„herroept zijn vroegere
waarschuwing
Strijd om eens anders schuld op rich te nemen
Nieuwe plaag teistert liet land
Illegale werker sloeg door
^Weerbericht
Onderhandelen met de Sovjet
Ervaring eist uiterste reserve
GonG^^gen
MARKOS IN ONGENADE
Griepepidemie op hoogtepunt
De schande der
rechtsverkrachting
W egverkeer tussen
O. en W. Duitsland
verboden
Noorse minister
naar Washington
L
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
HET SCHIJNPROCES TE BOEDAPEST
Voor het vaderland
gevallen
•uo&iyj" -"«■ -v M«!'
Muizen woedden in
Noord-Oostpolder
Ook andere landstreken 'bedreigd
Da) Co,or,dok.«rSf®S>'™
Reeds Maaudag v onnis?
En Duitsers grepen Haagse i-o.-groep
Rusland onberekenbaar
Door communisten ontslagen
Stalin bereid tot
4-landenconferentie
Voorzorgen voor de verpleging
71ste JAARGANG
ZATERDAG 5 FEBRUARI 1010
No. 2084A
,SBewi°tntfë^öbeWUstr?^eunt deze op"
De meest schokkende gebeurtenis in de rode rechtszaal van
Boedapest was gisteren de reeds in een deel onzer vorige oplage
vermelde verklaring van de kardinaal-primaat, dat hij de waar
schuwing „herriep", in NoVmber door hem tot de bisschoppen
gericht, om geen geloof te schenken aan eventuele bekentenissen,
welke hij voor zijn rechters zou doen, wijl deze vervalst of het
gevolg van menselijke zwakheid en ondermijning van zijn weer
stand zouden zijn*
Toen Kardinaal Mindszenty die waarschuwing aan het episcopaat
richtte, was hij in het volle bezit zijner geestelijke en physieke
kracht. Hij was een gebroken man, toen hij gisteren die waar
schuwing „herriep". Allerwegen wordt hierop gewezen en aldus
duidelijk gemaakt, welke waarde men hecht aan deze „her
roeping".
Het verhoor der medebeklaagden van kardinaal Mindszenty door
de volksrechtbank te Boedapest werd daarna voortgezet met de
ondervraging van de katholieke geestelijke dr, Bela Ispanky.
Deze verklaarde zich eveneens schuldig aan verraad en spion-
nage. Hij zeide in 1948 bezoek te hebben ontvangen van mevrouw
Pomlerot uit Rome, die hem een brief van Zigmund Mihalovics
bracht. v
In deze brief, die aan het hof werd voorgelegd, vroeg Mihalovics
om gedetailleerde inlichtingen, die nut konden hebben voor de
Amerikaanse contra-spionnage.
Ispanky verklaarde gegevens te hebben verstrekt over de mili
taire dienstplicht, de oogst, de hoeveelheid nitrogen, die in de
chemische fabrieken werd gebruikt, de beweerde uitrusting van
't Hongaarse leger met Russische wapenen, onderzoek naar radio
actieve elementen, wapenproductie en in aanleg zynde vlieg
velden.
Ispanky bekende, dat hjj Mihalovics zeven rapporten, in onzicht
bare inkt geschreven, had doen toekomen.
Dr. Toth, Katholiek journalist, was de laatste van de zeven ver
dachten, die werd gehoord, voordat het hof om een uur de zit
ting verdaagde.
Sr
Ui* „«"J*
-
Op de eerste verjaardag van Gandhi's dood had een herdenking plaats
te Rajghatwaar de moord plaats vond. Een massale spindemonstratie,
waaraan ook Pandit Neliroe (in het midden met opgeheven arm)
deelnam, maakte deel uit van de plechtigheid voor deze grote voor
vechter van het handwerk.
TIJDELIJK VEEL
BEWOLKING
Gevoelige slag voor Nederlandse
expediteurs
l)e Britse en Amerikaanse autoriteiten
in Duitsland hebben een verboa gelegd
o,- alle internationale wegverkeer over
de grens tussen de BritsAmerikaanse
zóne en de Russische zóne.
BLOED. ZWEET EN TRANEN
Verd hij door eigen volgelingen
geëxecuteerd
BESPREKINGEN OVER
ATLANTISCH PACT
Het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken heeft
heden bekend gemaakt, dat de
Amerikaanse autoriteiten ver
heugd zijn, de Noorse minister
van buitenlandse zaken, Halvard
Lange, en zijn delegatie te
Washington te kunnen ontvangen,
voor het voeren van besprekingen
over het voorgestelde Atlantische
verdrag. Men verwacht, dat de
Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Dean Acheson, met
zijn Noorse collega zal beraad
slagen.
DE „FRANEKER" HEDEN
AVOND OP SCHIPHOL
DE KANTOREN zijn gevestigd te Pt otterdam,
Kortenaerstraat 1, telefoon 25270; te &c..iedam,
Broersvest 8, telefoon 68804.
Giro-nummer 9095 ten name van de ,,N.V. De
Courant De Maasbode" Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt fd-90per r,,.ai a0i,
f 1.30 per maand, f 0-32 per week.
Directeur: J KUUPE.Tl^
tr (J j p,.nf nr ST. TESSLE OJ'.
Hoofdredactie. Pt of M HAZELZET
Algemeen redacteur: H- A. PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend by
vooruitbetaling.
Met een Ssvoel van walging voor te
weergal°ze nuichelacntigheid, waarmede
in deze dagen te Boedapest een schijn
van recht wordt opgehouden, zal ieder
jjie ook nog maar een grein aan critische
zin eD verlangen naar objectiviteit hee.t,
bet verslag van de eerste dag van het
proces, waarin kardinaal Mindszenty te
recht staat, hebben gelezen.
Dit proces heeft reeds bij dc eerste
zitting zijn hoogtepunt bereikt: De kar
dinaal heeft „bekend".
Uii heeft bekend, dat nij tegen de Hon
gaarse republiek heeft samengespannen
door het uitwerken van eèn monarchis
tisch propacancteplan, waarin een net van
illegale activiteiten over geheel Hongar j
zou worden gelegd.
Naar onze mening is het gevaar
gering, dat velen in Hongarije en m
buitenland, ondanks al de schan
omstandigheden die deze „bekem -
vergezellen, toch min of meer on.nhnud
indruk zuilen geraken van de
dezer „bekentenis". door
Wij voor ons echter komen z
w a t de kardinaal bekend hf,efye!.0ndei'-
der de indruk. Integendeel- t
steld, dat alles wat de kard t d
toe „bekend" heeft overeenkomt, mrt de
werkelijkheid, dan z°ud®oed, van zijn
een bevestiging van zun i;efde v0Qr
verlangen \aar recht, van Z,J
zijn volk willen zien.
A^e zaak vóór alles
m°ft er in niet het slacht_
op bedacht zijn, dat H}® uteitswaan
offer wordt van een de neigin
Hieronder vers aag lI Jderen |eb°n^n
velen, om zichzelf ut van onderdanig-
te achten aan de &rbeM, die de „feite
heid aan iedere iedere „grondwet"
Hike" macht neefh overheïd met zo-
geLamde'^eJkeunng van de volkswil
vattine on de afschuwelijke dwaling, dat
df stea°tPeen oorspronkelijke, autonome
vsn recht.
bron zou zijn
Dit nu is niet aIletn 'n regelrechte
«(rijd met onze levensbeschouwing, die
«'echts datgene als recht erkent, hetgeen
overeenstemt met het goddelijk recht
cn met Gods geboden, maar ook met de
van nature in ieder mens levende over
tuiging. dat alle staatsrecht behoort ge
toetst te worden aan een heilige' onver
gankelijke code van persoonlijkheids
rechten en gemeenschapsrechten.
Daar, waar deze code met voeten
wordt getreden, houdt de. plicht van on
derdanigheid 9P tebestaan en maakt
plaats voor een plicht tot-verzet, Ja tot
Aêvolutie.
Is het nodig te bewijzen, dat in Hon
garije, sinds de vestiging van, de voiks.
republiek van enige eerbied voor ge
noemde code geen sprake meer is' Hier
heerst de zwaarste terreur die zich voor
haar doeleinden bedient van al die mid
delen, die Wij ZO goed kennen uit de
tijd van het Nazisme en die achter het
yzeren gordijn nog tot een nieuwe per
verse perfectie zijn opgevoerd.
Dat Kardinaal Mindszenty gemeend
zqu hebben let wel nog altijd spre
ken wij veronderstellend dat de eni
ge doeltreffende afweer tegen dit alles
de omvel'werping zou zijn van dit gang
sterregiem, zou slechts bewezen- hebben,
■dat hij de situatie in Hongarije zag. zo
als iedere realistische beschouwer haar
zal moeten bezien.
Inderdaad zal dit regiem van geweld
'Sp^Sïi rUp fuW-Dld kunnen verdwijnen.
Dat hij, die aL Prms van Hongarije een
bijzondere verantwoorde! hl-i-, Lu
het welzijn van dit volk aan di
inzicht de consequentie zou hebben ver-
'°0nd Zo£t daad zou
op zijn hopast ais mopPortuu f
voorzichtig kunnen worden gekenseh
maar is alles minder, dan oneervol
Daarom zijn wij in een zeker
nog trots op deze bekentenis. PZICht
Hij verklaarde, dat hij na de bevrijding
geen werk kon krijgen en steun gekre
gen had van de Katholieke Actie, waar
van Mihalovics directeur was. Toth zeide,
dat Mihalovics eerst „hard" was, doch
later Toth 500 florints per maand gaf
v°°r „negatief materiaal", dat voor arti
kelen in Katholieke bladen zou worden
gebruikt.
„Mihalovics vroeg mij meer en meer
van dit materiaal"', zo zeide Toih. „Ik
zei hem echter, dat ik bang was. Waarop
hij mij vertelde, dat de Amerikaanse ver
tegenwoordiger, Chapin, achter o-ns stond
en dat mijn materiaal naar de Ameri
kaanse legatie ging. Ik zie thans in, dat
het een grote fout was om door te gaan
met dit materiaal te verzamelen, ook na
dat Mihalovics het land verlaten had".
Toth ging voort met te verklaren, dat
hij kort na Mihalovics' vertrek bezoek
kreeg van een jonge priester, die hem
een brief van Mihalovics bracht. In deze
brief stond, dat de brenger in dienst van
de Britten was en dat Toth zijn materiaal
naar Mikos Nagy moest zenden.
Toth zeide,- dat Nagy weigerde hot aan
Mihalovics te zenden. Hij zou toen naar
Ispanky gegaan zijn, die hem evenveel
geld geboden zou hebben voor het mate
riaal als Mihalovics had gedaan.
Toth zeide te hebben toegestemd, daar hij
een vrouw en drie kinderen had te on
derhouden.
Toth's rapporten zouden mededelingen
bevatten over verbindingen, cellulose en
het departement van binnenlandse zaken.
Toth zeide vóór de oorlog 10 jaar voor
zitter te zijn geweest van het Hongaarse
verbond van journalisten. Hij had zijn
post echter veria-ten, toen de regering be
paalde, dat Joden niet langer lid van he>
verbond mochten zijn.
Tijdens de zittingspauze bad kardinaal
Maar laat ons nu de veronderstellend,
wijze, waarin wij tot nu toe Ut
laten varen.
schreven.
Een primaire vraag ls hier dan in hoe
ver deze „bekentenis" met de feiten
overeenstemt: De lezer heeft genoeg m
ons blad kunnen lezen met welke mid
delen een -beschuldigde voor zulk een
show-proces, dat op propagandistische
overwinningen aast, „geprepareerd ka
worden. Er zijn duidelijke tekenen,
men van deze middelen ook tegen a
Kardinaal gebruik heeft gemaakt, wei
sterkste bewijs hiervoor is naar onze
mening gelegen in de wijze waarop deze
man, die altijd de drager is geweest van
.krachtige overtuigingen en efcn grote
moed aan de dag legde in het verleden
„u opeens na „35 dagen van overpein
zingdeze houding verloochent en de
indruk maakt van geestelijke slapheid.
Hoe dit te verklaren? Hiér rijzen ver
moedens op van de gruwzame procédé's,
waaraan men de Kardinaal onderworpen
heeft.
Ziet, dit vooral ls het. wat niet alleen
oris rechtsgevoel krenkt, maar wat o-ns
doet walgen. Dat men met mensonterende
middelen bereikt, dat een edele figuur tot
marionet werd gemaakt van onreine be
doelingen. dat zal als een eeuwige schan
de de booswichten, die dit proces hebben
voorbereid en geregisseeerd. bevlekken.
De regering maakt bekend, dat
tot haar leedwezen de volgende
verliezen in Indonesië zijn gerap
porteerd:
Kon. Landmacht: Gesneuveld 19
Jan.: soid. M. Goossens uit Gemert.
.uïv V 20 Jan-: sold. K. Schilder
uit Volendam.
M. Planije uit Schiedam
Gesn. 27 Jan.: sold. Ie kl TOT
Pas uit Arnhem. e 1 W'
Kon. Ned.-Ind. leger: Gesn o
Jan.: Arab. sold. 2e kl. J Berhitoe-
Jav. sold. Ie kl. Mangi en Soekoer:
Tim. sold. 2e kl. G. M. Tabor.
Gens. 10 Jan.: Jav. korp. Ama-
thasan en Samid; Jav. sold, ie kl.
Ge?n °Ï1 Jan-: Soend. sold. 2e kl.
Inf. Djenal; Mad. sold. 2e kl. inf.
S1Gens. 12 Jan.: Soend. sold. 2e kl.
lnGe°nra'l4 Jan.: Tor. sold. Ie kL
inf S. Koetoe: Mad. sold. Je
inf. Mohamad Saleh.
en
de g.sno na jitsezaaiae
2(1 pet of
heeft in rle N
aangebracht, Car
tarwe ging verleden laar ca
1.700 ha verloren tengevolge vai» m
treden van deze kortstBartige -
haar terrine koo en kleine oren -
rogge heeft veel geleden, hoewel
dit gewas beteelde oppervlakte "ctrt
lijk gering was. (ca. 580 ha). De wm
Mindszenty, zittend in de beklaagden
bank, zijn brevier-
Na de hervatting der zitting werden
hem in de loop van de verhoren nog
enige vragen gesteld.
Hij zou daarbij verklaard hebben, dat
hij in de gevangenis goed behandeld
werd en dat hij alle gelegenheid had ge
had, om met zijn verdediger te spreken.
Ook zou de primaat andermaal onder
handelingen tussen de Kerk en de staat
hebben bepleit.
Voorts zou hij gezegcj hebben, de scha
de te willen vergoeden, veroorzaakt door
clandestiene dollarsverkoop.
Na een reces van een kwartier ver
zocht de verdediger van prins Eszterhazy
tot verrassing van iedereen een ondér-
zoek te doen instellen naar de geestver
mogens van zijn cliënt, die, naar hij zei,
gemakkelijk te beïnvloeden was.
De openbare aanklager maakte hier
tegen bezwaar en zei, dat het karakter
van de prins reeds lang goed bekend was.
Hij wenste echter wel te voldoen aan een
dergelijk verzoek van de verdediger van
Ispanky ten behoeve van zijn cliënt, mits
het onderzoek onmiddellijk werd ver
richt.
De verdediger van dr. Nagy verzocht
aantekening van het feit, dat zijn cliënt
tijdens de bezetting in 1944 toestemming
had gevraagd om met bekeerde Joden
het ghetto binnen te gaan.
Het hof trok zich daarna terug, om
over de verzoeken te beraadslagen.
Nog werd verhoord de grijze dr. Gabor
Hfcvath, financieel secretaris van Ester-
hazy.
Beklaagde verklaarde bijna 35 jaar in
dienst van priicj Esterhazy geweest te
zijn. Hij nam de gehele schuld voor de
illegale dollar-transactie op zich en zeide
het hof, volledig verantwoordelijk te zijn
voor de financiële zaken van.de prins.
Deze bestreed ue laatste verklaring van
zijn secretaris en zeide, dat het zijn geld
was geweest en dat hij, niet zijn secreta
ris, verantwoordelijk was voor de dollar
transacties.
De secretaris L onder arrest, doch heefl
nog niet terechtgestaan. Het geld, dat naar
Oostenrijk was gesmokkeld, was bestemd
geweest voor de modernisering van het
landgoed van de-prins in Oostenrijk.
Na een kortö onderbreking van de zit
ting deelde de president van het hof me
de, dat hij en de andere vier rechters het
erover eens waren, dat het voorbeeldige
gedrag van dr. Miklós Nagy tijdens de
oorlog door liet hof in aanmerking moest
worden genomen- De president las een
verklaring voor, waarin gezegd werd, dat
dr. Nagy persoonlijk 86 kinderen uit de
handen van de nazi's had gered en zijn in
vloed had aangewend ten behoeve van
gedoopte joden ea andere door de nazi's
vervolgden. Het hof verwierp de verzoe
ken voor een onderzoek naar de geestver
mogens van Ispanky en Esterhazy.
De zitting werd tot Zaterdag verdaagd.
Te Boedapest was men van mening,
aldus een correspondent van Reuter, dat
reeds a.s. Maandag uitspraak zou worden
gedaan in het proces tegen kardinaal
Mindszenty en zijn zes medebeschuldig
den.
Men verwachtte, dat heden de laatste
zitting van het proces zou worden gehou
den. De algemene opvatting vóór het pro
ces, dat de kardinaal ter dood veroor
deeld zou worden, heeft plaats gemaakt
voor twijfel, of dit wel zal gebeuren.
De B. B. C.-correspondent te Wenen
maakt bekend, dat verscheidene journa
listen Hongarije hebben moeten verlaten
o.a. die van de New York Times en de
vertegenwoordiger van het Joegoslavisch
persagentschap. Verschillende correspon
denten hebben r-eds gelegenheid gehad
mede te delen, dat de officiële berich
ten over het proces onvolledig zijn. Al'e
berichten der correspondenten staan on
der censuur.
De journalisten, die het proces bij
wonen, zijn bijna allen communist en
te Boedapest woonachtig, dus binnen
het bereik van de geheime Hongaarse
politie.
Ondanks alle „bekentenissen" van de
Kardinaal blijft de wereldpers nagenoeg
eenstemmig in haar oordeel, dat de pri
maat van Hongarije onschuldig is. „Ab
soluut onschuldig" schrijft de liberale.
„Manchester Guardian" in een commen
taar op de proces-verslagen. Het proces
demonstreert slechts de eigen zwakheid
en eigen verdorvenheid der Hongaarse
regeerders.
Voor het bijzonder gerechtshof te Den
Haag werd gisteren onder grote belang
stelling de zaak behandeld tegen de
34-jarige illegale werker M-. Mullaart, een
voormalig koerier van de L.O. te Den
Haag, die ervan beschuldigd werd zijn
organisatie aan de S.D. te hebben ver-
radsn.
Omstreeks Juli 1944 werden rijn vrouw
en zijn moeder door de S.D. te 's-Graven-
hag'e gearresteerd. Na enkele dagen wis
ten dé S.D.-agenten ook M. op te sporen
en gevangen te nemen Op het S D -
hoofdkwprtier.' op het Binnenhof, werd
hem meöegedeeld, dat alle namen van de
verzetsorganisatie reeds bekend waren,
doch zijn vrouw en moeder zouden wor
den losgelaten, wanneer hij als weder
dienst, namen wilde noemen van „terro
risten en communisten". Men vertelde
hem voorts, dat zijn vrouw in de cellen
barakken te Scheveningen een miskraam
had gekregen en dat voor haar leven
werd gevreesd. Verd. „sloeg door" en op
de avond van 13 Juli 1944 werden in het
perceel Trompstraat 314a zestien leden
van de Landelijke Organisatie ge^
arresteerd. Zes daarvan werden gefusil
leerd, 4 keerden nimmer uit Duitse con
centratiekampen terug.
Eenmaal in de macht van de Duitse
De verwachting van heden tot
morgenavond luidt:
Tijdelijk veel bewolking' en plaat
selijk mist, maar op de meeste
plaatsen droog weer. Weinig wind.
Vannacht voornamelijk in het Zui
den van het land lichte vorst Mor
gen ovérdag temperatuur iets bo
ven het vriespunt.
Zondag 6 f ebr. Zon op 8.13 uur,
onder 17.36 uur: Maan op 10.53 u„
onder 1.53 uur.
Maandag 7 Febr.: Zon op 8.11 u„
onder 17.38 uur; Maan op 11.13 u„
onder 3.10 uur.
SD.-agent Kaptein die door de bijzon
dere raad van cassatie enige tijd geleden
tot de doodstraf werd veroordeeld
werd M. ten tweede male met allerlei
dreigementen gedwongen door te slaan,
daar hij anders naar Duitsland zou wor
den doorgevoerd. Het tweede verraad be
trof twee Joodse families 'uit de Eland
straat en Reinkenstraat te 's-Gravenhage.
Hierbij werden 9 personen gearresteerd,
v.-aarvan 5 naar Duitse concentratie
kampen werden getransporteerd.
Verdachte, die volmondig de hem ten
laste gelegde feiten bekende, maakte het
hof erop attent, dat hij uit radeloosheid
angst voor Kaptein gehandeld had.
De advocaat-fiscaal, die de uitleg van
M. volkomen onaannemelijk achtte, eiste
de doodstraf. De advocaat-fiscaal baseer
de zijn eis op het buitengewoon ernstige
karakter van het verraad, aanvoerende,
dat iedere slapte gedurende de oorlogs
tijd een misdaad is. Ook nu achtte hij
verdachte in staat alle mogelijke ver
raad te plegen, wanneer hij nog eens in
dezelfde omstandigheden zou komen.
Bij het horen van de eis werd door de
aanwezige belangstellenden, voor een
groot deel nabestaanden der slachtoffers,
geapplaudisseerd.
De verdediger, nil*, dr. K.. Klaassen,
verzocht om meer begrip van het hof
voor de psychische gesteldheid van M.
en achtte de straf veel te' hoog,
Uitspraak over 14 dagen.
gerst is vrijwel geheel (d.w.z. 1200 ha
weggevreten. Ook Lucerne en grasland
hadden veel te lijden van het optreden
van de veldmuis. Het koolzaad bleek
minder te zijn beschadigd.
Daarbij komt. dat de weersomstandig
heden gunstig zijn geweest voor de uit
breiding van het aantal veldmuizen, zo-
'Lf het niet uitgesloten is, dat de in de
O-polder heersende plaag zich za) ver
maatsen naar andere gebieden van ons
'and met name N en Z -Holland Utrecht
en Friesland en de streek tussen de grote
rivieren, waar ook in de oorlog reeds
tergeliike plagen voorkwamen.
Doelmatige bestrijding door het uitleg
gen van gifkorrels de zgn muizen-
tarwe is gewenst en wel in het voor
jaar, omdat de muizer dan nog gering in
aantal zijn en de holen gemakkelijk te
vinden zijn.
We gaan ongetwijfeld door een periode
van grote spanningen. Niet zozeer wijl
op dit ogenblik enig bijzonder oorlogs
gevaar zou dreigen: veeleer vraagt men
zich af. of zich de mogelijkheid opent,
dat wij een ietwat rustiger tijdperk te
gemoet gaan, waarin West-Europa en
zelfs de gehele wereld, uitgeput door een
alles vernielende wereldstrijd en door de
na-oörlogse jaren, waarin de demorali
serende angst voor de toekomst een wer-
keliik herstel in de weg stond, zullen
kunnen gaan werken aan de opbouw van
hun welvaart.
Er zijn ongetwijfeld aanwijzingen, dat
we op de goede weg zijn. Benelux, Wes
terse Unie, Noord-Atlantisch pact. .Ie over
het algemeen doeltreffende werking van
het Marshallplan en de Europese Unie
in wording geven de vo'ken, er bij
betrokken zijn. een grote mate "an ver
trouwen. Men ziet de toekomst lang zo
donker niet meer in als een goede an
derhalf jaar geleden: en juist dit terug
kerend vertrouwen en dit groeiende op
timisme zijn factoren, wente het econo
misch, maar ook het politiek herstel sti
mulerend in de hand werken In dit licht
mag men o m. zien het verrassende suc-
yan de Franse staatslening, en niet
minder het besluit van Noorwegei om
de ietwat dreigende nota over het Noord-
tlantische pact te beantwoorden met een
document. dat in diepste wezen op een
„dat zijn onze zaken" neerkomt.
Deze ontwikkeling, ook psychologisch
uitermate belangrijk, wordt in Moskou
natuurlijk met lede ogen gezien. Daar
heeft men geruime tijd de eens niet on
gerechtvaardigde verwachting gekoes
terd, dat geheel Europa zonder slag of
stoot in de macht van het communism»
zou vallen. Aan die illusie is een einde
gemaakt. Zoals de toestand op dit mo
ment is, zou Rusland voor de verovering
van Europa moeten vechten, in een we
reldoorlog, welke het tegen Amerika
weinig of geen. kans heeft te winnen
Daarom ook kan Washington - we zeg
den wederom: op dit oeenb ik: ofschoon
het redeliik is te veronderstellen dat he'
„o" «eruime tijd het geval zal blijven
ditmaal bij de Russische „voorstellen",
die zo zonderling 'iin geformuleerd en op
nog zonderlinge! wijze werden oe
b icht d- teugels -"'rak honden Nog me*
zo heel lang ge'»-": werd een soortgel,j.
Russisch plan in elk ge a te Londen en
Parijs met grote welwillendheid gezien,
en men nam het Washington tamelijk
kwalijk, dat het er niet diep op inging:
nu zijn deze twee Europese hoofdsteden
integendeel eer remmende dan voort
stuwende elementen.
Betekent dit, dat het zekdi' niet tot be
sprekingen tussen W„st en Oost zal ko
men? We willen het niet beweren. Het
aanknopen van dit gesprek kan op een
bepaald moment wenselijk zijn. ai ware
het slechts om onweerlegbaar duidelijk
aan te tonen, waar de schuld van de
mislukking van het z.g. LV.oskouse vredes
offensief is gelegen. Bovendien, als Rus
land werkelijk een langdurige rustpoze
nodig heeft, kan het Westen twee wegen
vo.gen: óf wel elk verzoek daartoe af
wijzen, om Rusland te verzwakken; met
de consequentie, dat de k >ude oorlog on
verbiddelijk wordt voortgezet, derhalve
ook het Westen piet de zo bitter nood
zakelijke rust krijgt: óf wel aan de groe-
qe tafel onderzoeken, of Rusland tót
meer dan woorden, n.i. tot daden bereid
i Blijkt het laatste het geval te zijn, dan
zal het moeilijk zijn de kans op een rus
tiger periode te teten verlopen. Dan zal
het alleen zaak zijn te zorgen, dat de
waakzaamheid van het Westen niet in
het minst verzwakt; dat men integendeel
de goede tijd ten volle benut om een
eensgezind n krachu„ Europa op te bou
wen; om het moeizan:«.. maar grootse
werk, dal onder de druk der omstandig
heden energiek werd aangepakt, door te
zette' en tot een volkomen succes te
iraken.
Achter het weigerende antwoord van
Amerika's nieuwe staatssecretaris Dean
Acheson gaan dan ook een paar zeer
positieve gegevens schril; bijv dat de
Verenigde Staten noch met Rusland noch
met enig. ander land besprekingen zul
len openen over kwesties, waarbij derden
belang hebben (men beweert, dat Stalin
nu ook tot een viermogendhedenconfe-
rentie bereid is); dat een gesprek over
concrete voorstellen moet worden ge
voerd, niet over vage aanduidingen: dat
een vredesverklarjng op zich doelloos is.
wijl alle landen, die lid van de Verenigde
Naties zijn, de oorlog reeds uitgesloten
hebben: dat men van Rusland daden ver
wacht. die blijk geven varr een betere ge
zindheid dan tot dusverre door de Ob
structie-methode werd geopenbaard.
Die daden- zouden om te beginnen kun
nen bestaan in de opheffing van de blok
kade van Berlijn: en in bereidheid óm
eindelijk nét «taatsverdrag met D-rsten-
rijk in overeenstemmine met hei Westen
te formuleren Daarom verbaast men er
zich te Londen over. dat Moskou het
Westen beschuldig, de onrlri-handcl'ngen
over Oostenrijk te willen uitstelten, 'vat
gezien wordt al« een verdekte poging
van Rusland om de zaak te verdagen. Het
doet onaangenaam aan, dat Moskou juist
nü, geen rechtlijnige politiek volgt.
Het Westen heeft het de Russische
machthebbers intussen heel duidelijk ge
maakt, dat het 't werk van zijn verdedi
ging' èn zelfhandhaving onverminderd zaI
doorzetten; dat het ook geen stap terug^
gaat in de kwestie van de organisatie van
de West-Duitse staat. Dat zijn ware
levensbelangen. welke men niet vooi
woorden prijsgeeft: Er zijn nu eenmaal
ervaringen opgedaan, welke tot de
ste voorzichtigheid manen.
Het verbod wordt a.s. Zondag te mid
dernacht van kracht en beeft tot doel
de tegenblokkade te verscherpen.
Enkele uitzonderingen geiden personen
auto'-- voor zover deze alleen passagiers
'en hun persoonlijke agage met zich voe
ren, alsmede legervoertuigen die naar
hun eigen land terugkeren en hun reis
zijn begonnen vóór het verbod was uit
gevaardigd.
Het verbod treft dc Nederlandse ex
pediteurs, die met behulp van vracht
wagens een uitgebreid verkeersnet tus
sen Nederland e« de Sovjetzöne, Polen
en Tsjechoslowakijc hadden georgani
seerd en die ondanks de blokkade en
de tegen-blokkade tot dusverre er in
waren geslaagd het handelsverkeer met
de genoemde tanden gaande te houden.
Een gedeelte van mze handel met het
Oosten zal, evenals tot nu toe, langs de
zeeweg via het Kielerkrnaa) en de Oost-
ze kunnen worden voortgezet. Dit geldt
in de eerste plaats voor het transport
van kali en superfosfaat.
De internationale spanningen hebben
zich deze week geducht doen gevoelen.
Er werd diep en breed geconfereerd over
Europa's verdedigingslinie, er werden
over en weer vragen voorgelegd inzake
een conferentie over de wereldvrede, er
was in Boedapest het proces tegen Kar
dinaal Mindszenty.
Zowel het een als het ander vloeit
voort uit de onzekerheid van de wereld
ten aanzien van Ruslands plannen. Jaren
van „bloed, zweet en tranen" zijn ge
offerd om de nazi-macht te breken, maar
na een korte bevrijdingsroes staan we
voor een andere kamp. We kunnen ons
in slaap sussen, we kunnen onze angst
proberen weg te redeneren met „het zal
zo'n vaart niet lopen". Feit is, dat de
botsing der wereldbeschouwingen niet
uit kan blijven Door conferenties en
door onderhandelingen kan de beslis-
singsfaze worden verschoven. Zij is niet
uit te schakelen. Grote groepen in vele
landen ervaren reeds opnieuw een
Churehill-tijdperk van „bloed, zweet en
tranen".
Zeer juist en raak schrijft professor
Gedda in het nieuwe Italiaanse maand
blad „Collegamente":
„Wij hebben nog zeer ernstige pro
blemen op te lossen.
Terwijl Rusland zijn spel speelt op
het forum van Berlijn om de aandacht
van de wereld op zich te vestigen, trek
ken de Sovjet-legers door Azië, zodat
nu 2/3 deel van Azië direct of indirect
onder de controle der Sovjets staat.
De last van een communistisch Oost-
Europa en Azië zou fataal kunnen zijn
voor West-Europa en voor de gehele
wereld te duchten. Met al het raffine
ment en nazistisch-fascistische sovjet
ervaring en met behulp van de mo
derne techniek dwingen de commu
nisten andere landen de volksdemo
cratie op en zij doen het voorkomen,
alsof zij de vrijheid brengen, die zij
zelf niet bezitten.
Wanneer zullen wij ophouden met
tijdverspilling door philosoferen en
twisten, en zien wij de werkelijkheid,
zoals zij is?
Laten wij de kleinere aangelegen
heden tot later bewaren en trachten
in wereld verband te denken, want deze
aangelegenheid treft niet één land,
doch is internationaal. Hier staan op
het spel de eenheid van het continent,
van de gehele wereld en de verdedi
ging van de christelijke beschaving
der wereld".
Ook ieder onzer heeft een taak in deze
strijd in de vorm van geduchte bid- en
werkactie. Even goed als onder het Hit
ler-regime is het» christendom het bin
dend en krachtgevend element.
Negatieve arbeid aal echter onvoldoen
de zijn. Positieve waarden zullen we
dienen te tonen. De goddelijke en kardi
nale deugden zullen zodanig in ons moe
ten schitteren, dat de rode glansen ver
bleken.
Naar zonnedagen van het christendom.
De rouwdagen van het communisme
blijven dan vanzelf uit.
Doch dat betekent aanpakken.
HENK VAN DER MAZE.
Generaal Markos, leider der Griekse
rebellen, is door liet hoofdbestuur der
Griekse communistische partij in vijfde
plenaire zitting uit zijn functie ontsla
gen. aldus meldt de radio der opstan
delingen.
Dit bericht komt Iets meer dan een
week nadat de „vrije Griekse regering"
van Markos voorwaarden tot samenwer
king met de Griekse regering bekend had
gemaakt.
Volgens het bericht van de radio der
opstandelingen is Markos „ernstig riek
en niet in staat de hem toegewezen taak
te vervullen" en „van elke plicht onthe
ven".
Volgens een woordvoerder van de
Griekse generale staf, »rt nten deze
bekendmaking verwacht. Zij bevestigt
de vermoedens van de staf, dat Markos
door zjjn eigen volgelingen geëxecu
teerd is, omdat ny er niet in geslaagd
.is Griekenland te veroveren.
Markos werd, m 1996 geboren. Na zich
uit Klein-Azië in Saloniki te hebben ge
vestigd- sloot hij zich in 1924 bij de
communistische partij aan waarvai hij
standvastig aanhangT is gebleven Hi.i
-was- achtereenvolgens straatventer
schoenmaker, klerk en sigarenmaker en
da was voor- hem voldoende voorberei
ding - om rommunisfiscl .generaal" te
varden
Ook Chrysb Halzivassiiiot. voormalig
echtgenote van Roessos. minister van
buitenlandse zaken in de „democratische
regering" zou van alle plichten ontsla
gen zijm
Chrysa Hatzlvassilioe staat bekend als
de ..Anna Pauker der Griekse commu
nisten". Drie maanden geleden was zij
te Athene, doch de politie slaagde er
niet in haai in handen te krijgen, om
dat zij iedere dag een andere vermom
ming aannam. Wei werd zij verhinderd
haar terroristische en sabotage-activi-
teit" in de arbeidersbuitenwijken van
Athene uit te oefenen tengevolge waar
van zij haar invloed bij net communis
tische hoofdkwartier verloren zou heb
ben.
De radio maakte verder bekend, dat
verkiezingen gehouden zullen worden
voor het politiek bureau der partij en
dat het hoofdbestuur wijzigingen zal on
dergaan na goedkeuring door het komen
de achtste congres der Griekse commu
nistische partij
In welingelichte kringen te Moskoo
gelooft men, naar Reuter meldt, dat
maarschalk Stalin bereid zon zijn deel
te nemen aan een vierlandenconferentie
met president Truman, de Britse premier
Attlee en de Franse premier Henri
Queuille.
De K.L.M.-Constellation „Franeker
is m Khartoem geland. Het toestel
wordt volgens schema heden om 18.30
uur op Schiphol verwacht.
De griep, die eerst als het ware sprongs
gewijze door het land ging. heeft zich op
het ogenblik over het gehele land ver
spreid En het aantal ziektegeva.len nam
naar evenredigheid toe Toch neemt men
in medische kringen aan. dat de epiaemie
thans haar hoogtepunt heeft bereikt.
Hoewel zich enkele sterfgevallen heb-
öen voorgedaan behoudt de ziekte over
het algemeen een zeer goedaardig ka
rakter. Maar ondanks dit alles wil men
op alle eventualiteiten zijn voorbereid
Daarom heeft de hoofdinspecteur voor de
volksgezondheid aan de inspecteurs ver
zocht met de artsen maatregelen te be
ramen, indien zich in de toekomst eens
net geval zou kunnen voordoen, dat aoor
overgrote drukte hulp bij de verpleging
schaars of in het geheel met te verkrijgen
is
Docr de inspecteurs wordt daarom aan
de artsen en wijkverpleegsters aangera
den uit te zien naar personen, die m tijd
van nood kunnen helpen bij het verplegen
van patiënten. Hopelijk za. dit niet no -.
zijn. doch het is het beste om voorbereid
te zjjn. indien onverhoopt de epiderm*
toch haar goedaardig karakter zou rei-
liezen.
