dr. Meertens, dat u
natuurlijk gehoord hebt, een nog treu
riger boodschap brengen, begon mijn
vriend.
Komt er dan nóóit een eind aan de
ellende zuchtte ze: Dus u weet nog
niets omtrent oom Karei Toen u werd
aangediend, dacht ik, dat u hem op het
spoor was.
Uw oom Karei bedoelt u Neen,
van die oom kan ik u nog niets berich
ten.
Van die oom niet vroeg ze, uiter
mate verbaasd: Waarom legt u zo de
klemtoon op „die"
Omdat het een andere oom betreft,
uw oom Hans, die in Den Haag woont.
En dat nieuws is helaas bedroevend ge
noeg. Hij werd gisterenavond voor de
deur van zijn huis neergeschoten.
Dood
Het schot was inderdaad dodelijk,
al stierf hij niet direct. Hij is m de loop
van de nacht overleden.
Grote Genade 1, riep ze ontsteld;
Dat is toch niet waar
Zou ik het u anders komen vertel
len
Maar dat is waanzinnig, al die moor
den achter eikaar. Wat kan dat in vredes
naam té betekenen hebben Wilt u wel
geloven, dat ik blij zal'zijn, wanneer ik
uit dit huis weg ben Het drukt me
toch zo, nu het kantoor er niet meer is
en het huis voor mij alleen veeï te groot
is geworden. En dan dit weer er bij
Maar zegt u mij. wat betekent dat, dat
men nu oom Hans heeft vermoord?
Het zou mij heel wat waard zijn,
het te weten, mevrouw. Het is zonder
ling: de huishoudster, de vriend, nu ook
de broer van oom Karei. Het is zonder
ling en het is bovendien onheilspellend.
Ze scheen het onheilspellende nog niet
in te zien; ze zag trouwens mets in. Ze
zat inééngedoken, alsof een verpletteren
de slag haar geestelijke kracht geveld
had. Ze wilde klaarblijkelijk het bericht
niet geloven
Ik wilde u de raad geven, te gaan
logeren bij familie of goede vrienden,
mevrouw van Bemmelen, hernam mijn
vriend.
(Wordt vervolgd).
