Pact-landen verwerpen de
Russische beschuldigingen
Diplomatieke hoogspanning te
Washington
Personenverkeer met België-
Luxemburg
OORLOGSGETROFFENEN
VRAGEN HUN RECHT
Lieftincknktte overtuigen f
avonturen
van
Frederik
Zanger
R
Historische dag
'S1- SbS
Si STSZ «-CSE?
VORSTELIJKE KUNSTENARES
EXPOSEERT
HET WEER IS OMGESLAGEN
V.
Safari "de npSsd£-eef
De
De Schuchtere
ïlM& W d* van
Stormschooi Bloemen-
daal nog deze maand
naar Roosendaal
ADIO
programma
4
MAANDAG 4 APRIL 1949
PAGINA 5
Zaterdag j.l. hebben de ministers van buitenlandse zaken der
aan het N.-Atlantisch pact deelnemende landen te Washington
de eerste gemeenschappelijke bijeenkomst gehouden, tijdens
welke de tekst van het verdrag officieel ongewijzigd werd goed
gekeurd. Inleen communiqué werd verklaard, dat de ministers
tevens „een voorlopige beschouwing" wydden aan de in het
pact te richten defensie-raad, welke zal bestaan uit „ministers
van buitenlandse zaken of andere regeringsvertegenwoordigers"
en zal bijeenkomen direct nadat het verdrag door de zeven
oorspronkelijke pact-leden zal zijn geratificeerd.
NOG GEEN VOLLEDIGE
VRIJHEID
Deviesenreisverkeer
Hei werk van H.K.H. Prinses
ilhelmina tentoongesteld
in Apeldoorn
STRO WORDT *EER
geëxporteerd
Goederen voor persoonlijk
gebruik
WILLEM VAN OTTERLOO
GEÏNSTALLEERD
MASSAAL CONGRES DER
LANDELIJKE FEDERATIE
TE DEN BOSCH
Critiek op het wetsontwerp
WILMAN;
NEDERLANDSE RADIO-ROMAN
Zo nodig de strijdl
Nog geen zekerheid omtrent
bestemming „Wildhoef
RADODISTRlBUTlE rv.: 7.00 Fr. Br.:
wns, 7.10 gram., 7.15 Eng. H.S.: revue
ork., 7.50 „Lift up your hearts", 7.55
weer, 8.00 Fr. Br.: nws., cone., 9.00 V).
Br.: nws., 9.05 Casinopr., 10.00 die., U.30'
Eng. L.P.; Anton en ork., 12.15 partem.,
12.30 Sohole ork., 13.15 Var. ork., 14-00
Eng. H.S.; „Music Hall", 14.10 sextet
Carroll., 15.00 diénst 15.40 NWDR. ka-
vnetmuz.: 16.00 Eng. L.P.: voordr., 16.15
Casino ork.. 17.15 ork. Weir. 18.00 Mac-
pherson, 18.30 Comm. singing, 19.00 Fr.
Br.: omr. ork., 19.30 VI. Br. Geraldo,
19.50 Fr. Br.: nws. 20.00"VI. Br.: Folklo
re, 20.15 Beromunster: symph. conc..
21.30 VI. Br.: Gram., 22.00 VI. Br.: nws.,
22.15 ork. Armstrong. 22.50 nws. 22.55
gram. 23.00 div.
In onze beschouwingen over het
Noord-Atlantisch pact hebben wij tot
dusverre angstvallig het woord „histo
risch", dat een al te zeer uitgesleten
cliché dreigt te worden, vermeden.
Maar heden, nu tê Washington twaalf
ministers van buitenlandse zaken hun
handtekening ondei de tekst van dit
pact plaatsen, menen wij in de volle
en werkelijke betekenis van het Woord
van „een historische dag" te mogen en
zelfs te moeten spreken.
Minister Bévin heeft onlangs gezegd:
dit verdrag overkoepelt de oceaan. Het
is volkomen juist; en toch zou het wel
licht nog juister zijn geweest, mdien de
Britse politicus verklaard had, dat het
Noord-Atlantisch pact de bestaande toe
stand juridisch vastlegt.
Maar ook in deze opvatting is het een
grootse gebeurtenis. Hét is de eerste
maal in de geschiedenis, dat de Ver
enigde Staten in Vredestijd tegenover
Europa verplichtingen, als in het pact
zijn vastgelegd, hebben aanvaard. Bij
alle onvolmaaktheden en gapingen, wel
ke dit diplomatieke instrument vertoont
wij hebben ze in den brede uitgeme
ten blijft één zaak domineren: dat
Washington het niet alleen voor West-
Europa, maar evenzeer voor de Ver
enigde Staten zelf zo gevaarlijke isola
tionisme heeft prijsgegeven. Er is een
zeer sterke band gelegd tussen Wést en
Oost van de Atlantische Oceaan; en
voor zover we de toekomst menselijker
wijze kunnen overzien, zal deze band
eer sterker worden dan verzwakken, in
het steeds groeiende besef, dat we ge
meenschappelijk leven of gemeenschap
pelijk ten onder gaan. Het is een alter
natief: het een of het ander; een derde
mogelijkheid bestaat niet meer.
Maar als het pact de oceaan overkoe
pelt, dan doet het dit evenzeer West-
Europa zélf. Van het gehele gebied, dat
ideologisch daartoe behoort, missen we
aan de tafel, waar de handtekeningen
worden geplaatst, slechts vier ministers
van buitenlandse zaken: van Zweden,
Zwitserland, Oostenrijk en Spanje. Hun
afwezigheid betekent voor ken geen -
wijzing van het pact; voor drie
hen zijn ernstige motieven op te ge
waarom zij afwezig zijn; Spanje ecmer
missen we zeer node; het is een
belangrijke strategische nunte" Y?"
Westen, en slechts buitengesloten om
tamelijk Vage redenen van s
Dat echter negen
Europese sfeer krachten te bun'-
fetoTom Zich zelf te handhaven, en zo
hct^oh nodlg mocht zijn zich te ver
dedigen is wel een der helderste licht-
zdden van deze gebeurtenis. In het ver
leden hebben we heel wat defensieve,
en helaas ook offensieve bondgenoot
schappen gekend. Om ze echter waar
lijk effectief te maken, ontbrak steeds
één element: dè coördinatie; ieder
werkte voor zich en op eigen initiatief.
Nu heeft men reeds in de Westerse
Unie een ordenend lichaam, en men
■ma* redelijkerwijze verwachten, dat
Hit"zijn werkzaamheden heel spoedig
breder zal uitbreiden: tot alle deel
nemers aan het pact. Elk land, groot Of
klein, krijgt zijn taak; een taak in het
grote geheel. Als men aldus naast de
groeiende economische nog een steeds
intenser militaire samenwerking krijgt,
zal vanzelf ook een politieke eendracht,
om van eenheid niet te spreken, ont
staan. Ongetwijfeld tot heil van geheel
West-Europa, en naar we hopen van
geheel Europa.
Zelfs als straks in het Amerikaanse
Congres over een nieuwe leen- en
oaHitwet voor de bewapening van West
zal worden gesproken, mag men
Europa za verliezen, dat het
tochi nooit uit het «ra .g en
hoofddoel van Noord-Atlantische
De volgorde, waarin de ministers van i
buitenlandse zaken heden. Maandag, zul
len tekenen, is alphabètisch en dus als
volgt: België, Canada, Denemarken,
Frankrijk, IJsland, Italië, Luxemburg,
Nederland, Noorwegen, Portugal, Enge
land (United Kingdom) en de Verenigde
Staten De plechtigheid zal op de korte
golf in 43 talen tegelijk uitgezonden wor
den.
De uitzending begint om ZO uur 45
Ned. tijd en wordt o.m. gèrelayeerd
door de B.B.C. en de Nederlandse Ra
dio-Unie.
De diplomatieke bedrijvigheid tè Was
hington is in de geschiedenis der V.N.
zelden zo groot geweest. Minister Dean
Acheson voert bespreking na bespreking
e" °°k de andere ministers brachtén
elkaar bezoeken om gemeenschappelijke
problemen te behandelen Zaterdag had
mr. Stikker, de Nederlandse minister Van
buitenlandse zaken, een onderhoud tnèt
zijn collega's Bevin en Schuman, naar
men aanneemt over de bewapening van
W. Europa in het kader van het N. Atlan
tisch pact.
De Portugese minister polst uiteraard
zun collega's vooral over eventuele deel
neming van Spanje aan 't pact, welke z.i.
dé ondertekenaar vele voordelen zou bie
den. „Men kan zich niét voorstellen", Zó
zeide hij: „dat een W. Europees pact vol
ledig zou zijn, als daarin een land mét
27.500.000 inwoners niet opgenomen
wordt".
De 13 ministers van buitenlandse
zaken der pact-landen hebben Zaterdag
openlijk de Russische beschuldiging af
gewezen, volgens welke het verdrag
agressief zou zijn en gericht tegen de
sovjet-unie.
De ministers brengen naar voren, dat
het verdrag van „volkomen defensieve
aard" is en niet gericht tegen enig land
of enige groep van landen, doch alleen
tegen gewapende agressie. Zij wijzen er
op, dat de misvattingen in de Jongste
sovjetnota gelijk zijn aan die, welke ih
Januari toen de tekst van het pact nog
niét eêns bestond door het Russische
ministerie van buitenlandse zaken wérden
gepubliceerd.
„Hieruit zou kunnen blijken, dat de
zienswijze van de sovjet-regering over
dit onderwerp niet ontspruit aan een
onderzoek van de aard en de tekst van
liet N. Atlantisch verdrag, doch aan
andere overwegingen", aldus conclu
deren de ministers in hun communiqué.
De sovjet-radio gaf Zaterdag liet eerste
Russische commentaar op het sovjet-me
morandum.
„Wat men ook poogt te doèn", aldus
werd gezégd: „men zal er niet In slagen
het agressieve karakter dezer overeen
komst voor de democratische openbare
mening te verbergen.
Evenmin, dat het verdrag In strijd
is met de overeenkomsten, die tussen
de Sovjet-Unié en Groot-Brittannië en
Frankrijk zijn gesloten. Voorts druist
het regelrecht in tegen de verbintenis
tot samenwerking ter versteviging van
de vrede en de algemene veiligheid, die
voorheen door de grote mogendheden
is aangegaan".
Dean Acheson heeft de Amerikaanse
delegatie bij de V.N. meegedeeld, dat
naar zijn mening het N-Atlantiseh pact
'pogingen om de organisatie der V.N. te
saboteren zal tegengaan. Acheson achtte
het mogelijk, dat het verdrag een stro
ming te weeg zal brengen, die de V.N
tot het succes zal brengen, waar men op
höopt. Het verdrag staat niet op de
agenda van de Algemene vergadering,
doch Acheson meent veilig te mogen
aannemen, dat het officieus door de de
legaties besproken zal worden.
De Amerikaanse stafchef van de lucht
macht, Vandênberg, heeft Zaterdag in de
Senaatscommissie voor de gewapende
macht als zijn mening te kennen gegeven,
dat bij een eventuele oorlog de eerste
verantwoordelijkheid zou liggen bij de
luchtmacht.
De drie belangrijkste taken zouden be
staan in: 1. een tegenaanval op de vitale
oorlogsindustrie van de vijand; 2. verde
diging van de „essentiële Amerikaanse
bases" tegen aanhoudend vijandelijke aan
vallen; 3. tactische steun aan leger en
vloot bij hun operaties.
Het Huis heeft een wetsontwerp goed
gekeurd ter uitbreiding van de lucht
macht
Na de ondertekening van het Atlan
tisch pact zullen verscheidene honder
den Amerikaanse vliegtuigen met pro-
pelior-aandryving overgebracht wor
den naar W. Europa, zo schrijft de
militaire correspondent van de „New
Vork Times"
Voorts kunnen de .V.S artillerie-stuk-
kèn en machinegeweren uit Voorraad le
veren, doch nieuwe tanks, moderne elec-
trische Uitrustingsstukken, raketten en
technische apparaten zijn thans schaars.
Met het oog op de snel groeiende toena
dering tussen Nederland, België én
Luxemburg, welke binnen afzienbare
tijd in eén volledige économische Unie
tussen de drie landen zal uitmonden i6
op de laatste conferentie van Benelux-
ministèrs, welke van 10 tót 12 Maart j.l
te Den Haag iS gehouden^ onder meer
besloten het personenverkeer tussen deze
landen aanzienlijk tè vergemakkelijken,
aldus deelt men ons van de zijde van hét
ministerie van financiën mede.
Hoewel volledige vryheld van het
onderlinge personenverkeer in het
vooruitzicht kan worden gesteld, ligt
opheffing van alle beperkingen, waar
aan dat verkeer onder de druk dér na
oorlogse omstandigheden moest worden
onderworpen, in het huidige stadium
van samenwerking nog niet binnen het
bèreik dér mogelijkheden.
De volgende maatregelen zijn genomen,
Welke op 4 April a.s. in werking zullen
treden.
Het bedrag aan Nederlands geld, dat
door ingezetenen van België en Luxem
burg, die in het bezit zijn van een pas
poort, in Nederland mag worden Inge
voerd en Uit Nederland mag worden uit-
hóofddoel van
zelfhandhaving, "j *0m" preventief te
Unie moet sterk z«n. <,en moge-
kunnen werken, d.w.z. o weer-
lijfee agressor van ®j«lJ*
houden. Men kan dit alles Af#
diger zeggen: het doel van het pact
het behoud van de vrede.
De historicus, die bijv. over een eeuw
ons tijdperk zal bestuderen, zal de nis
torische betekenis van de dag va
heden dan ook vooral afmeten naar n
bereikte effect Is de vrede behouden,
dan zal hij een sterker woord gebruiken
dan: historische dag. Dan zal hij spre
ken van: dag van zegen voor de gehele
mensheid.
Al, wat op de basis van dit pact gaat
worden ondernomen, zal dan ook in de
dienst van de vrede moeten staan. Al
le*, wat de vrede werkelijk In gevaar
kan brengen, moet worden vermeden.
En hierbij zal 't psychologisch element
een grote rol spelen. Het Noord-Atlan-
lisrh oact is voor Moskou ongetwijfeld.
fensief kan sterke reacties,
lang geen oorlog behoren van
nen, uitlokken. Een verscherping
de internationale spanningen,
z.g. koude Oorlog zou ook een gr°ot. l
deel voor de wereld zijn, wijl z« u®
onrust doét toenemen, er de ontplooiing
van de economische welvaart eist juist
een flinke mate van sociale en econo
mische rust.
Het onmogelijke kan van de staats
lieden niet worden gevergd. Maar nu
zij door het Noord-Atlantisch pact hun
innerlijke kracht hebben versterkt, zou
het ogenblik kunnen zijn aangebroken
om te proberen, of het mogelijk is een
periode van kalmer internationale ont
wikkeling in te leiden. We weten niet,
of Moskou daartoe bereid zai zyn; maar
als dit zou kunnen geschieden, zou het
de bekroning Y3'1 de historische
dig van de ondertekening van het
Noord-Atlantisch Pact-
ienaevolge van de
Was er het vorig JaaL.i nog sprake van
geringe graanoogst m lverheid ver
een stro-tekort, zodat ".«pet tn-ffen om
seu Mende maatregelen "O®* gtr0 mo_
én rêdelijkg verdeling va s!r0.voor-
fee lijk te maken, thans is 'kan WOr-
ziening van die aard dat ft n l
den geëxportee.d. Nedertana vfln in to-
vier contracten voor levering West-
taal 38 000 ton stro afgesloten m
Duitsland ten behoeve va- de umw f
pier- en carton-industriê.
Uitbreiding van de stro-export 1S, et„
lenig nog onzeker, aangezien de
tende macht in Duitsland geen^erde
voer toestaat en andere landen m -
behoefte kunnen voorzien tengeJ°ï®e_tr0_
ofefn ooestresultaten. Aangezien de s
exportmogeln.,-
„Willhelmina, Prinses der N#derlan-
den" ^hd WeWor^ttol.s 0)™iste
pagina van het beZoekersrcit fh de
tentoonstellingszaal aan de L^laa„ ta
Apeldoorn. Daar, m het kleine geb0uwtje
van de vereniging der APeïdöornge kun
stenaars, had Zaterdagmiddag eerj bij
zondere plechtigheid P sats. p>0 eefste
tentoonstelling van de schilderijen en
tekeningen van H ,K- n. «inses Wilhel-
mina werd, in tegenwoordigheid van de
Prinses geopend.
Daar hangen langs de wanden van de
twee zaaltjes de kleurige schetsjes, fijn-
doorwerkte pentekeningen en grote olie
verfstudies, door de Prinses op fjaar
vele reizen in Zwitserland en Scandina
vië, maar ook in de omgeving van Het
L°Dafghet Nederlandse volk thans de
geledgenheid geboden woidt het volle
dige werk van PJinses Wiïhelmina te
zien, is een gevolg van de wens van
H. K. H. om in de kunstenaarswereld als
een vorstelijke collega beschouwd te
worden .En Haar kunstenaarschap ver
dient de aandacht der tentoonstelling-
bezoekers ten volle- Niet alleen door de
grondige technische nm™
bij
'Albert Roelofs, Wihem Van
gÏÏSttël S perJoTnUjk MHjt
de volgelijke schilderes aan Haat land
schappen geeft.
Vööral de tekeningen vertonen vaak
expressieve neigingen, met soms scherpe
tegenstellingen: woestheid en ruigheid
naast intimiteit en ontroerende tederheid.
Dr. A. M. Hammacher, directeur van
het rijksmuseum Kröller—Mülier consta
teerde in zijn Openingswoord, dat dit
werk een zekere eenzijdigheid toont-
Maar in die beperking schuilt een rijk
dom van motieven en wisselende uit
drukkingswijze. Spr- vroeg aandacht
Voor de persoonlijkheid van de kunste
nares, speciaal voor die kant, welke zich
kort na de bevrijding van ons land open
baarde. Terwijl het geteisterde land de
vorstin geheel opeiste, op een wijze, als
wij nauwelijks kunnen begrijpen, zocht
zij aansluiting bij onze kunstenaars. Wij
voelden, dat er iets Was veranderd. Dat
het oude Verband tussèll overheid—ge
meenschapkunstenaar was hersteld,
aldus dr. Hammacher.
Tekenend hiervoor is ook wat H- K. H.
in het inleidend WOord van de catalo
gus schreef en waarin Zij pleit Voor de
„erkenning van de kunstenares en de
kunstenaar door Onze nationale samen
leving, als een deèl van ons gemeen
schappelijk bezit Van onze culturele en
geestelijke schat". „Wil, hetgeen ik hier
bied", aldus besluit de Prinses deze in
leiding, „zien in de taal van lijn en
klem- als een betoog voor die erken
ning".
Na de opening bleef H. K. H- geruime
tUd temidden Van dè Vele gasten- Zij
onderhield zich rhèt de leden van het
bestuur der organiserende vereniging,
wYj ZÜ oa- Haar instemming be-
to,1-,? met de aardige inrichting der
tentoonstellingszalen.
gevoerd, is van 30 tot f 75, verhoogd.
Invulling van een deviezenformulier
door ingezetenen van België en
Luxemburg zal bij grensoverschrijding
niet meer worden gevorderd, indien geen
reischeques en aan geld niet meer dan B.
frs 2.000 en 75 Worden in- èn Uitge
voerd. Men zal in dat geval dus kunnen
volstaan met mondelinge Opgave aan dê
douane-ambtenaren.
Niet-ingezetenen, ook andere buiten
landers, mogen de goederen voor persoon
lijk gebruik, welke zij in Nederland heb
ben gekocht of op andere wijze hébben
verkregen, zonder meer uitvoèren, indien
de Waarde dier goederen niet meer be
draagt dat 100. Uitvoer van goederen
tot een hogere Waarde zal worden toe
gestaan, indien Wordt aangetoond, dat de
goederen zijn gekocht met guldens, welke
op geoorloofde wijze zijn verkregen.
Voor ingezetenen van Nederland zijn
nieuwe bepalingen in het léven geroe
pen ten aanzien van de invoer van goe
deren voor persoonlijk gebruik uit België
en Luxemburg. Onverminderd de reeds
bestaande bepaling, krachtens welke deze
ingezetenen tot 20 pet. van het bedrag
aan reisdeviezen waarover ingevolge
de voor het deviezenreisverkeer geldende
bepalingen gedurende het verblijf ln hét
buitenland ten hoogste mag worden be
schikt, mogen besteden voor de aankoop
van goederen voor persoonlijk gebruik,
zal hun bij terugkeer in Nederland uit de
Belgisch-Luxemburgse economische unie
worden toegestaan goederen voor per
soonlijk gebruik in te voeren tot een
Waarde van 10.
Een andere faciliteit behelst de vrij
stelling Van belasting voor uit België en
Luxemburg ingevoerde goederen voor
persoonlijk gebruik Voorwaarde daartoe
is, dat dè waarde van déze goederen niét
meer dan 23. Bedraagt de vaarde meer
dan 25,dan zal de belasting over
de volle waarde wórden geheven.
In verband met de thans in het leven
geroepen vergemakkelijking van het
personenverkeer over de Nederlands-
Belgische grens wordt er door het minis
terie van financiën de aandacht van be
langhebbenden op gevestigd, dat men er
verstandig aan doet onder alle omstan
digheden aan de ambtenaren der invoer
rechten en accijnzen volledig op te geven
wat men aan betaalmiddelen óf goederen
bij zich heeft. Ook wanneer de reiziger
meer bij zich heeft dan ingevolge de
voorschriften zonder Verdere formalitei
ten mag worden in- of uitgevoerd, Zal
normale aangifte hem in het algemeen
aanzienlijk minder ongerief bezorgen,
dan wanneer hij op ontduiking Van de
voorschriften wordt betrapt.
Iti aansluiting op het bovenstaande
kan nog worden medegedeeld, dat het
douane-onderzoek Van reizigers in de
doorgaande Internationale treinen te
Roosendaal en te Maastricht met ingang
van 4 April a.s. in beginsel geheel in
de trein zal geschieden, zodat de rei
zigers niet dan In bijzondere gevallen
behoeven uit tc stappen.
Buitenlandse motorrijtuigen zullen
binnen afzienbare tijd op een en dezelfde
triptiek of op een en hetzelfde carnet de
passage en douanes in het gezamenlijke
gebied Van de Belgisch-Luxemburgse
économische unie en van Nederland kun
nen circuleren.
Het derde concert van de Mozart-
Beèthoven-cyclus door het Residentie
orkest verkreeg Zaterdagavond wel een
bijzonder cachet, daar dit samenviel met
het eerste officiële optreden van Willem
van Otterloo als dirigent. Ter weerszijden
van diens lessenaar prijkte een fraaie
krans, een van de directie van het Ge
bouw voor K. en W. en de andere van
het bestuur van het orkest.
Met het bestuur waren in de loge aan
wezig de burgemeester van Den Haag
mr. W. A. J. Visser, jhr. mr. C. J. A. de
Ranitz, oud-voorzitter van hét orkest,
thans burgemeester van Utrecht, de com
missaris der Koningin in Zuid-Holland,
mr. L. A- Kesper, alsmede vertegen
woordigers van de afd. kunstzaken van
het departement en van de gemeente
Voor de aanvang betrad de voorzitter
van het orkest, dr. Alexander Loudon,
het podium om het talrijk opgekomen
publiek officieel in kennis te stellen
van de benoeming van de heer Van
Otterloo. De heer Loudon sprak het
vertrouwen uit, dat de nieuwe dirigent
zijn orkest tot nieuwe glorie zou brengen.
Toen daarop de heer Van Otterloo het
podium betrad, werd hem staande een
langdurige ovatie gebracht.
(Van onze weerkundige medewerker).
Nadat de temperatuur Zaterdag bij Zuidenwind en volop zonneschijn zo hoog
was opgelopen, dat récords wei-den benaderd of geslagen (in De Bilt was het
tot nu toe in deze eeuw zo vroeg in het jaar nooit zo zacht geweest) begon
nen de minder aangename gevolgen van de grote veranderingen in de lucht
drukverdeling 2ich reeds Zaterdagnacht te doen gevoelen, toen de eerste
depressie de geopende toegangspoort tot West-Europa binnendrong. Het
storingspunt van deze depressie bracht in het Noord-Westen van het land
nog al wat regen, elders waren de hoeveelheden veel minder groot. De
volgende depressie trok vanmorgen over de Britse eilanden; omdat de lucht
druk in Spanje en over de Alpen hoog bleef, wakkerde de wind aan en viel
vanmorgen ook weer wat regen.
Deze grote depressie-activiteit is tevens de oorzaak van het doordringen van
een betrekkelijk warme en vochtige luchtstroming naar het Noordzeegebied.
Daarbij zijn ook de nachten bijzonder warm en in de afgelopen nacht waren
de laagste temperaturen dicht bij recordwaarden gelegen. Op véle plaatsen
kwam het kwik niet lager dan 13 graden. Het minst zacht was het op Ter
schelling, maar ook daar was het minimum toch no.g altijd 9 graden.
Hoewel vanmorgen iets minder warme lucht naar ons land onderweg was,
betekent dit nog niet, dat een flinke daling van de temperatuur voor de deur
staat. Dê nieuwe depressie, die vanmorgen ten Noorden van de Azoren lag,
zal er voor zorgen, dat opnieuw grote hoeveelheden betrekkelijk warme lucht
naar Europa wórden gestuwd, zodat de temperatuur voorlopig boven normaal
blijft. De kans op wat regen blijft daarbij bestaan.
(Van onze correspondent)
Be Bossche Parade vol autobussen uit
alle delen van Nederland en een Casino
tot in de nok, zelfs tot op het toneel
podium, bezet met oorlogsgetroffenen;
dit waren in grote trekken de uiterlijke
verschijnselen van het congres, dat de
Landelijke Federatie van Stichtingen
van Oorlogsgetroffenen Zaterdag in
Brabants hoofdstad had belegd.
Dè Brabanders waren er en de Limbur
gers; wij zagen de Zeeuwse muts naast het
Katwijker kapje. Uit Rotterdam en Den
Haag, uit de Achterhoek en het Land van
Heusden en Altena, uit de Maasstreek en
uit het hoge Noorden waren de oorlogsge
troffenen in drommen gekomen naar Den
Bosch, niet met de bedoeling, zoals de
voorzitter van de Landelijke Federatie, de
heer J. A. Koops uit Vehló, in zijn inlei
dend woord zei, om te demonstreren, al
lag in de overweldigende opkomst dan ook
een stille, maar tegelijk veelzeggende de
monstratie besloten, ook niet om een pro
testmeeting te houden, doch om Zich met
elkaar in een studiecongres te beraden
over de Memorie van Artwoord op het
Wetsontwerp der materiële oorlogsschade-
regeling en om het recht te vragen, waar
op dè oorlogsgetroffenen aanspraak mogen
maken.
Spreker begroette o.m. de vertegenwoor
digers van de betrokken Departementen,
de Kamerleden, w.o. wij opmerkten de
heren, prof. Romme, IJsselmulde, Hooy
en mr. Ten Hagen, afgevaardigden der
diverse politieke partijen, burgemeesters
uit getroffen gebieden, alsmede de meer
dan twaalfhonderd gedupeerden Uit alle
streken van het land. De heer Koops gaf
een overzicht van hetgeen tot heden was
bereikt.
Toen het onderhavige Wetsontwerp de
Tweede Kamer bereikte, bestond de hoop,
dat er een einde zou komen aan de vele
voorlopige regelingen, waarmede de oor
logsgetroffenen waren afgescheept. 'De
eliende begon evenwel pas voor goed. Na
een jaar verscheen de Memorie van Ant
woord, die zeer teleurstellend was. Spr.
ha l respect voor hen, dir. in een zo moei
lijke na-oorlogse tijd ■-egeringsverantwoor-
delijkheid wilden aanvaarden.
Doch met hem hadden de oorlogsge
troffenen één groot verwijt: dat het be
langrijkste probleem in de Nederlandse
historie zo langzaam behandeld werd, nl.
het vraagstuk van de materiële ooriogs-
schaderegeling (Donderend applaus)
Al zijn er zes Departementen mee ge
moeid, de hoofdzaak blijft, dat de minis
ter van Financiën overtuigd moet wor
den van het recht der oorlogsgetroffenen
op integrale Vergoeding, omdat de offers
en de verliezen gedragen zijn voor het
algemeen belang. De getroffenen zijn
geen revolutionnairen, zy zijn goede
Nederlanders, die de geleden ellende
niet betreuren, maar die daarom ook
niet in nog grotere ellende gestort wen
sen te worden.
De volksvertegenwoordiging moge over
tuigd zijn van hét goede recht der oor
logsgetroffenen, dat deze hiet armer wen
sen te zijn dan wie ook in Nederland.
Eén drietal sprekers hield daarna diep
gaande en goed-gédocumenteerde inlei
dingen, waarin Wetsontwerp materiële
oorlogsschaderegèling en Memorie van
Antwoord aan een scherpe critiek onder
worpen werden.
De heer Ad. Hanegraaff uit Amsterdam
zei dat de Federatie terecht nog steeds op
het standpunt staat dat dé oorlogsgetrof
fenen 'n recht hebben op volledig herstel
en dat de wet op dit beginsel móet zijn
gebaseerd. Het wetsontwerp echter erkent
dit recht niet, maar wil de Staat Uit een
soort welwillendheid aan de oorlogsgetrof
fenen een tegemoetkoming doen geven
voor zover het algemeen belang zulks vor
dert en toelaat. De Federatie vindt gro
tendeels de christelijke partijen aan haar
zijde, maar een principiële kloof gaapt er
tussen de mening van deze partijen en de
opvatting van de P. v.d. A.-groep, een
kloof, welke haar oorzaak vindt in de ge
heel verschillende levensbeschouwing
vooral t.a.v. het eigendomsrecht van de
burger.
In zijn conclusie bepleitte spreker een
omslag over dè nlet-getroffen vermo
gensbestanddelen, doch alléén over die,
welke t.g.v. de oorlog in waarde zijn ge
stegen. Een dergeiyke sehadeverdeling
moet in onze generatie geschieden en
niet op ons nageslacht worden gelegd.
Spreker achtte de beste oplossing, dat
het ingediende wetsontwerp als noodwet
wordt aanvaard, nadat in deze noodwet
nog de nodige wüzigingen zyn aange
bracht en een definitieve regeling bin
nen enige jaren in uitzicht wordt ge
steld.
De heer A. Schouten, gemeente-secreta
ris van Heteren (bij Tiel) belichtte de
herbouw in theorie en practijk en noemde
het daarbij o.m. een gèiuk vernomen te
hebben, dat de komende Wederopbouwwet
de rechterlijke macht zal gaan inschake
len. De rechtszekerheid van de oorlogsge
troffenen moet immers béter verankerd
zijn. Een beroepsinstantie, die het vertröu-
56. Maai- dan krijgt u het meest!" De
notaris hijgde naar adem.
„Natuurlijk", gaf Theodorus Jansen
Co. grif toe. „Dat krijgt de man achter de
schermen altijd; zo zijn de dingen in de
wereld nu eenmaal verdeeld, daar is niets
aan te doen". Glimlachend bestudeerde
hij de punt van zijn keurig gepoetste
schoen; toen richtte hij zich weer tot de
ontzette notaris. „Ik vengat nog iets: het
spreekt van zelf, dat alle te maken on
kosten Van jouw deel afgetrokken wor
den. Onkosten hebben de eigenaardigheid,
dat ze nogal flink kunnen lopen en in
deze moeilijke tijden kan ik werkelijk
niets missen Nou, ik ga dan maar. Goede
Zakeh!"
Theodorus Jansen en Co. kwam uit zijn
stoel overeind eh stopte Notaris Zwingel-
hout het restje Van Zijn «igaar in de hand.
„Gooi dat evèn voor me weg", verzocht
hij en toen wandelde hij grinnikend cle
deur uit.
Toen de brutale gast verdwenen was
kwam Frederik weer binnen en zag spot
tend op de notaris neer, die somber in een
steel zat met het hoofd tussen beide han
den.
„U bent een wonder!" zei Frederik pla
gend tegen Notaris Zwingelhout. „Ik heb
nog nooit iemand zó vlug zaken Zien doen.
Die Theodorus Jansen had niets bij U in
te brengen, hè? Hij leek me toch wel een
aardige kerel; ik kreeg een dubbeltje van
hem toen hij weg ging om hoofdpijnpoe
ders voor U te kopen".
Het hoofd van Notaris Zwingelhout
werd paarsig. „Houdt je mond! Brutale
rekei!" schreeuwde hij tegen Frederik.
„Ik zal je
Toen werd er weer geklopt.
„BINNEN!" brulde de woedende notaris.
Langzaam ging de deur open en om het
hoekje verscheen het gepommadeerde
hoofd van de hotelier.
42)
Ik ga een visite bij Miss McLean
afsteken.
- Bespaar je de moeite. Zij ontvangt
je niet. Zij ontvangt niemand.
Wat weet jij daarvan?
Ik heb haar huis opgebeld toen JU
nog snorkte. Miss McLean ligt met long
ontsteking te bed.
Grote góden!
Ze hadden haar moeten ondervra
gen zodra ze thuis was, nacht of geen
nacht. Nu duurt het allicht weken eer
ze de toedracht kan vertellen. Er zijn
drie dokters bij en een stuk Of zes
verpleegsters, heb ik gehoord. Ze doet
het niet minder.
Ralph repliceerde giftig: Zo? Had
den ze haar vannacht nog een verhoor
moeten afnemen? Iemand met 'n long
ontsteking onder de leden? 't Had haar
dood kunnen zijn
Een mens gaat zo gauw niet dood.
enrton-industrié in haar
lieden is bewerkt, is van deze zijde de bende zat nu waarschijnlijk ach
een geringe verdere vraag tiaar stro «M greadèL
ve. wachten.
i, Jullie maar boeven inrekenen,
fflK* aPP'audisBeerde.
u f V-, l dat op eer je hèt vergeet. Je
kunt het gebrmken „la jè ean «elodra-
ma op het mensdom loslaatTijdens de
naar hier hebben jul
lie toch geen Stommetje gespeeld, wel?
Wat zei ze zoal?
Niets Geen woord Geen syllabe
De detective bediende zich rijkelijk
van de voorraad spek en eieren.
- Casella als hij het tenminste was
blijft een raadsel. Hij kan een meisje
rtièt millioenen trouwen, maar stelt zich
tevreden met haar vijf en twintig dui
zend pond af te persen, van welk be
drag bovendien zijn kornuiten moeten
meedelen. Goödchtld gelooft, dat hij
Lvdia Worynckzy molde om haar te be
letten, Tij» plaats bij de L.B.G in te
nemen. Onzin. Als Casella nog leeft, kan
hi! on duim en Vingers narekenen, dat
hi er höoit terugkeert. De vraag, waar
het om gakt, is; lééft hij? Ja. zegt de
hoofdinspecteur. Het blijkt uit dè gramo-
föonplaat en uit de brief aan Mlss
■young. Neen, zeg ik. Indien Casella nog
in leven is en niets op zijn kerfstok
heeft, waarom komt hij dan niet voor
de dag? Waartoe dan al die hokuspokus?
Juist dit bewijst, dat hij ad patres is.
Zo. Weet JU het beter dan Good-
Een eigenaardig geval, ik geef het
toe. Toch moet je er niet te veel waar
de aan hechten. Hoeveel songs van het
gehalte Van „Eén sléchts is de Ware"
komen per jaar uit hies, in Duits
land, Frankrijk? Hoeveel van die prul
laria dus wel in tien jaar? Ze worden
gezongen, vergeten en na een paar
maanden herinnert zich geen sterveling,
dat ze ooit hébben bestaan. Wie garan
deert. dat de bewuste song oorspronke
lijk is; niet de omwerking van een, dat
jaren geleden uitkwam? Wanneer het
Casella's stem was. die het lied zong
en dat houden jullie vol dan móét
het een oud zijn gew-eest. Welnu, schaf
je de muziek aan Van „Eén slechts is
de Ware", vergelijk ze noot voor noot
met de muziek op de plaat eh je zult
tot de overtuiging komen dat het, bij
veel overeenkomst toch twee verschil
lende composities zijn.
Ralph knikte.
Een idee. Ik zal het in mijn oor
knopen.
Dan nog wat. De Yard zit Casella
achter de broek, de echte of een nage
maakte. Goed. Van minstens even groot
belang is het. die Miss Young te vin
den. De dame verdiént veel meer be
langstelling dan ze tot nu toe ontving.
Daarom ga ik kolonel Dennery vragen,
of ik naar. Fo«.r Men's Marsh kan.
Four Merfs Marshgichelde Ralph:
child Hoe kon Casella dan een lied zin-1 Denk je haar in datf oord van heidenen
gen, dat na aija dood verscheen? Nu jij tup Ie duikelen?
Laat mij maar schuiven! Zie je,
ik ben naar een openbare leeszaal ge
weest en heb een Frans wöbrdènboek
geraadpleegd. Niet voor niemendal.
Wordt mijn verzoek ingewilligd, dan
komt hier een nieuwe kostganger. Ik
zal zorgen dat het er één is, die je de
oren van het hoofd schranst. Misschien
krijg je nog wel eens heimwee naar
Alan Symonds.
Armstrong stapte naar zijn bureau.
Er was weinig post die morgen. Sheri
dan zat op de New-Yorkse boot; Fro-
bisher had het heni zó lastig gemaakt,
dat hij tenslotte het besluit nam, de
grote vijver over te steken en te zien,
of Kettman, Davies and Ripper in staat
waren hem aan een knalnummer te hel
pen, dat zijn Agency van de dreigende
ondergang redde. Patriciè Morris ver
keerde in een zwijgzame bui. Wanneer
haar iets Werd gevraagd, bepaalden haar
antwoorden Zich tot: „ja", „neeh" of "ik
weet het niet". Toen Ralph genoeg had
van het luieren in zijn bureaustoel ging
hij naar hel telefoontoestel terzijde van
Pat's tafel en draaide Muriel's num
mer. Het duurde enige tijd vóór hij ge
hoor kreeg.
U zegt, dat Miss McLean niemand
kan ontvangen? Maar ik beloof u, hgt
heel kort te zullen maken. Wie bent u?
De kamenier.
Van kameniers wacht ik geen toe
stemming uf Weigering af. Geef me een
van de dokters.
wen bezit, moet daarvoor in het leven
worden geroepen.
Sprekende over ..Oorlogscfbndp tv»,
drijfsleven" wees dè heer W. Perquin uit
Rotterdam o.m. op de opeennop.uf. an
schadesoorten, die speciaal de zelfstan
dige ondernemers in midden- en kleinbe
drijven hebben getroffen, zoals schaden
aan woning, beurijfspand, bedrijfsuitrus-
ting. inboedel en de schade door gedwon
gen bedrijfsstilstand.
Hij noemde daarnaast nog talrijke soor
ten schade, waarvoor het Wetsontwerp
geen vergoeding kent. Herstel van de
speciaal door hem bedoelde categorie van
getroffen in hun sociale en economische
positie achtte spreker mede van groot be
lang voor het economische herstel van
ons land.
In zijn siotwoord zei de voorzitter der
Federatie, de heer J. A. Koops, dat de
deze middag uitgesproken prae-adviezen
naar alle daarvoor in aanmerking ko
mende instanties verzonden zouden wor
den.
Een op deze prae-adviezen aanslui
tende resolutie o.m. behelzende, dal hel
onderhavige wetsontwerp als definitieve
regeling onaanvaardbaar werd geacht,
doch dat het als noodwet, met de no
dige wijzigingen, voorlopig zou kunnen
dienst doen, werd door het congres met
stormachtige bUval aangenomen.
De voorzitter sprak voorts zijn vertrou
wen uit in hen, die door het Nederlandse
volk als volksvertegenwoordigers gekozen
waren. De oorlogsgetroffenen dienen Zich
paraat te houden, zo nodig voor de strijd.
(Van onze correspondent).
Naar wij Zaterdag vernamen van de
commandant van de Kaderstormschooi
Wildhoef" te Bloemendaai, zal dit in
stituut tussen 18 en 30 April a.s. Bloe
mendaai geheel moeten hebben verla
ten, om naar Roosendaal te worden over
geplaatst. Hierdoor zal het Rusthuis
.Wildhoef", dat nog niet aan zijn eigen
lijke bestemming kon beantwoorden, na
een negenjarig gebruik voor militaire
doeleinden, eindelijk vrij komen. Er is
nog niets met zekerheid bekend om
trent de verdere bestemming van het
uitgebreide complex, dat ongeveer ne
gentig appartementen bevat. Zowel hei
bestuur van de Stichting Wildhoef als
de gemeentelijke instanties hopen, dat
het Departement van Oorlog van ver
dere vordering zal afzien. In dat geval
zal het gebouwencomplex zo spoedig mo
gelijk voor bewoning worden geschikt
gemaakt. Naar wij van bevoegde zijde
verder vernemen, wil het Stichtingsbe
stuur gaarne medewerking verlenen aan
veler wens, om niet sléchts aan ouden
van dagen, doch ook aan jonggehuwden
een kans te geven enkele van de in te
richten Woonflats te betrekken.
Door de ontvanger klonk onderdrukt
gegichel.
Een van de doktersVeronderstelt
u, dat het hier een ziekenhuis is Op
het moment is er zelfs niet één aan
wezig
Ralph verloor zijn geduld.
Roep de butler aan het toestel!
Wacht dan even
Een paar minuten verstreken eer Jen
kins, dé butler, aan het verzoek gehoor
gaf. Onvriendelijk informeerde hij, wie
bleef aandringen na de verzekering, dat
Miss Mc Lean onmogelijk iemand te
woord kon staan. Ralph noemde zijn
naam, direct ontdooide Jenkins.
O, bent u het, Mr. Armstrong Na
tuurlijk is ze voor U te spreken. Op het
moment slaapt ze nog; schikt het u over
een paar uur Ik heb opdracht, iedereen
af te poeieren, politie incluis. Het huis
wordl door verslaggevers compleet be
legerdNeen, een leugentje om
bestwilIk breng uw boodschap
over zodra ze wakker is.
Nauwelijks was Ralph weer aan zijn
bureau, of de telefoon rinkelde. Pat luis
terde. Met de ontvanger in de hand Zei
Ze:
Kolonel Dennery vraagt, of jé di
rect bij hem kunt komen. Wil je zelf
antwoorden
Zeg hem, dat ik al op weg ben.
Hij werd onmiddellijk tot de opperste
chet van Scotland Yard toegelaten.
(Wordt vervolgd)
Dinsdag 5 April
HILVERSUM I (301 M.). AVRO 7.00
Nieuws, gram.; 10.15 „The Skymasters";
10.50 v.d. kleuters; 11.00 „Soft and sweet";
11.30 v. d. jeugd; 12.00 Metropo!e-ork.;
12.40 Accordeon; 13.00 Nieuws; 13.20 Ens.
Jo Bos; 14.00 Knipcursus; 14.30 Radio-
matinèe; 16.25 C. M. van Weber progr.;
16.40 v. d. jeugd; 17.00 Koor; 17.30 Zang;
17.45 R.V.D.; 18.00 Nieuws; 18.15 Piano;
18.30 Ned. Strijdkr.; i9.00 Strip; 19.15 To
neel; 19.30 Gram.; 19.45 R.V.D.; 20.05 W.
Eur. comment.; 20.15 „Bonte trein"; 21.45
Buit. overz.; 22.00 Populaire parade; 22.30
Zang en samenspel; 23.00 Nieuws, gram.
HILVERSUM II (415 M.). KRO 7.00
NieUws, gram.; morgengebed; 9.05 Licht
baken; 10.00 v. d. jeugd; 10.40 Schoolradio;
il.00 „Muziek houdt fit"; 11.30 Lezing;
11.40 Orgel; 12.03 Ravel-progr.; 12.33 Ork.
z. Naam (13.00 Nieuws); 13.45 „Uit ope
ra's van Gounod"; 14.00 zang; 14.30 „Onder
ons"; 15.00 Schoolradio; 15.30 Operette
muziek; 16.00 Zonnebloem; 16.30 zieken-
lof; 17.00 v. d. jeugd; 17.15 Amusements-
ork.; 18.10 Sport; 13.20 Actual.; 18.30 RVU;
19.00 Nieuws; 19.15 Kamermuz.; 19.45 ..Dit
IS leven"; 20.05 „De gewone man": 20.30
„Lijdensmeditatie"; 21.30 Radio Philh. ork.;
22.45 Avondgebed; 23.00 Nieuws; „3.1a
Strijkkwartet.
RADIODISTRIBUTIE III: 7.00 VI. Br.
rws., 7.05 gram,. 7.30 krcm., 7.40 gym.,
750 gram., 8.00 nws., 8.15 Eng. H.S.: ens.
Byfield. 9.00 Eng. L.P.: nws., 9.10 verz.
pr. 10.00 Alayri zigeunerork., 11.00 gram.
11.45 voordr., 12.00 VI. Br., gram., 12.15
ork. Larus, 12.30 weer, 12.32 verv. ork..
13.00 nws., 13.15 gram., 14.00 Fr. Br.;
gram., 15.00 Eng. L.P.: Miniatuurork.,
10.30 ork., Dean. 16.00 Eng. H.S.: film-
muz. 16.30 NWDR dansork., 17.00 Kool
wijk; Batavia, 18.00 Fr. Br.: v. d. sold.:
18.30 VI. Br.: v» d. sold., 19.00 nws., 19.30
Eng. L.P.: „Take it from here", 20.00
„Much binding in the Marsh", 20.30
Crosby, 20.45 Fr. Br.; inleiding Woens-
dagav. conc., 21.00 Operamuz., v. Bizet.
22.00 Eng. L.P.: nws., 22.15 Causerie,
22.30 Silvester, 23.00 voordr., 23.15 mi
niatuurork.
