NATIONAAL CONGRES TE
ROTTERDAM
Europa's herstel
ATLANTISCH PACT GROEIT
Het hele verkeer in een
R
7
BIM
een
kind)
Ï1
Waarom Acheson?
Amerikaanse en Nederl. standpunt
zullen elkaar naderen
Ontspanningslevenfilm en rijpere jeugd
Kindje verkouden?
Vliegveldaanleg
ADIO
programma
op korte termijn
Prinsesjes in circus
Strassburger
Russisch componist
in ongenade
Minister Stikker:
en de
ontvoering
van
Sinterklaas
PAGINA 5
MAANDAG 10 JANUARI 1949
r
Vervaardiging e» vertoning \an
verantwoorde kindei films i nii
het hoogste belang
De hypnose van het witte doek
Toch is dit'onderzoek naar de invloed
van de film op de jeugd niet de v°°7'
naamste taak van het aanstaande con
gres. Dat die invloed er is en dat J
zeer groot is, werd reeds lang P
dervindelijk bewezen. In dit op
men spreken van ,.de hypnose van het
Kinderen beneden 14 3aar
uit de bioscoop
Het spreekt vanzelf, dat jeugdige, dus
Film als paedagogisch element
Jeugdfilmclubs en kinderfilms
Taak voor de smalfilmer
MARSHALL-LANDEN
MOETEN CONCESSIES DOEN
MOET NEDERLAND DERTIEN
DIVISIES LEVEREN?
Italië werd nog niet uitgenodigd
Serge Prokofieff
Senator Vanderberg eist onder
zoek naar de redenen van
deze benoeming
IN DE STAARTGROEPEN NOG
WEINIG LICHT
V
PRODUCTIE EN EXPORT IN
INDONESIë SPOEDIG HERVAT
De Marshall-hulp
PRIJSVRAAG AMATEUR
TONEEL
HET LANDGOED BERGEN'
TE VUGHT
door NORBERT GARA1
GEEN HOUT MEER UIT DUITSE
BOSSEN?
PORTUGEES OPPOSITIELEIDER
GEARRESTEERD
NOORSE TEGENSPRAAK
De jongste componist van Oosten
rijk, de 10-jarige Fritz Gr apen-
berger. Na twee jaren studie
speelde dit muzikale wonderkind
de- moeilijkste sonates uit het
hoofd. Bovendien componeert hij
Weense walsen, die reeds bekend
heid verwierven.
Dan rug, keel en borstje
inwriiven rnet
On 14 en 15 Januari a.s. wordt, zo
als we reeds 111 het kort hebben aan
gekondigd. in Rotterdam onder de
titel ..Ontspanningsleven, film en rij
pere Jeugd" een nationaal congres ge
houden, tijdens hetwelk de invloed
van de film op de jeugd aan een ge
degen onderzoek zal worden onder
worpen. 'levens zal worden gezocht
naar middelen om de zorg voor de
jeugd met betrekking tot de film te
vergroten.
Gezaghebbende personen, die tot de
meest verscheiden maatschappelijke en
geestelijke groeperingen behoren, zullen
trachten aan te wijzen, waar de verant
woordelijkheden en moeilijkheden met
betrekkingtot de film en jeugd liggen
bij de groepering, waarvan zij deel uit
maken.
jjit nationale congres is met instem
ming en steun van een - groot aantal
grote instellingen als de Nederlandse
Bioscoopbond, de Nationale Federatie
voor de Geestelijke Volksgezondheid, de
Nederlandse Jeugdgemeenschap, alsmede
de departementen van sociale zaken en
O. K. en W. voorbereid door het^ Ne
derlands Instituut ,,Film en Jeugd. Dit
instituut is verleden jaar Mei m Den
Haag opgericht en met de organisatie
van het in Rotterdam te houden con
gres voldoet het aan zijn eerste doel
stelling: het bevorderen en eventueel
verrichten vsn onderzoekingen naar de
invloed van de film op de gedragingen,
de geestelijke gezondheid en de sociale
maatstaven van. jeugdige personen en
groepen.
witte doek."
De laatste jaren zijn b.-v Engelse
sociologen via de door maatschappe
lijke werksters opgedane ervaringen
tot het vrijwel algemeen aanvaarde in
zicht gekomen, dat de film veeleer een
noodzaak dan een luxe is voor de be
volking. Het geeft hun niet langer een
schok, als een ondersteunde bekent,
dat hij een kwart van zijn wekelijkse
minimale uitkering uitgeeft aan kaart
jes voor de bioscoop.
nog onrijpe en onontwikkelde geesten,
veel ontvankelijker zijn voor de
£.j£nose van het witte doek dan volwas
senen.
Neemt men bovendien In aanmer-
king het genre films, dat gemeenlijk
op het witte doek van onze bioscopen
wordt geprojecteerd, dan valt het niet
moeilijk, daaruit de onvermijdelijke
conclusie te trekken: bet kind, zeker
het kind beneden de 14 jaar, hoort
niet in de bloseoop.
De commissie Sassen, welke tot taak
had de regering van advies te dienen
inzake de herziening van de Bioscoop
wet, ié tot dezelfde conclusie, gekomen.
Eenstemmig heeft zij geadviseerd een
algeht verbod in te voeren van filmbe
zoek van kinderen beneden 14 jaar met
de volgende twee uitzonderingen: films,
welke toelaatbaar zijn voor
alle leeftijden, indien de
den begeleid door ouders, voogden, on
derwijzers of andere opvoeders en spe
ciale kinderfilms.
Het is te hopen, dat de regering _dit
advies zal opvolgen en dat op haar ini
tiatief de Kamers het in de Bioscoopwet
zullen opnemen.
De vermelding van speciale kinder
films stelt intussen de positieve zijde
van de kwestie ,,film en jeugd" aan de
orde. De invloed van de film behoeft
immers niet - noodzakelijkerwijze ver
derfelijk te zijn. Integendeel, de film
kan bijzonder instructief en opvoedend
werken.
Van de redevoeringen, welke zijn uit
gesproken tijdens het Vierde Internatio
nale Congres van het Office Catholique
International du Cinéma, dat van 1622
Juni 1947 in Brussel is gehouden, zijn
excerpten gemaakt, welke door het C.C.
I.C. zijn gebundeld onder de titel .,Les
Catholiques parient du Cinéma." Dit
zeer lezenswaardige boek van bijna 400
pagina's bevat o.a. een uittreksel van
een door mgr. John J. McClafferty .se
cretaris van het Amerikaanse National
Legion of Decency uitgebracht rapport.
Als bewijs van de invloed der film
op het gebied van onderwijs en op
voeding wijst mgr. McClafferty in dit
rapport op de verrassende resultaten,
welke tijdens de oorlog zijn bereikt
met een intensief gebruik van de film
voor de instructie van de troepen en
op dé resultaten van een enquête, ge
houden onder de leerlingen van de
katholieke lycea in de Verenigde Sta
ten. waar bijna de helft van de 2000
ondervraagde leerlingen erkende, dat
de film invloed had uitgeoefend op
hun gedrag.
De film is dus niet louter ontspanning,
maar vormt een uiterst belangrijke en
invloedrijke factor bij de opvoeding.
Des te betreurenswaardiger is het
daarom, dat tot nog toe vrijwel geen
gebruik is gemaakt van de mogelijk
heden, welke de film in dit opzicht biedt.
Het aantal voor kinderen geschikte
films, welke naast het ontspannende ele
ment ook paedagqgische waarde hebben.
is uitermate gering. Feitelijk komt aan
de Engelsen de eer toe de eersten te
zijn geweest, die zich ernstig en op
paedagogisch verantwoorde wijze zijn
gaan bezighouden met het vraagstuk
van de kinderfilm. Het initiatief daartoe
werd genomen door de Britse filmmag-
magnaat J. Arthur Rank, die in 1943 de
jeugdfilmclubs nieuw leven inblies.
Van nog groter importantie is. dat op
initiatief van mr. Rank eind 1944 de
eerste ontspanningsfilm voor kinderen
op stapel is gezet. In 1946 bedroeg de
productie 46 films, in 1947 was zij ge-
stegen tot 52 films, terwijl dit cijfer het
afgelopen jaar nog in belangrijke mate
werd overschreden. Enkele van deze
films, zoals Bush Christmas" (De Spoor
zoekers), ..Fortune lane" (De Rit op de
locomotièf) en Under the frozen falls"
(Het geheim van de loodmijn). zijn in
ons land in circulatie gekomen en heb
ben het bewijs geleverd, dat de ontspan
ningsfilm voor kinderen ook opvoeden
de elementen kan bevatten en dat in
deze films juist van het goede en na
tuurlijke de grootste aantrekkingskracht
uitgaat.
Wat Nederland betreft is op het gebied
van de jeugdfilm een uiterst oelangrijke
taak weggelegd voor de amateur. Ge
zien het niveau, waarop de Nederlandse
productie van normaalfilms zich be
weegt, is het hoogst onwaarschijnlijk.
dat deze binnen afzienbare tijd aan de
vervaardiging van verantwoorde kinder
films zal toe zijn. Daarom zal de amateur
de smalfilmer, zich met het maken van
de jeugdfilms moeten belasten. Dat de
mogelijkheid daartoe bestaat, bewijzen
filmpjes als ,.Boy" en ..Voetbal van
Dick Laan. of ..Turfhoog ontdekt de we
reld" van dè Rotterdammer A. Carré.
Eerst als het nationale congres In
Rotterdam, na te hebben vastgesteld,
waar de moeilijkheden liggen, wegen
en middelen zoekt en aanwijst om het
bezoek aan op hoog peil staande kin
derfilms te ordenen en om de vertoning
en de vervaardiging van kinderfilms
te stimuleren, zullen zjjn werkzaam
heden vruchtbaar zijn geweest en zal
ook de tweede doelstelling van de
organisator, het Instituut „Film en
Jeugd": het adviseren van maatregelen
op grond van resultaten van het on
derzoek, worden verwezenlijkt.
Coördinatie van herstel
programma's
De Belgische premier Spaak heeft ver
klaard dat hij een politiek zou steunen,
waarbij van elk der 19 landen, welke
thans Amerikaanse hulp voor hun eco
nomisch herstel ontvangen, geëist wordt,
dat zij concessies zullen doen ten bate
van het herstel van Europa,waardoor
een Coördinatie van de afzonderlijke plan
nen op lange termijn kan worden verkre
gen
Spaak verklaarde na een uur met de
reizende ambassadeur van het Marshall
plan, Averell Harriman, te hebben ge
sproken, tegenover verslaggevers: „Ik
ben een sterk voorstander van het begin
sel om een programma voor het herstel
van Europa op te stellen, waarbij van elk
land op zichzelf een zeker aantal conces
sies en 'Waarschijnlijk veranderingen m
zijn economische politiek worden ge
vergd".
Een hoge functionaris van het Britse
ministerie van buitenlandse zaken, Roger
Makin, heeft eveneens een onderhoud
met de Belgische i premier gehad.
Uit betrouwbare bron wordt vernomen
dat tijdens dit gesprek werd overeenge
komen:
1. Dat de Consulterende Raad van de
Organisatie tot Bevordering van het
Economische Herstel van Europa in de
loop van de volgende maand bijeen zal
komen, waarbij de deelnemende landen
door ministers vertegenwoordigd zullen
zijn.
2. Dat de bevoegdheden van de Organi
satie zullen 'worden uitgebreid, opdat
haar invloed op politiek gebied zal kun
nen worden vergroot.
Het verluidt, dat dit Brits-Belgische
plan door de Verenigde Staten wordt
gesteund.
Het pericht uit Washington, dat de ont-
werp-tekst van het Noord-Atlantisch pact
practisch is opgesteld, en dat het mogelijk
is, dat deze nog vóór het einde van deze
maand ter tekening gereed zal liggen
bewijst wel, dat met deze aangelegenheid
bekwame spoed wordt gemaakt. Daarop
duidt dan ook de Donderdag geëindigde
militaire conferentie van de Noordse sta
ten, welke ongetwijfeld verband hield
met de uitnodiging van Washington o.m,
aan Noorwegen en Denemarken om tot
bedoeld verdrag toe te treden, d.w.z. hun
plaats in de West-Europese defensieve
alliantie in te nemen. .oronHo
Het na deze Scandinavische conferentie
gepubliceerde communiqué maakt van ae
Noord-Atlantische Unie met geen woord
melding. Maar anderzijds is het toch geen
geheim in welke richting de besprekin
gen daar zijn gegaan. Vaststaat dat ^we
den, dat in twee wereldoorlogen neutraal
kon blijven en bovendien in een voor het
land zeer ongunstige strategische positie
ten opzichte van Sovjet-Rusland ligt, zich
met hand en tand tegen deelneming aan
het pact heeft verzet en blijft verzetten.
Het heeft, omdat Washington zijn merk
waardige situatie kent en voorts vreest,
dat Zwedens deelneming zeer onaange
name gevolgen voor Finland zou kunnen
hebben, dan ook geen invitatie van de
Verenigde Staten ontvangen. Wei heeft
het daar een minder prettige indruk ge
maakt, dat Zweden ook Noorwegen en
Denemarken van het pact heeft willen
terughouden, met de belofte van een
solied Scandinavisch verbond.
Noorwegen echter, dat uit ervaring
weet wat agressie is, is sterk voor het
Noord-Atlantisch pact geporteerd, en
moet nog dezer dagen te kennen hebben
van ons land zo spoedig mogelijk weg
te nemen, zal de minister er op aan
dringen dat de betreffende commissie
haar advies zo snel mogelijk uitbrengt.
Er zal zeker geen sprake zijn van de
aanleg van twee soortgelijke vliegvel
den in Zuid-Holland-West op <J km
van elkaar.
Het met Duitse autoriteiten gevoerde
overleg over de verontreiniging van de
Dinkel kon nog niet worden voortgezet,
daar de Britse bestuursautoriteiten geen
DINSDAG XI JANUARI.
HILVERSUM I (301 M). KRO. 7.oo
Nieuws, gram., morgengebed: 9.00 Licht
baken; 10.00 V. d. kleuters: 10.40 School
radio; 11.30 Lezing; 1140 Zang en Pia"°;
12.03 Celk) en piano; 12.33 Metropole-or
13.00 Nieuws; 13.25 „Om en om
Lezing; 14.00 „Het gebed in de muziek
14 30 „Onder ons"; 15.00 Schoolradio; 15.30
Gershwin-progr.; 16.00» De Zonnebloem
16 30 Ziekenlof; 17.00 V. de jeugd,
Viool- 17.30 Wigwamfelicitaties; 17.48
RVO; 13 00 Gram.; 18.20 Sport; 18.30
Ned' Strijdkr.; 19.00 Nieuws; 19.1g Orgel;
19 30 Dit is leven"; m^ R.y.Dj 20 05
„De gewone man; 20.12 Ra^10 orl*"
22.00 Hongaars Strijkkwartet; 22.45 Avond-
gebed; 23.00 Nieuws; 23.15 Utr. Sted. ork.
HILVERSUM II (415 M.) AVRO 7 00
Nieuws, gram; 10.15 Metropole-ork. (e.o.),
10.50 V. de kleuters; 11.00 „Soft and
sweet": 11.30 „De Wekker"; 12.00 Lyro
trio; 12.40 Orgel; 13.00 Nieuws; 13.20 Sky-
masters: 13.50 Andrew Sisters; 14.00
Knipcursus: 14.30 „Rigoletto"; 16.25 Le
zing' 16-40 V. de jeugd; 17.00 Kinderzang;
17 30 Centr. bur. v.. d. Statistiek; 18.00
Nieuws- 18.15 Piano; 18.30 Toneel; 18.45
Gram.; 19.00 Strip: 19.15 Kamermuziek;
20.00 Nieuws; 20.15 „Bonte trein 21.35
Voordracht: 21.45 Pjano; 22.15 Buit. overz.;
22.30 „Der Schwanendreher"; 23.00 Nws.;
23.15 „Don Quichotte, Strauss.
RADIODISTRIBUTIE III. 7.00 VI. Br.:
nws. 7.15 gram. 7.30 kron. 7.40 gym. 7.50
gram. 8.00 nws. 8.15 Eng. H.S.: revue-ork.
8 50 „Lift up your hearts". 8.55 weer. 9.00
nws. 9.15 Billy Mayerl Rhythm, ens. 10.00
Eng. L.P.: nws. 10.lo verz. pr. 11.00 Ar
thur Birkby oct. 11.30 Eng. H.S.; „Music
while you work .12.00 VI. Br.: gram. 12.30
weer. 12.32 Trio Jose Fontaine. 13.00 nws.
13.15 gram. 14.00 Eng. HjS.: nws. 14.10
.Music Hall". 15.10 Schots ork. 16.00 Eng
L P.: Jack Hardys en ork. 16.30 Al Flush
en ork. 17.00 Kootw.: Batavia. 18.00 Fr.
Br v d. sold. 18.30 VI. Br.: v. q. sold
,o no Fr Br.: Argent, muz. 19,80 VI. Br.:
ork Harry Davidson. 19.50 Fr. Br.: nws.
2000 Eng LP.; nws. 20.25; sport. 20.30
„Hit Parade". 21.00 „Much binding, m the
marsm" 21,30 VI. Sr.: .„die Wmterreise"
v. Schubert. 22.00 nws. 22.10 Relais BBC
3e progr, conc. Strauss. 23.00 Eng. L.A
nws. 23.15 Victor Silvester Dansles.
RADIODISTRIBUTIE IV: 7.00 Fr. Br.:
nws. 7.10 gram. 7.15 div 7.30 Eng. H.S.:
orgel. 7 55 weer. 8.00 Fr. Br.: nws- 8.10
conc. 9.00 VI. Br. nws. 9.05 conc. 10.00 Eng.
H S alt en piano. 10.40 orgel 11.05 school-
uitz. 11-30 Eng- L-p-: v- d. sold. 11-45
'ririi rhythm, orch." 12.15 voordr. 12.30
«reèl 12.45 „Middag in Parijs". 13.15 ac.
cord 'ork. 13.30 BBC Northern orch. 14.15
Herrison en Ellrington kwartet. 15.00 Ka-
lundb.: ork. v. Aarhus, 16.40 Eng. H.S.:
Intermezzo. 16.45 voordr. 17.00 Eng. L.P.:
voordr 1715 Casino-wk. 18.00 mil. ork.
18.30 Geraldo. 19.00 Macpherson. 19.15
ork. Cazabon. 19.45 Bérom.: actual. 20.00
symphonie-ork 21^5 licht gevar. pr. 21.50
gram. 22.00 Eng. L.P.: „Take it from here".
22.30 pauze. 22.35 Bérom.: jazz. 23.00 div.
In de memorie van antwoord op de
begroting van Verkeer en Waterstaat
aan de Tweede Kamer deelt de minis
ter mee, dat hy de pogingen van zjjn
ambtsvoorgangers om een basis van
wetgeving te leggen voor het gehele
gebied van het verkeer, zal voortzet
ten De reorganisatie denkt de minister I toestemming gaven voor de grensover-
zich in grote lijnen zodanig, dat op
het directoraat-generaal van verkeer
een eenhoofdige leiding wordt ge
wenst, opdat duideljjk zy waar de be
voegdheden liggen.
Zelfstandige wettelijke bevoegdheden
toekennen aan anderen dan de directeur-
generaal acht de minister organisatorisch
onjuist. Om deze reden zullen de func
ties van inspecteur-generaal en directeur
van het vervoer moeten verdwijnen.
Alle bemoeiingen met het verkeer, met
inbegrip van de verkeersveiligheid die
nen in één hand te komen.
Wat betreft de reeds ingediende of te
verwachten wetsqntwerpen op het ge
bied van het verkeer deelt de minister
mee, dat het zijn bedoeling is, zo spoedig
mogelijk bij te dragen tot het voor be
handeling gereed maken Van de wet tot
wijziging van de W.A.P., enige wijzigin
gen aan te brengen in het wetsontwerp
betreffende het goederenvervoer langs
de weg, vervolgens de regeling van het
goederenvervoer te water voor indiening
gereed te maken en tenslotte een wets
ontwerp voor te bereiden met betrek
king tot de ha\«ns.
Wat betreft de 'verschillende andere
voornemens omtrent bepaalde objecten
stippen wij aan, dat de minister van me
ning is, dat aan het Nederlandse vracht
vervoer in Belgie dezelfde taciliteiten
verleend dienen te worden als het Bel-
gische vervoer in Nederland geniet.
Wat het Zondagsrijverbod betreft:
dit zal eerst kunnen worden opgehe
ven zodra de brandstofpositie dit mo-
keljjk maakt. Thans is deze mogelijk
heid nog niet tcnvolle aanwezige
Er is een urgentieprogram voor de
5p?°™eSen opgesteld, dat in ongeveer
5 jaar voltooid zal moeten worden. Bj.
program voorziet in een 6eleideljike
vervanging van de stoomtractie door
electrische- en diesel-electrisché tractie
Ten aanzien van een vraag naar hm.
oordeel van de minister over de uit'
spraak van de directie der NS. in het
jaarverslag 1947. dat zij met bezorgdheid
de snelle ontwikkeling van het wegver
voer gadeslaat, zegt de minister, dat hij
deze uitspraak voor rekening van de
directie laat.
Met betrekking tot de perspectieven
voor de Nederlandse vliegtuigindustrie
kan worden meegedeeld, dat de Neder
landse luchtvaart nog vrijwel geheel
aangewezen is op het buitenland. De ver
liezen, welke de K-L.M- m 1!,47 en 1948
leed óp het lynbeörijf Nederland kun
nen worden becijferd op 2.000.000 en
1.500.000.
De noodzaak erkennende om de on
zekerheid ten opzichte van de aanleg
van luchtvaartterreinen in het westen
schrijding door de betrokken hoofdamb
tenaren.
Verder wordt nog vermeld, dat de
aanleg van de autosnelweg Amsterdam-
Utrecht in een langzamer tempo moet
worden uitgevoerd dan was beoogd en
dat het een punt van overweging uit
maakt, op de veren op de Wester-Schel-
de een matig overzetgeld in te voeren.
Met de inpoldering van het Zuider-Sloe
wordt in 1949 begonnen, terwijl de dich
ting van de Baakse overlaat zeer urgent
geacht wordt. Men hoopt het Amster
dam-Rijnkanaal in 1952 voor 2000 toris-
schepen bevaarbaar te maken.
Zaterdagmiddag brachten met een
twaalftal vriendinnetjes de prinsesjes
Beatrix en Irene een bezoek aan circus
Strassburger in Carré te Amsterdam. Het
jeugdig gezelschap arriveerde ongemerkt
aan het circus in drie taxis en de prinses
jes bleven bijna gedurende de gehele
voorstelling onopgemerkt.
De prinsesjes met haar vriendinnetjes
uit Amsterdam en ofngeving vormden een
vrolijke groep onder begeleiding van de
heer en mevr. jhr. mr. E. W. Roëll en de
meisjes amuseerden zich zeer in hun
loges. Met blosjes van opwinding woon
den allen de voorstelling tot het einde bij,
waarop zij weer per taxi vertrokken naar
de woning van een hunner vriendinnetjes
te Amsterdam. Tijdens de pauze ontdek
ten enkele bezoekers in het volle circus
de hoge bezoekstertjes, maar deze konden
gelukkig als gewone meisjes ongestoord
van al het gebodene in het circus blijven
genieten.
Het ver
bond van
Sovjet
Russische
componis
ten heeft
te Moskou
een con
gres ge
houden
waarbij de
muzikale
prestaties
der he
dendaagse
Russische
componis
ten weer
eens ter
dege on-
gegeven, dat, als het voor de keuze tussen
Atlantisch en Scandinavisch verbond werd
geplaatst, het zonder aarzelen de Atlan
tische Unie zou kiezen. En Denemarken
heeft op zijn beurt laten weten, dat het
meer voor het Noorse dan voor het
Zweedse standpunt voelt, en dat als Noor
wegen zich bij het Noord-Atlantisch pact
aansluit het ditzelfde zal doen. Daar het
Scandinavische communiqué wel van het
Scandinavische pact melding maakt, mag
men concluderen, dat Zweden zonder
actieve deelneming toch door een achter
deur de Atlantische Unie kan binnen
treden en feitelijk binnentreedt. Wat
slechts een vooruitlopen is op de toestand,
welke automatisch zou ontstaan, als het
ooit tot een gewapend conflict West-Oost
zou komen.
Dfe Noordelijke vleugel van de Unie
schijnt dus, hoewel de officiële bespre
kingen daarover nog geruime tijd kun
nen duren, gevestigd; want wat de be
langrijke basis IJsland betreft, zijn geen
moeilijkheden te duchten. Over het stand*
punt, dat Ierland zal innemen, is bitter
weinig bekend; wel kan men vermoeden,
dat dit land het steeds terugkerende thema
van de her-eenwording van Ierland op de
voorgrond zal schuiven; en men kan niet
ontkennen, dat bij de vastbesloten wil
van Washington om West-Europa tot één
defensief militairblok te maken, de Ierse
kansen om zijn eis verwezenlijkt te zien
gunstiger staan dan ooit te voren.
Portugal op de Zuidelijke vleugel zal
weinig moeilijkheden maken; alleen kan
het o. i. volkomen gerechtvaardigde be
zwaren opwerpen tegen de dwaze uit
sluiting van Spanje, dat in geval van
uiterste nood het laatste bastion yap
Europa zal blijken te zijn. Natuurlijk
verliest Washington Spanje, ook het
Franco-Spanje, nooit uit het oog: ai mag
het zogenaamd zelf niet zien, maar moet
het door de ogen bijv. van Argentinië
kijken. Gelijk het ook niet met eigen
hand economische hulp aarf Spanje kan
verlenen, maar dit moet doen met anderer
hand, men zou bijv. aan de hand van
Argentinië kunnen denken.
Ietwat verrassend bij de geestesgesteld
heid der Amerikanen, bij hun vastbera
denheid om het West-Europese verdedi-
gingsblok zo sterk mogelijk te maken
zo wordt bijv., naar in ernstige kringen
verluidt, gewenst en noodzakelijk
"eacht dat de Benelux-landen dertig
divisies beschikbaar zullen sWlen; Ne
derland en België ieder dertien en Lu
xemburg vier, tegenover ook dertig voor
Frankrijk - is zeker.' dat er -geen m -
nodiging naar Italië is uitgegaan. -
het gevolg van het feit. dat Engeland
tegen de deelneming van Itahe een veto
heeft uitgesproken, wijl het door n
vredesverdrag in zijn bewapening
enge grenzen gebonden land eer
blok aan het been dan een versterking
zou zijn. Frankrijk daarentegen blij"
voor de dekking van zijn Zuid-Oostgrea
op Italiaanse deelneming aandringen,
het lijkt dan ook allerminst uitgesloten,
dat er een middenweg zal worden ge
zocht. en dat Italië binnen niet al te
lange tijd in de gelegenheid zal worden
gesteld door de mazen van een al te
knellend vredesverdrag heen te ghppen.
Te betreuren blijft het intussen, dat het
Noord-Atlantische pact zo straf nul«air
wordt gezien. Ongetwijfeld wordt iet
economisch door het Europese herstel
plan aangevuld, maar politiek is van
eensgezindheid in dit blok Jiog weinig
te bespeuren. Bij de behandeling van het
Indonesische vraagstuk bijv. hebben wij
enkele van onze toekomstige bondgenoten
in een eventuele oorlog stelling tegen
Nederland zien nemen op een wijze, welke
tussen waarachtige vrienden eenvoudig
ondenkbaar zou zijn. Natuurlijk kunnen
zelfs op zeer belangrijke punten menings
verschillen bestaan, maar deze debatteert
men in intieme kring op waardige wijze
uit. En zo gaat het nu ook met ernstige
geschillen tussen Engeland en Frankrijk;
zo gaat het rond de Duitse kwestie. Wil
len we samenwerken, dan moet er ver
trouwen zijn. Vertrouwen, dat naast,
wellicht boven lend-lease staat.
der de Sovjet-loupe werden genomen.
Twee wereldberoemde Russische com
ponisten wórden sinds enige tijd door
de autoriteiten van genoemd verbond
met wantrouwende blik of moeten
we zéggen met wantrouwend 00-r?
gevolgd, Sjostakowitsj en Prokofieff.
Reeds in 1947 werden beiden gewaar
schuwd voor het opmerkelijk gemis aan
Sovjetgeluid in hun muziek.
En onlangs heeft Sjostakowitsj op
nieuw de Sovjetluisteraars met zijn mu
ziek bij de film „De. jonge garde" de
schrik op het lijf gejaagd. Was deze
muziek nog volks? Brengt deze muziek
het leven van 't Russische volk tot uit
drukking?
Hoe 't zij, men heeft het, wat Sjosta
kowitsj betreft, bij eén bedenkelijk
hoofdschudden gelaten, maar zijn col
lega Serge Prokofieff, destijds meer
malen winnaar van de Stalinprijs,
kwam er minder genadig af. De secre
taris van het verbond van Russische
componisten, Tikhon Khrennikof,
maakte dezer dagen in de Prawda be
kend dat Prokofieffdoor de partij en
door de hele Russische maatschappij is
veroordeeld.
In 'n korte commentaar op deze bru
te uitsluiting van een groot kunstenaar
verklaart Khrennikof dat Prokofieffs
muziek „anti-melodisch" is, en dat de
wijze waarop hij de sfeer van het Rus
sische leven muzikaal verbeeldt, laak
baar is.
Senator Arthur H. Vandenberg heeft
een grondig onderzoek geëist naar de
redenen, die president Truman bewo
gen hebben, Dean Acheson te benoe
men tot minister van buitenlandse za
ken.
De senator is de meest gezaghebbende
republikein in de commissie voor de
buitenlandse betrekkingen, die de benoe
ming van Acheson zal moeten goedkeu
ren.
Vandenberg erkende, dat Acheson
een voortreffelijke Amerikaan is. die
grote ervaring heeft in buitenlandse
kwesties en vele talenten, om de
enorme verantwoordelijkheid te dra
gen, hem door Truman op de schou
ders gelegd".
„Maar", zo voegde hij eraan toe,
,.ik verwacht, dat de commissie voor bui
tenlandse aangelegenheden van de. se
naat een diepgaand onderzoek zal instel
len naar de redenen van de persoonlijke
keuze van de president. Diep betreurde
Vandenberg het heengaan van George
Marshall ,,een van de grootste Ameri
kanen van alle tijden". Dat Lovett ont
slag heeft genomen, betreurde Vanden
berg eveneens.
Op Acheson is dikwijls scherpe cri-
tiek uitgeoefend door zijn collega's in
het ministerie van buitenlandse zaken
en door anderen, die van oordeel waren,
dat hij teveel rekening hield met de mo
gelijkheid van vriendschappelijke be
trekkingen met het communistische Rus
land.
Latër, toen alle pogingen om een wer
kelijke vrede tot stand te brengen door
toedoen van Rusland ijdel bleken heelt
Acheson een zeer krachtige houding te
genover het comfhunisme aangenomen. In
een van zijn laatste redevoeringen tij
dens zijn ambtsperiode, uitgesproken op
6 Juli 1947, heeft hij Moskou's politiek
aan de kaak gesteld als „diametraal te
gengesteld aan de eerste vereisten voor
internationale overeenstemming en her
stel".
Hij beschuldigde de Russen van het
schenden van vitale internationale over
eenkomsten en van een algemene ob
structie-politiek ten aanzien van de vre
de.
kon het inderdaad niet bolwerken uit
heftig verwerende hekkesluiter Scheve
met 20 het loodje moeten leggen tegen
B.O.H. met 31 van zijn mede-debutant
13 toch wel duidelijk te sterk voor de
hekkensluiters.
A
45. Basli belde zo dreigend en krachtig dat hij de ouder-
niAi treJcbel in zijn hand hield. Maar de motorrijder, ook
rr®1 v.an gisteren, had al in het spionnetje gezien dat er een
hlvig soort onraad opdaagde. Terwijl de vrouw van
"nJr? jrfj'der haar handen aan haar. schort afveegde om
open re doen, jjeer des huizes aohter een deur staan
Mr. D. U. Stikker, minister van Bui
tenlandse Zaken, heeft een Associated
Press-correspondent te woord gestaan
en op verschillende vragen met betrek
king tot Indonesië als zijn verwachting
uitgesproken: 1. dat er binnen korte
tqd ordeiyke toestanden in geheel In
donesië zullen heersen; 2. dat spoedige
productie en export hervat zullen wor
den in de gebieden waar militaire
operaties noodzakelijk waren; 3. dat het
levenspeil daar gestadig zal stygen; 4.
dat in de naaste toekomst de Ameri
kaanse en Nederlandse standpunten
elkaar zullen naderen; 5. dat de weste
lijke mogendheden in Zuidoost-Azië
eerlang zullen samenwerken.
Op de vraag, of er republikeinse leiders
zijn die door de Nederlandse regering
aanvaard kunnen worden om de toekom
stige leiding van de republiek op zich te
nemen, antwoordde de minister:
.Het is niet aan de Nederlandse rege
ring om te beslissen wie de constructieve
leiders van het Indonesische volk zullen
zijn in de Ver. Staten van Indonesië,
welke op de federale basis van de Ren-
viile-overeenkomst gevormd worden. Wij
hopen, dat het Indonesische volk in alle
delen van Indonesië die mannen zal kie
zen, die na de overdracht van het rege-
ringsgezag aan het federale Indonesische
bestuur, in staat zullen zijn om handha
ving van de orde en de democratische
vrijheid te verzekeren"
Op de vraag, of het in de bedoeling lag
om de instelling van de interim-regering
uit te stellen tot het republikeinse gebied
er in opgenomen kon worden, antwoord
de de heer Stikker: „Alle delen van In
donesië zullen zo spoedig mogelijk in
de totale politieke structuur van de toe
komstige Ver Staten van Indonesië onder
de interim-regering opgenomen moeten
worden"
Op de vraag hoe hij dacht dat de situa-
tie in Indonesië zich de eerstkomende
maanden zou ontwikkelen, antwoordde hij:
Ik ben er zeker van. dat er binnen korte
'tijd ordelijke omstandigheden in geheel
Indonesië zullen heersen, productie en
export zullen worden hervat zelfs in die
gebieden waar onlangs operaties noodza
kelijk zijn geweest en dat het levenspeil
gestadig zal verbeteren".
Het volgende commentaar leverde de
minister vervolgens op de schorsing van
de Marshall-hulp voor Indonesië: „Ik
verwacht, dat de misvatting welke die
schorsing heeft teweeggebracht, spoedig
tot het verleden zal behoren en ik hoop,
dat de Indonesische bevolking dan weer
van die hulpverlening zal mogen profi
teren. Wat de gevolgen van de schorsing
betreft, de nood is nog groot, vooral in de
bovenbedoelde gebieden waar het econo
misch herstel nu begonnen is. Een spoedig
herstel is om meer dan één reden noodza
kelijk. Het is 't meest doeltreffende wa
pen tegen de verspreiding van het com
munisme"
Wat de houding van de Ver Staten be
treft, verklaarde de minister: „Ik betreur
de houding die de Amerikaanse, delegatie
tot nu toe in de Veiligheidsraad heeft
aangenomen Deze- houding weerspiegelt
een zeker wantrouwen in onze doelein
den. Ik ben er zeker van, dat de naaste
toekomst zal aantonen, dat onze doelein
den in Indonesië niet afwijken van het
Amerikaanse inzicht en dat zij de belan
gen van Zuidoost-Azië dienen door de
schepping van een vrije en souvereine
Indonesische staat
In het eerste nummer van de vierde
iaargang van „De Nieuwe Spoel", bulle
tin voor het amateurtoneel schrijft de
redactie een prijsvraag uit voor avond
vullende spelen.
Bekroningen worden beloond met 500
en 300 terwijl ieder spel, dat niet be
kroond, doch wel geaccepteerd wordt,
beloond wordt met 100, een en ander
buiten de regeling der auteursrechten om.
De jury wordt gevormd door mej. G.
Brugmans, Eduard Verkade, Kees Spie-
rings, Anton Sweers en Joop Biekmann,
terwijl tevens nog aangezocht zijn Albert
van Dalsum en Ben van IJsselstein.
De termijn van inzending sluit 1 Mei
1949. Verdere voorwaarden kunnen wor
den aangevraagd bij „De Nieuwe Spoel",
Koningslaan 12 te Bussum.
met iets zwaars om Basli te verpletteren.
Basli rolde letterlijk de trappen naar boven, ongeveer zoals
een lawine het zou hebben gedaan, behalve dan dat lawines
meestal van boven naar beneden rollen. Zou onze held blin
delings in de val.lopen?
Het bericht in ons blad van Zaterdag
j.l betreffende de verkoop van 't land
goed „Bergen" te Vught behoeft enige
rectificatie. Uit betrouwbare bron is ons
gebleken, dat dit landgoed niet in an
dere handen is overgegaan en dat er
zeker geen sprake van is, dat een inter
nationale katholieke organisatie er zal
worden gevestigd.
19)
Hij is de hele dag aan zijn bureau ge
kluisterd en moet bovendien nog over
werken, zodat hij 's avonds laat doodmoe
bij zijn moeder thuis komt. Om tegen het
middernachtelijk uur nog naar de Theems
te rijden, heeft immers geen zin.
Die beroerde brug!
Wat doet hij hier nu eigenlijk? Elke
dag hetzelfde mechanische werk. Met nog
drie andere collega's onder voortdurend
toezicht van de hoofdingenieurs cijfertjes
zetten 0p de daarvoor bestemde plaats.
Het is, goed lieschouwd, niet veel anders
dan een grote exercitie, waarbij je in het
gunstigste geval als korporaal mag fun
geren. Jaren gaan voorbij vóór je een
kans maakt op enige promotie.
Maar ja, een mens doet zijn plicht.
Hij heett er maar voor te zorgen, dat het
geen enkel cijfer gelukt te deserteren of,
louter om hem dwars te zitten, naar een
andere sectie van de troep overloopt.
Ingenieur Poulsen, door Kitty „de lili-
putter" genöemd, schudt het hoofd.
„Wat is er toch aan de hand, Danny?
Je"trekt een gezicht, of je in een citroen
hebt gebeten".
Zij zitten in de cantine van de fabriek.
P® "rï^sgpauze zal direct voorbij zijn
en nog steeds staat Danny's maal bijna
onaangeroerd voor hem op tafel.
f Te, Je °°it zoiets meegemaakt!
bromt Danny geërgerd: „Anders zie je de
baas e*k® "aS en nu is hij voortdurend
op reis
D® j?aaf Verlang je naar hem?
Verlangen., lacht Danny: Ik zou
wel eens ynien weten, wie hier in de
fabriek verlangt riaar directeur Gordon!
Nee boy niaar ik heb een belangrijke
kwestie met hem te bespreken,
Wat?! Heb jij wat met de ba-as te
bespreken?, vraagt Poulsen verbaasd.
Ja! Ik wil verlof hebben en een be
hoorlijke salarisverhoging.
Zonnesteek?
Als Danny oprecht was, zou _hjj moe
ten toegeven, da-t er de laatste tijd wer,
kelijk iets niet met 'hem m orde is.
Wamt, normaal is het zeker wel aller
minst als iemand, die gewoonlijk over
een kerngezonde slaap beschikt, plotse
ling de gekste dingen bij elkaar droomt.
W?s hij niet nog vannacht in zijn slaap
me! rechercheur Kayn-es op een hevige
manier aan het vechten geweest, het
geen tot gevolg had gehad, dat Kayn-es
in een angstwekkend toeterende R°°e
Kruiswagen moest worden weggebracht.
Ik heb vandaag een motor gezien,
zegt Danny, zonder verdere inleiding:
Een pracht ding! Kost een krats. Tien
pond contant en de rest op afbetaling
in maandelijkse termijnen van anderhalf
po-nd. Als ik dat ding koop, ka-n je bij
gelegenheid nog eeng een keertje mee
om je aangebeden Kitty een bezoek te
brengen.
Aardig kind die Kitty, zegt Poulsen
in gedachten.
Gaat wel, Jammer, dat ze zo'n grote
mond heeft
Dat lijkt maar zo...."
Poulsen begint Kitty met een, hem to
taal vreemde eloquentie te verdedigen.
Dat is nu eenmaal haar aard. Tegen
mij is zij altijd even voorkomend én
vriendelijk. Alleen als jij er bij komt,
schijnt ze plotseling geheel anders. Eigen
aardig! Onder ons gezegd. Danny, ik ge
loof bepaald, dat ze iets tegen je heeft.
M'n zorg! Ik heb wel wat anders
aan m'n hoofd. Weet je, Poulsen, die
motor
Een schel klinkt ratelend door "de
cantine.
De middagpauze is geëindigd..
Haastig slikt Danny de rest van-zijn
maal naar binnen, dan rent hij de an-
"deren achterna,/
En na kantoortijd besluit Danny, zij
het met een bloedend hart, omdat hij
elke cent spaart om Nicolle eens behoor
lijk als zijn vrouw onderdak te kunnen
brengen, het koopcontract voor de mo
tor te ondertekenen.
Van morgen af zal hij nu elke avond
naar zijn huisje aan de oever van de
Theems kunnen tuffen, zodat hij er
tenminste een paar uur voor kan wa
ken, dat Kaynes. „die vervelende snij
boon" met zijn „röntgenblik" die „idiote
Nicolle" niet helemaal inpalmt.
Om zeven uur 's avonds de sche
mer is reeds gevallen bezoekt Kaynes
de beide studenten.
Zij zitten bij het met overbodige
schijnsel van een petroleumlamp en zijn
verdiept in hun studieboeken.
Maud slaapt reeds.
Fluisterend, om de slaap van het kind
niet te storen, deelt Kaynes de meisjes
mede, dat men in het bos een man dood
heeft gevonden en dat d-eze ongetwijfeld
identiek is met de vluchteling, wie het
na de overval door de beide agenten
gelukt is, door de Theems over te zwem
men, in veiligheid te brengen.
Het schijnt ook dat men hiermee de
geheimzinnige vreemdeling heeft gevon
den, die .hu-n het kind heeft ge-bracht.
Het signalement, dat zij de politie hebben
opgegeven, klopt althans geheel met dat
van de dode.
Daar Kaynes d-e beide meisjes een gang
n-aar he-t lijkenhuisje wil besparen, heeft
hij opdracht gegeven de foto's van de
dode hierheen te zenden.
Wie deze vreemdeling is, zal voorlo
pig wel een raadsel blijven. Uit een en
ander menen wij echter te mogen aflei
den, dat hij de moord op de heide bij
Kensington op zijn geweten heeft. Er is
alle reden om aan te nemen dat hij in
opdracht van Coverley han-delde.
't Is goed, d-a-t wij eens gelegenheid
krijgen met u te spreken, mr. Kaynes,
zegt Kitty zonder e-nige aarzeling: Al
les wat hier gebeurt, is zo geheimzinnig,
da tik werkelijk bang begin te worden.
Niet voor ons, maar voor het kind
Ik kan het volkomen begrijpen, juf
frouw Devine, geeft Kaynes bedachtzaam
ten antwoord: Desondanks echter lijkt
het mij het bes-te, dat het kind hier blijft.
Er zijn verschillende omstandigheden,
waarvan ik u tot mijn spijt geen nadere
verklaring kan geven
Waarom niet? valt Nicolle hem on
middellijk in de rede: Waarom praat
u niet openhartig met ons?
Kaynes werpt een snelle blik op Ni
colle.
Het matte schijnsel van de lamp to
vert tere. roze lichtreflexen in haar
haar. Haar gelaat, dat in een gedempt,
onzeker licht fs gehuld, herinnert Kay-
r.-es aan een foto, welke in de kamer
van zijn chef hangt'. Het is het fijne,
tere meisjesgezicht van de „Onbeken
de uit de Seine*', wier glimlach door
het dodenmasker voor eeuwig vastge
legd even beroemd is geworden als
die van de Mona Lisa.
Juffrouw Osborn", zegt hü verlegen:
het is niet gemakkelijk over ver
onderstellingen te spreken, die in de toe
komst misschien onjuist zullen blijken
te zijn. Mijn zwijgen is in dit geval
werkelijk geen wantrouwen.
Nou, vertrouwen is het nu ook niet
bepaald, meent Kitty ironisch te moe
ten opmerken.
Ik weet, dat u zeer aan het kind
gehecht bent, juffrouw Devine. Dat doet
me buitengewoon genoegen en daarom
heb ik ook besloten alles in het werk te
stellen opdat de kleine Maud hier kan
biyven! iWordt vervolgd)
Reuter meldt uit Frankort, dat de
Westelijke bezettingsautoriteiten in
Duitsland afstand hebben gedaan van
het recht om hout te kappen in de Duit
se bossen. Sinds het begin van de bezet
ting hebben de Duitsers voortdurend ge
protesteerd tegen deze houtwinning,
daar deze tot ontbossing zou leiden.
Van officiële zijde kon men te Den
Haag ons nog niet meedelen, of en in
hoeverre dit besluit ook de Nederlandse
houthakkers in de Duitse bossen betreft.
Professor Rodriguez Lapa, Portugees
oppositie-leider, legen wie een aanhou
dingsbevel was uitgevaardigd, is in de
afgelopen nacht te zijnen huize gearres
teerd.
De aanhouding heeft hevige beroering
gewekt in de kringen van de Portugese
oppositie en generaal de Matos heeft een
protesttelegram aan president Salazar ge
zonden.
De Noorse minister-president, Einar
Gerhardsen, heeft de berichten tegenge
sproken, als zou Noorwegen zijn uitgeno
digd, toe te treden tot de voorgestelde
Atlantische Unie
De conferentie der Scandinavische lan
den heeft plaats gehad op initiatief var
Noorwegen, zeide hij verder, omdat net
werk in de Scandinavische defensie-com
missie zo ver gevorderd was, dat de
kwestie thans van politiek standpunt
moest worden besproken.
I
