Schiedammers let op UW zaak!
Is de Plantage werkelijk in
gevaar?
A.J.Vredebregl
LAATSTE BERICHTEN
GEEN TERUG naar POTSDAM
OVERZEESE GEBIEDSDELEN
OPNIEUW IN DEBAT
FRONT TEGEN ROOD REGIEM
IN CHINA
Wat er niet stond
HOEDEN
HERENMODES
De Blauwe Week
Overdracht van zes
rimboe-kisten
Overzicht Eerste Kamer
„Gebrek aan rechtlijnigheid''
Het orerleg in het rose paleis
De drie willen voortbouwen op de
gelegde fundamenten
Amerikaanse nota'sook aan Nederland
De ontslag-aanvrage
van mr. W. Visser
WOENSDAG 25 MEI 1949
PAGINA 3
Dit is een maquette van het Cultureel Centrumdat
B het postkantoor. Het plantsoen (I) waar nu de
de reeds dode bomen. Het monument voor gevallenen
C is de voorbouw, die laag blijft. De letter D. ligt
hogere deel van de toneelzaal blijft licht van indruk,
van het Gymnasium is het open terras met de
van enkele oude bomen, welke gespaard blijven. E
worden, maar deze gedachte heeft men geheel laten
toneeltoren voort. Men moet zich de situatie ongeveer
hoogte van de Cartonnagefa
in de Plantage is geprojecteerd. A is de H.A.V.-bank;
reigers zitten, blijft behouden, met uitzondering van
wordt verplaatst naar de hoek voor het postkantoor,
juist aan het begin van het Plein Eendracht. Het
omdat het in de as van het plein ligt. O, ter hoogte
plantsoenaanleg; de stippen geven de ligging weer
zou oorspronkelijk een doorbraak met parkeerruimte
varen. De Plantage zet zich onmiddellijk achter de
voorstellen gezien vanuit een helicoptère, welke ter
briek in de Oranjestraat zweeft.
Vanavond vragen wij uw aandacht voor een zeer belangrijke
kwestie de bouw van het Culturele Centrum in de Plantage. On
getwijfeld hebt u hiervan door middel van de geruchtmakende
pamfletten gehoord. Misschien wist u daarvoor reeds uit de derde
of vierde hand iets ervan. Uitvoerig willen wij hierover spreken.
BROERSVEST 6
TEL. 68286
Voor Uw brandstoffen
KOLENHANDEL
SPAARBANK ANNO 1820
Afhaaldienst bereikt mijlpaal
BURGERLIJKE stand
KATHOLIEK THUISFRONT
SCHIEDAM SPEELT ZIJN
LAATSTE WEDSTRIJD
CRICKET
GRADUS VIERT TRIOMFEN ALS CONCERTMEESTER
MISDIENAARSDAG IN
HEILOO
BREDERODE SPEELT
SPOOKVERHAAL
BESTELLER ROOFDE
POSTZAKKEN LEEG
NED. VRACHTEN MARKT
DOODSLAG TE AMSTERDAM
OPGEHELDERD
FRANSE LOCOMOTIEVEN
VOOR NED. TREINEN
Was Haags burgemeester niet oj>
de hoogte van handelingen
van zijn secretaris?
- VS
Wij nemen als uitgangspunt het pam
flet, dat huis aan huis verspreid werd
onder de titel „De Plantage in gevaar!"
„En zjjn plannen om het, voorste
gedeelte van de Plantage vanaf Post
kantoor tot en met de muziektent
met de grond gelijk te maken ten be
hoeve van een schouwburg".
Zo begint na een oproep het pamflet,
dat O a oDgesteld werd door mensen, cue
fets van dlze plannen uitgelegd hebben
Je kregen. Alles weten zij er evenmin
vail, als de overige burgers.
Wij zullen in de loop van de volgende
■week de eigenlijke plannen uitvoerig
publiceren. Nu zij het voldoende, dat de
architect, prof. v. d. Broek, die het plan
voor dit cultureel centrum ontwierp, ook
de opbouw in het Parit in Rotterdam van
de grote Havententoonstelling opgedra-
kreeg. Niet, omdat hij bij voorkeur
aanslag doet op het natuurschoon,
een aan s meester is m het
m v?F iïïnvan de bestaande beplanting
gebruiken architectuur juist
in het kader ^J^eester grote eerbi€d
omdat hij als b en_ou(je erfenis der
heeft voor de eeuwen ouo
natuur. De Plann™ een schouw-
plannen ten behoeve 1, er is
burg aangekondigd. Integer
uitdrukkelijk gezegd, dat nes
schouwburg zou worden. Het Ge_
centrum worden van de Schiedams
meenschap, omdat in die gemeenscnap
zoveel plannen en initiatieven onder ae
aangesloten groepen leefden, die voort
durend genekt werden door het gebrek
aan ontplooiingsmogelijkheid. Het ont
breken van een behoorlijke zaal (en
wat belangrijker is) een behoorlijke
toneel-technische accomodate in Schie
dam was steeds funest.
Wij gaan verder met het pamflet!
„Uw bijna 200 jaar oude Plantage
verkeert in groot gevaar!"
Wij zouden er beslist bezwaar tegen
maken, dat onze huisdokter ons de stui
pen op het lijf jaagde, ai hij van onze
zoon, die een been gebroken had, ver
telde, dat hij in levensgevaar verkeerde.
Zulke doktoren zouden schromelijk tekort
schieten in hun verantwoordelijkheidszin
als huisarts.
Evenzeer zouden wij er bezwaar tegen
maken, dat men ons vertelde, dat een van
onze grote werven voor de eerstkomende
jaren volkomen lamgelegd was, omdat
een der kranen was uitgeva len wegens
een mankement, terwijl dc res 2
doordraaide. t%p
Niettemin schrijft men o. m.^
Plantage verkeert in groot gevaar ter
wijl aan deze Plantage een stuk levende
natuur zal worden teruggeschonken, dat
nu verkommert onder de uitwerpselen
van overigens zeer interessante reiger-
kolonies; terwijl het deel, dat bezet zal
worden door het cultureel centrum, prac-
tisch geen opoffering van de natuur
schoonheid vraagt. De Plantage is niet
in gevaar!
Maar nu het kernpunt van het pam
flet.
„Tegen bet eventueel bouwen van
een schouwburg hebben wij geen be
zwaar, maar wèl tegen de daarvoor ge
kozen plaats: de Plantage".
Dit is een waarheid, die zo'voortreffe
lijk de toestand schildert, dat niemand
het de opstellers had kunnen verbeteren.
Er staat met:
„WÜ wensen met alle vurigheid, waar
toe ons het verantwoordelijkheidsbesef
voor deze stad aanspoort, dat er een
schouwburg komt. IV ij willen tot elke
prijs, dat er een schouwburg komt, want
dan zullen wij de koevoet hebben waar-
mee wij het rotsblok lichten van de weg
naar een grote toekomst voor onze stad.
Wij eisen 'n schouwburg voor Schiedam,
al zouden We er zelf voor moeten
Vechten
Maar Schiedammers, is het nodig, dat
deze Schouwburg in de Plantage komt?
Laten we eens afwachten, wat men ons
hierover te zeggen heeft. Als er geen
andere oplossing is: Natuurlijk, dan in
de Plantage met een opdracht aan die
architect, die eerbied heeft voor zo'n
stuk natuur. Helaas, zo was het pamflet
niet gesteld.
En gij, Schiedammer, aan wie gevraagd
wordt de protestlijsten te ondertekenen;
wat doet gij?
Gij zijt lid van de Schiedamse gemeen
schap alleen al door uw burgerschap,
maar misschien ook zijt gij via een aan
gesloten vereniging lid van de Gemeen
schap met een hoofdletter. Die Gemeen
schap heeft déze plannen tot nog toe bin
nen vier muren moeten houden, omdat
voortijdige publicatie een totale torpe
dering door andere instanties ten gevolge
zou gehad hebben. Er zijn verscheidene
mensen om advies-reden in gekend moe
ten worden, maar zulke plannen moeten
eerst kant en klaar zijn voor zij open
baar gemaakt kunnen worden.
Wat voor U, burger van Schiedam en
lid van de Schiedamse Gemeenschap,
wordt klaar gemaakt, is een cultureel
centrum, waar niet alleen gij, maar waar
van ook uw kinderen kunnen profiteren.
Gij kunt daarin goede toneelstukken zien
terwijl gij teyens de kans krijgt uw vrien-
jf1 kennissen aan de gang te zien op
de planken, genietend van een behoorlij
ke toneel-accomodatie. Gij kunt er koren
horen zingen, welke gij tot nu toe moest
gaan aanhoren m een kerk of in Rotter -
dam. Gij kunt er s Zondags genieten van
d0 stilte in de nstuur Vein de Plcintcitj®
en tegelijk in de verte het paraderen van
de Schiedammers gade slaan. Gij zult er
bij het genot van een kop koffie of een
kop thee kunnen luisteren naar een pro
menade-concert. Er is voor U alles te
vinden wat gij nu elders moet gaan zoe
ken.
Als gij ons vraagt, „maar waarom ner
gens anders?", dan is het antwoord heel
eenvoudig. In het centrum van de stad
is nergens grond te vinden, die plaats
zou bieden voor een gebouw, dat zo op
de natuur is aangewezen om te voldoen.
Bovendien moet de bouwprijs zo laag
mogelijk gehouden worden. Daarom mag
er geen geld in de grond-aankoop gaan
zitten. Maar wat zou U zeggen yan een
grondprijs van 40 per vierkante
meter? Die zou elders betaald moeten
worden. De oorspronkelijke plannen van
een schouwburg aan de Broersvest lopen
in de millioenen. Maar er is meer! Wij
bouwen dit centrum niet voor ons alleen.
Wij bouwen het voor de toekomst van
een Schiedam met 100.000 inwoners. En
naar mate Schiedam ouder wordt, zul
len meer en meer families uit de Tuin-
laan vertrekken. Het is-uiteindelijk kan
toor-ruimte, welke daar momenteel op
bewoning wacht. Zouden wij het op onze
verantwoording durven nemen, om over
enkele jaren als we onze kans nu voorbij
lieten gaan, te moeten zeggen: „De Plan
tage was een uitstekende plaats. Geen
omwoners, die er last van hebben en een
prachtige omlijstinng van groen"?
en
De drankbestrijding heeft nog alle reden
om met kracht haar werk voort te zetten.
Het drankgebruik is na de bevrijding
steeds toegenomen en het aantal gevallen,
waarin van misbruik kan worden ge
sproken, is stijgende. Tot dat misbruik
mag zeker ook wel gerekend worden het
gebruik, waaraan sommige bestuurders
bij het snelverkeer zich nog schuldig
maken. In elk geval leidt het misbruik
tot grote schade en gevaren voor het
maatschappelijk leven.
Geen wonder dus, dat de drankbestrij
ders van alle gezindten zich verenigd
hebben, om in de traditionele „blauwe
week de aandacht van het publiek öd
het huidige drankvraagstuk tfvestgen
In de eerste plaats zullen betogingen wor-
den gehouden: op Hemelvaartsdag
provinciale demonstratie te Dordrecht en
op 2e Pinksterdag een landelijke bijeen
komst te Utrecht.
En verder wordt met toestemming var,
de Overheid, die de arbeid der drankbe-
striiding als van maatschappelijk nut er-
kent, een algemene collecte niet „het
blauwe bloempje" Seh°udeaa Dde op
brengst komt ten goede °f aaE dc°n-
sultatiebureaux voor het alc0? ?te
raad en steun verlenen aan drankslacht-
offers en velen hiervan voor gezin
Boterstraat 60-62, tel. 68481
maatschappij weten te behouden.
Het plaatselijk Drankweer-Comité kreeg
verlof, deze collecte te houden op a.s.
Zaterdag. De besturen vertrouwen op de
algemene sympathie voor hun actie en op
de beproefde offervaardigheid.
Leden der organisaties (N.V. en N.C.G.
O.V.) en andere bereidwilligen worden
opgewekt, zich als collectant aan te mel
den en bloempjes af te halen aan het
Volkskoffiehuis, Lange Haven 33, liefst
Vrijdagavond van half 8 tot 9 uur.
Sinds vele jaren belast de Spaarbank
Anno 1820 zich met het gratis wekelijks
of maandelijks afhalen van kleine spaar-
bedragen bij hen, die door gezinsomstan
digheden, invaliditeit, leeftijd e.d. zelf niet
geregeld bij de spaarbank kunnen komen
inleggen of anders in het geheel niet tot
sparen komen.
Naar wij vernemen is het bedrag dat
aldus wekelijks wordt opgehaald thans de
10.000 gepasseerd.
-Wanneer men bedenkt, dat aldus per
jaar een bedrag van een half millioen gul
den via deze afhaaldienst voor grote ge
zinsuitgaven rentegevend wordt gespaard,
an is wel bewezen, dat deze spaarmethode
in een wezenlijke behoefte voorziet. Het
ftut, dat de spaarbank hiermede
bertikt, kan niet licht worden overschat.
GEBOREN: Antonia M d v F T Pnrim
611 A;,MMG0JdiJn; M^!anne, d v J H A
C. v.d. Meijden en W. M. Martens' Sara
d V7;-WW Johlnna
H. C., d v J. A. W. Slingerland en H M J
Greif; Wouter F z v F. Zwamborn en
J. M. G. v. Grootveld.
OVERLEDEN: S. H. Fijten, 57 jr., Vr v
H. Koster.
Door het tekenen van een cheque van
2460 stelde de heer ir. Frits Beukers
gisterenmiddag het hoofdbestuur van de
NIWIN in staat zes rimboekisten ten be
hoeve van de jongens op de verlaten bui
tenposten aan te schaffen. De schenker
voegde er de wens bij, dat de jongens in
Indië zoveel mogelijk genot en afleiding
zouden vinden in dc grote moeilijkheden,
welke eerder schijnen te verzwaren dan
lichter te worden.
Namens het Plaatselijk Comité van de
NIWIN sprak de heer P. Mak, die erop
wees, dat de heer Beukers de heer Beu
kers niet zou zijn, als hij zijn jubileum
niet anders aangepakt had dan een ander.
Het Comité is daar wel bij gevaren. Bij
deze gelegenheid kon de voorzitter er nog
eens op wijzen, dat het nooit aan steun
van de Schiedammers ontbroken heeft.
Schiedam heeft nu met dit initiatief een
rij geopend, welke naar de hoop van spre
ker nog heel lang zou zijn. Rct werk van
de medewerksters werd door de heer Mak
extra belicht, omdat zij buitengewoon veel
werk verzet hebben in het afgelopen jaar.
Hij excuseerde de ere-voorzitter, burge
meester Peek, die tegenwoordig had wil
len zijn, maar door belangrijke werkzaam
heden elders moest blijven.
Namens het hoofdbestuur sprak de heer
Drost, die 31 jaar in Indië had vertoefd.
Hij noemde de geste van de heer Beukers
niet alleen een steun voor de soldaten,
maar nog meer voor de commandanten.
Voor hen wordt het met de dag moeilijker
om de discipline in de troep te bewaren
en het moreel op peil te houden. Wanneer
er afleiding komt, is deze taak veel min
der zwaar. In totaal waren er nu met de
zes gisteren aangeboden kisten 107 rim
boekisten aangeboden, waarvan enkele uit
Guatemala en Denemarken.
Tijdens de uitzending voor de Strijd
krachten gisterenavond is het initiatief
van de heer Beukers om bij zijn zakenju-
bileum te vragen om geld voor de NIWIN
en niet om bloemen door het hele land
verspreid in afwachting van navolgers.
Wij gaven deze week reeds een kort
bericht over de Thuisfront-etalage op de
Hoogstraat. Aan deze etalage is propagan
da voor een loterij ten bate van Katholiek
Thuisfront verbonden. Loten zijn ver
krijgbaar overal waar affiches voor de
ramen hangen, bij Labor Vincit, Hoog
straat 132 en bij Kath. Thuisfront, Tiel-
man, Oemstraat 6.
Aanstaande Donderdag (Hemelvaart-
dag) zullen de zwart-witten hun laatste
voetbalwedstrijd in dit seizoen spelen en
wel tegen P.D.K.. de Haagse eerste klas-
ser van de plaatselijke bond. Hoewel de
spanning omtrent promotie of degradatie
in deze afdeling verdwenen is, heeft P.D.K
Schiedam na de eerste wedstrijd een flinke
revanche beloofd, wat de Schiedammers
echter niet zo maar zullen nemen, zodat
er toch zeker een aantrekkelijke wedstrijd
verwacht mag worden. De wedstrijd vangt
aan om 6 uur.
Zondag zullen de honkballers naar Den
Haag trekken om daar hun geluk met het
slaghout te beproeven tegen het eerste
negental van Laakkwartier.
Na de enerverende match tegen HCC I
van jl. Zondag, waarin onze stadgenoten
zulk een eervol resultaat bereikten, gaat
Hermes-DVS I op Hemelvaartdag op het
mooie terrein aan de Spanjaardslaan te
Haarlem de strijd aanbinden tegen Rood
en Wit, dat onder de captaincy van Th. A.
van Baasbank speelt. Rood en Wit behoort
tot de sterkste verenigingen uit de eerste
klasse en we zijn dus we' benieuwd, hoe
Hermes-DVS het er in deze wedstrijd zal
afbrengen. Het elftal is ongewijzigd sa
mengesteld.
Het tweede elftal, dat reeds twee mooie
overwinningen behaald heeft, speelt op
Hemelvaartdag aan de Damlaan tegen het
Tilburgse TCC. De cricketliefhebbers in
Schiedam blijven dus a.s. Donderdag niet
van hun mooie sport verstoken.
Over het programma van a.s. Zondag
zullen wij onze lezers nog nadere mede
delingen doen.
!0,
C-C
In de tijd, dat wij nog als knaap de
zwarte, rode of blauwe toog ai naar
gelang het weinig-liturgische gebruik
dier dagen rond de schouders voelden
glijden, trokken wij er eens per jaar
onder leiding van kapelaan en koster
met een autobus op uit. Het doel was
Scheveningen, Zandvoor't,- of de Bedrie
gertjes met bezoek aan de Juliana-toren
in Apeldoorn. Ettelijke malen per dag
werd onder leiding van meer-genoemde
koster het „En daitteme toffe jongens
zijn enz." aangeheven, terwijl hij ons zo
nu en dan utinodigde om ter versterking
van zijn smeekbeden een spreekkoor aan
te heffen om drinken. (Wij limonade
hij iets pittigers).
Blijkens een folder, welke wij uit het
Centrum voor Acolyten-Actie ontvingen,
is er ook op dit gebied wel wat veran
derd. Het' vorige jaar reeds namen vijf
en zestighonderd misdienaars deel aan
officieel georganiseerde misdienaarsda-
gem, welke op vijf verschillende plaatsen
in den lande werden georganiseerd.
Het klinkt wel wat gewichtig, dat de
bijeenkomst van de misdienaars Congres
genoemd wordt, maar het is duidelijk, dat
bedoeld wordt de jongens behalve een
uitgaansdag ook enige vorming mee te
geven, want het misdienaarschap is toch
een voorrecht, dat ook bijzondere eigen
schappen nodig maakt.
De dagen worden in Nijmegen. Hilver
sum, Heiloo, 's-Hertogenbosch en Valken
burg resp. op 7 Juni, 28 Juli, 1 Augustus,
8 Augustus en 12 Augustus gehouden.
De hoofd-indeling van de dagen is het
zelfde, n.l- een H. Mis na aankomst; bij
eenkomst daarna met attracties en voor
de nest van de dag bezoek aan toeristen-
centra
Bijzdmlerhedn zijn te krijgen op het
Aooly then-centrum Brakkenstein, Nijme
gen.
Zondag 29 Mei 's avonds om 8 uur zal
het R.K! Toneelgezelschap Brederode in
Musis Sacrum voor donateurs en leden een
opvoering geven van „Spookverhaal" een
toneelbewerking van een sprookje van
Grimm door J. Steenhof.
Een nieuw Indonesiëdebat het hoe
veelste? is gisteren weer begonnen.
Thans in de Eerste Kamer, die de be
groting van Overzeese Gebiedsdelen
aansneed. Byna alle fracties kwamen in
de middag- en avondzitting aan bet
woord alleen de A.R. krijgen vandaag
nog hun beurt en over het geheel was
de critiek op het regeringsbeleid zeer
matyj. Integendeel, de koerswijziging in
de Indonesische politiek vond van meer
dan één kant waardering.
Heel sterk kwam dit wel tot uiting in
de rede van de heer Kerstens (K.V.P.),
die zich in de avondvergadering namens
de Kath. fractie achter de nieuwe koers
der regering plaatste.
Om niet in herhalingen te vallen wilde
spr. niet het gehele Indonesische conflict
van de aanvang af oprakelen. Hij ging
slechts terug tot de tweede politiële actie.
Toen die begon, had men een politiek
program gereed moeten hebben, maar het
was er niet. Het doel van de actie was de
losgeslagen soldateska tot rede te bren
gen, maar later ging het er blijkbaar om
de republiek weg te vagen. Dit heeft ons
in de wereld grote schade berokkend en
is ons aangerekend als politieke oneerlijk
heid. Dit kwam door de planloosheid van
deze regering na de inzet. Alles lag in het
duister, ook voor de B.I.O. Het was
om parlementair te blijven gebrek
aan rechtlijnigheid.
Met de gevoelens van loyauteit van
velen in de B.F.O. is onverantwoordelijk
omgesprongen. De regeringsverklaring van
12 Mei bracht een complete koersverande
ring. Voor velen uit de B.F.O. is die po
litiek moeilijk te verwerken geweest; dat
dient men goed te begrijpen en daarvoor
moet men begrip hebben.
Voor spr. intussen was deze koerswijzi
ging de eerste zwakke lichtstraal in de
regeringspolitiek der laatste jaren en ze
was nodig. De minister heeft er geen doek
jes om gewonden, maar duidelijk gezegd,
waarom hij overstag ging. Hij voelt zich
echter als de malaria-patiënt, die kinine
slikt en bemerkt, dat het bitter is. Einde
lijk zijn we wijs genoeg geworden om ons
vrienden te maken van de onrechtvaar
dige mammon. Komt er weer niets van
terecht, dan staan wij sterk tegenover het
wereldforum. Het centrum van de inter
nationale druk heeft zich verplaatst naar
de verantwoordelijke republikeinen. Er
zijn grote risico's, maar durft men de op
lossing militair af te dwingen? Wij zullen
er echter op moeten staan, dat de wapen
stilstand wordt afgekondigd én nageleefd.
Hulde bracht spr. aan onze soldaten voor
hun inspanning en trouw. Het eerste licht
aan de horizon, dat wijst op een komende
overeenkomst zouden we zonder hun moed
en offers nimmer hebben gezien.
Wie de politieke manoeuvre verwerpen,
behoren bereid te zijn daarvoor het mili
taire alternatiei in de plaats te stellen. Zij
mogen echter bedenken, dat een militaire
actie 50.000 man nieuwe troepen zou ver
gen. Met een Ronde-tafelconferentie daar
entegen hebben wij kans tot zaken te ko
men en daarom is deze van zo groot be
lang. Spr. drong er intussen op aan voor
de Ned. delegatie niet alleen ministers te
nemen, zeer achtenswaardige lieden, maar,
op één uitzondering na, geen van allen
deskundigen. Laat de regering op dit be
sluit terugkomen en trachten dr. Van
Royen bereid te vinden het voorzitterschap
der R.T.C. op zich te nemen. De regering
beware zichzelve dan als laatste linie.
In de middagzitting hadden de heren
Jonkman (P.v.d.A.) en Molenaar (V.V.D.)
de posities van hun partijen bepaald. On
danks het feit, dat ook zij beiden zich voor
de nieuwe koers verklaarden liepen hun
opvattingen nogal uiteen.
De heer Jonkman constateerde, dat het
nu wel de laatste keer zou zijn, dat er
een begroting O.G. oude stijl was, daar
straks immers de souvereiniteitsoyerdracht
zal plaats vinden. Dit achtte hij zonder
meer juist. En hij betoogde zelfs geheel
in de lijn van de P.v.d.A.-opvattingen
dat het vertrouwen, waarover minister
v. Maarseveen in de Tweede Kamer had
gesproken, niet eens het juiste standpunt
was, waarop de nieuwe koers moest steu
nen. Volgens spr. was het eenvoudig een
kwestie van het opruimen van de laatste
resten van een veranderd inzicht. Een
inzicht, dat te veel had gelegen in het
vlak der eigen oplossing, waarin b.v. de
militaire actie ook te sterk had gelegen.
Prof. Molenaar ging echter van een
andere basis uit, al kwam hij aan iiet
einde dan ook tot dezelfde conclusie. Hij
betoogde, dat de terugkeer naar Djokja
een wezenlijke koerswijziging beteken
de, welke echter gebonden was aan net
accoord-vooraf over rust, orde en veilig
heid in dit gebied en het beëindigen der
guerilla. Hij meende echter, dat deze te
rugweg zonder ongelukken zou kunnen
verlopen Mocht de Republiek immers er
niet in slagen deze beide zaken na te
komen, dan zou de Ned. regering de
overeenkomst als vervallen kunnen he-
schouwen. Voor de beoordeling daarvan
moest de regering zich houden aan de
feiten, zij moest zeker geen genoegen
nemen met een eenzijdige vreedzame sa
menwerking.
Prof. Molenaar had verschillende be
zwaren, waaromtrent hij nog eens een
duidelijke uitspraak van de minister
vroeg, zoals de kwestie van de status der
republiek: Staat of Deelstaat, waarover
hij toch niet helemaal gerust was. Ook
vroeg hij of het zelfbeschikkingsrecht
voor Ambon, Timor en Menado op de
komende Ronde Tafelconferentie of bij
preliminaire besprekingen ter sprake zou
komen en of deze gebieden de gelegen
heid zouden krijgen gich daarover uit te
spreken.
Alles bijeen meende spr. toch, dat de
regering erin geslaagd was haar onder
handelingspositie te versterken en daar
om wilde hij over deze bezwaren heen
stappen. Er was nu tenminste een duide
lijk begrip In de Veiligheidsraad geko
men voor het Nederlandse standpunt en
hij hoopte dan ook, dat het verloop van
zaken het niet nodig zou maken de over
eenkomst van 7 Mei vervallen te ver
klaren.
Voorts pleitte de heer Molenaar voor
de Indische Nederlanders, die de rege
ring in geen geval in de steek mocht la
ten en voor de pensioenen der Indische
ambtenaren. In verband met de gemaak
te opmerking over de status van de Re
publiek vroeg hij dringend vast te hou
den aan artikel 4 van Linggadjati.
De heer Jonkman h&d nog gepleit voor
een betere voorlichting van volk en Sta-
ten-Generaal en inlichtingen gevraagd
over de samenstelling van de commissie
voor de grondwetswijziging en over de
inrichting van de Ronde-Tafelconfe
rentie.
De heer Kropman (KVP) sprak spe
ciaal over Suriname, dat volgens de una
nieme mening der deskundigen in snel
tempo moet worden opgebouwd. Het be
leid t.a.v. de ontginningen onderwierp by
aan scherpe critiek en bij pleitte voor de
boeren in Nickerie, die nu al drie jaar
op een beslissing in die ontginningskwes
tie zitten te wachten. Wanneer overigens
zal er nu worden begonnen met de uil-
voering van het plan boeren derwaarts
te laten emigreren?
De heer De Dreu (PvdA) besprak nog
de positie der Ned. Indische ambtenaren,
die vrij moeten zijn om eventueel ont
slag te nemen en onder wie ontevreden
heid heerst en onrust in verband met de
rehabilitatie-uitkeringen.
Prof. De Zwaan (CH) gaf enerziids
vertrouwen te kennen in de regering,
doch vond het anderzijds nodig de breek
baarheid van dit vertrouwen te onder
strepen. In het bijzonder vroeg hy of de
komende Unie nu werkelijk een reële
Koninklijke Unie zal zijn met de Kroon
aan het hoofd. Wat de republiek betreft
informeerde hij, wie de regering uit
maakten, die de tegenwoordige politiek
aanvaardde. En voorts wie zou beoor
delen of de overeenkomst werd nage
komen en wie de geloofsbrieven der de
legatie had ondertekend.
Bovendien zou hij wel eens graag de
notulen zien van de besprekingen, d>e
tot deze overeenkomst hadden geleid.
Nadat de heer Bierema (WD) nog een
hele reeks vragen had gesteld in hoofd
zaak over de economische situatie en
toekomst van Suriname, sloot de heer v.
Santen (CPN) de rij der sprekers, zijn
rede beginnend in China om via Indone
sië het Amerikaanse imperalisme bij de
kop te vatten. Wat de statements van
Royen-Rum betreft, had de heer Rum
geen enkel mandaat. Er is een verzet van
rechts nationalistische zijde.
O
(Telefonisch van onze Parijse
correspondent)
Bevin, die gisteren in het Palais Rose
presideerde, mocht weer eens consta
teren, dat, terwijl de Westersen hun
mening en hun voornemens inzake
Duitsland niet onder stoelen of banken
hebben gestoken, Moskou nog steeds
dezelfde sfinx is gebleven. Hy gaf het
woord dus aan Visjinsky, om met de
Russische opvattingen voor de dag te
komen. En zo beruste de gedachten-
wisseling van gisteren op de uitvoerige
rede, waarin Visjinsky het standpunt
van Moskou t.a.v. de Duitse eenheid
uiteenzette.
De Westersen moeten het Sovjet-pro
gram, door Visjinsky ontvouwd, wel met
enige verbazing hebben aangehoord, daar
het de persoonswisseling die te Moskou
heeft plaats gehad, wel scherp in het
licht stelde. Visjinsky was niet alleen
heel wat opgewekter dan de droge Mo-
lotof, hy vertelde ook heel wat anders
dan S J otof in Potsdam en in het bij
zonder te Londen had ten gehore ge
bracht. Afgezien van het verlangen van
Rusland om mee te doen aan het Roer-
toezicht, was, wat de politieke organisa
tie van Duitsland betreft, hetgeen Vis
jinsky zeide in frappante tegenstelling
met de vroegere beweringen van Molotof.
Visjinsky ontvouwde drie punten:
1. het herstel van de controle der
viei1 verbondenen over geheel Duitsland;
2. de instelling van een gouverne-
mentsraad, zowel wat de administratie
als wat deecanomie betreft;
3. controle van alle vier over de Roer.
Molotof had reeds in 1947 te Moskou
het snelle tot stand komen van een cen
trale regering bepleit op grond van een
grondwet, die de geallieerde controle-
De rijkspolitie van Lemmer heeft de
30-jarige De H., hulpbesteller bij de
P.T.T. te Oosterzee gearresteerd. Gedu
rende verschillende jaren heeft deze uit
postpakketten, waaronder ook uit Ame
rika, goederen gestolen, zoals sigaretten,
tabak, cacao, koffie, thee en wollen
garens. Bij het innen van postwissels ver
hoogde hij zelf de bedragen en eigende
zich die toe. De H. is gisteren naar
Leeuwarden overgebracht en ter beschik
king van de justitie gesteld.
ROTTERDAM, 24 Mei 1949.
100 tor 'jjnzaad Wormerveer 75 ton
ijzer Zwolle, 100 ton ijzer Dordrecht 280
ton copra liggen en/of varen. 210' ton
copra Zaanstreek. 180 ton kolen Breda
250 ton kolen Goes. 215 ton kolen Eind
hoven. 275 ton kolen Wëstervoort 100 ton
kolen Pannerden. 300 ton kolen Eist. 160
ton meel Zaandam, 280 ton meel Amster
dam, 350 ton stukgoed Amsterdam 200
ton cokes Opheusden 250 ton kunstmest
Delfzijl. 140 ton bloem Arnhem, 140 ton
bloem Nijmegen, 140 ton bloem Weert.
Naar A. P. uit Parijs meldt, heb
ben de Ver. Staten zich tot de lei
dende niet-communistische landen in
de gebieden van die Atlantische
Oceaan en de Stille Oceaan gewend,
0111 te komen lot eengemeenschap
pelijke diplomatiek front tegen de
Chinese communisten.
Een Amerikaanse diplomaat deel
de vandaag aan „Associated Press"
mee, dat het ministerie van Buiten
landse Zaken nota's aan meer dan
een dozijn dier landen heeft ge
stuurd, waarin wordt voorgesteld,
actie en politiek tegenover het rode
Chinese regiem te coördneren.
De nota's zijn twee weken, geleden
verzonden, o.a. ook aan Nederland.
Verder aan Engeland. Frankrijk,
België, India, Pakistan. Australië.
Nieuw-Zeeland, Ceylon en Zuid-
Afrika.
Dit initiatief van Amerika is gedeel
telijk tot stand gekomen als gevolg van
de berichten, dat India van plan zou
zijn. spoedig tot erkenning van de Chi
nese communisten over te gaan zodra
deze een regering voor China gevormd
zouden hebben.
In de Amerikaanse nota worden ver
schillende belangrijke voorstellen ge
daan om tot de coördinatie te komén.
p.a, dit dat geen der betrokken landen
nieuwe regimes in China zouden erken
nen alvorens met de andere landen over
leg te hebben gepleegd. Verder zullen
de betrokkenen door verenigd optreden
moeten trachten, hetrode China er toe
te binden, de open-deur-poiitiek voor
het Westen te handhaven
Een aantal grote westelijke mogend
heden, met name de V.S., Engeland en
Frankrijk hebben grote commerciële en
economische belangen in China. De be
doeling is. dat geen dier westelijke lan
den achter de ruggen van de andere om
zal trachten, diplomatieke of economi-'
sche voordelen van de communisten te
verkrijgen. Reeds zouden de V.S..-Enge-
land en Frankrijk in de herfst van het
1 vorige jaar een informele overeenkomst
hebb enaangegaan, om de Chinese com-
muisten niet te erkennen, alvorens eerst
met elkaar overleg te hebben gepleegd.
De diplomatieke woordvoerder deelde
verder nog aan A.P. mede, dat de Ame
rikaanse minister van buitenlandse za
ken. Dean Acheson, samen met andere
vooraanstaande Amerikaanse leiders in
de afgelopen maand verscheiden belang
rijke politieke beslissingen t.a.v. China
en het Verre Oosten in het .\lgemeen
heeft genomen.
raad te Berlijn moest ontwerpen. En in
Londen was het juist het. eerste der be
kende vijf punten, dat een democratisch
centraal gouvernement voor heel Duits
land vroeg. Thans wil Visjinsky wel een
centraal gouvernement op de economi
sche organisaties gebouwd, maar hij
vraagt ook het weer in het leven roepen
van de geallieerde controle-commissie.
Hij wil dus terug.naar Potsdam.
Dat Acheson en ook Bevin en Schu-
man onmiddellijk geantwoord hebben
zonder hun mening echter nader te ont
vouwen, dat dit een opzij zetten zou be
tekenen van alles wat tot duêver is op
gebouwd was voor de hand liggend.
Acheson zeide het zeer duidelijk: „als
een zieke pas zijn krukken kwijt is,
wenst hij die niet terug."
Veel kans, dat de contróleraad, die op
20 Maart van liet vorig jaar door maar
schalk Sokolofsky werd vernietigd, te
rugkomt en de geallieerden weer in een
gemeenschappelijke commandantuur te
Berlijn samen werken, zal zelfs in de
ogen van Visjinsky wel niet aannemelijk
zijn.
Zeer waarschijnlijk heeft Visjinskv
gisteren zijn kaarten nog niet bloot wil
len leggen en heeft hij alleen een ge-
dachtenwisseling willen inleiden.
Dat Moskou in de Roer aanwezig wil
zijn was te verwachten. Het aanbod, dat
daarbij de Benelux-landen en anderen,
dus ook de Oostelijke randstaten toehoor
ders mogen zijn, iets wat voor fie Weste
lijken reeds het geval is, kan niet als een
pasmunt worden beschouwd, om die aan
wezigheid te voorkfmen. De drie overi
gen vonden hét niet eens nodig, op de
Sovjetistische slak zout te leggen.
Op de beide andere punten hebben zij
echter onmiddellijk met een algemene
afwijzend geantwoord in weinig woorden
te verstaan gevend, dat zij vooruit willen
en niet achteruit. Dus niet naar Potsdam
terug! Het zou trouwens voor Moskou
wat al te gemakkelijk zijn, geen rekening
te houden met de bestaande nieuwe ver
houdingen, waardoor tevens dan ook de
misgreep van de Berlijnse blokkade zou
worden vergeten. Moskou zal realistischer
moeten zijn en de nieuwe machtsverhou
dingen moeten erkennen.
Gisteren was Visjinsky meer' dan een
slag achter. Evenwel het goede humeur
bleef bij allen bewaard. Anders dan bij
Molotof, tekent Visjinsky's. gelaat niet
gemakkelijk verstoordheid.
Gisteren heeft de 60-jarige meubelma
ker T., die Zondagmorgen gearresteerd
werd toen de 71-jarige vrouw ^2 de Hud-
sonstraat te Amsterdam dood in de wo
ning werd aangetroffen, tegenover de of
ficier van justitie te Amsterdam mr. Was-
senbergh, bekend de vrouw met een glas
scherf te hebben gestoken.
Aanvankelijk helde de politie over tot
de mening, dat de dood van de vrouw
het gevolg was geweest van rondvliegen
de scherven van.de kapot geslagen glazen
lamp. De man bekende Zaterdagnacht
dronken thuis gekomen te zijn. De vrouw
had hem opengemaakt en in de woon
kamer heftige verwijten over zijn dron
kenschap gemaakt. Hij had zich hierover
opgewonden de glazen lampekap kapot
geslagen en toen een scherf gepakt en
daarmede de vrouw de noodlottige steek
toegebracht.
De eerste van de tien electrische loco
motieven, welke de Franse spoorwegen
tijdelijk aan de Ned. Spoorwegen afstaan
is officieel in gebruik genomen. De
Franse ambassadeur, de heer J. Rivière,
en de ambassade-raad, de heer F. Mal-
grat maakten er gisteren een rit mede
van Rotterdam-Maas via Gouda naar Den
Haag. In de kon. wachtkamer op het
station S.S. werden de heren begroet
door minister Spitzen. Verder waren er
o.a. de heer F. Q. den Hollander, presi
dent-directeur en G. Giesberger, direc
teur der N.S. en een vertegenwoordiger
van de Franse spoorwegen.
Zoals men weet, hebben de N.S. in
Frankrijk 50 electrische locomotieven be
steld, maar de eerste kan pas voorjaar
1950 worden afgeleverd.
De aanvraag om ontslag van mr. W.
A. J. Visser, als burgemeester van Den
Haag, heeft aanleiding tot vele veron
derstellingen en gissingen gegeven. Mr.
Visser heeft zoals reeds is medege
deeld door bemiddeling van zyn
persooniyke secretaris, over meer reis-
deviezen beschikt, dan hem toe
kwamen. Naar men ons van doorgaans
welingelichte zijde opmerkt, is mr. Vis
ser echter niet geheel op de hoogte ge
weest van de faits et gestes van zijn
vertrouwensman.
De secretaris, drs. W. B.. is in arrest
gesteld in verband met onwettige handel
in vreemde valuta, in het bijzonder harde
valuta, waarvan, naar men thans aan
neemt, de omvang enige tienduizenden
guldens bedraagt. Het is gebleken, dat
drs. B. bij vele handelingen de naam en
functie van de burgemeester heeft mis
bruikt. Ook zou hij dit met de namen
van hoge functionarissen uit de Partij
van de Arbeid, met wien hij tijdens de
bezetting samenwerkte, hebben gedaan.
Deze functionarissen waren onkundig
van de valuta-fraude van drs. B.
Aangezien mr. Visser zich door de han
delingen van zijn secretaris gecompromi-
teerd achtte, heeft hij, in overleg met re
geringspersonen, zijn ontslag aangeboden.
Het gerechtelijk vooronderzoek in Ne
derland en Zwitserland tegen drs. B. is
vrijwel gereed.
Omtrent de juistheid van geruchten,
drs. B. valuta zou hebben gesmokkeld in
internationaal-politiek verband of wel
misbruik zou hebben gemaakt van een
vertrouwensfunctie als beheerder van het
vermogen van een politieke delinquent,
kon in doorgaans welingelichte kringet
geen bevestiging worden gekregen. Wel
heeft men de indruk, dat drs. B. zich
veelal nog in een illegale sfeer waande.
De geestelijke instelling, die daarvan het
gevolg was is hem blijkbaar noodlottig
geworden.
