Plan voor
Schiphol-Wereld-
luchthaven
zi giassr—**»*-
R
Sovjet-Unie wenst vredespaet
met Noorwegen
Herdenking 374ste Dies van de
Leidse Universiteit
Televisie-operatie
avonturen
van
Frederik
SCHUDT UW
LEVER WAKKER
Om
D\E
wereld
DE VORST IS BIJNA VOORBIJ
GEZELSCHAP VAN DE STILLE
OMGANG BIJEEN
Kosten 95 millioen; gereed in 1958
Cotabato zwaar
geteisterd
ADIO
programma
Minister Lange in Washington aangekomen
Koningin aamvezig'bij herdenkingsdienst
Engelands vleesrantsoen
SSTSfe»»* N»™K m5 K"
J
Cochran te Den Haag
De
Geheimzinnige roof
overval
10 Millioen boete
MAANDAG 7 FEBRUARI 1949
Over-capaciteit nodig
SIGARETTEN GEDOOFD OP
LICHAMEN VAN ZIEKEN
De Noorse minister van buitenlandse zaken, Halyard Lange,
vertoeft momenteel te Washington om aldaar besprekingen te
voeren met zijn Amerikaanse collega Acheson. Voor zijn vertrek
uit Oslo kreeg Lange bezoek van de Sovjet-ambassadeur, die hem
een nota overhandigde, waarin een non-agressie-pact met de
Sovjet-Unie werd voorgesteld. Lange aanvaardde de nota zonder
enig ander commentaar dan de belofte, haar goed te zullen
bestuderen.
BUSONGELUK EIST
19 DODEN
BOERDERIJ IN AS GELEGD
AUTO DOOR TREIN
GEKRAKT
70.000 NIET-AMSTERDAM
MERS VERWACHT
met een derde verminderd
ALBRECHT HEEFT CASSATIE
AANGETEKEND
LANDWACHTER GEBRUIKTE
KIND ALS SCHILD
Ds. J. VAN DORP OVERLEDEN
HET EERSTE GESLAAGDE
EXPERIMENT IN EUROPA
Discretie noopte tot kabel-
overbrengst
Toch was er technisch iets bijzonders
aan deze televisie-operatie nL dat het
beeld van het zend- naar net ontvang
apparaat met door de aether werd over
gebracht doch door een kabel Immer:-
de discretie van het onderwerp maakt
dat dit met door de aether uitgezonden
kan worden want anders bestaat er kans.
jat een amateur de operatie op een tele
visiescherm in de etalage van een win
kel aan het publiek vertoont.
NOG ZEVENTIG ITALIANEN
VOOR DE MIJNEN
CARTER'S
Lerares vond zich zelf ''ij de
voordeur
radiodistributië iv- Eng. H S.;
door NORBERT GAR 41
reeded" e8eannnaN1COlJe tegenl<>et' doch
plotseHng staan PaSSen blW Coverl«y
Tuchtrechter nog niet
overbodig
hier heeft men de grote polder, zonder
p bebouwinS am zich-
Er zijn thans op Schiphol drie banen
ih gebruik, twee daarvan zijn vooroor
logs en werden door de Duitsers, en
later nog eens, verlengd. De derde baan,
van de zwaarste constructe, kwam in
(Van onze Amsterdamse redacteur).
„Dit is voor Amsterdam ee" grote
dag", begon burgemeester d
hij Zaterdag het nleowe ^°/gde
aan de Nederlandse Pers dse wereld-
„Schiphol zal de Neder verder" BB J BI
luchthaven zijn", zo bl,e-ü Worden 0ct°ber gereed en maakt pndtydeel uit
maar dan moet ne» n dg van hgt grQte plan Dit is ook het gevaj
voor alle mogeig u overleggen met de vierde baan die in het najaar van
komst. Het p£"'geiykheden en toch is dit jaar gereed komt. Met deze vier oa-
hÏÏ\*,H,r en het vraagt minder ter-
Min da» men zou verwachten" Het
volledige schiphol zal nog 95 million»
kosten en zich dan uitstrekken over
1300 Ha. En er zi>' hard ïewerkt moe
ten worden om het in 1958 klaar te doen
zijn. Alles wat er nu op Schiphol Is
vormt een onderdeel van het grote plan
Er zal geen steen voor worden verlegd.
er wordt alleen nieuw bijgemaakt en
daarvan zal men op de luchthaven zelf
geen hinder hebben.
Het is een stoutmoedig ei dat'de ge
meente Amsterdam gelegd heeft. Want
de kern van het grote, nieuwe Schiphol
zal een stationsareaal in de vorm van
een el zijn. De start- en landingsbanen
zijn raaklijnen aan dat ei, vandaar de
naam. „tatigentieel". De idee van de tan
gentiële luchthaven is ontsproten aan het
brein van een Frans architect en het is
dan ook zo klaar als de Franse geest.
Het grote probleem van de luchthavens
is: hoe kan ik tegelijk rfpstijgen en lan
den. Men dacht can een stelsel van even-
v ijdige banen en voor Schiphol zijn in
die geest tientallen ontwerpen gemaakt
Maar bij evenwijdige banen moet men
elkaar toch altijd op de een of andere
manier kruisen, terwijl men "steeds m
eikaars buurt manouvreert.
Het tangentlële plan van Schiphol kent
dit vraagstuk niet. Er zijn immers twee
banen van dezelfde richting, maar de «nt
ligt aan de ene zijde van het stations
eiland en de andere aan de e"de
Het vertrekkende vUegt^grbdt va^dat
eiland naar zijn baan, bet aamw
van zijn baan naar het eiland n°«a
kruist men elkaar ook in de lucht met
want iedere baan naar ,het iucht niet
kruist men lekaajr ook in
«mli» Nu minder invloed
gebied Nu de zuw» kan men b0ven-
dLn méérgdan een baan tegelijk in ge-
öien meei ua je vliegtuigen van
twee naaSeëlkaar Utt»* banen kruisen
elkaar nooit.
Het plan Schiphol Is echter niet in
de eerste plaats ontworpen om bij goed
zicht bijvoorbeeld 40 starts en 40 landin
gen per uur te kunnen verrichten.
Neen het is in de eerste plaats ont
worpen om de capaciteit bt) slecht z c
zoveel mogelijk te vergroten. Sleeni
zicht bluft nog de grote vijand 'd
luchtverkeer. Men zal daar ongetwijfeld
veel aan verbeteren maar het^aljel
nk0"gaZa°tWa" bU gold zicht. Daarom
Ijk gaat ,9 n dus over een ze-
On Schiphol kan men deze over-capa-
citeft bij goed zicht gebruiken voor de
proefvluchten van do Fokkerfabrieken,
dia op de luchthaven in aanbouw zijn
en voor de les-, rond- en teel"1'®0'1?"
vluchten van de K. L. M., die bij slecht
zicht niet gehouden mogen worden.
Het grote bezwaar van luchthavens is,
zo geweldig veel grond kosten. Het
?8t van Schiphol bestaat nu uit 750
tv» uitbreiding vraagt 4 a 500 Ha.;
Ha' n nr.-'al mee. Van de grote Haar-
dat valt noga glechts t
lemmermeerpoioer bannen blij-
gebruikt worden.J^enn q
ven de landbouwbearij and dat veel
de bannen koiht goeü
hooi zal opbrengen rheu2end dat
Het is op zichzelf zeer oud„
het nieuwe Schiphol zie ld moet
kan ontwikkelen. Overal ter werei
men
nen blijft men werken tot de rest van
het plan gereed is. Dat plan bestaat daa
uit het grote statioiiseiland en viér grote
banen. Later kon men er eventueel nog
vier banen bij maken. Het stationseiland
komt op de plaats waar nu de Rijksweg
naar Den Haag de luchthaven passeert.
Deze weg zal dan ook dwars over het
eiland gevoerd worden, zij het dat hij
ap twee plaatsen onder de ringbaan rond
het eiland geleid zal worden. Er is ook
een spoorwegaansluiting ontworpen die
ter plaatse ondergronds zal zijn Er kom',
dan een halte in het technisch areaal ei»
op het eiland.
Is het tangentiële plan gereed, dan ver
huist men van het tegenwoordige sta
tionsgebouw naar het eiland. De techni
sche diensten blijven daar, waar zij nu
zijn. Deze zullen op de duur nog Sterk
uitgebreid worden en de nieuw op 'te
trekken gebouwen komen dan langs de
niet meer te gebruiken startbanen te lig
gen. Alles wat er nu op Schiphol staat,
zal volledig in gebruik blijven, ook bijv.
het nieuwe stationsgebouw dat dan ad
ministratiegebouw wordt. De gemeente
Ams.erdam berekent de waarde van
Schiphol per ultimo 1950 op 72 millioen
de kosten van de uitbreidingen schat
men op 95,5 millioen. Wanneer men
nu volop aan de voorbereidingen kan
beginnen, kan het plan in 1958 klaar zijn.
Amsterdam zal dan beschikken over een
luchthaven die moeilijk to evenaren zal
zijn.
Zaterdag heeft een grote brand gewoed
in Cotabato, een provincie-hoofdstad aan
de Zuidwestkust van het eiland Minda
nao (Philippi.inen). Door do brand zijn
10.000 van 25.000 inwoners der stad dak
loos geworden en is een schade van
4.000.000 dollar aangericht.
Een Iers Katholiek priester is in de
vlammen omgekomen, toen een klooster
door het vuur verzwolgen werd. Alle
ander.n in het klooster werden gered.
Volgens ramingen van de politie is de
helft tot een derde vün de stad verwoest.
Onder de verwoeste gebouwen bevinden
zich iet gebouw van de provinciale re
gering en 11e theaters.
Voor de bijz. raad van cassatie, dien
de het, beroep van E. Kanters uit Utrecht
tegen de hem door het Amsterdamse B.
G, opgelegde straf van 12 jaar.
K. is bewaker geweest in het concen
tratiekamp ..Erica" t« Ommen. Hij werd
als „hulp-sanitater" bij de ziekenbarak
ken "geplaats doch ln plaats van verzor
ging ontvingen de zieken van hem een
pak* slaag en erger dan dat. Zijn dossier
bevat voorbeelden van zware mishande
lingen o.m. doofde hij sigaretten uit op
het ontblote lichaam van een zieke en
liet hij gevangenen met een suikerbiet
in de mond staan. Voor het B. G. heeft
hij deze misdaden bekend, maar voor de
raad van cassatie herriep hij zijn be
kentenis.
De proc. fiscaal verklaarde, dat de
grens van het toelaatbare ver was over
schreden en eiste 25 jaar gevangenis-
straf.
Uitspraak over 4 weken.
kelen. Overal w» «--- ar
uitbreiding verhuizen,
DINSDAG 8 FEBRUARI.
HILVERSUM I (301 M.) KRO 7.00
Nieuws, gram, morgengebed; 9.00 Licht
baken; 10.00 V. d. kleuters; 10.15 Opera-
progr.; 10.40 Schoolradio; 11.30 Lezing
U 40; Rachmaninoff: 12.00 Cello en piano;
12 33 Amusements-ork.; 13.00 Niéuws; 13.25
eptet J'. Ombacht; 13.45 Lezing; 14.00
Kamerkwartet 14.30 „Onder ons' 15.00
evh nolradio; 15.30 Ork. Victor Silvester
ry_v,M.0Klrv«»rn* 1K'-m 7iQlr^l«c.
!6 00 Zonnebloem; 16.30 Ziekenlof
f-'in V de jeugd: 18.00 Ens. Guus Jansen;
17 w'JiStriidkr-; 19.00 Nieuws, gram.
18-30 Ned. Strijd* RVd; 20.05 „De
Bij Radolfzell aan het meer van Con-
stanz is een autobus met skiërs bij eên
scherpe bocht van de weg gegleden eh
van een stijle helling gestort. Negentien
jonge mensen kwamen hierbij om het
leven en 20 raakten gewond.
In de Russische nota wordt gezegd,
dat de Noorse antwoorden op de vragen
van de Sovjet-Unie betreffende liet N.
Atlantisch Pact „onvoldoende" worden
geacht, vooral wat betreft de vraag of
Noorwegen op grond van het Pact de
vestiging van lucht- en marinebases op
Noors gebied zou toestaan
Voorts wordt in de Russische nota de
mening bestreden als zouden de V. N.
nog niet voldoende sterk zijn om de
vrede en veiligheid in alle landen in
stand te houden. Ook weigert de Sovjet-
Unie het N. Atl. Pact te zien als passend
in het kaden van het handvest der V. N.
„Het is duidelijk, dat het Atlanti
sche Pact een beperkte groep van sta
ten omvat, die niet de bedoeling heb
ben de vrede en Internationale veilig
heid te consolideren, doch de ene
groep landen tegen andere staten op
te zetten", aldus de Russische nota:
„De opneming van Noorwegen in die
groepering kan niet alleen de conso
lidatie van Noorwegen's veiligheid niet
dienen, maar kan integendeel er toe
leiden dat Noorwegen verwikkeld
wordt in de politiek van een bijzon
dere groepering van mogendheden,
die vérstrekkende agressieve doelen
nastreven".
„In de verklaring van de Noorse re
gering staat de suggestie dat een aan-
valsdreiging zou kunnen komen van de
zijde van de Sovjet-Unie. Een dergelijke
suggestie Is van alle grond ontbloot, doch
indien de Noorse regering nog steeds
aan de bedoelingen van goede nabuur
schap van de Sovjet-Unie twijfelt, stelt
de Sovjet-regering teneinde elke twijfel
weg te nemen de Noorse regering voor
een non-agressie-pact met de Sovjet-
Unie te sluiten".
Bij zijn aankomst te Washington ver
klaarde Lange, dat hij niets omtrent het
Sovjet-aanbod van een non-agressiepact
kon zeggen zolang het Noorse parle
ment het niét 'in overweging had geno
men, Omtrent het doel van zijn bezoek
aan de V. S. zeide Lange, dat hij z'n
collega Acheson wilde vragen „welke
verplichtingen en welke mate van vei
ligheid Noorwegen kon verwachten, in
dien 't tot 't Atlantisch Pact zou toetre
den".
Intussen meldt Reuter uit Kopenha'
gen, dat Noorwegen, Zweden en Dene
marken hebben besloten tot een nieu
we poging om oen onafhankelijk Scan
dinavisch militóir verbond te vormen
(Van onze weerkundige medewerker).
De temperatuur heeft tijdens het weekend soms merkwaardige verschillen
te zien gegeven. Doordat Zaterdag de mist in het midden van het land de
gehele dag bleef hangen, kwam het kwik daar niet boven bet vriespunt
uit, terwijl zowel in het Noorden als in het Zuiden het weer een voor
jaarsachtig karakter begon te krijgen. Dank zij de zon was het daar bijna
overal 7 graden. Zondag werd ook weer op vele plaatsen 7 graden boven
nul bereikt na een nacht, waarin het in het Westen van het land 6 graden
vroor en in het Oosten geen vorst voorkwam. Maar in de afgelopen nac,»»
is het kwik overal weer onder het vriespunt geweest; de minima varieerden
toen van -5 graden in het Oosten tot graad onder nul in Vlissingen.
Inmiddels zijn er nu belangrijke veranderingen op te merken, die spoedig
het einde van de vorst doen verwachten. Het gebied van hoge druk. dat
Zaterdag Scandinavië passeerde, lag vanmorgen al 'dicht bij de Balkan,
nadat het Zondag in Duitsland nog een dichte mist had veroorzaakt Op
de Azoren is de druk echter belangrijk gestegen, terwijl ten Noorden van
deze eilanden dé depressie-activiteit is toegenomen De barometers in Ier-
land daalden vanmorgen dientengevolge vrij snel. Het gevolg zal zijn, dat
er bij ons wat meer wind komt, hetgeen een belemmering is voor een
sterke afkoeling 's nachts, terwijl geleidelijk ook de bewolking zal toenemee.
Het is echter niet onmogelijk, dat de komende nacht ons nog lichte vorst
zal brengen. Daarna wordt de kans op vorst weer mindei groot. Dat deze
stijging van temperatuur nog met regen gepaard zal gaan, leek vanmoigen
niet waarschijnlijk. Er hoeven althans nog geen grote hoeveelheden te
worden verwacht, daarvoor kunnen de depressies ons land nog niet dicat
genoeg naderen.
In de boerderij van de heer C. te Veu
len ontstond brand, toen buta-gas ut
een defecte buis stroomde. De woonka
mer stond terstond in lichte laaie ei
slechts door een venster in te s aa"
de reeds met brandwonden overdekte
huisvrouw er in slagen zie
drie kinderen in veiligheid te brengen.
Burenhulp noch de spoedig arriverende
brandweer vermochten er 111 te slagen
he? woonhuis en do stal te redden. Een
belangrijk bedrag aan geld ging verlo
ren Slechts enig vee werd gered. De
toestand van de slachtoffers is niet le
vensgevaarlijk.
Bij de spoorwegovergang onder het
dorp America wilde de heer Z. uit Ven-
lo met zijn auto de overweg nog passe
ren, terwijl de bomen al omlaag gedraaid
werden. De wagen geraakte klemyast
onder een slagboom, terwijl uit de rich
ting Eindhoveh een trein in volle vaart
naderde. Door ijlings uit de wagen te
springen konden de inzittenden de
heer Z. was vergezeld van zijn zoon
zich van een wisse dood redden. De
auto werd door de trein gegrepen en
volkomen vernield.
Zondagmorgen waren In Amsterdam
uit alle delen van bet land de afgevaar
digden bijeen van het Gezelschap van
de Stille Omgang. I11 de huishoudelijke
vergadering, die aan de algemene voor
afging, verstonden de bestuurders van
de zusterverenigingen zich met het
hoofdbestuur over de regeling in de
komende drie nachten van de Omgang:
13, 20 en 27 Maart, waaraan alleen al
van buiten de hoofdstad 70.000 mannen,
verdeeld over 223 onderafdelingen wor
den verwacht.
's Middags werd de algemene vergade
ring, die in de grote zaal van Krasnapols-
ky werd gehouden, geopend door de voor
zitter, de heer Alph Elsenburg, waarna de
secretaris, de heer J. Bapt. Takes het
jaarverslag voorlas. Spr. memoreerde,
dat het vorig jaar diverse groepen niet
naar Amsterdam konden komen wegens
gebrek aan voldoende spoorwegmateriaal
Na het financiële verslag van de penning-
meester betrad de spreker van die middag
de heer Bernard Verhoeven het spreek
gestoelte.
Na een uiteenzetting over de nuchtere
realiteitszin, die ons Nederlanders ken
merkt, gaf hij als voorbeeld de eenvoudige
heiligen, als de H. Lidu-ina, die Nederland
heeft opgebracht. Het wonder van het
doodgewone geeft onze werkelijkheidszin
haar eigen bestemming. Hij vertelde ver
der het sobere mirakelverhaal en sprak
over de vier mannen, die 68 jaar geleden
het plan opvatten na de Reformatie het
H. Mirakel te herdenken in een iaarlijkse
stille bedetocht door de straten van het
oude Amsterdam, waar eens de processie
met grote luister doortrok. Een vergelij
king trekkend met de Emmaüsgangers
noemde spreker Amsterdam „het Hemel
se Jeruzalem". Met de Stille omgang te
noemen „het nachtfestijn van de herken
ning van het breken van het brood'' be
sloot Bernard Verhoeven zijn fijngevoe-
li- betoog.
Mgr. v.d. Burg, de Deken van Amster
dam. sprak hierna als moderator van het
gezelschap. Hij legde de nadruk op de
intentie van dit jaar, waarin het gebed
wordt gevraagd," voor liën. die juist nu
lijden om Christus „Het hoofd vol Idealen
het hart brandend van vuur, maar met
twee voeten op de grond" zo zag spreker
de ideale ommeganger.. De moderator be
sloot met nog eens te waarschuwen voor
het gevaar van grote getallen en vroeg
toch alléén bidders mee naar de Mirakel
stad te nemen.
De middag werd besloten door de
Minnestrelen, die o.l.v. Hubert Cuypers,
'n serie welgekozen liederen ten gehore
brachten.
(Telefonisch van onze Lon-dense
correspondent).
Volgens de „Sunday Times" bestaat de
mogelijkheid, dat het Engelse vlees-
rantsoen met een derde zal worden ver
minderd. Dit zou een gevolg zijn van het
feit, dat de regering niet langer vlees uit
Argentinië zal betrekken, indien de bui
tensporige prijzen, die daar worden ge-
eist gehandhaafd worden. Deze week
zullen terzake onderhandelingen begin
nen Het Engels vleesrantsoen bedraagt
op 'het ogenblik 1 shilling per week,
waaronder begrepen is 2 pence aan
corned beef. Het vleesrantsoen in Enge
land is nl. nooit gebaseerd geweest op
gewicht of veelheid, doch op prijs.
Het zou mogelijk zijn, uit enkele andere
landen vlees te. betrekken, maar waar
schijnlijk niet onmiddellijk en m geen
geval in ook maar enigszins voldoende
hoeveelheden, om het ontbrekende enigs
zins noemenswaardig aan te vullen,
?Sn V de jeugd: 18.00 Ens. Guus Jansen
17.oU V. uc j& om An KT*™,,,,»
18 30
19.30 „Dit televen yodïdracht;
gewone man 22 30
mermuziek M) AVRO. 7.00
HILVERSUM II (415 M-C. 10 15 „The
Nieuws gram.; 9-35 „Au 'ters; H.OO
Romancers"; 10.50 V. de - trio;
Viool: 11.30 „De Wekker 112.00 .„„q
12.40 Piano en orgel; 13.00 Nieu
Metropole-ork.; 14.00 Knipcursus i
Radioraatineé; 16.25 „Honderd b 1700
componisten"; 16.40 V. d. jeugd;
Kinderkoor; 17.30 Jerome Kern; l».uu
Nieuws- 18.15 Piano; 18.30 Toneel; 1843
Gram. <19.00 Strip); 19.30 Viool en piano;
20.00 Nieuws; 20.15 „Bonte trein"; 21.45
Buit. overz.; 22.00 „Populaire parade";
22.30 Zang en samenspel; 23.00 Nieuws,
gram.
RADIODISTRIBUTIE III. 7.00 VI. Br.;
rtWS. 7.15:gram. 7.30 kron. 7.40 gymn. 7.50
gram. 8.00 nws. 8.15 H.S.: BBC Revue ork.
8.50 „Lift up your hearts". 8.55 weer. 9.00
nws. 9.15 ens. Jack Byfieid. 10.00 Eng. L.
p - nws. 10.10 verz pr. n 0o King Palmer
Light ork. 11-30 Eng H.Su Ralph Elman
en zig-euner-ork. i2.00 VI. Br.; gram. 12.30
19 32 gram. 13.00 nws 13.15 Bram
ige00'Denemarken; Ernst Thomsen en ork.'
ïfi'nn Fng L.P-: Stradivari ork. *16:30 ork
16.00 Eng. 17 00 Kootwnk-
(Van onze correspondent).
Zoals de laatste jaren gebruikelijk 's
geworden heeft de Leidse universiteit
ook dit jaar weer ter gelegenheid van
de Dies-viering een uitgebreid program
ma samengesteld van wetenschappelijke
voordrachten en demonstraties, om de
oud-alumni, die reeds kortere of langere
tijd in de practljk zijn, op de hoogte te
houden van de vooruitgang, die ,er op
verschillend gebied van het wetenschap
pelijk terrein valt te constateren. Hoe
wel de eigenlijke dies-viering eerst op
8 Februari valt, heeft de dies-commis
sie toch het weekend gekozen voor de
grote reeks van voordrachten, omdat dit
zich beter leent voor een dergelijke
massale samenkomst dan het begin van
de werkweek.
De Zondag werd evenals vorige jaren
weer betrokken in de Leidse Dies-her-
denking door -de plechtige kerkdienst,
welke door de Christen Studentenraad
was belegd in de Zuiderkerk. Deze
droeg ditmaal een speciaal karakter
door de aanwezigheid van H M. Konin-
Juliana, die. vergezeld van haar
studievriendin mej. dr. M. Roose-
nW=ia geheel, onopvallend zich een
plaatsje gezocht had tussen haar oude
jaargenoten, daarmede weer het bewijs
leverend, dat zij „og steeds op bijzon-
dere wijze met de Leidse universiteit
medeleeft en tevens opnieuw blijk et»
vend van de oude band, welke èr be-
staat tussen Oranje en de Leidse Alma
Mater.
Op deze bijeenkomst werd het woord
„evoerd door prof. dr. W. den Boer
nvpi- Wetenschap en Christendom" en
door "prof. dr. H. L. M. van Rooyen,
OSCR., die een rede hield over: „De
roeping, plaats en verantwoordelijkheid
van de civis^academicus in deze tijd".
Na deze kerkdienst, welke door mu
ziek en zang werd opgeluisterd, verliet
H. M. Koningin Juliana, het kerkgebouw
gelijk zij was gekomen, om zich vervol
gens naar restaurant „De Doelen" te be
geven, waar tal van deelnemers aan de
Dies-herdenking de maaltijd gebruik
ten.
De ter dood veroordeelde ex-comman
dant van het „Aussenkommando" te
Leeuwarden Wilhelm Albrecht ,die on
langs verklaarde afstand te doen van
het recht van cassatie heeft zich be
dacht. Naar wij vernamen heeft hij toch
cassatie aangetekend tegen de sententie
van het B. G. te Leeuwarden.
De heer Merle Cochran, het Amen
kaanse Ud van de Unci is gisteren van
Brussei in Den Haag aangekomen, waar
hh een onderhoud had met de plaatsver
vangende Amerikaanse ambassadeur.
Vandaag zou de neer Cochran een be
spreking -hebben met de minister-presi
dent en minister Stikker.
De 45-jarige L de Calavpn uii Am
sterdam verklaarde voor de raad van
cassatie, dat hij in 1943 door „huiselijke
omstandighedèn" lid van NSB gewor
den was. Zijn vrouw, een Duitse, had
hem het leven zo zuur gemaakt dat htj
tenslotte gezwicht was. Eenmaal lid van
de NSB kwam hij spoedig bü de land
wacht. Hij was er bij toen in begin 1945
een aantal landwachters zich per auto
naar Dokkum begaf om collega's, die
door de B. S. gevangen genomen waren,
i.e ontzetten. Onderweg grepen de land-
wachters een 15-jarige schooljongen en
een oude man. f>e C. dwong hen op de
spatborden van de auto plaats te nemen
tot dekking van de inzittenden. Beiden
werden bij de hierna volgende schiet
partij doodgeschoten. Requirant heeft
deze feiten bekend voor het B G. te
Leeuwarden, dat hem deswege tot 14
jaar r. w. i. veroordeelde, doch voor de
raad van cassatie kwam hij op zijn be
kentenis terug. De proc.-fiscaal conclu
deerde echter tot verwerping van het
beroep. Uitspraak over 4 weken.
9. Ontzet wilde Frederik zich over de
rand van de wolk buigen om de diepte
onder hem te peilen, maar door deze be
weging scheurde de bijna leeggeregende
wolk met een ijselijk geluid door midden
en tuimelden Ko Krauw en Frederik naar
beneden.
Door de schrik was Frederik zijn tover
ring helemaal vergeten. Hij kneep zijn
ogen dioht en bereidde zich voor op het
el^ste
Opeens voelde Frederik, dat de tove
naar hem aan zijn mouw trok; wanhopig
keek hij hem aan en trachtte te begrij
pen wat zijn baas hem toeriep. Door het
lawaai van de donder en de wind was het
echter onmogelijk om iets te verstaan.
'De tovenaar bracht zijn mond tot dicht
bij Frederiks oor. „Hot gaat lekker, hé9'
schreeuwde Ko Krauw-,
Zoveel koelbloedigheid ging het ver
stand van Frederik te boven. Met open
open mond staarde hij zlJh baas in het
gelaat
De aarde was nu ootsteliend dichtbij
In de nacht van Zaterdag op Zondag
is in Engeland de oud-predikant bij de
Nederlands-Hervormde kerk te Londen
ds, J. van Dorp overleden.
Ds J. van Dorp werd op 10 December
1887 te Zwijndrecht geboren.
Het hoogtepunt van zijn loopbaan was
voor de overledene de doop van prinses
Irene op 31 Mei 1940 in Buckingham-
Palace, even voor het vertrek van het
prinselijk gezin naar Canada.
Ds. van Dorp werd in Nederland voor
al bekend door zijn spreekbeurten voor
Radio-Oranje.
(Van onze medische medewerker)
In de oude Alma Mater van Leiden
leeft de geest van Boerhaave voort, il
om het medisch onderwijs zoveel mo
gelijk aan het ziekbed van de levende
mens te laten plaats vinden. Deze
idee van Boerhaave vond destijds in
vele landen navolging Tegenover de
poort van het nieuwe academische
ziekenhuis slaat een standbeeld van
Boerhaave. da» dagelijks docenten en
studenten aan deze vruchtbare metho
de herinnert. Zaterdag 5 Februari is
een historische datum geworden in de
ontwikkeling van deze idee. In de
hypermoderne Heelkundige kliniek
vond die dag de eerste televisie-opera
tie van Europa plaats, welke veel voor
het geneeskundig onderwijs in de toe
komst belooft.
In het oude academische ziekenhuis,
waar Prof. Zaayer en Prof. Korleweg in
vorige generaties de chirurgie vooruit-
brachten, was een amphitheatei voor het
onderwijs in de operatiekamer gebouw
met alle voor- en nadelen daaraan ver
bonden.
Het grote aantal medische studenten
maakt het moeilijk om hen in de gele
genheid te stellen vee) operaties otj
wonen. Door de televisietechniek is he
thans gelukt om in de collegezaal een
operatie, die de chirurgische hoogleraar
in de operatiekamer verricht, te volgen
Di' was het grote experiment van ge
passeerde Zaterdag, dat zoveel voor de
naaste toekomst -eiooft
Een medisch mderwerp was een
door de Philipstelevisie -r, Eindhoven
al eens eerder in de aether behandeld
ni de bloedtransfusie Dit w?s ged .an
om propaganda te maken voor de bloed
afgifte om degenen, die er vrees vooi
mochten hebben, hun onnodige angs>
weg ie nemen
Thans wa; het operatieterrein, waai
de geheimzinnige spoonekens f O naar
toe leidden. 4e operatiekamer van Pr 01
Suérmondt
Buiten de Kliniek stond de z.g televi
sie-karavaan van Philips die al in zo
veel plaatsen in Europa dans toneel en
opera op het scherm had getoverd op
gesteld om nu hetzelfde te doen met de
ernst van het leven
De mobile zendapparatuur »s vveJ heel
bijzonder geschikt om scenes in één vlak
op te nemen en daarom was voor dn
grootse experiment een operatie geko
zen, die aan de oppervlakkige lagen van
het lichaam bleef. Het experiment van
de televisie-operatie werd om de kans
van slagen zo groot mogelijk te doen
zijn, zoveel mogelijk aan de eisen van
de televisietechniek aangepast.
De camera stond aan het hoofdeinde
van de operatietafel op ongeveer n
meter van de patiënt opgesteld, zodanig
dat het niet de minste hinder veioo -
zaakte. Prof Suérmondt verrichtte met
zijn assistenten deze historische televisie-
operatie. die uit een ampmatio mammae
bestond. De korte cntrurgische bevelen:
bistorie arteriepincet depper, duwen
klonken in de collegezaal alsof wij
rond de operatietafel stenden Wanneer
de gebruikte instrumenten naastig wer
den weggelegd klonk een schrille me
taalklank door de caal.
Toen de patiënte verbonden was ont
deed Prof. Suérmondt zich van zijn
chirurgische hoofdbedekkingen en spiak
hij van achter de operatietafel de colle
gezaal toe.
Deze was geheel gevuld door med'.cl,
oud-leerlingen van de Leidse Universi
teit. die te gasi waren bij de Medische
Faculteit, waarvan vrijwel alle hooglera
ren aanwezig waren, om tezamen deze
vooruitgang van de techniek te kunnen
meemaken. Tot slot sprak prof. dr. S T,
Bok, als Decaan van de Faculteit om
de Philips-technici geluk te wensen met
dit geslaagde experiment van geheel Ne
derlands fabrikaat.
Het was Inderdaad een geslaagde
proefneming. Alles was slechts proviso
risch opgesteld doch als men zich op
deze mogelijkheid van de televisie, waar
aan het medisch onderwijs- zeker be
hoefte heeft, za) toeleggen, dan zal de
tijd komen dat misschien de stereosco
pische filmtechniek vgn dr. Reynders
uit Schipluiden er mee gecombineerd
kan worden om ook het perspectief in
de operatiewond beter te zien.
Op 10 Februari zal een tweede contin
gent Italiaanse arbeiders, die in de Ne
derlandse steenkolenmijnen komen wer
ken, in. ons land aankomen. Deze groep,
die zeventig man sterk zal zijn, wordt
evenals de Italianen, die reed? in ons
land zijn, ondergebracht in het Gezellen-
huis te Llndenheuvel.
en u zult 's morgens weer
kiplekker uit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal in
uw ingewanden doen stromen, anders ver
teert uw voedsel niet, het bederft. U raakt
verstopt, wordt humeurig en loom. Neem de
plantaardige CARTER'S LEVERPILLETJES
om die liter gal op te wekken en uw spijs
vertering en stoelgang op natuurlijke wijze
te regelen.
LEVERPaUTJES
Gisteravond hééft zich in Amsterdam
een geheimzinnige roofoverval afge
speeld. Omstreeks half elf werd de po
litie van het bureau Leidseplein opgebeld
door een arts. die mededeelde, dat hij in
een perceel aan de Ruysdaelkade de be
woonster. een 56-jarige lerares, had aan
getroffen met zware hoofdwonden en
wonden aan de keel.
Terstond spoedden zich enkele recher
cheurs naar het aangegeven pand, waar
zij de bewoonster inderdaad vonden, zoals
de dokter had gezegd. Desondanks was
zij bij kennis en kon zij de politiemannen
een verklaring doen.
Omstreeks 9 uur, zo vertelde zij, was
aan de deur geklopt. In de veronderstel
ling, dat het de buren waren, had zij
opengedaan, maar zij zag twee onbekende
mannen voorzich, van wie een haar aan
sprak en tegelijkertijd zijn voet tussen de
deur zette. Bijna op hetzelfde ogenblik
werd zij met eeu hard voorwerp op het
hoofd geslagen en greep men haar bij de
keel. Zij verloor haar bewustzijn en wist
niet wat er zich verder had afgespeeld.
Bijna een uur later kwam' zij bij kennis
en bemerkte toen, dat zij voor de buiten
deur lag. Zij sleepte zich naar de woon
kamer, waar zich de telefoon bevindt en
kon met grote inspanning een arts op
bellen, die gelukkig zeer snel ter plaatse
was.
Tegenover de recherche wist het slacht
offer van een van de mannen, die haar
had aangevallen, het volgende signale
ment te geven: 30 jaar, 1.75 lang, mager,
smal postuur, blond haar.
Voorzover voorlopig geconstateerd kon
worden, worden vermist een portemonnaiu
inhoudende 2 gulden, een sleutel van een
schrijfbureau en enkele zilveren voorwer
pen. De lerares heeft volgens de ver
klaring van de arts een schedelbasisfrac-
tuur en rnstige hoofdwonden. Zij is over
gebracht naar het Wilhelmina-gasthuis.
ww Geiler 1™0 Kootwijk: Batavia'.
Harold Gene d 18 3Q y a.
J8.00 Fr. Br.: v wd.
sold. 19.00 Fi grnws, 20.00 VI. Br
stnjkens. 19.50.r„g Soüens: pianomuz
Scand. folklore. z ara(je". 21.00 „Much
20.30 Eng. L.P.: 21.30 tr. or.: wer-
binding in the yj gr: nws. 22.15
ken v Offenbach. 22 50 nws. 22.55
jazz. 22.30 Rhythm, oox. 2315 causerie.
gram. 23.00 Eng- L.P.: n (dansles).
23.20 Victor Sylvester <d Br_.
nws. 7.10 gram. 7-15 div. g 1Q conc
orgel. 7.55 weer. 8.00 Fr. Br. g B
9.00 VI. Br. nws. 9 05 gram. 8n 08
S.: bariton en piano ÏO-03
schooluitz. 11.30 Eng. L.P.: v-
0rain. 11.uo
S.: bariton en piano 10.53 s 45
schooluitz. 11.30 Eng. L.P.: v, dr' 30
Howard Lucraft en ens. 12.15 j5
Reg. Foort. 12.45 „Middag in Par J u 15
parlem overz. 13.30 BBC Schot
BBC Var. ork. 15.00 v. d. vr°"^ ork.
Eng. H.S. N.W.D.R. dans- ork
17.00 Eng. L.P.: voordr. 17,15 accora.
17.30
18.30 Geraldo en ork. 19.00 Sandy
pherson. 19.15 Owen Walters en ork. 1
Béreomünster: actual. 20.00 Lederen v.
Othmar Schoeck. 20.15 conc. 2_2.00 Lng
L.P.: „Take it from here
Collo Valley Mannenkoor. 2o.l5 div.
22.30 Eng. H.S.:
43)
Totaal uit het veld geslagen kijkt Co-
verley het meisje tegenover hem aan-
Bewaar me, denkt hij, die ziet er uit als
een aardige bakvis, maar blijkt hei
temperament te hebben van tien volwas
sen vrouwen. De zaak begint hem nu
werkelijk te amuseren.
Üen week? Afgesproken!
B'J dat belooft u plechtig?
Mn erewoord!
?„da®n Kitty weer naast hem
de „ie f zitten. Over de in een ro-
zipt Prijkende rozenstruiken heen
men OiA r^e straatweS Nicolle aanko
ontdekt. C°Vertey hee" Laar reeds
SLkt u eens, fluistert hij Kittv
haastig toe: Die man daar achter
Osborn.in dat grijze pak -tt iTer
beslist een van de politie. Ik herken die
mensen op het eerste gez^chT u
nu blijft, hij daar bij die benzine
pomp staan. Zegt u tegen miss Osborn
dat zij bewaakt wordt. Laat zij voor
zichtig zijn! Ik verdwijn, maar blijf
in uw nabijheid....
Dc man in het grijze pak, die intus
sen achter de benzinepomp heeft post
gevat, ziet, dal; de door hem gescha
duwde miss Osborn wordt begroet door
u?n kleine, zeer onschuldig uitziende
blondine. Het schijnt echter een zeer
toevallige ontmoeting te zijn, want na
dat zij slechts een paar woorden met
elkaar gewisseld hebben, nemen zij al
weer afscheid. De blondine verwijdert
zich en miss Osborn gaat op een 'bank
in het park zitten, waar zij een kran
tenverkoper aanhoudt.Een ogenblik la
ter is zij geheel in dc lectuur van een
tijdschrift verdiept.
Na een half uur staat zij op, steekt
de rijweg oVer om aan de overzijde haar
weg te vervolgen en tenslotte te blijven
staan voor hei enorme gebouw der Estna-
fabrieken.
De man in Let grijze pak wenkt on-
opvaUènd een politie-agent en Lekt zich
met deze in een zijstraat terug, maar zo.
dat hij Nicolle in het oog kan houden.
Reeds meer dan een uur wacht Dan
nv in het secretariaat der Estna-fabne-
ken. Tenslotte verschijnt de secretares
se en deelt hem mee, dat mr. Gordon nu
voor hem te spreken is.
In het privé kantoor vindt Danny ook
de chef van het personeel der firma, mr
Reeves, die bij het raam staat en Danny's
beleefde buiging met een hoogmoedig
knikje beantwoordt.
Bovendien is er nog een derde heer
aanwezig, die Danny nietkent. Waar
schijnlijk eveneens een employé van de
firma. Hij heeft een actetas onder de
arm, leunt behaaglijk in e«n fauteuil en
rookt een dikke sigaar.
Zo, hier is mr. Ward, wendt Gordon
zich tot de heer met de actetas.
Deze staat op, treedt op Danny toe, over
handigt hem een vel papter en verzoekt
hem de ontvangst hiervan te willen be
vestigen door zijn handtokening te plaat
sen onder een zeer officleel uitziend for
mulier. Enigszins verwonderd voldoe:
Danny aan deze wens en zet zijn naam
op de plaats, wellcc een zwaar beringde
vlezige vinger aanwijst-
Ddarna neemt de heer met de actetas
met een minzame hoofdknik afscheid en
verlaat het vertrek.
Danny wil het stuk, dat men hem in de
handen heeft geduwd, lézen, maar Gor
don zegt, dat hij zich tot zijn spijt genood
zaakt heeft gezien door het opmaken van
een voorlopige verklaring, welker ont
vangst mr. Ward zoeven de deurwaarder
heeft bevestigd, te voorkomen, dat dc
Estna-fabrjelcen door de onbezonnen han-
deVwijze van mr. Ward zeei belangrijk fi
nancieel nadeel zou worden toegebracht
Reeds ingevolge zijn dienstcontract was
mr. Ward verplicht geweest alle, tijdens
zijn werkzaamheid bij de Estna fabrieken
gedane uitvindingen ter beschikking van
de firma te stellen. Zonder enige vergoe
ding.
Weliswaar had men daarbij slechts
het oog op uitvindingen, welke op het
bedrijf betrekking hadden, terwijl er
in dit geval misschien aan zou kunnen
worden getwijfeld worden, of hier van
een -uitvinding op het bedrijf betrekking-I'
hebbende, kon worden gesproken, maar
daar ir. Reeves mr. Ward bij de uit
werking van zijn plannen ter zijde had
gestaan, was het vanzelfsprekend, dat
deze uitvinding als het uitsluitend eigen
dom van de Estna-fabrieken moest wor
den beschouwd,
Wat? Mr. Reeves zou mij geholpen
hebben?, vraagt Danny geheel buiten
zichzelf: Mr. Reeves ziet die tekeningen
immers voor het eerst!
Hoewel Reeves zich zelf niet beweegt,
wendt Gordon zich met een kalmerend
gebaar tot deze: Pardon, mr Reeves,
windt u zich niet op! Laat u mij maar
met mr. Ward praten!
Dan glijdt zijn blik weer loerend naar
Danny.
Ik gelbof, dat u verstandig doet. mr.
Ward, bij de waarheid te blijven. Mr.
Reeves heeft onder ede. verstaat u mij
goed, mr. Ward, door een eed! zijn ver
klaring bekrachtigd aan uw uitvinding
te hebben meegewerkt. Teneinde echter
deze kwestie tot aller tevredenheid te
regelen, zijn wij bereid u opnieuw m
dienst te nemen laten we zeggen,
voorlopig voor vijf jaar Bovendien kun
nen wij u een salarisverhoging geven
van vijf pond per maand. Alles vrijwil
lig, mr. Ward! U kunt een en ander
nog eens overleggen. Mocht u echter de
integriteit van mr. Reeves nog ln twij
fel trekken door de juistheid van zijn,
door een eed bekrachtigde verklaring
te ontkennen, dan zouden wij hoezeer
ons dat ook zou spijten ons aanbod
ituurlijk niet kunnen handhaven.
Eerst nu dringt het tot Danny door
welke strik hier voor hem gespannen
wordt. Een felle woede laait in hem op.
Hij springt van zijn stoel en treedt op
Reeves toe: Wat, u durft te beweren
datU bent een infame leugenaar!
Wij zijn niet van plan ons van u
brutaliteiten te laten welgevallen, mr.
Ward, zegt Gordon met enige stemver
heffing. Wanneer u mr.- Reeves niet di
reet excuses aanbiedt, vliegt u er uit,
begrepen? Maar dan voor goed!
Reeves staat, de armen voor de borst
gekruist, bij het raam alsof de hele zaak
hem niets aangaat. Met zeldzame vrij
moedigheid merkt hij op, dat hij op
de excuses van mr. Ward in het geheel
geen prijs stelt. Diens houding tegenover
hem in aanmerking genomen, is het wei
vanzelfsprekend, dat van een verdere
samenwerking geen sprake meer kan
zijn.
Ik begrijp werkelijk niet, mr. Ward
zegt Gordon op zalvende toon: dat u
zelf niet verstandiger bent. Wij menen
het toch goed met u. De situatie moet
u toch volkomen duidelijk zijn De door
u ondertekende voorlopige overeenkomst
ontneemt u ten enenmale het recht uw
uitvinding ergens anders aan te bieoen
Een eventueel proces, waartoe u trou
wens de middelen wel zullen ontDreken.
zou zeker tot geen ander resultaat lel
den Wat wilt u dus doen? Wij zyn
niet' klein. Wanneer u dat wehst, zijn
wij ook bereid u een bepaald bedrag uit
te keren Als tegemoetkoming wel e
verstaan, want ik meen er nogmaals met
nadruk op te moeten wijzen, dat wij
daartoe geenszins verplicht zijn. Der
halve, mr. Ward.:Wordt vervo'igd)
Uit het overzicht der werkzaamhe
den van de tuchtgerechten voor de prij
zen in 1948 blijkt, dat het aantal prijzen-
overtredingen is afgenomen, doch dat de
opgelegde geldstraffen niet in 'n gelijke
verhouding zijn verminderd. Dit wijst er
op dat wel is waar het aantal ovértre-
digen afneemt, doch dat de overtredin
gen van een ernstiger karakter waren.
De 19 tuchtgerechten voor de prijzen
hebben in 1948 in totaal 55457 zaken af
gedaan. In 27668 van deze gevallen is
een vonnis gewezen, in 9257 gevallen een
schikking getroffen en in 3725 gevallen
een waarschuwing gegeven. De overige
zaken zijn geseponeerd of naar andere
berechtende instanties doorgezonden.
Het totaal-bedrag dat ln 1948 aan
geldstraffen is opgelegd, bedraagt
10.312.701.50 (bij vonnissen 7.706.921,45
en bij schikkingen 2.605.780.04).
In 1946 en 1947 werden resp. totaal af
gedaan 83.554 en 71.438 zaken en bedroe
gen de totale bedragen aan geldstraffen
resp. 10674.473.85 en 12.730.687.31.
Enkele rare, maar ware berichten uit
de wereldpers:
Te Cambridge in de Amerikaanse
staat Massachusetts, bekende een huis
vrouw- voor de rechter, waarom zij haar
man geregeld dronken voerde: nuchter
verdiende hy 30 dollars per week; als
hij in de gevangenis zat wegens dronken
schap, kreeg zij 60 dollars per week van
Sociale Zaken
In Chicago kwamen verbaasde
politie-agenten tot de ontdekking, hoe-
een zekere Roger Anderson er in was
geslaagd, antiquiteiten uit het
bewaakte museum van het Historisch
Genootschap te stelen: hij verstopte zie;
onder het bed van Abraham Lincoln 10:
dp suppoosten naar huis waren gegaan.
