Nieuws uit STAD en OMTREK
Een plechtige Belofte gaat
ingelost worden
saam srs
Inter-Europees Betalingsverkeer
FOLEN
Momenten uit Kravchenko's proces
Opzienbarende Russische eis
De plaag van de werkloosheid
in België
Tegen Schiedamse politie-agent
levenslang geëist
Steinmetz over loon- en prijs
politiek
"SSftóË? - sa-
Nieuive Compensaties ad 68 millioen
Richtlijnen voor
Indonesische politiek
Breekt Washington met
Belgrado
Ruim 40 milliard om haar te bestri jden
Export tabaksproduct
DINSDAG 22 FEBRUARI 1949
PAGINA 3
DE VERFRAAIING VAN DE
LIDUINAKAPEL
lhtó be«tm,r8^erenaVond kon het dage*
VASTSTELLING KIEZERSLIJST
ZWEEDS SCHIP OP MAIDENTRIP
VLAARDINGEN
BANK-BIJKANTOOR
GAAT OPEN
MAASSLUIS
VAN NYLONS TOT WAS-
MACHINES
VERMISTE KINDEREN IN
DUITSLAND
Verklaring van de regering.''
BETALINGSVERKEER
NEDERLAND—ISRAëL
BURGERLIJKE STAND
DE „WELTEVREDEN"
VERTROKKEN
NED. VRACHTENMARKT
VERRAAD VAN COLLEGA'S
BESTRAFT
ANDRIESSEN EN ROMME
KOMEN BINNENKORT
DAT WAS .41 HEEL ERG ONNOZEL
ROTTERDAMSE VEEMARKT
Op 3 September 1344, twee dagen voor
Dolle Dinsdag en luttele uren voor de
vermeende komst van de bevrijders, werd
namens Katholiek Schiedam een plechtige
belofte gedaan. Indien de stad door de
voorspraak van de H. Liduma gespaard
zou blijven, zou een luisterrijke bewaar
plaats voor de relieken Van de grote
stadsheiligeworden ingericht, terwijl de
grafsteen, thans nog bewaard in de kapel
van huize Liduma naar die kapel zou
worden overgebracht.
Onmiddellijk'begonnen vele giften Ine
te stromen, zodat ook de financiële voor
waarden gunstig schenen om het plan uit
te voeren.
Na de oorlog is deze belofte vnnrt-
inSrfe^onCunJr M verandering gekomen
dèns de wsreaderi °mstandigheden en tij-
comité van g«- frmg van het St" Liduina-
eraaiina ,me' plannen voor de ver-
w f "fn de kapel naar voren komen,
n» ennll nmogelijk deze uit te breiden.
e van de kerk en de slechte
.Van de fundering laat bijvoor-
dptet toe, dat de muur tussen de bid-
o»vh pel wordt weggebroken en
tie VervanSen door een staalconstruc-
Daarom zal het zwaartepunt niet val
len op een vergroting, maar op een ver
bouwing en verfraaiing vah de kapel.
Enkele rijen banken uit de voorkapel
zullen worden verwijderd. Het altaar, zo-
a's dit er nu staat, gaat zo goed als ge
heel verdwijnen. Een nieuw altaar zal
worden aangebracht op een verhoging
van slechts een trede. In dit plateau zal
de grafsteen van St. Liduina liggend wor
den aangebracht. De achterwand zal u t
het voorpaneel van het huidige altaar, dit
zijn de marmerreliek en de beide zU®tua;"
ken !n mozaiek. bestaan, terwijl de altaar
tafel, de mensa, op normale hoogte boven
de grafsteen op consoles komt te rusten.
Met indirecte verlichting zal ™fg®"
lijk zijn toch licht op de grafsteen te
brengen. Op de mensa komt de nieuwe
reliek-schrijn met beeld
Liduina-comlté voert onderhandelingen
met de edelsmeden Brom Utree!ht om
deze reliekschrijn te smeden. Deze edel
smeden zijn reeds vele jaren bekend om
de schitterende reliek-schrjjnen die zij
o a voor de Maastrichtse heiligdommen
hebben geschapen eri nog recenter om het
ere-zwaard. dat aan Generaal Eisenhower
18 Mitsgeebenderêdelijke afleverings-termijn
en financiële voorwaarde kunnen worden
bedongen, is de opdracht aan hen zeker.
De eehele achterwand achter het altaar
zal worden bekleed met een fraai be
werkte doek, waarin zo mogelijk de ro
zelaar een motief zal vormen.
De beide schilderijen links en rechts
van het oude altaar kunnen in de achter'
kapel links en rechts van het hek ge
plaatst worden. Het hek zal worden af-
gebrand en in de olie gezet, zodat de vol
le luister van dit mooie smeedwerk, ver-
vaardigd door een van de laatste am
bachtslieden in dit bedrijf in onze stad,
hersteld zal zijn. Om de illusie van een
grotere kapel te scheppen is er gedacht
dit hek te verwijderen en tussen de kapel
en de kerk te plaatsen, maar de zeer bij
zondere kostbaarheden, welke zullen wor
den opgesteld, laten een geheel vrij open
kapel dit niet toe. De verlichting zal zo
danig moeten worden veranderd, dat de
afdekking een goud-gele kleur krijgt,
waardoor een mooiere lichtwerking wordt
verkregen.
Nieuwe kandelaars Zullen moeten wor
den vervaardigd en geplaatst en de vloer
onder de verwijderde banken en voor het
altaar zal moeten worden bijgewerkt.
De schilderijen van Jan Dunselman zul
len door een bekend restaurateur wor
den schoongemaakt en bijgewerkt.
Ook zal getracht worden in de achter
kapel meer licht te brengen.
Indien de verdere besprekingen en ont
wikkelingen verlopen, volgens de lijnen,
die door de leden van het St. Liduina-
comité zijn goedgekeurd, is het zeer wel
mogelijk, dat de nieuwe kapel plechtig in
gebruik zal worden genomen, tijdens de
St. Liduina-noveen van het Heilig Jaar,
1950.
De toestemming tot het overbrengen
van de grafsteen uit de kapel van huize
Liduina naar de nieuwe kapel is reeds
verkregen.
B. en W. van Schiedam maken bekend,
dat de op heden door hen vastgestelde
kiezerslijst voor het jaar 1949-1950 van
23 Februari tot en met 16 Maart a.s. ter
secretarie der gemeente (afd. Militaire
Zaken, Burgerlijke Stand en Bevolking,
Nieuwstraat 26) voor een ieder ter in
zage is neergelegd.
Tot en met 9 Maart a.s. is een ieder
bevoegd bij het gemeentebestuur verbete
ring van de vastgestelde kiezerslijst te
vragen, op grond dat hijzelf of een ander,
in strijd met de wet, daarop voorkomt,
niet voorkomt, niet behoorlijk voorkomt
of al dan niet voor enige verkiezing aan
gewezen is als bevoegd bij volmacht te
stemmen.
Het verzoekschrift kan op ongezegeld
papier worden gesteld.
Het op zijn maidentrip zijnde Zweedse
m.s. „Sumatra" van de „A. B. Svenska
Ostatasiatiska Kompaniet" te Gotheborg.
is gisteren in de Rotterdamse haven ver
schenen. Bij deze gelegenheid was er on
der auspiciën van de Nederlandse agent
Cornelder's Scheepvaart Mij. .V. te Rot
terdam, een officiële ontvangst aan boord,
waar de loco-burgemeester, wethouder J.
van Tilburg, namens het gemeentebe
stuur de reders en de gezagvoerder, kapi
tein R. W. Ahlborg, gelukwenste.
Dit schip dat een laadvermogen heeft
van 10.000 ton, is in talië gebouwd. Het
is van het helterdektype, 508 voet lang,
65 voet breed en 31 voet diep en uitgerust
met de modernste navigatiemiddelen. Het
heeft een snelheid van 17 knopen. Er is
een beperkte passagiersaccomodatie in
vier een-persoons- en vier twee-persoons
hutten. De „Sumatra" is ingeschakeld in
de geregelde lijndienst van Gotheborg op
ndia en het Verre Oosten.
NIET MEER IN DE RAAD
Naar wij vernemen zal de heer J. P.
Barendregt, lid van de gemeenteraad
voor de Partij van de Arbeid, zich om ge
zondheidsredenen bij de a.s. verkiezingen
niet meer beschikbaar stellen.
JUBLEA BIJ „ORPHEUS"
In verband met hun zilveren jubileum
als lid van Vlaardingens Mannenkoor
„Orpheus" zijn de jubilarissen, de heren
Ranshuysen en Smulders, op de wekelijk
se repetitie-avond gehuldigd. Zij werden
hier toegesproken door de voorzitter van
„Orpheus" die hen prees om hun activi
teit en verantwoordelenkheidsgevoel. Hij
bood beiden de gouden draagmedaille van
Orpheus aan en aan de dames bloemen.
Ook de directeur, de heer Jos. Vranken,
richtte enige vriendelijke woorden tot de
jubilarissen, waarna de heer mulders
dankte voor de gebrachte hulde.
WEES EEN „EERLIJKE VINDER"
De Commissaris van Politie vestigt er
de aandacht op, dat een ieder verplicht
is, van het vinden van voorwerpen van
waarde binnen tweemaal 24 uur aangifte
te doen bij de gemeente-politie.
Gebleken is, dat hieraan niet altijd
wordt voldaan, zelfs niet wanneer het
betreft voorwerpen van waarde. Wie geen
aangifte doet, maakt zich schuldig aan
een strafbare handeling, afgezien nog van
het feit, dat men een slecht voorbeeld
geeft aan de jeugd.
Met Ingang van 1 Maart a.s zal de
Nederlandsche Handiel-Maatschappij N.V.
een bijkantoor vestigen te Schiedam aan
de Koemarkt 4.
Tot de opening van dit Bijkantoor - Is
besloten teneinde tegemoet te komen aan
de wensen van de cliëntèle te Schiedam
en van hen, voor wie de grote afstand
naar het kantoor te Rotterdam bezwaren
OPDeVeieiding van het Bijkantoor Schie
dam werd toevertrouwd aan de heer H.
Egeter die reeds vele jar.en bij de maat-
beschikken over de ervaring van d d s
kundigen, die aan het kantoor Blaak 34
te Rotterdam verbonden zijn, zoaat aiie
voorkomende bankzaken door net Bij
kantoor in behandeling kunnen worden
genomen.
Het kantoor is telefonisch aangesloten
wider no. 66658.
Op 17 Februari j.l. heeft de Bank voor
Intern. Betalingen te Eazel binnen het
kader van de overeenkomst voor het in-
ter-Europees betalingsverkeer een vierde
serie monetaire compensaties uitgevoerd,
waarbij 8 landen betrokken waren. Ver
schillende nationale valuta's ter waarde
van ruim 6G millioen (pef 19 Januari
74% millioen) werden door 9 crediteur
landen ter beschikking gesteld aan 8 de-
biteurlanden, waardoor deze laatste in
staat werden gesteld hun schulden over
Januari 1948 te vereffenen. Sinds 16 Oc
tober 1948, de datum waarop de overeen
komst voor het inter-Em opese betalings
verkeer werd gesloten, maakten debi-
teurlanden van hun zgn. trekkingsrechten
^"jfd' ,ïand?n gebruik tot een be-
S 2fifiV /d8 i yaluta ter waarde van
mdl- (5er 19 Januari 198 3 mill.)
In onderstaande tabel zijn de bedragen
vermeid, welke door de verschillende lan
den via de betahngsovereenkomst werden
gegeven en ontvangen, uitgedrukt in dui
zenden dollars.
Land
België/Luxemburg
Denemarken
Italië
Noorwegen
Nederland 9.454
Zweden
Groot-Brittannië
Bi-zöne en Franse zóne
van Duitsland
Totaal
Ontvang
Geeft
15.462
1.658
16.225
657
25.196
1.708
4.138
1.658
6.258
531
9.454
203
865
2.039
27.360
5.057
17.707
68.088
68.088
Hotel „Polen" met zijn
feest- en vergaderzalen:
Een centrum van gastvrij
heid in het centrum van
Amsterdam
„Parkeer bij Polen
r. k. w. i. K.
Door met 10 te verliezen van Voor
waarts. heeft R. K. W. I. K. Zondag j.l.
haar laatste kans verspeeld op het kam
pioenschap harer afdeling.
AANBESTEDING SLOOPWERK
Ter gemeente-secretarie had de aanbe
steding plaats van het slopen van het
pakhuis op de hoek Haringkade-Helling-
kade. De materialen van dit sloopwerk
blijven het eigendom van de gemeente.
Ingekomen waren de volgende biljetten:
J. de Waard te Schiedam 2250; D. Zand
bergen te Rotterdam 2750! W. Breukel
te Maassluis 2994; J. W. Oosterlee te
Rozenburg 3900; G. de Jong te Schfc-
dam 4055 en Gebr. Hofstede te Rotter
dam 5220. De heer J. de Waard te
Schiedam werd het werk opgedragen.
BEGROTING 1949
Vrijdag 25 Febr. a.s. vindt de behande
ling in openbare vergadering plaats van
de gemeente- en bedrijfsbegrotingen
dienst 1949 in de afdelingen.
Het geld moge minder gemakkelijk
vloeien, 13.voor een paar Nylon
kousen wil menige vrouw nog wel be
steden. Een Rotterdams winkelierster
maakte hiervan graag gebruik en maakte
goede zaken. Totdat de Prijscontröledienst
er achter kwam. Resultaat: 50.boete
en verbeurd verklaring van 8 paar Nylon
kousen.
Een pensionhouder, die prijzen vraagt
boven de geoorloofde, is strafbaar. De
Tuchtrechter legde een Rotterdammer ter
zake 250.boete op en voegde daar
aan als bijkomende straf toe: publicatie
van het vonnis.
Een bakker, ook al te Rotterdam, ver
kocht zijn lekkernijen tegen te hoge prij
zen. Bovendien had hij recepten niet in
het receptenboek ingeschreven. Al met al
kost hem dit 450.boete.
Wegens het verkopen van wasmachi
nes tegen te hoge prijzen werd een Rot
terdamse Handelmaatschappij een boete
van 3500:opgelegd; als bijkomende
straf werd ontneming van het met de
overtreding behaalde winstbedrag ad
6700.gelast.
(Telefonisch van on?e Parijse corres-
pondent).
Het proces, dat Kravchenko „Les
lettres fran^aises" aandoet, heeft gisteren
plaats moeten maken voor een ander
proces, waarbfj mr. Durkheim presideer
de en waarin uitgemaakt moest worden
ot de aanwending van penthatol-in-
spuiting bfj gerechtelijk onderzoek ge
oorloofd is of niet. In dit uit het oog
punt van jurisprudentie hoogst belang
rijke proces hadden pleidooien plaats
van de advocaten, die voor een vermoe
delijke oorlogsmisdadiger en simulant
opkwamen, wie men twee jaar geleden
bij verhoren te Toulouse penthatolin-
spuitingen had toegediend, voor welk
vergrijp de doctoren, die de inspuiting
hadden verricht vervolgd werden. De
Parijse balie heeft zich tegen dergelijke
middelen verklaard. Het pleidooi voor de
vervolgde medici werd gevoerd door
prof. Heuyer, naast wie slechts voor
de vorm een advocaat zat.
Penthatol is een intoxicatie-middel, dat
de geest tot een z.g. schemeringstoestand
verdooft en dat door de beperking van Je
geestesvermogens en wil het slachtoffer
tot hem voorgehouden bekentenissen kan
brengen, of simulatie kan verbreken. Maar
ook de menselijke waardigheid wordt er
door aangetast, die door het recht wordt
geëerbiedigd, omdat het voor de verdedi
ging aan een beklaagde de volle beschik
king over geest en wil toekent.
De aangevallen medici stellen zich op
het itandpunt, dat de criminologie de vor
deringen der wetenschap mag gebruiken
en dat de narco-analyse in de toekomst
wel degelijk tot het arsenaal van het ge
rechtelijk onderzoek zal behoren.
Als binnenkort vonnis is gewezen, ko
men wij op deze zaak terug. Dit in ver
band met de beruchte procesvoeringen in
de sovjetlanden, die de aandacht der ge
hele wereld trekken. Maar, ondanks deze
dag uitstel, heeft president Durkheim
zich met de Kravchenko-affaire moeten
bezighouden, terwijl de advokaten van
„Les lettres", die door specialisten ver
sterkt waren, in het gerechtsgebouw druk
doende waren om zich op de hoogte te
stellen van het manuscript van „Ik ver
koos de vrijheid", dat mr. Isard ter grif
fie had gedeponeerd. Het is een groot pak
bladen. Nagenoeg de gehele tekst is in
het Russisch gesteld, doch ook een groot
deel dictaten is in het Engels gegeven.
Verder zijn er correctie-proeven. De tus
sen de 500 en 600 pagina's van het oor
spronkelijke werk worden nu door de ad
vokaten en experts van de tegenpartij
onderzocht, in de hoop twijfel te kunnen
wekken aan de authenticiteit van het
werk.
Maar het sensationele nieuws is van di
plomatieke zijde gekomen. Wij wezen er
reeds op, dat van de eerste de beste Rus-
ssche getuige, ten behoeve van Kravchen
ko gedagvaard, de v.-rdediging van „Les
letres" met veei ophef beweerde, dat hij
met de nazis had geheuld en oorlogs
misdadiger was. Mr Isard had toen iro
nisch uitgeroepen, dat hij een dergelijke
beschuldiging voor al zijn Russische getui.
gen verwachtte. In Inderdaad werd die be
schuldiging voor alle uitgeweken Russen
herhaald, ook door de getuigen, die „Les
lettres" van achter het ijzeren gordijn had
doen komen of die waarschijnlijker door
Moskou waren gestuurd.
Die getuigen van Kravchenko zijn ai'e
ontheemde burgers, die in de bezettings
zone aan scherpe onderzoeken onderwor
pen zijn geweest en omtrent wier houding
waarborgen zijn gegeven.
Het communistische nieuwsagent
schap Tass maakte in de loop van de
dag bekend, dat de sovjet-ambassadeur
te Parijs namens Moskou aan hot Fran
se ministerie van buitenlandse zaken
een nota heeft overhandigd, waarin
de uitlevering van drie getuigen van
Kravchenko als oorlogsmisdadiger
wordt gevorderd en wel op
grond van de resoluties van de orga
nisatie der Verenigde Volkeren van 13
Februari 1946 en 31 October 1947,
De getuigen Passetchick, Krevsonn en An-
tonof (de laatste is zelfs nog niet ge
hoord) staan echter nis, op de lijsten
door de geallieerden opgemaakt, maar de
beschuldiging berust op de opvatting van
Moskou, dat iedereen, die buiten zijn
grenzen is gebleven, voor een uitzonde
ringsrechtbank moet worden gebracht,
onder beschuldiging van oorlogsmisda
diger te zijn.
Het is duidelijk, dat deze nog al mis
plaatste oordeelvordering van Moskou
van de Franse regering slechts een be
leefde weigering zal ontvangen en mr,
Isard noemde dan ook de poging van
Moskou een ..grappenmakerij die wel
bewijst dat Moskou aan het proces een
politiek karakter wil geven". Intussen
baarde deze Russische «tap groot opzien
Mme Gorlova en Romanov en nog een
andere getuige uit Rusland zelf wilden
gisteren naar het sovje; paradijs terug
keren, maar het vliegtuig kon wegens
slechte weersomstandigheden niet ver
trekken. Zij zouden waarschijnlijk van-
laag Parijs verlaten
De Amerikaanse autoriteiten hebben
gisteren een begin gemaakt met een uit
gebreid onderzoek naar de verblijfplaats
van 65.000 vermiste kinderen, die tijdens
oe oorlog uit andere landen naar het
Hitler-Duitsland kwamen en daar ver
loren raakten.
De opsporing zal geschieden in samen
werking met de Duitse autoriteiten en
de Intern, vluchtelingen-organisatie.
Men zal alle weeshuizen, instituten en
de Duitse families, die sinds 1 Septem
ber 1939 een kind hebben aangenomen,
nagaan.
Naar wij vernemen, wordt de mogelijk
heid overwogen, dat de regering bij het
vertrek van dr. Beel naar Indonesië een
mededeling zal doen over het gepleegde
overleg en tevens de richtlijnen zal De-
kend maken ten aanzien van de Indone
sische politiek.
Mocht zij inderdaad hiertoe besluiten,
dan zal die verklaring echter niet ge
schieden in een vergadering van de
Tweede Kamer, doch zal een en ander
vervat zijn in een officieel communique
of in een verklaring van dr. Beel bij zijn
vertrek uit Nederland of bij zijn aan
komst in Batavia.
Vanmiddag zouden nog besprekingen
plaats hebben tussen de hoge vertegen
woordiger van de Kroon en enkele minis
ters. met name de heren Van Maarseveen
en Stikker, alsmede enige adviseurs. Hier
bij zou o.a. worden overlegd over het
vraagstuk van de vrijlating der republi
keinse leiders.
Naar Reuter uit Washington seint, heeft
in het Amerikaans representantenhnis
afgevaardigde Rooney van New-York een
resolutie ingediend, welke terugtrekking
beoogt van de diplomatieke vertegen
woordiging uit Joegoslavië, zolang aarts
bisschop mgr. Aloysius Stepinac niet in
vrijheid is gesteld.
Op 16 Februari j.l. is een overeenkomst
tussen de Nederlandsche Bank N.V. en
de Anglo-Palestina Bank te Tel-Aviv in
werking getreden, welke voorziet in een
regeling nopens het betalingsverkeer tus
sen Nederland en sraël.
Er zijn contingenten vastgesteld voor
de goederen welke Nederland uit Israël
zal kunnen betrekken, alsmede voor de
goederen welke aan Israël zulen kunnen
worden geleverd.
In het kader van de getroffen overeen
komst zal, binnen zekere grenzen, de
transfer van gelden ten behoeve van
naar sraël geëmigreerde of nog te emi
greren personen mogelijk zijn.
GEBOREN: Martini d. v. M. Zonneveld
en J. Seger; Judith P. M. d. v. J. H. M.
Voorwald en C. J. N. Bakkeren; Hendricus
z- v. L. P. Franken en J. W. v. Eijk; Wiebe
A. J. z. v. J. Pannekoek en J. Broxks; Ma-
rinus z v. S. Poot en F. J. A. de Bakker,
Arie z. v- L. N. v. Rij en J. Klok; Marian-
na A. d. v. A. Vogelaar en C. W. Kuiper;
Maria A. G d. v. K. Kaufmann en J. L.
Over de Vest; Elly d. v. J. Verhagen en
A. H. Engelbracht; Robert z. v. J. Ver
hagen en A. H. Engelbracht; Hendrika P.
d. v. H. J. Schouwenburg en A. W. Mook-
hoek; Hendrik z. v. M. v. Schie en A. S.
Jongste; Joseph M. z. v. G. A. Rost en C.
M. A. Vermunicht: Willem z. v. D. Ver
steeg en E. v. Rijswijk; Arie z- v. A. v. d.
Graaf en M. v. d. Drift; Pierre J. z. v. P.
v. d. Most en M- P. Brökling.
OVERLEDEN: J. M. v. Merwijk, 73 j.
wed. van G. J. Rademakers.
bebakeninu1»61 beladen met aantal
wateren Cm°™en voor de Indonesische
50 tons ',,kantelbak"de B' P' M' bestemde
van de
een viertal Yan 25 m< lengte en
ring van de watersoort8611 ter bevordp"
trok het m.s. 5°rt b
Kon. Rott. Lloyd-gi^®
naar Batavia. Onder d»
den zich de heer kost»,.aSSuglers bevon"
chef van de Deli Poor b?ofdsta,tions-
jaar stationschef te Belaw^ j ls 16
vertoefde voor een kort v„ri geweest en
land. Zo hij ons bij zijn vertrok .cd<3r"
heeft de Deli spoorweg na t df'
politiële actie op umatra th laatste
meer dan 100 km. nieuwe sn0ni.,,.ree?s
gebruik kunnen stellen. orlbn in
100 ton spaat Maastricht; 500 ton t,
Zwolle; 1050 ton idem Utrecht 2 s.- i4nn Jen
Idem vletten; 2 x 480 ton suiker Aimster", ton
500 to,n idem Stampersgat; 100 ton talkno^i"'
Apeldoorn; diverse partijen fosfaat Ve»h.?,r
105 ton mais Tlmelo; 105 ton idem Henari
150 ton koolzaad Weesperkarspel; 185
üzer Krimpen a,. d. Usel; 100 ton kunstm^ï
Puttershoek; flkton Idem Oldebercoop- q.i
ton idem Hoogveen M.S.: 134 ton ido'm
Bergen op Zoom; 1000 tons" lading haver
vletten; 260 en 145 ton kolen Eindhpven-
100 ton oud Ijzer Hoogezand; diverse partiien
fosfaat vletten.
Op 4 October j.l. stond voor de Rotter
damse Kamer van het Haagse Bijzon
der Gerechtshof de 40-jarige opper
wachtmeester J. J. Schoenmakers uit
Schiedam terecht. Zjjn zaak werd toen
aangehouden voor het inwinnen van
een psychiatrisch rapport. Gisteren
werd de ten laste logging in tweede
zitting behandeld en de advocaat-fis
caal, mr. J. Donker, eiste nu levenslang.
S. werd ervan beschuldigd als lid van
de politieke dienst te Scb ®d^ t ,°^.e
huiszoekingen te hebben ve (Y®j"
scheidene personen aan die -
uitgeleverd en de hulpagent Magielsen.
die op 18 Oct. j.l. werd ter dnod veroor
deeld, te hebben aangezet tothel1
raden van twaalf agenten, die ge g
naar de Engelse zender luisterden. Atie
agenten kwamen om het leven.
Op de zitting van gistermiddag bleek,
dat de conclusie van het psy1ch1
rapport was, dat verd. geheel toer®r
ningsvatbaar geacht diende te woraf"'
Op verzoek van de raadsvrouwe waren
nog dertien getuigen a décharge gedag
vaard. allen Schiedammers, o.a. enige
dokters en leden van het politiecorps.
Velen van hen verklaarden, dat verd. de
illegaliteit goede diensten had bewezen,
terwijl allen zeiden niet te hebben ge
weten, welke rol verd. als lid van de
politieke dienst had gespeeld.
S. verklaarde, dat het helemaal zUn
bedoeling niet w-as geweest de agenten te
verraden. Hij zei er tegen M. iets van te
hebben verteld. Verdachte had een
situatie-tekening bij zich van de kamer,
waar de agenten naar de radio luisterden
en deze tekening had M. te zien gekregen.
Verdachte meende, dat door deze beide
gebeurtenissen de agenten werden ver
raden.
De advocaat-fiscaal wilde niet ontken
nen. dat verd. ook goede daden had ver
richt, doch zijn slechte daden domineer
den wel zo sterk, dat hij een zeer zware
straf op zijn plaats achtte. Uitspraak over
14 dagen.
D heer Andriessen, die gisteravond
in het Volksbondgebouw over loon- en
prijspolitiek zou spreken, was door
ziekte verhinderd. De heer Steinmetz.
lid van de Tweede Kamer, werd ver
zocht om in de plaats van de heer
Andriessen deze spreekbeurt te ver
vullen. Waartoe deze eminente spreker
zich direct bereid verklaarde.
Toch vond men het vervelend voor
de Schiedamse K.V.P.. dat de toegezegde
spreker ter elfder ure ziek was gewor
den. Daarom heeft men in het vooruit
zicht gesteld, dat èn Andriessen èn
Romme in Schiedam zullen komen spre
ken. Wij vernamen dit van de heer Th.
Stor bij zijn woord van inleiding. De
heer Stor zei nog, dat men er toe over
gegaan is avonden als deze te organi
seren, omdat er zulk een geringe be
langstelling blijkt te bestaan voor poli
tieke problemen. Mén zal kunnen luis
teren naar goede sprekers, die actuele
kwestiés zullen behandelen Een keuze
uit de talrijke onderwerpen is moeilijk,
aldus de heer Stor. De Indonesische
kwestie bijv. wilde het bestuur voor
deze avond niet aan de orde stellen,
want; wat moet er vandaag en wat mor-
gen gezegd worden.
en heer Stor meende, dat in de „loon
denPrijSpcditiek" een ouderwerp gevon-
°verh^erstdat 3116 andere oncicrwerpen
enDebeve=« .Steinmetz sprak op actuele
besnrnkP tlke wijze over een veel-
niet te t!1 onderwerp. Uiteraard was het
tionairs frWacilten. dat hij iets revolu-
zou breneen iets nieuws naar voren
passages uit N^ttemin sprongen twee
naar voren Zv? betoog als opmerkelijk
NI. het K.V.P.-standpunt
van een event„„i
een derde loonr e-noodzakelijkheid van
dediging van hu e en een sterke ver-
Bij de »iteenzenUinrnPrij"SVe?0?mS'
prijspolitiek, aldus j* van de loon- en
al bij de regerinH.lw, eer Steinmetz
steld - zijn tw?e f6® aan de orde ge
goederen en ProductW,TLV,an be^ng:
veel is er niet vernield I
O rnationafe scl1" de oorlog?):
de buitenland,» .aan.. goe'
m de bennrififf Prtisstijging.
2. de internationale"schaarste 00rl°'g?>
deren en de bmtenlandse
Wij kunnen de benodi^,,
niet betalen; wat weer" zij-f1" °!fen
invloed heeft op onze eigen Drnri r86
Men waakt voor inflatie en
economisch zwakken geen onrecht aan
doen.
De communistische leuze „hoge lonen,
lage prijzen", is wel wat doorzichtig
eenvoudig. Er is prijsverlaging vast
gelegd; dat het zich tot nu toe zo be
perkt heeft, is te wijten aan de stijging
van de prijzen op de wereldmarkt. Maar
men kan constateren, dat de prijzen in
1946 ert 1947 over het algemeen constant
een vergelijking met andere landen weer
staan. Men heeft daarbij verschillende
pogingen gedaan om de spanningen tus
sen lonen en prijzen te verkleinen. De
regering heeft het wat de prijsvorming
betreft, niet voor het zeggen; men heeft
de prijzen niet in de hand, omdat op de
wereldmarkt gekocht moet worden.
Men houdt het levensmiddelenpakket)
laag in prijs door subsidie, doch in een
gezonde samenleving mag zulk een sub
sidie niet duurzaam zijn Daarnaast
tracht men de prijzen te beheersen; een
maatregel van belang voor de consument.
Aan de andere kant echter een reden
tot stevige reactie bij de handeldrijven
den Bij die maatregel zijn natuurlijk
fouten gemaakt, want werk zonder fou
ten komt zelden of nooit voor; maar had
men niets van dit alles gedaan, dan
waren er tallozen niet in staat geweest
om zelfs het hoognodige te kopen.
Waar schaarste aan goederen is, moet
de regering tevens rekening houden niet
alleen met prijzen, maar ook met de vrije
zetting van lonen en salarissen. Na de
bevrijding was daar aanvankelijk een
salarisverhoging van 25 pet. of meer. De
werknemers hebben tweemaal contact
gezocht met regering en werkgevers,
waardoor de salarissen op 170 a 180 proc.
en die van de landarbeiders zelfs op
200 pet. en hoger zijn gekomen.
Bij de lonen ziet men dezelfde proce
dure als bij de prijzen: waar weinig
aanbod was en veel vraag naar werk
krachten, daar werden ongelimiteerde
lonen aangeboden. Er is een college van
rijksbemiddelaars, dat zorg draagt voor
de regeringspolitiek. Bestond dat niet,
dan had de verhoging van de lonen een
verhoging van de prijzen als gevolg: Een
vicieuse cirkel met de dreiging van in
flatie. Het vrjje spel van krachten die
de regering gebiedt te beheersen.
Spr. wees op de (grotere) moeilijk
heden in andere naburig landen en op
het feit, dat wij de lasten van vijf jaren
oorlog en bezetting te dragen hebben.
Het voorkomen van. een ongeremde prijs-
stijging is de verdienste van de regering
geweest.
Men mag echter niet vergeten, dat
het loonpeil van ons land niet geschei
den gezien mag worden met het loonpeil
van andere landen. Hoe zouden wij
anders kunnen slagen bij onze export?
Dit is één van de redenen, waarom het
gemiddelde loonpeil zijn toppunt had
bereikt na het tweede contact van werk
nemers, werkgevers en regering, de zg.
tweede loonronde. Men moest komen tot
op de eerste plaats een verhoging van
het productievermogen; daarna stabili
sering van lonen en prijzen. Heeft de
regering gevoeld, dat er iets moest ge
beuren; evenwel zonder dat de prijzen
van de goederen zouden stijgen? Men
heeft enige correcties aangebracht, die
men kan zien als gecamoufleerde loons
verhoging: kinderbijslag, prestatiebijslag,
consumentencrediet (deze maand aflo
pend), etc.
Men schijnt niet zo te voelen, aldus
spr., dat ook de verlaging van de loon
belasting een aanmerkelijk voordeel voor
de arbeider oplevert en eigenlijk als ge
camoufleerde loonsverhoging opgevat kan
worden.
Al is er geen derde loonronde geko
men, toch is er dus nog wel het een en
ander gedaan in het belang van de werk
nemer. Maar voorop staat, zo sprak de
heer Steinmetz, willen wij uit het moe
ras, dan moet het productie-apparaat
opgevoerd worden. Wij moeten af van
de subsidie op de levensmiddelen. Men
behoeft niet geleerd te zijn om in te zien,
zei de heer Steinmetz, dat dit niet kan
blijven voortbestaan. Het Nederlandse
volk moest 660 millioen per jaar opbren
gen om levensmiddelen tegen gesubsi
dieerde prijzen te kunnen kopen.
Men had ook natuurlijk zonder sub
sidie kunnen werken, maar men had de
hand geleend in een prijsstijging zonder
rem, zoals in Frankrijk, waar de ver
houding tussen loon en prijs tienmaal
ongunstiger is dan vóór de oorlog. Bij
ons is het slechts tweemaal ongunstiger
Wij moeten de tering naar de nering
zetten. Nog steeds overtreft de tering de
nering met tien procent. De goederen
zullen in prijs stijgen als de subsidie
wordt weggenomen.
Het K.V.P. standpunt nu is, dat prijs
stijging opgevangen door correcties op
uitgaven een derde loonronde noodzake
lijk maakt.
Vorig jaar is men reeds tot een ge
deeltelijke afschaffing van de subsidies
overgegaan. Men heeft het bedrag van
660 millioen gehalveerd. Toch heeft het
volk het niet volledig in de prijsver
hoging gevoeld, omdat 70 millioen was
Vrijgekomen door verlaging van de prijs
op artikelen uit het buitenland en 50
millioen bespaard is op boter, die (ge
noeg betreurd) margarine is geworden.
De zegeningen van een Marshall-hulp
zullen ophouden. Men zal van „noodver
banden" als loontoeslagen en kinderbij
slagen niet doorberekend in 't bedrijf
af moeten. Ook de huren zullen ver
hoogd moeten worden, want de lasten
voor de huiseigenaren zijn verhoogd en
de huren gelijk gebleven. In het belang
van ons nationaal woningbezit is deze
huurverhoging, aldus spreker.
Tenslotte deed spr een beroep op allen
vertrouwen te hebben in de mensen die
zij gekozen hebben. Diegenen, die ons
„redding" willen brengen (hierbij doel
de spr. op E.V.C. en communisten) uit
de moeilijkheden dikwijls juist op
ogenblikken, dat bonafide organisaties
stappen doen om verbetering te bewer
ken, hebben dezelfde duivelse bedoeling
als een minderheid van nazi's in oorlogs
dagen.
Strijdt, katholieke man en vrouw, om
te behouden wat wij hebben!, opdat de
vijanden van ons geloof, ons gezin, onze
Kerk, de teugels niet in handen zullen
krijgen.
(Van onze Brusselse correspondent)
Er is nog geen verandering ten goede
gekomen in het angstig probleem der
werkloosheid. Dit bleek duidelijk in de
jongste Kamerzittingen, waar eens te
meer dit vraagstuk onder de loupe werd
genomen.
De socialisten en de communisten be
weren altijd, dat er geen misbruiken
zijn bij de ingeschreven werklozen. Dat
standpunt kunnen zij evenwel niet vol
houden. In het nauw gedreven, moest
een socialistisch minister erkennen, dat
controlecommissies „maar" een duizend
tal misbruiken per maand ontdekken.
Dat zegt natuurlijk niets en iedereen is
ervan overtuigd, dat op véél groter schaal
misbruiken met de werklozensteun wor
den gepleegd en dat er werklozen be
staan, die daar een beroep van maken.
Onlangs lekte het geval uit van een man,
eigenaar van drie huizen en wiens twee
dochters werkten, die als werkloze steun
genoot!
Bij de huidige steuntarieven berekend,
kost de werkloosheid aan het land on
geveer 3% milliard op de basis van
200.000 werklozen en ongeveer 4 milliard
300 millioen voor 250.000 werklozen.
In 1946 bedroeg de gemiddelde steun
38 frs., die in 1947 op 48 frs. werd ge
bracht, om vervolgens tot 54 frs. te
stijgen. Hij bedroeg 38 frs. toen het in
dexcijfer 330 was; dit was tot 394 ge
stegen, toen de steun op frs. 54 werd
vastgesteld. Dat komt m.a.w. hierop
neer, dat de toelage met 45 pet. werd
verhoogd, voor een indexstijging van
slechts 20 pet En men wil thans nóg
hoger gaan. men 'vraagt een gemiddelde
steun van 65 a 70 frs. per dag. Officieel
is de steun van 54 frs. berekend op
50 pet. van het minimum loon van een
volwassen hulparbeider, doch met div.
toeslagen, komt hij op 60 pet. Toeslagen
voor kinderen beneden de zestien jaar
komen deze bedragen nog verhogen:
8 frs. voor het eerste, 8 frs. voor het
tweede, 10,80 frs. voor het derde, 14 frs.
voor het vierde en 20 frs. voor het vijfde
en volgende kinderen. Vóór de oorlog
kreeg ook de vrouw van de werkloze
steun; dit is thans afgeschaft.
In de regeringsverklaring van enkele
maanden geleden, beloofde Spaak een
vinnige strijd tegen het monster der
werkloosheid. In de practijk is daar
momenteel evenwel nog niets van te
merken, en dat kan ook niet. De strijd
tegen de werkloosheid is hier, zoals wij
reeds eerder hebben aangetoond, in de
eerste plaats een kwestie van geld.
In de Kamer, heeft Spaak het probleem
dagen gewerkt heeft, om weer drie
maanden steun te ontvangen. En zó altijd
maar voort. Dit geeft natuurlijk aanlei
ding tot grote fraude. Men heeft het op
pensioen stellen op bepaalde leeftijd
overwogen, doch daar zouden momen
teel maar 600 havenarbeiders mee ge
moeid zijn De syndikaten profiteerden
er bovendien van, om een verhoging van
het pensioen te vragen. Reeds nu be
talen de patroons 4 pet. boven de lonen,
voor allerlei sociale regelingen. Zou nu
het pensioen nog worden verhoogd, dan
zouden de prijzen der werkkrachten in
de Antwerpse haven zó hoog worden,
dat veel patroons die niet langer zouden
kunnen dragen.
Complexe gevallen zoals dat van de
havenarbeiders, zijn er ook nog in andere
categorieën.
Het werklozenprobleem is werkelijk
zéér ernstig in België. Maar Spaak en
diens regering zijn vol goede moed, dat
zij het zullen kunnen oplossen,
dan ook hoofdzakelijk van die zijde be
licht. En als alles goed gaat, zal in de
loop van dit jaar een bedrag van 42
milliard, o.m. voor grote werken en de
nijverheid worden uitgetrokken, waar
mee men hoopt de werkloosheid met
vrucht te kunnen bestrijden.
Waar het geld vandaan komt? Ook
hierin voorziet het plan van Spaak:
Zes milliard van de buitengewone be
groting, twee milliard van het Marshall
plan, negen milliard van het Europees
monetair fonds, de vijf milliard voor
woningbouw, de vier milliard voor het
herstel van oorlogsschade; verder de
credieten voor de electrificatie der spoor
wegen, het automatisch telefoonnet over
heel het land, de opbrengst van de bui
tenlandse handel, enz.
Men heeft de pijnlijke constatering
gedaan, dat zich onder de totaal werk
lozen^ 17.000 jongens beneden de zeven
tien jaar bevinden. Voor dezen zou men
opleidingswerkplaatsen en andere centra
in het leven willen roepen, om hun
bezigheid te verschaffen.
Er werden verder van privé-zijde voor
stellen gedaan, de veertig uren arbeids
week in te voeren, alsmede de school
plicht tot zestien jaar, (in plaats van tot
veertien) in te voeren.
De minister, onder wiens bevoegdheid
de arbeidsreglementering valt, heeft be
loofd voortaan strenger te zullen zijn
bij het verlenen van dispensatie t.a.v.
de achturige arbeidsdag
Een moeilijk geval in het werklozen-
drama is dat van de dokwerkers. In de
haven van Antwerpen zijn 10.000 dok
werkers ruim voldoende om in de nor
male behoefte aan arbeidskrachten te
voorzien. Met 2000 erbij, kan men aan
spitsperiodes het hoofd bieden. Welnu,
er zijn te Antwerpen 16.000 dokwerkers
als zodanig ingeschreven. Dit surplus
dateert uit 1945, toen voor de behoeften
der geallieerde legers een bijzonder in
tense activiteit in de haven der Schelde-
stad heerste. Toen deze voorbij was, wer
den duizenden gelegenheidshavenarbei
ders automatisch werkloos. Vorig Jaar
was de haven-activiteit van zodanige
aard, dat gemiddeld 6500 dokwerkers
werkloos waren. Patroons en syndikaten
geven toe, dat hierin iets zeer abnor
maals ligt, doch het middel om die uit
was ongedaan te maken, werd nog niet
gevonden.
De werklozensteun wordt betaald voor
een periode van drie maanden. Het is
echter voldoende, dat men daarna enkele
(Van onze correspondent)
Met ingang van 1 April '49 kunnen de
Nederlandse exporterende fabrikanten
hun tabaksproducten naar België en Lu
xemburg uitvoeren. Het is nl. de bedoe
ling, dat van 1 April a.s. af gebanderol-
leerd wordt met de nieuwe Beneluxban-
derolles. De export zal echter alleen mo
gelijk zijn met de nieuwe banderolies.
Tabaksproducten met de oude Neder
landse banderolles van voor 1 April wor
den dus onder geen enkele voorwaarde
in België en Luxemburg toegelaten. De
thans bij export van Nederlandse tabaks
producten naar België en Luxemburg
gebruikte methode, waarbij eerst Belgi
sche banderolles worden ingevoerd om
de producten hier te lande te kunnen o.-in
derolleren en daarna de desbetreffende
tabaksproducten met de Belgische ban
derolles uit te voeren, zal in de toekomst
eveneens mogelijk blijven. De accijnsze
gels met rode balk, bestemd voor sigaren
en senoritas, vervaardigd uit inlandse
tabak, zullen worden afgeschaft. Dit in
het verband met het feit, dat in Belgie
nog altijd zeer veel inlandse tabaK wordt
verwerkt. Aan het verzoek van de 'siga
rettenindustrie om naast de gebruik.;.jj .ke
banderolle ook nog de z.g. accijnssiui'ize-
gel beschikbaar te stellen, kon niet wor
den voldaan.
ROTTERDAM. 22 Febr. 1949. Vee aanvoer
in totaal 3127 stuks, waarvan 230 vette koeien
en ossen, 1031 gebruiksvee, 103 graskalveren,
753 nuchtere kalveren, 420 biggn, 17 veulens,
333 paarden, 66 schapen en lammeren. 130
bokken en geiten, 44 varkens.-
De prijzen waren als volgt; Kalfkoeien le
s. t 870, 2e s. f 730. 3e s. f 625; melkkoeien
le s. f 870. 2e s. f 730, 3e s. f 25; varekoeien
le s. f 490, 2e s. f 390, 3e s. f 300; vaarzen le
s. 00, 2e s. 450, 3 s. f 350; pinken le s.
f 450. 2e s. 375, 3e s. 275; Graskalveren le
s. f 270, 2e s. f 170, 3e s. 100: Biggen le s.
f 70, 2e s. f 0, 3e s. f 40; hitten le s. f.600,
2e s. f 500, 3e s. f 300; paarden werk le s.
f 800, 2e s. f 600, 3e s. f 425; idem slacht per
kg. le s. 1.40, 2e s. f 1.20, 3e s. f 110.
Kalf- en melkkoeien, aanvoer; iets ruimer,
handel: traag, prijzen: als vorige week; Vare
koeien, aanvoer: Iets groter, handel; stroef,
prijzen: vooral niet hoger in prijs: vaarzen
en pinken, aanvoer: klein, handel: kalm,
prijzen: iets hoger; graskalveren, aanvoer:
iets ruimer, handel: matig, prijzen: beste
iets stijver in prijs, verder onveranderd;
biggen, aanvoer: iets groter, handel: zeer lui,
prijzen: van vorige week bleven met moeite
gehandhaafd: paarden, aanvoer: iets ruimer,
handeltamelijk, prijzen slacht- en werk
paarden iets hoger in prijs. Hitten onveran
derd.
