Wordt mgr. Beran gearresteerd
en verbannen?
Wilde reactie van Moskou in
Tsjecho Slowakije
Priesters
ONZE EXPORT NAAR DE
VER. STATEN
Christendom grondslag voor de
Westerse levenswijze
Monty, Brit en internationaal
soldaat, sprak in Den Haag
1
Weerbericht
SOBERHEID VOOR GEHEEL
HET ENGELSE RIJK
WORDEN STAATSAMBTENAREN
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Staking in de staal
gaat niet door
Naar een nationale kerk
in Tsjecho-Slowakije
LAGEN
Kan verdrievoudigd worden als we de
tekenen des tijds verstaan!
West Europese Unie kan iedere aanvaller
verslaan
Ernstige explosie-ramp
nabij Coblenz
Socialisten verwerpen
voorstel van Van
Canwelaert
Cripps maant ook dominions tot
invoerbeperking
4
71ste JAARGANG
ZATERDAG 16 JULI 1949
No. 20980
EEN COMMENTAAR VAN DE
„OSS. ROMANO"
KRI.TGT ENGELAND HET
GEHEIM VAN DE
ATOOMBOM?
Bestand voor 60 dagen aanvaard
Een grote staking in de Amerikaanse
staalindustrie, die Vrijdagnacht zou zijn
begonnen, is thans van de baan. De
grote drie" van de Amerikaanse staal
industrie - de U.S. Steel, de Bethlehem
en de Republic Steel hebben het
voorstel van president Truman voor een
bestand van 60 dagen en een commissie
van onderzoek, die een oplossing van
het geschil moet zoeken aanvaard
NEDERLAND IS DUUR
VOOR het VADERLAND
gevallen
Amb-
Na de toespraak, van Montgomery
in de ridderzaal te Den Haag voor
de Kon. Ned. Ver. „Ons Leger",
bood de voorzitter van de vereni
ging, generaal Oudendijk b.d., de
veldmaarschalk een legpenning
ten geschenke aan.
Twintig Italiaanse R. K. verkenners van de Don Bosco-groep Turijn,
verbleven enige dagen in Jeugdstad te Dordrecht. Op hun tocht door
Nederland, brengen zij o.a. een bezoek aan H. M. de Koningin. Hier-
oven de verkenners met de rijwielen, welke geschonken zijn door
Italiaanse rywielfabriek, startklaar.
60 doden, 300 gewonden
GOUDEN HANDEN
KOLONEL J. TERMATEN
directeur Nationale Reserve
Kolonel J. Ternaten, die benoemd is
tot directeur van de Nationale Reserve
zal Woensdag 20 Juli tijdens een plech
tigheid op het sportterrein te Schoon
hoven zijn huidige functie van comman-i
dant van het Alg. Depot Kon. Landmacht, I lading, welke dreigt te verrotten.
overdragen aan kolonel J. Sluijter.
De Londense havenstaking geejt
de Engelse soldaten gelegenheid
tot vredelievender arbeid. De jon
gens hebben hier het geweer ver
wisseld voor de steekwagentjes en
ze redden daarmee een kostbare
ENKELE BUIEN
itoren
DE KANTOREN zijn tijdelijk gevestigd in het
Gebouw R.K. Volksbond, Lange Haven 71,
Schiedam, telefoon 67387. - Gironummer 9095 ten
name van de „N.V. De Courant De Maasbode
Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt f 3.90 per kwartaal,
1.30 per maand, 0.32 per week.
Directeur: J- KUIJPERS
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST-7prP-P-
LEO J. M.. HAZELZET
Algemeen redacteur: H. A. PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
De rode aanvallen op mgr. Beran, de aartsbisschop van Praag,
hebben gisteren een hoogtepunt bereikt. De communistische
minister van Justitie, Cepicka, beschuldigde mgr. Beran van hoog-
verraad, terwijl de Tsjechoslowaakse premier, Zapotocky, de waar
schuwing aan het adres van de aartsbisschop richtte, dat deze kans
liep „als"een verrader uit het land te worden gezet".
Dc nieuwe felle aanvallen van de rode bewindvoerders waren
kennelijk een reactie op het pauselijke decreet. Cepicka dreigde,
dat ieder, die probeert het bevel van het Vaticaan uit te voeren, als
verrader zal worden beschouwd. Hij noemde het pauselijke decreet
„een bewijs van onmacht en zeide, dat deze stap genomen was,
'omdat het Vaticaan „in paniekstemming" verkeerde, veroorzaakt
door de reusachtige vlucht van het door de rode regering in het
leven geroepen zgn. comité van katholieke actie. Cepicka goochelde
met getallen. Volgens hem was een-derde van alle Tsjechoslowaakse
katholieken aangesloten bij de communistische partij, terwijl
vier-vijfde lid was van zusterorganisaties.
De „Osservatore Romano" brengt een
commentaar op het decreet van het
Heilig Offie'e tegen het communisme.
Het blad wilst in het bijzonder op het
„strikt godsdiens£,Se karakter" van het
document, en bestempelt de poging „het
als een politieke actie" voor te stel
len als lasterlijk-
„Het is wellicht overbodig, er op te
wijzen", zo zegt het blad, „dat in het de
creet niet gesproken wordt over de com
munistische partij, 5e communitsche po
litiek, de communistische economie, maar
over communismei over de idee, de dia
lectiek, de leer, de philosophic, de zeden"-
„Het exeommunicatie-decreet is een
direct gevolg Van de pogingen achter het
ijzeren gordijn om een nieUwe kerk te
stichten. Uit de eerste reacties valt reeds
op te maken, <jat de katholieken over
de gehele wereld voldoening heeft ge
schonken
In kringen van het Vaticaan verwacht
men niet, dat het decreet een
onmiddellijke verandering in de reeds ge
spannen diplomatieke betrekkingen tus
sen Oost-Europa en de Heilige Stoel zal
teweegbrengen. Het Vaticaan zal zijn
vertegenwoordigers in die gebieden zo
lang mogelijk proberen te handhaven.
Katholieke journalisten en
communistische publicaties
van Vaticaanse zijde verneemt AF.
dat katholieke journalisten communistl-
De New York Timee meldt uit
Washington, dat president Truman
gisteren met de hoogste Amerikaanse
regeringsleiders hoogst belangrijke en
geheime besprekingen heeft gevoerd.
Volgens het blad is de kwestie bespro
ken of de V. S. aan Engeland tech
nische inlichtingen over de productie
van de atoombom zullen verschaffen.
Zover het blad bekend is. werd er nog
geen beslissing genomen.
De bond van de verenigde staalarbei-
ders met een ledental van 1 millioen
verlangt salarisverhoging en een pen
sioenregeling. In geen van beide geval
len werd een bedrag bekend gemaakt,
doch in gewoonlijk betrouwbare krin
gen gelooft men, dat de staalarbeiders
een gegarandeerd pensioen wensen van
150 per maand. De meeste kleinere
maatschappijen hadden reeds met het
plan van president Truman ingestemd
De „grote drie" hadden het verworpen,
doch gaven hun tegenstand op onder
pressie van het Witte Huis.
kend zullen maken, welke literatuur
onder het decreet valt.
Het Heilig Officie heeft geen officiële
commentaar gepubliceerd over de wijze,
waarop de geestelijkheid het excommu
nicatie-decreet zal moeten toepassen In
Vaticaanse kringen wordt er de nadruk
op gelegd, dat de volle zwaarte van het
decreet meer op de gelovigen komt te
rusten dan op de geestelijkheid.
Iedere katholiek zal voor zijn eigen ge.
weten moeten uitmaken, of hij tegen het
decreet handelt. Hij kan daarbij natuur
lijk het advies van een geestelijke in
roepen.
Indien een communist zijn lidmaat
schap van de partij echter opzegt en
biecht, zal de excommunicatie zonder
meer ongedaan zijn, aldus de woordvoer
ders van het Vaticaan
Een Lincoln bommenwerper van de
r A F. is gisteren op 400 M. afstand
van 'een bomdepót te Skellingthorpe
dorp 'n de buurt van Lincoln
brandend neergestort. De gehele beman
ning van 7 personen kwam om het leven
Te Praag is mededeling gedaan van
een voor de Tsjechoslowaakse nationale
vergadering voorbereide wet, waarbij
aan de staat de controle wordt gegeven
over alle kerken, over de benoeming van
haar bedienaren en over haar financiën
en beheer.
Volgens het wetsontwerp moeten alle
kerkelijke benoemingen, ook die van bis
schoppen en aartsbisschoppen, worden
goedgekeurd; de staat kan goedkeuring
weigeren, wanneer zjj bezwaar heeft
tegen de persoon van de benoemde.
Verdere bepalingen van het wetsont
werp zijn: De staat betaalt de toela
gen aan de geestelijken en de on
kosten van de kerk; doch alleen de
geestelijken, die niet door het bur
gerlijk gerecht veroordeeld zijn en
die „nationaal betrouwbaar" zijn geble
ken, zullen voor het ontvangen van een
toelage in aanmerking komen.
Aan geestelijken met extra-verant
woordelijkheid kunnen extra-toelagen
worden verstrekt.
Geestelijken, die zijn aangewezen voor
godsdienstonderwijs in de scholen, moe
ten wekelijks voor dit doel tien uur
gratis beschikbaar stellen doch zullen
aanspraak kunnen maken op betaling
voor overwerk en voor reis- en verblijf
kosten.
Alle kerken moeten een inventaris op
maken van haar bezit en mogen dit niet
verzegelen of overbrengen zonder toe
stemming.
De wet betreft alle priesters en andere
personen, die deelnemen aan de zorg voor
het geestelijk leven of aan het bestuur
van de kerk.
De administratieve bevoegdheden berus
ten bij het ministerie van onderwijs. De
geestelijken zullen vastgestelde jaarsala
rissen genieten met driejaarlijkse ver
hogingen tot een maximum van twaalf
verhogingen.
Het wetsontwerp zal, alvorens bij de
nationale vergadering, welke thans op
reces is, te worden ingediend, door de
commissie voor kerkelijke aangelegenhe
den van het central,e actiecomité bespro
ken worden.
Van dit wetsontwerp werd mededeling
gedaan bij de bespreking door genoemde
commissie van de naar aanleiding van het
Pauselijk decreet betreffende katholieke
aanhangers van het communisme uit te
geven verklaring.
Van 28 Juli af zal te Ede de Nationale
Tentoonstelling op het gebied van Vrije
tijdsbesteding „Gouden Handen" worden
gehouden. Een der meest interessante
tentoonstellingen van de laatste tijd.
waarvan de foto iets laat zien.
Deze toont o.a.: D'Halve Maen, een
fraai schip, vervaardigd door de 17-ja-
rige gymnasiast uit Utrecht, G. van Os.
Twee jaar heeft deze jongeman aan dit Jos, Mens. Werktijd 20
fraaie stuk handwerk (1/30 ware grootte» piaKaaiven,
gewerkt. Voorts een prachtige vrouwen- 1 uur.
kop, vervaardigd van courantenpapier
door de 37-jarige verpleegster T. Meiner
Een werkmanschoen vervaardigd uit eer
stuk Slavonisch eiken, door de technisch
ambtenaar H. Knol, 41 jaar. Een zeei
fraai poortgebouw met huisjes, vervaar
digd van niet minder dan 2000 lucifers
en 50 luc.doosjes, door de automonteur
H. v. d. Wielen oud 34 jaar. Werktijd
300 uren. Madonna met kind vervaar
digd van rivierklei en beschilderd met
^pTbïïTaties mogen lezen zond*- dat
ZU hierdoor geëxcommuniceerd zuilen
«"■•^n vooropgeslCd. dat zij toestem-
mlng hebben van hun biechtvaders,
Deze toestemming zal, aldus zegslieden,
normaal verleend worden, omdat de jo
nalisten communistische publicaties moe
ten lezen om hun werk te kunnen doen.
De ze£slieden zeiden verder, dat he
slechts nodig zai zijn, eenmaal deze toe-
stemmïng; te vragen.
De Vaticaanse zegslieden zeiden ook
nog, dat de bisschoppen of de bevoegde
diocesane instanties van ttfa tot tijd be-
De regering maakit bekend, dat
tot haar leedwezen de volgende ver
liezen in Indonesië zijn gerappor-
teerd:
K^sneuveld° tussen 10 en 12
J. F. H. van Esi uit Ejsio k)_
Gesneuveld 16 Juni. S
F. Boeren uit Oosterhout (N.
Gesneuveld tussen 19 g
Juli na vermissing: sold, le
P. Swinkels uit Someren.
Gesneuveld 27 Juni: le lt. fl
Havik uit Haren (Gr.); sold. W.
Maas uit Someren; serg. A.
Nijland uit Amsterdam; korp. g. o.
Wilderbeek uit Venlo.
Gesneuveld 28 Juni: serg. M.M.
van de Nieuwenhof uit St. Gilles
Waes (België).
Gesneuveld 29 Juni: sold. J. A. de
Bruijn uit Apeldoorn.
Gesneuveld 30 Juni: sold. K.
Nieuwenhuis uit Wijmbritseradeel.
Gesneuveld 30 Juni: sold. J. Wie-
nen uit Heino.
Gesneuveld 1 Juli: sold, le kl. A.
Bouwens uit Nieuw-Ginneken; sold.
J. van Dingenen uit Hoogeloon;
korp. D. Uittenbogaard uit Drieber-
gen-Rijsenburg.
Gesneuveld 2 Juli: sold. A. Huij-
gen uit Bunschoten.
Gesneuveld 3 Juli: Vaandrig M.
van Eek uit Arnhem; sold, le kl.
P H. J- van Enckevort uit Seve-
n,'im (L.)sold. H. Hermans uit
Sevenum (L.); sold, le kl. P. H.
Scholten uit Budel.
Gesneuveld 4 Juli. sold. H. J.
Boerboom uit Westervoort.
Gesneuveld 6 Juli; sold, le kl.
J. de Boer uit Geleen; serg. A. u.
Teuns uit Geleen.
Gesneuveld 7 Juli; sold. Eibnnk
uit Oldebroek.
Kon. Ned.-Ind. Leger:
Gesneuveld 17 Juni: sold. 2e kl.
Soetarmm Martodikromo.
Gesneuveld 19 juni: Man. sold. 2e
kl- 'P£l®' Kafrupan; Jav. sold.
le fc1- 1° „eld 22 Juni: Amb. sold
Gesneu g K0en0e; Amb. sold
2e kl. mile- Bed0; Soend. sold.
le kl! infie: Moehamed Bin Madje
Da°ed- 03 Juni: Amb. sold.
Gesneuveld '"mauw.
2e kl. infie: L- M p ni; sold. 2e kl.
mfuTSI\euveld l Tim- sold. 2e kl.
ü?.£le- Moenasih, D" 1 kj. infie:
„Als krijgsknecht Gods verklaar ik mij 1 Geen land, aldus Montgomery, is in staa'
vijand van het communisme en van alles zich alleen te handhaven. Het gebied
wat daarmee samenhangt" qr waren de van de West-Europese Unie moet dan ook
ji:..fllHmnarspholi. t
woorden, die veldmaarschalk Montgomery
gisteravond sprak in de Ridderzaal te Den
Haag, waar hij voor de Kon. Ned. Ver
eniging „Ons Lege:r een rede hield ge
titeld: „De natie m oorlog.
In de titel van zij'n toespraak ligt alles
vervat. Er is een tijd geweest, dat een
oorlog bestond in een b°ts'ng tussen ge
wapende legers. Maar heden ten dage
heeft de oorlog een totaal karakter. Hij
omvat alle takken van het nationale le-
fei».en alle phasen van de nationale oor
logsinspanning zijn onderling op elkaar
te gesteld, van de fabriek af tot de vuur-
f Een volk in oorlolg is een gevechts-
t-enheid.
dirShter teomenteei reden om onze aan-
loe te TL'er zozeer op een komende oor-
Kmls i 'Chten? Deze vraag had generaal
eesteld 7ljn «leidend w00rd ook reeds
i waeen ?"der zich aan voorspellingen
onze wereld* h« constateren, dat er in
onze wereld staten ziin eebaseerd op een
C°TlTSt ideologie. Hun opvatting
is, dat deze ^deologie over de wereld moet
W°r rnunSiscdfe^ t komt dat deze
communistische staten over grote hoeveel-
hed0en inrdeeiuS£htdKrachten te land' tEr
ze! mv dat wh schikken. Daarom is
het nodig, dat wij ons goed voorbereiden.
Dit onderwerp bracht veldmaarschalk
Montgomery ook uitvoerig ter sprake. Hij
verklaarde. v®r&nigde krachten
van de West- pe e Ume iedere moge
lijke aanvaller kunnen verslaan Ie(Jerp
natie behoort echter een weinig van haar
souvereiniteit op gave" ten einde de
nodige samenwerk g gelijk te maken.
bescnouwd worden als een samenhangend
geheel. Het vraagstuk is thans de West-
Europese Unie zodanig te organiseren,
dat de volle betekenis van onze kracht
aan het verstand van iedere mogelijke
aanvaller wordt gebracht.
De vijand, zo vervolgde de veldmaar
schalk, is het communisme.
„Volgens mijn opvatting zijn de landen
van het Westen op voet van oorlog me»
het anti-christelijk communisme Dit
wordt vaak „koude oorlog" genoemd, doch
niettegenstaande dat is 't een oorlog. Het
is mogelijk dat deze worsteling ons nog
eens in een feitelijke oorlog stort, doch
dit zou rampspoedig zijn voor de gehele
wereld".
Als grondbeginsel voor de Westerse
levenswijze noemde Lord Montgomery
het Christendom, de diepe eerbiediging
van de enkeling in tegenstelling tot de
opvatting, dat het individu slechts een
pion in het staatsbestel is. Verder vrij
heid en rechtvaardigheid en een diepge-
voeld verlangen naar vrede.
„Gij ziet, dat ik de vrede het laats»
noem. Dit doe ik omdat het van belang
is te beseffen, dat de. vrede een neven
product is en niet een rechtstreeks te be
reiken doel. Indien de vrede te veel aLs
centraal doel gesteld wordt kan dit aan
leiding geven tot een politie
^Vrijheid en rechtvaardigheid moeten
eerst verzekerd worden, daarn -Je
men het bijproduct vrede.
Vr.
Montgomery zeide voorts, dat het Wes
ten zich in politiek en militair opzicht
niet kan verenigen tenzij het in econo
misch opzicht sterk en goed georgani
seerd is. Economische kracht is een eer
ste vereiste voor militaire kracht.
Aan 't einde van zijn toespraak maak
te de veldmaarschalk nog de volgende
slot-opmerkingen: „Men hoort somtijds
beweren, dat Groot-Britannië alleen be
lang heeft bij de verdediging van West-
Europa, omdat het daardoor groter im
muniteit zou verwerven. Dit is absoluut
onwaar. Wij zijn allen te zamen als een
team bij deze zaak betrokken. We zuhen
te zamen zwemmen of zinken. Gij moogt
els feit aannemen, dat de gewapende
Britse krachten, die in werkelijkheid
reeds in Europa ontplooid zijn. op het
vasteland van West-Europa zullen strij
den, zij aan zij met de Nederlandse strijd
krachten en dat zij bun plaats in het
team met volle kracht zullen bezetten,
indien een aanvaller van het Oosten ooit
v/eer zou trachten onze landen binnen
te dringen.
Tiusi
uama; Men.
sold-
Indonesië.
indien er oorlog zou uitbreken ge
durende mijn actieve militaire carrière
dan zal ik persoonlijk aanwezig zijn
en ik zal vechten om Nederland tegen
agressie te verdedigen en de vijand uit
het Oosten verhinderen uw land we
derom te bezetten.
Door het toeval van geboorte ben ik
van Britse oorsprong, maar ik ben nu
een internationaal soldaat, evenzeer
Nederlands ais Brits, en heb evenveel
belangstelling voor als belang bij de
verdediging van Nederland als de ver
dediging van Groot-Britannië".
De rede van de veldmaarschalk, staf
chef van de West Europese Unie, maakte
liepe indruk Generaal b.d Oudendijk,
voorzitter van „Ons Leger" dankte hem
■n bood een medaille aan als uiting van
le grote waardering welke men voor
eldmaarschalk Montgomery heeft.
Onder de toehoorders oevonden zich
o m. de vice-president van de Raad van
State, jhr. mr. E. Beelaerts van Blok
land.' de staatssecretaris van oorlog, mr.
W de Fockema Andreae, de voorzitter van
de Eerste Kamer, prof. mr. R. Kranen
burg, oud-minister ir. Albarda en tal van
militaire attaché's.
De veldmaarschalk werd vergezeld door
de Britse ambassadeur, sir Philip Nichols
en generaal mr, H. J. Kruis.
De secretaris van de Nederlandse Ka
mer van Koophandel te New York, mr
H. Zwarensteyn, heeft aan de maande
lijkse koffiemaaltijd van het Departe
ment Haarlem van de Maatschappij voor
Nijverheid en Handel een belangwekken
de voordracht gehouden over de ex
portmogelijkheden naar Amerika.
Mr. Zwarensteyn wiste allereerst de
voorstelling uit dat de Amerikanen min
of meer op de Nederlandse producten
zitten te wachten. Men aanvaardt er het
begrip Europa als één geheel en ziet er
vooral in een afzetgebied van 160 mil
lioen consumenten.
Cornelius Van der Bilt is nogal ont
stemd van een Europese reis teruggeko
men en heeft verklaard: „De Europeaan
haat de Amerikaan en van het Marshall
plan weet en begrijpt hij niets".
Daarom is het initiatief van de Neder
landse Kamer van Koophandel en de
Maatschappij voor Nijverheid en Hande*
tot stichting van een „Marshall-erkente
lijkheidsfonds" zo belangrijk. Hierdoor
zullen uit iedere staat een meisje en een
jongen gelegenheid krijgen hun vacantie
Ui ons land door te brengen. Toerisme is
voor ongezochte en spontane voorlichting
noodzakelijk.
Wanneer er nu in de Ver. Staten zoveel
verkeerd of helemaal geen begrip heerst
jegens Nederland, moeten wij de hand
in eigen boezem steken, zo vervolgde
spreker.
Men moet goed doordrongen zijn van
de stelling: adverteren is verkopen. En
kele pagina's in de New York Times,
aan Nederland gewijd, leverden onlangs
nog tweeduizend spontane reacties op. He.
laas echter laat ook de industrie nog
vaak verstek gaan. Mr. Zwarensteyn gaf
vele voorbeelden van verwerpelijke za
ken-praktijken van Nederlanders: va
riërende van het met de noorderzon ver
trekken tot het zenden van gebroken of
beschadigde waren. Zeker er zijn ook din
gen waarvan wij terecht vragen: Waarom
weigert Amerika ze af te schaffen? De
ontstellend hoge invoerrechten, de inge
wikkelde consulaire factuur; maar die
hindernissen zijn voor ieder land gelijk.
Actie tot afschaffing van de hoge invoer
rechten fnoet dan ook door West-Europa
gezamenlijk geschieden. Amerika zal van
zijn kant natuurlijk moeten tonen dat het
ernst is met de opvatting, dat de kloof
van vijf milliard dollar die er ligt tus
sen in- en uitvoer, overbrugd moet wor
den door verhoging van de import en
niet door verlaging van de export.
Intussen valt het niet te ontkennen
dat Nederland erg hoog met zijn prij
zen is. Er zijn echter fabrikanten die
hun dure producten ingang doen vin
den door bijzondere kwaliteit en afwer
king. Maar de hogere prijs moet binnen
redelijke grenzen blijven. Over het al
gemeen zijn de Nederlandse Pr«?uc£?"
wel goed, de verpakking laat dlkwu
te wensen over en de reclame js vaa
weinig afgesteld op de specifiek Am-
rikaanse levensgewoonten en P
gen.
Over de d^fv™ chui^a»
deUprheialteg in' November haar diepte-
nunt zou hebben bereikt; die prijsdaling
behoeft echter zeker geen nadelige m-
vtod op de Nederlandse afzetmogelijk
htvJen te hebben. Immers, tegen de Ame-
rikaanse massa-productie zal Nederland
het toch nooit kunnen opnemen Neder
land moet zich echter naar sterke koop-
krachtigen, instellen, de vier millioen
personen met een verbruiksvermogen
van meer dan 5000 dollar per jaar. De
Amerikaan wil vooral zien wat hij koopt..
mer van Koophandel in New York
heeft geopend zo belangrijk. Zij is nu
reeds een succes gebleken. Het Neder
landse bedrijfsleven, zo besloot mr
Zwarensteyn, zal mede de stoot tot de
exportbevordering dienen te geven
Onze export naar de Ver. Staten kan
verdrievoudigd worden.
Een Duits munitie-depót te Priim
nabij Coblenz (Fr. zóne) is gisteravond
in de lucht gevlogen. Hierbij kwamen
minstens 60 personen om het leven.
Het aantal gewonden wordt geschat op
300, waarvan 50 in ernstige toestand
verkeren.
De kracht van de ontploffing was zo
geweldig, dat alle huizen, binnen een
straal van één kilometer van de in de
lucht gevlogen ammunitie-opslagplaais
gelegen, met de grond gelijk zijn ge
maakt. Ongeveer een vierde gedeelte van
de stad is vernield.
Onder de ingestorte gebouwen bevin
den zich het ziekenhuis en het postkan
toor.
Volgens sommige berichten ontstond er
brand in een oude opslagplaats voor
ammunitie van het Duitse leger, op een
hoger dan de stad gelegen heuvel. Ver
volgens sloeg het vuur over naar een
andere opslagplaats, waarin zich nog 500
ton ammunitie bevond.
De inwoners van Coblenz waren door
de gloed van het vuur van de eersie
brand reeds gewaarschuwd. De meesten
verlieten de stad, doch velen onderschat
ten het gevaar en bleven.
De arbeidsduur van vele werkers was
te lang. Door de onvergetelijke prof. Aal-
berse werd de werktijd drastisch
ingeperkt. Tegelijkertijd dook een nieuw
probleem op. Wat moest men met de
vrije tijd, die een zegen diende te wor
den, aanvangen. Het vraagstuk is nog
niet opgelost. Ómdat de massa niet tot
een oplossing komt, wanneer niet vele
behulpzame handen worden geboden,
hetzij door te zorgen voor gemakkelijke
ontspanning, hetzij voor arbeid met in
spanning-
Tot de helpende handen behoort de
nationale actie voor vrije-tijdsbesteding,
een centrum dat wil medewerken aan de
zware karwei der sociaal- culturele ver
heffing van ons volk. De propaganda van
deze actie resulteert in een alleszins
hoogwaardige expositie van eigen ge
maakte voorwerpen, welke van 28 Juli
tot en met 6 Augustus in Ede op de
Veluwe onder de titel „Gouden Handen"
zal worden gehouden. Van alle kanten
komen de werkstukken binnen, waarvan
men er na selectie 1500 wil tentoonstellen.
De expositie zal bewijzen, dat er nog
energie, idealisme en initiatief in ons volk
zitten, maar zij wil terzelfder tijd een
stimulans zijn en oud en jong tot nieuwe
activiteit inspireren.
Mr. dr. van Rhijn, de secretaris-gene
raal van het departement van Sociale
Zaken schrijft te dezer zake in het pro
pagandablad van bovengenoemde organi
satie o.a.
„Hier toont de tentoonstelling „Gouden
Handen" zich in haar volle kracht.
Want zij is een prachtige demonstratie
van hetgeen de mens in zijn vrije tijd
uit eigen initiatief kan uitdenken en
scheppen. Om individu, om persoonlijk
heid te zijn.
In het productieproces van tegenwoor
dig lopen de meeste mensen als in een
gareel. Het individu, de persoonlijkheid
is opgegaan in de massa. Wij zijn dank
baar voor de ontwikkeling der tech
niek- De vindingen, waartoe de mens
in staat is gebleken, zijn bewonderens
waardig. Maar wanneer wij zien hoe die
technische vindingen worden gebruikt,
dan bekruipt ons de vrees, dat niet de
mens de techniek, maar de techniek de
mens beheerst".
Sterke individuen hebben we nodig.
Er moet een krachtig streven zijn naor
persoonlijkheidsvorming. Ongetwijfeld
kan de actie voor vrije-tijdsbesteding tot
vorming van persoonlijkheid en uitleven
daarvan bijdragen. Tegelijkertijd wordt
de mens weer op ouderwetse wijze aan
zijn huis gebonden, zodat ook het gezins
leven met knutselende ouders en kinderen
een kans krijgt.
Zo gaan we recht op ons doel af. Thuis
en nog eens thuis en niet uit en nog eens
uit om in kleine en grote commissies
buitenshuis telkens opnieuw te bespre
ken het probleem om ons volk sociaal
en cultureel op te voeren. Thuis moet de
grootste, de voornaamste, de edelste
vorming liggen.
Voor dit alles is meer ncwjjg dan „knut
selen". Er zijn ook vormen van studie,
van spel, muziek enz. Doch thuis moet
men verenigd of afzonderlijk werkelijk
zijn tehuis vinden. Thuis zijn moet „thuis
zijn" betekenen en niet een verblijven
om te eten en te slapen.
Tienduizenden verstaan de kunst niet
meer om thuis te zijn. Ook al omdat het
huis zo leeg is, zo zonder aantrekkelijk
heid, zonder die fijne aroma der gezellig
heid en hartelijkheid. Voor ouders en
kinderen ligt hier nog een pracht terrein
voor zelfontwikkeling. Slagen wij in het
scheppen van huiselijke sfeer, dan kun
nen vele woningen van nood-organisaties
worden gesloopt.
Gouden handen, maar dan vooral thuis!
HENK VAN DER MAZE
(Telefonisch van onze Brusselse
correspondent)
De Socialistische partijraad heeft giste
ren vergaderd, om de politieke toestand
te bespreken. Aan het eind der ver
gadering werd medegedeeld, dat de
door Van Cauwelaert aan de socialisten
gedane voorstellen voor regerings
samenwerking niet kunnen aanvaard
worden in de vorm, zoals deze door
Van Cauwelaert werden gedaan. Een
delegatie der partij zal aan de forma
teur deze beslissing nader toelichten.
De liberalen hebben gisteren eveneens
vergaderd. Zij namen echter geen
definitieve beslissing, omdat zij morgen
nog willen bijeenkomen om over de
toestand te confereren.
Daarom is de showroom die de Ka-
De verwachting van heden- tot
morgenavond luidt:
Vannacht hier en daar tijdelijk
mist, overigens wisselende bewol
king met plaatselijk enkele regen-
>f onweersbuien. Weinig wind.
Ongeveer dezelfde temperatuur als
vandaag.
Zondag 17 Juli: Zon op: 4.39
aur; zon onder: 20.52 uur, maan
op: 23.35 uur; maan onder: 12.3/
uur.
Maandag 18 Juli. Zon op: 4.40
mr; zon onder: 20.51 uur; maar
>p: '23.46 uur; maan onder: 13.43
uur.
De besprekingen tussen de ministers
van Financiën van de landen van het
Gemenebest, die niet in het openbaar
plaats hebben, duren voort en enkele
bijzonderheden zijn, ondanks de geheim
houding, bekend geworden.
Gisteren gaf Sir Stafford Cripps, kan
selier van de schatkist, aan de gedele
geerden der dominions verdere bijzon
derheden over de imDortverlagingen ten
bedrage van £100 millioen. welke daar
vóór reeds in het Lagerhuis aangekon
digd waren.
Het belang van deze aankondiging was
hierin gelegen, dat Sir Stafford er de on
vermijdelijke consequenties aan vast
knoopte en de vertegenwoordigers der
dominions er op wees, dat het thans hun
beurt is om hetzelfde te doen, want alle
dominions, althans behalve Canada, be
horen tot het sterlinggebied Indien de
overige 11 ndon van het sterlinggebied
overeenkomstige beperkingen in hun in
voer uit de dollarlanden aannemen, dan
zal naar schatting nogmaals £100 mil
lioen dollars kunnen worden uitgespaard,
hetgeen dus wil zeggen, dat het dollar-
tekort in het geheel met £200 millioen
verminderd zou worden.
Goedingelichte kringen te Londen be
vestigen. dat de Britse minister van finan
ciën Sir Stafford Cripps, de ministers van
financiën van het Britse gemenebest, d:e
te Londen bijeen zijn, heeft verzocht het
voorbeeld van Engeland te volgen en hun
aankopen in de landen van het dollarge-
bied te beperken, in het bijzonder wat
betreft benzine, personenauto's, vracht
wagens, krantenpapier, machines en di
verse uitrustingen.
In totaal zouden de dominions hun in
voer uit het dollargebied volgens Cripps
met 75 millioen per jaar moeten ver
minderen, waarin ook begrepen zou zijn
vrijwel de totale invoer van gewone con
sumptiegoederen, die door de dominions
gewoonlijk in de Ver. Staten werden ge
kocht.
