„Iedere demobilisant
prioriteit in Nederland
vindt
it, •ssssr^&z
Sovjetrecht is sovjetpolitiek
Twente komt weer dichterbij
R
SCHUDT UW
LEVER WAKKER
avonturen
van
Frederik
Tobben met slecht gebit
Dalende olieprijzen in de Y.S.
d\e
wereld
S&SSB'.I
Maar de arbeidsmarkt wordt stroever
Na stookolie ook andere petroleum-
producten aan de beurt?
jDirccfóii/" Demobilisatie K»l/»
Snellere treinen
ADIO
programma
"S Se'
Duitsland en de grens-
correcties
De
Schooltandverzorging
gezonde eis
Processen te Praag
MAANDAG 14 FEBRUARI 1949
Aflossingsdatum nog steeds
niet bepaald
Teruglopende arbeidsmarkt
Elfhonderd zestig gingen voor
DOODSTRAF GEëlST TEGEN
D LTS TE STRAFKAMP
COMMANDANT
PARTIJDISCIPLINE IS DE
NORM
Kard. Mindszenty's lot het lot
van millioenen
Nog steeds kampen met
materieelgebrek
d» op var
DOODSTRAF VOLTROKKEN
PAGINA 5
TREINRAMP IN SPANJE EIST
28 DODEN
FILM OVER HET PROCES
TEGEN KARD. MINDSZENTY
ONTPLOFFING BIJ DE
HEMBRUG
We eten te veel liflafjes
mijnwerker~Vërongelukt
PRODUCTIE-BEPERKING
BEGONNEN
Productie te hoog
Wegens „activiteit tegen de
staat"
PAKKETTEN KONDEN NIET
MEER NAAR HONGARIJE
,T, oneciale verslaggever)
an onze edities publiceer-
bi een deel dagen een A.N.P.-verslag
den we dezrsgadering van de Prov.
?.an ufnsatieraad in Friesland. De di-
Demob.UMÖe Demobilisatie Kon.
Smacht Lionel G. Pruys, had daar
l^nrd gevoerd en in verband met
de demobilisatie van de militairen in
Indonesië ook gewezen op het bestaan
werkgelegenheid daar te lande,
naar dit verslag door zijn beknoptheid
lieht aanleiding kon geven tot misver
stand hebben wij ons tot kolonel Pruys
irewend on> eens nadcr te vernemen,
hoe de zaken der demobilisatie staan.
Eerst kwam bovenbedoelde rede ter
sprake. Le kolonel betoogde daarover
mot klem, dat uit de raad, die hij gaf aan
de bijna 10.000 O.V.W.-ers (en uiteraard
nog zeer veel méér dienstplichtigen), om
de mogelijkheden van emplooi niet alleen
na hun terugkeer hier te lande, maar ook
„eeds tevoren in Indonesië zélf nauwkeu-
rjg te onderzoeken, niet de conclusie
moet worden getrokken, dat de toekom
stige demobilisanten niet langer welkom
zouden zijn in Nederland. Integendeel!
„Eigenlijk was ik een beetje
om het nieuwe demobilisatie-probleem
nu al definitief aan te snijden begon
kolonel Pruys, „want net als bij de radio
toespraken, die ik een ?Jd 8
de enige (begrijpelijke) reactie van het
publiek stapels W't'g, eu di eer"
lijk naar huis mogen....
Een bericht van een der buitenlandse
nieuwsagentschappen schijnt enige we
ken geleden bij velen geleid te hebben
.„wrote teleurstellingen, want hoewel
«tets met zekerheid kan zeggen,
wVtorh wel zo, dat een aantal van
hetis toe" iaar volgens dit be-
40.000 man, die naar Neder-
richt zouden terug ke
land, onmogelijk Juist kele repa-
op dit moment geen ook
tneringsdatum van welK on reee.
bekend. Het is een zaak van de rege-
ring, zowel hier als overzee,
Waar zouden bovendien descdgP??
vandaan moeten komen voor e n
lijk monstervervoerIn aan
16.449 soldaten uit Indonesië
hun vervoer had men al de hand
Bijna n.ooo raan, die de tr°PeI?
pet verwisselden voor burgerpet oi noea
Geruchten als zou hun omschakeling
tot burgers en hun terugkeer in de maat
schappij erg veel moeilijkheden hebben
opgeieverd. zijn grotendeeis onwaar. De
juiste cijfers spreken hier voor zichzelf.
var'.n 49 demobilisanten waren er
op lts ?sSnber van het vorig )aar?°g
slecht werkzoekend. M.a.w. vond
het "^«mobilisatie-Nederland, en
nat"" J °P de eerste plaats de activi
teit Zr"„.fyje^gkerenden zelf, voor on-
geveer - pet. weer normaal onderdak.
Er1sanoe lo°P* momenteel
terug- om^aa1fvoor geschoold
perSOtteU« "itte-Q°°lde krachten,
«hautff Vanneer nieuwe t^achten zul
len het, uit ind mans porten de
mobiliseren n inderciaaSië d« thuis
haven binnemop®" ««daad moeilijker
hebben. a? èèr 90* pet kolonel
Pruys, „over '49 *„/en, V ÏÏenlak
zouden kunnen brel,s me lelf
daarmee feliciteren.
Ik zie drie moelW^®d^eurt komem'ip
sen, die thans aan langer uit
de eerste plaats zjjn t natuurl«k
„hun gewone doen ril schuld. Ten
volkomen buiten hun riSen grotere
tweede gaat het hier om je® *ne
aantallen, die hun plaats in
maatschappij weer zullen op*rag
79 la.s. „blijver" reeds vóór zijn demobilisa-
tie een half jaar zakenverlof, waarin hij
als het ware „burger-op-proef" wordt.
bovendien grotere aantallen over een
kleinere periode waarschijnlijk, en ten
derde loopt zoals reeds gezegd, de ar
beidsmarkt terug".
„Dit wil echter", vervolgde de kolonel,
„en dat zag ik graag zeer nadrukkelijk
gesteld dit wil echter niet zeggen,
dat we minder welkom zouden ijjn
in Nederland. Hun recht van prioriteit
na demobilisatie moet gerealiseerd wor
den, ook al zal dat moeilijker gaan. dan
bü het eerste contingent
Iedere soldaat, die uit Indonesië terug
komt in Nederland is welkom, dat staat
voorop, maar reeds nu heeft de practijk
geleerd, dat een aantal van hen na hun
terugkeer teleurgesteld werd en toen met
klachten kwam: „Had ik dat baantje in
Indië maar genomen, dat ik daar toen
krijgen kon
Men maakt op het Bureau demobilisa
tie K. L.-Nederland geen reclame voor 'tl
demobilisatie van elke willekeurige sol
daat in Indonesië zelf. Het Demobilisatie-
besluit voor degenen, die na volbrachte
diensttijd in de burgermaatschappij over
zee hun plaats willen veroveren, stelt een
Op 1 Januari waren er 1160 die in In
donesië een betrekking hadden gevonden.
135 waren er o.m. werkzaam in de cultu
res, 162 bij de handel, 63 bij de marine
en 147 werden beroepsmilitair (bij het
K. N. I. L.)
Vroeg of Iaat zullen nieuwe contingen
ten te kiezen hebben tussen een terug
keer naar Nederland om daar te demobi
liseren, óf een langer verblijf in de tro
pen, als burger. Nogmaals, „ze zijn allen
van harte welkom", verzekerde de Di
recteur-Demobilisatie K.L.", en we zullen
ons uiterste best doen om hen „op te
vangen" voor zover ze dat zelf niet kun
nen.
In 1943 werd b.v. over 1528 van de 2301
aanvragen voor een studiebeurs gunstig
beschikt, niet minder dan 1359 gedemo-
biliseerden worden momenteel herschoold
op de rijkswerkplaatsen en krijgen in
doorsnee zeer goede beoordelingen van
hun chefs. De herscholingsmogelijkheden
zullen in de toekomst nog uitgebreid wor-
iden, maar waai op men vooral tegenover
De advocaat-fiscaal bij het bijzonder
gerechtshof te Amsterdam, mr. J. Besier,
eiste Zaterdag de doodstraf tegen de com
mandant van het strafkamp in Hamrn,
Martin Bruckner. Hem werd ten laste
gelegd het mishandelen van gedeporteerde
Hilversummers, die nabij Hamm te werk
waren gesteld.
Uit vele getuigenverklaringen bleek, dat
verdachte als een typische Duitse bruut
zich niet heeft ontzien de kampbewoners
op de allerergste wijze te mishandelen,
waarvan vele slachtoffers thans nog de
uiterlijke kentekenen dragen.
Nadat Bruckner, de man, die bij zijn
mishandelingen had gezegd: precies te
weten wat een mens kan verdragen, zijn
spijt over zijn daden had betuigd, werd
de uitspraak bepaald op 26 Februari.
aantal voorwaarden aan candidaat ende familie hier de aandacht wil vesti-
toekomstige werkkring, welke vervuld
moeten worden, daar anders de demobili
sant, zelfs tegen zijn wil, terug naar Ne
derland gaat om daar te demobiliseren.
Hij moet op het demobilisatie-centrum
in Indonesië een arbeidscontract voor zijn
nieuwe burgerlijke functie kunnen over
leggen, dat hem behoorlijke sociale ga
ranties biedt. Om begrijpelijke redenen
behandelt de dienst daar alle gevallen zeer
consciëntieus: zijn werkkring moet hem
h') moet medisch» geschikt be
vonden woiden, men moet Van hem kun-
Pdat hij zich door een ver-
lf?g ?ilj£ °yerzee niet aan verplich-
t Nederland onttrekt, en tensiot-
burger-werkgever hem ga-
naar Nederland zal wor-
t?? gg^z,onden biJ ontslag of geble-
n ongeschiktheid. Bovendien krijgt een
gen, is de mogelijkheid van een vrijwil
lige demobilisatie.
„Ik zou de ouders en verdere familie
willen vragen in hun brieven een zo ge
trouw en objectief mogelijk beeld te wil
len geven van de verhoudingen op de ar
beidsmarkt in hun streek. Weliswaar
doen wij in officiële voorlichting aan
de troep hetzelfde, maar dikwijls is het
practisch onmogelijk voor ieder afzonder
lijk een beeld te geven van hetgeen
iedere demobiliserende persoonlijk in Ne
derland bij zijn terugkeer te wachten
staat. Dat kunnen de ouders en familie
leden zelf veel beter doen.
Iedereen die terugkeert, is van harte
welkom en we zullen ons uiterste best
voor hen blijven doen, om ook in 1949
even mooie resultaten te behalen als in
het afgelopen jaar
Dinsdag 15 Februari
HILVERSUM I «O! M.) KRO 7.00
Nieuws, gram-, morgengebed, 9.00 Licht
baken, 10.00 V. 10.40 School
radio, 11,30 Lezing. 12.03 Septet, 12.33
Zang en orgel, 13.00 Nieuws, 13.25 Ope-
rette-muziek. ;f3é„ ^«rork„ 14-30 „On
der ons". I5 00 Schoolradio, 16.00 Zonne
bloem 16.30 Ziekenlcf, 17.00 V. d. jeugd
mOO Gram.. 18-20 Sport, 18 30 Ned. ffi
krachten, 19.00 Nieuws, 19.30 „Dit is le
ven", 19 45 RVD, 20.05 „De gewone man"
20.12 „Koning Lear", 22.30 Proces Mind-
szenty, 22.45 Avondgebed, 23.00 Nieuws,
23.15 Piano, 23.45 Gram.
HILVERSUM II (415 M.) AVRO
7.00 Nieuws, gram-, 10.15 Arbeidsvitami
nen. 11.00 Gram-, 11.30 „De dekker",
12.00 Orgel. I2-40 Kwartet, 13.00 Nieuws,
13.20 Ens. J. Renova, 14.00 Knipcursus
14.30 Opera, l6-25 Lezing, 16.40 V. d
jeugd, 17.30 Gram., 18.00 Nieuws, 18.15
'Piano, 18.30 Gram., 19.00 Strip, 19.15
Frans, 19.30 „Fla"°. 20.00 Nieuws, 20.15
„Bonte trein - J!-45 Buit. overz., 22.00
..The Skymwrters 22 30 Zang en samen
spel, 23.00 Nieuws, 23.15 Boksen, 23.30
Gram.
RADIODISTRIBUTIE JU: 700 VI Br-
nws.; 7215 gram '.30 kr 7.40 gymn.,
7 50 gram., o.uu nws., 8.15 En„ u- s
ark. 8.50 „Lift up your hearte"^ 55
9 00 nws., 9.15 ens. Majj^rl, 10.00 Enë
nws., 1010 verz.pr., 11.00 ork. Davey?'n 30
C H.s.: „Music While you work" 12 00
VI Broperette ana's, 12.30 weer' u il
Maurice de Croes (piano). 13.00'
VTm srani.. HOO casino pr„ 15.00 Dene-
13.15 Slan'^iveX ork., 16.00 Eng t p
Tasquevaders". 16.30 Robin Ri&S&i
„Masqueiao Kootwijk: Batavia, i800
en sextet 17^00 18.30 V1. Rl,.'^öuo
mnoVr'Br- omr.ork.. 19.30 VI. Br
sold., 19.00 Fr. Br - nwg „o üo
liederen iO-50 Fr. H TransVaalse raüio-
volksliederen, 20.1» HU parade„
artisten, 20.30 Lne",., ,h„ Marsh". 21.30
(Van onze correspondent).
Twente wordt opgenomen in het ver
nieuwingsproces van de Nederlandse
Spoorwegen, De president-directeur, ir.
F. Q. den Hollander, is met een uitge
breide staf zelf naar het land van ka
toen en heide gekomen om te vertellen
dat dit belangrijke industrie-centrum
bmnen afzienbare tijd snellere spoorver
bindingen zal krijgen met het Westen
Zuiden en Noorden. De eerste stap hier
toe zal zijn de ingebruikneming van
snellere stoomtra'ctie en de inschakeling
van diesel-electrische treinen op 't baan
vak EnschedeAmsterdam per 15 Mei
aanstaande.
15 Mei Is de datum, waarop de Spoor
wegen klaar zijn met de electrificatie
van het Limburgse net. Dan komen ei
snelle locomotieven vrij, waarmede men
op de baanvakken naar Twente een
lichte verbetering tot stand kan bren
gen. De voornaamste lijn. Enschede-
Amsterdam, behoudt weliswaar dezelfde
frequentie maar de reisduur wordt ver
kort, doordat men sneller kan gaan rij
den. Enschede—Amsterdam wordt met
zestien minuten bekort (n.l. van 3 uur
en 8 min, tot 2 ulu- 52 min.) en ook de
dergaan3ar Den Haa2 en Rotterdam on-
Om de eer' kleine verbetering,
trisch te i>eri°de van stoom naar elec-
rier Spoorwerbrug8en> heeft de directie
sche treinen6^611 besloten diesel-electri-
te te laten rjP,n Amsterdam naar Twen
Twente een befn' besluit brengt
D.-E.-treinen gnnSr"h« verbetering. De
Hengelo, Almelo rf namelijk slechts
foort aandoen, w'aai. ?Venter «n Amers
schede naar de ho0fdi?r de re4s van En"
uur duurt. Des avon Jad nog geen twee
naar nog om half tien 11 de Twente-
uit Amsterdam terug. met de diesel
Tie Spoorwegen hebben
treinen enkele beperkencle0or de D.-E.-
eetroffen. Zo zullen alleen r ®aatregelen
lanae afstanden er gebrul voor
Ln Apeldoorn ls als stopni magen
gevallen,' daar men veronderst^ts
gevaneiApeldoorn naar u dat
de tremen van Pe ar h s_
«n nilLZ° de laatste diesel des a*eb-
ben. Alleen ae 1 avonqs
st°Pl wel I11 Zullen voorts slechts
Deze tremen zuue we k 'l3 rij.
Ir. den Hollander sprak zijn erkente
lijkheid uit voor het geduld, dat het rei
zende publiek de laatste drie jaren heeft
betracht. „Wij moeten echter voorlopig
nog voortgaan met geduld te vragen,
aangezien al het materieel van de grond
af moet worden opgebouwd. Geleidelijk
aan wordt het echter beter, en ook
Twente zal van die verbeteringen profi
teren", In 1951 zal de lijn Amsterdam
Twente geëlectrificeerd zijn en daarme
de zal dan een belangrijke stap zijn ge
zet naar het ideaal, dat de Spoorwegen
zich hebben gesteld.
een, 20.31) •T'110,ii,,, Marsh"
21.00 Much binding in as_ 22 Q0 V]
Fr. Br.: operamuz. V- 9o oa gr3m., 22.50
Br.: nws,. 22 15 jazzmuz., --•» 6 p
nws., 22.55 gram., 23.00 Enj7jveSter.
23.1a causerie, 23.20 Victor Silv
RADIODISTRIBUTIE IV: 7.00
nws. 7.10 gram. 7.15 div. 7^30 E g_
orgel. 7.55 weer. 8.00 Fr- Br- J
gram. 9.00 VI. Br - nws. 9.05
Eng. HS.: enor en ceUo. 10.55 Roemg'
se danken. 11.05 v. d. scholen, li-40
L.P.: v. d. sold. 11.45 Ens. MutW-
voordr. 12.30 orgel. 12.45 ork. Berna^
13.15 Parlem. 13.30 Fr. Br.: dans""
14.00 gram. 15.00 Eng. L.P.: v. d. vrouw
3.40 N.W D.R.: dans- en amus.-orm 1
r., Brr ber. 17.10 verz.pr., 17.40 Eng.
L.P.: Ens. Byfieid, 18 00 arb.ork. 1» 00
Geraldo. 19.00 Macpherson. 19.15 Rmh.
C -an. Chrch. 19.45 Beromünster: actuai.
2 00 liederen. 20.15 volksconc. tlit
rich. 22.00 Eng. LP: Take it from herf
22 30 Eng. H.S.: BBC Theater m'k. en
koor, 23.15 div.
terdag en Zondag riff1 cia^vertrekk"*
onderhoud. Vier keer per dag bekken
uit Amsterdam aan.
rijden dan stoom tractie ell^et. 9^.
Enschede—Amsterdam aflegSen in um
22 minuten.
Het grote probleem waarme
Spoorwegen worstelen, is het cr
materieel-gebrek. Het aa,ltal r „I
zitplaatsen, dat de Spoorwegen momen
teel bezit, ls nog maar de helft yan dat,
waarover men in September l»44 DB"
schikte, toen de staking uitbrak.
bestrijding WERKLOOSHEID
IN BELGIE
ln 1949 wordt frs 42 milliard
ervoor besteed
Naar minister Spaak Vrijdag in de
Kamej. van volksvertegenwoordigers ver-
j arde, is de toenemende werkloosheid
m België voornamelijk toe te sclu-ijven
aan de gevoerde prijspolitiek, het niet
nartï™?11 door de buitenlandse handels
het mi ft iV,an de i4and«laverdragen en
houwp0Rüeken d€1' fmancierin2 van
aa^ dat^dit S.paak kondigde vervolgens
Bij K.B. is afwijzend beschikt op het
gratieverzoek van Otto Bauman, tot de
doodstraf veroordeeld bij sententie van
de Groninger kamer van het B. G. te
Leeuwarden. Het vonnis is hedenmorgen
voltrokken.
Bauman was gedurende de bezetting
opperschaarleider" bij de „Landwacht
Nederland". Hij was aanwezig bij talrijke
arrestaties. Voorts heeft hij met drie SD-
mannen de caféhouder Heine uit Gronin
gen van het leven beroofd- Hij was be
rucht wegens zijn mishandeling van ar
restanten.
Zoals men weet, hebben de ministers
van buitenlandse zaken der vijf West-
Europese landen, overeenstemming be
reikt over een aantal kleine wijzigingen
van de Duitse grens der Beneluxlanden.
De eigenlijke (grote) grenscorrecties zul
len echter pas bij de vredesonderhande
lingen aan de orde komen.
In Duitsland was men tot nu toe mor
dicus tegen. Op de conferentie echter van
de West-Duitse ministers-presidenten
schijnt nu echter een ietwat ander geluid
te horen te zijn geweest.
Enkele van de heren, die daar het
woord voerden, moeten er hebben ver
klaard, dat een nauwkeurig onderscheid
dient te worden gemaakt tussen de
kleine wijzigingen, die ook van Duitse
zijde thans als correcties worden aange
duid en de grotere, die als gebiedsaf-
stand w. den beschouwd. De mening
overheerste ter conferentie, dat men van
Duitse zijde niet langer kan weigeren
over de kleine correcties te discussiëren,
aangezien daardoor zou worden geris
keerd, dat de beslissing geheel en al
pver het hoofd van de Duitse regeringen
heen zouden worden genomen en het
Duitse standpunt niet voldoende lot gel-
ding zou komen. De wens werd uitge
sproken, dat de kleinere correcties in
wederzijdse overeenstemming tussen
Duitsland en zijn westelijke buren zullen
worden uitgevoerd.
Voorts werd o.m. gezegd, dat in Ne
derland, en voornamelijk in Limburg
veel stemmen tegen de wijzigingen zijn
opgegaan. De door Luxemburg gevraag
de wijzigingen en de Ned. eisen betref
fende de noordelijke gebieden werden
door de conferentie beschouwd als te
vallen onder de eisen, die van Duitse
zijde volkomen onaanvaardbaar geacht
worden.
Karl Arnold, de premier van Noord.
Rijnland-Westfalen, heeft in een radio
rede verklaard, dat het gemakkelijker
zou zijn regelingen te treffen op het ge
bied van economie en verkeer, dan een
zijdige beslissingen ten aanzien van
Duits gebied te nemen. Tot besluit gaf
hij de verzekering dat men van Duitse
zijde bereid was al het mogelijke te
doen om aan de wensen der buurstaten
tegemoet te komen. Hij was echter van
oordeel, dat het afstaan van gebieden,
waardoor een gedeelte der Duitse grens
bevolking verplicht zou zijn van natio
naliteit te veranderen, strijdig was met
de beginselen van het Atlantisch hand
vest.
Het Vaticaanse orgaan, de „Osserva-
tore Romano", plaatste Dinsdag jL als
opschrift boven de berichtgeving over
de veroordeling van kardinaal Minds-
zenty over de volle breedte van de
pagina:„Kardinaal Mindszenty, in strijd
met hef recht veroordeeld, treedt onder
de bewondering en de dankbaarheid van
de gehele beschaafde wereld de gevan
genis binnen".
Erkend moet inderdaad worden, dat
de gehele beschaafde wereld in bewe
ging is gekomen, met een energie en
doortastendheid als in het verleden
slechts bij enkele* causes célèbres het
geval is geweest. Niet alleen de katho
lieken, ook de andersdenkenden, en
wat ongetwijfeld nog minder vaak is
voorgekomen zelfs de regeringen pro
testeren. En als men de diepste beweeg
reden van deze alom waargenomen
verontwaardiging ontleedt, moet men
wel tot de conclusie komen, dat zij is
voortgekomen uit het besef, uit de over
tuiging, dat zowel bij de arrestatie als
bij het zg. rechtsgeding van Boedapest
de elementairste rechten van de mens
op weerzinwekkende wijze geschonden
en vertrapt zijn.
Wat de communistische regering van
Boedapest tegen de kardinaal misdaan
heeft, is, men weet het maar al te goed,
geen op zich zelf, geen alleenstaand feit.
Duizenden, millioenen mensen, eens in
het nationaal-socialistische Hitler-Duits-
land, thans nog in alle landen, waar de
communistische dictatuur woedt, hebben
hetzelfde harde, onmenselijke lot onder
gaan. Zij zijn op beestachtige wijze
lichamelijk en geestelijk mishandeld;
zij zijn voor rechtbanken gesleurd, welke
geen recht pleegden, maar zuiver partij
politiek voerden; zij zijn ter dood ge
bracht of in concentratiekampen en ge
vangenis langzaam doodgemarteld. En
dat, niet wijl zij kleine of grote mis
dadigers waren, maar alleen en uitslui
tend, wijl zij tegenstanders waren van
het regiem. Die tegenstand kon voort
komen uit religieuse, morele of politieke
overwegingen, het deed niets ter zake;
zij waren eenvoudig en zonder meer
tegenstanders, derhalve volks- of land
verraders, die met of zonder schijnproces
geliquideerd moesten worden.
"tïet .recht heeft de rechtspraak in de
communistische, in het .algemeen in de
werkelijk totalitaire landen niets te ma
ken; er is maar één norm, welke daar
geldt; dat, wat als het belang van de
staat wordt gezien; d.w.z. dat, wat de
partij als haar ideologisch of materieel
voordeel beschouwt. Wat goed is voor
de partij (welke met de staat wordt
vereenzelvigd, doch vaak beter met het
persoonlijk voordeel van enkele partij
bonzen kan worden gelijk gesteld) is
moreel geoorloofd; wat de partij tegen
werkt, is ipso facto immoreel.
In het Parijse sensatieproces heeft de
verdediger van Kravchenko, mr. Izard,
een verklaring van Ruslands grootste
jurist, de bekende Vysjinski, over aard
en taak van de rechter geciteerd, en
geen van de toch nogal opvliegende en
in hun nationale eer licht geraakte Rus
sen heeft tegen het citaat enig bezwaar
gemaakt. „De sovjet-justi-tie, aldus Vys
jinski, is een effectief orgaan van de
sovjet-politiekZij streeft dezelfde
doeleinden na als de sovjet-politiek....
De sovjetrechter mag niet altijd de juri
dische logica volgen; tussen de wet en
de partijdiscipline moet hij zonder aar
zelen de tweede kiezen, want de wet is
niets anders dan een vorm van de partij
discipline"
Duidelijker en ondubbelzinniger kan
de menselijke betekenis van een vonnis
in een communistisch land niet aange
geven worden. Tegenstand tegen het
communisme is altijd in strijd met de
partijdiscipline. Wie tegenstand bedrijft,
is daardoor een misdadiger. En als hij
het „privilegie" geniet nog voor een
„rechtbank" te worden gebracht, staat
hij daar niet als beklaagde, maar als
reeds veroordeelde. Dit past geheel in
het kader van de verklaring van een
communistische advocaat in Boedapest:
„Dacht u, dat we iemand voor de recht-
bank brengen, als we niet van plan zijn
hem te veroordelen!"
In de gevaarlijkheid van de tegen
stander zijn natuurlijk wel graden. De
gevaarlijkste zijn de krachtfiguren en
de katholieke leiders. Als energie en
leiderschap in één persoon verenigd
worden, zoals bij kardinaal Mindszenty
het geval was, is er eigenlijk slechts één
einde van het proces: de dood. Alleen
heel bijzondere omstandigheden kunnen
verhinderen, dat deze zwaarste straf
wordt uitgesproken. Maar ook levens
lang betekent de dood, een langzame
gruwelijke marteling ten dode toe.
Dat is het lot van kardinaal Minds
zenty. Maar w*e kunnen, we mogen niet
over het hoofd zien, dat datzelfde lot
over millioenen is gekomen. Nu en dan
worden enkele namen genoemd: het zijn
de groten De vele kleine martelaren
klein dan in het oog der wereld
martelaren voor geloof en overtuiging,
lijden en sterven in onbekendheid.
Uit alle landen van het Oostblok, waar
het erg onrustig schijnt te zijn, uit Polen,
Tsjechoslowakije, Roemenië, Bulgarije,
komen de laatste dagen berichten over
honderden arrestaties. Steeds weer één
en dezelfde beschuldiging: landverraad.
Voor wie het nog niet wilden weten,
heeft de Boedapester rechtsverkrachting
gedemonstreerd, wat landverraad is.
Ginds, in het Oostblok is het: strijden
voor de onvervreemdbare rechten van
mens, gezin en Kerk; strijden voor de
hoogste Godsgave aan de mens: vrijheid
en persoonlijkheid.
De sneltrein Barcelona-Madrid is in
de nacht van Zaterdag op Zondag nabij
Mora La Nueva ontspoord. Het ongeluk
geschiedde, toen de trein over een via
duct reed. Drie wagons, waarvan ee»
slaapwagen, werden over de leuning v„n
de brug geslingerd en tuimelden van
een hoogte van 40 m omlaag. Acht en
twintig personen kwamen om b t leven,
onder wie 2 Engelsen en één Amerikaan
Dertig reizigers moesten in ziekenhui*
zen worden opgenomen.
De ramp zou volgens spoorwegbedien
den te wijten zijn aan een defect van de
rails, maar geruchten doen de ronde als
zou er sabotage in hot spel zijn.
en u zult V morgens weer
kiplekker uit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal in
uw ingewanden doen stromen, anders ver
teert uw voedsel niet, het bederft U raakt
verstopt wordt humeurig en loom. Neem de
plantaardige CARTER'S LEVERPILLETJES
om die liter gat op te wekken en uw spijs
vertering en stoelgang op natuurlijke wijze
te regelen.
Warner Brothers gaan een film maken,
gebaseerd op het proces tegen kardinaal
Mindzenty.
De film, die voorlopig de titel krijgt
„Het proces van Kardinaal Mindszenty"
zal worden gemaakt naar een scenario
van de bekende schrijver Anthony Veil-
ler.
Productie-chef Jack L. Warner, heeft
verklaard „Wij zijn van gevoelen, dat
het maken van deze film in het belang
zal zijn van de democratische vrijheid
van godsdienst en van de fundamentele
rechten der menselijke waardigheid".
Zaterdag heeft zich in de Artillerie-
inrichtjngen bij de Hembrug een ontplof
fing in de afdeling slaghoedjes voor
gedaan. De 44-jarige Amsterdammer F.
D. was een partij van 4000 Engelse, in
de oorlog gemaakte slaghoedjes aan het
controleren. Op het oog keek hij na,
welke nog goed waren en welke afge
keurd moesten worden. Door nog on
bekende oorzaak ontstond plotseling een
ontploffing met het gevolg, dat D. werd
gedood.
Een tweede arbeider, die zich op korte
afstand bevond toen het noodlottige on
geval gebeurde, kwam er met de schrik
af, terwjjl de schade in de hal zich tot
enkele gesprongen ruiten beperkte
15. Frederik schoof de ring van zijn
vinger en overhandigde hem aan de
waard.
Mmmniin, zei deze peinzend. Ik
schat deze ring minstens 0.373. Ik koop
hem van je voor 40 cent Aangenomen?
Nee, zei Frederik. Dat is geen ge
wone ring; het is een wensring. Hij is
veel meer waard. Bovendien verkoop ik
hem niet, want ik heb hem maar te leen
gekregen.
Mmmm, zei de waard weer. Twee
en veertig cent?
Nee!, zei Frederik.
Wat bedoel je eigenlijk met; een
wensring?, ging de waard verder, ter
wijl hij de ring aan zijn vinger schoof
om te kijken hoe hij stond.
Als u die ring aan hebt gaat iedere
wens in vervulling, zei Frederik. Pro
beer het maar eens.
Ik geloof er niets van, zei de waard.
Maar om jou een plezier te doen wil ik
het wel proberen. Ik wens een zak vol
goudstukken!
Er gebeurde niets.
Nou?, vroeg de waard geringschat
tend aan Frederik.
(Van onze Utrechtse redacteur.)
Hoeveel mensen tobben met een slecht
gebit? In de vergadering van de Ned.
Vereniging voor sociale tandheelkunde,
die Zaterdagmiddag in „Esplanade" te
Utrecht werd gehouden, zijn daarom
trent sprekende cijfers genoemd Sta
tistieken hebben uitgewezen, dat 90 pet.
van onze bevolking lijdende is aan tand
bederf en van alle 20-jarige vrouwen in
Amsterdam bezit slechts 3 pet. een gaaf
gebit Op efke 600 militairen van ons
leger is één tandarts nodig.
Men is geneigd zich af te wagen, hoe
het mogelijk is, dat de constitutie van
het gebit der meeste mensen al vroeg te
wensen overlaat. Een bekend man op het
gebied der orthodontie gaf hiervoor als
verklaring, dat de mensen tegenwoordig
als voedsel te veel lif-lafjes eten, die
ternauwernood de kauwfunctie van het
gebit tot haar recht doen komen.
Sanering van de gebitten van het
Nederlandse volk is slechts te bereiken
door met het schoolkind te beginnen. Dit
was voor tandarts F. J. J. Scherphuis,
secretaris van de Centrale Raad voor
sociale tandheelkunde, het uitgangspunt
.van zijn betoog over „doel en ontwikke
ling van de schooltandverzorging
Juist de levensperiode van 6 tot 12 jaar
is voor het blijvend gebit belRngrijK,
want het blijvend gebit, na het wisselen,
vormt zich in de leerplichtige leeftijd.
De tandverzorging dient in het onder
wijsprogramma opgenomen te worden.
rlon kwam de/ip nmsfhakelinff lanCZR-
-- Wi VUA JUHÖ
zal worden in,totaal fr, 42 milliard
d* werkloosheid vter hesbrij.di.ng van
deelte hiervan helangvyk ge-
het bouwend!worden gebruikt voor
verder nog verWlT>n!.aSen- Naar St)aak
lozensteun met de' 281 de werk-
vanaf 7 Februari w??fWerk«nde kracht
wel de eerste minis[ verhoogd. Hoe-
noemde, zou deze gcen ciJfars
volgens „Le Peupie" vaerklozenuitkering
per dag worden gebracht 54 op £r' 67
Aan het front van een gaierii
660-meter-verdieping van de <5? °,p de
Maurits is de 27-jarige huiphouwl?
Esser uit Posterholt ernstig gewond
het hoofd door een uit het dak vallend?
steen. In het ziekenhuis te Heerlen is
hij aan de gevolgen overleden.
v ï<ïa de scherpe daling van de prijs
Kiwt stooko,'c grade C, begint de te
e e voorraad aan residu-stookolie
de i,u°e"^k probleem te worden voor
ern»tionale petroleuushandel.
dragenCili?e?de factoren hebben bijge-
raadrmsitii deze verontrustende voor-
weeri de v Waarbij wel het zwaarst
van'zware ^f ^tstag in het verbruik
de stilstand d?e ?aa_l' de lichtere oliën.
openbaart met betr v?°0rai in Europa
schakelen op het *lkkuig tot ?.et
verwarmingsdoeleind?n V£m ,°U? V°°r
kolen en de grot, ln plaats va"
wereld-olie-voorraad enemmg vatl de
De steeds groeiende
stookolie zijn niet zonder in^toed'geble
ven op de prijzen voor andere fetro-
leun1*Pr° en', Geen wonder dat de
zware olie-soorten van het rekdu-type
de zwakke plek vormen ia de du,;yp®
gemakkelijke oliemarkt. toch al
Op het ogenblik zijn de voorraden
stookolie m de V. S. van meer dan 85
millioen barrels met minder dan 34
m oen barrels hoger dan een jaar
Sn en h* £eit dat de onUrekkinfeen
ifotl «rinter veel minder groot zijn Ke.
vleest dan verwacht werd hebbed
zwakke marktpositie nog meer geaccen
tueerd.
Volgens de statistische gegevens heeft
de binnenlandse vraag naar stookolie in
de V. S. na in 1947 met 8.6 pet. tot 518
millioen barrels te zijn gestegen m ver-
gelijking met het vorig jaar, gedurende
1948 geen verdere toeneming te zien ge
geven. Er viel integendeel gedurende
de periode Januari-November een ver
mindering in de vraag te constateren
van bijna 2 pet, in vergelijking met het
vorig jaar.
Deze ontwikkeling is des te verwon
derlijker met het oog op de verdere
3tfjging van het binnenlands verbruik
hi de v. s. van aile aadere petroleum-
producten, ofschoon ook hierbij, in ver
gelijking met 1947, een vertraging in de
toeneming is ingetreden.
Behalve aan de verminderende acti
viteit in een aantal industrieën is deze
daling te wijten aan dc terugkeer, bij
particulieren, zowel als in de indus
trie, tot de steenkolen als verwar
mingsmiddel, alsmede aan een merk
waardige verschuiving bij het gebruik
van stookolie zelf, waarbij veelal 'n
overgang te constateren valt van de
voorkeur voor zware residu naar de
lichtere oliën.
Het duidelijkst treedt dit naar voren
bij de grote vlucht die de Diesel-motor
genomen heeft in de V S. aan welk
feit de grote vraag naar lichtere oliën
daar zowel als elders in de laatste ja
ren hoofdzakelijk is te wijten.
Positie zivare stookoliën gewijzigd
De voornaamste oorzaak dat elders
de vraag naar zware stookolie vrijwel
stabiel is gebleven en geen verdere stij
ging vertoont, is wel de grote verbete
ring in de Europese kolenpositie. Het
effect hiervan is dan ook een beslissen
de wijziging in de politiek van overgaan
van kolen- op oliestookverwarming, wel
ke beweging ongeveer drie jaren gele
den onder de druk van de schaarste aan
stookolie, werd geïnaugureerd.
Zoals bekend heeft de Britse regering
m 1946 een volledige omschakeling van
kolen- naar olie op alle mogelijke ma
nieren aangemoedigd. In Augustus 1947.
jverden verschillende projecten goedge
keurd. waardoor het totaalverbruik van
stookolie werd geraamd op 6 millioen
ton jaarlijks. Tot Mei van het vorig jaar
toen een beperkend schema in werking
trad. was een gedeeltelijke omschake-
-ing in zoverre voltooid, dat het jaar
lijks verbruik aan stookolie werd geschat
op ongeveer 3 millioen ton.
Ook in Frankrijk werd de overschake
ling van kolen op olie om verschillende
reder-n - -••hts ln een vertraagd tempo
ui tg r 1 ir andere Europese lan
den kwam deze omschakeling langza
merhand tot stilstand.
In Italië b.v., waar de behoefte aan
stookolie van 1,1 mill, ton iri 1946 tot
1,7 mill, ton in 1947 was gestegen, gaf
de vraag in 1948 niet de minste toene
ming te zien, terwijl in Zweden, waar
het stook-olieverbruik in 1946 en 1947
was verdubbeld tot een jaarlijkse hoe
veelheid van 1 millioen ton, door gebrek
aan dollars een scherpe daling in het
verbruik intrad.
Tot op zekere hoogte zou het onge
twijfeld de petroleumhandel hhlpen, als
de beperkingen in diverse landen op de
omschakeling van kolen ln oliestook
verwarming zo spoedig mogelijk konden
worden opgeheven.
Overigens wordt er op gewezen, dat
de olie-industrie nooit bijzonder gesteld
is geweest op de extra bedrijvigheid,
ontstaan ,uit moeilijkheden door kolen-
schaarste. 1
Slechts 'n gezonde positie ware te
wensen. Sinds de daling van de stook
olie-prijzen, is er een gunstige verhou
ding gekomen in de sectoren, waar
stookolie de onmiddellijke mededing
ster is van de steenkool, wier prijs, om
verschillende redenen, voorlopig nog wel
hoog zal blijven.
Stookolie, is, zoals men weet, een
grondproduet van de petroleumindustrie.
Als zij ln tankdepöts bewaard wordt, die
tot berstens toe gevuld zijn, moet zulke
overvloed onvermijdelijk leiden tot een
vermindering zowel in de ruwe-olie-
productie als van de raffinage.
Dit stadium is thans inderdaad be
reikt. Slaagt men er niet in deze pro
ductie en raffinage te verminderen,
het eerste en vooral in de V. S., waar
men hiermede reeds Is begonnen, dan
zouden de prijzen voor andere petro-
Icumproducten wel eens ernsdg kun
nen worden bedreigd. Zo vertonen in
derdaad de prfjzen van liehtere stook
oliën 'n neiging tot dalen en zelfs
benzine schijnt hierop misschien geen
uitzondering te zullen maken.
Het punt is thans bereikt, waarop de
Industrie de houding van de markt voor
benzine ln het oog moet houden opdat
zich hier de onprettige ervaring met de
zware oliën zich niet herhale.
Om seizoensredenen en door het hoge
productieniveau der raffinage-bedrüven
zijn de benzinevoorraden in zulke mate
aangegroeid, dat de positie \oor het a.s,
voorjaar gevaar loopt minder gunstig te
worden.
Bij de huidige wekelijkse toeneming
van 2 millioen barrels, zullen de totale
benzinevoorraden tegen het eind van
deze winter tot 125 millioen barrels ge
stegen zijn, terwijl de raffinaderijen haar
productie ruwe olie heel spoedig dras
tisch verminderen.
Het heeft er alle schijn van, dat thans
eindelijk aan deze dringend nodige eis
gevolg zal worden gegeven, want de pro
ductie van de raffinaderijen welke tot
nu toe een dagelijks gemiddelde had van
5.750.000 barrels, met een tot dusver be
reikt maximum van 5.888.000 barrels, ts
in de week per 22 Januari tot 5.556.000
teruggebracht.
Ook op het gebied van de ruwe-olle
schijnt de petroleumindustrie thans ern
stige pogingen te doen, om de productie
meer in evenwicht te brengen met de
behoeften.
De jongeste verlaging roet 0.50 per
barrel voor Pennsylvania grade crude,
die de eerste verlaging in December van
het vorig jaar op de voet gevolgd is,
weerspiegelt duidelijk de zwakke stem
ming die zich ook op de markt voor
smeeroliën heeft baan gebroken.
Een prijsverlaging over de gehele linie
kan de olie-industrie met haar zeer hoge
kapitaals-investeringen voor de eerste
jaren, zich toch niet veroorloven, vooral
wanneer men in aanmerking neemt, dat
zij dit program in hoofdzaken toch alleen
maar kan financieren uit een behoorlij
ke winst ontstaan uit de verkoop van
haar producten.
Tot op zekere hoogte kunnen de prijs
verlagingen van de olieproducten ver
klaard worden als een reactie op haar
vroegere onevenredige stijging, veroor
zaakt door bijzondere schaarste.
De kosten van de industrie blijven in
tussen hoog en iedere belangrijke ver
mindering der winsten heeft ongewen
ste gevolgen niet slechts voor de olie-
industrie als zodanig doch op de 'ange
duur niet minder voor de verbruikers.
Standard Oil Jersey)
vermindert import
De Standard Oil Co. of New Jersey
heeft medegedeeld, dat de import van
ruwe olie uit het Midden-Oosten, welke
gedurende het vierde kwartaal 1948 ge
middeld 88.000 barrels per dag bedroeg,
met meer dan de helft zal verminderd
worden in het eerste kwartaal van 1949,
omdat van opvoeding in dit opzicht in
fonds- en particuliere practijk niet veel
terecht komt. Per jaar moet per kind 15
minuten besteed worden. Een schoolarts
met helpster, wier taak nog een punt van
studie uitmaakt, kan 4500 patiënten hel
pen, waarvoor 6 ochtenden per week,
telkens 2% uur, gewerkt moet worden.
De behandeling moet zich niet verder
uitstrekken dan tot beginnend tandbederf
Het geven van advies alleen is niet vol
doende. Bij een goede organisatie van
de schooltandverzorging zijn landelijke
ipspècties onmisbaar.
In Finland bestaat in 35 van de 37
steden schooltandverzorging; in Zwit
serland is zij wat het onderwijs betreft,
verplicht. In Nederland bestaat deze
dienst slechts in 20 gemeenten. Er is
hier sprake van een manco op sociaal-
hygiënisch gebied.
Prof. dr. G. C. Heringa, voorzitter van
de Ned. Ver. voor sociale tandheelkunde,
die deze vergadering leidde, hield een
voordracht over de organisatie van
schooltandverzorging, waarin hij wees op
de verantwoordelijkheid van de gemeen
ten in dit opacht. Met vreugde had hij
geconstateerd, dat allerwege de urgentie
van verbetering in schooltandverzor
ging wordt ingezien.
Een gerechtshof te Praag heeft vonnis
gewezen over 19 van 29 terecht staande
personen, onder wie jongeren, zowel
mannen als vrouwen.
Eén van hen werd tot levenslange
dwangarbeid veroordeeld, en een student,
die ervan beschuldigd wordt uit Beieren
als agent voor de Amerikaanse contra-
spionnage te zijn teruggekeerd, werd bij
verstek ter dood veroordeeld.
Hij en een andere student, die 20 jaar
dwangarbeid kregen, worden ervan be
schuldigd, de groep georganiseerd te heb
ben. Negen beschuldigden werden tot
lichtere straffen veroordeeld en vijf wer
den vrijgesproken. Over tien werd op
verzoek van de openbare aanklager geen
vonnis gewezen, daar tijdens het proces
gebleken was, dat een verder onderzoek
nodig was.
Twee jongeren onder 18 jaar werden tot
zes maanden gevangenisstraf veroordeeld.
Allen worden beschuldigd van activiteit
tegen de staat.
Voorts zal een proces gevoerd worden
tegen generaal Karei Kuttelwascher en
14 andere hoge officieren, die worden
beschuldigd van spionnage ten gunste
van een niet-genoemde westelijke mo
gendheid. Het proces zal Donderdag te
Praag beginnen.
De Amerikaanse liefdadigheidsorganisa
tie „Care", die zich bezighoudt met het
zenden van voedingsproducten en kle
dingstukken naar Europese landen, heeft
besloten Hongarije te schrappen van de
lijst der landen, waarheen pakketten mo
gen worden gezonden
Men wijst er op, dat die beslissing geen
verband houdt met dc jongste gebeurte
nissen in Hongarije Zij is genomen inge
volge de weigering van de Hongaarse
regering het accoord betreffende het ver
zenden van hulppakketten te vernieuwen.
Liefdadigheid. De Kamer van Koop-
hardel in Nebraska City in de Ameri
kaanse staat Nebraska, was drie maan
den bezig met het organiseren van een
paardententoonstelling voor een liefdadig
doel, hield ze tenslotte, incasseerde
10.435,73 dollars, gaf er 10.435,41 uit en
droeg 32 dollarcenten over aan een chari
tatieve vereniging.
Wet is wet. In het Amerikaanse
Minot gaf rechter Roy A. Ilvedson aan
Theodore Baker, die wegens het in staat
van dronkenschap besturen van een auto
was gearresteerd, op staande voet exa
men te doen en een rijbewijs te halen,
opdat de staat het zou kunnen intrek
ken.
