DE FILM voor
Ontspanning en rijpere
de vierschaar
jeugd
r
Sensatie over toestand op Java
Rapport C. v. G. D. geeft een
volkomen onwaar beeld
vleerbericht I
Vier Constellations
Batavia-Amsterdam met één
tussenlanding
De wraakuitbarsting te Durban
Veertigduizend man
't Gaat niet goed bij Rotterdams
communisten
ndo
dit jaar terug uit Ihdonesie?
Eerste martelaar
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Offensief tegen het
gevaar van bederf
bidweek
J
Koekjes met rente
Nieuwe ervaringen
der KLM
ïS" "i
Oorzaken van de onlusten
Kard. Mindszenty
NDER DE_
P E
ONDER
LO U
Onze kolenprodnetie
71ste JAARGANG
MAANDAG 17 JANUARI 1949
No. 20827
Pater van Schalen over het
katholieke standpunt
INTERNATIONALE
Eerlijke vindster krijgt Ierse
chèque
In het Britse Zeemanshuis te Rotterdam, woonde Montgomery
Zondag een kerkdienst hij. Daarna bezocht hij de bijbehorende
Zondagschool.
VEEL WIND
Dahran gesloten
EEN „UOORD PLAm
TAN SCHALKER WORDT
INGESCHAKELD'
De „Buikpetrol", 's werelds grootste tankschip, arriveerde Zaterdag
middag met een lading ruwe olie aan de r.affinaderij der B.PM. te
Pernis. Het schip kan 30.000 ton olie laden.
IN ROOD ROEMENIë
Pas gewijd priester na H. Mis
neergeschoten
DE KANTOREN zijn gevestigd te Rotterdam,
Kortenaerstraat 1, telefoon 25270; te Schiedam,
Broersvest 8, telefoon 68804.
Giro-nummer 9095 ten name van de „N.V. De
Courant De Maasbode" Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt 8-90 per Kwartaal,
1.30 per maand, 0.32 per week.
Directeur: J. KUIJPERS
Hoofdredactie: Prof. °-p-
LEO J- M. HAZELZET
Algemeen redacteur: H. A. PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
^'In' van wie men wegens haar
'wafelachtige afkomst zich geneert te
nekennen, dat zij méér is dan een op
pervlakkige kennis, heeft terechtge
staan, beschuldigd van jeugdbederf,
ontwrichting van het gezin en aantas
ting van de grondslagen van moraal
en maatschappij.
Bfj voorbaat reeds heeft men ge
tracht, haar te reclasseren door haar
een eerzame betrekking aan te bieden
bij de opvoeding en het onderwijs.
Maar de zaak dient echter te worden
terugverwezen naar de rechter-com
missaris De instructie was onvolledig.
Met het vooronderzoek moet nog wor
den begonnen.
Tot deze negatieve, maar niettemin
zeer belangrijke eindconclusie is de Am
sterdamse psychiater dr. A. Querido ge
komen in de even voortreffelijke als
geestige samenvatting, welke hij in de
vorm van „requisitoir" gaf van de refe
raten en duscussies tijdens het nationale
congres, dat Vrijdag en Zaterdag j.l. °P
initiatief van het instituut Film en
Jeugd" in Rotterdam is gehouden onder
de titel „Ontspanningsleven, rum en
Rijpere Jeugd".
Naar aanleiding van deze conclusie
constateerde de heer J. Pront, a„arï wiens
uitstekende en strakke leiding het goed
deels te danken is, dat het congres op
bijzonder vlotte en prettige ïjze Ver.
liep, dat het op de eerste plaats de taak
van het Instituut „Film en Jeugd zal
zijn, een uitgebreid, ,we;tenschappeiijk
verantwoord onderzoek in te stellen naar
de invloed, welke de film heeft op de
jeugd.
Daarnaast dient er naar te worden ge
streefd, de opvoeding van de jeUgd tot
actieve waardering van de fiim te be_
vorderen en moet er een basis worden
gelegd voor de ontwikkeling van de
jeugdfilm,
Als laatste, meer idealistische doelstel
ling moet een poging worden gedaan om
van Nederland uit ook andere landen te
inspireren tot een houding ten opzichte
van het vraagstuk „nim en jeugd", wel
ke min of meer parallel loopt met de
geest, zoals die xn stemmen uit de inter
nationale katholieke wereld valt te be
luisteren Daarbij wordt gedacht aan de
Unesco als intermediair.
Opening door minister Rutten
Een bewijs, van het belang van dit
congres en van de belangstelling, welke
er in brede lagen der bevolking voor be
staat, was het aantal van niet minder
dan 500 inschrijvingen uit alle deien Van
het land. Ook de overheid ziet net emi
nente belang ervan in, hetgeen bleek Uit
het feit, dat de minister van O., K en
■V\j prof. F. J. Th. Rutten het openings
woord sprak en dat de deelnemers aan
het congres m de Burgerzaal van het
Rotterdamse stadhuis werden ontvangen
door burgemeester mr. p. j, oud, die
ook de opening van het congres'ha|
bijgewoond.
Circulair proces
Uit de tijdens de b^e^congresdagen
conclusie, dat^et probleem overheid-
publiek-film een z.g. cirC"^en zichzelf
dat, eenmaal in gang gekome dg_
met steeds toenemende sne „uv ner-
lende lijn blijft bewegen, zoals Dij
veuze ouders, nerveuze kinderen, u v
hun beurt weer nerveuze kinderen k b"
gen.
Het probleem dient eerst degelijk *e
worden ontleed om de schakels in de
keten van dit proces te onderkennen en
de juiste plaats te vinden, waar deze
keten kan worden doorbroken.
Van groot belang in dit opzicht achtte
dr. Querido het onderscheid, dat dr. J.
W. Noteboom, burgemeester van Voor
burg die ook namens de Gereformeer
de Kerk sprak Vrijdagavond had ge
maakt tussen bioscoop en film, welke
in eenzelfde verhouding tot elkaar staan
als alcohol en kroeg. Een directe aan
val op de kroeg levert weinig succes op,
docji indirect door het scheppen van
INTENTIE VOOR 18 JANUARI:
Mogen alle dwalenden tot de éne
schaapsstal van Petrus terug
keren.
goede sociale voorwaarden en verbete
ring van de woningtoestanden zijn
bevredigende resultaten bereikt. Wel
licht zal men ten aanzien van het film
probleem uit de bij de drankbestrijding
opgedane ervaring lering kunnen trek
ken.
Beroep om steun van de overheid
Uit de verklaringen van de vertegen
woordigers der filmwereld is. gebleken,
dat het bedrijf zich de nadelen van be
paalde films terdege bewust is. Het is
echter onmachtig, uit eigen kracht daar
in verbetering <e brengen en vraagt
daartoe de steun van de overheid. Thans
echter wordt het streven van de goed
willende bioscoopexploitanten zelfs nog
geremd door een onredelijke beiasting
Het voorbeeld, dat de heer M. P. M.
Vermim, voorzitter van de Nederland-
sche Bioscoopbond, aanhaalde - een be
lasting van 20 pet. op een toneelvoor
stelling als „De Twee Wezen" in het
Luxor-theater, waar het congres werd
gehouden tegenover een belasting van
35 p °P een film als „Hamlet" gaat
echter alleen in Rotterdam op. De fiim
^.Hamlet" is cultureel waardevol ver-
«lafd en wordt als zodanig in de meeste
■Nederlandse gemeenten belast met nul
tot maximaal 20 pet. Rotterdam kent ech
ter geen differentiatie.
Realistisch standpunt der
Kerken
De referaten, welke door de kerkelijke
vertegenwoordigers werden gehouden,
toonden aan, dat de houding der kerken
ten aanzien van de film zeer zeker niet
negatief is. Integendeel, en bovendien is
zij volledig realistisch De kerken trach
ten de jeugd weerstand te geven tegen
de kwade invloeden van de tiim.
Naast ds. K. H. E, Gravemeyet, gede
legeerde van de protestantse kerken,
sprak Zaterdagmiddag van katholieke
zijde pater A. van Schalen O F.M, die
de verantwoordelijkheid van de Katho
lieke Kerk ten aanzien van het probleem
„Ontspanning, Film en Rijpere Jeugd"
in het licht stelde en die als middel
via de film een gave en edele ontspan
ning te bereiken, aangaf een penetratie
van het filmwezen, zoals o.a. door Paus
Pius XI in zijn encycliek „Vigilante
Cura" is uiteengezet. De Katholieke Film
Actie, welker leden zich verplichten geen
films te bezoeken, die door de katholieke
nakeuring ontoelaatbaar zijn verklaard,
is daarvan een voorbeeld. Eerlijkheids
halve moest pater van Schalen hieraan
toevoegen, dat de doodgraver door de
oorlog bijna een geweldige iduif heeft
gehad aan de K.F.A. Thans is men ech
ter druk doende, de patiënte nieuw le
ven in te blazen.
De katholieken eisen niet, dat de
film steeds katholieke leerstellingen
voorstaat, maar wel, dat zij minstens
de natuurwetten eerbiedigt en zeker
wil de Katholieke Kerk de jeugd vrij
waren van perverse en sensationele
films en haar opvoeden tot ware
schoonheid en ware cultuur
Preventieve taak der overheid
Mr. H. A. M. T, Kolfschoten, burge
meester van Eindhoven, had Vrijdag
avond gewezen op de preventieve taak
van de overheid. Met het oog daarop
bepleitte hij uitbreiding van bevoegd
heid der plaatselijke overheid tot het
nemen van maatregelen tegen bioscoop
bezoek door al te jeugdige personen. Met
de commissie-Sassen was hij van mening
dat kinderen beneden 14 jaar niet in de
bioscoop thuishoren.
De heer D. van Staveren; oud-voor-
zitter van de centrale commissie voor de
filmkeuring, die (voorafgaande aan de
vertoning van de Rank-jeugd-fihn „De
Rit op de locomotief") iets vertelde over
de jeugdfilmclubs in Engeland, was het
daarmee niet eens, zeker niet zolang men
de kinderen niet iets ander kan aan
bieden.
Blijkens de verklaringen uit onderwijs
kringen valt het bioscoopbezoek in Ne
derland onder de kinderen erg mee. Door
middel van het onderwijs kan boven
dien op het gebied van de film veel in
vlóed ten goede op de jeugd worden
uitgeoefend.
Zeer terecht constateerde dr. Querido
aan het slot van zijn nabeschouwing,
dat de verklaringen van de getuigen a
charge emotioneel waren geweest, zon
der op feiten te steunen en dat men tij
dens het congres wel de stem van de
jeugd had gehoord, maar niet de stem
van de jeugdige, onbekende bioscoopbe
zoeker. Evenmin was de vraag gesteld:
Waarom gaat het kind naar de bioscoop?
In dit verband hechtte dr. Querido
veel waarde aan de opmerking van prof,
dr. M. J. Langeveld, die in zijn oriën
terende inleiding had gewezen op de in
directe verhouding tot de werkelijkheid,
waarin de film de jeugd plaatst.
Het kind, dat in de maatschappij gaat
worden opgenomen, wil hebben, verove
ren Het is niet de taak .van de opvoe
ders die agressie te beknotten. Het ge
hele maatschappelijke leven is gebaseerd
strijdbaarheid.
Het zien o- een sensatiefilm geeft het
kind een diepe bevrediging. Bij de op
voeding gaat het er om, deze agressivi
teit te kanaliseren en te sublimeren, haar
te richten op aanvaardbare doelen, zoals
bij de padvinderij geschiedt.
De goede jeugdfilm is dan ook die
film, welke uitgaat van een erkenning
van de agressieve lendenz bij de jeugd
en hiervoor moreel en sociaal accepta
bele kanalisatie-vormen aanbiedt, zo
dat de jeugdige toeschouwer zich met
het probleem kan identificeren.
Hieruit vloeit ook de vraag voort, of
de film het voornaamste TniddeJ is om
deze agressie van de jeugd te reguleren
en af te reageren. Ook moet worden nage
gaan, of er wellicht andere minaeien
bestaan, welke even krachtig zijn en op
welke wijze de film aan dit doel is dienst
baar te maken. De vraag is ook wat schooi,
gezin en overheid in positief opzicht aan
deze problemen kunnen doen.
Op al deze vragen zal het Instituut
„Film en Jeugd" afdoende antwoorden
moeten trachten te zoeken
Toen een maand geleden een zesjarig
meisje uit een dorpje in de omgeving
van Helmond een portefeuille vond met
een inhoud van 1100 gulden, kreeg zij
als eerlijke vindster van de eigenaar
twee koekjes als dank.
Dit bericht kwam in de internationale
pers en in talrijke Engelse bladen ver
scheen een bericht over Jean van Deal.
Hoe men aan de naam „Van Deal"
kwam is niet duidelijk, want het kind
heette Ria van de Broek, maar dit doet
weinig ter zake.
In Dublin las een conducteur, Joseph
McManus, het bericht en hij stuurde
prompt een chèque van 10 shilling naar
het meisje om er iets voor te kopen.
De brief werd door de post bij een ze
kere heer Van Daal bezorgd, die uit de
krant van het geval vernomen had en
brief met inhoud bij het plaatselijk blad
in Helmond deponeerde.
Ria van de Èroek heeft de chèque
ontvangen. Zo leverde zelfs een koekje
nog rente op
Naar aanleiding van het rapport der C.
v. G. D. aan de Veiligheidsraad, waarin is
opgenomen een verslag van de militaire
waarnemers uit het gebied van Soerabaja,
is van officiële zijde te Den Haag een
verklaring uitgegeven.
Daarin wordt gezegd dat dit rapport een
sterk gekleurd beeld geeft, dat over het
algemeen de indruk maakt, dat het niet
vrij is van partijdigheid, zich baserende
op de feiten betreuren de Ned. militaire
autoriteiten het, dat zij zich genoodzaakt
zien, het in zijn geheel af te' wijzen.
De taak, welke aan de militaire waar-
De verwachting van heden- tot
morgenavond luidt:
In de avond of nacht zWaar be
wolkt met regen. Morgen overdag
wisselend bewolkt met enkele
plaatselijke buien. Langs de Wad-
denkust tijdelijk stormachtige, el
ders tijdelijk krachtige of harde
wind uit Westelijke richtingen.
Weinig verandering in tempera
tuur.
Dinsdag 18 Januari: Zon op 8.39
uur, onder 17 02 uur; maan op 21.59
uur, onder 10.49 uur.
(Van onze Amsterdamse redacteur).
j:?tr«.rlpdpn°Ü?tellations van de KLM
die verleden
omstandigheden niton£" zo. "(jzondere
„ïin alle -.lt Batavia vertrok-
middag c «en namelijk de Ba.
tavia en V. 'a"> op schr-u"'
•mede behoren d
aan men e "dement niet kan
ontzeggen wederbot,et veHeden
'mee opgedaan. |eweldige er
varing 111 tweede ma uVenhil1* de
Piloot van dentweedeu maehme van de
thran in
deed er
tavia eu op Schiphol. En
hiermede behoren d v, waar
m men een sportief
ïtzeggen, e). e et verleden
°engKmec opgedaan.
piloot van v-
reeks, vloog terdam iI(|Jahran
Arabie naar te„ over deed e
18 uur en 40 mm
„Het zal dan ook ,liet
meer duren of m tavia»f a, tus
senlanding naar ver
klaarde ons de bee Qperatiotl®osma,
hoofd van de dienst .MP ons' Van
de K.L.M.
zucht'
eens rustig slapen. Men
Truf.,nl'?>urban verschijnende „Sunday
S de hoofókIaart in ee" hoofdartikel.
\frikaanse ^?"akcn van de Indisch-
^renlan^ bwlUS.ten in die stad reeds
■iar* 22? lagen en dat de staat.
ondanks de ernstigste aat "e.slaal
in gebreke bleef
«erkennen ra„ u ®ntvlaiiibaarheid
halvp" materiaal, dat
hij P008de ,,me^eha,ve maatregelen te
behandelen uisten waren niet
het gevolg van een haat tegen He
doorbroken".
De „Durban Daily
de onlusten het recht reeks, gevolg zqn
van „sociale tekortkoiM g Wann^J
materiele ais geestelijk samen.
de mensen slecht DeW» „ieden, ver-
gepakt m overbevolkte rkeersmid.
Stoken zijn van toereikende v sn
delen, van ontsbanningsgeieger n,
blootgesteld aan, Dolitieke 8 che „jt-
en een zekere mate van economische
buiting dan zjjn de omstandig" j
geschikt voor terroristische uitbarstin
gen", aldus het blad
Generaal Smut de leider van ae "P
ppritie, beeft te Randfontein verkiaam,
'r.ka ..de eerste vruchten P1"
•"trhe politiek der r®g-"
•kleurde rassen onder-
Troepen uit alle delen van de U
met inbegrip van vrijwilligers, kjm
thans krachtens een officieel besluit w
den gebruikt om de onlusten te onae
drukken.
Hele Straten van huizen van Indiërs
staan in brand en huizen worden geplun
derd. De lichamen van Indiërs liggen
onder de puinhopen. Een verslaggever,
die door een Indische wijk reed, ver
klaarde, dat bijna alle huizen verlaten
waren, vele brandden nog.
Niet-Europese politieke en religieuze
leiders hebben een dringend beroep op
beide partijen gedaan zich kalm te hou
den.
Naar wordt verklaard, zïjrA de onlusten
Donderdag begonnen naar aanleiding van
een aanval, die een Indische marktkoop
man op een Afrikaanse jongen zou heb-
eIi gedaan.
Volgens een mededeling van gisteren
"fundag) van de politie te Durban was
morgen 'n de stad en de omgeving
a»es rustig.
hef totaal aantal slachtoffers be-
•>00 eerst melding gemaakt van
nl. 1 Fi,!1 tbaT,s echter van 105 doden
Indiërs t.f,Pe?.ari en 104 Afrikanen en
500 werd cTi L het aanta1 gewonden op
geschat.
Ongeveer 2000
net
maehinegeweren
g»wapend met" Dolitie militairen,
maehinegeweren ^"""mshoTnmen. "vare
pantserwagens, zijntw/V^ rildTd
wezig om nieuwe onlu^en'te voorkomen*
idee van wat er samenhangt met zulke
vluchten. Zeker, we hebben het geluk
kige feit, dat de aarde rond is en dat dus
het aantal mogelijkheden eigenlijk on
uitputtelijk is. Maar bij de K.L.M. slaan
veiligheid en efficiency altijd voorop
„Wat zijn nu de bijzondere moeilijkhe
den?"
„Kijk eens het moeilijkste is juist, dat
we met ailes rekening moeten houden.
Langs route A komen we op vliegveld B.
Is dat veld geschikt voor een Constella
tion?' Zo neen, is veld C dan geschikt?
Maar is dat veld weer niet te ver van
het beginpunt? Als we een route een
maal gaan evliegen, dan moet daar ailes
gereed zijn. Men moet de goede kaarten
hebben, maar 'ook de radiodiensten en
zelfs de levensmiddeienvoorzienmg moe
ten voortreffelijk lopen".
„En is U tevreden over wat nu bereikt
is?"
„Dat zijn we zeker, we hebben een
schat van ervaringen opgedaan Wat de
ze vier toestellen deden, was pioniers
werk. Neem bijv die vlucht van Ra-
venhill rechtstreeks van Dahran naar
Amsterdam. Een buitengewoon mooie
vlucht, volgens onze normen beter dan
ideaal. Alles was nog mooier dan van
tevoren berekend was en dat terwijl hij
meer tegenwind heeft gehad dan was
berekend. E toen hij na 18 uur en 40
m'nuten op Schiphol landde, had hij
n°g voor 2 uur en 10 minuten benzine
aan boord Niemand Kan dus beweren,
een het waaghalzerij is geweest. Nee
n Vlucht als deze opent onvermoede
Perspectieven".
weer een hele drukte op
te w Zaterdagmiddag, toen .nen zat
toestellen eSA op. d? laatsthe T®
kwam de' R ,n mlnuut voor haH dne
7nc»vr>owi Batavia binnen, met als ge-
een uureïatd4 schtfjvende piloot Viruly,
Vaart 77 zette gezagvoerder v. d.
hadden geer° va^Uati°n op de, frondv.Z«
iQn Dp tnnKt an beiden veel te vertel-
en men was overajV°ortr?ffelijk verlopen
behandeld. 1 zeer tegemoetkomend
Virversaheeemaifenlijk de laatste tocht
vice versa gemaakt
'kjtn''clorifBhte. d°en is laat mij
dat ari En ais chef tegen Z1ln chefs
gezegd. En als chef yan de vliegdienst
kwam hij ei ook wei Voor [n aanmer.
king. Op de heeft hij even vast
gezeten m Dahran, maar hij kreeg ai
spoedig toestemming te J*
ontmoette "P «'"«Wld een Ameri
kaan. die op de h^hjk^reis was. Maar
in Dahran vertrouwde men het zaakje
niet en dc Amerikaan mocht niet door
vliegen Men was n.l. bang dat dc Ame-
rikaan zijn toestel in alestina wilde
gaan verkopen.
Vlak nadat Viruly landde arriveerde
eer, K L.M -toestel uit Parijs Deze ma
chine bracht zijn dochter Avyola mee,
die stewardess is en haar eerste vlucj
maakte.
Een ander paar gaat binnenkort ook
op huwelijksreis pe, vliegtuig en dat zijn
gezagvoerder Van der Vaart en stewar
dess Sieta v Eesteren. De verloving ont
stond in de lucht maar dat is alweer
een tijdje geleden, Sieta had aan de
K.L.M.-officials gevraagd haar laatste
reis met haar a s. man te mogen maken.
Nu dat werd goedgevonden. Maar het
werd een lange reis, want men vertrok
al een maand geleden. Een huis heeft
het echtpaar overigens nog niet, doch
er gaan stemmen op om hun een Con
stellation ter beschikking te stellen.
Het toestel van Viruly vloog van Ba
tavia via Bankok en Dahran naar Malta
en bracht 1900 kg Niwin-pakketten mee,
140 kg post en 625 kg technische onder
delen. Men vloog met een oemanning
van 14 koppen, omdat met dit toestel tevens
een z.g. „slibcrew' (wlsseJbemanmngi
uit Batavia terugkeerde. De Curacao
bracht 1 passagiers. 330 kg post en 700
kg Niwin-pakketten mee Dit toeste
landde ook in Tunis. In Batavia staat nu
alleen nog de Franeker met comman
dant Sillevis. De dienst van Batavia op
Sjanghai wordt momenteel onderhouden
met D.C 4-toe "llen.
Met ingang van Zaterdag j.l. mag
de K L.M. nu ook geen gebruik meer
maken van Dahran in Saoedi-Arabië.
Zodat men het by eventuele verdere
vluchten naar en van Batavia, zolang
de nuidige moeilijkheden duren, waar
schijnlijk langs een geheel andere weg
zal moeten zoeken.
nemers is toegewezen, zo zegt de verkla
ring o.m., bestaat uit het controleren van
de beëindiging der vijandelijkheden. He;
rapport van de C.' v G. D., voor zover dit
is gebaseerd op het rapport der militaire
waarnemers die Soerabaja als basis heb
ben, is in flagrante tegenspraak met deze
taak.
Wat betreft de vernieling van wegen,
bruggen en eigendommen „geeft dit rap
port een volstrekt misleidend beeld van
de werkelijke toestand".
De militaire autoriteiten waren zich
zeer wei bewust van zulke vernielingen
een proces dat reeds in April 1947 begou
en destijds aan de consulaire commissie
gerapporteerd.
De vernielingen namen toe na Augustus
September 1947, een volledige opgav;
van al deze vernielingen in het republi"
keinse gebied van Oost-Java is samenge
steld. en wordt regelmatig bijgehouden
Daarin zijn omstreeks 5000 van dergelijke
gevallen vermeld.
Het rappor bespreekt verder het blok
keren van spoorwegen. De militaire auto
riteiten besciKken over zeer accurate ge
gevens. waaruit blijkt, dat reeds maanden
geleden het spoorwegverkeer practisch
onmogelijk was. omdat op verschillende
plaatsen de rails waren opgebroken en
weggevoerd, terwijl verschillende bruggen
waren opgeblazen, een en ander lang
voor de militaire actie begon.
Het rapport meldt verder, dat waar
genomen werd hoe in de vroegere Ned.
gedemiütairiseerde zone vrijwel alle brug
gen vernield zijn. terwijl een aantal kam
pongs zijn verwoest, hoofdzakelijk door
branden en dat de meeste kampongs ver
laten ziin.
In dit verband dient er aan te worden
herinnerd dat voor geruime tijd de Ned.
gedemiütairiseerde zone het tonee' was
van een groot aantal botsingen tussen
Ned. troepen en infiltrerende benden, ter
wijl deze benden, bestaande uit terroris
ten en extremisten, in deze zone de be
volking het leven onmogelijk maakten
Deze feiten zijn geregeld aan de C. v. G
D. doorgegeven Het feit. dat deze zeer
wel bekende feiten thans worden genoemd
in verband met de huidige situatie is óp
het minst genomen tendentieus.
Het rapport meent, dat het aantal $ed.
troepen in de nieuwbezette gebieden on
voldoende is om te voorkomen dat
rondzwervende guerilla benden vrije
lijk rond trekken en sabotage-da-
den plegen. Hoewel een dergelijke ver
klaring ver uitgaat boven de bevoegdheid
der militaire waarnemers, dient t.a.v. deze
bewering te worden bedacht dat dergelijke
benden volgens een vastgesteld schema
worden geëlimineerd, hetgeen reeds eer
snelle vermindering van het aantal be
staande benden tot resultaat heeft gehad
zomede een neiging bij deze benden om
haar actie geheel op te geven dan wel
zich in kleine groepjes te splitsen die
systematisch zullen worden opgeruimd.
Het rapport zegt tevens dat de Ned
troepen „onvoldoende sterk zijn om orde
en rust in de steden te handhaven, en
dat vele Chinese handelaren dientenge
volge ernstig hebben geleden van plun
deringen". Deze verbazingwekkende ver
klaring noopt tot bantwoording, aange
zien zij volstrekt met de feiten in strijd
is. De Chinezen werden geplunderd lang
voor een enkele Ned. soldaa; het republi
keinse gebied betrad. De Ned. troepen
hebben duizenden Chinezen ontzet, die
reeds door de extremisten waren wegge
voerd.
Het handhaven van rust en orde in de
steden geschiedt volledig en daarom moe:
deze verklaring van de C. v. G. D. dan
ook volledig worden ontkend.
„Ik offer mijn leven voor het welzijn
van het Hongaarse volk
Een anonieme ooggetuige heeft ver
klaard, dat toen kardinaal Mindszenty op
26 Dec. te Estergom gearresteerd werd,
hij tot zijn moeder zei: „Ween niet. Ik
ofïer mijn leven voor het welzijn van het
Hongaarse volk".
De ooggetuige vertelde verder, dat de
kardinaal van Estergom naar Boedapest
werd gebracht en daar gedwongen werd,
gevangeniskleren te dragen, aldus „Asso
ciated Press".
Een „bekende grote industrie in het
Noord-Westen van Nederland" verzoekt
per advertentie bedrijven, firma's en bon
den, welke voelen voor de invoering van
een 48-urige werkweek van vijf dagen
ter stimulering van de arbeidslust van het
gezamenlijk personeel en ter besparing
van onnodige kosten en lasten van het
bedrijf schriftelijk en kort gemotiveerde
adhaesie-betuigingen te doen toekomen
aan de met naam en adres genoemde ad
viseur van bedoelde industrie.
Nou, wij voelen er ailes voor en om
maar met een besparing van onnodige
kosten" te begingen, zullen wij ter ver
mijding van porto-uitgaven, hier in deze
rubriek van onze instemming doen blij
ken en deze onze adhaesie „schriftelijk en
kort" motiveren.
Om dus kort te gaan: op de eerste
plaats behoeft men, als er een hele vrije
Zaterdag wordt beschikbaar gesteld,
eventueel niet juist de Zondag uit te kie
zen om uit te slapen, zodat wellicht dan
een einde gemaakte wordt aan de over
bevolking van de laatste H. Mis in de
kerken.
Verder kan er dan wellicht wat meer
aandacht en tijd besteed worden aan de
heiliging van de Zondag en blijft de „dag
des Heren" niet langer voornamelijk een
dag van uitgaan en sport.
Dan zijn er ook meer profane argumen
ten. In deze tijd van gebrek aan hulp in
de huishouding ziet het er voor moeder
de vrouw vaak hulpeloos uit- Nu, welk een
flinke hulp kan de man nu niet zijn op
Zaterdagochtend als hij de helpende band
uitsteekt. In het begin zal hij er wel wat
hulpeloos bij staan doch met wat hulp en
geduld van de huisvrouw kan de onbe
zoldigde huisknecht best over zijn hulpe
loosheid heen geholpen wordèn. En als hij
dan is: een hulp de vrouw gelijk, ziet het
er met het gebrek aan hulp in de huis
houding niet zo hulpeloos meer uit, ge
dachtig: wie zich zelf helpt, helpt dubbel.
Maar er komt nog meer hulp opdragen.
Onze meisjes op kantoren, fabrieken, ate
liers enz. kunnen zich thans thuis prak
tisch bekwamen in de vrouwelijke Dezig-
heden, waardoor enerzijds moeder gehol
pen wordt en anderzijds de toekomstige
huisvrouwen zich zelf bekwamen voor
haar taak straks als echtgenote en moe
der. Hier helpt dus de hulp van twee kan
ten!
Daarbij moigen wij niet veronderstellen,
dat de producenten zo egoistiseh zullen
zijn om zelf alleen alle voordelen aan „de
besparing van onnodige kosten en lasten
van het bedrijf" in hun zak te steiKeti.
Naast de verhoogde productie waarom
ieder econoom schreeuwt door „stimu
lering van de arbeidslust van het geza
menlijk personeel" krijgen we dus verla
ging van de kostprijs. Hoera, het leven
wordt goedkoper! En dan hadden wij nog
graag een klein toeslagje op ons loon.
Want al willen wij niet „Fifty-Fifty" eisen
van onze baas, „voor wat hoort toch wat",
niet waar. Laat men redelijk blijven. Als
wij er welwillend in toestemmen om des
Zaterdags niet te Tv erken althans in
onze gewone functie niet dan is het
niet meer dan billijk, dat onze principaal
wat afschuift van de daardoor verkre
gen extra winst om de Zaterdagen
passend door te brengen na beëindiging
van ons „huiswerk".
Wat dus al een voordelen, die vrije Za
terdag! Gewoonweg een „moordplan!"
ANALYST
Naar wij vernemen voerde veldmaar
schalk lord Montgomery hedenmorgen
besprekingen met de waarnemend-minis
ter-president mr- Maarseveen. de minis
ter van Oorlog en Marine a.i. mr Schok
king en de minister van Financiën prof.
dr. P. Lieftjpck.
Tot nu toe is slechts een bescheiden
begin gemaakt met de opbouw van een
Nederlandse luchtmacht. Uit het feit,
In December lager
De Nederlandse kolenproductie beliep
over December 1948 931.900 ton tegen
over 936.100 ton in November j.l. De ge
middelde productie per werkdag bedroeg
37.300 ton (Nov. 37.400 ton). De totaal-
invoer was 311.500 ton (Nov. 241.100)
groot.
De gemiddelde maand-productie in de
jaren 1939 en 1945 tot en met 1948 be
droeg in tonnen: 1938 1.124.000, 1945
425.000, 1946 693.000. 1947 842.000, 1948
919.000.
In Rotterdam heeft de Communistische
Partij een belangrijke districtsvergade
ring gehouden. Paul de Groot hield een
inleiding, die een toelichting vormde op
een werkplan voor genoemd district.^
In dit weikplai, wordt het werk van
het district in de afgelopen periode aan
een ernstige critiek onderworpen, aldus
„De Waarheid".
Ten aanzien van het werk in hel dis
trict wordt daarin gezegd, dat het zowel
op politiek als organisatorisch terrein
zeer grote gebreke vertoont. Na de ver
kiezingen is het partijdistrict Rotterdam
er niet in geslaagd, op grondslag van de
Open Brief van het partijbestuur, zijn
fouten i zwakten critisch te ontleden
en afdoende te verbeteren.
De belangrijkste oorzaak van het zwak
ke werk onder dc massa, van het secta-
risme in de partij, schuilt in de onder
schatting en onvoldoende bestrijding van
het trotskisme. Het duidelijkst demon
streert zich dit in de vakbeweging. De
trotskisten zijn er in geslaagd om een
scheuring in de E.V.C. tot stand te bren
gen. (Een nieuw bewijs, dat die vakbe
weging de communistische ideologie
volgt).
Door deze scheuring is de strijdbaar
heid van de Rotterdamse arbeiders, in
het bijzonder van de havenarbeiders, ver
zwakt. waardoor het reformisme in de
kaart werd gespeeld en bij vele arbei
ders het vertrouwen in de vakbeweging
verloren girg.
Het district besteedde onvoldoende aan
dacht aan de ideologische en practische
bestrijding van de P v. d. A.
Het werk van onze gemeenteraadfrac
ties was een weerspiegeling van de fou
ten en zwakheden van de partij. Zij heb
ben op onvoldoende wijze de reformisten
en trotskisten ontmaskerd en niet op de
felst moseüike wijze stelling genomen te
gen de aanvallen op de partij en de ar
beidersklasse.
Nieuwe plannen
Ter opvoering van activiteit en de kwa
liteit moeten worden opgenomen en gecon
solideerd werkelijke bedrijfsafdelingen,
die regelmatig een bedrijfskrant moeten
uitgeven. Deze afdelingen zullen in de
loop van het werkplan 100 nieuwe leden
moeten winnen. Op het gebied van de
vakbeweging is de belangrijkste taak het
herstel van de eenheid der havenarbei
ders
In iedere afdeling zal eenmaal per week
een scholingsavond georganiseerd moeten
worden en minstens eenmaal per maand
een openbare cursusvergadering moeten
plaats vinden.
Behalve de reorganisatie van het dis
trict maakte ook de leiding van het dis
trict een onderwerp van bespreking uit.
De vergadering besloot de werkzaamhe
den door een nieuw districtssecretariaat te
laten leiden.
De partijleiding heeft het lid van het
Dagelijks Bestuur en het secretariaat pg.
Jan Schalker, belast met de ondersteu
ning van het district Rotterdam en pg.
Jan Bork als instructeur aan het district
toegewezen.
Naar „Het Vrije Volk" nog meldt, bete
kent die laatste „reorganisatie" Ret ver
dwijnen van Bertus van der Ham.
dat nog geen bedragen suppletoir zijn
aangevraagd, kan, aldus de woordvoer
der van het ministerie van Oorlog, af
geleid worden, dat de Nederlandse re
gering nog geen beslissing genomen
heeft ten aanzien van de door Montgo
mery gestelde eisen. Het ministerie van
Financiën is van oordeel, dat ons land,
gezien zijn economische toestand, thans
zeer bezwaarlijk de benodigde bijdragen
voor deze defensiedoeleinden kan op
brengen. Een oplossing zou gevonden
kunnen worden in een lend-lease over
eenkomst met Amerika.
Het tekort aan troepen in Nederland,
veroorzaakt door de Nederlandse ver
plichtingen in Indonesië, bemoeilijkt ook
de uitwerking van de door Montgomery
gestelde eisen. In Indonesië bevinden
zich thans 85.000 man van de Koninklijke
Landmacht en van de Koninklijke Ma
rine en 34.000 man van het K.N.I.L.,
waarvan ongeveer 60 pCt. Indonesiërs
zijn.
De legerleiding hoopt dit jaar de
eerste-7 Decemberdivisie en de tweede
divisie, samen ongeveer 40.000 man, uit
Indonesië terug te trekken. Gezien de
situatie van het ogenblik is nog niet
met zekerheid te zeggen, of deze ver
wachtingen bewaarheid zullen worden.
In Nederland bevinden zich thans drie
bataljons geoefende troepen, tezamen
met ongeveer 25.000 recruten. Dit aantal
is niet voldoende voor de bijdrage, die
Nederland voor de West-Europese de
fensie moet leveren. Overwogen wordt
daarom de lichtingen, welke thans onge
veer 22 000 man omvatten, uit te breiden.
Deze uitbreiding, zo werd gezegd, mag
echter niet geschieden ten koste van de
Nederlandse industrie, die voor haar
ontwikkeling zeer veel arbeidskrachten
nodig heeft.
De informatiedienst van de H. Congre
gatie voor de Oosterse Kerk bericht, dat
de wrede vervolging in Roemenië haar
eerste martelaar heeft geëist. De commu
nistische politie heeft een pas gewijd
priester dood geschoten na diens eerste
H. Mis. i
Na zijn wijding door mgr. Johannes
Suciu, de apostolische administrator van
het aartsbisdom Fagaras en Alba Julia,
was deze priester naar een dorpskerk ge
zonden. die zonder pastoor was.
Toen hij in deze kerk zijn eerste H Mis
opdroeg, kwam de politie de kerk binnen
en eiste, dat hij een document zou teke
nen. waarin hij verklaarde vrijwillig over
te gaan tot deJ schismatieke, nationale
KeZnn antwoord op de bedrei.ancen van
de politie was een onmiddellijke belijde
nis. dat hij nooit zijn geloof zou verloo
chenen. Hij werd op het alta»r neerge-
rchoten, terwijl hij zijn misgewaden nog
aan had. Hij stierf enkele ogenblikken
il3ter.