Nieuws oh STAD OMTREK
typerende Toetsstudies
Bioscopen
LAATSTE BERICHTEN
HANDELSVERKEER MET
WEST-DUITSLAND
Twente bestrijdt watervervuiling
van re
ipubliek
Buitenlandse investeringen
in de Bizöne
De Marshall-hulp
Eerst spreken over herstel regering
te Djokja
oid-schiedam
steunt
Met Pasen bloeien de
bloembollen
9
's Pausen feest i
Frankrijk
Indische rehabilitatie-
ui tkerin «en
r
Filters en bacteriën doen het iverk
I Pv?
MAANDAG 4 APRIL 1949
PAGINA 2
KERK-CONCERT MWIN I
v WETTIG GEZAG
WANDELEND DON BOSCO-
PATRONAAT
VERMEUWJNGSCURSUS
°P J S!rs; ?.et Van 't liedje
Je teseri de onschul
dige fotograaf weer op te zetten hetseen
eind gt in een Wildé jacht op hem ^er
dé daken en een dodeiyke val uit de
goot. Het edele duo draait daarna in de
rupsbaan van de aanwezige kermis naaf
een volgend avontuur. De fotografie is
even slecht, onevenwichtig en gezocht
als dê inhoud. Enkele ma«sa-scënes
„dóen" het wel, maar overigens is er
jükt van het goede te weinig en van
het foute te veel. Wat ons betreft, is et-
zeen eSkele redèn dit Weinig hartver
heffende Franse geestelijke nihilisme. Ie
gaan zien. Strikt volwassenen.
GEMEENTE-VERSLAG 1947
INENTING
BURGERLIJKE STAND
AFSCHEID N. F. v. MOORSEL
Door directie en personeel
DE PAUS-COLLECTE
k.J.M.V. IN HET BISDOM
HAARLEM
AUTORIJSCHOOL
WALDO
CONTINGENTEN VERHOOGD
Uitbreiding tot overzeese
gebieden van Europese landen
DAGBLAD >,DE NEDERLAN
DER" HOUDT OP TE
VERSCHIJNEN
Oorzaak meningsverschillen in
C.H.Ü, t.a.v, Indonesië
DE HAVEN VAN ROTTERDAM
TRICHTERVELD EXPLO-
RATIEGEBIED
ARNHEMS BINNENSTAD
ZATERDAGAVOND ZONDER
LICHT
PASTOOR A. J. OUDEJANS f
STAAT VAN ALARM TE
CAIRO
NIEUWE AANVOER
SUMATRA-TABAK
ENGELSE ONDERSCHEID IN
GEN VOOR 42 NEDER-
LANDERS
mm*'-**
H
„Een uitgebreid complex vreemdsoortige ronde bouwselsEen
aantal „waterfilters" in aanbouw.
GESTRAFTE NIEUWSGIERIGHEID
DRAMA UIT JAPANSE TIJD
OPGEHELDERD
OPHEFFING VAN VERBOD
TE VERWACHTEN
I
Hé; zal niet zo heel lang meer dureti,
of met Oud-Se >.;edam zal het gedaan
zijn. Maar er is momenteel nog kans en
gelegenheid genoeg oei vast te leggen,
hoe he: was. Gedeeltelijk is dit reeds
gebeurd lour tekenaars. Het vorig jaar
hebben wit voorbeelden daarvan in het
Museum uitgestald gezien. Deze teke
ningen '.varen niet in opdracht van het
Schiedams, maar van het Rotterdamse
archief gemaakt.
Typer gelooft, dat het een prachtig
iitiatief van het Gemeente Archief, van
het Stedelijk Museum of van de Schie-
damse Gemeenschap zou zijn. als reeds
nu een prijsvraag werd uitgeschreven
onder de fotografen van Schiedam, om
foto s van de oude stadsdelen ,en van
bepaalde hoekjes te maken. Typer stelt
zich die werk wijze aldus Voor: Voorlo
pig wordt een stuk van de stad begrensd
dat zeker binnen korte tijd onder de
slopershamer zal vallen. Alleen foto's uit
dat deël zullen in aanmerking komen.
Inzendingen zullen op de eerste plaats
beoordeeld worclen op de topografische
weergave d.i. de zuivere Weergave
van de toestand ter plaatse met dien
verstande, dat er getracht zal Worden de
specifieke sfeer van de betrokken stads
gedeelten in de foto te verwerken. Daar
naast moet de mogelijkheid bestiHn een
prijs te winnen voor het karakteristieke
detail of de kenmerkende close-up. Om
dat men de Wedstrijd uitschrijft over
lange termijn, krijgen de fotograferende
Schiedammers gelegenheid hun objecten
mét zorg te kiezen en te Wachten op
Ideale licht-valleil of sferische omstan
digheden. Wie bij Martin Coppens leest,
hoe lang hij gedaan heeft over de foto's
voor hét boèk „Gedachten in steen", zal
begrijpen van hoeveel betekenis tijds
ruimte is. De prijzen Van deze wedstrijd
zouden een flink bedrag mogen uitma
ken, omdat bij deelneming de inzendin
gen zouden moeten vervallen aan de
gemeente voorgeschreven formaat zou
minstens 13 X 18 moeten zijn. Op dié
manier zou onze stad van een kostbaar
archief over de verdwijnende wijkeil be
zitster worden tegen een prijs, die be
langrijk lager zou liggen, dan wanneer
eêii fotograaf deze serie moest maken.
Bovendien heeft men kans, dat er een
grotere verscheidenheid Van uitdruk
kingsvorm èii visie los komt, terwjjj
men tenslotte de belangstelling voor de
eigen stad stimuleert.
Op dit terrein liggen mogelijkheden.
Wij willen niet zeggen „grote mogelijk'
heden", omdat de resultaten afhangen
van het peil, waarop de amateur-foto
grafie in Schiedam staat. Er wordt in
onze stad heel wat gekiekt, maar over
het algemeen bedekt de mantel van de
familie-albums de resultaten met ge
rechtvaardigde intimiteit. Nu echter het
foto-materiaal, zowel als de opname-ap
paraten in ruimere mate voorhanden
zijn; nu de kans bestaat om het gevoe
lige oog, dat de talenten Van geest en
handen niet tot werktuigen heeft °m tot
venster voor een schilders-ziel te wor
den; hu dat gevoelige oog zijn indruk
ken Via de camera kan meedelen, is er
alle reden deze gélukkige eigenschap te
stimuleren. Wanneer kijkende Schie
dammers ziende Schiedammers worden
is er ook in andere opzichten veel ge
wonnen. Zij het alleen maar, dat die
ziende Schiedammers zich bewust zul
len zijn vah de grote veranderingen en
verbeteringen, welke zich in hun eigen
stad voltrekken.
Typer stelt als slagzin voor deze
wedstrijd Voor: „Een kijkende Schie
dammer, een ziende Schiedammer".
Wie voelt er voor de idee?
TYPER,
Op het kerk-coneert, dat op 20 April
ten bate van de NÏWIN door de Kon.
Zangvereniging Schiedams Mannenkoor
Orpheus", de Rotterdamse Mannenzang-
vereniglng „Apollo" en de Mariniers
kapel, het geheel onder leiding van Gijs
bert Nieuwland Sn de Grote Kerk zal
worden gegeven, Zullen Worden uitge
nodigd de militaire oorlogsinvaliden van
oe Meidagen 1940.
De militaire oorlogsinvaliden, die vóór
C April a.s. geen uitnodiging hebben
ontvangen, maar wel wensen tegenwoor
dig te zijn bij dit concert, worden ver
zocht zich in verbinding te stellen met
de heer G. G. de Jeu, Lange Haven 65,
op Zaterdag 9 April van 2 tot 3 uur nam.
Woértsdag 6 April a.s.. om 8 uur, zal
er in hét VeiKnigingslokaal een Voor
lichtingsavond gegeven worden over de
..Steunt Wettig Gezag"-actie, wélke ten
doel heeft de burgerij bekend te maken
met de maatregelen welke mi»i voorne
mens is té nemen, om de positie van
het Wettig geZag te versterken in tijden
van aanslagen daarop.
De plaatselijke commissie Schiedam
hééft de burgemeester. Mr. J. W. Peek,
bereid gevonden op déze avond hét
woord te voeren. Tevens komt er een
«preker van het Gewest Zuid-Holland
Wést. Er zal een film van de Leger
Füm-voorlichtthgsdienst vertoond wor
den.
Men hoopt door deze avond belang
stelling te wekken voor de dienstneming
by de politic-reserve. Kaarten zyn aan
de Zaal verkrijgbaar,
Het is er eindeiyk van gekomen. De
grote plannen van het Don Bosco-pa-
tronaat werden Zondagmiddag een. feit,
toén tot oprichting van een Wandeï-
sportverenigsttg werd overgegaan. De
eerstè oel'enmars werd gisteren al aan
stonds door 60 dames en 20 heren en
jongens meegelopen. Het is de bedoe
ling, dat na enkele trainingsmarsen de
wandelclub van liet Don Bosco-patro-
naat gaat deelnemen aan de bloembollen
mars in Hillegom, welke een internatio
naal karakter Zal krijgen.
De kerll van de grote gfoep bleek bij
ne eerste mars soliede. Resultaten zul
len zeker behaald kunnen worden.
In het kader van de Vernieuwings
cursus, welke door de Augustinus-vere
niging, de Ver. voor R. K. Onderwijzers,
afd. Schiedam en Omstreken, wordt ge
organiseerd, zal de heer L. Bot op Za
terdag 9 April komen dóceren oyer het
onderwerp: Spreken en voordracht op
de L. S. De les-urén zijn van 3 uur
5.30 uur. De plaats is: L. Singelstraat 55,
Schiedam.
Rgftiek (Rassafe)
Julien Duviviéf hèëft, op verzoek naar
een nieuwe inhoud en een nieuwe vorm,
de plank volkomen misgeslagen. Wat dé
inhoud betreft ,mag worden gezegd, dat
hy triviaal en onwaarachtig is. De titel
dekt in geen enkel opzicht datgene, wat
heet te worden uitgebeeld. De enige pa
niek, die te zien la, ontstaat uit de me
dedeling, dat de moordenaar van Ma
dame Nohiet gevonden is. Waarom de
mensen daarvoor zo heet moeten lopen,
is een raadsel, dat door de film-Vorm
wordt opgelost. Zeer gezocht is het
gehele Verhaal van een gepatenteerd
S U'pe, dat een zekere Madame
1 ,;f- keeft vermoord. Zijn liefje komt
t-'ót i^P ogenblik uit de gevangenis,
duw v»fZle\- in deTscha-
'bk °T ddende kerk - is liarte-
ïrin' J a lïf "€dele" duo loopt gevaar.
Een ronderhng heem weet wie do da
nste vL J hcett ongemerkt een
moord genomen. Het liefje
on ln Saat nu een aanval doen
Het gemeente-verslag over 1947 is ver
sohenen. Hét doet één boekje open övef
alles wat burger en buitenman maar kan
interesseren omtrent de interne gang van
zaken in onze Gemeente Anno Domini
1947.
Op Dinsdag 5 April 1949, dés namid
dags tussen 2 en 3 uur bestaat gelegen
heid tot kosteloze inenting tégen pok
ken in het gebouw van de G. G. en G,
D„ Tuinlaan 18.
Stamkaarten der kindèrèn medebren
gen.
GEBOREN: Dirk S., zn. van J. Kooij
en K. C. Nagtzaam. Catharina M., di
van J. A. Perdaems en C. M. Stuurman.
Petrus C„ zn. van J. C. Koot en A.
M. M. Hoefsmit. Maria J. Th., dr. van
J. C. Bisschop en H. M. Pelle.
Zoals gemeld heeft de heer N. F. van
Moorsel met een druk bezochte receptie
officieel afscheid genomen van de Ned
Gist» en Spiritusfabriek Blijkens Oe
Fabrieksbode" heeft daartoe "des och
tends een intieme bijeenkomst plaats
gehad, waarbij zich een grote schare van
peisoneelsleden uit alle afdelingen dier
onderneming in het ontspanttingsgebouw
„de Tent verzamelde om tegenwoordig
tfLZV-n Alt afscheid vah de chef der aan, die echter
afdeling Gedisstilleerd, de heer N. F.
Van Moorsel die op deze dag rijn werk
zaamheden in deze onderneming neer
legde wegens het reeds eerdei bereikt
hebben vah de pensioengerechtigde leef
tijd. In de grote zaal van het gebouw,
welke een feestelijke- indruk maakte
door de tapijten, bloemstukken eh pal
men, hadden om even ovër elf de heer
en mevrouw van Moorsel tegenover het
spreekgestoelte plaats genomen, terWyl
de familie, ie leden van de directie, de
president-commissaris, vertegenwoordi
gers van de Brugse Gistfabriek en vele
collega's, naaste medewerkers, en
langstellenden van de Delftse Gistfabriek
de gereedstaande stoelen hadden bezet.
Achtereenvolgens werd het woord ge
voerd door de president-directeur ir, >V.
H van Leeuwen, door de president
commissaris der vennootschap mc. dr.
Ph B. Liböurel, door de onder-direc
teur, de heer W. A. Vérkenms, doof de
heer drs, A. J. W. Prakke én door de
onder-directeur van de Brugse fabriek,
de heer L Vernieuwe. Door de heer
Verkennis werd namens een grote kring
van vrienden bij de Gistfabriek een
fraaie kleurige schemerlamp aangeboden.
De heer Van Moorsel sloot de rij Van
sprekers en het officiële gedeelte van
deze bijeenkomst met een persoonlijk
dankwoord, gericht tot degenen, dié hem
hadden toegesproken en tot alle aanwe
zigen.
Het hoogtepunt van het bloembollen*
seizoen Valt dit jaar precies tijden» ds
Paasdagen.
Het gehélé bollenseizoeh bestrijkt dit
jaar de periode van 6 April tot 10 Mei.
De kleuren geel en wit domineren in
liet begin dier periode, n-1, van 6 tot 18
Aprii, wanneer dê narcissen in vólle bloei
staan. Tegen het eind van de narcissen,
tijd mengen deze kleuren zich met ds
felle kleurschakeringen der hyacinthen,
welker bloeiperiode van 15 April tot 25
April valt. Tegelijk met de hyacinthen
Vangt ook de bloeiperiode der tulpen
een langere bloeitijd
hebben dan de hyacinthen, n.l. Van 15
April tot 10 Mei.
De opbrengst van de gisteren in alle
kerk gehouden collecte voor de radio
zender, aan te bieden aan Z. H. de Paus
bij gelegenheid van Zijn gouden Priester
jubileum kan nog niet precies wonden op
gegeven. De schatting is als volgt: St
Janskerk 900, ozenkranskerk 800, S'
Lidiunakerk 800 en H. Hartkerk 150.
Daar de telling eerst Dinsdag plaats
heeft, kan de juist opbrengst pas Woens
dag worden bekend gemaakt.
Kees Broekman heeft Zondag gereden
in een schaatswedstrijd te Roeros over de
500 én 3O0O meter. Hij Won de 3000 meter
in 5 min. 12 sec. Op de 500 meter werd
hij tweede in 46.3 sec. achter Farstad die
won in 44.3 sec.
(Van onze verslaggever.)
De Haarlemse bond van dé K.J.M.V
hield gisteren iri het Triniteitslyceum in
de Spaarnèstad zijn jaarvergadering. Des
morgens droeg dö diocesane aalmoezê
hier, rector H. Brans, de H. Mis óp,
waarna men gemeenschappelijk ontbeet.
Voorzitter Wim van Koningsbrugge
opende later de vergadering met een wel
komstwoord, waarbij hij de verschillen
de gebeurtenissen van het afgelopen jaar
de revue liet passeren. Vervolgens wei
den de Verslagen en een nieuw huishou
delijk reglement goedgekeurd en vond
een bestuursverkiezing plaats, waarbij
Chris Houwehng tot secretaris werd ge
kozen. De scheidende secretaris Simpn
Klein haalde in zijn afscheidswoord
herinneringen op. Aalmoezenier' Brans
besloot de morgenvergadering met een
opwekkend woord, waarby hij op de apos
tolische taak van de Vereniging de na
druk legde en er op aandrong dat men
zich mëer naar buiten en tot anderen
Zal gaan richten.
Na de lünch voerden de leden Van de
Amsterdamse St. Hilarius-afdeling èen
passiespel op onder leiding van Frans
van 't Hoen; men maakte daarby ge
bruik van de gedramatiseerde staties van
Gabriël Smit. Tenslotte sprak pater
Vogels O.E-S.A- over de crisis van d
godsdienst, waarbij hij een analyse gaf
van de oorzaken van de geloofsafval
Daarin Verbetering te brengen zal vól
gens spr. het best kunnen geschieden van
het gezin uit.
INSTRUCTEURS-DIPLOMA K.N.A.C
In de laatste week van Maart j.l zyn
te Den Haag besprekingen gevoerd* tus
sen vertegenwoordigers van het militaire
,frs .u£, Van West-Duitsland en van het
west-Duitse bestuursapparaat enerzijds
en een Nederlandse delegatie anderzijds,
teneinde de ontwikkeling van het han
delsverkeer tussen Nederland en de West-
Duitse zones nader te bezien. Deze be
sprekingen waren nodig, aldus deelt het
ministerie van landbouw, visserij en
voedselvoorziening ons mede, daar, o.fn.
tengevolge van de langzamer realisatie
van Nederlandse exportcontingenten ini
verhouding tot de Duitse leveranties, een i
te groot nadelig Nederlands betalmgs- i
saldo dreigde te ontstaan. Vooral ten i
aanzien vah contingenten voor consump-j
tie-aardappelen, pootaardappelen, groen-
te- en landbouwzaden, margarine, aard
appelmeel, fokvee, vis, sierteelproducten
en kaas bleef de realisatie achter bij de
verwachtingen.
teneinde een evenwichtiger toestand te i
scheppen, kwamen de legaties overeen j
een aantal Nederlandse exportcontitigen-
Fdofnamelijk in de agrarische sec
tor, te verhogen, hiermee wordt een
vermindering van het verwachte nade
lige saldo met 10 millioen dollars be
oogd.
besprekingen zegde de
wést-Duitse delegatie Da. toe, dat spe-
aandacht zou Worden geschonken
j3?™ 80 beschikbaarstelling Van mid-
r?,£+L,V°v - imP°rten van seizoenpro-
drong de Nederlandse
frl m °P aan de Nederlandse ex
port van verse groenten en vroege aard
appelen ook in Duitsland via de parti
culiere importeurs te dóen lopen. Deze
suggestie, waarmee de West-Duitse dele
gatie m pnncipeaccoord ging, zal nu
aan de Import Advisory Committee te
Frankfort woorden voorgelegd
De belangrijkste additionele contingen»
teti vallen in de agrarisehe sector Het
betreft hier karwijzaad, waarvan het to
tale contingent voor de lopende periode
(tot 1 Aug. 1949) op 137.500 dollars is
gebracht (verhoging 37.500 dollar), volle
melkpoeder niet eèn totaal contingent
Van 1.920 000 dollar (verhoging 1 milli
oen dollar), aardappelmeel met een to
taal-contingent van 3.520.000 dollar (ver
hoging 1 millioen dollar), kaas met een
totaal-contingent van 3 millioen dollar
(verhoging 2 imllioen dollar) en bloed-
albufnen met een totaal-contihgent van
180.000 dollar (verhoging 100.000 dollar)
voor eieren werd een belangrijk nieuw
contingent van 1,5 millioen dollar opge
nomen. De totale post voor verse groen
ten werd eveneens verhoogd en kwam
op 14 millioen dollar, een toename dus
van 1 millioen dollar, met dien verstande
dat hierover voor 1 Mei a.s. een defini
tieve beslissing zal worden genomen,
evenals ten aanzien Van een eventuele
verhoging van de post gebruiksvee.
De vermoedelijk niet-realiseerbare ge
deelten van bepaalde contingenten, met
name consumptieaardappelen (restant
2.000 000 dollar), pootaardappelen (res
tant 500.000 dollar), land- en tuinbouw-
zaden (restant 1.000 000 doilari, groente-
planten (restant 75.000 dollar) en ge
droogde groenten (restant 2ÖÖ.ÖÖ0 dollar)
werden afzónderlijk in een annexe op
genomen, hetgeen inhoudt, dat de West-
Duitse delegatie ten aanzien /an dé ver
dere realisatie hiervan een voorbehoud
maakt.
Door liet Europese hoofdkwartier
van de E.C.A. te Parijs is vandaag be
kend gemaakt, dat de hulp, welke vol
gens het plan-Marshall aan Europese
staten wordt verleend, zal worden
uitgebreid, teneinde deze landen in
staat te stellen, hun in andere wereld
delen gelegen koloniën tot ontwikke
ling te brengen.
Waarschijnlijk zal bij het ten uitvoer
leggen van de volgende projecten in
koloniale gebieden nUlp wórden ver
leend: het uitbreiden van haven-instal
laties, het bouwen van krachtstations en
het tot stand brengen van verbindings
middelen, het in exploitatie brengen van
minerale hulpbronnen en het bestrijden
van de tsetsevlieg (die de slaapziekte
veroorzaakt).
Parijse autoriteiten van de E.C.A. ver
klaarden, dat het tot ontwikkeling bren
gen van afhankelijke gebieden Europa
óp de lange duur in staat zou stellen,
zijn economische stabiliteit Wederom te
herkrijgen, tevens zou deze ontwikkeling
zeer ten voordele strekken van de inwo
ners dezer gebieden, hetgeen in over
eenstemming is met de grondgedachte
van het plan van president Truman, om
de „achtergebleven gebieden" verder te
ontwikkelen.
Deze autoriteiten verklaarden verder
nog dat het hoofddoel van het nieuwe
plan was „nieuwe mogelijkheden voor
driehoekstransacties in de handel te doen
ontstaan, waarbij uit de overzese, afhan
kelijke gebiedsdelen afkomstige grond
stoffen of halffabrikaten tegen dollars
konden worden verkocht, of tegen an
dere schaarse goederen worden geruild".
Door de E.C.A. is hedên bekendge
maakt, dat de totnutoe aan alle landen
'P tetaai, overeenkomstig het plan-Mar-
rT^r-A^teekte hulp, een bedrag van
0.002.103 OOO beloopt. Hiervan heeft En
geland L-60.B64.000 dollar ontvangen,
totaal mper is dan 25 pCt. van het.
Naar wij vernemen, zai het dagblad
„De Nederlander" met ingang van 3 April
a.s. ophouden te verschijnen.
Naar wij van de zijde der hoofd
redactie vernemen, moet de oorzaak ge
vonden worden in meningsverschillen
die zich in de kring der Christelijk His
torische Unie voordoen ten aanzien van
de in Indonesië té volgen politiek.
Volgens mededeling van de Kamér van
Koophandel eh Fabrieken voor Zuid-
Holland, zijn in de week van 20 t.m. 26
Maart 1949 in de haven van Rotterdam
aangekomen 257 zeeschepen met een In
houd van 801.927 netto M3. (2.83 M3. is
1 f eg. ton),- tegen 192 schepen Ine:
824.871 M3. in dé overeenkomstige week
van 1948. Nu clus 65 schepen meer, doch
22.944 netto M3. minder.
(Telefonisch van onze Parijse
correspondent)
In geheel Frankrijk is het gouden
jubileum van Z. H. de Paus met geest
drift gevierd, in de grote steden vooral
met kerkelijke plechtigheden en recep
ties. Parijs bood daarbij een wei zeer on
gewoon schouwspel. In het nieuwe ver
gadergebouw bij dé Porte d'Auteüil werd
aan meer dan 3000 ouden van dagen, die
van hetzelfde geboortejaar zijn als de H.
Vader, een eremaaltijd aangeboden. Het
waren de hulpbehoevenden, in het bij
zonder de stille armen, uit de parochies
Van Parijs en omstreken en verder grijs
aards van alle gezindten uit allerlei stich
tingen. Dé zéér talrijke tafels Waren elk
gepresideerd door een persoonlijkheid
uit de 'katholieke actie en bekende figu
ren uit het katholieke leven. In de grote
'Rotonde Waren de tafels 'gepresideerd
door de nuntius te Parijs Mgr. Roncali,
de aartsbisschop van Parijs, kardinaal
Suhard en andere kerkelijke Hoogwaar
digheidsbekleders Verder zag men de
directeuren van grote katholieke instel
lingen, figuren als de oud-gezanten
Roux en Ciaudel, bekende sociale wer
kers, schrijvers en kunstenaars.
Muziek van omstreeks 1900 verhoogde
de feestelijke stemming.
Een twintigtal deskundigen van naam
hebben een bezoek gebracht aan het
Trichterveld te Maastricht. Ter plaatse
Van de opzienbarende vondsten werd
een officiële conferentie belegd waarbij
Vooral de vondst van de mergelgangcn
en de figuren öp de wanden van deze
gangen zelfs de geleerden biologeerden
In dit gezelschap zagen we o.a. prof.
Van Griffen uit Groningen, jhr. Van
Nispen tot Sevenaer, directeur van
Monumentenzorg,, tr. Bremen en dr- Van
de Velde van 'het departement van On
derwijs, dr- Thiadens, directeur van het
geologisch bureau te Heerlen, dr. Gla-
zema, drs. J. Sprenger, alsmede de wet
houders Steebe en Godfroy,
Het eindresultaat was, dat verzocht zal
worden het Trichterveld tot exploratie-
gebied te verklaren.
De zes woningen, waarvan hét graven
der fundamenten aanleiding zijn ge
weest tot de ontdekking van dit myste-
rieuse geval, zullen op een andere plaats
gebouwd worden .zodat het terrein voor
verder onderzoek geheèl vrij komt té
liggen.
De werkzaamheden van het verder
onderzoek zullen worden verricht onder
toezicht van het Rijksbodemonderzoek.
Hiertoe zullen subsidies^ worden aange
vraagd bij Rijk, provincie en gemeente.
(Van onze correspondent.)
Door een brand in een transformator
huisje in de oude stad Was Zaterdag
avond een groot gedeelte Van Arnhems
binnenstad geruime tijd in donker ge-
huid. Persoonlijke ongelukken kwamen
niet voor. Eerst na blussing kon dé
stroomvoorziening Worden hersteld. De
horzaak van de brand is nog niet be
kend-
O
Naar het Deviezeninstituut voor Indo
nesië mededeelt, zal thans ook de per
Ordonnantie No. 4 Staatsblad 1949 no 55
bekend gemaakte tweede (slot-)tehab!-
litatieuitkering voor zover het betreft de
betaling in geld, welke aan oorlogsslacht
offers zal worden uitgekeerd, naar Ne
derland kunnen worden getransfereerd,
indien begunstigde, dan wel zijn echtge
note geen Indonesisch deviezeningezete-
ne is.
De*e tweede (slot-) rehabilitatie-uit
kering ln geld kan cvcrtals de „initiële"
z eliabilitatie-uitkering', een en ander
overeenkomstig dc bepalingen van bo
vengenoemde ordonnantie en buiten liet
„transfer-schema" om, naar Nederland
worden overgemaakt, hetgeen mogelijk
blijft tot twee jaar na 25 Maart 1949.
Uitkeringen Wegens rehabilitatie t.
g. v. niet-ihgezetenen behoeven der
halve niet op 'n gurni gestort te worden,
tenzij belanghebbende de uitkering in
Indonesië wenst aan te houden.
Eventuele uitkeringen boven het in
hogergenoemde ordonnantie bepaalde
maximum komen niet voor bijzonder
transfer l'n aanmerking en dienen der
halve op eèn gurni gestort te worden.
Aanvragen tot overmaking zullen dool
tussenkomst van de uitbetalende vverkge
ver op de gebruikelijke wyze moeten
worden ingediend.
In de ouderdom van 72 jaar is gisteren
onverwacht overleden de zeereerw. lieer
A. J. Oudejans, pastoor te Warmond. De
thans overledene werd 6 Februari 1877
in Purmerend geboren. Na zijn priester
wijding 2 Maart 1902 werd hij dezelfde
maand nog benoemd tot kapelaan te Al
phen a.d. Rijn en in Augustus van het
volgend jaar te Haarlem (H.H. Elisabeth
en Barbara). In Februari 1906 volgde zijn
benoeming tot leraar aan het Klein semi
narie Haeeveld, terwijl hem tenslotte op
14 Juli 1920 de herderlijke zorg voor do
parochie van Warmond werd opgedra
gen.
Sllids gisteren is te Cairo de staat van
van alarm varl kracht. Officielen de.-
politie-lroepen, die met Wrlöf afwezig
waren, zijn teruggeroepen. Ook zijn spe
ciale voorzorgsmaatregelen genomen in
verband met de bewaking van openbare
gebouwen.
Volgens te Cairo verschijnende dag
bladen is de staat van alarm afgekondigd
„in verband met bepaalde omstandighe
den in het midden-Oosten".
POSITIES TROEPENSCHEPEN
De „Kotn laten", op de thuisreis, pas
seerde gisteren Perim en wordt 19 dezer
te Rotterdam verwacht.
De „Volendam", op reis van Rotter
dam naar Java, arriveerde heden te Port
Said.
De ..Waterman" wordt U April om 7
uur van Java te Rotterdam Verwacht.
De „Zuiderkruis", op reis van Rotter
dam naar Batavia, vertrok Vrydag van
Suez.
Het s.s. Glenearnheeft 24 Maart 2838
pakken Sumatra-tabak oogst 1948 aange
voerd bestemd voor dê Deli-Mij. en Dell
Batavia Mij. Voor de tabaksmij. Arends
burg werdén 393 pakken aangevoerd. Iri
totaal zyn hier. te lande circa 6700 pak
ken Sumatra-tahak gearriveerd bestemd
voor diverse maatschappyeii. Deze par
tijen zullen in de veiling Van Mei a.s.
worden gebracht, -
De ambassadeur van Engeland in Den
Haag sir Philips Nichols, heeft heden
morgen in de Britse ambassade onder
scheidingen .uitgereikt aan Nederlanders
ei één Engelsman voor tijdens de oorlog
betoonde diensten aan de geallieerden.
Luitenant-generaal W. Schilling ontving
de versierselen van „Commander in the
order of the British Empire, military divi
sion". In totaal werdén 43 personen on
derscheiden, waarvan eer, posthuum, n.l.
Wijlen mevr. Johanna Maria Póeïs te
Bohst. Oud minister L. Neher ontving
„The king's medal of Courage in the cause
of freedom", evenals .es.-kapitein vlieger
Gerben Sonderman. adjudant in buiten
gewone dienBt van H.M. de Koningin.
'v-.vwte'
(Van onze correspondent).
Een uitgebreid Complex vreemdsoor
tige ronde hauwsels trekt tussen En
schede en Hengelo dagelijks de aan
dacht van dé treinreiziger. Het zyn de
geweldige bassins van Nederlands groot,
ste en modernste waterzuiveringinstal
latie, die daar aan de Oostelijke oever
van het 1'Wente-Rijnkanaal haar vo>-
tooiïng nadert. Met deze nieuwe inrich
ting, van ruim 4 millioen, zal straks
op grootscheepse wijze het afvalwater
van dc Twentse textielfabrieken langs
kunstmatige, biologische weg worden
gezuiveyd. Daardoor zal een einde kO'
men aan de vervuiling van de riviertjes
en beekjes in Twente.
Deze watervervuiling vormt een der
grootste problemen in Twente. Sinds jaar
en dag verkeren alle Twentse beken,
waarop riolen lozen, of waarin het afge
werkte bedrijfswater der fabrieken te
rechtkomt. in vervuilde toestand- Sommi
ge, de Twekkeler-, Oeler-, en de Buurser-
beek en niet in het .minst de Almelose
Lolee hebben door deze vervuiling een
treurige vermaardheid gekregen.
De Oelerbeek, die grote massa's vuil en
Het door de republikeinse minister
Leimena gisteren na zijn terugkeer uit
Banka aah de heer Critchley overhan
digde antwoord van ir. Sukarno c.s. in
verband met de uitnodiging van de Com
missie der V.N. voor Indonesië tot deel
neming aan de conferentie te Batavia, is
vervat in een brief, die is ondertekend
door Moh. Rum. In deze brief wordt o.a.
gezegd, dat besloten werd, de uitnodi
ging van de Unci te aanvaarden, doch er
wordt aan toegevoegd dst, aangezien
deze aahvaardihg „alvorens door Neder
land werd toegestemd iri een herstel van
de republikeinse regering te Djokjakar
ta", waarschijnlijk „ernstige misverstan
den bij de republikeinse leiders in andere
delen van het land en daarbuiten, als
mede bij het Indonesische volk lil het
algemeeh" tengevolge zal hebben, welke
misverstanden „ongetwijfeld één even
tuele bij legging van het Indonèsische ge
schil nog meer zouden bemoeiiyken"
tevens nadrukkeUjk wordt verklaard, dat
deze deelneming aan de conferentie
noodzakelijkerwijs een beperkt karakter
zal hebben, althans gedurende de eerste
fazen der besprekingen.
Nadat vervolgens o.m. is verwezen
naar de desbetreffende passages in het
rapport der Unci van 1 Maart en naar
de debatten in de Veiligheidsraad, on
derstreept de republikeinse brief, dat
weder-instclling van de republikeinse
regering te Djokja „voorwaarde is
voor vruchtbare onderhandelingen".
Vervolgens wordt gepreciseerd, dat de
republikeinse delegatie by deelneming
aan de besprekingen te Batavia .aan
vankelijk alleen in staat zal zijn „de
practische bijzonderheden van het
herstel der republikeinse regering te
Djokja te bespreken".
U® brief besluit toet het uitspreken
van de hoop, dat Nederland in principe
met een dergelijk herstel „reeds dadelijk
bij het begin" zal instemmen, teneinde
de republikeinse regering in staRt te stel
len, te Djokja „en op grond van dè on-
omstootbaar vastgestelde wensen van
haar volk, essentiële besluiten te nemen
met betrekking tot de resolutie van de
Veiligheidsraad Van 28 Januari en de
richtiynen van 23 Maart".
Tot dusver was het een raadsel geble
ven, Waar de 64 personen van de zout
winning op Madura en van de Madura
Stoomtrammaatschappij grotendeels
Nederlanders en enige Chinezen en Indo
nesiërs door de Japanners waren heen
gebracht en geëxecuteerd. Het was alleen
bekend, d-t zij iri groepen van twintig
door de Japanners op transport werden
gesteld uit pamekasan.
Thans is de hand gelegd op een vroe
gere Kempetai-chauffeur en heeft men
kunnen vaststellen, dat de slachtoffers
onthoofd zijn in de djatibossen rondom
Bodjonegte'o. Enige Japanhers, die in Ba
tavia in de Tjipinanggevangenis Zitten,
hebben na een scherp verhoor bekend
hierbij betrokken te zyn geweest.
De Britse eh Amerikaanse militaire
gouverneurs hebben besloten het ver
bod op de buitenlandse investeringen in
de Bizone van Duitsland op té heffen.
Dit besluit heeft ten doel het herstel
van Duitsland te bevorderen.
Hun voorstel moet nóg doör de rege
ringen van Londen en Washington wor
den goedgekeurd, doch er is geen reden
om aan te nemen, dat zR er hun veto
over zuilen uitspreken, aldus verklaar*
den Amerikaanse autoriteiten.
Zij zeiden, dat généraal Lucius D_ Clay
en generaal Sir Brian Robertson aan hun
regeringen hadden doen wetën, ódt voor
het herstel van- West-Duitsland belangrijke
investeringen hodig zijn.
De militaire gouverneurs hadden ver
klaard, dat er een gemiddelde jaarlijkse
belegging van I tot 8 milliard Duitse mar
ken nodig is om het zover te krijgen, dat
Duitsland tegen 1932 zichzelf kan bedrui
pen.
Men verwacht, dat deze som voor het
grootste gedeelte uit Duitse bronnen zal
Volgens de Amerikaans® autoriteiten
heeft de E.C.A. de fonilw Én'
dat de E.C.A. tcgenwaarde tenüscn Vom.
heie°singsdoeleinden mogen worden ge-
brmkt De ^L^rV^:fon ?„ri„Se'' van
Bizonia bedragen -33.0fl0.000 Duitse
marken.
De autoriteiten waren echter van me
ning. dat ',^t
eventuele bu tui andsc. kapitaal nog niet
v Investorhlizsfnnd Duitse behoeften
aa'lo er on dl» dSen te voorzien. Zij
crote schaal ?iai m«»£ beleggin§ ÖP zeer
het benodigde U*n Plaats vinden om
hi»t hf4rBtoi&»v..Jte verschaffen voor
het herstplV-w i 16 verscnaiien voor
inhalen van w Oorlogsschade, voor het
der reparatie^6 ^hterRiand op het gebied
heden en en onderhoudswerkzaam-
trie te ,L m de knelpunten in de indus-
chem,® verwijden' De kolen-, staal- en
hinri I mdustrieën van het Ruhrge-
hrJL* eüWen om kapitaal voor de uit-
riteite Van de Productie' aldus de auto-
Het enige terrein, waar een oplossing
zou liggen, is gedwongen sparen door
middel van belastingheffing. Dit is echter
Politiek weinig attractief. Het enige bui
tenlandse kapitaai, dat op het ogenblik
komen, doch de militaire gouverneurs zïm I ^schik.baar( is. voor belegging is Ameri
can menine dat Ranvunirfffpn uit hit u kaans kapitaal en er is geen grote toe-
aKif S S bui" vloeiing van Amerikaans kapitaal naar
tenlana ïulltu moeten plaats hebben. I Duitsland te verwachten.
kwalijk riekend we tér door het prach-
•lige Twickelerbok in Delden voert, is ja
ren geleden aanleiding geweest tot een
geruchtmakend proces van baron van
Hèéckeren van Wassenaar, de bezitter van
kasteel Twickel, contra de gemeefite En
schedé. Hij eiste, dat Enschede de vuilwa-
terlözilig op dé Outer beek zou stopzetten.
ZötenS dat. hog ftiet was geschted» moest
het gemeentebestuur als schadevergoe
ding iedere dag vijftig gulden betalen aan.
(ie kasteelheer van Twickel.... En nu nóg
betaalt de gemeente Enschedé jaariykv
een dwangsom van 18.000.
Daar Enschedé, door al zijn fabrieken
nog steeds als de grootste watervervui
ler van Twente geldt, tracht het gemeen
tebestuur met alle middelende katoen*
stad van deze onsympathieke bijnaam te
bevrijden. Was toendertij" het protest van
baron van Heeckeren aanleiding tot de
bouw van een eerste Waterzuiveringsin
stallatie, thans'spelen factoren als volks
gezondheid en gewestelijk schoon ook een
belangryke rol. Maar nóg voornamer is
dit: had m die laren enkel Twickel be
lang bij een verbetering, thans is geheet
Twen'0 er mede gebaat. Het gehele
stroomgebied van de Regge. ia. bijna vol
komen Vervuild. Ook daar, waar de land
bouwer voor bedrijfs- en drinkwater voor
zijn vee is aangewezen op de beken, i#
verbetering een dringende noodzaak.
Aanvankelijk waren de Twentse ge
meenten van plan een gemeenschappe
lijke waterzuivering, z.g. natuurlijk vloei-
velden onder Wierden aan de leggen, en
ir. Van Slijpe had hiervoor de plannen,
al klaar. Hiervan is, mede als gevolg van
de vóóroorlogse crisistijden, nimmer iets
gekomen. In 1939 besloot de gemeenteraad
van Ensphedê' zelf een grote installatie te
bouwen waaraan nog datzelfde jaar werd
begonnen. Het werk werd door de oorlog
onderbroken en eerst in 1946 kon het
Vveer ter hand worden genomen.
Hulptroepen
Qp enkele kilometers van de stad te
nu een zes hectare omvattend complex
Van bouwwerken tot stand gekomen- Het
is eeti verzameling bassins, buisleicungea
en gebouwen, waar al het rioolwater za'.
Wórden opgevangen en gezuiverd. Daar-
by maakt men onder andere gebruik van
bacteriën-kolonies. Er zijn vier. groepen
van elk drie filters gebouwd,, dié elk een
middellijn hebben van 32 metér. In deze
filters bevinden zien ribben, waarom ste
nen zijn gestapeld. Met behulp van draai-
ende sproeiers wordt het grUze Water óver
de stenen gespoten. Na een maand is dé
filter „rijp Op de opgestapelde stèilea
heeft zich een slijmhuidje afgezet en daar
op vormen zjch de bacteriën-kolonies
Deze bacteriën hebben de eigenschap, dat
zi.l het nog m het water aanwezige onop
geloste Vuil absorberen, zodat het water,
dat de filters verlaat, schoon is. Er is daar-
na nog een vervuiling van de afvalproduc
ten der bacteriën, de zogenaamde humus-
vlokken, waarvah het water in een ander
bassin wordt ontdaan. Het heldere water
kan nü worden afgevoerd, waardoor
vervuiling der Twentse beken en rivier
tjes voor een belangryk deel wordt te
gengegaan.
Deze nieuwe zuiveringsinstallatie brengt
geheel Twente verschillende voordelen.
Op de eerste plaats verkrijgt men uit het
vuile water een voor de landbouw zeer
belangrijk eh thans schaars product: or
ganische meststof. Bovendien wordt bij
het proces dagelijks 300Ö-M3 methaangas
gewonnen met een waarde van 9090 calo
rieën. bit is ruim voldoende om de tftachi»
Hes van de gehele centrale aan te drijven.
Aan deze machines althans de twee
gasmotoren —is nog een hele geschiede
nis verbonden. Zij waren in 1941 in Neu
renberg besteld maar de '^vering bleef
uit, hoewel nlen van gemeentewege daar
op bij voortduring bleef aandringen. Ia
1944 werd een brief naar Neurenberg ge
schreven met het verzoek de gasmotoren
af te leveren, of ze klaar waren Of niet.
Zij werden inderdaad op de spoorwagen
gezet maar de landing bij Arnhem gooide,
voor wat dit betreft, roet in het eten. Na
de bevrijding werden opnieuw pogingen
gedaan om de machinerieën naar ons land
te krijgeti en dit is na veel moeite ge
lukt- Zij moesten evenwel in dollars Wor
den betaald...»
