Tweede Kamer teleurgesteld
over grenscorrecties
In Duitsland geen besel' voor
wat het misdreef
Jong en tintelend ah de lente zelf
De Boeing,, Stratocruiser
Toestand in Indonesië beter dan
hij schijnt
nSSi
Publiekrechtelijke
Bedrijfsorganisatie
Modeshow Carveai te Amsterdam
mmmmw - 3
Onvoldoende begrip bij de geallieerden
Verhandeling van
effecten
„Slavische" Mace
doniërs in vrije Griekfee
regering
In Syrië „alles rustig"
Binnenkort op Schiphol verwacht
V-
Twee verkiezingswetten
in de Belgische Kamer
VRIJDAG 1 APRIL 1949
INLICHTINGEN ZIEKEN IN
INDONESIë
Wat betekent de wijziging in de
Beurëbeschikking
Toestand echter nog verward
PAGTïfS n
*9
(Van onze luchtvaartmedewerker).
Wij kunnen wel zeggen, dat op 31 Januari 1949, 's middags
om 1 uur en 34 minuten, een nieuwe periode der burgerlucht
vaart een aanvang nam. Op dat tijdstip ontving de Pan
American World Airways haar eerste Boeing „Stratocruiser".
Een der meest luxueuse vliegtuigen had hiermede zijn intrede
in het burgerluehtverkeer gedaan.
JOURNALISTEN-CONGRES
TE LUZERN
AMBASSADEURS VAN DE
KOMINFOBM-GROEP
UIT JOEGOSLAVIë
j
GUNSTIG RESULTAAT DER
POLITIËLE ACTIE
Vervroegd vrouwenstemrecht en
uitbreiding parlement
LID VAN „NORGER BLOED-
PLOEG" BERECHT
AMSTERDAMSE CHAUFFEUR
TOT NEGENTIEN JAAR
VEROORDEELD
LONDEN—NEW-YORK
IN 7 UUR
INTER-EUROPE5E BETALINGEN
waargenomen door
wan Veelen te Ba-
en zieke militairen
mevrouw L. Simons-
tavia.
Het adres waaraan de desbetreffende
correspondentie moet worden gezonden,
blijft onveranderd: Koningsplein Zuid no.
13, Batavia-
Dat het wetsontwerp om de regering bevoegdheid te verlenen
tot het treffen van voorzieningen in verband met de verwezen
lijking van de grenscorrecties in de Tweede Kamer enthousiast
is ontvangen, kan men na lezing van het voorlopig verslag daar
over moeilijk beweren.
Integendeel, zeer veel critiek werd er geuit over het ganse ver
loop der kwestie van de grenswijzigingen en er gingen zelfs
stemmen op, om deze minieme voldoening van onze wensen maar
zonder meer te weigeren.
Van verschillende zijden werd er aan
herinnerd, dat de Ned. regering nog tij
dens de oorlog zich neeft voorbehouden
aanspraken te doen gelden op vergoeding
van de schade, welke door de Duitse be
zetting aan ons land ia toegebracht en wel
ke, zo betoogde de regering toen, althans
voor een deel zou kunnen worden ver
goed door afstand van grond. Aan gealli
eerde zijde vonden deze eisen der rege
ring destijds een niet ongewillig oor. In
middels is de toestand belangrijk gewij
zigd. Niet alleen heeft ons land nog steeds
geen bevredigende toezeggingen in dit op
zicht weten te verkrijgen, doch het heeft
Zelfs bijna 4 jaar moeten duren voordat
overeenstemming werd bereikt omtrent
enkele grenscorrecties van voorlopige
aard, waaromtrent de regering verklaart,
dat zij van zeer beperkte strekking en
omvang zijn.
Blijkbaar bestaat er niet alleen m Duits
land geen besef van hetgeen dit land aan
Nederland heeft aangedaan getuige nei
misbaar, waarmede de berichten omtre
de thans in uitzicht gestelde correcties va
zeer geringe betekenis aldaar begroet z j
doch bestaat dit besef helaas evenrn
in voldoende mate bij de landen, die jj
Duitsland hebben bezet Ware dit
geval, dan had men immers mo®hnische
wachten, dat althans over d<? zijd.e
correcties, welke van Nederlands^ z«ae
werden gevraagd, in een vee bereikt
Z°dezeJ teleurstelling
po overeenstemming
ti, di
0eIen' ^rfvoor ver gaande
zij aan de aanvang a-enswiizieine
Sommige 'eden.'"«^"niettemin, dat
konden delen, verklaarden
uc |d van grenswijziging
^n- °h eevoeld inwilliging van de
Binig hadden Nederiandse zijde ge-
steTde1" eisen zou huns inziens hebben ge-
tliri tot een zodanige aantasting van de
Ae economie, dat Nederland zelf de
7Per nadelige gevolgen daarvan op de
j„ur zou hebben moeten ondervinden.
Simmige andere leden sloten zich bij
dl* mening aan, terwijl weer andere
leden zich met deze gedachtengang met
k°Duitsland?nlz° betoogden zij, lieeft
Norland enorme schadt berokkend. De
ütlTdaarvan beloopt meer dan 25
milliard Dat dit bedrag in zijn geheel zou
worden 'voldaan, is volstrekt uitgesloten.
Betaling van een deel der schade door
miHdel van gebiedsafstand zou daarom
alleszins redelijk zijn. Deze leden dach
ten daarbij in het bijzonder aan afstand
van gebied, waarin kolenmijnen gelegen
zijn.
Annexatie onaanvaardbaar
Naar aanleiding van deze beschouwin
gen merkten vele leden op, d$t men scherp
moet onderscheiden tussen grenscorrec
ties waaronder zij verstonden grens-
...«,i»i«ig van technische aard, nodig bijv
verband met waterstaats- of verkeers-
L enerzijds en annexaties an-
beiangeii en wu trachten een ge-
derzuds. Indien moggschade welke Duits
deel te van de toegebracht, door
land aan ons land,h®f doen betalen, gaat
afstand van grond te grenscorrecties
men buiten het kader va S »errein van
en komt men dadelijk °P pchter naar
de annexatie. Annexatie kan echter
de overtuiging van deze leden g dR
sing bieden voor het vraag^hk
herstelbetalingen. Uit een MfiW*
de wederopbouw van Europa zou a
tie ook niet te aanvaarden ziln-.
correcties van de grens om techmscne
tienen gelden, naar het oordeel van de^.
leden, deze bezwaren echter niet. In prin
cipe behoren zulke correcties in onderling
overleg te worden geregeld, doch daar het
uitgesloten lijkt langs de weg van recht
streeks overleg iets te bereiken, meenden
deze leden, dat ons land goed zal doen
tc aanvaarden wat thans kan worden
verkregen. Deze correcties zijn moreel
ten volle gerechtvaardigd-
Een oplossing voor het vraagstuk van
de herstelbetalingen bieden deze correc
ties, zo vervolgden deze leden, echter
geenszins, zelfs niet een nog zo gedeel-
teliike Het zal daarom zaak zijn, dat de
met alle kracht naar het verkrij-
f® zulke herstelbetalingen zal blij-
f;1: ook rA rorerin, fcr.ci,
C„'S, blövon .»ta=
overeenstemming
kon worden verkregen.
„Geen kat in de zak
Vele andere leden waren nog niet over
tuigd, dat de thans verkrijgbare correcties
inderdaad door ons land moeten worden
aanvaard. Om dit te kunnen beoordelen
zal de kamer, zo meenden zij, over meer
inlichtingen moeten beschikken. De Ka
mer zal in de eerste plaats moeten weten
van welke omvang de in uitzicht gestelde
correcties zijn en welke voor en nadelen
aan het verkrijgen daarvan verbonden
zijn. De leden van de volksvertegenwoor
diging kunnen, om het populair uit m
drukken, niet medewerken aan het kope-i
van een kat in de zak.
Van zeer groot belang achtten deze
leden de vraag, welke gevolgen het ac
cepteren van de thans verkrijgbare cor
recties zal hebben voor de mogelijkheid
van voldoening aan verder gaande eisen
Hoewel de regering daaromtrent generlei
inlichtingen heeft verstrekt, namen zij
aan, dat bij hetgeen thans bij protocol
voorlopig aan ons land zal worden toege
wezen^ nog lang niet zal worden voldaan
aan alle eisen van zuiver technische aard.
welke van Nederlandse zijde gesteld zijn,
terwijl van Inwilliging van niet techni
sche eisen nog in het geheel geen sprake
zal zijn.
Heeft de regering weten te bereiken
dat de handhaving van onze aanspraken
uitdrukkelijk in het bedoelde protocol is
vastgelegd? Ook indien dit is geschied
is er, naar de hier aan het woord zijnde
leden vreesden, grote kans, dat 't buiten
land deze correcties voor annexatie aan
ziet en dat ons naderhand, zij het geheel
ten onrechte zal worden voorgehouden:
gy hebt destijds reeds uw aandeel gehad
meer krijgt ge niet.
De klacht, dat de Kamers over onvol
doende gegevens beschikken om het wets
ontwerp te beoordelen, werd van verschil
lende zijden onderschreven. Verscheidene
leden betreurden, dat de regering de
volksvertegenwoordiging in haar geheel
niet op een of andere wijze, biiv. in
comité-generaal of door een vertrouwe
lijke nota, op de hoogte gebracht heeft.
Verseheidene leden sloten zich aan bij
de opmerking, dat technische correcties
geen schadevergoeding zijn, doch dat te
vrezen is. dat anderen, in het buitenland,
dit wel zo zullen zien. Deze leden konden
de indruk niet van zich afzetten, dat de
nadelen groter zullen zijn dan te voor
delen.
Voorshands meenden zij afwijzend te
moeten staan tegenover deze technische
grenscorrecties en dus ook tegenover dit
ontwerp. Zij konden de gedachte niet on
derdrukken, dat het wenselijk geweest
v/are om tot hen, die Nederland met deze
blijkbaar onbelangrijke technische herzie
ning van de grens willen afschepen, te
zeggen: indien gij het zo wenst, is het be
ter. dat er in het geheel niets verandert.
Hiertegen voerden andere leden aan, dat
het afwijzen van hetgeen thans verkregen
kan worden wellicht nog ergere gevolgen
voor onze verdere aanspraken zou kun
nen hebben.
Bestonden, zoals uit het bovenstaande
blijkt, tegen het aanvaarden van grenscor
recties zelf allerlei bezwaren, ook de ge
volgde procedure achtte men van verschil
lende zijden weinig bevredigend. In het
bijzonder achtten vele leden het teleur
stellend, dat ook thans nog geen defini
tieve regeling kon worden bereikt. Immers
bij het vredesverdrag kan alles weer op
losse schroeven worden gezet. Dit kan be
tekenen, dat het aan Nederland toe te wij
zen gebied te zijner tijd kan worden ver
groot, doch evenzeer, dat het nog kan
worden verkleind.
Tijdens de afwezigheid van mevrouw T
H. Spoor, die zoals gemeld voor een kort
verlof naar Nederland is vertrokken
wordt haar arbeid ten behoeve van het in
lichten van de betrekkingen van gewonde
In de Beschikking Beursverkeer 1947
is blijkens Staatsblad No. J 124 een wijzi
ging aangebracht in artikel 2, hetwelk
daardoor als volgt is vastgesteld: (1.) De
aankoop en verkoop van effecten is, on
verminderd de daartoe vereiste vergun
ning van de Afd. Effectenregistratie van
de Raad v. Rechtsherstel, niet toegestaan
anders dan door tussenkomst van een lid
van de Ver. v. d. Effectenhandel (Be
drijfsgroep Effectenhandel), tenzij met
toestemming van de Minister van Finan
ciën. Deze toestemming kan betrekking
hebben op bepaalde gevallen of op groe
pen van gevallen.
Het vetgedrukte gedeelte is aan de tot
dusverre bestaande tekst toegevoegd. In
overeenstemming hiermede is ook lid 2
van bedoeld artikel gewijzigd.
Naar wij vernemen is de reden voor
de wijziging in het volgende gelegen.
Ei komen wel eens transacties in effec
ten voor, welke eigenlijk niet in aan
merking komen om via de beurs, of een
lid van de Ver v. d. Effectenhandel te
worden geleid. 'Te denken valt bijv aan
de verkopen van aandelen, van zaken,
welke onder beheer staan van het Ned.
Beheersinstituut, aan gegadigden Tot
dusverre werd zulks ook buiten de beurs
om gedaan en wel met speciale vergun
ning van de min. van Financiën, op grond
van art. 8 van de beschikking, dat in
houdt: „de minister van Financiën regelt
alle gevallen, waarin deze beschikking
niet voorziet". Van bepaalde zijden is
tegen een dergelijke handelwijze wel
eens bezwaar gemaakt, omdat men stel
de, dat de beschikking in feite wei de
wijze van verkoop van effecten regelde
in artikel 2.
De wijziging is nu aangebracht ten
einde de benoemde bezwaren van critiek
formeel te ondervangen. De beschikking
geeft nu nadrukkelijk aan de minister
van financiën het recht om de bewuste
transacties buiten de leden van de Ver.
v. d- Effectenhandel om tot stand te doen
komen. Van een uitschakeling van de
effectenhandel is geen sprake, want_ook
voor de oorlog werden dergelijke indi-
i viduele transacties niet via de beurs
I geleid.
Tijdens een congres van het Macedo
nische nationale vrijheidsfront, dat werd
bijgewoond door afgevaardigden van
Joegoslavisch- en Bulgaars Macedonië en
van de „Albanese minderheid", heeft de
opperbevelhebber der communistische
guerilla-stri. Iers jn N.-Griekenland be
kendgemaakt, dat binnenkort vertegen
woordigers an Slavische talen spre
kende Macedomers zullen worden opge
nomen iD de ju??11516 regering".
Voorts zal het gueriUa-leger versterkt
worden met nieuwe divisies, bestaande
^DM^besluiteii vormen een poging van
Deze besiu - kse communisten, de
?n i!lderS«d basende onrust te sussen!
w.uf par.tiJ j"*„"adat het Macedonische
elke ontstond n p<9« voris congres
vrijheidsfront zich oprichting van
had uitgesproken vow inië„ waarin
een „onafhankelijk Tnp20Slavisch Ma-
Grieks-, Bulgaars- en d° s nigd.
cedonië zouden worden
Volgens do „Daily dat
staat er reden om aan de joego-
maarschalk Tito is begonn gUeril-
slavische steun aan df Gne
la-strijders te beëindigen.
Het blad schrijft: „Er worden ^eeds
meer bewijzen geleverd voor n»
dat de Sovjet-Unie bezig isAlbanië v
uitgebreide schaal in te richten ais
bruggenhoofd, van waaruit de T g0,
form zijn ideologische inval 1»
slavië kan organiseren. In Joegosla
zelf bestaan nog steeds geen aanwun
gen. dat Tito veel heeft te vrezen van
de machinaties der buurstaten van het
land, tenzij deze gewapenderhand aoor
de Sovjet-Unie zouden worden gesteund.
Ook in Macedonië, dat altijd een moge
lijk centrum van moeilijkheden is, heb
ben in de laatste tijd geen noemenswaar
dige versterkingen van de Joegoslavische
garnizoenen plaats gevonden"
Garven, aangekondigd met de fanfares van een
grote wereldreis, waarbij zij tachtig of meer
japonnen componeerde, die de klank weerge
ven der ontvangen indrukken uit alle wereld
delen: het pastelcoloriet uit Scandinavië, de vlam
mende kleuren pan het tropische Afrika, de warmer
genuanceerde tinten van Zuid-Amerïka, de donkere
en lichtere grijzen van de midden-Europese hemel
geeft een intieme show in Victoria te Amsterdam..
Onze grote verwachtingen worden getransformeerd
tot een licht, lentelijk poëem.
Mme Carven zegt: „Ik bemin de jeugd, en daarom bemin
ik de leute. Deze collectie stelde ik samen met heel m'n
hart. Mijn muze spoorde mij aan om jong, tintelend, kleu
rig en een beetje stormachtig te zijn als de lente zelve.
00 Paradoxaal het ook klinkt; de coupe neemt hier dc
eerste plaats in, een coupe zonder schaar, of een lente-
de stof om het lichaam blaast en haar lijn en vcl'tn
.-.eert. Zo zijn het de kleine ingestikte naden, die de buste-
mn,.!ftrZachtEn' de smalle taille accentueren, en het
v ■I® v°rrnen, of het voortvloeit uit de ronde schouder".
9 'straat heeft zij de Couvre-Robe, wikkeljurk, die
"ïatmofJ1 mantel is, recht van rug met een dikke naad
vJ' wijtle raglan mouw, die een weinig ruimte
vï,,n„ 6Ze wordt zonder sluiting gedragen, is hel
V een nonchalant, jeugdig effect. Het
mant - p t niet veel plaats in. Wij zien ze in klein
en iets „ff?11" £rüa en zwart. Het kamgarën cos-
tuuni m g t t een oranje-rood dessin heeft een tame
lijk hoge sluiting van zes kleine knopen.
Voor de Piqué-pakjes, blauw bedrukt, in
dessins van op; Jjfedjes en bloemen, die op revers en
zakjes inq®v" m-etntili,flet duisterend git. De jurkjes
uit één snit zj P loos van vorm, maar daarom niet
minder gera^ineeid in het prachtige detail.
Het is de Ro- ïse, eenvoudig van corsage, simpel
van mouw en k af*tln°iend van rok' geincrusteerd
in de ronding kleur, tule en kant in
dezelfde tint, o 2 d in puntige radiomotieven,
veelkleurig handwerk met kraaltjes en pailletten inge
werkt. De heupen zgn zacht afgerond en het is inderdaad
of een zachte lentebiie e dunn® stof even opblaast.
Het hoogtepunt van deze show is handwerk, geïnspireerd
op de klassieke dracht van pude volken, handwerk en or-
namentwerk, volgens Mad. Garven slechts te maken door
Franse handen, handen, edel gevormd door toewiidinv en
liefde voor dit uiterst vrouwelijke vak. toewijding en
Een feest van witle tule, kant, mousseline, crêpe
georgette, crêpe de soie, zijn de avondjurken. Ook
Griekse gewaden, waarvan de tunica sleept of een
shawl vormt over de ver gedecolleteerde rug.
in mijn atelier te Paris, richt deze collectie zich uit-
Mme Carven eindigt: „Gekomen met mijn inspi
ratie van de vier hoeken der wereld, gecomponeerd
in mön atelier te Parij; richt deze collectie zich uit
sluitend tot de jonge, levendige vrouw".
Het is zo. Deze schijnbaar zo simpele modelijn
past slechts bij de lente van het leven.
Laat Mme. Carven ledenken, dat het leven als
het jaar zijn vier seizoenen telt. Dat niet alleen de
lente belangrijk is, met haar beloften van bloesem
en ontkiemend graan, d«ch dat de voldragenheid van
vrucht en kunstenaarschap zich manifesteert in de
verzadiging van de herist.... HENRIETTE C. N,
In de hoofdstad en in de andere ste
den van Syrië is alles rustig. Het publiek
te Damascus dat nog niet bekomen is van
zijn verrassing, toont zich vrij on ver schil-
ig en vraagt zich af, welke kant men uit
gaat-
Algemeen wordt aangenomen, dat Zaïm.
de nieuwe dictator, een militaire regering
zal vormen, de Kamers zal ontbinden eti
eigenmachtige nieuwe verkiezingen zal
gelasten. De politieke toestand Is alles
zins verward.
De grens tussen Transjordanië en Syrië
was gisterenochtend weer geopend.
Behalve de president der republiek en
de ministerpresident, die in een zieken
huis te Mezze verblijven, zijn alle perso
nen, die werden aangehouden, in vrijheid
gesteld.
De president en de premier zullen uit
het politieke leven gebannen worden, zo
heeft kolonel Zaïm tegenover Reuter ver
klaard. f» politieke kringen is men van
mening, dat de kolonel militaire gerechts
hoven bijeen zal roepen.
Zaïm zeide een democratische coalitie
regering tot stand te willen brengen. Hij
wenste de macht slechts „een dag of twee"
in handen te houden.
Nader wordt vernomen, dat zich onge
veer tien departementshoofden in arrest
bevinden. Het gaat hier om die van het
ministerie van defensie, de directeur-
generaal van de politie en de parlemen
taire afgevaardigde Feisal el Asali, hoofd
van de nationalistische partij.
Het internationaal bureau van de ka
tholieke journalisten ia 28 en 29 Maart
te Luzern bijeen geweest ter bespreking
i de voorbereidende werkzaamheden
voor het internationaal congres van ka
tholieke journalisten, dat volgend jaar
te Rome zal worden gehouden. De ver
gadering heeft het ontwerp van statu
ten aanvaard voor* een internationaal
verbond van katholieke journalisten en
de volgende resolutie aangenomen:
.,De leden van het internationaal bu
reau van katholieke journalisten, te Lu
zern bijeen, spreken zich categorisch uit
voor persvrijheid. In vele landen wordt
die vrijheid bedreigd of teruggebracht
tot het minimum. De leden geven uiting
aan hun hartelijke sympathie voor de
collega's, die in die landen een delicate
taak vervullen, protesteren tegen metho
des van geweld en brengen eer aan de
slachtoffers van hun beroep, die vervol
ging hebben geleden bij het vervullen
van hun plicht en van hun vrijheid zijn
beroofd".
iHf
Boeing „Stratocruiser", 's-werelds .nieuwste verkeersvliegtuig
De Joegoslavische regering heeft gis
teren de registratie van alle buitenlan
ders bij de militie bevolen, teneinde In
filtratie van anti-Tito elementen tegen
te gaan Dit bevel viel samen met de
onthulling, dat Rusland en zjjn ltomin-
ïorm-saiellieten hun vroegere bondge
noot in diplojnatieke quarantaine hebben
geplaatst en in de afgelopen weken hun
ambassadeurs uit Joegoslavië hebben te
ruggetrokken.
Met dit waarlijk majestueuze toestel
worden thans diverse lange -afstandsvluch-
ten ondernomen en tijdens een vaB deze
vluchten zal een tussenlanding op onze
wereldluchthaven Schiphol worden uit
gevoerd.
Deze „Queen of the Airways" zoals
de Amerikanen haar noemerj, verdient
haar naam ten volle. Zo biedt dit 761,2
ton wegende vliegtuig plaats aan 80 pas
sagiers, die allen op het bovendek van
de" ruim 33 meter lange romp, een zeer
comfortabele zitplaats vinden. Bovendien
is in het benedendek een bar ingericht,
waar gedurende de reis 14 passagiers
enige ontspanning kunnen vinden Deze
bar is van het bovendek af via een wen
teltrap te bereiken.
De kleedkamers, zowel voor dames als
heren, zijn ingericht voor 6 personen Zij
zijn van alle denkbare luxe voorzien, Da
heren kunnen gebruik maken van electri-
sche scheerapparaten. terwijl de dames
de beschikking over zeer moderne kap
tafels hebben.
De vleugel, met een spanwijdte van 43
meter, is dezelfde als die. waarmede het
onlangs door zijn non-stop vluent
rond de wereld zo bekende „Superfort
ig uitgerust. De „Stratocruiser' is dan
ook te beschouwen als de meer vredelie
vende versie van deze geweldenaar.
Het vliegtuig legt met een snelheid
van ruim 550 K.M. per uur, zonder tvls
senlanding een afstand van rond 6000
K.M. af, waarbij een kleine 30.000 titer
brandstof wordt verbruikt.
Het laat zich denken dat bij een
toestel van dergelijke afmetingen de
klachten, welke door de langsstromende
lucht op de roeren worden uitgeoefend,
dermate groot zijn, dat de menselijke
kracht te kort schiet deze roeren tijdens
de vlucht te bewegen. Er is dan ook
„De situatie in Indonesië is veel
minder ongunstig dan men, gezien de
berichten in de Nederlandse pers, zou
vermoeden".
Dit zei gisteravond* voor zijn ver
trek van Schiphol naar de Ver, Staten
dc vice-voorzitter van de Ned. dele
gate bü de Ver. Naties, de heer Abdul
Kadir in een onderhoud, dat een A. N.
P.-verslaggever met hem liad.
De heer Abdul Kadir is, zoals men
weet. voorzitter geweest van de Neder
landse delegatie voor de onderhandelin
gen met de republiek, doch trad kort
voor het aftreden van dr. H. van Mook
als zodanig terug. Daarna woonde hij
als ambteloos burger te Semarang. Als
zodanig was hij in de gelegenheid met
tal van vooraanstaande figuren contact
op te nemen en van gedachten te wis
selen.
De tweede politiële actie werd, zo
zeide hij, onder ongunstige omstandig
heden ondernomen, maar heeft een gun
stig resultaat gehad, n.l. dat de tot voor
de actie door streng bewaakte demarca
tielijnen gescheiden gebieden, thans in
elkaar overvloeien. Familieleden en
vrienden, tot voor drie maanden geschei
den' en vaak elkaar vijandig gezind, zijn
daardoor thans in de gelegenheid elkaar
te ontmoeten en van gedachten te wisse
len, met als resultaat, dat een samen
werking van de constructieve elementen
mogelijk is geworden.
„Men staart zich", zo zeide de heer
Kadir, „in Nederland blind op de be
richten omtrent overvallen en aan
slagen en vergeet daarbij tc registre
ren, dat er grote gebieden zijn, die als
volkomen veilig kunnen worden be
schouwd. De mogelijkheid tot verkeer
en onderling contact, heeft vele gaten
en breuken gedicht''.
Over hetgeen de toekomst zal bren
gen en met name over de conferentie
te Batavia en de eventuele Ronde Tafel
conferentie in Den Haag, wilde de heer
Abdul Kadir zich niet uitlaten.
Wel sprak hij er zijn voldoening over
dat dr. Van Royen, die hij vrij van
ieder vooroordeel achtte en die door zijn
werk in de Veiligheidsraad volkomen
van de internationale aspecten op da
hoogte is, als hoofd van dc Ned dele
gatie bij de aanstaande besprekingen te
Batavia zal optreden. „Zijn keuze acht
ik zeer gelukkig".
Wat zijn werk te New-York betreft,
zeide de heer Abdul Kadir, dat het In
donesische vraagstuk niet voorkomt op
de agenda van de Assemblee der er
Naties, welker derde vergadering Dins
dag te New-York begint en die zeker
acht weken zaf duren. Wel zal er echter
voor hem alle gelegenheid zijn contact
op te nenjen met tal van vooraanstaande
politici teneinde zich op de hoogte te
stellen omtrent de internationale v1""*
op het Indonesische waagstuk.
De heer Abdul Kadir wordt op zyn
reis vergezeld door Raden Kadarman
Reksonotoprodjo, voormalig hoofd van
de afd. publieke zaken der republek,
thans adviseur der Ned. delegatie bij de
Assemblee.
een installatie ingebouwd welke, door de
vlieger bediend, de besturing regelt.
Dat wij de „Stratocruiser" in de toe
komst nog menigmaal op Schiphol zullen
ontmoeten is zeker daar behalve Ameri
kaanse maatschappijen, maatschappijen
van onze naaste buren, zoals British
Overseas Airways en Scandinavian Air
lines een order op dit vliegtuig bij Boeing
hebben geplaatst-
(Telefonisch van onze Brusselse
correspondent)
In de kamerzitting van gisteren wer
den door d-e minister van binnenlandse
zaken twee wetsvoorstellen ingediend in
verband met de a.s. verkiezingen. Het
eerste betreft de aanpassing der parle
mentszetels n.a.v. de jongste volkstelting-
In die kamer zouden deze van 202 op 212
worden gebracht, terwijl in de senaat he.
aantal rechtstreeks gekozen senatoren
van 101 tot 106 zou stijgen.
Het tweede wetsvoorstel betreft het
verlenen van stemrecht voor die a.s. wet
gevende verkiezingen aan de vrouwen.
Vorig jaar, toen de wet werd aangeno
men, waarbij de vrouwen stemrecht voof
het parlement verkregen, werd door een
Linkse meerderheidsm-otie bepaald, d-at
dit stemreoht eerst op 21 Juli '49 zou in
gaan. Door de jongste dreiging met ver
vroegde parlementsonitbinding en onder
drang der katholieken, die steeds voor
standers van het vrouwensbemneaht zijn
geweest, wordt i-n bovengenoemd wets
voorstel bepaald, dat. de vrouwen vroe
ger dan 21 Juli aan de verkiezingen zul
len kunnen deelnemen, indien deze door
parlementèotiib inding zouden worden
vervroegd.
Inmiddels is het gevaar voor vervroeg-
dc parlemen-tsontb inding nog niet ver
dwenen. Gisteravond zijn de katholieke
en de socialistische contactcommissies op
nieuw bijeengekomen om dc toestand te
bespreken. Doch eerst na Spaak s terug
keer uit Washington zullen de beide re
geringspartijen haar houding t.o.y. even
tueel vervroegde verkiezingen definitief
vaststellen.
De 34-jarige Amsterdamse chauffeur
II (slot).
Prof. Jitta wijst er op, dat meni zich
hoeden moet voor de excessen aa
liberalisme, maar evenzeer voor
excessen van de gilden en het m®rca
tilisme. Dit is natuurlijk juist. Exces
sen zijn altijd verkeerd, waarbij er
intussen reden is voor het stellen van
de vraag of de excessen van het
(economisch) liberalisme op één lijn
gesteld kunnen en mogen worden met
de excessen van de gilden. Tot welke
excessen dat economisch liberalisme
geleid heeft, kunnen ons óók de Ned.
enquêtes leren.
Doch er is onder de ernstige voor-
standers van de P.B.O. niemand, die de
guaen, m de zin als door de hoogleraar
Deze zouden in
onze nuidige economische constellatie
niet meer passen, al was het alleen
maar omdat ze i-n hun tijd in hoofd
zaak werkten in locale verhoudingen.
Het ware echter te wensen dat de geest,
door welke het gilde-tijdperk werd be
heerst, ook vaardig werd in de nieuw
te creeren verhoudingen. Dan zou er
reeds zeer veel ten goede zijn ver
anderd. Doch daarvoor is tevens een
juridische vormgeving van ons sociaal-
economisch leven onontbeerlijk en wel
een zodanige, dat bij elkaar gebracht
wordt wat natuurlijker wijze bij elkaar
behoort en dat de aldus gevormde
delen hun van nature geëigende functie,
binnen het kader van het algemeen
elzijn, effectief kunnen vervullen. Dit
nu ontbreekt thans, ook al hebben wij
J!?, waamlerin.g voor de voor-arbeid
„„'f verricht, om daartoe te komen.
oor-arbeid, zich manifesterend
hi^s<?.akeling van het georgani-
Itik kvw 1" 411 oas maatschappe-
iüiLw! Cn het betrekken van de
2" van ondernemers en werk-
nemers tal van maatschappelijke
verhoudingen is wel buitengewoon
waardevol en het is het fundament,
waarop straks de P.B.O. met succes kan
worden opgetrokken.
Daarbij kan leiding van de overheid
niet worden ontbeerd, doch dan zeg
gen tvij met nadruk: algemene leiding
Terecht merkt prof. Jitta op, dat
geen enkel economisch stelsel volmaakt
fs omdat het altijd door onvolmaakte
mensen wordt gehanteerd. Doch van
hplana is wei door welke beginselen,
normen en opvattingen een dergelijk
delsel wordt gedragen.
En wanneer prof. Jitta als zijn mening
te kermen geeft, dat voor de toekomst
nodig is een zekere bemoeiing van de
mische leven, mits men zich weetje
hoeden voor het gevaar dat de O er-
heid het bedrijfsleven volledig gaat
leiden en beheersen, dan is er waar
schijnlijk enig verschil van mening
mogelijk over wat onder „zekere be
moeiing" moet. worden verstaan. Doch
volledige overeenstemming is er onge
twijfeld hierover, dat de overheid niet
het bedrijfsleven volledig moet gaan
leiden en beheersen.
Van katholieke zijde - en van deze
zijde niet alleen wordt een derge-
Verslag, dat naar aanleiding van het
wetsontverp van minister van den
Brink, dbor de Tweede Kamer is uit
gebracht.
Trouwens in het wetsontwerp zelf is
een der;elijke temdemz ook niet te
onderkemen. Wel het tegendeel. Wij
kunnen hit dan ook niet eens zijn met
de visie vam de hoogleraar, dat de
lichamen in het ontwerp bedoeld
„hiërarchisch onder elkander gecoördi
neerd (werden), met de kennelijke be
doeling let gehele economische en
sociale levin door middel van zogenaam
de zelfstaniige lichamen van Overheids
wege te b(heersen". Deze beheersing is
naar onze stellige mening niet de be
doeling vai het ontwerp.
Het zij editer nog eens herhaald: de
P.B.O. zal iet geven van algemene lei
ding in he economisch leven door da
Centrale O-erheid, zonder twijfel ten
gevolge hfoben. Doch deze behoeft,
juist om wile van het algemeen wel
zijn, niet ti worden afgewezen. Het
behoort naa onze mening tot de taak
van deze O-erheid deze algemene lei
ding te gev»n. Hier ligt wellicht een
verschil van inzicht, wortelend in de
maatschappijeer, welke prof. Jitta en
ondergetekerde aanhangen. Doch afge
zien hiervan moge de eerste zich af
vragen pf doe algemene leiding in de
ontwikkeling, welke zich in West-
Europa en darbuiten reeds aan het
voltrekken is en zich ongetwijfeld nog
verder zal viftrekken, redelijkerwijze
kan worden ontbeerd. Wij geloven
stellig, dat dit niet het geval is.
Bovendien i de vraag van belang of
zonder P.B.O de inmenging van de
noch schrijver dezes begeert. Laatst
genoemde overwegingen zijn, in 't caam
van deze discussie, van secundaire aard,
doch ze zijn, dunkt ons, toch ook wel
van enig gewicht.
Prof. Jitta glijdt zeer beslist uit, wan
neer hij zegt niet te hechten aan de
opvatting, dat het subsidiariteitsbegin
sel waarborgt, dat de zelfstandige
tichamen ln het ontwerp-van den Brink
geen staatsorganen zullen worden en
aiw argument daarvoor geeft dat „het
niet voor het eerst (zou) zijn, dat de
Rooms-KathoUeken, wanneer het gaat
om het verwezenlijken van progressieve
gedachten, zich door de socialisten op
sleeptouw lieten nemen". Daar deze be
wering zonder zweem van bewijs wordt
gelanceerd, behoeft ze geen bestrijding.
Toch meenden wij ze te moeten signa
leren,
Dat in het Paasm&nifest van 1919
ten aanzien van de bedrijfsraden werd
uitgesproken, dat dit Staatsorganen
zouden moeten zijn, zoals prof. Jitta
schrijft, kan hier gevoeglijk buiten be
schouwing worden gelaten. Het gaat
niet om wat toen was, doch om wat nu
concreet aan de orde is en door welke
overwegingen dit van katholieke zijde
wordt gedragen.
De hoogleraar is verder van mening
Het komt ons voor, dat wan
neer een dergelijke ontwikkeling zich
metterdaad zou voltrekken, de P.B.O
geen lang leven beschoren zal zijn. Na
tuurlijk zal een publiekrechtelijk ge
organiseerd bedrijfsleven ook zijn
administratieve beslommeringen ken
nen, doch het beeld dat prof. Jitta er
ons vap schildert, lijkt ons onjuist De
idee van „zelf-doen", van zelf-werk
zaamheid, welke een der overwegingen
is welke ons de P.B.O. met overtuiging
doet verdedigen, i§ kwalijk met een
dergelijke bureaucratie te rijmen. Bin
nen het kader der P.B.O- moet en kan
de nodige vrijheid aanwezig zijn om
zich te bewegen.
Het zou interessant zijn om ook aan
dacht te schenken aan andere onder
werpen, welke prof. Jitta behandelt.
Zo b.v. wat hij schrijft over de mede
zeggenschap en waarin hij stelt dat het
een grote dwaasheid is om een arbei
der, die b.v, een jaar werkt in een
onderneming, op voet van gelijkheid
met zijn patroon te doen beslissen over
de economische leiding van de onder
neming.
Wie zou hier de schrijver geen ge
lijk geven? Doch wie van de ernstige
voorstanders van de medezeggenschap
stellen de zaak zo? Ook hier geldt, dat
wie te veel wil bewijzen, niets bewijst.
De ruimte ontbreekt echter om op dit
onderwerpen nader in te
tijke figuur zeer beslist afgewezen, het- j Overheid zich niet zal ontwikkelen tn
geen o.m. kan blijken uit het Voorlopig!een richting, welke noch de hoogleraar,]objectief oordeelt.
dat het een gevaarlijke illusie is zich
te verbeelden dat de daadwerketi|ke j en andere
bemoeiing van de Overheid met hetgaan.
bedrijfsleven zal afnemen, doch dat er j Wij zijn ervan overtuigd, dat prof.
integendeel een geheel nieuwe bureau- Jitta de zaken onjuist en te somber ziet
cratie zal worden geschapen, die veel en dat de P B O. een machtig middel is
van wat de Overheid tot dusverre deed om de sociale rechtvaardigheid te ver-
overneemt We zijn lenéigd te zeggen, inkeren in een nieuwe sociale orde
dat prof. Jitta tn dit wband niet meer
ANDRIESSEN.
H. de Krijger, die tijdens de bezetting
lid was van de beruchte „Norger bloed-
ploeg" en zich aan tal van arrestaties
en mishandelingen heeft schuldig ge
maakt, is door het B.G. te Assen con
form de eis tot 19 jaar veroordeeld.
Reeds eerder was hij tot de doodstraf
veroordeeld, doch nietigverklaring der
dagvaarding door de raad van cassatie
redde hem van die straf. De voort
vluchtige L. Vos uit Coevorden kreeg
levenslang.
De 34-jarige Amsterdamse chauffeur.
H. de Krijger, werd gistermiddag door
het B. G. te Assen conform de eis tot 19
jaar gevangenisstraf met aftrek veroor
deeld De K. trad als chauffeur in dienst
van de Norger bloedploeg, een groep
Amsterdamse beroepslandwachters, die in
de laatste maanden der bezetting op ver
schrikkelijke wijze huishielden in de
Drentse dorpen Diever en Norg. In Sep
tember 1946 was hij door hetzelfde Hof
reeds ter dood veroordeeld, doch de dag
vaarding werd door de Raad van Cassa
tie onwettig verklaard.
De Havilland-Luchtvaartmaatschappü
hoopt dit jaar een nieuw straalvliegtuig
in de lucht te brengen, dat de afstand
Londen—New-York in ongeveer 1 urn;
zal afleggen. Het vliegtuig de „DH
106" zal waarschijnlijk in 1952 in
dienst worden gesteld en deskundigen
zijn van mening, dat het toestel Enge
land dan een voorsprong van 8 jaar bo
ven andere landen zal geven. Verwacht
wordt, dat de „DH 106" een kruissnel-
heid van ongeveer 80° kilometer per uur
zal hebben, waarmede het r!ch
op een hoogte van ongeveer 13.000 meter
zal voortbewegen.
Het Belgische aandeel tot nu toe
Het bestuur van de E.C.A. te Brussel
deelt mede, dat tussen October 1948. de
datum waarop het plan voor de inter-
Europese betalingen in werking is getre
den, en einde Februari 1949, de datum
waarop de laatste compensatie is ge
schied, frs. 4.734 millioen van de Mar
shall-hulp m heeft gediend om Europese
landen de'mogelijkheid te bieden in Bel
gië aankopen te verrichten. Dit bedrag
vertegenwoordigt 14,3 prqcent van de
totale Belgische uitvoer in genoemde pe
riode (33.060 millioen francs). Dit per
centage is nog groter wanneer rekening
wordt gehouden met he uitvoer naar de
Marshall-landen. Zo heeft België in ge
noemde periode voor frs. 3.773 millioen
naar Nederland en zijn overzeese ge
biedsdelen uitgevoerd.
De Marshall-toewijzingen, die m dit
bedrag vervat zijn, belopen trs. 1.120
mitiioen, d.w.z. 28,4 procent yan de to
tale Belgische aitvoer naar dit land ea
zijn overzeese gebiedsdelen.
