Aanval op de vrijheid der Kerk
Hongaars episcopaat opgeroepen
t Iribune
De wending in Veiligheidsraad
W eerbericht
Voortgezet economisch herstel
Nog grote moeilijkheden te
overwinnen
Tien WONINGEN in as gelegd
Moedig voorwaarts
Valse munters
gepakt
35 Nieuwe
textielpunten
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Schuldigen aan arrestatie van Kardinaal
Mindszenty in de ban
Ook Tsjechoslowakije
gaat over tot een
offensief
Op de
Meer begrip voor
Nederland
Half millioen
communisten in
si a ff orde
Mond- en klauwzeer
Radiouitzending voor
de „Grote Beer'
Mgr. Hamer en gezellen
Zeventig personen
dakloos
Kerk in Middelharnis
afgebrand
70ste JAARGANG
VRIJDAG 31 DECEMBER 1948
No. 20814
Het H. College van Kardinalen heeft bij monde van zijn deken
een schrijven gezonden aan Z. H. de Paus, waarin het officieel
en plechtig protesteert tegen de arrestatie van kardinaal
Mindszenty. In dit schrijven brengt het H. College tot uitdruk
king, dat kardinaal Mindszenty altijd de rechten van God, van
de Kerk en van de jeugd had verdedigd en onvermoeibaar hSd
gestreden voor de waardigheid en de vrijheid van de menselijke
persoon. De kardinalen protesteren plechtig voor de gehele
wereld tegen deze nieuwe aanval op de vrijheid der Kerk. Het
H. College eindigt met de bede, dat allen, die onwankelbaar
trouw blijven aan de H. Vader en aan de H. Kerk en die, evenals
kardinaal Mindszenty, lijden omwille van de gerechtigheid,
genade vinden in de ogen van God. De H. Congregatie van het
Consistorie heeft verklaard, dat allen, die mede schuldig zijn
aan de arrestatie van kardinaal Mindszenty, volgens de bepaling
van het kerkelijk wetboek can. 2343 en 2334 zijn geëxcommuni
ceerd.
7.Aj,/tG nieuwjaar:
Oproep tot gebed voor
de Kardinaal
Katholiek Canada
verheft zijn stem
mm
■^iiiiiipi
In ons land heeft de winter (nog) niet doorgezet, maar in Amerika werd men niet misdeeld van de
zegeningenvan 't koude jaargetijde. Deze foto is afkomstig uit Ogden (Utah), waar tal van auto s w
een dikke sneeuwva cht werden gehuld.
VEEL WIND
t
Dr. Van Royen ziet hoopvolle
tekenen
Voor vier maanden
DE TWEE ZIJDEN VAN DE
BALANS-MEDAILLE
De ziekte stationnair
naar de zaligverklaring
Huisraad gedeeltelijk gered
SINAASAPPELEN UIT
SPANJE
DE KANTOREN zijn gevestigd te Rotterdam,
Kortenaerstraat 1, telefoon 25270; te Schiedam.
Broersvest 8, telefoon 68804.
Giro-nummer 9005 t<?h name van „De Maasbode-
Stichting" Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt 3.90 per kwartaal,
1.30 per maand, 1 0.32 per week.
Directeur: J. KUIJPERS
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER O.P.
LEO J. M. HAZELZET
Algemeen redacteur: H. A. PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogt®.
Ingezonden Mededelingen óp redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden f 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
- f l-m 77 M/Ji
O
De Vaticaanse radio meldde gisteren,
dat in brede kringen de opvatting
heerst, dat de arrestatie van kardinaal
Mindszenty en andere katholieke dig
nitarissen is uitgevoerd „op last van
Moskou". Vermoedelijk is reeds over
deze arrestate beslist in Juli tijdens de
orthodoxe conferentie te Moskou, al
dus Radio Vatiiana. Na die conferentie
toch begon de vervolging van de Ka
tholieke Kerk in Roemenië en werd
de strijd tegen de Kerk in Hongarije
verscherpt. Naar verluidt bevindt zich
een speciaal bureau van de Kominform
in Boekarest .dat zich uitsluitend be
zighoudt met de organisatie van de
strijd tegen de Kerk.
De Turkse pers noemt de arrestatie
van kardinaal Mindszenty een grote dwa
ling. Tot nu toe heeft het prestige van
deze grote aartsbisschop de communis
ten weerhouden om maatregelen te ne-
De wereld wordt ouder, gelijk ook wij
mensen. Nog enkele ogenblikken en we
derom is een jaar toegevoegd aan het ver
leden.
Het is treffend, dat wij de dingen, die
voorbijgingen verleden dingen noemen,
hetgeen toch wel aanduidt, hoe de mens
zich bewust is dat de geschiedenis hem
voornamelijk leed brengt.
Dat is de overtuiging van alle mensen
geslachten geweest die de aarde gedra
gen heeft.
Er zijn niet weinig wijsgeren en zelfs
dichters geweest, die hieruit de consequen
tie hebben getrokken van een tot be
ginsel verheven pessimisme en met het
koorlied van het beroemde drama „Oedi
pus te Kolonos" gezegd hebben, dat niet
geboren te zijn als het grote geluk moet
worden aangezien en als het op één na
grootste, zo spoedig mogelijk daarheen te
gaan vanwaar men gekomen is.
De christelijke levensvisie heeft als
bouwstof enerzijds de moedige erkenning,
Dert di
men. Thans echter hebben zij de conclu
sie getrokken uit hun standpunt en in
het grotendeels Katholieke Hongarije de
man gearresteerd, die niet alleen ond°r
de Katholieken, maar ook onder de niet
Katholieken een uiterst groot aanzien
genoot.
Twee Hongaarse bisschoppen zijn gis
teren ondervraagd in verband mei de
tegen kardinaal Mindszenty uitgebrachte
beschuldigingen, aldus heeft het Hon
gaarse ministerie van binnenlandse za
ken medegedeeld. De twee bisschoppen
zijn mgr. Lagos Shvoy van Szekes Eeher-
var in West-Hongarije en mgr Joseph
Peteri van Vacz. ten Noorden van Boe
dapest.
De minister-president, Istvan Dobl,
beeft het episcopaat opgeroepen voor
een bijeenkomst op Dinsdag aanstaan
de „ter bespreking van kwesties, voort
komend uit de verklaring der bis
schoppen van 16 December".
In de genoemde verklaring 'brachten
de bisschoppen bun solidariteit tot
uiting met kardinaal Mindszenty.
Dobi zeide, dat „alle pogingen van de
regering om de hangende problemen tus
sen Kerk en staat op vreedzame wijze
te regelen waren verijdeld door h
vijandig gedrag van de kardinaal, dié
verantwoordelijk is voor de grote scha
de. welke aan de natie zowel als aan
de Katholieke Kerk is toegebracht".
dat de menselijke levensweg voert door
een dal van tranen, anderzijds de gelo
vige overtuiging dat al het lijden dat het
mensdom idaar ontmoet niet het gevolg is
van dom toeval of blinde oorzakelijkheid,
maar zowel voor het individu als voor de
mensheid in haar geheel een diepe zin
heeft. Deze zin wordt ons zelfs door de
openbaring, waarvan Christus de volheid
bracht niet geheel en al onthuld. Ons ge
loof zou geen echt geloven meer zijn, in
dien wij hier niets dan klaarheid zagen.
Het enig volledig klare voor de christen
is, dat zijn leven en het leven van de
mensheid geleid worden volgens het be
ginsel dat de H. Paulus neerschreef: „Al
les werkt ten goede voor hen, die God
liefhebben."
Dit is het beginsel in het licht waar
van wij ook het afgelopen jaar moeten be
schouwen en ons gereed moeten maken
voor het leven in het nieuwe jaar.
Het oude jaar heeft voor velen leed ge
bracht. Angst en zorgen waren bijna al
ler deel. Met uitzondering van onze kin
deren die gelukkig nog onvertroebelde
vreugde in het argeloze spel mogen put
ten, hebben alle mensen geleden onder de
wrange ondervinding die zij moesten op
doen dat de idealen, waarvoor millioenen
hun jonge leven hebben willen geven,
steeds meer onbereikbaar werden.
Toch mogen wij christenen niet aan de
verleiding van verbittering en venharding
des harten toegeven. Het wordt ons als
een vermaan uit de hemel toegeroepen:
„Wilt uw hart niet verharden".
In het oude ja-ar heeft de wereld even
zeer onder de leiding van een hogere
macht gestaan als in de jaren die wij
voorspoedig plegen te noemen. En het
zelfde geldt van ieders individueel leven
Deze overtuiging is de bron van een
gezond optimisme dat tevens ons oog kan
openen voor het vele goede dat ook in
het oude jaar aan ieder van ons ten deel
viel. Want hoe groot het aandeel van het
leed in een mensenleven soms ook moge
zijn, er is toch altijd tegelijk veel aanlei
ding tot vreugde. Het is niet goed voor de
mens ook al wordt hij nóg zo getroffen
door rampen dat daardoor zijn gezicht op
de werkelijkheid zozeer wordt omfloerst
dat hij de talrijke dingen die hem kleine
maar innige vreugde kunnen bereiden
niet meer waarneemt. De mens moet ook
in de bewogenheid om eigen en anderer
leed streven naar die mate van beheer
sing die het hem mogelijk maakt zich te
verheugen over de schoonheid der natuur,
over het lieve gesnap van een kind, en
vooral over de humoristische zijde die het
leven van de grote mensen vertoont en
die zelfs imhaerent is aan het stumperig
gedoe van de volkeren t.o.v. elkaar. De
ironie de spot zijn de wapenen die de
mens heeft t.o.v. toestanden en gebeur
tenissen die hij als onvermijdelijkheden
heeft te aanvaarden. Daardoor heft hij
zich met een zekere souveremiteit boven
het domme geweld uit dat zoveel storing
waaraan hij niet kan ontkomen, veroor-
Z3Van deze wonderlijke gave om afstand
te nemen van de tragische dingen des
levens moet ook de christen gebruik
maken ter ondersteuning van de nog
wonderlijker kracht die zijn geloof hem
geeft.
I»
In het nieuwe jaar zullen wij zeker
deze bronnen van christelijke en natuur
liike vreugden, van humor en ironie rijke
lijk moeten aanspreken De hoofdredactie
dezer courant zal het haar aangename
taak achten haar lezers daarbij te helpen
en wenst hun allen daarom
Kardinaal Innitzer heeft gisteravond
eenverklaring uitgegeven, waann tilj de
moed van kardinaal Mindszenty prijst en
de Katholieken van Oostenrijk verzoekt
voor hem te bidden „in zijn tijd van mar-
telaarschap". „De publieke opinie van de
gehele wereld en speciaal onder ons.
Katholieken", aldus de verklaring, „weet.
dat kardinaal Mindszenty zich een stand
vastige en onwrikbare verdediger heeft
betoond van godsdienstvrijheid en recht
vaardigheid De kardinaal het zich niet
in met politieke bedoelingen en zaken,
doch alleen met de verdediging van de
Kerk tegen materialistische verdrukking
en aldus diende hij zijn volk''.
Ook kardinaal Griffin, aartsbisschop
van Westminster, heeft verzocht, dat in
alle Katholieke kerken Zondag gebeden
zal worden voor Hongarije en zijn kardi
naal.
Volgens kerkelijke kringen in Canada,
aldus U.P., zullen hoge Katholieke kerk-
autoriteiten uit geheel Canada zich bin
nenkort aaneen sluiten en de onmiddel
lijke vrijlating van kardinaal Mindszenty,
de primaat van Hongarije, eisen.
Eerder is reeds te Ottawa gemeld, dat
aartsbisschop Alexandre Vachon aan de
regering heeft verzocht bij de Hongaarse
regering tegen de arrestatie van kardinaal
Mindszenty te protesteren. De aartsbis
schop zond een desbetreffend telegram
aan premier Louis St. Laurent.
Truman: InderdaadEen
schanddaad"
President Truman zeide gisteren ter
persconferentie, dat hij volkomen in
stemde met de verklaring van Robert
Lovett, de plaatsvervangende minister
van buitenlandse zaken, over de arrestatie
vam kardinaal Mindszenty. „Inderdaad is
deze arrestatie een schandaad".
De excommunicatie
Naar U. P. nog meldt, werd in kringen
van het Vaticaan over de ex-communica
tie nader gezegd, dat hieronder vallen, de
eerste minister van Hongarije, de minister
van binnenlandse zaken, de chef van po
litie Ln Boedapest, alle ministers, die hun
goedkeuring hechtten op de kabinetzit
ting aan de arrestatie van de kardinaal.
Diegenen, die handelend optraden, dus
tevens de agenten, die de arrestatie uit
voerden, de gevangenbewaarders en dege
nen. die de kardinaal ondervragen.
Het excommunicatie-decreet is geda
teerd 28 December. Het verklaart de
schuldigen in staat van „infamia juris'
waardoor hun misdrijf gelijk komt te
staan met ketterij of Simonie.
Van toepassing zijn verklaard artikelen
van het kanonieke recht, die „bijzonder
lijk gereserveerd zijn voor de Heilige
Stoel" De excommunicatie kan dus
slechts opgeheven worden door de Hei
lige Stoel.
De Weense correspondent van het
Britse blad „Daily Telegraph" meldt, dat
berichten uit Tsjechoslowakije wijzen op
communistische plannen voor een aanval
op de Katholieke Kerk in Tsjechoslowa
kije, zoals die in Hongarije, welke cul
mineerde in de arrestatie van kardinaal
Mindszenty.
Het officiële Tsjechoslowaakse pers
bureau publiceerde Dinsdag een „protest"
van arbeiders, waarin de priesters ervan
beschuldigd worden „verraders van de
volksdemocratie" te zijn.
De eis werd gesteld, dal de bisschop
pen „hun houding tegenover het regime
duidelijk maken", of de consequenties bij
het in gebreke blijven daarvan aanvaar
den
Reeds enige maanden heeft de regering
van president Gottwald een aanhouden
de offensieve campagne tegen de Katho
lieke Kerk gevoerd waarbij vooral mgr.
Beran de aartsbisschop van Praag het
heeft moeten ontgelden, aldus de corres
pondent.
Reeds eerder in dit jaar werd mgr
Beran uit de ..Unie van Tsiechoslowaakse
vechters voor de vriihe'd" gestoten of
schoon hij verschillende jaren in een
Duits concentratiekamp heeft doorge
bracht
Deze unie is een communistische spreek
huis voor agitatie tegen de Kaóint'eken
geworden" zo sohriift de ..Dailv Tele
graph'" ..Naar verluidt maakt aan
spraak op hét recht alle kerkelijke be
noemingen goed te keuren.
A
Wv
De Belgische recherche heeft de laat
ste dagen te Brugge een aantal personen
gearresteerd, die zich hebben schuldig
gemaakt aan het vervaardigen van valse
Nederlandse biljetten van honderd gul
den. Tevens is zij er in geslaagd in een
café te Maldegem de hand te leggen op
het materiaal, dat voor het drukken der
biljetten werd gebruikt.
De weerve.wachting geldig van
beden- tot morgenavond luidt:
ln de avonduren matige Weste
lijke winü, daarna vooral langs de
kust tot stormachtig aanwakkeren
de wind tussen Zuiowest en Zuid,
latei wat afnemend er, waarschijn
lijk draaiend -ïaar Westelijke rich
tingen Tijaeiijk regen of sneeuw,
plaatselijk in de vorm van buien
Weinig verandering van tempera
tuur.
Nieuwjaarsdag: Zon op 8.48 uur,
onder 16.39 uur; maan op 10.49
uur, onder 18.31 uur.
Zondag 2 Januari: Zon op 8.48
uur, onder 16.40 uur; maan op
11.11 uur. onder 1946 uur
Maandag 3 Januari: Zon op 8 48
uur, onder 1641 uur: maan op
11.27 uur, onder 2100 uur.
markten zal herleven, zeer van pas zal
komen Op het gebied van de verwezen
lijking van de ecor omtsche unie met
België—Luxemburg is een nieuwe stap
gezet door de afspraken welke bij de
in Juni j.l. gehouden besprekingen op het
Chateau d'Ardennes zijn gemaakt Hierbij
werd overeengekomen, dat. indien be
paalde voorwaarden vervuld zouden zijn
Op economisch gebied stond het laar I het vooroorlogse niveau blijft Willen «IJ
1948 voor ons land in het teken van nfveau "de* Mar^ha^-hul^ té de
voortzetting van hei herstel Enorme be- behouden, dan is een belangrijke ver- werk g
dragen aan buitenlandse valuta's'ijn voor hoging dringend noodzakelijk
Een verder herstel van ons economisch
dit herstel nodig. Aanvankelijk na de
bevrijding leverde zulks geen moeilijk
heden op, aangezien wij de beschikking
hadden over opgelopen saldi tn de V S
uit hoofde van rente en dividenden over
de oorlogsjaren en lossingen, terwijl onze
regering er voortr in slaagde belangrijke
credieten in het buitenland af te sluiten
Geleidelijk aan we d de deviezenpositie
echter moeilijker en in het begin van
1948 zag het er treurig uit Wij waren
toen zelfs overgegaan tot verkoop van
goud en vordering van Amerikaanse
effecten-
De Verenigde Staten zijn de reddende
engel geweest met het Marshall-plan,
waarvoor de wet op 3 April j.l door
Truman werd getekend. Zou deze
Marshall-hulp, waarvan ongeveer 70 a 75
pet in dé vorm van schenkingen aan ons
land wordt verstrekt en waarvoor dus
voor verreweg het grootste deel geen
terugbetalingsverplichting ontstaat, niet
zijn gekomen dan zou de stijgende lijn
van ons herstel zijn onderbroken en een
ernstige terugslag op economisch gebied
onvermijdelijk zijn geweest. Aan een be
langrijke verlaging van het voorzienings
niveau zou ook niet te ontkomen zijn
geweest.
De productie is met enkele onderbre
kingen geleidelijk aan op een aanmerke
lijk hoger niveau terecht gekomen dan
aan het begin van bet jaar De algemene
productie-index van de industrie beliep
in October 121 tegen 105 in December
1947. Ook in de ontwikkeling van onze
buitenlandse handel is een belangrijke
verbetering ingetreden, al zijn wij ook
nog lang niet waar wij wezen moeten
Het oassief saldo is nog enorm als gevolg
van de grote invoerbehoefte en de nog
niet volledig hersteld, exportcapaciteit
Van werkloosheid is praetisch nog geen
sprake, doch het kan niet worden ont
kend, dat ei symptomin zijn. die er op
wijzen dat het laagste punt hier toch w'
achter de rug is. Een ernstige teleu
stelling is ongetwijfeld, dat onze arbeid;
productiviteit nog aanmerkelijk beneden
leven is in de eerste plaats afhankelijk
van een voortzetting van de Marshall
hulp in de komende jaren. Gezien het
feit, dat het hei stel in ons land ziet op
bevredigende wijze ontwikkelt, monetair
alle maatregelen worden genomen om tot
een gezonde toestand te komen, het deficit
op de begroting een belangrijke vermin
dering heeft ondergaar en ons land een
voorbeeld is van sociale rust, is er geen
reden om aan tt nemen, dat ons in de
komende jaren dn Marshall-hulp zal wor
den onthouden. Daarnaast is echter een
voortzetting van he4 economisch herstel
van Indonesië, waartoe ongetwijfeld de
jongste politiële maatregelen zullen bij
dragen, voorwaarde voor een verbetering
van onze economische positie. Ook een
uitbreiding van onze handelsrelaties met
Duitsland, dat voor ons voor de oorlog
zowel als Leverancier als als afnemer van
zeer grote betekenis is, kan niet worden
gemist Gelukkig zijn er ook op dit gebied
lichtpunten. In de loop van deze maand
zijn immers nieuwe onderhandelingen ge
voerd. welke in principe eer uitbreiding
van de wederzijdse goederen-leveranties
mogelijk maken Hierdoor worden wij in
staat gesteld goederen, v elke aanvanke
lijk na de bev-ijding in de dollargebipden
met de meest schaarse valuta's moesten
worden betaald, weer van onze Oostelijke
buren te betrekken tegen betaling met
onze traditionele export-artikelen.
Hoopvol is ook, dat na langdurige
onderhandelingen eindelijk in September
j.l overeenstemming werd bereik! t.a.v
het transito-verkeer naar Duitsland via
Nederlandse en Belgische havens Gezien
het feit, dat na de geldsanering hei econo
misch herstel in West-Duitsland een be
langrijke snelle vordering beeft gemaakt
zal zulks ongetwijfeld niet nalaten, ge
leidelijk aan zijn invloed uit te oefenen
op het transito-verkeer via onze havens
Het is onze regering in samenwerking
met de organisaties van werknemers en
werkgevers gelukt ook tn hei afgelopen
jaar de politiek van een zoveel mogelijk
stabiel houden van lonen en prijzen voort
zetten Het inwerkingtreden van de
.'reesde inflatie-spiraal is daardoor
-irkomen hetgeen ons Dij de onge
i.jfeld harde oncurrentlestrijd welke
mverbiddelijk weer op de internationale
wij hierover we. meei horen Het is ech
ter wel zeker, dat van een vrij kapitaal
verkeer op die datum nog geen sprake
kan zijn De unificatie van de accijnzen
zal in de eerste helft van 1949 een feit
worden.
Minister Lieftihck heeft zijn monetaire
politiek ook in 194a met succes kunnen
voortzetten De uitbreiding van de totale
geldomloop was slechts gering. De vrees
voor de waarde van de gulden is prae
tisch verdwenen. Toch zal het noodzake
lijk zijn dat men nog steeds op zijn hoede
blijft, want hel evenwicht is, zoals de
minister het zelf "Og kort geledeD uit
drukte, nog steeds „labiel" De geld
sanering is een stap verdei naar baar be
grafenis gekomen do- het aannemen in
de Tweede Kamer vgn het desbetreffende
wetsontwerp, maar de naweeën ervan
zullen nog tot midden 1951 gevoeld wor
den. Dan pas is alles wa. geblokkeerd ts
in de vrije sfeer.
Al hebben wij in het bovenstaande de
aandacht gevestigd op enkele feiten,
welke op een verbetering ip onze econo
mische positie wijzén, toch mag met uit
Om kwart over een, tien uur later dan
hij verwacht werd, arriveerde vannacht
op het vliegveld Schiphol de Nederlandse
gedelegeerde in de Veiligheidsraad, dr.
H. J. van Royen.
In de stille douaneloods stond hij en
kele verslaggevers even te woord.
„Naar mijn mening heeft de wereld een
bijzonder groot gebrek aan begrip ge
toond voor het Nederlandse standpunt in
zake de Indonesische kwestie", zo zeide
hij. en vervolgde aldus: „Dit was niet
geheel onverwacht, maar de vorm, waarin
dit gebrek aan begrip zich uitte was wel
zeer teleurstellend. In het bijzonder be
vreemdde ons de houding van Engeland
ten aanzien van hel terugtrekken der
troepen. Toch geloof ik. dat iri de naaste
toekomst, wanneer de wereld meer tijd
heeft gehad zich in onze zaak te ver
diepen. zij en ook de leden van de veilig
heidsraad zich zullen bedenken en hun
houding wijzigen. Er zijn zeker tekenen,
die duiden op wat meer bedachtzaamheid
en wat meer begrip voor de redelijkheid
van het Nederlandse standpunt".
Op de vraag naar zijn oordeel over de
gewijzigde houding van Engeland ten
aanzien van Nederland antwoordde dr
Van Royen: „Tijdens de laatste zitting
heeft Engeland uiting gegeven aan de
wens geen verdere resoluties in te dienen
of aan te nemen op de nieuwe zitting van
de Veiligheidsraad die op 6 Januari a.s.
in Lake Success zal beginnen Dit acht
ik een welkom initiatief van de zijde van
Engeland"
Dr Van Royen zeide verder nog. dat hij
overtuigd is. dat de wereld zal inzien in
hoeverre Nederland oprecht van zins is
constructief te werken aan de opbouw
van Indonesië „Indien wij de wereld
hiervan zouden kunnen doen blijken" zo
zeide hij. „zal zij niet anders kunnen dan
onze goede bedoelmgen ten aanzien van
hot stichten van de demorratisehe Ver
Staten van Indonesië in overeenstemming
met de Westerse staten te aanvaarden"
Dr Van Roven meende d? vraag of
Soekarno en Hatta naar zijn mening te
goeder trouw zijn. niet rechtstreeks te
kunnen beantwoorden. „Dit zal nog moe
ten blijken. Er zijn zeker leiders, die het
goed bedoelen, maar niet in staat zijn de
extremistische elementen in de republiek
in toom te houden".
Tenslotte zeide dr. Van Royen nog, dat
het nog niet zeker is, of de Nederlandse
regering na de vrijlating van Soekarno
en de andere republikeinse leiders nog
met hen zal onderhandelen over de sa
menstelling van de interimregering
Van de textielkaart VA 804 zijn met
ingang van 1 Januari a. s. 35 punten gel
dig verklaard en wel de bonnen gemerkt
„textiel Q een punt" en „textiel R een
punt, „textiel Q vijf punten", „textiel Re
serve Q" ter waarde van 10 punten en
„textiel Reserve R" eveneens ter waarde
van 10 punten.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
deze puntenaanwijzing praetisch geen ver
ruiming betekent vergeleken bij de voor
gaande aanwijzingen van 25 punten, daar
het niet in de bedoeling ligt vóór 1 Mei
1949 wederom punten geldig te verklaren.
r De thans aangewezen punten zullen dus
het oog worden verloren, dat als geheel I voor een periode van vier maanden in
genomen onze positie nog steeds zorgelijk p]aats van voor een kwartaal moeten
is Immers zonder buitenlandse steun strekken,
kunnen wij nog niet leven. En na afloop
van de Marshall-hulp moet de betalings
balans in evenwicht zijn. Industrialisatie
in snel tempo en op grote schaal zou
hiervoor en ook om werkgelegenheid
voor onze groeiende bevolking te schep
pen, eigenlijk nodig zijn, doch in de
oractijk zal vermoedelijk wel blijken, dat
hiervan op korte termijn niet veel terecht
zal komen De plannen welke men ln
dit opzicht koestert, zijn b v niet al te
best verenigbaar met de econonrusche-
uniegedachte; daarnaast is er het ge
brek aan bet risico-dragend kapitaal en
geschoolde arbeiders. Laten wij hopen,
dat de plannen rt verlichting van de
fiscale lasten op het bedrijfsleven, tot
verlaging van de inkomstenbelasting en
„verfijning" van de dividendstop einde
lijk eens de gunstige voorwaarden zullen
scheppen om de investc ingen. welke
voor zo grote bedrage) nodig zijn moge
lijk te maken Wij vezen echter, dat ook
dan nog op het probleem van de kapitaal
vorming menig project van uitbreiding
van bestaande of vestiging van nieuwe
industrieën zal sneuvelen.
Een militaire woordvoerder der re
gering te Nanking deelde gisteren me
de, dat bijna een half millioen man
commum «Tscne troepen zich rondom
Soehsien. 210 km t. N. van Nanking,
concentreren voor een aanval op de
verdedigingslinies van de hoofdstad, die
ieder ogenblik verwacht kan worden.
Ongeveer 300.000 man regeringstroepen
zouden t. N. van de Jangtse hier te
genover staan.
Deze mededeling had tot gevolg, dat te
Sjanghai ogenblikkelijk een massa-eva
cuatie van buitenlanders begon.
Naar de woordvoerder verder ver
klaarde, concentreerden twee derden van
de communistische strijdkrachten in
Noord China zich rond Tientsin. Veile
manschappen zouden hierbij aan de troe
penmacht. die Peking belegert, onttrok
ken worden.
Volgens berichten in regeringsgetinte
bladen te Tientsin zouden regeringstroe
pen Hsinho aan de rand van de zeeha
ven Tangkoe de enige uitweg naar
zee voor de regeringstroepen in Noord
China heroverd hebben.
Berichten uit Sjanghai gewagen van
een scherpe daling van de noteringen
op de vrije markt voor buitenlandse
valuta goud en producten als gevolg
van de hardnekkige geruchten over
vrede en de geldschaarste. Amerikaanse
dollars, die eergisteren verhandeld wer-
de tegen een koers van 165 gouden
joean en hoger, stonden gisteren op 120.
Baar goud, -dat eergisteren Steeg tot om
streeks 8.200 gouden joean per ounce,
daalde gisteren tot 6.000.
In spanning wachten intussen de Chi
nezen op de verklaring, die generaal
Tsjang Kai Sjek op 1 Januari gaat af
leggen en waarin hjj misschien iets zal
onthullen van hetgeen hjj van plan is
te doen. De grote kwestie voor de
oorlogsmoede bevolking blijft, of 3e
strijd tot het einde zal worden voort
gezet of met.
1948 was een belangrijk sportjaar ook
voor Nederland. Hoogtepunt voor alle
landen waren de Olympische Spelen, ze
ker ook voor ons land dat op de alge
mene eindrangschikking een zeer eer
volle achtste plaats (van eenenzestig!
Innam. Ook in andere opzichten was 1948
een voor de sport zowel internationaal
als in eigeji landskring een belangrijk
jaar. In deze dagen kan men er onder
de sportrubriek elders genoeg over le
zen. Wanneer wij hier een korte balans
gaan opmaken en het is een gelukkig
toeval dat uitgerekend onze Tribune"
deze rechterbovenhoek op de laatste dag
mag vullen gaan wij echter het sport
jaar 1948 uit een ander gezichtspunt be
kijken. Niet op de prestaties letten wij
(dat gebeurt elders) maar vooral op de
geest.
Dan zien wij op de eerste plaats in
het eigen katholieke kamp de eerste
groot opgezette emancipatie-uiting in de
vorm van de door vele duizenden bijge
woonde en zowel naar programma als
I opzet uitstekend geslaagde katholieke
i sportdag, waarvan Rotterdam op 13 Juni
een stimulerende en voorbeeldige pri
meur voor Nederland had. Dan zien wij
hoe meer en meer, zowel in het katho
lieke als in het neutrale kamp, aandacht
wordt besteed aan een serieuze en we
tenschappelijke vorming van bekwame
sportleiders. Er zijn stellig nog meer
goede facetten aan te wijzen, zo bijv. het
voorbeeldige sportieve gedrag van de
Nederlandse vertegenwoordigers op de
Olympische Spelen, waar onze landge
noten een toonbeeld waren van de juiste
mentaliteit die van sportbeoefening een
middel tot internationale vriendschap
maakt. Maar we moeten het kortheids
halve bij deze enkele uitingen van goede
sportgeest laten.
Wij beleefden echter ook de primeur
van een scheidsrechter-moord. ergerlijke
gevallen van molestatie van spelers en
spelleiders door uit het lood geslagen
supporters, hevige tonelen die tot for
mele rellen uitliepen wanneer men het
met een of andere beslissing in een spor
tieve kamp niet eens was. Wat voorheen
tot het buitenland gereserveerd bleef,
heeft sinds kort ook in ons land zijn in
trede gedaan. In Tsjecho-Slowakije werd
een scheidsrechter vermoord, maar ook
in Nederland werden spelers met ijzeren
staven bewusteloos geslagen, openlijk
van de tribunes af naar het ziekenhuis
verwenst, scheidsrechters met bierfles
sen bekogeld of de tanden uit de mond
gestompt, gevallen waarbij men vroeger
zijn eigen braafheid" loofde als men
las dat zij in de Balkan-landen, Spanje,
Italië of Zuid Amerika aan de orde van
de dag waren maar die ongelukkigerwijs
ook in het nette Nederland onrustbarend
toenemen. -
Eenieder, die het werkelijk goed met
de sport en haar beoefening en daardoor
ook met haar beoefenaars(ters) meent,
zal het wel duidelijk zijn hoe, uitgaande
van bovenstaande balans, die van de
medaille beide zijden laat zien, op de
grens tussen 1948 en 1949 onze wensen
voor het nieuwe sportjaar luiden.
SUPPORTER.
Het mond- en klauwzeer dat ongeveer
eei half jaar geleden in Nederland weer
uitbrak, heeft zich gedurende de maand
November j.l., zoals we hebben gemeld,
sterk uitgebreid. Ondanks de sterke uit
breiding der ziekte kan men niet van een
naderende catastrophe spreken, aangezien
men inmiddels een verdere uitbreiding,
o.a. door tijdig enten der dieren, heeft
weten te voorkomen. Het aantal gevallen
blijft de laatste weken betrekkelijk sta
tionnair en schommelt thans om de 450
a 500
Omdat de Nederlandse militairen aan
boord van de „Grote Beer", welk schip
hen naar het Vaderland brengt, in Port
Said geen post van hun familie hebben
ontvangen tengevolge van de gedwongen
stagnatie in het luchtverkeer met Indo
nesië zal het „Radioprogramma voor de
Nederlandse Strijdkrachten" voor hen op
Nieuwjaarsdag een speciale uitzending
verzorgen. Lt. gen. mr, H. JKruis
spreekt een kort woord en voorts zal een
aantal familieleden van deze militairen
persoonlijke groeten uitspreken. Dit pro
gramma wordt uitgezonden tussen 18 en
19 uur over Hilversum L golflengte 301
en bovendien via de kortegolf zenders in
de 25-31 en 49 meterband.
Sedert lang wachten de Nederlandse
Katholieken op de zaligverklaring van
Mgr. Hamer en Gezellen, die tijdens de
Boxeropstand in China in 1900 om het .e-
ven zijn gebracht De moeilijkheid bij het
zaligverklaringsproces was tot dusverre
hoofdzakelijk. |e bewijzen dat Mgr Hamer
en Gezellen inderdaad omwille vaD het
geloof zijn gedood De laatste aflevering
van de ..Acta Apostolicae Sedis' bev»t
thans een belangrijk decreet van de Ri-
tencongregatie goedgekeurd door Z H.
de Paus dat hoewel het niet spreekt over
de genoemde martelaren toch krachtens
de "onclusie? iie er in worden getrok
ken zijdeling? net vertrouwen versterkl
Mg! Hamei GezW'en ^erlang tot de
eer dei altaren verheven te zien.
Een vernielende brand heeft giste
renavond te Oldenzaal in ruim een
uur tien arbeiderswoningen in de as
gelegd, waardoor zeventig inwoners
van deze gemeente plotseling dakloos
werden. Een schoolgebouw, dat in de
nabijheid van de woningen is gelegen,
werd onmiddellijk gevorderd om de
getroffenen een voorlopig onderdak
voor de nacht te bezorgen.
Het was tien minuten voor zes uur
gisterenavond, toen de brandweer werd
gealarmeerd voor een brand, welke
woedde in een blok van tien zeer oude
en kleine arbeiderswoningen, welke vlak
achter, het terrein van de gasfabriek te
Oldenzaal zijn gelegen. Toen de brand
weer bij de woningen arriveerde, had
het vuur, dat sterk werd aangewakkerd
door de krachtige zuidenwind, redds zó
ver om zich heengegrepen, dat zij prae
tisch niets meer tot redding van de wo
ningen kon uitrichten en er zich toe
moest beperken te zorgen, dat omliagen-
de woningen, die door de verzengende
hitte en de vonkenregen, gevaar liepen,
niet eveneens een prooi van de vlam
men werden. Om kwart over zeven was
er van tien woningen nog slechts aen
smeulende puinhoop over.
Men is er in geslaagd het huisraad
van zes a zeven woningen in zijn geheel
te redden De ramen van de woningen
werden ingeslagen en hierdoor sleepte
men in allerijl dé meubelen naar buiten.
Van alle kanten bood men hulp om nog
uit de vuurgloed te halen wat maar mo
gelijk was. Aan de onderzijde van de
weg werd al het huisraad opgestapeld,
doch even later moest alles weer ver
der versjouwd worden, omdat de hitte
zo intens geworden was, dat het ook
daar nog vlam dreigde te vatten.
Gistermorgen is de Ned. Hervormde
Kerk te Middelharnis afgebrand Ver
moedelijk is de oorzaak van de brand
kortsluiting in het koor Reeds terstond
nam 't vuur zulke grote afmetingen aan,
dat dit deel der kerk vriiwel onmiddel
lijk in lichte laaie stond Het plafond
vatte spoedig vlam en korte tijd na het
ontstaan van de brai.d sloegen de vlam
men reeds uit het dak.
De brandweer van het gehele eiland
Goeree-Overflakkee bestreed met 14 stra
len het vuur Gelukkig heeft men de
toren weten te behouden, maar het kost
bare kerkorgel ii helaas verloren gegaan.
De kerk die in 1804 en 1904 eveneens
afbrandde, was voor kort voor ongeveer
500.000 verzekerd.
In Madrid is Maandag een overeen
komst gesloten tussen bet Spaanse Syn
dicaat voor fruit en tuinbouwproducten
eri de Ned economische afgevaardigde
waarbij 20.000 ton Spaanse sinaasappe
len aan Nederland geleverd zullen wor
den.